امتیاز دادن به این موضوع:

Recommended Posts

خوب بود تشکر بابت گرد آوری ولی نکته ای که وجود داره اینه که ما موشک قاره پیما نداریم و تا حالا تست هم نداشتیم و اگر به فرض هم داشته باشیم از دید ماهواره های نظامی ایالات متحده پنهان نمیمونه ، یجورایی تولید icbm برای ما توجیه نداره هم بابت عدم وجود کلاهک های هسته ای و یا الکترومغناطیسی چون rule این نوع سلاح یجورایی کشتار جمعی به حساب میاد و با توجه به فتوای رهبری استفاده از این نوع سلاح حرام به حساب میاد هم از لحاظ هزینه اونم تو شرایطی که در حال حاضر با آن دست و پنجه نرم میکنیم.

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر

ممنون

خود نویسنده نوشته بود موشک قاره‌پیما و من هم فقط ترجمه کردم. هرچند که موشک قاره‌پیما نداریم. سعی کردم تاجایی که امکانش هست خود متن رو ترجمه کنم و توش دست نبرم.

  • Upvote 1

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر

نویسنده مقاله اطلاعات مناسبی از پدافند ایران نداشته است . و اینکه در شرق بی دفاع هستیم اصلا درست نیست . تا جایی که اطلاع داشتم چند سال پیش (فقط ارتش ) حدود 12 تا سامانه برد بلند و میان برد فقط در محدوده خلیج فارس بود (حد فاصل بوشهر تا بندر عباس البته با یک فاصله منطقی از ساحل ) . در حالی که میدانیم سپاه هم در این منطقه دارای پدافند های بیشمار و تمام متحرک هست 

  • Upvote 2
  • Downvote 2

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر
11 minutes قبل , ghiam گفت:

ممنون

خود نویسنده نوشته بود موشک قاره‌پیما و من هم فقط ترجمه کردم. هرچند که موشک قاره‌پیما نداریم. سعی کردم تاجایی که امکانش هست خود متن رو ترجمه کنم و توش دست نبرم.

به هر حال تشکر ، در مورد نوع موشک استفاده شده در سامانه باور ۳۷۳ نمیشه نظر قطعی داد که با پلتفرم 48N6E2 باشه چون ما قبل از تحویل سامانه S-300PMU-2 Favorit شروع به تولید این سامانه کردیم چه بسا در آینده با چند نوع موشک در این سامانه  (حال مسلح به کلاهک های HE-Frag و چه بسا Kinetic Warhead و همچنین افزایش برد رادارای و موشکی و یا حتی تولید سامانه های جدید دور برد با rule متفاوت برای ردگیری اهداف خارج از اتمسفر باشیم).

ویرایش شده در توسط LegendaryAegis
  • Like 1
  • Upvote 1

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر
7 minutes قبل , sezar گفت:

نویسنده مقاله اطلاعات مناسبی از پدافند ایران نداشته است . و اینکه در شرق بی دفاع هستیم اصلا درست نیست . تا جایی که اطلاع داشتم چند سال پیش (فقط ارتش ) حدود 12 تا سامانه برد بلند و میان برد فقط در محدوده خلیج فارس بود (حد فاصل بوشهر تا بندر عباس البته با یک فاصله منطقی از ساحل ) . در حالی که میدانیم سپاه هم در این منطقه دارای پدافند های بیشمار و تمام متحرک هست 

من از یک منبع دیگه هم صحت ادعاهای نویسنده رو بررسی کردم که اون هم همین تحلیل نویسنده رو تایید می کنه.

Overall.JPG

این تصویر نتیجه بررسی یک ایرانیه که با استفاده از گوگل ارث تونسته شبکه سامانه‌های موشکی ما رو رصد کنه. می بینید که این تصویر هم گفته‌های مقاله رو تایید می کنه.

در ضمن ما سامانه‌ی میانبرد/دوربرد نداشتیم که بخوایم 12 عدد از اون رو تو جنوب مستقر کنیم فقط همین اس 200 بود که مکانش مشخصه و سامانه های بومی ما (صیاد2/3) با توجه به تازه ساخت بودنشون امکان استقرار در این تعداد زیاد رو نداشتن تا حالا. و هیچ تصویر ماهواره‌ای هم از اونها توی جنوب دیده نشده.

فقط سامانه سوم خرداد در بندرعباس مستقر هست که نویسنده مقاله گفته سامانه رعد. 

به دلیل هزینه‌های بالای ساخت سامانه‌های پدافندی و محدودیت بوجه امکانش وجود نداره که فقط برای ساحل جنوبمون 12 سامانه‌ی میانبرد/دوربرد اون هم تنها توسط ارتش به کارگرفته بشه. 

شرق کشور هم تکلیفش معلومه با توجه به نبود پایگاه هوایی قابل توجه آمریکایی و تجمع پایگاه‌های هوایی اصلی آمریکا در خلیج فارس، قرارگاه خاتم ترجیح داده که اون منطقه پوششی نداشته باشه تا بتونن با امکانات محدود موجود نقاط حساس رو پوشش بدن.

در ادامه و باتوجه به اینکه نقاط پدافندی در سال 1404 به 5000 نقطه خواهد رسید قطعا شرق کشور هم چندین سامانه‌ی پدافندی رو پذیرا خواهد بود.

  • Like 1
  • Upvote 4

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر

بسیار ممنون ..اما نکته جالب تر اینکه جنوب و جنوب غربی ایران به دلیل نزدیکی به پایگاه های هوایی امریکاو اعراب  و شناورهای امریکایی قطعا در هر درگیری به مهمترین اهداف دشمن تبدیل خواهند شد و کاملا طبیعی هست که در شرایط غیر جنگی کل دارایی پدافند هوایی ایران  در این مناطق به نمایش گذاشته نشود و باید گفت انچه در حال خاضر دوستان دیده اند برای کنترل شرایط معمول هست و اصولا دفاع متحرک هوایی سالها جایگزین اصول دفاع هوایی ثابت و پایگاهی در ایران شده است و حجم بالای سامانه های کاملا متجرک و یکپارچه  دفاعی چون سوم خرداد و طبس در رژه های مختلف بیانگر همین موضوع است

  • Upvote 1

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر

مورد اشاره مقاله به سایت هاست قاعدتا. اینجا سه سایت اس-300 برای تهران و 3 سایت تور فقط برای اصفهان علاوه بر اینکه پراکندگی منطقی ای نمیتونه باشه ( منظور آراش دفاعی است ) در نهایت در برخی موارد تعداد سامانه های ما قطعا بیشتر از این حرفهاست. مثلا در مورد تورها قطعا همگی در اصفهان منطقی نیست مستقر باشند و اگر اونجا نیستند جای دیگه هم بهشون اشاره ای نشده.

