بازبيني پروژهء ساخت موشك كروز The Joint Air-to-Surface Standoff Missile موسوم به JASSM به سال 1995 و اندك زماني پس از لغو ساخت موشك AGM-137 TSSAM آغاز گرديد. موشك TSSAM يك سلاح دوربرد، بسيار بادقت و رادارگريز محسوب مي‏شد كه از فواصل بسيار دور قابل شليك بود، اما مديريت ضعيف اعمال شده جهت ساخت اين موشك، منجر به افزايش زياد هزينه‏ها به سطحي غيرقابل قبول شده بود. از زماني كه نيازمندي براي در اختيار داشتن چنين سلاحي احساس شده بود، ارتش به سرعت، اعلاني جهت آغاز پروژه‏اي مشابه را انتشار داد. دو پيمانكاري كه از ابتدا و به سال 1996 باهم به رقابت برخاستند، عبارتند بودند از مك دانل داگلاس و لاكهيد مارتين. اين دو شركت، طرح‏هاي خود را به نام AGM-158A و AGM-159A ارائه دادند كه نام اختصاص يافتهء آنها براي سلاح مورد نظر بود. موشك AGM-158A كه ساخته شده توسط لاكهيد مارتين بود، برندهء مناقصه اعلام شد و قرارداد ساخت نيز به سال 1998 با اين شركت منعقد گرديد. پیشرانه موشك AGM-158A به موتور توربوجت ساخت تله‏دايان به نام CAE J403 مجهز شده است. به هنگام حمل و نقل، بالهاي اين موشك جهت كاهش فضاي اشغالي، جمع مي‏شوند و به هنگام پرتاب، از جاي خود بيرون مي‏آیند. اين موشك داراي يك دم افقي نیز می‏باشد. هدایت پذیری هدايت موشك به روش ناوبري اينرسيايي (inertial navigation) انجام مي‎گيرد كه مسير پروازی موشك نيز به وسيلهء ماهواره‏هاي مكان‏ياب جهاني (GPS) اصلاح مي‏شود. شناسايي دقيق محل هدف و همچنين رهيافت نهايي موشك به سمت هدف مورد نظر، به وسيلهء جستجوگر حساس به حرارت انجام مي‏پذيرد. يك ارتباط داده‏اي (data link) به موشك اين امكان را مي‎دهد تا محل دقيق و وضعيت خود را حين پرواز انتقال دهد. اين امر منجر به بهبود دقت هدفگيري شده و باعث خسارت بيشتر مي‏شود. در اين روش، دقت هدفيابي، حدود 2.4 متر (8 فوت) ارزيابي مي‏شود. سرجنگی سرجنگی این موشک کروز، WDU-42/B نام دارد و محتوی 450 کیلوگرم مواد منفجره بوده و دارای قابلیت نفوذ در عمق زمین می‏باشد. به سال 1999، آزمایشات پروازی موشک آغاز شدند. این آزمایشات موفقیت آمیز بودند و در نهایت منجر به آغاز تولید موشک کروز JASSM به تاریخ دسامبر 2001 گشتند. آزمایشات عملیاتی کردن و ارزیابی‏های این سلاح به سال 2002 آغاز شدند. در اواخر آن سال، دو فقره از آزمایشات ناموفق از آب درآمدند که در هر دو مورد، نقص فنی به علت خرابی سرجنگی موشک بودند؛ به همین دلیل پروژه، قبل از تکمیل شدن نهایی به تاریخ آوریل 2003، سه ماه دیگر به تاخیر افتاد. دو پرتاب دیگر نیز پس از این، ناموفق بودند که این بار نقص به دلیل مشکل فنی پرتابگر و موتور موشک بود. پلتفرم موشک کروز JASSM قرار است به وسیلهء طیف وسیع و گوناگونی از هواپیماها حمل و پرتاب شود که از آن جمله: F-15E، F-16، F/A-18، F-35، B-1B، B-2 و B-52 نامزد حمل و پرتاب این موشک هستند. کاربران * نیروی هوایی ایالات متحده، تا 3700 فروند. * نیروی دریایی ایالات متحده در ابتداد قصد داشت تا 450 فروند از این موشک را تهیه کند، اما این خرید را به دلیل به خدمت درآوردن موشکهای SLAM-ER کنار گذاشت. * به تاریخ 28 فوریهء 2006، دولت استرالیا اعلام کرد که قصد دارد موشک کروز JASSM ساخت لاکهید مارتین را جهت نصب بر روی جنگند‏های F/A-18 نیروی هوایی سلطنتی استرالیا خریداری نماید. بهبودسازی نیروی هوایی ایالات متحده، بر روی روش‏های گوناگونی از برنامه‏های بهبودسازی موشکهای کروز AGM-158 مطالعه می‏کند. موضوع بحث بهبودسازی، شامل یک افزودن سرجنگی مکمل، نوع جدیدی از سامانهء هدفیاب و یک موتور جدید که دسترسی به بردی فراتر از 1100 کیلومتر (600 مایل) را می‏بخشد. به سال 2002، موشک کروز AGM-158 با برد افزایش یافته به نام JASSM-Extended Range یا JASSM-ER دارای نام اختصاصی AGM-158B گردید. این موشک جدید، از یک موتور کاراتر و مخزن سوخت پرحجم‏تری بهره می‏برد، ضمن اینکه ابعاد و ظاهر آن، همانند JASSM بود. موشک کروز JASSM-ER قرار است دارای بردی فراتر از 500 ناتیکال مایل (925 کیلومتر) باشد. این در حالی است که نوع قبلی، یعنی JASSM، تنها دارای بردی حدود 200 ناتیکال مایل بود. اولین پرواز آزمایشی موشک کروز JASSM-ER به تاریخ 18 می 2006 به انجام رسید. در این روز، یک بمب‏افکن سنگین از نوع B-1B متعلق به نیروی هوایی ایالات متحده، در محل آزمایشات موشکی نیروی هوایی به نام White Sands Missile Range در ایالات نیومکزیکو، یک فروند از این موشک را پرتاب نمود. ----------------------------------------------------------------------------------------- خصوصيات عملكرد: موشك كروز استراتژيك سازنده: Lockheed Martin's طول:4.27 متر وزن:1.020 كيلوگرم طول بال: 2.4 متر برد: 370 كيلومتر سرعت: زير صوت پيشرانه: موتور توربوجت CAE J402-CA-100 ساخت تله دايان سيستم هدايت: Datalink,GPS,INS,infrared seeker كلاهك: 45۰ كيلوگرمي دقت:2.4 متر CEP زمان ساخت: 1996 ورود به خدمت:2003 پلتفورم: F/A-18E/F F-15E, F-16C/D, F-117, P-3C, S-3B,B-52 --------------------------------------------------------------------- ● منبع اصلي: سنترال كلوپ ● منبع كمكي:دانشنامه وكيپديا