شبیه سازی یک جنگ طولانی ... (اپیزود یکم : اوکراین ) شبیه سازی یک جنگ طولانی ... (اپیزود یکم : اوکراین )

[MR9 110,252]

20 hours قبل , MR9 گفت:

بسم ا...

 

واحدهای سوار-زرهی هوابرد در اوکراین 

یک مفهوم روسی

 

 

بخش دوم و پایانی

 عملکرد و وظیفه  واحدهای رزمی هوابرد ( گردان ) در سازمان رزم یک هنگ هوابرد ارتش روسیه 

این گردان ها به گونه ای سازماندهی و مسلح شده اند که می توانند درقالب یک هنگ یا به شکل مستقل وارد صحنه عملیات رزمی شوند

 

بدین ترتیب ، یگ گردان ( یا گروهان ) می تواند بطور مستقل در پشت خطوط دشمن وارد عمل شده تا یک هدف مشخص ( قرارگاه های فرماندهی – کنترل دشمن ، عقبه تدارکاتی ، خطوط ارتباطی و .. ) را که درست در پشت محل استقرار تیپ رزمی دشمن قرار داد را تصرف و منهدم نماید در حالی که به شکل همزمان ، استخوان بندی اصلی هنگ هوابرد در مکان دیگری پیاده شده و با پیشروی به یگان قبلی محلق شود . برهمین اساس ، یک گردان بعنوان بخشی از سازمان رزمی یک تیپ/هنگ در مقام نیروی آفند کننده قرار می گیرد در حالی که امکان استفاده از آن بعنوان نیروی عقبدار ( واحدهایی که درست در پشت نیروی در حال پیشروی مسئولیت حفظ عقبه آن را برعهده دارند ) واحد ذخیره ، یا یک نیروی پوششی ( شکل 2 ) نیز وجود دارد .

 

 عملکرد و وظیفه واحدهای رزمی هوابرد ( گروهان) در سازمان رزم یک گردان هوابرد ارتش روسیه 

این گروهان ها به گونه ای سازماندهی و مسلح شده اند که می توانند درقالب یک گردان یا به شکل مستقل وارد صحنه عملیات رزمی شوند

 

علاوه براین ، یک نیروی رزمی در مقیاس گروهان نیز بعنوان زیرمجموعه یک گردان هوابرد امکان ورود مستقل به صحنه عملیات رزمی را داشته  و وظایف متنوعی نظیر واحد شناسایی -رزمی ، یگان طلایه دارسبک اسلحه ، یگان پوشش جناحی ، عقبدار یا نظیر یگان بالاترش ، بصورت یک نیروی مستقل رزمی را برعهده گیرد ( شکل 3 ) .در نهایت ، جوخه های هوابرد نیز می توانند به شکل مستقر از یگان مادر خود ماموریتهایی نظیر شناسایی رزمی ، تامین امنیت مسیرهای پیشروی یا بعنوان یک نیروی پوششی را اجرا نمایند ( شکل 4 )

 

عملکرد و وظیفه واحدهای رزمی هوابرد ( جوخه/دسته ) در سازمان رزم یک گروهان هوابرد ارتش روسیه 

این دسته ها به گونه ای سازماندهی و مسلح شده اند که می توانند درقالب یک گروهان یا به شکل مستقل وارد صحنه عملیات رزمی شوند

 

 

https://www.aparat.com/v/vqYLE

 