یا سامانه های فعلا کم تعداد سپاه که بهشون اشاره شد ولی خب هم در برد و هم در تعداد حتی سایت بیشتر از موارد ذکر شده است. و البته منطقی نیست کل کشور در پوشش پدافند برد بلند باشه که خودش نیاز به مراقبت داره و خصوصا در شرایط ما دفاع نقطه ای با کمبودها منطقی است. مناطق کمتر حساس را میشه به شیوه های دیگه مورد پوشش حداقلی و غافلگیرانه قرار داد.

 

با تشکر از دوستمون قیام برای ترجمه دید کلی خوبی در اختیار میزاره برای درک کمبودها ( که البته فرمانده هوافضا هم بهشون اشاره کردند و امیدواریم بودجه هر چه زودتر و بیشتر تزریق بشه ) و امیدوار باید باشیم در کنار افزایش تعداد و کیفیت سامانه ها در برد و دقت، برنامه موازی نیروی هوایی در پرنده های مورد نیاز و تسلیحات هوا به هوا و آواکس(احتمالا) هم با بودجه مناسب پیش بره تا در بعد پدافندی حلقه ها تکمیل بشند.

  • Upvote 2

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر

پدافند در همه جای دنیا  پوشش ایستا و پوشش متحرک داره. که این دو هم به دو شکل ظاهر میشن، پدافند سرویس، پدافند روز دوم جنگ. کار سرویس روشن بودن پیوسته و نگهداری عملیاتی هست و در اولین حمله از دست رفته محسوب میشه، این مختص سامانه های استقراری هست. مثل اس 200 و ...

در زمان جنگ چند شبکه دفاعی دیگر بنابر حجم و محدوده تهاجم به کار میفتن، هر ساعت شاهد نقشه ها و تحلیل هایی کاملا متفاوت خواهید بود.

  • Upvote 7

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر

من مختصات پایگاه تهران رو دوباره زدم نکته جالب وجود یک سامانه ناشناس هست که قطعا صیاد نیست و با مقایسه با تصاویر اس 300 شباهت  بسیار کمی با  ان دارد به نظر شاید لانچر باور 373 باشد مخصوصا به نظر دو رادار هم در دو طرفش قرار گرفتن شاید برای تست و ازمایش.....

x3hv_ice_screenshot_20181223-012133.jpeg

yyt5_ice_screenshot_20181223-012441.jpeg6szl_ice_screenshot_20181223-014234.jpeg

ویرایش شده در توسط karmania20152015
  • Like 2
  • Upvote 1

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر
44 minutes قبل , karmania20152015 گفت:

من مختصات پایگاه تهران رو دوباره زدم نکته جالب وجود یک سامانه ناشناس هست که قطعا صیاد نیست و با مقایسه با تصاویر اس 300 شباهت  بسیار کمی با  ان دارد به نظر شاید لانچر باور 373 باشد مخصوصا به نظر دو رادار هم در دو طرفش قرار گرفتن شاید برای تست و ازمایش.....

x3hv_ice_screenshot_20181223-012133.jpeg

yyt5_ice_screenshot_20181223-012441.jpeg6szl_ice_screenshot_20181223-014234.jpeg

در فوتوشاپ قسمت فیلتر ها گزینه ای به نام Gaussian Sharp وجود داره فکر کنم بشه وضوح تصویر بیشتر کرد اون موقع شاید بشه بهتر تشخیص داد

ویرایش شده در توسط LegendaryAegis
  • Like 1
  • Upvote 1

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر

بیشتر از این نتونستم وضوحشو ببرم بالا چون distort میشد ، امیدوارم بشه تشخیص داد
qem5_unknown_01.jpg

  • Like 1
  • Upvote 1

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر
12 hours قبل , ghiam گفت:

من از یک منبع دیگه هم صحت ادعاهای نویسنده رو بررسی کردم که اون هم همین تحلیل نویسنده رو تایید می کنه.

Overall.JPG

این تصویر نتیجه بررسی یک ایرانیه که با استفاده از گوگل ارث تونسته شبکه سامانه‌های موشکی ما رو رصد کنه. می بینید که این تصویر هم گفته‌های مقاله رو تایید می کنه.

در ضمن ما سامانه‌ی میانبرد/دوربرد نداشتیم که بخوایم 12 عدد از اون رو تو جنوب مستقر کنیم فقط همین اس 200 بود که مکانش مشخصه و سامانه های بومی ما (صیاد2/3) با توجه به تازه ساخت بودنشون امکان استقرار در این تعداد زیاد رو نداشتن تا حالا. و هیچ تصویر ماهواره‌ای هم از اونها توی جنوب دیده نشده.

فقط سامانه سوم خرداد در بندرعباس مستقر هست که نویسنده مقاله گفته سامانه رعد. 

به دلیل هزینه‌های بالای ساخت سامانه‌های پدافندی و محدودیت بوجه امکانش وجود نداره که فقط برای ساحل جنوبمون 12 سامانه‌ی میانبرد/دوربرد اون هم تنها توسط ارتش به کارگرفته بشه. 

شرق کشور هم تکلیفش معلومه با توجه به نبود پایگاه هوایی قابل توجه آمریکایی و تجمع پایگاه‌های هوایی اصلی آمریکا در خلیج فارس، قرارگاه خاتم ترجیح داده که اون منطقه پوششی نداشته باشه تا بتونن با امکانات محدود موجود نقاط حساس رو پوشش بدن.

در ادامه و باتوجه به اینکه نقاط پدافندی در سال 1404 به 5000 نقطه خواهد رسید قطعا شرق کشور هم چندین سامانه‌ی پدافندی رو پذیرا خواهد بود.

متاسفانه بنده نمیتونم مختصات بزارم اما چیزی که میتونم بگم اینکه این تعداد سایت های پدافندی رو خیلی خیلی ناقص کشف کرده

  • Like 1
  • Upvote 1

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر

ایجاد یک حساب کاربری و یا به سیستم وارد شوید برای ارسال نظر

کاربر محترم برای ارسال نظر نیاز به یک حساب کاربری دارید.

