پرونده ی هفته نامه پنجره در باره ی توان راداری ایران

[A_M_J 44]

[color=blue][b]سمیع و بصیریم[/b][/color]

رادار را به زبان ساده ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ تعريف كرده‎اند ﻛﻪ از اﻣﻮاج رادﻳﻮﻳﻲ ﺑﺮاي آﺷﻜﺎرﺳﺎزي و ﻣﻜﺎن‎ﻳﺎﺑﻲ اﺷـﻴﺎﻳﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎ، ﻛﺸﺘﻲ‎ﻫﺎ و... اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ‎ﻛﻨﺪ.در ﺣﻘﻴﻘـﺖ رادار ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ‎اي از اﺟﺰاي ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ و ﻣﺪارات اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ و اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ وﺟﻮد، ﺟﻬﺖ، ارﺗﻔـﺎع، ﻓﺎﺻـﻠﻪ ﺗﺎ ﻫـﺪف و... را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻣﻮاج اﻟﻜﺘﺮو ﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ‎ﻛﻨﺪ.فرﺳﺘﻨﺪه رادار ﻳﻚ ﺳﻴﮕﻨﺎل اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲ‎ﻛﻨﺪ، ﻗﺴﻤﺘﻲ از اﻳﻦ ﻣﻮج ﺑﻪ ﻫـﺪف ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺧﻮرد ﻛﺮده و ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﻣﻲ‎ﺷﻮد. ﺑﺨﺸﻲ از اﻳﻦ ﻣﻮج ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﺷﺪه ﺑﻪ ﺳﻤﺖ رادار ﺑﺎزﮔﺸﺘﻪ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ آﻧﺘﻦ رادار ﺟﺬب ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻣﻮرد ﭘﺮدازش ﻗﺮار ﻣﻲ‎ﮔﻴﺮد.هدف از اين نوشتار كوتاه، شرحي اجمالي بر دستاوردهاي راداري كشور است؛ بي‎آن‎كه بخواهيم سهم مشخصي را براي نيرويي يا دستگاه و فردي تعيين كنيم.نشد از آن اپراتور راداري قديم و جديد بنويسيم كه ساعت‎ها چشم بر صفحه مي‎دوزد تا چشم ايرانيان راحت بر هم گذاشته شود.اگر كسي سري به سايت‎هاي راداري در مناطقي چون بوشهر و تبريز و تهران بزند، از درك اهميت اين چشمان الكترونيكي و البته افتخاراتي كه در اين راه نصيب ايران اسلامي شده، قطعا به وجد خواهد آمد.در اين شماره از هفته‎نامه پنجره به گوشه اي از دستاوردهاي كشور در بخش راداري پرداخته ايم. مقصود، معرفي حلقه اي مهم از زنجيره دفاعي كشور بود كه در كنار سامانه‎هاي موشكي و ديگر اجزا، عنصر مهم بازدارندگي جمهوري اسلامي محسوب مي شود. نقش اين ديدگان بيدار، بيش از اهميتي است كه تاكنون براي آن قائل شده‎ايم، هرچند كه ملاحظات حفاظتي و امنيتي نيز بر ما واجب بود و البته دست و پا گير.
راستي! رادارهاي ايراني، غربي و شرقي، بر يك پايه ساده استوار است؛ انتشار امواج و جذب و پردازش آن. مثل آن رادار اصلي كه مولانا در شرح آن مي‎گويد:
اين جهان كوه است و فعل ما ندا... سوي ما آيد نداها را صدا

[color=blue][b]توانايي شناسايي هواپيماهاي رادارگريز را داريم[/b][/color]
*مصاحبه با سردار امیر علی حاجی زاده فرمانده ی نیروی هوافضای سپاه پاسداران

