بسم ا.. راکت انداز چندگانه TRLG-230 در اوکراین جنگ در اوکراین به لحظات حساس خود رسیده و دوطرف پس از فروکش کردن نسبی درگیری ها ، در حال بازسازی توان رزمی خود هستند که دراین میان ، ارتش اوکراین که در هشت ماه اخیر به اعتقاد برخی از منابع ، نزدیک به 900 دستگاه انواع مختلفی از سامانه های راکت انداز چندگانه خود را از دست داده ، اکنون با تلاشی همه جانبه درصدد است که بخشی ازاین تلفات را با دریافت سیستمهای تسلیحاتی جدید جبران کند . در آخرین تلاش های صورت گرفت ، ویدئوهای منتشر شده حاکی از تحویل سامانه راکت انداز TRLG-230 محصول ترکیه است که گرچه هنوز اطلاعات دقیقی از روند توسعه این سلاح وجود ندارد ولی داده های موجود امکان یک تحلیل مقدماتی را فراهم آورده است . در 21 نوامبر سال 2022 یکی از رسانه های غربی ، مقاله مفصلی را در خصوص روند همکاری های نظامی میان ترکیه و اوکراین ، بخصوص پس از شروع عملیات ارتش روسیه در خاک اوکراین ، منتشر نمودند که نمونه های مختلفی ازتسلیحات تحویلی به ارتش اوکراین در آن فهرست شده بود . در این گزارش آمده بود که ارتش اوکراین در تابستان سال 2022 سامانه راکت انداز TRLG-230 را به شرکت راکتسان این کشور سفارش داده بود و اگر چه اطلاعات دقیق تری منتشر نگردید ، ولی ارزیابی های به نسبت جالبی در خصوص روند عملیات این راکت انداز ترک با همکاری پهپادهای شناسایی و ضربتی این کشور صورت گرفت . در همین بین ، اطلاعات اولیه مربوط به این سیستم جنگ افزاری توسط رسانه های اوکراینی تایید گردید ولی ویدئوهای موجود از صحنه نبرد نشان می داد که یک دستگاه سامانه TRLG-230 در منطقه جنگی مستقر شده و مبادرت به اجرای آتش می نماید . زمان و مکان این ویدئو هرگز مشخص نشد در نتیجه ، این ویدئو ، تنها مستند موجود در خصوص واقعیت تحویل چنین سامانه ای به ارتش کیف است . علاوه براین ، گزارشی در خصوص انهدام چنین سامانه ای نیز منتشر نگردید ولی اگر تجربه ماه های اخیر مبناء قرار گیرد ، احتمالا این سیستم وارد عملیات رزمی شده ، اما نتایج عملکرد آن و یا حتی احتمال هدف قرار گرفتن آن هنوز قابل تایید نیست . یک راه حل پیشرفته صنعت دفاعی ترکیه که در سالهای اخیر با محصولات شرکت راکتسان ، خودنمایی می کند ، تجربه قابل توجهی در خصوص تولید یا بهینه سازی سامانه های راکتی دارد که پس از چند برنامه کوچک ، معرفی محصول TRLG-230 به گل سرسبد این نوع تسلیحات در ترکیه تبدیل گردید که پس از حدود ده سال بررسی در نمایشگاه IDEF-2021 رونمایی شد .درواقع امر ، سامانه راکت انداز چندگانه TRG-230 یک سامانه توپخانه راکتی متحرک پیشرفته محسوب می شود که امکان حمل و شلیک مهمات هدایت لیزری را نیز به خود می بیند . این راکت انداز /موشک انداز ، در ژانویه سال 2022 موفق شد تا نخستین مشتری جدید خود را از ارتش بنگلادش پیدا نماید و گفته می شود که تاکنون چند دستگاه نیز به مشتری تحویل شده است . با این وصف ، در چند ماه اخیر ، سفارش خارجی دیگری برای این جنگ افزار وجود نداشت و ارتش ترکیه نیز چندان رغبتی برای خرید آن از خود نشان نمی داد ، ولی درنهایت مشخص گردید که از چند ماه پیش ، حداقل یک سیستم به ارتش اوکراین تحویل شده است . قابلیت های فنی معماری کلی سامانه TRG-230 به تقریب تفاوتی با سایر نمونه های مشابه محصول ترکیه ندارد ، به شکلی پرتابگر این سامانه بر روی یک خودروی رزمی خودکششی چرخدار نصب شده و این مساله ، جابه جایی آن را درصحنه نبرد ، سریع تر و راحت تر می نماید . این سیستم که بر روی کشنده روسی چهارمحوره کاماز ساخته شده ، که بخش پرتابگر و مکانیزم هدایت آتش آن در عقب خودرو قرار می گیرد که در مجموع ، شش جعبه حاوی موشک کالیبر 230 م.