ایجاد یک حساب کاربری

ثبت نام برای یک حساب کاربری جدید در انجمن ها بسیار ساده است!

ثبت نام کاربر جدید

ورود به حساب کاربری

در حال حاضر می خواهید به حساب کاربری خود وارد شوید؟ برای ورود کلیک کنید

ورود به سیستم

  • مطالب مشابه

    • توسط SAEID
      [align=center]توسط متخصصين داخلي؛

      سامانه موشك زمين به هواي "اس200" بهينه‌سازي شد

      همزمان با سالگرد عمليات والفجر 8، سامانه موشكي "اس 200" به دست متخصصين پدافند نيروي هوايي ارتش بهينه و بازسازي شد.

      [/align]

      به گزارش خبرگزاري فارس به نقل از روابط عمومي نيروي هوايي ارتش، سامانه‌‌ي موشكي زمين به هواي "اس200" توسط متخصصين پدافند نيروي هوايي ارتش بهينه و بازسازي شده و صبح امروز يكشنبه با حضور مقامات لشكري و كشوري پرتاب آزمايشي خود را با موفقيت انجام داد.
      احمد ميقاني، فرمانده نيروي هوايي ارتش در تشريح ويژگي‌ها و توانايي‌هاي برجسته‌‌ي اين موشك گفت: بررسي ميزان كارايي سامانه‌هاي پدافند اعم از موشكي و راداري در مقابل تهديدات احتمالي عليه كشور ايران و همچنين ارتقاء سطح مهارت و دانش كاركنان عملياتي و فني در مراحل مختلف و آماده‌سازي تجهيزات موصوف از اهداف آزمايش اين سامانه‌ موشكي است.
      وي با اشاره به تلاش‌هاي متخصصين نيروي هوايي براي بومي‌سازي و نهادينه كردن علوم پيشرفته دنيا در راستاي دفاع از حريم هوايي كشور، گفت: توان نظامي ايران در خدمت صلح و آرامش كشور و منطقه است و تاريخ پرافتخار انقلاب اسلامي ايران نشان‌دهنده‌ي متخصصين و اتكاء به توانمندي‌ داخلي است كه قابليت‌ تأمين تمامي نيازهاي كشور را به استفاده از اقدامات تخصصي و امكانات موجود فراهم مي‌كند.
    • توسط mohajem
      نمایی کلی از موشک هاک :
      موشک سطح به هوای میانبرد هاک (MIM-23 HAWK) ساخت شرکت آمریکایی(Raytheon) هست و Hawk مخفف Homing All the Way Killer هستش . هدف ابتدایی از طراحی این موشک نابود کردن هواپیماهای دشمن بود که با توسعه این موشک از آن در نابود موشکهای دیگر هم استفاده میشد . این موشک در سال 1960 وارد خدمت شد و برنامه های مختلف و متنوع بهینه سازی و توسعه باعث شده این موشک تا زمان حاضر هم قادر خدمت باشه .توسعه و بهینه سازی های مختلف روی موشک هاک عاقبت به ساخت سیستم دفاع موشکی پاتریوت (‌MIM-104 Patriot ) منجر شد . از سال 1994 جایگزینی موشک هاک با نمونه های دیگر با توجه یگان عملیاتی و ماموریت های آن یگانها در ارتش آمریکا شروع شد و در سال 2002 موشک موفق هاک در سال 2002 رسما از خدمت در ارتش آمریکا بازنشسته شد . آخرین یگان استفاده کننده از موشک هاک یگان تفگداران دریایی آمریکا(US Marine Corps ) بودند که موشک دوش پرتاب FIM-92 Stinger رو جایگزین موشک هاک کردند و موشک هاک هیچگاه از سوی سازنده یعنی آمریکا مورد استفاده قرار نگرفت ! این موشک همچنان در خارج از آمریکا و در کشورهای اروپای غربی و ژاپن تولید میشه . موشک هاک در جنگهای مختلفی شرکت کرده و بنا بر امار اعلام شده تا حال حاضر 40000 هزار از این موشک ساخته شده که درصد اطمینان از کارایی این موشک در نمونه های ابتدایی 56% و در آخرین نمونه ها 85% هستش .

      تاریخچه طراحی و ساخت موشک هاک :
      کار طراحی و ساخت سیستم موشکی هاک از سال1952 شروع شد و جزیی از طرح ارتش آمریکا برای ساخت یک موشک میانبرد سطح به هوا با سیستم هدایت نیمه فعال راداری بود. در سال1954 قرارداد ساخت لانچر این موشک با شرکت نورثروپ (Northrop) و قرارداد ساخت رادار و سیستم کنترل آتش و موشک با شرکت (Raytheon) پیمانکار اصلی پروژه بسته شد . اولین نمونه موشک ساخته شده این طرح به اسم (XSAM-A-18 ) با موتور((XM3 در ژوئن 1956 ساخته شد . جولای1957 این طرح کامل شد و در نمونه کامل شده از موتور (XM3E1) در موشک این سیستم استفاده شد اما فقط برای مدت کمی با روشن شدن معایب این مدل ازموتورها از موتورهای آیروجت (Aerojet M22E7) بجای مدل قبلی استفاده شد که این مدل هم نا مطمئن نشان داد و با موتورهای اصلاح شده آیروجت (M22E8 ) عوض شد . نمونه ابتدایی موشک هاک در سال1959 در اختیار ارتش آمریکا قرار گرفت و از سال1960 به طور رسمی در اختیار تفنگداران نیروی دریایی آمریکا(US Marine Corps) قرار گرفت و وارد خدمت شد . پیچیدگی زیاد سیستم پدافند موشکی هاک و استفاده از سامانه های الکتریکی در این سیستم باعث شد این سیستم پدافندی قادر به فعالیت مستمر بیش از 43 ساعت نباشه اما این مدت در نمونه های بهینه سازی شده موشک هاک به 130الی170 ساعت و در آخرین نمونه ها به 300 الی400 ساعت افزایش داده شده .

