موشک هوابه زمین ای.جی.ام-12 بولپاپ ( agm-12/ bullpup) موشک هوابه زمین ای.جی.ام-12 بولپاپ ( AGM-12/ Bullpup)

[F14AA 5,205]

بسم الله الرحمن الرحیم




_______________________________

در جریان نبرد کره جنگنده های نیروی دریایی ایلات متحده بصورت عمده از موشک های هدایت ناپذیر برای هدف قرار دادن اهداف زمینی استفاده مینمودند اما در عمل ثابت شده بود اگرچه قدرت انفجاری
این موشک ها با توجه به سرعت انها قابل توجه است اما بدلیل عدم کنترل پس از شلیک بر روی موشک ، عمدتا در هدف قراردادن مستقیم اهداف به خصوص اهداف متحرک ناتوان بودند در نتیجه مصادف با اواسط نیمه اول دهه50 میلادی برنامه ایی برای یک موشک هوا به سطح کوتاه برد با پشتیبانی نیروی دریایی این کشور آغاز گردید.کمتر از یک سال بعد شرکت مارتین ماریتا(اکنون لاکهید مارتین) برنده اولین مناقصه موشک های هوا به سطح تاکتیکی جهان گردید.موشک مذکور تحت کد رمز ASM-N-7(بول پاپ) در دست تکمیل قرار گرفت.بول پاپ موشکی بود نسبتا کوچک با سرجنگی 115 کیلوگرمی و هدایت رادیویی، اولین نمونه آن پس از طی آزمایشات اولیه در 1959 وارد خدمت در نیروی دریایی گشت.
تاریخچه ساخت این موشک به سال 1953 میلادی باز میگردد زمانیکه نیروی هوائی امریکا تصمیم گرفت برای عملیاتهای هوائی کوتاه برد از موشک های هوا به زمین دقیق استفاده کند تا با این کار دو هدف را با یک تیر بزند، اولین موضوع جلوگیری ازحضور طولانی مدت جنگنده در منطقه جنگی و دومی بالا بردن شانس برخورد موشک و تخریب اهداف سخت و مهم بود که در مسابقه برگزار شده برای این طرح شرکت مارتین برنده شده بود.



شرکت مارتین پس از پیروزی دست به ساخت اولین مدل از موشک های ASM-N-7 زد که توسط خلبان کنترل میشد و اولین شلیک موفقیت امیز خود را در ژوئن 1955 به ثبت رسانید.(قابل توجه اینکه برای طراحی و ساخت یک سلاح کارا باید مدتها وقت و تلاش نمود که با توجه به اتش افروزی مداوم زمان جنگ سرد و قدرت بی نظیر امریکا و رقیبش یعنی شوروی سابق در زمینه های علمی توانستند مدت طراحی و ساخت را به حداقل زمان ممکن برسانند و صدالبته از کیفیت کار نکاهند امری که شاید در بسیاری از کشورها به خصوص کشور عزیزمان برعکس است ، یعنی برای ساخت یک سلاح سالهای سال طراحی و بحث میشود اما نهایتا به دلائلی چون عدم تامین بودجه طرح لغو میگردد در صورتیکه ساعتها کار عملیاتی و مطالعاتی روی طرح انجام شده و این نه تنها بر روی کارکنان ساخت تسلیحاتی تاثیر منفی دارد بلکه سبب عقب افتادن بیش از پیش از دشمنان نامی این سرزمین می گردد )
با آغاز دهه شصت میلادی تولید این موشکها شکل جدی تری به خود گرفت ، در ابتدا موتورهای رایج سوخت جامد موشک های ASM-N-7 بول پاپ با موتورهای پرقدرت تر سوخت مایع LR58-RM-4 جایگزین گشتند، از 1962 به بعد اصلاحات نهائی بر روی مدلهای صادراتی بول پاپ انجام گرفت، بول پاپ رسما با شناسه M-12B و بول پاپ A نام گذاری مجدد گردید.
حقیقت این بود که برای استفاده از موشک اولیه باید خلبان با دید بصری هدف را مشاهده میکرد سپس موشک را شلیک مینمود و با استفاده از کنترل رادیوئی موشک را به درستی به سمت هدف هدایت میکرد امری که باعث میشد که خلبان و جنگنده باید در محیط نبرد به مدت بیشتری حاضر میشدند و اینگونه بود که یکی از دلائل اصلی ساخت اینگونه موشک ها یعنی مدت کمتر حضور در منطقه خطرناک نفی شد و به همین خاطر شرکت مارتین به فکر ارتقا و طراحی مدل بهینه تری شد.
شاید یکی از مزیت های این موشک توانائی شلیک ان از هرگونه هواپیما یا هلیکوپتری بود مانند Sikorsky HUS-1که به خاطر هدایت رادیوئی آن بود اما نفی یکی از اولویت های طراحی موشک سبب ساز طراحی نسل جدیدتر این موشک شد.