اجرای موفقیت تک هوابرد توسط گردان (گروهان) به سازماندهی ماهرانه یگانهای تابعه و کسب آمادگی کامل ، شناسایی درست از دشمن و زمین عملیات ، اطمینان از امنیت مسیر ، وجود پدافند هوایی قابل اعتماد ، کاربرد حرفه ای اصل غافلگیری وقدرت آتش به منظور شکست دشمن و حفظ تحرک یگان خودی بستگی خواهد داشت . این واحد هوابرد ، پس از تصرف و تامین هدف ، فورا" دست به عقب نشینی می زند ( یا بعبارت بهتر واحدهای هوابرد برای اجرای تاکتیکهای پدافندی سازماندهی نشده اند ، به مانند آنچه که در آرنهم رخ داد.م ) گاهی اوقات نیز ممکن است قبل از آغاز حمله نیز شرایط صحنه عقب نشینی آنها را ممکن کند . در حالت نخست ،  یگان مدنظر با تمام قدرت وارد عمل شده و در حالت دوم ، بخشی از نیروها مسئولیت پوشش دادن به روند عقب نشینی شاکله اصلی واحد را برعهده می گیرند . در چنین شرایطی ، گردان/ گروهان مزبور نیازمند در اختیار داشتن دستورات کامل برای هر پیشامد غیرمنتظره ای است ولی به شکل ثابت ، نیروهای فوق وظیفه دارند که چه در زمان حمله و چه در زمان عقب نشینی ، از مناطق پرجمعیت ، تقاطع های جاده ای ، دره ها و همچنین زمین های آلوده به ش.م.ر پرهیز نمایند .

 

شیوه پیشروی یک گردان هوابرد ارتش روسیه 

مکان قرار گیری عناصر طلایه دار ، شناسایی رزمی ، بخش اصلی واحد تکور ، واحدهای عقبدار و لجستیکی در این تصویر بخوبی مشخص شده است 

 

یگان هوابرد موصوف تک خود را معمولا بصورت ستونی آغاز می کند به این معنا که واحد پس از فرود روی زمین ، دستور می یابد تا با حداکثر سرعت ممکن و با استفاده از ویژگی های زمین عملیات و بهره گیری از عوارض زمین بعنوان پوشش بسوی هدف  بحرکت درآید با این تبصره که قبل از حرکت ستون مزبور به دوقسمت ستون اصلی و ستون تدارکاتی از یکدیگر منفک می گردد. ستون اصلی نیز به قسمتهای مختلف عناصر رزمی پیشرو( طلایه دار) ، عناصرمستقر در نوک پیکان ، عناصر عقبدار و شاکله اصلی آفند کننده تقسیم بندی شده و نحوه ورود آنها به صحنه نبرد به همین ترتیب صورت می گیرد . همزمان با اجرای مراحل فوق ، یک واحد کوچکتر وظیفه پیدا می کند تا امنیت مسیر پیشروی ستون اصلی و تدارکاتی را تامین نماید ( شکل 5 )

 

 

شیوه پیشروی یک واحد هوابرد ارتش روسیه بسوی یک هدف از دید فرمانده واحد مذکور

 

یگان های متصل به ستون اصلی نیزبراساس نیاز فرمانده ستون و ترتیبی که روی نقشه پیش بینی شده ، استقرار پیدا می کنند ، بطوریکه  عناصر توپخانه تا حد امکان به سر ستون اصلی نزدیک می مانند تا همواره در بهترین حالت ممکن ، امکان اجرای آتش پشتیبانی را داشته باشند . فرمانده و قرارگاه متحرک فرماندهی در راست ستون مستقر می شوند تا به محض آغاز درگیری ، تصمیم گیر اصلی فرصت لازم را برای حرکت بسوی نقطه درگیری و بررسی وضعیت را بدست آورد و به ترتیب ، فرماندهان یگان های وابسته بطور مستقیم پشت سر وی بحرکت در می آیند تا اشراف کاملی برصحنه نبرد داشته باشند. از سویی دیگر ، هنگام دسته بندی واحدهای پشتیبانی میان عناصر اصلی تکورهوایی ( هوابرد)  ، دقت می شود تا تقسیم بندی به گونه ای صورت گیرد که توان حرکت واحدها دچار مشکل نشده ، به همین دلیل ساختار و تجهیزات متحرک واحدهای مزبور ( پشتیبانی ) باید مشابه عناصر تکور باشد .

