جنگنده تهاجم زمینی آی.ای .آر-93 کرکس جنگنده تهاجم زمینی آی.ای .آر-93 کرکس ( IAR-93 /Vultur)

[hexman 352]

اشنايي با جنگنده "IAR-93 "Vultur ساخت روماني

IAR-93 جنگنده دو موتوره و مافوق صوت ساخت مشترك دو كشور روماني و يوگوسلاوي است كه براي پشتيباني نرديك هوايي و انجام حملات زميني طراحي و ساخته شده است.همچنين به عنوان كاربردي فرعي ميتواند بعنوان يك هواپيماي رهگير نه چندان قدرتمند به ايفاي نقش بپردازد.

اين جنگنده در دو مدل تك سرنشين و دو سرنشين ساخته شده است كه از مدل دو سرنشين ان براي پرواز هاي اموزشي استفاده ميشود.

طراحي و ساخت اين جنگنده در يك پروژه مشترك مابين كشور يوگوسلاوي سابق و روماني به قصد برطرف كردن نياز نيروي هوايي دو كشور انجام گرفت.طرف رومانيايي شركت I.R.Av. Craiova و شريك يوگوسلاو نيز شركت Soko نام داشت كه انجام اين پروژه را بصورت مشترك بر عهده گرفته بودند.
هدف كشور روماني از ساخت اين جنگنده–بمب افكن جايگزين نمودن ان با جنگنده هاي قديمي تر ميگ 15 و ميگ 17 خود بود.

در 20 مي سال 1971 دولتمردان رومانيايي و يوگوسلاو قراردادي را مبني بر انجام يك پروژه مشترك مابين دو كشور (the YuRom R&D) به امضا رساندند.
مدير و ناظر رومانيايي اين پروژه مهندس Teodor Zamfirescu و مسول يوگوسلاو نيز در اين پروژه كلنل Vidoje Knezevic نيز بود.

انتظارات انها از اين پروژه طراحي يك جنگنده سبك مافوق صوت براي انجام حملات زميني و انجام عمليات هاي شناسايي و همچنين توانايي رزم هوايي بعنوان يك ويژگي ثانويه بود.اين جنگنده ميبايست ساختاري ساده براي نگهداري و تعميرات اسان ميداشت و بايد تماما با تجهيزات و اویونیک ساخت داخل(اما با قابليت سازگاري با مهمات غربي) تكميل ميشد،و داراي قابليت عمليات در تمام شرايط اب و هوايي و همچنين قابليت نشست و برخاست در زمين هاي ناهموار و باند هاي اسيب ديده را دارا ميبود.

پيشرانه اين جنگنده دو موتر توربو جت Mk 633-47 ساخت شركت انگليسي Rolls-Royce Viper بودند كه تحت ليسانس در يوگوسلاوي توسط Soko بصورت ازمايشي توليد ميشدند.طراحان از ابتدا براي اين موتورها پس سوز نيز در نظر گرفته بودند اما مشكلاتي كه در طي ساخت موتور ان بوجود امد باعث شد تا موتور نمونه هاي اوليه و ازمايشي اين جنگنده فاقد پس سوز باشند.و در طول دهه هستاد ميلادي هر دو كشور روماني و يوگوسلاوي بصورت جداگانه دست به تغييراتي در موتور جنگنده هاي خود دادند تا به نتايج بهتري كه از ابتدا مد نظر داشتند دست يابند.

تست هاي پروازي

نخستين نمونه ساخته شده از اين جنگنده در روماني كه يك نمونه تك سرنشين با شماره سريال 001 بود در تاريخ 31 اكتبر 1974 پرواز ازمايشي خود را همزمان با نمونه اوليه ساخت يوگوسلاوي به مدت 19 دقيقه بر فراز منطقه اي در نزديك شهر باكاو و با خلباني كلنل Gheorghe Stănică انجام داد.