      اجزای تشکیل دهنده سیستم پدافندموشکی هاک :

      • PAR: مخفف Pulse Acquisition Radar به معنای رادار هدفیاب پالسی (ضربانی و چرخشی) هستش که آنتن گیرنده این رادار با سیکل 20 دور در دقیقه میچرخه و برای شناسایی اهداف در ارتفاع زیاد و متوسط استفاده میشه.
      • CWAR: مخفف Continuous Wave Acquisition Radar به معنای رادار هدفیابی با امواج پیوسته و از نوع رادارهای جستجو گر داپلر Doppler)) هست و از سیستم پالسی استفاده میکنه که آنتن گیرنده اون رادار سیکل چرخش 20 دور در دقیقه داره و برای شناسایی اهداف در ارتفاع کم استفاده میشه.
      • HPI : مخفف High Power Illuminator doppler Radar رادار قدرتمند ایلومینیشن داپلر هستش و برای ردگیری اهداف و موشکهای هدایت شونده مورد استفاده میشه ( این رادار پالسی یا همان چرخشی نیستش )
      • ROR: مخفف Range Only Radar است و این سیستم از رادار پالس داپلر با استفاده از طول موج کی (K-band) برای تعیین برد و مسافت و ارتفاع استفاده میکنه و وقتی که دیگر سیستمها به دلیل جنگ الکترونیک و یا انجام وظایف دیگه قابل استفاده نیستند مورد استفاده قرار میگیره.
      • ICC : مخفف Information Coordination Central به معنای مرکز هماهنگی اطلاعات هستش که وظیفه جمع آوری اطلاعات قسمتهای مختلف سیستم رو بر عهده داره و این اطلاعات رو در اختیار مرکز کنترل خودکار(BCC) قرار میده* .
      • BCC : مخفف Battery Control Central به معنای مرکز کنترل خودکار است . وظیفه پردازش اطلاعات ارسالی قسمتهای مختلف سیستم رو بر عهده داره .
      • AFCC : مخفف Assault Fire Command Console به معنای یگان فرماندهی آتش است و برای هدایت مرکز BCC از راه دور مورد استفاده قرار میگیره و به وسیله آن میتوان با یک سیستم CWAR ویک سیستم HPI و سه لانچر پرتاب کننده موشک( 9 موشک در مجموع) رو کنترل و هدایت کرد .
      • PCP : مخفف Platoon Command Post است .
      • LCS : مخفف Launcher Section Controls به معنای بخش کنترل کننده پرتاب کننده موشک هست .
      • SEA : جنراتور 56 کیلووات که معمولا از 6 عدد از آن در یک سیستم برای تولید انرژی استفاده میشه .
      • موشک هاک : مدلهای مختلف موشک هاک در ادامه خدمتتون معرفی میشه .


      توضیح ضروری:

      • کلمه پالس (Pulse) به معنای چرخش و ضربان هست و کلمه داپلر (doppler) هم به معنای تعیین کننده ثابت و متحرک بودن اشیا هستش و شما هر جا کلمه رادار پالس داپلر که نمونه سیستم کلی تقریبا اکثر رادارها هستش رو شنیدین بدونین اون راداره رادار شناسایی اهداف هستش که گیرنده اون مثله اکثر گیرنده رادارها میچرخه .


      مراحل مختلف گسترش و بهینه سازی موشک هاک :

      اولین طرح بهینه سازی موشک هاک (‌ HAWK/HIP) و ساخت نمونه(I-Hawk) :

      موشک هاک مدل I-Hawk که مخفف (‌Improved Hawk) هست به معنای موشک هاک بهینه سازی و اصلاح شده هستش و به دلیل مشکلات سیستم هاک در شناسایی اهداف در هنگام وجود اهداف زیاد و شناسایی اهداف در ارتفاع کم در کنار مشکلات موشک هاک در نبود کردن اهدافی که در نزدیکی زمین و ارتفاع خیلی پایین حرکت میکنند طرح بهینه سازی موشک هاک یا همان (I-Hawk ) رو شروع کردن.این طرح بخشی از برنامه های بهینه سازی موشک هاک به اسم طرح (‌ HAWK/HIP) بود که همه ی موشکهای هاک تولید شده باید با این برنامه بهینه سازی میشدند تا معایب قبلی آنان برطرف بشه . HIP در ( HAWK/HIP) مخفف Hawk Improvement Program هستش .

      تغییرات اعمال شده در این طرح به روی موشک هاک شامل این موارد بود :

      *افزودن یک مرکز پردازشگر دیجیتال برای پردازش اطلاعات دریافت شده از اهداف و رهگیری بهتر اهداف که با آن ناکارامدی و اشتباه سیستم هاک در برابر وجود اهداف زیاد برطرف شد این پردازشگر امکان تحلیل و ارزیابی میزان خطر هر هدف رو به سیستم هاک میداد .
      * موشک بهینه سازی شده جدید که با کد (MIM-23B) و سر جنگی بزرگتر و موتورهای کوچکتر و قدرتمند تر به همراه سیستم هدایتی پیشرفته بودش.
      *سیستمهای PAR/CWAR/HPI/ROR هم با نمونه های بهینه سازی شده و پیشرفته تر جایگزین شدند .
      اولین نمونه بهینه سازی شده از موشک هاک (I-Hawk) در اکتبر سال 1972 وارد خدمت شد و تمامی سیستمهای هاک موجود در ارتش آمریکا تا سال 1978 با این طرح بهینه سازی شدند .



      دومین طرح بهینه سازی موشک هاک(‌ HAWK/PIP) وساخت نمونه های مختلف از موشک هاک :

      درسال1973 آمریکا طرح گسترده (‌ HAWK/PIP) رو برای ساخت نمونه های جدیدتر و پیشرفته تر موشک هاک که دارای قابلیتهای بیشتری باشه رو در چندین فاز و مرحله شروع کرد . عبارت (PIP) مخفف Product Improvement Plan هست . اصولا این طرح برای گسترش قابلیتهای موشک هاک با تاکید به روی تجهیزات زمینی این سیستم بود .

      *فاز اول طرح (‌ HAWK/PIP) :این مرحله در سال 1973 شروع شد و شامل استفاده از رادار پالس داپلرAN/MPQ-55 در سیستم CWAR بود و سیستم CWAR به ICWAR تغییر نام داده شد و عبارت I اضافه شده به CWAR به معنای Improved (بهینه و اصلاح شده) هستش . همچنین رادار AN/MPQ-50 در سیستم PAR هم بهینه سازی شد که شامل افزودن (MTI) که یک صفحه نمایشگر دیجیتال برای نشان دادن و ثبت کردن حرکت اهداف هستش و این سیستم هم به IPAR تغییر نام داد عبارت(MTI) مخففMoving Target Indicator هست و سیستمهای هاک بهینه سازی شده فاز اول مابین سالهای 1979 تا 1981 وارد خدمت شدند .