چقدر به توانمندي راداري سپاه با توجه به وسعت ايران اطمينان داريد؟
رزمايش بزرگ مدافعان آسمان ولايت 2 يكي از عرصه‎هايي بود كه موجب شد ما محك مناسبي از توانايي هاي راداري و سامانه‎هاي الكترونيكي خود داشته باشيم.
با توجه به وسعت منطقه و به كارگيري گسترده ادوات و تجهيزات، سامانه‎هاي مهم راداري سپاه مورد استفاده عملياتي قرار گرفت كه موفقيت آميز نيز بود.
البته تمامي رادارهاي نيروهاي مسلح تحت يك شبكه فرماندهي عمل مي‎كنند و نمي‎توان گفت كه همه كشور تحت نظارت رادارهاي سپاه يا ارتش است، بلكه بايد كليات اين شبكه فرماندهي و كنترل را مدنظر داشت كه الحمدلله بسيار مدرن و هوشمند است.
سپاه تا چه حد توانسته رادارهاي مدرن و قدرتمند را در اختيار داشته باشد؟
هم‎اكنون سامانه‎هاي راداري متنوع در سپاه مورد استفاده قرار مي گيرد كه تنها به مواردي كه مجاز به بيان آن هستيم، اشاره مي كنم.
ما هم‎اكنون رادارهايي با بردهايي چون 150، 300 و 450 كيلومتر را مورد استفاده قرار مي دهيم كه هر كدام ويژگي ها و وظايف خاصي دارند. اين رادارها به‎صورت شبكه درآمده و توان خود را هم افزايي كرده اند.
همچنين سپاه موفق شده است پا به عرصه‎هاي نوين در بخش راداري گذاشته و اولين سري رادارهاي پسيو (بدون انتشار) را طراحي كرده و بسازد. با توجه به عملكرد موفق اين رادارها، براي توليد انبوه، آن را در اختيار وزارت دفاع قرار داده ايم.
علاوه‎بر رادارهاي شناسايي، نيروهاي مسلح نيازمند سيستم‎هاي هدايت آتش هستند؛ در اين زمينه نيز فعاليتي شده است؟
كاملا درست است. ما در بخش هدايت آتش نيز نيازمند رادارهايي مدرن هستيم. با توجه به اقدامات ابتكاري در كشور و استفاده از توپخانه‎هاي ارتفاع متوسط براي مقابله با هواپيما ها و موشك هاي كروز، متخصصان سپاه توانسته‎اند اين تجهيزات توپخانه اي را به طور انبوه با سامانه‎هاي راداري و غيركنترل مرتبط كرده و آن‎ها به‎صورت هوشمند در يك شبكه عمل مي كنند.
از سوي ديگر، اگرچه در گذشته مراكز فرماندهي و كنترل ما به طور سنتي هدايت مي شد، اما طي سال هاي اخير، اين سيستم با سخت افزار و نرم افزار بومي وارد مدار شده و با رادارهاي ياد شده، يك شبكه را تشكيل مي دهند.
براي بهينه‎سازي سامانه‎هاي راداري خارجي نيز فعاليتي داشته‎ايد؟
در طي سال هاي قبل سامانه پيشرفته پدافند كوتاه برد «تور ام 1» از روسيه خريداري شده بود كه محدوده عملكرد اين سيستم، طبق استاندارد تحويلي شش كيلومتر بود. متخصصان نيروي هوافضاي سپاه پاسداران با همكاري وزارت دفاع موفق شده‎اند ارتفاع عملياتي اين سامانه مدرن را به 10 كيلومتر افزايش داده و آن را از يك سامانه برد كوتاه به متوسط برسانند كه اقدام مهم و قابل‎توجهي است.
همچنين سامانه پدافندي «سام 6» كه از سال‎هاي قبل در كشور موجود بود نيز با بهينه سازي هدايت موشك و رادار، قابليت مقابله با جنگ الكترونيك را يافته و به ابزاري مفيد در مقابله با هر تهديد هوايي تبديل شده است.
آيا ما امكان شناسايي هواپيماهاي رادارگريز دشمن را داريم؟
يكي از تأكيدات دشمن در تهاجمات سال هاي اخير به كشورهاي مختلف كه مورد مطالعه دقيق نيروهاي مسلح قرار گرفته است، هواپيماهاي رادارگريز بوده است كه البته راه مقابله با آن‎ها نيز هم اكنون در كشور موجود است و رادارهاي ما هواپيماي استيلث را نيز نمايان مي كند.
به‎عنوان مثال رادار VHF در باند «رزونانس ان» اين توانايي را دارد كه بتواند هواگردهاي رادارگريز را شناسايي كند.
از سوي ديگر، يكي از جهش هاي راداري ما، توانايي شناخت بمب ها و موشك هاي جدا شده از هواپيماهاست، در حالي‎كه قبلا فقط مي توانستيم خود هواپيما را شناسايي كنيم، ولي اكنون مي توانيم با شناسايي اين بمب ها و موشك ها، با آن‎ها هم مقابله كنيم.
علاوه‎بر هواپيما، توانايي شليك موشك‎هاي كروز نيز مورد توجه دشمنان است. در اين خصوص چه اقداماتي صورت گرفته است؟
حتي با اين‎كه عمدتا كروزهاي دشمنان در ارتفاع 100 متري حركت مي كند، ولي ما توانستيم با ايجاد سامانه‎هاي لازم، موشك هاي كروز در ارتفاع 30 متري زمين را كشف و منهدم كنيم. در اين راه از موشك‎هاي درياپايه كروز كه در كشور به‎طور انبوه توليد مي‎شود، بهره گرفته‎ايم و مي‎توانيم در اين عرصه كه مورد توجه دشمنان بوده است نيز موفق باشيم.
آيا نيروي انساني در اين زمينه مؤثر است؟
بايد نيروي انساني را در دو بخش دسته بندي كنيم: اول متخصصاني كه در راه ساخت اين تجهيزات تلاش مي‎كنند. ما هنگامي كه توليدات و ابتكارات كارشناسان نيروهاي مسلح را نگاه مي‎كنيم، مي‎بينيم برخي از آن‎ها خارج از احتسابات مادي است؛ يعني توانسته‎اند اقداماتي بكنند كه با توجه به محدوديت‎هاي موجود و امكانات كم، واقعا باورپذير نيست.
دوم نيروهايي هستند كه با اين تجهيزات در حال كار هستند. آن‎ها نيز با روحيه و با ايمان سرشار خود همواره به اين مي‎انديشند كه نظام اسلامي با تلاش‎هاي شبانه روزي آن‎ها در امنيت كامل است.
رهبر معظم انقلاب در ديدار روز 22 فروردين خود با فرماندهان نيروهاي مسلح، جملاتي را فرمودند كه واقعا موجب قوت مضاعف ما شد.
ايشان فرمودند:
«نيروهاي مسلح - همچنان كه در بيان اميرالمؤمنين (عليه الصلاه و السلام) هست - حصارند؛ حصن و حصارِ بركشيده ا ي در پيرامون يك ملت و يك كشورند. حصار هميشه بايستي پابرجا باشد، حصار بايد رخنه پيدا نكند؛ لذا نيروهاي مسلح هميشه بايستي استواري خودشان را حفظ كنند.
در داخل حصار، حوادث و شرايط گوناگوني پيش مي آيد؛ يك عده خوابند، يك عده بيدارند، يك عده دعوا مي كنند، يك عده مشغول عروسي اند، يك عده مشغول عزايند؛ اما اين حصار بايد در همه اين احوالات مستحكم باقي بماند. با اين چشم به نيروهاي مسلح نگاه كنيد.
اين استحكام بايد دايم باقي باشد. اگر اين استحكام بود، اگر نگهباناني كه بر روي حصار دارند نگهباني مي دهند، دايم هشيار بودند، مراقب بودند، حركات دشمن را رصد مي كردند، از هيچ نقطه اي غافل نشدند، امنيت داخل حصار محفوظ خواهد بود؛ در سايه آن امنيت، مردم به دين و دنيا مي توانند برسند؛ كه اگر امنيت نبود، نمي‎توانند.
پس پرداختن به استحكام نيروهاي مسلح، يك اصل دينيِ غيرقابل اغماض است. همه بايستي مراقب باشند، خود نيروهاي مسلح هم بايد مراقب باشند، دولت ها هم بايد حواس شان باشد، مردم هم بايد حمايت كنند؛ اين حصار بايستي مستحكم باشد. در همه احوال، هر اتفاقي در داخل رخ مي‎دهد، حصار نيروهاي مسلح بايد محفوظ باشد.»
ما نيز اعلام مي‎كنيم پاسداران همچون ديگر سربازان اين نظام همواره آماده بوده و با پشتيباني مردم عزيز هر لحظه را در راه تأمين امنيت پايدار قدر مي نهند.