درهنگام تست پروازي ديگري در تاريخ 20 ستامبر سال 1979 هر دو موتور اين جنگنده دچار مشكل شدند و از كار افتادند و خلبان ان مجبور به اجكت از هواپيما شد و جنگنده از بين رفت. اين مشكل باعث شد تا سازندگان تغييراتي را در محفظه احتراق موتور جنگنده هاي ساخته شده بوجود بياورند.

و اولين نمونه از مدل دو سرنشين اين جنگنده نيز در تاريخ 23 ژانويه سال 1977 با شماره سريال 003 نخستين پرواز ازمايشي خود را انجام داد.و اين نمونه چند ماه بعد بر اثر لرزشي كه در قسمت دم جنگنده بوجود امده بود سقوط كرد و از بين رفت.در اين حادثه سكان بالا دهنده سمت چپ در حاليكه جنگنده با سرعت 1,045 km/h در ارتفاع 500 متري از سطح زمين در حال پرواز بود كنده شد.
صندلي هاي اجكت ساخت شركت انگليسي مارتين-بكر اين جنگنده در اين حادثه به خوبي عمل نمودند و هر دو خلبان ان به سلامت توانستد از جنگنده در حال سقوط خارج شوند.
پس از اين حادثه طراحان با اعمال تغييراتي قسمت عقب سازه اين جنگنده را تقويت كردند.

نمونه ازمايشي ديگري با شماره سريال 004 در تاريخ 20 فوريه سال 1979 در حين انجام چند مانور اكروباتيك دچار سانحه شد و با باند فرودگاه برخورد نمود و خلبان ان كاپيتان Dobre Stan موفق به خروج از هواپيماي خود نشد و جان سپرد.

گونه هاي مختلف اين جنگنده:

IAR-93A: نخستين گونه توليد شده با موتورهاي توربو جت بدون پس سوز مدل Viper Mk 632-41
26 فروند از مدل تك سرنشين(از شماره سريال 109 الي 119 و از 150 الي 166) و 9 فروند از مدل دو سرنشين (از شماره سريال 005 الي 008 و از 180 الي 184)

IAR-93MB: اين گونه از بدنه IAR-93B استفاده ميكرد ولي فاقد موتور داراي پس سوز بود.
ساخت اين گونه از سال 1982 اغاز شد و 15 فروند تك سرنشينه از ان( از شماره سريال 201 الي 215) ساخته شد.

IAR-93B: اين گونه بهينه سازي شده از موتورهاي پس سوز دار Viper Mk 633-47 استفاده مينمود.همچنين ظرفيت داخلي حمل سوخت و جايگاههاي حمل مهمات در بدنه اين گونه نيز افزايش پيدا نموده بود.
همچنين با تغييراتي كه در بالهاي اين گونه انجام گرفت قابليت پرواز با زاويه حمله بالاتري را به جنگنده داده شده بود.
اولين نمونه از اين گونه در سال 1985 به پرواز در امد و در سال 1987 وارد خدوت شد.
27 فروند مدل تك سرنشين (200 و از 216 الي 241) و 7 فروند مدل دو سرنشين (از 600 الي 606) از ان ساخته شد.

خروج از خدمت

در پي شروع جنگهاي داخلي در يوگوسلاوي در سال 1992 پروژه توليد IAR-93 در هر دو كشور يوگوسلاوي و روماني متوقف گرديد و تعداد زيادي از اين جنگنده ها كه در كارخانه توليد كننده در حال طي كردن مراحل مختلف از ساخت بودند نيمه تمام باقي ماندند.
اخرين فروند از جنگنده IAR-93 كه در روماني مشغول به خدمت بود در سال 1998 از خدمت در نيروي هوايي روماني خارج و بازنشسته شد.
و اكثر IAR-93 ها اوراق شدند و سرنوشت نامعلومي دارند و گويا تعدادي از انها نيز تاكنون فروخته شده اند.
اما نيروي هوايي صربستان و بوسني كماكان تعدادي از اين جنگنده را(در يوگوسلاوي معروف به Soko J-22 Orao) در خدمت خود داردند.نيروي هوايي يوگوسلاوي اخرين فروند از اين جنگنده را در سال 1992 وارد به خدمت كرده بود.