      *فاز دوم طرح (‌ HAWK/PIP) :
      این مرحله از سال 1978 شروع ش و شامل جایگزینی رادار AN/MPQ-57 در سیستم HPI به جای رادار قدیمی AN/MPQ-46 بود اما مهمترین تغییر صورت گرفته در این فاز حذف لامپهای خلا در سیستمهای الکترونیکی و جایگزینی مدارات جامد مدرن به جای آن بود . از دیگر تغییرات اضافه کردن یک سیستم چشمی(اپتیکی) ردگیری هدف به سیستم پدافنی موشکی هاک بودش سیستم جدید ردگیری هدف با چشم یا optical TAS از یک سیستم الکترو-اپتیکی (تلویزیونی) مدل OD-179/TVY برای قرار دادن یک سیستم شناسایی و ردگیری جدید هدف برای اپراتور سیستم پدافندی هاک بود در موقعی که سیستمهای دیگر به علت جنگ الکترونیک قابل استفاده نیستند . موشکهای هاک این نمونه مابین سالهای 1983 تا 1986 وارد خدمت شدند .

      * فاز سوم طرح (‌ HAWK/PIP) :
      این از مرحله از سال1983 شروع شد و تاکید بیشتر اون به روی بهینه سازی سیستم های موجود با استفاده از سیستمهای سخت افزاری و نرم افزاری کامپیوتری بود . رادار سیستم CWAR با نمونه قدرتمند AN/MPQ-62 با توانایی جستجوی تک سیگنال اهداف عوض شد از دیگر تغییرات بهینه سازی رادار AN/MPQ-61 سیستم HPI برای افزایش قدرت درگیری همزمان سیستم پدافند موشکی با اهداف در ارتفاع پایین بودش و امکان فعالیت مطمئن سیستم هاک رو وقتی که هدفهای زیادی در ارتفاع کم وجود دارد رو فراهم کرد . سیستم ROR در این مرحله از بهینه سازی به علت عدم نیاز حذف شد . موشکهای هاک این نمونه از سال 1989 وارد خدمت شدند .

      طرحهای موازی 3 فاز اولیه طرح (‌ HAWK/PIP) برای توسعه و بهینه سازی موشک هاک :

      طرحهایی دیگر هم موازی این 3 مرحله برای بهینه سازی و گسترش موشک هاک وجود داشتندکه به علت اینکه بیشتر جنبه تحقیقاتی داشتن و زمان بر هم بودن اصراری زیادی برای عملی شدن انان در کوتاه مدت در بین این 3 فاز نبود این طرحها شامل این موارد بودند :

      • طرح افزایش اطمینان از کارایی موشک هاک(MRR):
      این طرح در سالهای 1982 تا 1984 در دست تحقیق بود و با موفقیت تمام شد . عبارت(MRR) مخفف Missile Restore Reliability هستش .
      • طرح مقاوم سازی موشک هاک در برابر جنگ الکترونیک( HAWK ECCM) :
      این طرح که جزیی از طرح افزایش اطمینان از کارایی موشک هاک (MRR) بود و امکاناتی رو برای مقابله با جنگ الکترونیک (ECM) به سیستم پدافندی هاک اضافه کرد دلیل اصلی این طرح ساخت سیستم جنگ الکترونیک (ECM) توسط شوروی در مدلهای مختلف و نصب بروی هواپیماهای این کشور و نصب مدل مدل SPS-141 بروی هواپیماهای سوخو22 عراق بودش که باعث انحراف و بی استفاده شدن سیستم های پدافندی هاک مدل بی(MIM-23 ایران شده بود.در موشکهای هاک مدل C و E این مشکل برطرف شد .

      فاز چهارم طرح (‌ HAWK/PIP) :
      این طرح در میانه های راه توسط ارتش آمریکا و تفگنداران نیروی دریایی آمریکا رها شد و هیچ وقت هم کامل نشد این فاز شامل این مراحل بودش :

      • ساخت رادار بسیار قدرتمند و دقیق برای سیستم CWAR برای شناسایی اهداف بسیار کوچک و هواپیماهای بدون سرنشین ( UAV)
      • سیستم ضد تششعات اتمی(Anti-radiation)
      • موتورهای پیشرفته تر برای موشک هاک
      • بهینه سازی سیستم ردگیری الکترواپتیکال (تلویزیونی)
      • بهینه سازی سیستم کنترل آتش و فرماندهی
      • بهینه سازی سیستم حمل و نقل موشک هاک

      فاز چهارم طرح با نام هاک21 (HAWK 21) :
      این مرحله از بهینه سازی موشک هاک بوسیله کشورهای هم پیمان آمریکا یا همان ناتو انجام گرفت . سیستم پدافندی فوق پیشرفته هاک21 یک سیستم مدرن و با کارایی خیلی بیشتر از موشکهای هاک ساخته شده درفاز سوم طرح بهینه سازی موشک هاک بودش که در سیستم هاک 21 سیستمهای راداری PAR و CWAR حذف و به جای اون از راداراهای مراقبت 3 بعدی
      MPQ-64 استفاده کردن این رادار فوق پیشرفته ساخت شرکت نروژی کانگزبرگ(Kongsberg ) برای سیستم کنترل آتش موشک هاک که با سفارش نروژ طراحی و ساخته شده بود . موشک هاک هم بهینه سازی شد و با کد (MIM-23K) شناخته میشه این مدل از موشک هاک یک سر جنگی چند تکه با قدرت انفجاری زیاد داره که میتونه با انفجار خود اهداف موجود در نزدیکی خودش رو نابود کنه این مدل موشک هاک امکان رهگیری و نابود کردن موشکهای بالستیک کوتاه برد رو هم داره . رادار MPQ-61 مورد استفاده در سیستم HIP این نمونه از موشک هاک امکان پوشش دادن مناطق راداری زیر منطقه دید رادار رو داره .

