ماجرای یورش متفقین در شهریور 1320 و انهدام نیروی دریائی نوپای ایران

[adelkhoje 5,060]

 

 

 

 

 

 

سحرگاه سوم شهریورماه 1320 روزی که نیروهای انگلیس و شوروی بدون توجه به بی طرفی یک کشور صلح دوست و با نقض این بیطرفی ، کشور ما را در پهنه وسیعی از شمال و جنوب و بخش هائی از نوار مرزی غرب مورد تهاجم قرار دادند ، این تهاجم بی شک یکی از نقاط عطف و سر فصل های مهم تاریخ معاصر ایران است . ماجرای غم انگیزی است که اگرچه تاکنون درباره آن مطالب ، کتب و رسالات بسیاری نگاشته اند ، ولی باز گفتنی های بسیاری هنوز در این مورد ناگفته مانده است . که درباره این واقعه مهم ، اندکی به تفضیل سخن گوئیم :

 

 

اگرچه تهاجم بطور ناگهانی و بدون اعلان جنگ  و اطلاع قبلی صورت گرفت و دولت ایران را در برابر عملی انجام شده قرار داد ، واحد هائی از نیروهای مسلح ایران به ابتکار شخصی و صرفاً بخاطر سوگندی که در راه دفاع از مرز و بوم این سرزمین یاد کرده بودند دست به مقاومتی قهرمانه زدند و در این میان افسران و افراد نیروی دریائی ، در این مقاومت های شجاعانه بی تردید مقام اول را دارند .

 

 

 

 

کادر نیروی دریایی ارتش ایران در شهریور 1320 در مقابل متجاوزان دست به مقاومتی قهرمانه زندند

 

 

با وجود لطمه بزرگی که هجوم و اشغال نیروهای بیگانه ، به این سرزمین وارد آورد ، پاره ای مقاومتها و پایداریها مخصوصا در کادر نیروی دریائی چنان حماسه ای از شهامت و شجاعت بوجود آورد که سالها و سالها می تواند بعنوان سرمشق ، درسی فراموش نشدنی از ایران دوستی و میهن پرستی بهمگان بدهد.

یکی از اساسی ترین هدف های نیروهای مهاجم ، اجرای طرح دیرین استعمارگران انگلیسی ، مبنی بر انهدام نیروی دریائی جوان ایران بود . درست است که وجود چند کارشناس آلمانی بهانه تهاجم و جلوگیری از گسترش نفوذ آلمان و ایجاد ارتباط با شوروی هدف این تهاجم اعلام شده بود.ولی این تهاجم پیش از هرچیز ، انهدام نیروی دریائی ایران مورد نظر مهاجمین بود . البته نظارت بر منابع موسسات نفتی جنوب را نیز نمیتوان نادیده انگاشت ، ولی در شمال نیز که نه از تاسیسات نفتی خبری بود و نه از منابع آن اثری ، و حتی به یک کشتی و چند قایق موتوری آن ، نمی شد «نیروی دریائی» اطلاق کرد ، نابودی نیروی دریائی نخستین اصل مورد نظر مهاجمین در شهریور 20 بود.

 

 

 

 

گروه افسران اعزامی ایران در ایتالیا : ردیف نشسته افسرانه ایتالیائی و ایستاده از راست به چپ : فرج الله رسائی ، رضا نور بخش ، جعفر فزونی ، غلامرضا دهتزبانی ، عمید ازشیروانی ، نصرالله امان پور ، ناصر رافت .

 

 

 

فرمانده نیروی دریائی ایتالیا قبل از بازگشت افسران ایرانی از آن کشور ، با آنان خداحفظی می کند 

 

 

 

چهارمین گروه افسران نیروی دریائی ایران در ایتالیا از راست به چپ :

ناصرعمیدی ، اصغر حاجب ، رحمت دبیر علائی ، ید الله بایندر ، پرویز افشار ، علی زند سرپرست گروه چهارم ، مینورلی افسر ایتالیائی کماندان مدرسه میکانیکی ونیز ، صمد مجلسی ، هوشنگ افخمی ، مهدی افخمی ، امیر افخمی 

 

 

آخ سوختم کمی آب بمن بدهید...این آخرین جمله ای بود که تقریباً در یک هنگام از دهان دو افسر دلیر ایرانی که با گلوله های تیر بیگانگان از پای در آمده بودند و در ساختمان بی سیم بندر خرمشهر واپسین لحظات زندگی خود را پشت سر می گذاشتند ، شنیده شد.دمی بعد ، یک سرباز بیگانه در حالیکه به هر دستش لیوانی آب آشامیدنی دیده می شد به بالین افسران نیمه جان ایرانی آمده و بدهان هر یک از آنان لیوانی آب نزدیک کرد . اما دیگر دیرشده بود زیرا پیش از آنکه جرعه ای آب از گلوی آن دو تن پائین رود ، جانهای پاکشان از بند تن آزاد شده و آهنگ دیار جاودانگی کردند . گوئی تقدیر چنین خواسته بود که آن دو آزاد مرد ایرانی از دست بیگانگان حتی جرعه ای آب نیز ننوشند !

 

 

آن ها کی بودند ؟ چرا و در کجا تیر خورده بودند و در یک بندر ایرانی میان بیگانگان چه می کردند ، پاسخ دادن به این پرسش ها نیازمند بازگفتن داستانی تلخ و جانگذاری است که اینک خواهد آمد :

 

ماه شهریور آغاز شده بود وجنوب تب آلود ایران خود را برای پذیرای از هوای کشنده این ماه آماده می کرد .

اما این تنها گرمای هوا و شرجی بودن جنوب در ماه های تابستان ، یا گرمای طاقت فرسا در سایر نقاط نبود ، که باعث ناراحتی و اضطراب مردم می شد . شهریورماه 1320 از نقطه نظرهای دیگری نیز برای مردم کلافه کننده بود.از گوشه و کنار خبرهائی به گوش می رسید و هرکس درباره خبری که شنیده بود چیزی میگفت و به فراخور دانش خود تعبیر و یا تفسیری میکرد .

 

زمینه اصلی همه خبرها یکچیز بود : «جنگ» ! آری خبر جنگ جهانی دوم چیزی نبود که در پشت دروازه های کشور محدود مانده باشد . این خبر لعنتی پرده گوش ملت ایران را هم مانند دهها ملت دیگر لرزانده و دلشان را در هم فشرده بود . همه جا گفتگو از جنگ و پیشرفتها و شکست هائی بود که در یک جبهه نصیب یک دسته و در جبهه دیگر بهره دست دیگر می شد.

 

در آن روز ها جبهه های جنگ عملا در دست دو جناح سرشناس بود : آلمان و ایتالیا و یاران آن ها از یک سو با نام کشورهای محور و چهار کشور بزرگ (روس ، انگلیس ، فرانسه ، آمریکا) و اقمار آنها همگی با عنون متفقین نام برده می شدند از سوی دیگر روشن است که خبرهای پیروزی و شکست نیز درباره یکی ازاین دو جناح بود .

 

اما این متفقین نیز پدیده جالبی بودند ، از کران تا بکران را میدان تاخت تاز و تیول سپاهیان خود می دانستند ، با هربهانه کوچکی خاک یک کشور را جولانگاه خود می کردند و هر دستاویزناچیزی را وسیله برهم زدن آسایش ملتی قرار می دادند و دیوار هر سرزمینی را که کوتاه می دیدند از آن بالا می رفتند و خلاصه شیوه ای در پیش گرفته بودند که عملاً هیچ کشوری را از آتش خانمانسوز جنگ برکنار و در امان نگذارند و چنین هم شد و دیو جنگ تا پیروی از همین تِز سرزمین های بسیاری را زیر سلطه خود گرفت ، و چه بسیار کشورهای صلح دوست و بی طرف که در نتیجه اجرای همین طرح بدون اینکه خود بخواهند ، بکام جنگ کشیده شدند .