[color=blue][b]رادار ملي؛ آغازگر خودكفايي ايران بود[/b][/color]
گفت‎وگو با معاون جهاد خودكفايي قرارگاه پدافند هوايي خاتم‎الانبياء:

سرهنگ بابك تسليمي، معاون جهاد خودكفايي قرارگاه پدافند هوايي خاتم‎الانبياء، از مديران متخصص نيروهاي مسلح محسوب مي‎شود. ايشان در اين گفت‎وگو تلاش كرد ما را با برخي از ملاحظات و البته شيريني فعاليت در بخش‎هاي تحقيقاتي ارتش آشنا كند. او با بيان مفاهيم كلي در‎خصوص جهاد خودكفايي، سخنان خود را آغاز و با ذكر برخي از مصاديق مبتكران گمنام نيروهاي مسلح، به‎ويژه پدافند هوايي، ما را در تهيه اين گزارش ياري كرد. تاكنون بارها در‎خصوص سابقه تشكيل جهاد خودكفايي نيروهاي مسلح، مواردي بيان شده، سرهنگ تسليمي معتقد است‎كه تا موقعيت متخصصان ما در قبل از انقلاب مشخص نشود، معناي ابتكار تشريح نخواهد شد.

براي شروع به گذشته بپردازيم حضور مستشاران خارجي قبل از انقلاب چه مصائبي را به‎دنبال داشت؟
قبل از انقلاب به‎خاطر وجود يك سيستم مستشاري و خريد همه تجهيزات از خارج كشور، نيروهاي ايراني تنها حق نگهداري تجهيزات را داشتند و به هيچ وجه اجازه داده نمي شد كه ايراني‎ها اصطلاحا بر سامانه‎ها سوار شوند.
اگر كوچك ترين اشكالي ايجاد مي شد، آن سامانه را به خارج از كشور منتقل مي كردند و اجازه نمي دادند كه متخصصان ايراني با بالاترين سطح توانمندي هم به آن نزديك شوند.
اما بعد از انقلاب، ما با تجهيزاتي روبه‎رو شديم كه خودمان بايد آن‎ها را تعمير و نگهداري مي كرديم.
جواناني با روحيه‎هاي انقلابي كه به فرمان امام در ارتش بودند به‎سراغ تجهيزات رفتند و مراحل ساده تعمير و نگهداري را به عهده گرفتند.
تأثير جنگ تحميلي در اين زمينه چه بود؟
اما جنگ تحميلي و مشكلات مختلف موجود باعث شد تا تابوهاي تسلط بر سيستم ها شكسته شده و گروه‎هاي خوش فكري بنيانگذار تحقيقات و خودكفايي ارتش شوند.
البته در ابتداي اين كار، مشكلات فراواني وجود داشت كه با ورود نسل هاي جديد و تزريق روحيه اي كه از سوي مسئولان عالي رتبه نظام انجام گرفت، متخصصان كشورمان موفق به خلق حماسه‎هايي
فراوان شدند.
توجه كنيد، همان انسان‎هايي كه فقط اقداماتي مانند گريس‎كاري انجام مي‎دادند، اكنون موفق به ارتقاء سيستم‎هاي پيچيده غربي مي‎شدند. موضوعي كه جز با نفس الهي امام و ايمان نيروهاي ارتش امكان‎پذير نبود.
امروز وضعيت جهاد خودكفايي چگونه است؟
جهاد خودكفايي امروز نيز با دريافت ايده‎ها و نظرات مبتكران و كارشناسان، آن‎ها را بررسي كرده و پس از اخذ موافقت‎هاي لازم، تجهيزات و اعتبارات مورد نياز در اختيار متخصصان قرار مي‎گيرد.
ما تلاش كرديم با ايجاد يك شبكه تحقيقاتي در جهاد خودكفايي، استانداردها و شرايط فعاليت علمي و صحيح در اين حوزه را ايجاد كنيم.
در اين راستا ابتدا بايد محقق دفاعي بررسي كند كه تاريخچه فعاليتي كه مي خواهد انجام دهد چيست.
سپس به‎طور شفاف عملكرد علمي آن ترسيم شود و راه حل علمي و شبيه سازي مجازي‎اش بر اساس فاز امكان‎سنجي فراهم آيد. در فاز بعدي ايرادات كار رفع شده و با تغييرات لازم، نتيجه موردنظر حاصل شود.
مهمترين فعاليت‎هاي شما در قرارگاه پدافند شامل چه اقداماتي است؟
ما در قرارگاه پدافند هوايي خاتم‎الانبياء تلاش كرده ايم با بهينه سازي و عمردهي به تجهيزات موردنظر، همه سامانه‎ها را به‎روز كنيم.