 

 

عملیات فرود هوایی یک واحد هوابرد در نزدیکی هدف 

 

قابلیت تحرک ستون سوار-زرهی هوابرد در سطح گردان و گروهان به منظور انجام ماموریتهای محوله مستقل از یگان مادر به میانگین سرعت حرک ستون ، عمق و بازه زمانی عملیات رزمی ، میزان مقاومت دشمن ، وضعیت مسیر و اقلیم منطقه هدف بستگی خواهد داشت . بدین سبب ، مولفه هایی نظیر زمان بندی ، اقلیم ، قابلیت فرماندهان در هدایت ستون ، تعمیرونگهداری خودروها حین عملیات ، کیفیت آموزش رانندگان و عامل پشتیبانی می تواند بر سرعت تحرک عناصر مذکور تاثیرگذار باشد ، با این حال ، براساس داده های ثبت شده ارتش روسیه ، در عادی ترین شرایط ممکن ، میانگین سرعت جابه جایی در مسیرهای جاده ای به 40-30 کیلومتر درساعت برای خودروهای چرخدار و حدود 30-25 کیلومتر برای خودروهای شنی دار و نیمه شنی می رسد .

 

 

عملیات فرود هوایی یک واحد هوابرد در فاصله دورتری نسبت به هدف 

 

از آنجایی که  براساس آئین نامه های رزمی روسی ، یک گردان یا گروهان باید با تمام قدرت موجود خود دست به حمله بزند ،  ضد حمله های دشمن را دفع کند و یا خطوط ارتباطی دشمن را قطع کرده و آن را برای مدت زمان مشخصی برای عبور واحدهای خودی بازنگه دارد ، میانگین سرعت پیشروی می تواند تا 10 کیلومتر درساعت نیز کاهش پیدا کند . بازه زمانی حمله نیز با توجه به اندازه هدف و همچنین کیفیت پشتیبانی تعیین می گردد . بعنوان مثال ، یک واحد رزمی درسطح گردان اگر بخوبی پشتیبانی شود می تواند برای 48 ساعت مستمر در حالت آفند قرارگیرد.

بدین ترتیب ، واحدهای هوابرد روسی بعنوان یک ساختار سوار-زرهی ترکیبی سبک به جز درمواردی که هدف از ماموریت ، اجرای عملیات دفاعی نباشد، ترجیح می دهند تا در یک منطقه به نسبت ایمن از هدف فرود آمده ، جایی که نیروها بتوانند ابتدا تجهیزات خود را که به شکل مستقل پرتاب می شوند را بازیابی کرده و قبل از دست زدن به پیشروی ، سازماندهی کاملی را بخود ببینند .

 

 

عملیات فرود هوایی یک واحد هوابرد درست بر روی هدف مورد نظر 

 

 

این نیروی سوار-زرهی ( شکل 9 ) می تواند شامل توپخانه سبک ، پدافند هوایی ، مهندسی- رزمی ، پشتیبانی و حتی واحدهای زرهی با قابلیت عبور از موانع آبی باشد که درنتیجه عمق دستیابی این واحدها در هرنقطه از جبهه می تواند بسیار زیاد و غافلگیرکننده صورت گیرد.ازدید استراتژیست های روسی ، بدلیل پویایی صحنه های نبرد آینده ، واحدهای هوابرد نقش بااهمیت تری را برعهده خواهند گرفت چرا که  بدلیل عدم وجود خط تماس بین دوطرف درگیر ( به مانند آنچه که درشش ماه نخست جنگ در اوکراین دیده شد ) و الزام بر تحرک واحدهای رزمی ، عناصر هوابرد بیشترین نقش را ایفا خواهند کرد .