 

در این میان ایران موقعیت خاصی داشت ، کشوری بدور و جدا از بحرانهای جهانی راه خود را می رفت و می کوشید تا با حفظ بیطرفی کامل ، راه هرگونه بهانه ای را برای تجاوز یکی از طرفین مسدود سازد کما اینکه چون چند کشور و بسیاری ازسرزمین ها به دنبال تظاهرات ساختگی داخل ( که عملا توسط ستون پنجم بیگانه رهبری می شد) ناچار بدامن یکی از دو طرف افتاده بودند ، در روز های قبل از شهریور ، به ناگهان این آگهی از طرف شهربانی کل کشور در روزنامه اطلاعات منتشر شد :

 

 

 

 

ناو ببر در بندر تارانتو ایتالیا ، قبل از حرکت به سوی بنادر ایران 

 

 

 

ناو ببر در ایران

 

 

 

«چنانچه مردم در پیرامون مسائل سیاسی تبادل افکار نموده ، به مباحثه مشغول گردند ، از طرف مقامات مربوطه تعقیب خواهند شد ».

شاید در آنروز کسانی که از این اعلان غیر عادی و تاحدودی غیر قانونی تعجب کرده بودند ، نمی دانستند که یک بحث و احیاناً تظاهرات و برخورد سیاسی ، در آن زمان ممکن بود خیلی زود به اشغال ممکلت ، توسط یکی از دول متخاصم منجر شود .

 

با اینکه دنیا در آتش جنگ می سوخت ، در ایران کوچکترین نشانه ای از تنشج و بحران به چشم نمیخورد و اگر خبرهای روزنامه ها نبود ، مردم حتی وقوع چنین جنگ بزرگی را از یاد می بردند . به همین جهت با وجود حدس و گمانهای مختلف هیچکس انتظارکشیده شدن دامنه جنگ را به ایران نداشت . یا لااقل ، بدان سرعت و با آن صورت غافلگیر کننده ، هرگز چنین وضعی پیش بینی نمی شد.

 

ساعت چهار بامداد سوم شهریور ، وقتی سرریدرز بولارد وزیر مختار انگلیس واسمیرنوف سفیر کبیر شوروی یاداشت مشترک خود را به منصور الملک نخست وزیر ایران تسلیم کردند ، در حقیقت ، هجوم به ایران از طریق بمباران شهرهای مرزی و ساحلی و آغازانهدام نیروی دریائی ایران شروع شده بود .

این یاداشت مشترک حاکی از آن بود که «به علت سهل انگاری دولت در انجام یاداشت های مورخه 28 تیرماه 1320 و 25 مرداد ماه 1320 واتخاذ سیاست های مبهم و قبول نکردن اظهارات و تذکرات دوستانه در بیرون نمودن آلمانیها اقدامی ننموده ، ناگریز به نیروهای مسلح دستور داده شد که از مرزهای ایران عبور نمایند .»

 

 

البته می دانیم که این ادعا بهانه ای بیش نبود . زیرا دولت ایران ، بلافاصله پس از یاداشت های مورخه 28 تیر ، رسماً به نمایندگان سیاسی هر دو کشور اطلاع داده بود که : «بیگانگان مقیم ایران که می توان مشاغل آنان را به ایرانیان واگذار شود ، از ایران خارج خواهند شد و نمایندگان دولت بریتانیا را ناظر و مراقب اجرای این تصمیم قرار می دهیم .»

 

آنروز انگلیسی ها ، وجود چند کارشناس آلمان را بهانه یورش خود ومتفقینشان به ایران قلمداد کردند ، ولی هنگامیکه سالها پس از جنگ اسناد و مدارک و یادداشت ها و خاطرات مربوط به این روزها انتشار یافت ، همه جهانیان دانستند ، که این دستاویز ، تنها یک بهانه پوچ بوده است . چرچیل بدون اشاره به یکی از هدف های اساسی انگلیس یعنی انهدام نیروی دریائی ایران استفاده از ایک راه ارتباطی را عنوان می کند  و استالین ، هجوم به ایران را یک برنامه انحرافی می خواند .

 

 

 

 

ناوهای شهباز ، کرکس ، سیمرغ ، شاهین در اسکله بندر شاهپور در نخستین روز ورود به ایران

 

اکنون سالها پس از وقایع سوم شهریور که دسترسی به اسناد و مدارک آنروز میسر شده است ، در می یابیم که نقشه هجوم به ایران و انهدام نیروی دریائی ما از مدتها پیش طرح شده بود . تلگراف رمز و محرمانه لندن به عنوان «پاتین سن» رئیس کل شرکت سابق نفت که «زمینه را برای ورود نیروهای انگلیس به خوزستان فراهم کنید» ، باعث شد که همه انگلیسهای مقیم ایران بلافاصله مسلح شوند تا در صورت لزوم برروی میزبانان خود اسلحه بکشند .

 

همچنین گفتار رادیو لندن بخش فرسی در آخرین ساعات دوم شهریور و پخش این دو بیت فردوسی (که بعدها سوژه مقالات و نوشته های بسیاری شد) : چو فردا بر آید بلند آفتاب _ من و گرز و میدان و افراسیاب ...جنانش بکوبم بگرز گران_که پولاد کوبند آهنگران ... بی دلیل نبود .اما نکته مهم دعوتی بود که همان شب از طرف «آندرسن» رئیس سابق کشتیرانی شرکت نفت از روسای دوایر دولتی و مخصوصا افسران نیروی دریائی و زمینی به عمل آمد .

آندرسن بعلل پزشکی مقطوع النسل بود . اما آنشب ادعا کرد که با استناد تلگرافی از لندن ، خداوند پسری به وی اعطا کرده است و به همین مناسبت جشنی در کشتی برپا می شود و با این حیله گروهی از افسران و شخصیت های ایرانی را که از اوضاع بحرانی کم و بیش اطلاع داشتند ، در یک محضور اخلاقی قرار داد ، غافل از اینکه سحرگاه فردا کشتی تجارتی وی به یک کشتی جنگی مبدل می شود و قبل از هرکس ، میهمانان آن شب از جمله ناخدا میلانیان را هدف گلوله های توپ و رگبار مسلسل می سازد .

 

 

ادامه دارد...

 

 

منبع اصلی : کتاب دریانوری ایرانیان جلد دوم نوشته اسمائل رائین 

 

 

گردآوری و تنظیم عادل خدرخوجه 

 

کپی این مطلب بدون ذکر نام نویسنده شرعا و عرفا حرام می باشد

 

فقط برای military 

 

برای تشکر کافیست فقط فاتحه ای جهت روح شهدای کشور عزیزمون و پدر عزیزم بفرستید

ویرایش شده در مهر 94 توسط adelkhoje

[adelkhoje 5,060]

 

 

 

گفتیم که نیروی دریائی ایران نخستین هدف مهاجمین بود . به همین جهت چه در شمال و چه در جنوب انهدام این نیرو در سر فصل دستورات قرار داشت . اگرچه در شمال جز کشتی سلطنتی شهسوار و چند قایق موتوری ، نیروی دیگری وجود نداشت ، و در این جا قبل از پرداختن به ماجرای خلیج فارس که موضوع اصلی ماست ، طی چمد سطر سرنوشت همین واحد جزئی را بیان می کنیم ، تا با فرصت بیشتر ، به تشریح حوادث جنوب بپردازیم :

 

 

 

اولین ناوچه توپدار نیروی دریائی شمال - سال 1303

 

 

نخستین منطقه ای  که روز سوم شهریور در شمال بمباران شد ، سواحل بندر پهلوی (انزلی) محل دیدبانی ماموران ایرانی بود که باعث کشته شدن چند سرباز و درجه دار شد و پس از آن تا شب هنگام این بمباران بتناوب ادامه داشت ، تا اینکه در ساعت 8 بعد از ظهر هشت فروند رزمناو شوروی ، که از صبح در آب های خزر و سواحل شفا رود دیده شده بودند ، به نزدیکی ساحل رسیدند .