اكنون طراحي، ساخت و به روز‎رساني انواع سامانه‎هاي راداري، ابتيكي، ليزري و پسيو (بدون انتشار) جزو طرح هاي ما قرار دارد.
مثلا؟
ما توانسته ايم از سامانه‎هاي لامپي به‎سمت قطعات نيمه‎هادي حركت كنيم و با تكنيك هاي ابتكاري، توانايي هاي آن‎ها را افزايش دهيم.
شايد تجهيزات، همان قاب 30 سال پيش را داشته باشند اما تمام اجزاي آن‎ها بهينه سازي شده و علاوه‎بر اين‎كه توانمندي هاي‎شان افزايش يافته، تعمير و نگهداري آن‎ها نيز آسان شده است.
يكي از موضوعات مهم كه مورد تأكيد نيز قرار گرفته، متحرك‎سازي تجهيزات پدافندي است. در اين خصوص چه اقداماتي انجام گرفته است؟
در بخش متحرك سازي تجهيزات نيز تلاش كرديم هم جسم و هم عملكرد سامانه‎ها را متحرك كنيم و علاوه‎بر آن، اين سامانه‎ها را پنهان سازيم.
اگر سامانه اي فاقد اين شرايط باشد، در زمان تهديد و اجراي عمليات واقعي، همچون چراغ قوه در شب خواهد بود؛ در حالي‎كه ما مي خواهيم تهديدات را در تاريكي مجازي شناسايي و ره گيري كنيم.
ما تلاش داريم با متحرك سازي جسمي و عملكردي، دشمن را گمراه كنيم و با متحرك سازي الكترونيكي، به اهداف خود نايل شويم. اكنون نيز سامانه‎هايي مانند هاگ، راپير و اورليكن كه در سامانه‎هاي پدافندي ما مورد استفاده قرار مي‎گيرد، متحرك هستند.
البته به‎دنبال افزايش اين تحرك نيز هستيم و براي آن برنامه‎ريزي كرده‎ايم كه اين متحرك سازي بر دو ركن تجربه و علم برپاست.
يكي از عرصه‎هاي قابل‎توجه در توانمندي هر كشور، سامانه‎هاي راداري است. در اين خصوص چه اقداماتي انجام شده است؟
در بخش راداري نيز 2 عنصر مهم يعني آنتن توليد امواج و سامانه پردازش وجود دارد كه ما اكنون در بخش پردازش كاملا تسلط و اشراف داريم و در بخش توليد نيز قدرت هاي مختلف در آنتن پيشرفت هاي قابل‎توجهي داشته است.
به‎عنوان مثال براي رادار ملي حدود يك دهه تلاش شده است و بسياري از افراد با مدرك كارشناسي وارد اين پروژه شدند و در زمان پايان كار، دكترا گرفتند.
رادار ملي چراغ راه هدايت ما براي پروژه‎هاي بزرگتر بود و ما توانستيم اقدامات زيادي را پس از اين امرانقلابي انجام دهيم.
شايد آن زماني‎كه رادار ملي با جسارت انقلابي متخصصان كشورمان ساخته شد، سامانه مهمي بود؛ اما امروز ما توانسته‎ايم با اقتدار قله‎هاي بالاتري را فتح كنيم.
پس از ساخت رادار ملي بود كه ما از عمق جان فهميديم مي‎توان در چنين حوزه‎هاي مدرني، بدون كمك هيچ كشور و متخصص خارجي، موفق بود.
هم‎اكنون نيز اگرچه رادارهاي نسل جديد در كشور، ديگر ملي ناميده نمي‎شوند، ولي واقعا ملي هستند و تمامي اجزاي آن توسط كارشناسان ايراني طراحي و ساخته شده است.
شايد اگر روزي مي‎گفتيم حتما بايد اين قطعات در نيروهاي مسلح ساخته شود، امروز مي‎بينيم كه اين تجهيزات توسط شركت‎هاي خصوصي نيز در حال ساخت است و شركت‎هاي خصوصي ما با كمك اساتيد و دانشجويان دانشگاه‎ها به مرحله‎اي رسيده‎اند كه آرامش خاطر را براي ايجاد شبكه‎هاي كوچك، اما هوشمند در نيروهاي مسلح ايجاد كنند.
هم‎اكنون نيز با تلاش براي به روز كردن سامانه فرماندهي و كنترل پدافند كشور، مي توانيم پاسخگوي نيازهاي كشور و ايجاد امنيت كامل براي مردم ايران باشيم، چراكه شبكه فرماندهي و كنترل يكي از اجزاي مهم مديريت پدافندي در كشور است كه ما تلاش مي‎كنيم با به روز نگه داشتن اين سامانه، كمك مؤثري در اين راستا انجام دهيم.