      مشخصات اجزای تشکیل سیستم پدافندی هاک :



      مشخصات عمومی موشک هاک(Hawk Missile) :
      موشک هاک به شکل استوانه باریک و کشیده با چهار بال دلتایی شکل هستش که از انتها تا میانه های موشک امتداد دارند . موشک هاک ای (MIM-23A) 5.08 متر طول و قطر 37 سانتی متر داره و طول بالها هم 1.21 متر و وزن نمونه ابتدایی موشک هاک 548 کیلوگرم شامل یک سر جنگی54 کیلوگرمی هست و حداقل برد آن 2 کیلومتر و حداکثر برد عملیاتی آن هم 25 کیلومتره که قابلیت نابود کردن اهدافی با ارتفاع 60 متر تا 11 کیلوکتر از سطح زمین رو داره . موشکهای هاک بی تا ام (MIM-23 B/C/D/E/F/G/H/J/K/L/M) طول5.03 متر و قطر 37 سانتی متر دارند و وزن ان هم 638 کیلوگرم شامل سر جنگی 75 کیلوگرمی هست و میتوانند اهدافی را در محدوده 1.5 تا 35 کیلومتری در ارتفاع60 متر تا 18 کیلومتر مورد حمله قرار دهند . موشکهای هاک مدل بی تا ام سرعتی در 500 متر در ثانیه دارند و قابلیت انفجار سر جنگی به وسیله هدایت رادیویی را دارند و مجهز به جستجو گر نیمه فعال هستند و تا 15 جی هم میتوانند فشار رو تحمل کنند .

      مشخصات موشک هاک ای(MIM-23A):
      این مدل نمونه اصلی موشک هاک هست با سر جنگی54 کیلوگرمی که به دلیل کارایی کم خیلی زود از خدمت خارج شد .

      مشخصات موشک هاک بی(MIM-23B):
      در این نمونه از سر جنگی74 کیلوگرمی و سیستمهای هدایتی کوچکتر و پیشرفته تر به همراه موتور جدید M112 استفاده شده و موتورهای M112 در زمان 5 ثانیه به حداکثر سرعت خود میرسیدند(500 متر بر ثانیه) و تا 21 ثانیه میتونن به این سرعت ادامه بدن وزن این موتور395 کیلوگرم بود که 295 کیوگرم آن مربوط به وزن سوخت هستش این موشک امکان حمله به اهدافی در محدوده1.5 تا 40 کیلومتر و در ارتفاع 60 متر تا 20 کیلومتر را دارد این نمونه از موشک هاک از سال1971 وارد خدمت شد و تا سال1978 تمامی نمونه های موشک هاک مورد استفاده در ارتش امریکا با این نمونه بهینه سازی شده بودند و تقریبا همه موشکهای هاک ایران از این نمونه (MIM-23B) هستند.

      مشخصات موشک هاک سی(MIM-23C):
      در سال 1982 معرفی شد و همان نمونه موشک هاک بی (MIM-23B)هست که به امکانات مقابله با جنگ االکترونیک (ECCM) مجهز شده بود .

      مشخصات موشک هاک دی(MIM-23D):
      این مدل همان موشک هاک سی (MIM-23C) هستش که تغییرات و بهینه سازی های اعلام نشده ای روی اون انجام دادن و نکته مبهم در مورد نمونه های C و D خدمت و خروج از خدمت همزمان هر دو نمونه با هم هست که اگر نمونه D پیشرفته تر بود یاید جایگزین نمونه C میشد ولی احتمالا موشک هاک نمونه دی(MIM-23C) به سیستمهای هدایتی دقیق تر با قابلیت مقابله بیشتر با جنگ الکترونیک و شگردهای جدید جنگ الکترونیک شوروی بود که توسط عراق در جنگ ایران مورد استقاده قرار گرفته بود .

      مشخصات موشک هاک یی/اف (MIM-23E/F):
      این نمونه از موشک هاک رونمونه تخصصی موشک هاک برای نابودی اهداف در ارتفاع کم میدانند که از بهینه سازی موشکهای هاک مدل C و D ساخته شده و از سیستمهای جدیدتر هدایتی استفاده میکنه البته از توانایی های حمله به اهداف در ارتفاع متوسط و زیاد این نمونه از موشک چیزی کم نشده این نمونه از موشک هاک در سال1990 وارد خدمت شد .

      مشخصات موشک هاک جی/اچ(MIM-23G/H) :
      در این نمونه از بدنه جدید برای موشک هاک استفاده شد و از سال1995 وارد خدمت شد .

      مشخصات موشک هاک کی/جی (MIM-23K/J):
      نمونه تخصصی موشک هاک برای مقابله با موشکهای بالستیک است تفاوت این نمونه از موشک هاک با نمونه های قبلی در استفاده از سر جنگی و چاشنی جدید (Anti-TBM) برای این مدل از موشک هاک هست و این نمونه از موشک هاک قابلیت حمله به اهدافی در ارتفاع 20 کیلومتری در محدوده 45 کیلومتری رو داره و این نمونه از موشک هاک بیشتر برای مقابله با موشکهای بالستیک مورد استفاده قرار میگیرد و ( TBM) مخفف Tactical Ballistic Missile است. این نمونه از سال1994 وارد خدمت شد .

      مشخصات موشک هاک ال/ام(MIM-23L/M):
      در این نمونه از چاشنهای جدیدتر برای موشک هاک استفاده شد .

      مشخصات عمومی سیتمهای راداری مورد استفاده در سیستم پدافندی هاک:
      نمونه های اصلی سیستم هاک از 4 رادار استفاده میکنند که دو سیستم برای شناسایی(PAR / CWAR) و دو سیستم دیگر برای رهگیری (CWAR/HPI) و دو سیستم هم برای درگیر شدن (HPI / ROR) هست . در نمونه های بهینه سازی شده تعدادی از سیستمها در هم ادغام شده اند و آخرین نمونه ها ی سیستم هاک تنها از دو رادار استفاده میکنند یک رادار آرایه فازی برای جستجو و یک رادار دیگر برای درگیری (HPI) .

      مشخصات سیستم رادار PAR در سیستم موشکی هاک :



      رادار هدفیاب پالسی برای شناسایی اهداف در ارتفاع زیاد و متوسط است . آنتن گیرنده این رادار بیضی شکل با ابعاد 6.7 متر طول و 1.8 متر است و سطح گیرنده رادار مشبک هستش و سیکل چرخش آنتن گیرنده 20آن دور در دقیقه است . این رادار به روی یک حمل کننده دو چرخ سوار شده و اطلاعات این رادار به مرکز کنترل خودکار(BCC ) منتقل میشود .