 

صبح چهارم شهریور همزمان با شلیک مسلسل از هواپیماهای جنگی ، کشتیها نیز بندر پهلوی را گلوله باران کردند ، طی این بمباران که تا نزدیک ظهر ادامه داشت ، ناوگان مختصر ایران در دریای خزر بدست نیروهای شوروی افتاد و ناوسران ید الله بایندر (برادر غلامعلی بایندر که روز سوم شهریور در جنوب به شهادت رسید) که ضمن مسئولیت عملیات لاروبی بندرپهلوی (انزلی) کفالت فرماندهی نیروی استحفاظی را داشت ، همراه با گروهی دیگر شهید شدند و بدین ترتیب پرونده نیروی دریائی شمال بسته شد . اما حوادثت مهمتر و غم انگیزتر از همان بامداد روز سوم شهریور ، در خلیج فارس آغاز شد و با انهدام ناوگان جوان ایران که با چنان مصیبت و خون دلی تدارک شده و شکل گرفته بود ، منجر گردید .

 

 

 

کارگاه موتورهای کشتی های جنگی در مدرسه سلطنتی میکانیکی ونیز 

 

 

در جنوب هجوم نیروهای بیگانه ، چه از طریق زمین و چه از طریق دریا با مقاومت شدید ماموران و افراد ایرانی روبرو شد ، اما مقاومت نیروی دریائی ایران و فرماندهان آن براستی قهرمانانه بود .

 

قسمت اعظم نیروی دریائی ایران که فرماندهی آن با دریابان غلامعلی بایندر بود ، در بندر خرمشهر مرکز پادگان و محل فرماندهی بود و پادگان های کوچک در جزایر هنگام ، قشم ، کیش مستقر شده بودند . علاوه بر وجود دو گروهان دریائی ، استقرار محل ستاد ، انبار مخازن ، تعمیرگاههای دریائی و آموزشگاههای نیروی دریائی که به این بندر از این نقطه نظر خاص اهمیت بیشتر می داد ، ناوهای ببر ، همای ، سیمرغ ، شاهرخ و کشتی یدکبر نیز در این بندر لنگر انداخته بودند . ناوبان یکم هرسیچی از افسران ناو کرکس ، به علت ماموریت موقتی که در همین یدک کش داشت ، در روزهای اول شهریور موقتاً در بندر شاهپور (بندر امام خمینی) بسر می برد .

 

در آبادان که مرکز تاسیسات نفتی و محل سوخت گیری کلیه ناوهای ایران بود ، ناو پلنگ عهده دار پاسداری از بندر شده بود . فرماندهی ناو را ناخدا سوم میلانیان به عهده داشت . و نابوان یکم کنهموئی و ناوبان یکم ریاضی به ترتیب مسئولیت قسمت توپخانه و امور هدایت ناو پلنگ را عهده دار بودند .

در بندر بوشهر نیز که مرکز اداره فانوسهای دریائی بود ، چند موتور دریائی در بندر شاهپور ، ناوهای کرکس و شهباز و افرادی که مامور حفاظت آنها بودند ، استقرار داشتند . علاوه بر این ، پنج موتور دریائی نیز برای انجام امور مربوطه در این بندر فعالیت می کرد و حوض شناور ، مخصوص کشتیها نیز ، در ساحل این بندر لنگر انداخته بود .

 

 

 

 

ناو شهباز

 

 

این حوض شناور هفت هزار تنی برای نیروی دریائی جوان ایران خریداری شده بود ، تا بدین وسیله کشتیها را در داخل ایران تعمیر و رنگ آمیزی کنند و برای تقویت کادر درجه داران فنی آموزشگاه مهناوی نیز در ناو هما تاسیس شده و در اواخر سال 1319 در بندر شاهپور مقدمات تاسیس ساختمانهای لازم برای ایجاد پایگاه نظامی فراهم آمده بود . تاسیس نیروی دریائی مزبور سبب شد که نفوذ انگلستان درکرانه های ایران به میزان قابل توجهی کاهش یابد واز قاچاق اسلحه و برده فروشی و فعالیت غواصان خارجی ممانعت به عمل آید و گذشته از اینها سواحل وسیله دفاعی قابل توجهی پیدا کند و دولت ناگزیر نشود مامورین و واحدهای نظامی خود را از این بندر به آن بندر بوسیله کشتیهای بازرگانی خارجی بفرستد.

 

 

اما مسئله مهمی که بیش از پیش براهمیت و حساسیت این بندر می افزود پناهنده شدن هشت کشتی آلمانی و ایتالیائی به بندر شاهپور و وجود آنها در سواحل ایران ، در چنین روزهای بحرانی و خطیری بود.ماجرای این هشت فروند کشتی که روزسوم شهریور ، حوادث بزرگی را بوجود آورد و سواحل بندر ، حتی پهنه آبهای آنرا به صحنه جنگ دریائی از آتش مبدل ساخت ، مختصرا بدین شرح است :

 

 

 

ناو کرکس یکی از اولین ناوهایی که برای حفاظت از سواحل جنوب ایران در ایتالیا در  سال 1311 برای ایران ساخته شد.

 

 

مدت ها قبل از وقایع سوم شهریور و از اوائل جنگ جهانی دوم ، پنج کشتی آلمانی به بندر شاهپور آمده و به این بندر پناهنده شدند . چندی بعد نیز سه کشتی ایتالیائی به کشتیهای آلمانی پیوستند و بدین ترتیب ، بندر شاهپور علاوه بر اهمیتی که در بالا بدان اشاره شد بصورت یک بندر حساس در آمد .

درباره پناهنده شدن کشتیهای خارجی این نکته لازم به یادآوری است که معمولا در ایام جنگ کشتیهای یکی از کشورهای متخاصم وقتی در نزدیک شدن به بنادر خود احساس خطر کنند ، بیکی از بنادرکشورهای بی طرف پناهنده شده مورد حمایت آن دولت قرار می گیرند . کشتیهای آلمانی نیز در نزدیکی سواحل ایران خبر اعلام جنگ آلمان و لهستان و احتمال وقوع جنگ جهانی را می شنوند و به نزدیک ترین بندر بی طرف که شاهپور (بندر امام خمینی ره) باشد ، پناهنده می شوند . 9 کشتی آلمانی نیز که بزرگترین آنها کشتی بازرگانی «ویزن فلس» متعلق به شرکت هانزالین آلمان و به فرماندهی کاپیتن «پتر» بود ، بعد از ورود ایتالیا بجنگ ، به بندر شاهپور پناهنده شدند .