[color=blue][b]ديدگان بيدار [/b][/color]

با ورود به دهه چهارم شكوهمند‎ترين انقلاب جهان و گذشت 30 سال از مهمترين نبرد حق و باطل، انتظار اين است كه نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي در همه عرصه‎ها، از جمله اشراف بر دشمنان خويش، كاملا خودكفا و به روز باشند.
اگر امروز جمهوري اسلامي به‎عنوان يكي از قدرت‎هاي مهم دنيا، در بخش دفاعي، شناخته مي شود، مرهون تلاش در عرصه‎هاي مختلف است كه يكي از مهمترين آن‎ها را مي‎توان در اختيار داشتن سيستم‎هاي راداري دانست.در ساليان گذشته سرمايه‎گذاري هدفمند و نتيجه‎بخشي بر روي توانايي‎هاي راداري نيروهاي مسلح صورت گرفته است كه علي‎رغم تمامي تحريم‎ها، با همت سرشار جوانان ايراني، اين سرمايه‎گذاري‎ها به بار نشسته و نيروهاي مسلح كشور امروزه به اين اهرم قدرت دفاعي دست پيدا كرده‎اند.

يكي از مهمترين حلقه‎هاي زنجيره در هم تنيده توان دفاعي كشور، مجموعه رادار است. در اين حوزه نيز مانند بسياري از حوزه‎هاي ديگر، هرچند تمامي تلاش‎ها و توانمندي‎ها تحت‎الشعاع حفاظت قابل‎توجه سيستم‎هاي حفاظتي نيروهاي مسلح قرار گرفته است؛ ليكن با رجوع به اسناد موجود و با ادله محكم مي‎توان به حقايق افتخار‎آميز و اطمينان‎بخشي در مورد به‎كار‎گيري رادارهاي پيشرفته در ايران رسيد.
آن‎چه در ادامه مي‎آيد، شرحي است بر يافته‎هاي مستدل و اثبات شده از توانمندي‎هاي هشداري پدافند در ايران. با يادآوري اين نكته كه در گزارش زير تلاش شده ضمن معرفي 2 رادار مهم ساخت كشور، 2 سامانه مدرن راداري در اختيار نيروهاي مسلح نيز معرفي شوند و در ادامه مهمترين جهش فناروي راداري، يعني دستيابي ايران به دانش ساخت رادار بر پايه «آرايه‎هاي فازي»
معرفي شود.
[b]1- كاشف[/b]
«كاشف» به‎عنوان يكي از رادارهاي نسل جديد به نمايش درآمده در سيستم نيروهاي مسلح كشورمان شناخته مي شود.
هرچند از اين رادار مدرن مشخصات بسيار كمي تاكنون افشا شده است، ليكن با توجه به اندك اطلاعات موجود نيز مي‎توان گفت كه اين سامانه، نقش مهمي در ارتقاي توان شناسايي و كشف در نيروهاي مسلح دارد.
كارشناسان معتقدند تغيير مهم ايجاد شده در رادار كاشف در نمونه‎هاي ساخته شده، طراحي و ساخت گيرنده‎هاي جدا از فرستنده است كه به اين سامانه توانايي بالايي در شناسايي اهداف پنهانكار و مقابله با تدابير متقابل الكترونيكي مي‎بخشد.
گيرنده‎هاي دوقلو جداگانه كاشف باعث مي‎شود تا تاكتيك منحرف ساختن امواج راداري كه بيش از 70 درصد توانايي پنهانكاري هواگردهاي پنهانكار را تشكيل مي‎دهد، عملا در برابر اين رادار
ناكارآمد باشد.
علاوه‎بر اين، اين گيرنده‎ها مي‎توانند به‎عنوان حسگرهاي تشخيص فركانس‎هاي مشابه، با رادار مادر عمل كنند و بدين طريق، توليد هرگونه سيگنال با فركانس شبيه به فركانس رادار مادر، به نيت اختلال در رادار كاشف، خود به عاملي براي كشف هواگرد دشمن بدل خواهد شد.
با توجه به اين‎كه اولين سري از اين رادار، «كاشف 1» نامگذاري شده، پس به‎نظر مي‎رسد، مواردي مانند «كاشف 2» نيز طراحي و ساخته شده باشد كه تاكنون به‎صورت رسمي معرفي نشده است.
رادار كاشف 1 به‎خاطر آن‎كه كاملا متحرك است، مي‎تواند به سرعت منطقه مورد نظر را ترك كرده و به نقطه مدنظر برسد. جابه‎جايي و استقرار سريع يك رادار، حسن مهمي محسوب مي‎شود كه در غافلگيري و به‎هم ريختن پيش‎بيني تاكتيكي دشمن بسيار حائز اهميت است.
قابليت «شبكه شدن» از ديگر ويژگي‎هاي اين رادار مهم ساخت داخل است كه با توجه به توليد تعداد قابل‎توجهي از اين سامانه، مي‎توان شبكه‎اي از رادارهاي متحرك و مدرن را در اختيار داشت كه يكي از توانايي‎هاي هر نيروي مسلحي به‎شمار مي رود.
اين رادار همچنين مي‎تواند ارتباط امني را با مركز فرماندهي ايجاد كرده و از سوي ديگر، با اتصال به سامانه‎هاي پدافندي كشور، عمليات ارسال «ديتا» را انجام دهد؛ موضوعي كه نقش آن فقط در موارد تهديد عملي مشخص خواهد شد.
رادار كاشف 1 به خاطر متحرك بودن، علاوه بر دارا بودن منبع تغذيه، قابليت ارتباط كابلي با برق شهر و دريافت انرژي از آن را دارد تا در هر نقطه اي از كشور بتواند اقدام به فعاليت كند.
رادار كاشف 1 روي باند S عمل مي‎كند و با توجه به توان ارسالي 800 كيلو وات و چرخش آنتن به ميزان 360 درجه، نقطه اتكايي براي نيروهاي پدافندي جمهوري اسلامي ايران محسوب مي‎شود.
برد اين رادار مدرن كشورمان بيش از 150 كيلومتر (در سري كاشف 1) است كه با شبكه شدن آن، تمامي كشور مي تواند در «حرز امن» آن باشد.

[b]2- مطلع الفجر[/b]
رژه‎هاي سال گذشته و رزمايش مدافعان آسمان ولايت، شاهد معرفي و حضور رادارهاي «مطلع الفجر» در انظار عموم بود.
رادار مطلع الفجر را مي‎توان يك نمونه بسيار مدرن از رادارهاي موجود در دنيا دانست. از طريق تصاوير و اطلاعات محدودي كه در اين زمينه منتشر شده، مي‎توان فهميد كه اين سيستم از تحرك بسيار بالايي نسبت به هم‎نسل‎هاي خود چون رادارهاي 18-P روسي برخوردار است.
در تصاوير به نمايش درآمده از اين رادار، عمليات كشف بدون استفاده از پايدارساز هيدروليكي يا پانيوماتيكي صورت مي‎پذيرد و جمع‎آوري آنتن ها نيز به صورت اتوماتيك در پشت كانتينر صورت مي‎پذيرد كه اين خصوصيات نشان از توان تحرك بالاي اين سيستم دارد.
يكي از ويژگي‎هاي رادار مطلع الفجر كه نشان از اشراف متخصصان كشورمان در طراحي و ساخت رادار دارد، امكان تغيير در كدينگ فاز و قابليت پرش فركانس تا 100 پله است كه راهي بسيار مهم و قابل توجه در مقابله با اختلالات الكترونيكي توسط دشمن و مبارزه با جنگ الكترونيك است.
متخصصان راداري نيروهاي مسلح با ايجاد سيستم كنترل و نمايش اطلاعات از راه دور و استفاده به صورت سيمولاتور آموزشي، تلاش داشته‎اند قابليت‎هاي متنوعي را روي آن ايجاد كنند. اين رادار با همكاري مشترك متخصصان دفاعي و اساتيد دانشگاه صنعتي اصفهان ساخته شده است.
رادار مدرن مطلع الفجر مي‎تواند اطلاعات سه بعدي هدف، سرعت و جهت حركت آن را در كوتاهترين لحظه، به سيستم‎هاي مورد نياز ارسال كند تا بهترين تصميم براي مقابله با هر هدف گرفته شود.
آيا باور مي‎كنيد؟ بر اساس يك آزمايش عملياتي، رادار ايراني مطلع الفجر، امكان ردگيري 100 هدف را به‎طور همزمان داشته و در عين‎حال مي‎تواند سابقه هدف را نيز در حافظه خود تا اطلاع ثانوي نگه دارد.
اين قابليت ها تنها گوشه اي از امكانات اين سامانه بسيار مدرن در كشور است كه امكان بازگويي آن براي هفته‎نامه پنجره فراهم شده است.