      • رادار AN/MPQ-35 :
      رادار نمونه ابتدای سیستم هاک است یک رادار پالسی با قدرت450 کیلووات (450 kW) و ضربان هر پالس ان تقریبا 667تا800 هرتز (800 / 667 Hz) است .

      • رادار AN/MPQ-50 :
      این نمونه از رادار بهینه سازی شده در فاز سوم طرح (‌ HAWK/PIP) است و در نمونه (I-HAWK) مورد استفاده قرار گرفتش و شامل یک سیستم دیجیتال MTI هست که به اپراتور در شناسایی عوارض زمین از اهداف کمک میکند از محوده باند C (500 تا 1000 مگا هرتز) استفاده میکند و قدرت ان 1000 وات است .
      برد این نمونه رادار:
      • در مقابل اهدافی با مساحت3 متر معکب در ارتفاع زیاد 104 کیلومتر و در ارتفاع کم 96 کیلومتر است
      • در مقابل اهدافی با مساحت2.4 متر مکعب در ارتفاع زیاد 98 کیلومتر و در ارتفاع کم 90 کیلومتر است
      • در مقابل اهدافی با مساحت 1 متر مکعب در ارتفاع زیاد 79 کیلومتر و در ارتفاع کم 72 کیلومتر است


      • رادار AN/MPQ-64 مورد استفاده در هاک 21 :
      رادار داپلر 3 بعدی که در سیستم هاک21 مورد استفاده قرار گرفته و همزمان جایگزین رادارهای سیستمهای CWAR و PAR شده و میتونه به تنهایی کار این سیستم را انجام دهد . برد این رادار بیش از75 کیلومتر است و آنتن آن 30 دور در دقیقه میچرخد . و قادر به انجام فعالیت مستمر و بدون توقف تا 600 است و توانایی رهگیری همزمان 60 هدف را دارد .

      مشخصات رادار سیستم CWAR در سیستم موشکی هاک :



      رادار هدفیابی با امواج پیوسته و از نوع رادارهای جستجو گر داپلر doppler)) است و از سیستم پالسی استفاده میکند و برای شناسایی اهداف در ارتفاع کم مورد استفاده میگیرد .

      • رادار AN/MPQ-34 :
      رادار نمونه ابتدایی سیستم هاک هستش با قدرت200وات(200 W).

      * رادار AN/MPQ-48 :
      از این رادار در نمونه های بهینه سازی شده در اولین طرح بهینه سازی سیستم هاک استفاده شده .
      برد این نمونه رادار :
      • در مقابل اهدافی با مساحت 3 متر مکعب در حالات مختلف حداقل 63 و حداکثر 69 کیلومتر است .
      • در مقابل اهدافی با مساحت2.4 متر مکعب در حالات مختلف حداقل 60 و حداکثر65 کیلومتر است.
      • در مقابل اهدافی با مساحت 1 متر مکعب در حالات مختلف حداقل 48 و حداکثر52 کیلومتر است .

      * رادار AN/MPQ-55( بهینه سازی شده در فاز اول و دوم طرح توسعه هاک) :
      رادار بهینه سازی شده ردیابی هدف به وسیله امواج پیوسته یا ICWAR با قدرت 400 وات هستش و بردی در حدود70 کیلومتر دارد و از محدود فرکانسی 10 تا 20 گیگاهرتز(10-20 GHz) یا همان باند جی(J-band) استفاده میکند .

      • رادار AN/MPQ-62 (بهینه سازی شده در فاز سوم طرح توسعه هاک):
      در این نمونه نسبت به نمونه های قبلی تغییراتی در جستجوگر تک سیگنال ایجاد شده رادار بهتر بتواند در سرعت و برد هدف را جستجو کند . یک نمایشگر دیجیتال به این هم اضافه شده است .

      • مشخصات عمومی رادار HPI در سیستم موشکی هاک:



      رادار قدرتمند ایلومینیشن داپلر است و برای ردگیری اهداف و موشکهای هدایت شونده مورد استفاده قرار میگیره . این رادار تنها از دو گیرنده مقعر شکل در کنار هم تشکیل شده که یکی فرستنده و دیگری گیرنده است . رادار سیستم HPI به صورت اتوماتیک اهداف را پیدا میکند و به سمت ان میچرخد و هدف را رهگیری میکند و چون امکان اتصال به مرکز هماهنگی اطلاعات را دارد میتواند همزمان برای 3 لانچر مورد استفاده قرار گیرد . رادار سیستم HPI امواجی را فرکانس باند جی(j-Band) به سوی هدف میفرستد که بازتاب این امواج را هم موشک هاک و سیستم هدایت زمینی میگیرند و به وسیله اون هدف رو رهیگیری و نابود میکنند

      *رادارAN/MPQ-33/39 :
      این نمونه رادار در نمونه های اولیه سیستم هاک مورد استفاده قرار گرفت که به صورت خودکار هدف رو شناسایی میکند و به سوی آن میچرخد و قدرت آن120 وات هستش و از فرکانس محدود 10 تا 10.25 گیگا هرتز استفاده میکند.

      • رادار AN/MPQ-46 :
      بهینه سازی شده درفاز اول طرح ((I- Hawk) هستش از محدوده فرکانسی 10 تا20 گیگاهرتز(J-band) استفاده میکند و تفاوت عمده این رادار با نمونه قبلی در حذف لامپهای خلا هستش .

      برد این نمونه رادار :
      • در مقابل اهدافی با مساحت 3 متر مکعب در حالات مختلف حداقل 93 و حداکثر 99 کیلومتر است
      • در مقابل اهدافی با مساحت2.4 متر مکعب در حالات مختلف حداقل 89 و حداکثر93 کیلومتر است
      * در مقابل اهدافی با مساحت 1 متر مکعب در حالات مختلف حداقل 72 و حداکثر75 کیلومتر است

      *رادار AN/MPQ-57 :
      در ابن نمونه از رادار تمامی سیستمهای رادار دیجیتالی شدند و سیستم ردگیری الکترو-اپتیکی(تلویزیونی) TASمدل OD-179/TVY TAS به آن اضافه شد . سیستم TAS به وسیله شرکت معظم نوروثروپ توسعه داده شد و سیستم جدیدتر TISEO یا همان I-TAS ساخته شد که میتونست تا 10 برابر روی هدف زوم کنه سیستم TISEO از سال 1982 به سیستم جستجوگر فروسرخ(Infra Red) هم اضافه شد. TISEO مخفف Target Identification System Electro-Optical هستش .
      • HEOS: این رادار هم همون بالایی هستش که به وسیله المان/هلند و نروژ سفارشی شده است .