 

 

وجود این کشتیها و انجام کار حساس و خطر حفظ بی طرفی وظیفه ای بسیار دشوار برعهده افسران و ماموران نیروی دریائی ایران نهاده بود . همه روزه کشتیها از طرف افسران ایرانی بازرسی می شدند و در این بازدید ، حتی قوطی های کنسرو نیز از نظر دور نمی ماند . کوچکترین تغییر و تحولی در هریک از کشتیها یک بازرسی بسیار دقیق را ایجاب می کرد . زیرا خور «روکا» محل عبور و مرور کلیه کشتیهای جنگی و تجارتی انگلیس به بصره  و آبادان در دهانه شط العرب  در چند مایلی محل توقف کشتیها قرار داشت و کوچکترین بی دقتی ممکن بود با توجه به احساسات خصمانه طرفین ، حادثه جبران ناپذیری ببار آورد .

افسران ایرانی درراه انجام وظایف دقیق خود حتی از برگزاری یکی از اعیاد ملی آلمان در عرشه کشنی ها و همچنین از بر افراشتن پرچم آلمان به مناسبت پیروزی آن کشور بر لهستان ، در کشتیهای آلمانی جلوگیری کردند . این شدت عمل با اعتراض ماموران سیاسی آلمان نیز روبرو شد .

 

 

 

ناو آموزش مهناوی هما 

 

 

بندر شاهپور با چنین موقعیتی درست در ساعت چهار بامداد روز سوم شهریور بدون هیچگونه اعلام قبلی  با آتش مداوم رزمناوهای انگلیسی روبرو شد . در چنین ساعتی طبعاً جز افراد نگهبان سایرین در خواب و در حال استراحت هستند . چنانکخ در آبادان نیز ناوبان یکم حسن کهنموئی فرمانده توپخانه ناو پلنگ ، با شلیک گلوله توپخانه رزمناو انگلیسی از خواب بیدار شد ، که شرح آن خواهد آمد . و ناو ببر نیز در همین غافلگیری ، در زیر رگبار گلوله های توپ ، بمب ها و نارنجک های آتش زا طمعه حریق شد و به زیر آب رفت .

 

 

دریادار بایندر فرمانده نیروی دریائی جنوب که با صدای شلیک گلوله ها بیدار شده بود ، و همراه سروان مکری نژاد سراسیمه عازم بندر بودند ، در راه با یک زره پوش انگلیسی شدند و در اثر تیراندازی زره پوش و رگبار مسلسل هر دو افسر به شهادت رسیدند . ناخدا حسن میلانیان فرمانده ناو پلنگ نیز با گلوله های یک کشتی تجارتی که از نیمه شب سوم شهریور به ناگهان بصورت یک کشتی جنگی در آمده بود ، از پای در آمد .

 

 

 

شهید دریادار بایندر ، فرمانده نیروی دریائی جنوب

 

 

کشتیهای پناهنده آلمانی و ایتالیائی نیز ، مانند ناوگان ایران ، به ناگهان غافلگیر شده و قدرت دفاع از آنان سلب شده بود ، به همین جهت تصمیم گرفتند با غرق کردن کشتیها از افتادن آنها به دست دشمن جلوگیری کنند .

 

نخست ناخدا پتر فرمانده کشتی «ویزن فلس» دست بدین اقدام زد . اما چون فرصت حتی برای غرق کشتی ها نبود ، او با یک اقدام ابتکاری ، نخست کلیه نفت و روغن کشتی را روی سطح دریا خالی کرد و آنگاه همزمان با آتش زدن این مایعات ، مخازن کشتی را مملو از آب ساخت و کشتی را به عماق دریا فرستاد ، اما فرماندهان دیگر موفق به انهدام کامل کشتیهای خود نشدند .

 

مهمترین کشتی های آلمانی علاوه بر ویزن فلس ، هوین فلس و مارین فلس نام داشتند و پنج کشتی دیگر ، ظرفیتشان از این سه کمتر بود . نبرد ناوهای انگلیسی که به بندر شاهپور حمله ور شدند ، شش فروند بودند که از جمله آنها نبرد ناو کنمبلا و لورنس را باید نام برد . کنمبلا 15 هزار تن ظرفیت داشت . هجوم ناگهانی و یک پارچه شش نبرد ناو ، قدرت هر گونه واکنش و عکس العملی را از هشت کشتی پناهنده سلب می کند و انگلیسی ها پس از مشاهده حریق بندر و غرق قریب الوقوع کلیه کشتیهای آلمانی و ایتالیائی به تلاش پرداختند و سرانجام توانستند ، شعله های آتش را در سه کشتی ایتالیائی خاموش کنند ، در حالی که تمام پلها و موتورهای کشتی منفجر شده بود . ویزن فلس آلمانی 24 ساعت تمام می سوخت و سرانجام به زیر آب رفت .

هوین فلس یک وری به گل نشست و سایر کشتیها همراه با کلیه افسران آلمانی و ایتالیائی به اسارت انگلیسی ها در آمدند .

 

 

اما سرنوشت ناوهای شهباز و کرکس و حوض شناور نیروی دریائی ایران : پس از هجوم نبرد ناو کنمبلا و ناوهای دیگر ، یک گروهان از سربازان نیروی زمینی نیز به کمک افراد نیروی دریایی رفته واز اسکله شروع به تیراندازی می کنند. ولی قدرت آتش نبرد ناوهای انگلیسی به حدی است که خیلی زود مقاومت ناوهای ایرانی را درهم می شکند . نخست یک کشتی به حوض شناور نزدیک شده و با شلیک های مداوم کارکنان آن را از پای در می آورد . و هنوز آفتاب طلوع نکرده است ، که کشتی کرکس نیز بدست انگلیسی ها افتاده ، افسران و سربازان باقیمانده آن نیز دستگیر می شوند . ناو شهباز نیز دقایقی بعد به همین سرنوشت دچار می شود و پرچم ایران ایران از فراز هردو کشتی فرود آورده شده ، بجای آن پرچم انگلیسی برافراشته می شود .

 

 

 

حمله به کشتی های نیروی دریایی ایران در بندر خرمشهر (شهریور 1320)

 

 

در جریان این حوادث ، ریاست بندر شاهپور ناخدا یکم ظلی و فرماندهی ناو شهباز ، ناو سروان رسائی بود. و ناو کرکس نیز به فرماندهی سروان فزونی اداره می شدند و مجموعاً افراد پادگان نیروی دریائی یکصد و چهل  نفر بالغ می شده که پس از کشته شدن گروهی ، بقیه به اسارت نیروهای انگلیسی در آمدند که در پایان شرح مختصر این اسارت را بیان خواهیم کرد .

 

و اما چگونگی غرق ناو پلنگ ، با توجه به شهادت و گواهی جمعی از ماموران و سرنشینان آن :

گفتیم که شب قبل از سوم شهریور جمعی از ایرانیان مخصوصاً افسران نیروی دریائی به مجلس ضیافت آندرسن رئیس کشتیرانی شرکت نفت و جشن تولد موهوم پسر او دعوت شده بودند . در آن شب همه کوشش انگلیسی ها مصروف بر آن بود که تا می توانند افسران ایرانی را مست کنند . حتی اگر کسی میخواست مجلس را ترک کند ، با مقاومت «میهمان نوازانه !» انگلیسها روبرو می شد.

 

زنهای انگلیسی سعی می کردند ، یکی پس از دیگری افسران ایرانی را به رقص دعوت کنند. و مراقبت از افسران نیروی دریائی به حدی بود که حتی دو افسر ناوی که قصد داشتند قبل از پایان جشن مجلس را ترک کنند ، به دستور اندرسن ، به سختی مضروب و به بیمارستان شرکت اعزام شدند . همه این مراسم بدان خاطر بود که در در همین لحظات نبرد ناوهای انگلیسی در خفا مانند دزدان دریائی به سواحل ایران نزدیک شوند و افراد پیاده چون راهزنان شبروو در خشکی پیش بروند .همین کار را هم کردند .