[b]3- كاستا[/b]
رادار‎هاي تاكتيكي «كاستا» براي اولين‎بار در رژه روز ارتش در 29 فروردين سال 1388 به نمايش درآمدند.
رادار كاستا از جمله جديد‎ترين سيستم‎هاي راداري ساخت روسيه است كه مي‎تواند در بيش از 150 كيلومتري، 55 هدف پنهانكار را شناسايي كند.
اين رادار مشهور و پيشرفته در باند UHF به رهگيري اهداف مي‎پردازد، طول موج بلند اين باند هرچند باعث خطاي قابل‎توجه رادار در تخمين موقعيت دقيق اهداف مي‎شود اما اثرات مواد جاذب امواج راداري (RAM) و سطوح منحرف‎كننده و به دام اندازنده امواج راداري را به حداقل مي‎رساند.
عامل شهرت كاستا در واقع توانايي بالاي اين رادار براي شناسايي اهداف پنهانكار در محيط‎هاي آلوده به جنگ الكترونيك است.
رادار كاستا نيز به‎عنوان يك رادار ارتفاع پايين با برخورداري از نشانگر‎هاي ديجيتالي اهداف متحرك مي‎تواند اهداف در حال پرواز در ارتفاع بسيار پايين و يا اهداف قرار گرفته در پس‎زمينه‎هاي محيطي را شناسايي كند.
در رژه فروردين‎ماه سال 1388 دو نوع از رادار كاستا به نمايش درآمد.

[b]4- نبو[/b]
ديگر رادار به نمايش در آمده در رژه 29 فروردين سال 1388 رادار آرايه فازي «نبو» بود كه در كنار كاستا در صحن رژه حضور يافت. رادار فول ديجيتال و آرايه فازي نبو براي رديابي انواع اهداف هوايي و با اندازه كوچك همچون تهديدات بالستيك، موشك‎هاي كروز سركوب دفاع هوايي و همچنين هواپيماهاي پنهانكار طراحي شده است.
بر اساس اطلاعات مندرج در سايت‎هاي نظامي دنيا، اين رادار قادر است تا سطح مقطع 5/2 متري يك جنگنده معمولي را در صورت پرواز در ارتفاع بيش از 10 هزار متري در فاصله بيش از 340 كيلومتر كشف نمايد .
نبو همچنين قادر است اهداف كوچك با سطح مقطع راداري 9 متر مربع را در فاصله بيش از 240 كيلومتري شناسايي كند.
باند VHF كه اين رادار از آن براي كشف اهداف هوايي استفاده مي‎كند؛ داراي يك پتانسيل بالا براي افزايش توانايي اين رادار در رهگيري اهداف پنهانكار است، اما با توجه به مقادير اعلام شده توسط شركت روس «ابورون اكسپورت»، مي‎توان حدس زد كه اين رادار توانايي كشف اهداف پنهانكار (با سطح مقطع 25) در فواصل 100 كيلومتري را داراست.
نبو از يك مجموعه پردازنده پيشرفته استفاده مي‎كند كه با بهره‎گيري از تكنيك‎هاي جهش فركانسي و تقويت ظرفيت اشباع اين رادار را به يك رادار پايدار در محيط‎هاي شديدا آلوده به جنگ الكترونيك تبديل مي‎سازد.

[b]5- انقلاب آرايه‎هاي فازي[/b]
رادارهاي «آرايه فازي» نه يك تكنولوژي نوين، بلكه انقلابي در صنعت الكترونيك هوايي است كه خوشبختانه نيروهاي مسلح كشورمان نيز به آن دست يافته‎اند.
رادارهاي آرايه فازي از جديدترين و پيشرفته‎ترين نوع رادارهاي نظامي و صنعتي هستند. اساسي‎ترين تفاوت‎هاي رادارهاي اين نسل با رادارهاي متداول گذشته، نحوه اسكن تشعشعي آن است.
در اين نوع رادارها امكان اسكن تشعشعي در هر جهت به‎صورت الكترونيكي به‎وجود مي آيد.
به زبان ساده‎تر:
يك آرايه آنتن عبارت است از سيستم تشعشعي كه شامل چندين تشعشع‎كننده يا عنصر تكي است. اين عناصر در يك آرايه در كنار هم قرار دارند كه هريك در ميدان القائي بقيه واقع مي‎شوند. بنابراين، اين عناصر بر روي هم اثر گذاشته و يك پرتو كلي ايجاد مي‎كنند كه به صورت جمع‎برداري تك تك پرتوها حاصل مي‎شود.
نمونه ابتدايي اين رادارها (آرايه فازي غير‎فعال) و سري جديد (آرايه فازي فعال) هستند. در اين رادار‎ها به‎جاي گردش آنتن رادار - امواج به چرخش در مي‎آيند.
در اين سيستم آنتن آرايه‎اي شامل تعداد زيادي آنتن تكي است كه با تغيير فاز به تغذيه‎كن‎هاي آنتن تكي پرتو به گردش درمي آيد.
از مشخصات اين‎گونه رادارها اسكن بسيار سريع محيط اطراف (در حد ميلي ثانيه)، قابليت هدايت چندين موشك به‎سمت هدف، مقاومت بالا بر عليه اقدامات ضدالكترونيك و كشف بسيار مشكل محل رادار توسط سيستم‎هاي الكترونيكي گيرنده و هشدار راداري است.
در نمونه اكتيو اين رادارها قادرند تا 10 هزار بار درثانيه تغيير فاز بدهند!
در صورت اشكال بر روي گيرنده يا فرستنده‎ها، كل رادار دچار اختلال نمي‎شود. اين رادارها قابليت جنگنده‎ها - ناوها - ايستگاه‎هاي زميني را به نحو تحسين‎برانگيزي افزايش مي‎دهند.
رادارهاي آرايه فازي قادر به هدايت چندين موشك بر عليه چندين هدف در يك زمان هستند و چون در كسري از ثانيه تغيير فاز مي‎دهند، شناسايي منبع پرتو براي دشمن كاري بسيار مشكل است.
رادارهاي آرايه فازي در طيف وسيعي به كار گرفته شده‎اند از جمله:
- رادارهاي هواشناسي؛
- نصب بر روي جنگنده‎ها؛
- ناوها؛
- رادارهاي رهگيري موشك‎ها.
در اين نوع رادارها به‎جاي آن‎كه آنتن رادار به گردش در بيايد، اين امواج هستند كه به گردش درمي‎آيند. چنين رادارهايي قادرند پرتوهاي انرژي رادار با پهناي متفاوت را در كسري از ثانيه در سطحي بسيار وسيع گسيل دارند.
اين رادارها در برابر موشك‎هاي «كروز» (RCSپائين) حساسيت خوبي دارند و در واقع در هر زمان مي‎توانند پالس‎هاي راداري كوتاه، باريك و دقيقي ارسال كنند كه كشف آن‎ها بسيار مشكل است. و در صورت كشف شدن توسط دشمن يا اخلال‎هاي الكترونيكي به‎دليل تغيير فاز مقاومت بسيار بالايي در محيط‎هاي آلوده از خود نشان مي‎دهند. با توجه به توانمندي‎هاي دشمنان در جنگ الكترونيك، دستيابي كشورمان به چنين دانشي، موجب افزايش توان بازدارندگي و مصونيت بيشتر كشور خواهد شد.