مشخصات فني جنگنده IAR-93B يا Soko J-22 Orao :
خدمه :1 نفر
وزن بارگیری: 2500 كيلو گرم
طول:14.90 متر
ارتفاع:4.52 متر
طول بال:9.30 متر
مساحت بال:26 متر مربع
وزن خالي:5750 كيلوگرم
حداكثر وزن برخاست:10900 كيلوگرم
نيرو محركه:2 * موتور توربو جت Rolls-Royce Viper Mk 633-47 با پس سوز.
كشش موتور در حالت خشك: 17.79 كيلو نيوتن براي هر موتور
كشش موتور با پس سوز: 22.24 كلوي نيوتون براي هر موتور

عملكرد

حداكثر سرعت:1.089 كيلومتر بر ساعت
سرعت استال:274 كيلومتر بر ساعت
برد عملياتي:1320 كيلومتر(قابليت سوختگيري هوايي ندارد)
سقف پروازي:13600 متر
نرخ صعود:3900 متر در دقيقه
نسبت وزن کل به مساحت يال:419.2 كيلوگرم بر متر مربع

تسليحات:

2 قبضه توپ 23 ميلي ميتري در جلوي بدنه از نوع GSh-23L ساخت شوروي
توانايي حمل بمبهاي BM 500،BEM 250،BE 100
راكت اندازهاي LPR 122,LPR 57,PRN 80
قابليت حمل موشكهاي هوا به هواي AA-2 Atoll / R-3S ساخت شوروي(در روماني تحت ليسانس و با نام A-91 و مخصوص IAR-93B توليد ميشد)

تسليحات زير فقط مخصوص جنگنده هاي ساخت يوگوسلاوي(J-22) هستند
بمب خوشه اي BL775
موشك هدايت تلويزوني هوا به زمين AGM-65 Maverick
موشك هوا به زمين AS-7 Kerry / Kh-23 Grom ساخت شوروي

اویونیک

VHF/UHF air-to-air and air-to-ground radio
radio altimeter
gyro unit (Honeywell SGP500 twin-gyro platform in ORAO)
radio compass
GEC-Marconi three-axis stability augmentation system, incorporating a basic bank/altitude hold autopilot and emergency wings-level facility









--------------------
ترجمه از :Hexman.military.ir

[Blaze 90]

خیلی ممنون هگزمن جان

برای یک تلاش بومی هواپیمای خوبی بوده و میتونسته به خوبی در ماموریت های پشتیبانی نزدیک ایفای نقش کنه.
البته خیلی شبیه سوخو 25 هستش ولی بعضی قسمتها مثل ترمز های هوایی به جنگنده های غربی مثل خانواده Aها شبیه هستش.
موتورشم کشش خوبی داره ولی حیف که در مورد زرهش اطلاعات کافی منتشر نشده.
راستی در جنگ بالکان شرکت داشته؟

[PersianKing 1,128]

[b][align=justify]بابا اين با اين هيكل و قد و قواره فقط و فقط مى توانسته 5/2 تن تســليــحات بلند كنه؟! خــــــــــــــــيــــــــــــلــــى كمه كه؟![/b] موتور هم بســـيــــار ضعيف به نظر مى رسه؟! تازه! اين نه به درد پشتيبانى نزديك مى خوره نه به درد نبرد هوايى!!! به سرعت واماندگى(270كيلومتر بر ساعت) توجّه كنيد... يك سؤال ديگر: اين فقط همين چهار پايلون رو داره(البتّه با اين توان حمل تسليحات٬ بيش از اين هم نيازى نداره)؟؟؟!!! يك مطلب ديگر هم هست: در متن اشاره كه برنامه اصلى بر پايه تسليحات غربى ريخته شده ولى حتّى توپ هاى هواپيما هم همگى مال شوروى هست! [/align]

[size=11][color=orange]توضيح ضرورى: اين ايرادات به هواپيما وارد مى شود و از ارزش كار hexman اصلاً كم نمى كند. دست شما درد نكنه.[/color][/size]

[un4given1991 157]

با سلام.