      * رادار AN/MPQ-61 :
      نمونه بهینه سازی شده در فاز سوم طرح (Hawk PIP) با سیستم LASHE برای تشخیص بهتر عوارض زمین از اهدافی که در ارتفاع کم حرکت میکنند است . این رادار در تشخیص و رهیگیری اهداف در وقتی که هدفهای زیادی وجود دارد بهتر عمل میکند و آنتن آن بر خلاف نمونه های قبلی که دایره شکل بود مستطیل شکل هستش و میتواند 12 هدف رو همزمان زیر نظر داشته باشد و از سیستم تلویزویونی فروسرخ (TV/IR)بر علیه موشکهای هدایت شونده استفاده میکند

      • مسخصات عمومی رادار ROR در سیستم موشکی هاک :


      مخفف Range Only Radar است و این سیستم از رادار پالس داپلر با استفاده از طول موج کی (K-band) و برای تعیین برد و مسافت و ارتفاع استفاده میکنه و وقتی که دیگر سیستمها به دلیل جنگ الکترونیک و یا انجام وظایف دیگه قابل استفاده نیستند مورد استفاده قرار میگیره .

      *رادار AN/MPQ-37 :
      نمونه ابتدایی این رادار که اطلاعاتی از آن منتشر نشد

      *رادار AN/MPQ-51 :
      این نمونه از رادار از محدوده فرکانسی 15.5 تا17.5 گیگا هرتز استفاده میکنه و طول آنتن گیرنده آن1.2 متر هستش.

      برد این نمونه رادار :
      • در مقابل اهدافی با مساحت 3 متر مکعب 83 کیلومتر است
      • در مقابل اهدافی با مساحت 2.4 متر مکعب 78 کیلومتر است
      • در مقابل اهدافی با مساحت 1 متر مکعب 63 کیلومتر است

      نمونه های دیگر سیستم پدافندی هاک :
      نمونه تغییر یافته ایرانی:نیروی هوایی ایران اعلام کرده با انجام تغییراتی در موشک هاک این موشک میتواند توسط هواپیماهای اف 14 این کشور به عنوان یک موشک هوا به هوا شلیک شود ! البته ابتکارات ایران هنوز تموم نشده و ایران با انجام تغییرات در سامانه زمینی موشک هاک در قسمت لانچر و سایر قسمتها اعلام کرده که از سیستم موشکی هاک برای شلیک همزمان موشکهای RIM-66 و AGM-78به همراه موشک هاک استفاده کنه ( ایرانیه دیگه !!!!! کاریش نمیشه کرد )

      نمونه مورد استفاده اسراییل:
      اسراییل از نمونه بهینه سازی شده موشک هاک در فاز دوم طرح توسعه استفاده میکند و این نمونه را با یک دوربین ردگیری تلویزیونی مدرنیزه کرده که این سیستم میتونه هواپیماهای رو از فاصله 30 تا 40 کیلومتری و هدفهای کوچکتر رو از فاصله 17 تا 25 کیلومتری شناسایی کنه و تا ارتفاع 24000 متری کارایی داره .

      نمونه اسپارو / هاک (Sparrow/ Hawk) :
      این نمونه توسط چین پیگیری میشد و چین از موشک هوا به هوای آیم7 اسپارو میخواست در سیستم پدافند موشکی هاک استفاده کند ( بر عکس ایران ) سال تولید این نمونه 1985 بود و هیچوقت از ان استفاده نشد .

      نمونه آمرام/هاک(HAWK/ AMRAAM):
      هدف از این نمونه هم نصب و استفاده از موشک آیم120 آمرام بجای موشک هاک در سیستم پدافندی هاک بودش که این طرح هم منتفی شد .

      نمونه NOAH :
      این نمونه به سفارش نروژ بهینه سازی شده و توسط این کشور استفاده میشود .

      نمونه ACWAR :
      در این نمونه رادار سیستم CWAR بهینه سازی شد ولی این طرح لغو شد .

      تاریخچه استفاده از سیستم پدافند موشکی هاک :



      *21مارچ1969: در اولین نبرد موشک هاک این موشک یک هواپیمای میگ21 مصری را در صحرای سینا نابود کرد
      *اکتبر1973: در جریان جنگ یوم کیپور از 75 موشک هاک شلیک 24 تای آنان به هدف اصابت کردند
      * در سال1980 : کویت با موشک هاک یک هواپیماF/5 ایران رو هدف قرار داد
      1980تا1988 در جریان جنگ ایران و عراق : ایران 40 فروند هواپیمای عراقی رو با موشک هاک هدف قرار داد
      *31اگوست1980:اسراییل یک هواپیمای میگ25 سوریه رو با موشک هاک نابود کرد
      *7سپتامبر1987: نیروهای فرانسوی در چاد یک بمب افکن توپولف22 رو هدف قرار دادند
      *12 آگوست1990: در جریان حمله عراق به کویت و قبل از اشغال کویت با 12 موشک هاک 7 فروند هواپیما و هلیکوپتر عراق را مورد هدف قرار داد

      کشورهای دارنده سیستم پدافند موشکی هاک:
      آلبانی/بحرین/بلژیک/دانمارک/مصر/فرانسه/آلمان/یونان/اندونزی/ایران/عراق/اسراییل/ایتالیا/ژاپن/کره جنوبی/کویت/هلند/نروژ/رتغال/رومانی/عربستان/اسپانیا/سنگاپور/سوئد/تایوان/امارت /فرانسه/بلژیک و کشور سازنده آمریکا

      لینک مطالبی درباره موشک هاک :

      http://www.designation-systems.net/dusrm/m-23.html
      http://www.madracki.com/usarmyhawk/generalorders.html
      http://www.fas.org/spp/starwars/program/hawk.htm
      http://www.new-factoria.ru/missile/wobb/ihawk/ihawk.shtml

      پایان
      دایره المعارف ویکی پدیای انگلیسی
  • مرور توسط کاربر    0 کاربر

    هیچ کاربر عضوی،در حال مشاهده این صفحه نیست.