 

 

موقعیت دو فرودگاه هوستمول و واسیلیکوف

 

نتیجه گیری :

در اوکراین اجرای حمله هوابرد به شکل کلاسیک و شناخته شده مرسوم بعنوان یک روند ادامه دار تاکنون دیده نشده ولی شواهدی وجود دارد که  ارتش روسیه در جریان حمله به فرودگاه گوستمول در روزهای ابتدایی عملیات تهاجمی به اوکراین در فوریه 2022 از تاکتیک های مشابهی استفاده کرده است . این تلاش به تقریب ناموفق ، به نوعی بازآفرینی حملات مشابه در چکسلواکی ، افغانستان و کریمه سال 2014 بود که طی آن ، واحدهای عملیات ویژه ارتش شوروی تلاش کردند تا با استفاده از حملات سریع و غافلگیرکننده واحدهای منظم ارتش را در پادگان های خود نگه داشته و از آنها استفاده نکنند . درواقع اگر هدف اصلی مسکو بریدن سر اوکراین به شیوه اتحاد شوروی بود ، انتخاب گوستمول ( 10 کیلومتری کیف ) نقطه شروع منطقی بحساب می آمد .

طبق گزارش های موجود ، در 24 فوریه 2022 چند ساعت پس از اینکه پوتین دستور آغاز " عملیات ویژه نظامی " را صادر کرد ، عناصری از هنگ 31 عملیات ویژه ارتش در کنار واحدهایی از تیپ 45 عملیات ویژه با موفقیت در فرودگاه گوستمول فرود آمده و بسرعت پناهگاه های زیرزمینی موجود درآن را به تصرف خود درآوردند. الکساندر رزنیچنکو ( وزیر دفاع پیشین اوکراین ) در اظهارنظری که چند ماه بعد صورت گرفت ، مدعی شد که قرار بود وی و اعضای ستاد وزارت دفاع 24 تا 48 ساعت پس از شروع جنگ به این فرودگاه منتقل شوند که اگر این کار صورت می گرفت ، بخش قابل توجهی از ساختار دفاعی اوکراین فلج می گردید.

 

 

واحدهای درگیر در فرودگاه هوستمول 

24-25 فوریه 2022

 

نبرد فرودگاه هوستومل /گوستمول - اوکراین - فوریه 2022

 

https://www.aparat.com/v/oL6tO

 

سرهنگ هوابرد روسی ، ولادیمیر شامانوف که تا زمان بازنشستگی در سال 2016 فرماندهی واحدهای هوابرد ارتش روسیه را برعهده داشت ، مدعی است که هدف از عملیات گوستمول ، تصرف دو هدف استراتژیک ( فرودگاه های واسیلیکوف و گوستمول ) بود که ارتش روسیه با وارد کردن واحدهایی از 4 یگان اصلی شامل لشکر 76 ، لشکر98 هوابرد و تیپ31 و 45 عملیات ویژه تلاش کرد تا بدان دست پیدا کند ولی مشکل ازآنجا آغاز گردید که گرچه فرودگاه گوستمول تصرف نیروهای هوابرد اشغال شد ولی نیروی هوایی روسیه موفق نشد تا در امتداد مسیر منتهی به گوستمول ، پدافند هوایی اوکراین را سرکوب کند و همین امر در نهایت امکان استفاده از هواگردهای ایلوشین-76 ام دی نیروی هوایی جهت تخلیه تجهیزات کمکی و نیرو را بوجود نیاورد . از سویی دیگر ، نیروهایی که سبک اسلحه که توسط بالگردها منتقل شده بودند ، محوطه فرودگاه را پاکسازی کرده و در مواضع دفاعی مستقر شدند ولی واحدهای رزمی درحال پیشروی ارتش روسیه موفق نشدند تا از شرق و جنوب ، کیف را محاصره کرده و متقابلا ارتش اوکراین موفق شد بخش هایی از نیروهای ذخیره خود را وارد صحنه نماید . درواقع ، ارتش روسیه بدلیل اهمال درشناسایی مسیرهای پیشروی و عدم ایجاد ارتباط زمینی و هوایی با فرودگاه مزبور ، موفق نشد جای پای بدست آمده را تامین و تثبیت کند . عناصر هوابرد روسی نیز فقط برای 24 ساعت مهمات ، سلاح و تدارکات را با خود همراه داشتند و روز سوم بالاجبار از مهمات پلاستیکی ضدشورش استفاده می کردند .