بعد ها روماني با كمك اسراييل يك نمونه ي اموزشي-رزمي از اين جنگنده رو به اسم IAR-99C توسعه داد.



[img]http://www.airforce-technology.com/projects/iar_99c/images/IAR-99_3.jpg[/img]

[img]http://www.airforce-technology.com/projects/iar_99c/images/IAR-99_4.jpg[/img][img]http://www.airforce-technology.com/projects/iar_99c/images/IAR-99_2.jpg[/img]


[url=http://en.wikipedia.org/wiki/IAR-99]IAR-99 c[/url]

[hexman 352]

خواهش ميكنم دوستان قابل نداشت
[quote]
راستی در جنگ بالکان شرکت داشته؟[/quote]


بله هم در جنگ هاي داخلي يوگوسلاوي شركت داشته هم زمان حمله ناتو
همچنن يك فروند از J-22 هاي يوگوسلاوي با شليك پدافند زميني نيروهاي ناتو ساقط شده
و 11 فروند هم روي زمين از بين رفتند

[quote]اين فقط همين چهار پايلون رو داره[/quote]

تازه در مدل ام اين ظرفيت رو افزايش دادن!

[SAEID 2,829]

دستت درد نکنه برادر جان این روزها مطالب خوبی زحمت کشیده و به سایت ارسال میکنی.

[hexman 352]

[quote]دستت درد نکنه برادر جان این روزها مطالب خوبی زحمت کشیده و به سایت ارسال میکنی. [/quote]

خواهش ميكنم اقا سعيد.يه مقدار وقت ازادم بيشتر شده انجام وظيفه ميكنم

[reza-m 0]

hexman جان تازگی ها گیر دادی به نیرو هوایی کشورها و هی داری رو میکنی ؟؟؟

دستت درد نکنه ، خدا قوتت بده.

[worior 25,641]

اينكه در اون زمان خودشون دست بكار شدن و چنين هواپيمايي رو براي جايگزيني ميگ 15 و 17 طراحي كردن و ساختن كار بزرگي محسوب ميشه .. اما با توجه به ظاهر بال دم و بدنه ! چيزي بيشتر از همون ميگ هاي 15 و 17 نداره ... ! شايد اگر يكمي در ايروديناميك و توسعه سيستم هاي پروازي و بالها از اف 86 الهام گرفته بودن ! اين جنگنده هنوز هم ميتونست قابل قبول باشه ... (البته در عمليات پشتيباني زميني)


ممنون جناب هگزمن ..
موفق باشي .

[fath 4,686]

برادر کینگ هواپیمایی که کل وزن خودش ۵ تن هست بیشتر از این هم نمی تونه مهمات حمل کنه و موتورش هم خودتون گفتین ضعیف هست و اونم توربو جت مگر اینکه موتور قویتر بشه ولی با نظر شما در مورد اینکه نه به درد حمله به زمین می خوره نه هوا موافقم ولی خوب برای این کشورها اون زمان خوب بوده شاید اگر این کشورها به همین روال ادامه می دادن الان می تونستن برای خودشون هواپیماهای قابل قبولی بسازن.

ولی امان از جدایی طلبی و جنگ و.... که می بینیم اینم یکی از نتایجشه.

[Haj_Rezvan 11,197]

اقای هکس من ممنون

[MOHAMMAD 6,332]

ممنون از مقاله خوب شما و زحمتی که کشیدید.

[hexman 352]

خواهش ميكنم دوستانُ و خوشحالم كه مورد توجهتون واقع شد

در مورد نيروي هوايي كشورهاي بلوك شرق مطالب ديگه اي هست كه انشا الله بزودي اماده خواهم كرد