 

درست در راس ساعت چهار بعد از نیمه شب بود که صدائی مهیب و هراس انگیز ، مردم نگران آبادان را از خواب بیدار کرد . گروهی تصور می کردند غرش آسمان است و جمعی تصور انفجار یکی از دیگهای بخار پالایشگاه چشم به آنسوی افق دوختند.

ولی وقتی این صدای هراس آور ، چند بار دیگر در هوای شرجی و مه آلود آبادان تکرار شد ، تردیدی باقی نماند که شعر شب پیش رادیو لندن ، حتی قبل از بر آمدن بلند آفتاب صورت تحقق یافته است .

 

 

 

 

زره پوش های انگلیسی در شهریور 1320

 

 

شلیک توپهای پیاپی بود که از خلیج فارس و دهانه شط العرب بر میخاست و در دویست متری کشتی پلنگ در اسکله شماره 7 در مقابل دادگستری آبادان لنگر انداخته بود ، منفجر می شد . ملوانان کشتی در این ساعت ، باتوجه به گرمی هوا ، بدون لباس مشغول ورزش صبحگاهی بودند و سرگروهبان قوی هیکلی آنان را تعلیم میداد ، ناخدا میلانیان فرمانده کشتی که تازه از ضیافت انگلیسی ها بازگشته و بخواب رفته بود ، با صدای نخستین انفجارها از خواب جست و هراسان خود را به صحنه رسانید .اما درست در همین لحظه شعاع قوی یک نورافکن عرشه ناو را کاملاً روشن کرد و به دنبال آن نخستین گلوله توپ ، در کنار فرمانده منفجر شد .

 

میلانیان فقط فرصت یافته بود تا به افراد خود فرمان بدهد : بما ناجوانمردانه شبیخون زده اند . و آنگاه بدن قطعه قطعه شده اش ، روی عرشه ناو افتاد . سرگروهبان افراد را همانطور برهنه در جای خودشان مستقر ساخت ، تا به این گلوله باران پاسخ دهند ، اما هنگامیکه متوجه شد کلید انبار اسلحه نزد افسری است که هنوز از ضیافت انگلیس ها باز نگشته (و یا بصورت بازداشت و بنام میهمان در آنجاست) آه از نهادش برآمد .

 

 

 

ناو پلنگ

 

 

افسر دوم کشتی همراه با سرگروهبان ضمن تشویق افراد به مقاومت ، تصمیم گرفتند در انبار اسلحه را بشکنند ، ولی رگبار گلوله مهلتشان نمی داد .توپچی بی باروت کشتی ، فقط توانست خودش را به آب بزند و با اینکه هدف گلوله قرار گرفته بود ، خود را به ساحل و اتومیبل فرماندهی دریادار بایندر که عازم کشتی خود برساند . وی پس از گزارش به فرمانده نیروی دریائی از پای در آمد و هرگز ندانست که از عمر بایندر نیز لحظات بیش باقی نمانده است .

 

هنگامی که جسد نیمه جان بایندر و مکری نژاد در برابر افسران مهاجم در ساختمان بیسیم آبادان روی زمین افتاد و زبان خشک آنها در آرزوی جرعه ای آب بکام چسبیده بود ، آخرین آقار ناو پلنگ سر بزیر آب فرو می برد و ناو ببر نیز درحالیکه یک پهلو شده بود ، در کام شعله های آتش می سوخت .

بدین ترتیب نیروی دریائی ایران ، ناو 950 تنی پلنگ و کشتی جنگی 950 تنی ببر و چند فروند از کشتیهای ساحلی خود را از دست داد ، درحالیکه مردان رشیدی چون دریادار بایندر ، ناخدا نقدی ، ناخدا میلانیان ، ناوبان کهنموئی ، ناوبان ریاضی ، ناوبان هریسچی ، ناوبان مسگر زاده و ششصد درجه دار شجاع ایرانی نیز ، همراه با انهدام کشتیها ، شهید شده بودند .

 

 

 

دریادار ظلی از بازماندگان حمله متفقین به جنوب 

 

 

ناوها و ناوچه ها ، که هریک با هزاران خون دل تهیه شده بودند ، وقتی آفتاب سوم شهریور بر پهنه خونین آبهای خلیج فارس تابید ، یا غرق شده و یا بدست انگلیس ها افتاده بودند.تنها اثری که از کشتی و کشتیرانی ایران در خلیج فارس باقی ماند ، موسسۀ فانوسهای دریائی بوشهر و شش فروند کرجی بود ، که قبلا به گمرک منتقل شده بودند . همزمان با تصرف و مصداره کشتیها آن گروه از افسران و افراد که زنده مانده بودند ، به اسارت انگلیسی ها در آمدند .

کمی پس از تصرف ناوها و اسارت افسران و افراد بازمانده ، امیر البحر انگلیسی افسران ایرانی را برای پاره ای مذاکرات به کشتی کنمبلا فراخواند . سه افسر ایرانی : ناخدا یکم ظلی رئیس بندر شاهپور و ناو سروان رسائی و ناو سروان فزونی فرماندهان دو ناو شهباز و کرکس سوار قایق شده و در عرشه کنمبلا با فرمانده کشتی انگلیسی ملاقات کردند . وی پس از ابزار تاسف از حادثه ای که روی داده است ، سه پیشنهاد زیر را با فاسران نیروی دریائی ایران در میان گذاشت :

 

 

1-      با ما همکاری نموده و علیه دولت آلمان اعلام جنگ دهید

2-      روی ناوهای خود کماکان مشغول کار باشید ولی تحت امر افسران انگلیسی .

3-      دستور می دهیم دو توپ و مسلسل کشتیهای شما را پیاده نموده ، سپس در روی همان ناوهای خودتان می توانید به نام کشتی ارتباط بین خرمشهر و بندر شاهپور و بندر ماهشهر به کار خود ادامه داده و با ما همکاری نمائید .

 

 

ولی افسران نیروی دریائی ایران هر سه پیشنهاد فرمانده ناوگان انگلیسی را رد کردند و از او خواستند که در مورد پیشنهادات خود ، با مقامات دولت ایران در مرکز وارد مذاکره شوند .

 

مهاجمیم انگیسی پس از مایوس شدن از همکاری افسران نیروی دریائی ایران تصمیم می گیرند که آنان را با دو ناو شهباز و کرکس به عنوان اسارت به بصره ببرند . اما چون ناو شهباز ظاهرا در اثر عدم همکاری و احیاناً خرابکاری یکی از افراد نیروی دریائی ایران به گل می نشیند ، ناچار می شوند که همه آنان را به ناو کرکس منتقل کرده و بصره ببرند .

 

 

بدین ترتیب حوادث سوم شهریور که ضربات بزرگی بر کشورما وارد آورد ، در حقیقت بزرگترین ضبه خود را بر نیروی دریائی جوان ایران وارد ساخت و انگلیسی ها در اولین فرصت توانستند نقشه ای را که از مدت ها پیش طرح کرده و با هزاران حیله و دسیسه دیپلماسی موفق به اجرای آن نشده بودند ، عملی سازند و نیرومندترین رقیب خود را در خلیج فارس که مانع تسلط کامل و مزاحم اعمال نفوذ و توسعه طلبی آنان در این منطقه بود بکلی ازپای در آوردند .

 

 

 

پایان ...