 

 

تصویر ماهواره ای مادون قرمز از شدت درگیری ها در فرودگاه هوستومل

 

بدین ترتیب اگر حمله به دوفرودگاه مزبور با موفقیت همراه می شد ، ارتش روسیه آماده بود تا با اجرای یک حمله سریع سوار-زرهی ، سر دولت اوکراین را از تن جدا کرده و به هدف اصلی خود نائل شود . در مجموع داده های بیشتری برای تایید یا رد فرضیه فوق منتشر خواهد شد ولی آنچه که مسلم است ، اجرای حملات سوار-زرهی در مقیاس بزرگ همچنان ذهن برنامه ریزان نظامی روسی را تسخیر کرده و احتمال اجرای آن را باید همواره در ذهن داشت.

 

پی نوشت : 

1- مجله نیروی زمینی ارتش ایالات متحده - ژانویه 2024

2- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری )  بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند. 

 

 

 

[MR9 110,252]

بسم ا...

 

قبل از شروع مقاله ، یک تشکر ویژه از جناب @aminor باید صورت گیرد که در این دوسال از شروع جنگ در اوکراین و قبل از آن در قضیه سوریه و یمن یکی از ثابت ترین تحلیلگرهای انجمن میلیتاری بودند و هستند . انشا... یکبار دیگر شاهد حضور ارزشمند ایشون باشیم ..

 

دفاع فعال ارتش روسیه در اوکراین 

2023-2024

 

 

پیش زمینه :

صرف نظر از میزان پیشروی و موفقیت ارتش اوکراین در جریان ضدحمله تابستان سال 2023 ، کیف بالاجبار باید به حملات خود جهت بازپسگیری سرزمین های از دست رفته ادامه دهد . در نتیجه ارزیابی تاکتکیک های مورد استفاده و تجارب بدست آمده به منظور اجتناب از بخش های نادرست و تقویت مولفه های درست از اهمیت بسیاربالایی برخوردار است . با توجه به  گزاره فوق الذکر متن پیش درصدد است تا چالش های پیش روی ارتش اوکراین را برای آینده مورد بررسی قرار دهد . ازیک نظر ، شرط لازم برای هر اقدام آفندی ، داشتن برتری در آتش است و این هدف بواسطه از میان بردن قابلیت های ضدآتشباری توپخانه ارتش روسیه و دراختیار داشتن سامانه های توپخانه ای دقیق و دوربرد بدست می آید . علاوه براین ، ایجادسازو کار درست تامین مهمات و قطعات یدکی برای  توپخانه ارتش نیز ثابت و پایداری این روند را تضمین خواهد کرد .

 

 

 

 

با این حال ارتش اوکراین به شکل غیرقابل توجیهی از تلفات بالای سخت افزاری رنج می برد ولی استفاده از سامانه های زرهی که از سوی کشورهای همپیمان غربی بدان عرضه شده تا حدودی از آمار کشته های آن کاسته است . بنابراین آنچه که پس از تامین سخت افزارهای توپخانه ای برای اوکراین اهمیت خواهد داشت ، وجود ناوگان قابل توجهی از تجهیزات زرهی که بازیابی و تعمیر و نگهداری آن به نسبت ساده باشد از اولویت بالایی برخوردار است  که بطور طبیعی دستیابی به آن نیازمند ایجاد ظرفیت صنعتی بیشتر برای کیف است در حالی که بطور همزمان اقدامات تاکتیکی اتخاذ شده از سوی برنامه ریزان نظامی اوکراینی باعث گردیده تا بازپسگیری خطوط دفاعی روسها با تعداد تلفات انسانی پائینی همراه باشد. اما نکته ای که در این میان باید مورد توجه قرارگیرد این است که رویکرد مذکور با آهستگی هرچه تمام تر در حال رخ دادن بوده و پیشروی 1200-700 متر در هر 5 روز به روسها اجازه می دهد تا عمق خطوط دفاعی خود را با سرعت بالاتری ترمیم کنند . چنین وضعیتی از یک نظر محدودیت ارتش اوکراین در تضمین روند پیشروی خود بواسطه بکارگیری سامانه های مین روب است که تحویل چنین ابزارهایی می تواند مزیت قابل توجهی را برای کیف بوجود آورد.