موشک AGM-12B در سال 1962 اولین ازمایش خود را گذراند و با توجه به بهینه سازی های انجام شده روی آن از نظر ظاهری و شکل با مدل اولیه و آزمایشی این موشک ( YASM-N-7a) تفاوت های بسیاری داشت که البته این تفاوت ظاهری باعث تغییر ساختاری موشک نیز شد به نحویکه در سال 1964 به دلیل مورده تائید قرار گرفتن توسط نیروی هوائی امریکا عملیاتی گشت.
روی این مدل از موشک AGM-12 یک موتور جدید نصب گشته بود که باعث شد برد آن بیشتر و درنتیجه فاصله درگیری و هدایت بصری آن بیشتر شود که همین عامل یکی از دلائل مقبول شدن آن توسط نیروی هوائی آمریکا بود.
موشک های بول پاپ مجموعا در 5 مدل تولید گردیدند که این 5 مدل را میتوان در قالب دو مدل اصلی بول پاپ A و بول پاپ B بررسی کرد چرا که از نظر ابعاد و ظاهر مدلهای A/B/E AGM-12 دارای طول 3.2 متری و بالهای کنترلی ذوزنقه ایی بود اما مدلهایAGM-12 C/D بدلیل حمل سرجنگی سنگین تر 454 کیلوگرمی و گاها هسته ایی (مدل D) از طول 4.41 متری بهره می برد ، همچنین زوایای بال های ذوزنقه ای شکل با زوایای بالاتر نسبت به شکل قائم مدلهای قبل استفاده می کرد.هر دو مدل موشک از نشانه روی و هدایت رادیوئی دستی استفاده می کردند که موجب می شد دقت موشک تا حدود زیادی کاهش یابد.



AGM-12B در واقع موشکی ارزان قیمت بود که به منظور پرکردن سریع و ارزان خلا سلاح های هدایت شونده تکمیل شده بود از همین رو چندان پیشرفته تر از تسلیحاتت هدایت شونده المان ها در جنگ جهانی دوم به شمار نمی رفت ، در جریان نبرد ویتنام مدلهای A/B بول پاپ از اصلی ترین جنگ افزارهای هدایت شونده هوابرد نیروهای هوائی امریکایی بشمار می رفت اما رفته رفته مشحص شد که در عمل سرجنگی این موشک ها کوچک تر از آن است که توان تخریبی کافی داشته باشد و در نتیجه استفاده از ان علیه اهداف محافظت شده همچون سنگرها کارائی کافی را نداشت، مدل AGM-12C با سرجنگی تقویت شده به دنبال این نیاز وارد خط تولید جنگی گردید ، براساس این مدل نمونه ایی نیز با سرجنگی هسته ایی 15 کیلوتنی تکمیل شد، همچنین نمونه ایی نیز با همان مشخصات نمونه های اولیه بول پاپ به عنوان ضدنفر بخصوص برای استفاده برعلیه سیستم های پدافند هوائی تکمیل گردید.


مجموعا بیش از 30 هزار تیر موشک بول پاپ از تمامی انواع توسط ایالات متحده و 8 هزار فروند نیز به صورت تحت امتیاز در اروپا تولید گشت.این موشک ها تا پایان دهه 70 در خدمت باقی ماندند و نهایتا در اوائل دهه80 میلادی از خدمت خارج گردیدند.
طرح های زیادی بر اساس بول پاپ به عنوان جانشین طراحی گردید اما تقریبا تمامی آنها بدلیل مشکلات تکنولوژیک و عدم براورده کردن نیازهای اولیه پروژه رها شدند.



اواخر دهه 60 شرکت مارتین ماریتا طرح AGM-79 بلو آی را براساس بول پاپ و با استفاده از یک سیستم جستتجوی الکترواپتیکال و توانائی شلیک کن فراموش کن آغاز نمود ولی طرح با شروع دهه 70 نیمه کاره رها شده ، کمتر از چند سال بعد شرکت جریسلر کار بر روی موشکی با نام M-80 باز هم براساس بول پاپ اغاز کرد اما نهایتا این پروژه نیز متوقف و اطلاعات بایگانی شد پس از دو طرح مذکور صنایع تسلیحاتی تکزاس نمونه ایی دیگر با عنوان M-83 بول داگ مجهز به یک جستجوگر لیزری را به نیروی دریایی پیشنهاد کرد، در بین این سه نمونه بول داگ را میتوان موفق ترین دانست چرا که تقریبا تا مرز تولید انوبه پیش رفت و نهایتا میدان را به ماوریک واگذار کرد.

_______________________________



منبع:


نویسنده: محمدحسین جهان پناه
 

بازنویسی و تصاویر: ادیب نوروزی /ارنستو رومل

 

http://airnaval.blog...om/post-29.aspx