ویرایش شده در مهر 94 توسط adelkhoje

[Arash 7,048]

این تایپیک رو IRINavy عزیز ( چقدر دلم تنگ شده براش ) قبلا زده بود

 

تاریخچه شکل گیری نیروی دریایی نوین در ایران - قسمت نخست

 

 

تاریخچه شکل گیری نیروی دریایی نوین در ایران - قسمت دوم

 

تاریخچه شکل گیری نیروی دریایی نوین در ایران - قسمت سوم

 

تاریخچه شکل گیری نیروی دریایی نوین در ایران - قسمت چهارم

 

که البته نیمه کاره مانده و خوب میشه که شما ادامه اش بدید و تمام اش بکنید

[Zapad 405]

یه مقدار سوالم حاشیه ای هست ،

در عکس دانشجو های اعزامی به ایتالیا نصرالله امان پور  پدر همین کریستین امان پور میشه ؟ جایی خوندم که پدرش کاپیتان اطلاق میشده و در نیرو دریایی بوده .

[sadra91 325]

باسلام

با اجازه صاحب تاپیک به نکته ای مرتبط با این موضوع اشاره می کنم٬پیکر تعدادی از سربازان کشته شده نیروی دریایی ارتش در واقعه سوم شهریور ۱۳۲۰ در یادمانی تحت عنوان( آرامگاه سرباز گمنام ) در آبادان به خاک سپرده شده بود که متاسفانه در اوایل دهه هفتاد شمسی با وجود اینکه بخشی از تاریخ شهر محسوب می شد ٬جهت توسعه خیابان مجاور تخریب وبه سرنوشت ساختمان سینما رکس آبادان دچار شد. ویرایش شده در مهر 94 توسط sadra91

[Brave_Heart 1,965]

متآسفانه تمرکز بيشتر ناوچه ها، فريگيتها و زيردريايیهای نيروی دريايی ارتش در بندرعباس، امکان تکرار اين فجايع را بيشتر از پيش کرده است.

[sahand3s 143]

ممنون بابت مقاله

این بی بی سی همیشه به سود منافع بریتانیا کار کرده چه در زمان حکومت پهلوی که دست نشانده خودشون بود چه حالا

منوتو هم از دودمان همین هاست

[adelkhoje 5,060]

 

این تایپیک رو IRINavy عزیز ( چقدر دلم تنگ شده براش ) قبلا زده بود

 

تاریخچه شکل گیری نیروی دریایی نوین در ایران - قسمت نخست

 

 

تاریخچه شکل گیری نیروی دریایی نوین در ایران - قسمت دوم

 

تاریخچه شکل گیری نیروی دریایی نوین در ایران - قسمت سوم

 

تاریخچه شکل گیری نیروی دریایی نوین در ایران - قسمت چهارم

 

که البته نیمه کاره مانده و خوب میشه که شما ادامه اش بدید و تمام اش بکنید

 

 

درود آرش عزیز ، ان شا الله ادامه ش میدم 

 

یه مقدار سوالم حاشیه ای هست ،

در عکس دانشجو های اعزامی به ایتالیا نصرالله امان پور  پدر همین کریستین امان پور میشه ؟ جایی خوندم که پدرش کاپیتان اطلاق میشده و در نیرو دریایی بوده .

 

متاسفانه نمیشناسم دوست عزیز  :rose:

 

 

متآسفانه تمرکز بيشتر ناوچه ها، فريگيتها و زيردريايیهای نيروی دريايی ارتش در بندرعباس، امکان تکرار اين فجايع را بيشتر از پيش کرده است.

 

بله دوست عزیز ، نداجا هم تمام تلاش رو داره برای استفاده از سایر ظرفیت بنادر جنوب انجام میده ...ولی به هرحال بهبود زیر ساخت های نیروی دریائی نیاز گذشت زمان هستش ...

 

 

ممنون بابت مقاله

این بی بی سی همیشه به سود منافع بریتانیا کار کرده چه در زمان حکومت پهلوی که دست نشانده خودشون بود چه حالا

منوتو هم از دودمان همین هاست

 

البته دوست عزیز باید تکرار کنیم این کلید واژه توسط رادیو لندن (بخش فارسی) بیان شده ، به هرحال رسانه هم یکی از ابزارهای مهم حکومت ها برای پیش برد اهدافشان است ...

 

ممنون ازتوجه تون عزیزان ... :rose:  :rose:

ویرایش شده در مهر 94 توسط adelkhoje

[adelkhoje 5,060]

 

 

 

 

میمیرم تا ایران بماند

 

 

دریابان بایندر نامی جاودانه ، در تاریخ دریانوردی ایران

 

 

ماجرای زندگی و مرگ افتخار آمیز دریادار بایندر که کارنامه درخشان زندگی او ، علاقه و نقشی که دراحیا نیروی دریائی ایران داشت و سرانجام نیز جان خود را بر سر این اشتیاق نهاد ، انسان را بی اختیار به تکریم و احترام وا می دارد .

 

از نخستین روزی که فکر تجدید حیات نیروی دریائی ایران در دوره سلطنت پهلوی اول پدیدار شد  ، تا بامداد سوم شهریور که نیروی دریائی جوان ایران با آن یورش ناجوانمردانه به نابود گرائید ، همه زیر و بم ها ، فراز و نشیب ها و تحولات نیروی دریائی ، با نام دریادار بایندر در آمیخته است. تا آنجا که اصولا این بخش مهم تاریخ دریانوردی از نام « بایندر » تفکیک ناپذیر است .

 

غلامعلی بایندر به سال 1277 شمسی به دنیا آمد ، پدرش «علی اکبر دبیر دربار» یکی از بزرگان طایفه بایندر بود .

در اینجا ناچاریم یک اشتباه بزرگ را که در مورد نام پدر بایندر پیش آمده و دامنه آن به کتب تاریخی حتی تاریخ مشروطه شادروان کسروی نیز کشیده شد است ، تصحیح کنیم .

عده ای معتقدند که دریادار بایندر فرزند امیر معزز گروسی است . کسروی در تاریخ مشروطیت ایران می نویسد : « و برتر از آن داستان اردیبل می بود . در آنجا امیر معزز گروسی به دژ خونی هائی برخاسته و نام زشتی از خود در تاریخ گذاشت . »

 

آنگاه در پاورقی همین صفحه توضیح می دهد :

« این امیر معزز پدر سرتیب بایندر است که در پیش درآمد شهریور 1320 در جنوب مردانگیها از خود نموده ، کشته گردید . در تاریخ نام نیک پسر و نام زشت پدر هر دو خواهد ماند .»

این اشتباه ، نخستین بار در سال 1322 هنگامیکه ماجرای سوم شهریور و شرح حال شهدای نیروی دریائی ، بصورت جزوه های کوچک توسط محمد رضا خلیلی عراقی منتشر میشد ، مطرح می گردید ، اما با آنکه در آنزمان کسروی هنوز در قید حیات بود (سید احمد کسروی در سال 1324 در دادسرای تهران به قتل رسید ) در چاپ های بعدی تاریخ مشروطیت نیز برای اصلاح آن اقدامی نکرد ، اما نویسنده جزوات مورد بحث ، پس از تحقیق کامل ، نظر خود را بدین شرح عنوان کرده است :

 

« با آنکه در پروند کارگزینی موجود در ستاد ارتش (شعبه بازنشستگی) مرحوم بایندر ، به خط خود در برگ مخصوص تعرفه کارگزینی نام پدر خود را علی اکبر دبیر دربار نوشته و رونوشت مصدق شناسنامه موجود بود ، ولی با این وجود با سرهنگ نصراله بایندر برادر دریادار شهید راجع به این موضوع گفتگو و در نتیجه معلوم شد ، که امیر معزز گروسی عموی دریادار بایندر بوده و پدر دریادار بایندر ، همان علی اکبر دبیر دربار می باشد ، وامیر معزز شخصاً اولادی نداشته تنها برادری داشته است به نام علی اکبر دبیر دربار رئیس ایل بایندری و مرد سلیم النفس و بی آزاری بوده است ، فداکاری فرزند نیز سبب شد که برای همیشه نام پدر هم در تاریخ به نیکی برده شود . »

 

 

 

شهید دریادار بایندر

 

 

غلامعلی بایندر در مدرسه دارالفنون کلاس مخصوص مهندسی را به پایان رساند و در سال 1299 شمسی از مدرسه نظام مشیرالدوله ، درجه ستوان دومی فارغ التحصیل شد .