 

 

 

 

 

علاوه بر کمبود جدی در سخت افزارهای مین روبی ، دومین عامل محدود کننده پیشروی ارتش اوکراین ، کیفیت نیروهای نظامی در سطح گردان و تیپ است که این مساله به کیفیت آموزش نیروهای مذکور بازمی گردد ، اما کیفیت آموزش ارائه شده به این نیروها زمانی مفید خواهد بود که حول محور سخت افزار صورت گیرد که مشابه روندی است که در ارتش های عضو ناتو اکنون قابل مشاهده است . مضاف بر دو عامل مذکور ، اصلاح روند آموزش جمعی نیروها در مراکز آموزشی خارج از این کشور نیز ازاهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده بطوریکه این نیروها در ترکیب با سامانه های رزمی پیشرفته بتوانند به شکل موثرتری از گذشته در صحنه عملیات نظامی حضور داشته باشند.

 

 

 

 

از سویی دیگر ، ارتش روسیه نیزبتدریج خود را با صحنه نبرد اوکراین منطبق می کند که برخی از این انطباق ها مربوط به زمینه های خاص نظیر افزایش تراکم میدان های مین ( از 120 متر حالت استاندارد به 500 متر ) مرتبط است . سایر سازگارهایی که روسها تا کنون آن را به نمایش گذاشتند نیز در حوزه ساختاری ارتش این کشور رخ داده که به احتمال بسیار زیاد در استخوان بندی آموزه نظامی و روند توسعه قابلیتهای رزمی آن تاثیر گذار بوده است . یکی از مهمترین تاثیران فوق الذکر را به پراکنده نمودن سامانه های جنگ الکترونیک و همچنین تغییر سمت آن از پیکربندی های شناخته شده بسوی حامل های ناشناس می توان ذکر نمود و این خود به شکل مستقیم بر شیوه فرماندهی و کنترل روسها اثر خواهد گذاشت . بدین ترتیب اگر روسها همچنان ابتکارعمل رزمی را در صحنه جنگ اوکراین در اختیار داشته باشند ، کشورهای غربی هممپیمان کیف باید این کشور را برای یک جنگ زمستانی و آوردگاه های بهار و تابستان سال 2024 آماده نمایند .

 

 

 

 

 

مقدمه :

ارتش روسیه در پائیز سال 2022 و پس از فروپاشی گروه های رزمی خود بالاجبار از حومه خارکف و نیمه غربی خرسون عقب نشست ، اما در واکنش به این شکستها ، کرملین بسرعت ژنرال سرگئی سورووکین را به فرماندهی واحدهای روسی در اوکراین منصوب نمود تا راهبرد جدیدی را اتخاذ کند . این ژنرال روس پس از تحویل فرماندهی ، نخست دست به اجرای حملات دوربرد فرسایشی علیه زیرساختهای انرژی زد تا در زمستان سال 2022 اوکراین را به زانو درآورده ویا حداقل توان رزم آن را تا حد بسیار زیادی کاهش دهد . دومین و مهمترین راهبرد سورووکین که به نسبت کمتر مورد توجه قرار گرفت ، ایجاد ساختارهای دفاعی در امتداد خطوط تماس با ارتش اوکراین بود تا نه تنها از پیشروی بیشتر ارتش اوکراین جلوگیری بعمل آورد ، بلکه زمان بیشتری را بدست آورد تا نیروهای درحال عقب نشینی روسی بتوانند مجدداً خود راسازماندهی کرده و مضاف برآن ، یک جنگ فرسایشی را به کیف تحمیل نمایند . اما مشکل آنجا بود که استراتژی دفاعی سورووکین چندان با نیات تهاجمی مسکو منطبق نبود ، به همین دلیل سورووکین در ژانویه 2023 برکنار شد تا ژنرال والری گراسیموف  به جای وی منصوب شود . اما خطوط دفاعی سورووکین در نهایت تکمیل گردید تا وضعیت به یک ثبات نسبی برسد.