م را در خود جای میدهد . مهمات هدایت شونده این سامانه با شناسه THR-230 به وزن 215 کیلوگرم در جعبه ای با اندازه های مشابه قرار می گیرد ، در حالی که بخش هدایت و کلاهک ، در بخش سر موشک نصب شده و بقیه فضای مهمات نیز به سوخت و پیشرانه سوخت جامد اختصاص پیدا می نماید . موشک مورد استفاده در این سامانه ، به دو روش اصلاح مسیر در زمان پرواز و هدایت شونده بسمت هدف روانه می شود که درمورد نخست ، ناوبری به شکل اینرسیایی و ماهواره ای ( که احتمالابا استفاده از سیگنالهای گلوناس خواهد بود ) و در مورد دوم ، نصب یک جستجوگر لیزری پیش بینی شده و گفته می شود دقتی در حدود 10 متر را دارد . هردو نوع موشک مورد استفاده دراین سیستم ، به یک کلاهک ترکش شونده شدید الانفجار به وزن 42 کیلوگرم مسلح می شوند که میتواند اهداف مورد نظر را در شعاعی به طول 50 تا 55 متر در معرض تهدید قرار دهد ، در حالی که با تنظیم ماسوره راکت ، می توان سرجنگی را درست در بالای هدف و در یک ارتفاع معین به کار انداخت . مزایا و معایب به گفته تحلیلگران نظامی سامانه راکت انداز / موشک انداز چندگانه TRG / TRLG-230 یک نمونه بسیار جالب محسوب می شود که بطور همزمان یکسری مزایا و معایب را از خود به نمایش می گذارد . درواقع امر ، هر نوع مهمات مورد استفاده دراین محصول ، بشدت به راکتهای مورد استفاده در سامانه روسی اوراگان شباهت دارند ، در حالی که با برد حدود 70 کیلومتری ، میتوان آنها را با مهمات مورد استفاده در سامانه اسمرچ مقایسه نمود . با این وصف ، مشکل اصلی این سیستم ، کلاهک جنگی آن است که با وزن حدود 42 کیلوگرم ، درمقایسه با سامانه هاریکن روسی و علیرغم کالیبر کوچک تر ، به کلاهکی به وزن 90 کیلوگرم ، تفاوت معنا داری را به نمایش می گذارد . اما در مقابل ، مهمات محصول راکتسان ، بدلیل استفاده از سامانه های تصحیح مسیر ، دقت بیشتری داشته که درمجموعا ، مزیت معناداری را در اختیار کاربر قرار نمی دهد . علیرغم این موضوع ، مهمات هدایت لیزری این راکت انداز ، موضوع پراهمیت تری است ، چرا که طراحان شرکت راکتسان با معرفی این مهمات ، تلاش داشتند تا با افزایش دقت ، ضعف در کلاهک جنگی را تا حدودی جبران نمایند . آوردگاه تبلیغاتی بلحاظ فنی ، محصول شرکت راکتسان ، نمونه ای با قابلیت های جذاب محسوب می شود که می تواند نظر خریداران بالقوه را بسوی خود جلب نماید ، در حالی که بطور همزمان ، وجود تجربه های رزم در صحنه واقعی می تواند براین جذابیت بیافزاید . به اعتقادبرخی از ناظران نظامی ، این احتمال وجود دارد که ترکیه در راستای یک عملیات تبلیغاتی ، چند دستگاه ازاین سامانه را به ارتش اوکراین تحویل دهد تا عینا به مانند بدون سرنشین بیرقدار ، بازاریابی موفقیت آمیزتری را دنبال کند . پی نوشت : 1- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند. منبع1 منبع2