بسم الله
حفاظت زرهی تانک Oplot-M اوکراینی که در این تاپیک به معرفی آن پرداخته شده ، به دو بخش قابل تقسیم است بخش نخست هسته زرهی دارای صفحات زرهی ترکیبی (کامپوزیتی) و بخش دوم شامل زره واکنشگر انفجاری توکار ضد سرهای جنگی دو مرحله ای (اختصارا BATW-ERA) با نام Duplet است. زره واکنشگر انفجاری به عنوان یک لایه بیرونی در ترکیب با هسته مجهز به صفحات کامپوزیتی ، حفاظت برجک تانک در برابر اصابت انواع مهمات ضد زره را تامین میکند.
این زره واکنشگر به جهت آنکه در صورت نیاز از امکان استفاده به عنوان بستری جهت نصب تجهیزات جانبی بر روی برجک(همچون نارنجک های دودزا یا دیگر اجزای) برخوردار است تحت عنوان زره واکنشگر توکار (built-in)نامیده میشود و در حقیقت میتوان آن را مابین اجزای نصب شده بر روی برجک و هسته برجک نصب کرد. این قابلیت در نسل های پیشین زره های واکنشگر همچون کنتاکت 1 و 2 (ساخت روسیه) دیده نمیشود. زره واکنشگر نصب شده بر تانک Oplot-M دارای دو ویژگی خاص است که آن را از زره های واکنشگر دیگر همچون کنتاکت 5 روسی متمایز میسازد.
ویژگی اول در نحوه نصب و چینش بلوک های این زره بر روی برجک تانک نهفته است. بلوک های زره واکنشگر Duplet در چندین لایه و با زاویه ای خاص بر روی برجک تانک نصب میشوند که این زاویه باعث میشود هر بلوک بخشی از بلوک بعدی را پوشش دهد و یک بخش مشترک میان دو بلوک زره برای مقابله با پرتابه تهدید ایجاد گردد. به این صورت چنانچه پرتابه ای به برجک تانک اصابت کند ، نه تنها در بدو اصابت توسط لایه واکنشگر نخست مورد مقابله قرار میگیرد ، بلکه پس ازعبور از آن به بخشی از زره واکنشگر لایه دوم نیز اصابت میکند به این صورت پوششی دو لایه از زره واکنشگر ایجاد میشود که خصوصا برای مقابله با پرتابه های مجهز به سر جنگی خرج گود دو مرحله ای بسیار موثر است.
لایه های پوشش دهنده زره Duplet

دومین ویژگی متمایز کننده این زره واکنشگر اوکراینی نسبت به دیگر زره های واکنشگر ، ساختار و نحوه دفع تهدید توسط آن است. در زره های واکنشگر ابتدایی همچون کنتاکت 1 از دو صفحه مقاوم و یک بلوک مواد منفجره در بین آن ها استفاده میشد. با اصابت پرتابه تهدید و عبور آن از صفحه فوقانی زره واکنشگر و اصابت به بلوک مواد منفجره داخل زره ، عمل پس زنی پرتابه تهدید به سمت خارج با فعال شدن مواد منفجره صورت میگرفت و از نفوذ پرتابه در زره کاسته شده یا پرتابه به صورت کامل دفع میگردید. این مکانیزم واکنش به تهدید در زره های واکنشگر نسل بعدی همچون کنتاکت 2 و 5 روسی نیز ادامه یافت با این تفاوت که صفحات زره واکنشگر از عناصری مقاوم تر و مواد منفجره مورد استفاده در آن ها پایدار تر بود ضمن اینکه در طراحی داخلی زره ، تغییراتی ایجاد شده و یک یا چند صفحه داخلی با نحوه چینش متفاوت نیز جهت افزایش مقاومت در برابر تهدیدات اضافه گردید.
در زره واکنشگر Duplet اما مقابله با تهدید به صورت دیگری است. این زره در بخش داخلی از چندین ریز خرج گود (Minute hollow Charge) تشکیل شده است. خرج گود در اصل جهت مقابله با زره تانک و نفوذ در آن از طریق ایجاد یک جریان پر سرعت خمیری (موسوم به جت خرج گود) مورد استفاده قرار میگیرد اما از همین خرج جهت دفاع از تانک در زره واکنشگر اوکراینی استفاده شده. خرج گود یک لایه عمدتا مخروطی (یا به اشکال نزدیک و مقعر) فلزی (از جنس مس ، تانتال یا .......) است که در پس آن مواد منفجره قرار داده شده. در اثر انفجار این مواد ، مخروط در جهت عکس از هم پاشیده و یک جریان خمیری (مابین حالت جامد و مایع) از ذرات فلزی را ایجاد میکند که با سرعت بالا به زره اصابت کرده و در آن شکافی ایجاد می نماید.
ریز خرج های گود

این خرج ها در صورت قرارگیری در معرض گرما (که ناشی از اصابت پرتابه تهدید است) فعال شده و یک جریان پر سرعت خمیری از نوعی فلز (احتمالا مس) را به سمت پرتابه تهدید روانه میکنند که موجبات شکست ساختاری و ایجاد آسیب به پرتابه تهدید (از جمله پرتابه نفوذگر مهمات انرژی جنبشی و ایضا جت خرج گود مهمات انرژی شیمیایی) میشود که در نهایت این مسئله از نفوذ پرتابه تهدید کاسته یا به طور کلی آن را متوقف میسازد. این ابتکار متخصصین اوکراینی را میتوان " خرج گود در برابر خرج گود" نامید. در حقیقت زره Duplet از خرج گود که وسیله ای برای تهاجم و نفوذ به زره تانک است در راستای دفاع از آن بهره میبرد. برخی از ویژگی های قابل ذکر این زره واکنشگر عبارتند از : افزایش 1.5 الی 2.5 برابری حفاظت در برابر تهدیدات انرژی جنبشی (مهمات APFSDS) و انرژی شیمیایی (پرتابه های شدیدالانفجار ضد تانک یا HEAT) قابلیت دفع طیف کاملی از اهداف شامل موشک های ضد زره تک و دو مرحله ای ، راکت های ضد زره و پرتابه های ثاقب انرژی جنبشی اطمینان پذیری بالا در عملکرد عدم واکنش در اصابت ترکش و مهمات کالیبر پایین (از مهمات کالیبر 12.7 الی 30 میلیمتری) افزایش پایداری و مقاومت در برابر رطوبت و دمای بالا (تا 55-+ درجه سانتیگراد در سطح رطوبت متوسط و تا 35-+ درجه در رطوبت 100 درصدی) برخورداری از طراحی متغیر با امکان ساخت در ابعاد متفاوت و نصب بر روی انواع ادوات زرهی و پوشش سطوح مختلف آن ها بر حسب نیاز خریدار وزن 400 الی 500 کیلوگرمی برای پوشش هر یک متر مربع از سطح خودروی زرهی حفظ کیفیت و کارایی تا مدت 10 سال با ذخیره سازی مناسب یا 5 سال در ذخیره سازی در شرایط میدانی و یا حداکثر سه سال با حفظ و استفاده از زره بر روی تانک (با تامین الزامات نگهداری) قابلیت نصب و راه اندازی زره بر روی تانک توسط خدمه و بدون نیاز به ابزارهای ویژه در مدت 2 الی 2.5 ساعت
 

نویسنده و مترجم : سینا نوریخانی
بازنشر صرفا با ذکر نام وبسایت میلیتاری