[b]پاياني[/b]
آن‎چه ارائه شد، تنها بخشي از حقيقت بود كه مي شد به زبان مدارك و مستندات ارائه كرد. البته مي شد با تكيه بر اخبار منتشره توسط غربي ها، بسيار گسترده‎تر از نوشتار بالا توضيحاتي را ارائه كرد.
مواردي مانند ساخت رادار بيش از هزار كيلومتر در ايران و مواردي مانند آن نيز، هركدام موضوعات مهمي است كه در اين نوشته نمي‎گنجد.
قطعا ساختار رادارهاي نيروهاي مسلح را مي‎توان يك ساختار لايه‎لايه و با تراكم بالا در هر لايه دانست كه البته حفاظت از اين رادارهاي استراتژيك كه قطعا يك هدف با اولويت بالا در نبردهاي سنگين براي دشمن خواهد بود نيازمند تدابير مختلفي است كه از جمله آن‎ها مي‎توان به نصب سامانه‎هاي پدافندي دوربرد، نصب سامانه‎هاي حفاظتي كوتاهبرد براي هدف قرار دادن موشك‎هاي ضد رادار و ايجاد فريب‎دهنده‎هاي خاص در منطقه راداري و همچنين استفاده كامل از پدافند غيرعامل نام برد.
توان راداري قدرتمند يگان‎هاي پدافندي ايران بيانگر آن است كه اگر در حوزه‎اي نياز به تجهيزات احساس شود، اين نياز با قدرت و به بهترين نحو پاسخ داده خواهد شد. هرچند بايد تأكيد كرد كه توان راداري امروز كشور علاوه‎بر تك تك پرسنل قهرمان نيروهاي مسلح، مديون كمك‎هاي دانشمندان كشور در دانشگاه‎ها نيز هست.

[color=blue]منبع:شماره ی 38 هفته نامه پنجره[/color]

[evin 9]

واقعا فیض بردیم

[MOHAMMAD 6,332]

ممنون. ورودتون رو تبریک میگم

طولانیه سر فرصت می آم می خونم نظر میدم انشاالله.

[fath 4,686]

خوبه مسئولین در این زمینه هم به حرف زدن اومدن تا بعضی از دوستان از پیله ترس و ناامیدی خارج بشن و به قدرت و نبوغ ایرانی باور پیدا کنن.
ان الله مع الصابرین.....

[jarmenkill 1,015]

با تشکر از A_M_J
اطلاعات خیلی خوبی بود.

[ColonelShak 1,000]

دستت درد نکنه عالی بود -فقط اگر واسه هر رادار تصویر مربوطه رو هم قرار بدید دیگه محشره .

[Korosh_Kabir 2]

سر فرصت مي خوانم چون
1- الان وقت ندارم
2- زياده




به هر حال ممنون

[ninos 22]

یعنی میتونیم بی2 رو شناسایی کنیم

[fath 4,686]

بله به هر حال بی 2 هم ساخته دست بشره البته نمی خوام تونایی های این هواگرد رو زیر سوال ببرم چون قله ای فناوری رادار گریزی و الکترونیک هست اما به هر حال هر زهری پاد زهری هم داره.

[roteil 146]

رادار کاستا
[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/normal_1_(111).jpg[/img]
http://gallery.military.ir/albums/userpics/1_(111).jpg
[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/normal_1_(90).jpg[/img]
http://gallery.military.ir/albums/userpics/1_(90).jpg
http://www.privateimage.com/images/m6ejkndtytyxx70pndw0.jpg

رادار نبو
[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/normal_1_(89).jpg[/img]
http://gallery.military.ir/albums/userpics/1_(89).jpg

1L13-3 Nebo SV 2D radar
[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/normal_1S.jpg[/img]
http://gallery.military.ir/albums/userpics/1S.jpg

رادار کاشف 1
http://www.privateimage.com/images/g6fs6s24czm4z23ttyzk.jpg

رادار کاشف
http://www.privateimage.com/images/8o01il063rgiok8n6v7.jpg

رادار مطلع الفجر
http://www.privateimage.com/images/zca9ktgxadh2eojz0b.jpg
http://www.privateimage.com/images/e135tgn9p32hq3ojlos.jpg

[hamedkk123 1]

دستت درد نکنه خیلی جالب بود [size=18][/size][color=red][/color]

[fath 4,686]

ممنون دوست عزیز کامل و جامع بود و عکس ها هم کامل کننده تر.

[MOHAMMAD 6,332]

[quote]ما هم‎اكنون رادارهايي با بردهايي چون 150، 300 و 450 كيلومتر را مورد استفاده قرار مي دهيم كه هر كدام ويژگي ها و وظايف خاصي دارند. اين رادارها به‎صورت شبكه درآمده و توان خود را هم افزايي كرده اند.[/quote]

بسیار عالیست با این ترتیب تا اعماق خاک امارات و بر روی ناوهای هواپیمابر در دریای ایران می توانیم کنترل داشته باشیم.

[quote]همچنين سپاه موفق شده است پا به عرصه‎هاي نوين در بخش راداري گذاشته و اولين سري رادارهاي پسيو (بدون انتشار) را طراحي كرده و بسازد. با توجه به عملكرد موفق اين رادارها، براي توليد انبوه، آن را در اختيار وزارت دفاع قرار داده ايم.[/quote]

این رادارهای پسیو نقش مهمی در شناسایی هواپیماهای دشمن ( بخصوص انواع پنهانکار) بازی می کنند. همچنین مقابله با این رادارها بسیار سخت می باشد(چون هیچ بازتابشی ندارند) تولید این رادارها توان نامتقارن دفاعی ایران را بشدت افزایش داده است.