پس از کودتای سوم اسفند به دیزیویون قزاق منتقل گردید و اردو کشی به مازندران در مقام فرماندهی اردو اولین مدال نظامی خود را گرفت و هنگامیکه در فروردین 1301 کلیه سازمانهای سابق ارتش منحل شد ، وی به ارتش جدید منتقل گردید و در رسته توپخانه به خدمت ادامه داد .

 

بایندر در جنگ با قوای سیمتقو ، سه گلوله خورد و به خاطر ابراز شجاعت در همین نبرد روزچهارم آبان ماه 1301 موفق به دریافت نشان ذولفقار گردید و سماه بعد به عضویت کمسیون نشان ذولفقار در آمد . در خرداد 1302 همراه نخستین کاروان دانشجویان ارتش ایرانی به فرانسه اعزام شد و دانشکده توپخانه پوآتیه و دانشکده تکمیلی فونتن بلورا گذراند و با درجه ستوان یکمی روز اول خرداد 1304 به ایران بازگشت و درلشکر یکم (لشکر تهران) کفالت فرماندهی آتشبار را به عهده گرفت و در همین پست به علت ابراز لیاقت رسما ً به آجودانی مخصوص برگزیده شده و در مقام فرماندهی آتشبار سومین نشان خود مدال تاجگذاری را دریافت داشت و در ماموریت سرکوبی یاغیان غرب به درجه سروانی و دریافت مدال سپه مفختر شد .

 

 

 

در دومین سفر به اروپا از تیر ماه 1307 دانشگاه جنگ فرانسه را با موفقیت طی کرد . روز 25 آذر 1309 به ایران بازگشت و معاونت هنگ اول تیپ مستقل توپخانه پادگان مرکز را عهده دار شد . برای اولین بار آئین نامه قوانین تیرتوپخانه ، توسط او به رشته تحریر در آمد و روز اول فروردین 1310 با درجه سرگردی به فرماندهی هنگ توپخانه منصوب گردید . درست در همین زمان فکر تاسیس نیروی دریائی پیدا شد و بایندر ماموریت یافت که یک گروه 200 نفری را همراه خود برای گرفتن تعلیم به ایتالیا ببرد .او این ماموریت را به خوبی انجام داد . کشتیها و حوض شناور ایران بدستور او خریداری و به ایران حمل شد و پس چند سفر به ایتالیا در سوم مارس 1932 از دولت ایتالیا موفق به دریافت نشان تاج شد .

 

 

پس از سه سال سرگردی از فروردین 1313 به درجه ناخدا دومی (سرهنگ 2) نایل گردید و به عنوان نماینده دریائی ایران عضو کمیسیون حل اختلاف با عراق بر سر شط العرب بود . در 1315 در مقام فرماندهی نیروی دریائی ایران به درجه ناخدا یکم و چهار سال بعد به درجه دریاداری (سرتیپی) رسید .

 

او در نتیجه مسافرتهای بسیار زبانهای فرانسه ، انگلیسی و ایتالیائی را بخوبی می دانست و با زبان ترکی استانبولی آشنائی داشت . آثار او بغیر از شش جلد آئین نامه های توپخانه و مقالات متعدد راجع به این فن و سایر نون نظامی کتابی درباره خلیج فارس است که در ردیف بزرگترین اسناد تاریخی ایران بشمار می رود . آخرین اثر او کتاب اصول دریانوردی بود که در زمان حیات خود موفق به چاپ آن نگردید .

 

 

 

 

در یکی از مسافرت های لندن ، با دوشیزه ای به نام «امیلی سایکسن» آشنا شد و با اینکه ازدواج افسران ایرانی با زنان خارجی ممنوع شده بود ، در سال 1312 با وی ازدواج کرد .

بایندر به نیروی دریائی ایران عشق می ورزید . سازمان ها و افسران نیروی دریائی را چون فرزندان خود دوست می داشت ، زیرا خود از آغاز تولد این سازمان ، بنیان گذار و رهبر آن بود .

 

چگونگی شهادت دریادار بایندر ، تا آنجه که گواهی افراد و ظواهر امر نشان می دهد ، بدین شرح بوده است که : ساعت چهار بامداد سوم شهریور در خانه خود با صدای انفجار توپ ، از خواب برمی خیزد . او 48 ساعت بود که به فرماندهی کل پادگان منصوب شده بود ، و تیپ مستقل مرزی را نیز زیر فرمان داشت . به سرعت از خانه خارج شده و تصمیم می گیرد خود را به محوطه نیروی دریائی برساند ، ولی محل پادگان آنطرف رودخانه کارون قرار دارد و رودخانه نیز زیر آتش مسلسل نیروهای مهاجم است . با یک موتور آبی ، از ساحل خرمشهر خود را به محطوطه نیروی دریائی می رساند و پس از تشویق افسران ستاد نیروی دریائی به مقاومت ، خود را به تلگراف خانه رسانده گزارش وقایع را به تهران و اهواز مخابره می کند .آنگاه به قرارگاه فرمانده گردان مرزی رفته عده ای را مامور مقاومت در برابر مهاجمین می کند و خود در اتومیبل قرار گرفته به اتفاق سروان علی مکری نژاد که کفالت فرماندهی گردان یکم هنگ هشت توپخانه را داشت داخل اتومبیل نشسته از راه خشکی عازم خرمشهر می شود. او تصمیم داشت در حفار که از لحاظ نظامی موقعیت مناسبی داشت مستقر شده و فرماندهی ستاد تیپ را در همین منطقه تشکیل دهد و به مقاومت بپردازد.

 

 

در این مکان از پیش دو توپ صد و پنج و گروهی سرباز مستقر شده بودند . اما چند دقیقه از حرکت اتومبیل نگذشته بود که ناگهان نیروی موتوریزه مهاجمین راه را بر آنها می بندد . بایندر به راننده فرمان بازگشت می دهد ولی در جهت دیگر نیز با نیروهای مهاجم روبرو می شوند . بایندر و مکری نژاد که اولی به یک تفنگ برنو و دومی به اسلحه کمری مجهز بودند ، پیاده شده و تصمیم می گیرند با استفاده از پستی و بلندی زمین خود را به نهر آب رسانده و با شنا به مرکز فرماندهی در حفار بپیوندند ، اما به محض پیاده شدن ، به فرمان ایست افراد مهاجم مواجه می شوند ، ولی دو افسر در حال مقاومت و جنگ و گریز همچنان خود را به سوی دریا می کشانند ، که یک رگبار مسلسل هر دو را از پای در می آورد .

این حادثه در حوالی پاسگاه نزدیک بی سیم خرمشهر اتفاق می افتد . مهاجمین دو افسر مجروح را به عمارت بی سیم میبرند و چون عطش شدید بر هردو مجروح مستولی شده است ، کمی آب می طلبند ، اما هنوز جرعه های نخستین از گلوی شان پایین نرفته است که یکی پس از دیگر جان می سپارند .

 

 

 

مزار شهید ناوسروان یدالله بایندر برادر شهید دریادار بایندر

 

 

ساعتی بعد ، جسد دریادار بایندر را در محوطه نیروی دریائی ، جلوی مجسمه نزدیک دکل پرچم به خاک سپردند . از طرف انگلیسی ها قطعه سنگ کوچکی روی گور نصب شد ، که روی آن نوشته شده بود « اینجا آرمگاه دریادار بایندر است که در سوم شهریور شهید شد.»

 

شادروان بایندر یکی از فهیم ترین و رشید ترین افسران ایرانی است . گذشته از مدال ها و نشان هائی که همه از شهامت و جانبازی او حکایت می کند . همه آنها که روزی از نزدیک با وی برخورد کرده اند ، ایران پرستی ، عشق به نیروی دریائی اخلاق و کردار پسندیده او را تائید و تحسین می کنند . کار و رفتار او در خارج از کشور نمونه و سرمشق  بود و پرونده او پر از تقدیرنامه های کتبی از داخل و خارج کشور است .

 

زنده ترین نمونه شهامت و ایران پرستی بایندر چگونگی شهادت اوست . وقتی افراد مهاجم انگلیسی به او و مکری نژاد فرمان ایست دادند ، بایندر خیلی خوب می دانست که اگر تیراندازی نکند ، زنده خواهد ماند ، ولی باید ننگ اسارت را گردن نهد . و باز تردید نداشت که با شروع تیراندازی درحالیکه چند گلوله بیشتر نداشت ، زیررگبار مسلسل نیروی مهاجم قرار خواهد گرفت. بایندر بی هیچ تردیدی راه دوم را انتخاب کرد و به شهادت رسید .

 

و باز نکته حساس تراینکه : بلافاصله پس از اعلام تهاجم نیروهای بیگانه دولت ایران رسماً اعلام کرد قوای مسلح ایران در برابر بیگانگان مقاومت نمی کنند ، و اگر چنین امری نیز اتفاق افتاده ، صرفاً به ابتکار افسران و افراد محلی بوده است .

 

 

در نتیجه اگردریادار بایندر دست به هیچگونه مقاومتی نیز نمی زد و تسلیم می شد ، از طرف دولت مرکزی به هیچ وجه مورد بازخواست قرار نمی گرفت . کما انیکه بسیاری از افسران و امرای ارتش ، در همانروزها تسلیم شدند و یا اینکه دست به هیچ نوع مقاومتی نزدند ، و هیچ مشکلی نیز برای آنان ایجاد نشد .

تقدیر چنین خواسته بود که بایند نه شاهد غرق ناوهائی باشد که خود لحظه به لحظه ناظر بر ساختمان و تولد آنها بود و نه تسخیر و مصادره سایر کشتیها و اسارت بازمانده نیروی دریائی را ببیند ، که چون فرزندان خود دوستشان می داشت .

 

 

درست درهمان لحظاتیکه بایندر برای همیشه دیده برهم مینهاد . ناوهای ببر و پلنگ نیز آخرین لحظات وجود خود را می گذراندند و هنگامیکه او را به خاک می سپرند ، از نیروی دریائی ایران نیز اثری بر جای نماند .

 

همسر انگلیسی دریادار بایندر ، بلافاصله پس از شهادت شوهرش ، خوزستان را ترک گفت و درهمدان به نیروهای انگلیسی پیوست و از همانجا عازم لندن شد .

از دریادار بایندر پسری بجای مانده است که رستم بایندر نامدارد و در خدمت شرکت ملی نفت ایران (بود؟!) می باشد .

 

 

بخشی از متن وصیتنامه شهید دریابان غلامعلی بایندر

 

تو ای ایرانی، که در این سرزمین پهناور زیست می ­کنی و خلیج فارس را تنها به این انگیزه که بخشی از وطن توست دوست می­ داری. ای هموطن که کرانه­ های سوزان خلیج فارس زادگاه توست و این ژرفای زندگی‌بخش، مرواریدهایش را نثار تو می ­سازد تا مزد تلاشت را از کام کوسه ­ها به درآری و ماهیانش را هدیه فرزندانت، تا قوت آنان را تامین کنی و تو که فرسنگ ­ها دورتر از این دریای ایرانی، خلیج فارس را تنها از روی نقشه جغرافیا می ­شناسی. آیا هرگز با خود اندیشیده‌ای که این آب تلخ و شور پهناور، بهترین پاسدار تاریخ تو، شرف تو و ملیت توست؟

 

تو ای ایرانی که در گوشه‌ای از این آب و خاک به سر می ­بری و به فرهنگ و تمدن اسلامی خویش می ­بالی و افتخار می­ کنی؛ هیچ می‌دانی که همین دریا، زاده فرهنگ و تاریخ و تمدن تو بوده است؟

 

تو ای ایرانی که در دامنه مفرح کوهستان‌ها، در کرانه ­های فیروزفام دریای مازندران، در دشت‌های گسترده داخل کشور زندگی می­ کنی و در سایه درختانش آرامش می یابی، در باغ‌های مصفایش روح خود را صفا می ­بخشی و با تماشای طبیعت زیبا و دل‌انگیز آن غرق در لذت می ­شوی... و همه شما که در هر منطقه، از مواهب این سرزمین برخوردارید و آنچنان به دهکده و یا شهرستان زادگاه خود دل بسته‌اید که حتی به هنگام ضرورت نیز به زحمت قادر به ترک آن هستید؛

 

هیچ می­ دانید که اگر روزگاری، که هرگز چنان روزی مباد، ایران این مرز دریایی خود را از دست بدهد و یا نیروی لازم برای پاسداری از آب‌های آن نداشته باشد، همه ما چون پرنده‌ای اسیر در قفس زادگاهمان زندانی خواهیم شد.

 

تو ای ایرانی، همواره به یاد داشته باش که اگر چنان روزی فرارسد، همه شیرینی­ های زندگی در کامت شرنگ خواهد شد.

 

در قفس سرزمین خود آنقدر محبوس می­ مانی تا ناگزیر همه دسترنج سالیانه‌ات، همه آنچه را که با تحمل تلخی­ ها و مشقات بسیار فراچنگ آورده ­ای، همه دار و ندارت را به کمترین بها از دست می­­ دهی و آنچه را که مورد نیاز توست، به بهای جان به دست آوری.

 

پس هرگاه که به این مرز سوزان و آذرخیز می­ نگری، یا بر آب‌های تلخ و شورش گذر داری یا درباره آن سخنی می­ شنوی نخست به‌یاد آور که این آذر برای آن است که در جان دشمنان ایران درگیرد و این تلخی و شوری برای فروبردن درکام آنان است.

 

اگر می­ خواهی سرزمین آباییت، بزرگ و سربلند بماند و تو که فرزند و زاده این سرزمینی از این سربلندی ببالی و افتخار کنی، اگر می­ خواهی که شایسته نام ایران و قوم ایرانی باشی، نخست این مایه زندگی خود را پاسدار باش، این مرز محافظ را نیرو بخش و آن را چنان که به میراث برده‌ای به دست آیندگان بسپار.

 

 

منابع :

تاریخ مشروطیت – جلد سوم –چاپ اول-ص 128

شهدای ایران – جزوه 7-ص 126 و 127

کتاب دریانوردی ایرانیان

 

 

 

 

نام و یاد تمامی شهدای راه میهن گرامی باد

ویرایش شده در مهر 94 توسط adelkhoje