[quote]همچنين سامانه پدافندي «سام 6» كه از سال‎هاي قبل در كشور موجود بود نيز با بهينه سازي هدايت موشك و رادار، قابليت مقابله با جنگ الكترونيك را يافته و به ابزاري مفيد در مقابله با هر تهديد هوايي تبديل شده است.[/quote]

این سام 6 خودش همینطوری واقعا رقیب قدری بود وای به حال ارتقا یافته اش! خبر خیلی خوبیه و این سامانه به علت استفاده از سیستم هدایت مادون قرمز سامانه مناسبی(حتی علیه انواع پنهانکار) به شمار می آد. البته برای جستجوی هدف از رادار استفاده میکنه.

[quote]به‎عنوان مثال رادار VHF در باند «رزونانس ان» اين توانايي را دارد كه بتواند هواگردهاي رادارگريز را شناسايي كند.[/quote]

و اضافه می کنم که اینکار رو از برد قابل توجهی انجام میده که توان پاسخگویی مناسب رو برای ما فراهم می کنه. فقط عیب این سامانه و انواع یو اچ اف در عدم تشخیص دقیق موقعیت هدف هست که خیلی مهم نیست چون برای یک پرنده پنهانکار بدترین چیز لو رفتن ماموریتش هست.

در ثانی می توان با ارسال هواپیماهای خودی به موقعیت پرنده دشمن اون رو وادار به فرار کرد. در این لینک روش اون رو توضیح دادم:
http://www.military.ir/modules.php?name=Forums&file=viewtopic&t=9269

[quote]از سوي ديگر، يكي از جهش هاي راداري ما، توانايي شناخت بمب ها و موشك هاي جدا شده از هواپيماهاست، در حالي‎كه قبلا فقط مي توانستيم خود هواپيما را شناسايي كنيم، ولي اكنون مي توانيم با شناسايي اين بمب ها و موشك ها، با آن‎ها هم مقابله كنيم.[/quote]

این هم یک خبر خوب دیگه که کارایی بمبهای دورایستای و موشکهای کروز دشمن رو بشدت کاهش خواهد داد. روش مقابله رو هم که می دوید؟ مصباح-1 و سماوات و تور و . . .

[quote]حتي با اين‎كه عمدتا كروزهاي دشمنان در ارتفاع 100 متري حركت مي كند، ولي ما توانستيم با ايجاد سامانه‎هاي لازم، موشك هاي كروز در ارتفاع 30 متري زمين را كشف و منهدم كنيم. در اين راه از موشك‎هاي درياپايه كروز كه در كشور به‎طور انبوه توليد مي‎شود، بهره گرفته‎ايم و مي‎توانيم در اين عرصه كه مورد توجه دشمنان بوده است نيز موفق باشيم.[/quote]

بسیار مهم و قابل توجه.

[quote]جهاد خودكفايي امروز نيز با دريافت ايده‎ها و نظرات مبتكران و كارشناسان، آن‎ها را بررسي كرده و پس از اخذ موافقت‎هاي لازم، تجهيزات و اعتبارات مورد نياز در اختيار متخصصان قرار مي‎گيرد.[/quote]

قابل توجه دوستانی که مایل به ارائه طرحهای دفاعی هستند، البته این دوستان می توانند به برادر آرمانی خودمون هم پی ام بزنند.

[quote]ما توانسته ايم از سامانه‎هاي لامپي به‎سمت قطعات نيمه‎هادي حركت كنيم و با تكنيك هاي ابتكاري، توانايي هاي آن‎ها را افزايش دهيم.
شايد تجهيزات، همان قاب 30 سال پيش را داشته باشند اما تمام اجزاي آن‎ها بهينه سازي شده و علاوه‎بر اين‎كه توانمندي هاي‎شان افزايش يافته، تعمير و نگهداري آن‎ها نيز آسان شده است.[/quote]

قابل توجه بعضی دوستان که میگن ما با موشک هاوک که مال 40 سال پیشه نمی تونیم کاری از پیش ببریم و . . .

[quote] كه ما اكنون در بخش پردازش كاملا تسلط و اشراف داريم[/quote]

بازهم قابل توجه دوستان.

[quote]پس از ساخت رادار ملي بود كه ما از عمق جان فهميديم مي‎توان در چنين حوزه‎هاي مدرني، بدون كمك هيچ كشور و متخصص خارجي، موفق بود.
هم‎اكنون نيز اگرچه رادارهاي نسل جديد در كشور، ديگر ملي ناميده نمي‎شوند، ولي واقعا ملي هستند و [b][color=red]تمامي اجزاي آن توسط كارشناسان ايراني طراحي و ساخته شده[/color][/b] است.[/quote]

قابل توجه! با این حساب در حوزه رادار نیازی به واردات نداریم.

[farsnews 0]

با تشكر از لطف دوستان
تلاش شده هر 3 شماره يك بار، يكي از توانمندي هاي دفاعي كشور را در قالب يك پرونده مختصر بررسي كنيم.
البته اي كاش اسكن صفحات هم اينجا گذاشته مي‌شد (آخه واسه صفحه بندي زياد زحمت كشيديم )
انشالا هفته آينده پرونده بدون سرنشين ها رو داريم كه اون هم جالبه

[A_M_J 44]

[quote]با تشكر از لطف دوستان
تلاش شده هر 3 شماره يك بار، يكي از توانمندي هاي دفاعي كشور را در قالب يك پرونده مختصر بررسي كنيم.
البته اي كاش اسكن صفحات هم اينجا گذاشته مي‌شد (آخه واسه صفحه بندي زياد زحمت كشيديم )
انشالا هفته آينده پرونده بدون سرنشين ها رو داريم كه اون هم جالبه[/quote]

ببخشید جناب farsnews منابع شما در مورد گزارش در مورد توان راداری ایران بخصوص در باره ی رادارهای آرایه فازی چی بود؟ گفته های مسئولین ،شنیده ها،گزارشات،....