 

 

بدین ترتیب خطوط دفاعی سورووکین اکنون به بزرگترین مانع دربرابر ارتش اوکراین به منظور بازپسگیری سرزمین های تصرف شده توسط روسها تبدیل شده است . این ساختار دفاعی تا پیش از ضدحمله تابستان سال 2023 از سوی کارشناسان نظامی غربی مورد بررسی قرار گرفت  و این نتیجه بدست آمد که روسها از تمام تجارب ثبت شده در قرن بیستم برای طراحی این خطوط دفاعی استفاده کرده اند  بنابراین لازم بود تا درک صحیحی از این ساختارها فراهم تا روند آموزش نیروهای اوکراینی برهمان اساس جلو برود . متن پیش رو نیز بررسی شیوه دفاعی ارتش روسیه در یک محور ( نووداریوکا و ریونوپیل ) در مرز میان استان دونتسک و زاپوروژنیه واقع شده  که درآن چالش های تاکتیکی مختلف ارائه شده توسط روسها و نحوه مدیریت آن از سوی ارتش اوکراین مورد بررسی قرار گرفته  که داده های پایه آن از اسناد به غنمیت گرفته شده اخذ شده است .

 

پی نوشت :

1- ادامه دارد... 

2-  استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری )  بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند. 

 

[MR9 110,252]

بخش دوم : 

 

بر 7 اسفند 1402 در 13:17 , MR9 گفت:

بسم ا...

 

قبل از شروع مقاله ، یک تشکر ویژه از جناب @aminor باید صورت گیرد که در این دوسال از شروع جنگ در اوکراین و قبل از آن در قضیه سوریه و یمن یکی از ثابت ترین تحلیلگرهای انجمن میلیتاری بودند و هستند . انشا... یکبار دیگر شاهد حضور ارزشمند ایشون باشیم ..

 

دفاع فعال ارتش روسیه در اوکراین 

2023-2024

 

 

 

2- تصرف نووداریووکا و ریونوپیل

تا چند ماه قبل از آغاز ضدحمله تابستانی ارتش اوکراین ، خط تماس میان دوطرف در امتداد مرز بین استان های دونتسک و زاپوروژنیه به نسبت آرام بود چرا که روسها درآن زمان ( اوایل 2023)  بیشتر روی محور ووهلدار که در 50-40 کیلومتری شرق باخموت قرارداشت ، متمرکز بودند . به همین دلیل ارتش اوکراین خط دفاعی اول خود را در اطراف روستای نووداریوکا و درست زیرخط رویش درختان ایجاد کرده و یگانی به استعداد دوتیپ کامل شامل  یک تیپ سوار-زرهی و پیاده مسئولیت دفاع ازآن را برعهده داشت. در سمت مقابل ، روسها یک گروهان کامل در نووداریوکا و یک گروهان دیگر در ریونوپیل داشتند  که یک واحد زرهی با استعداد نامعین در پشتیبانی آنها قرار داشت در حالی که حومه دو روستای مذکور بشدت مین گذاری شده بود و ارتش اوکراین به منظور رسیدن به خط نخست سورووکین مجبور بودند تا از میان این روستا دست به پیشروی زده و پس از آن با تصرف پریوتنه که در 6 کیلومتری جنوب این دو روستا قرار داشت ، به خط تماس اصلی برسند .

 

 

ژوئن 2023

نقشه استحکامات ارتش روسیه در محور نووداریووکا / ریونوپیل

به غنمیت گرفته شده از ارتش روسیه 

 

با تمامی این اوصاف ، حمله اصلی ارتش اوکراین پس از یک دوره طولانی اجرای آتش تهیه آغاز شد در حالی که در شمال غربی محور ریونوپیل آتشبارهای توپخانه کششی 155 م.م ام-777 استقرار پیدا کرده بودند تا از تلاش پیاده نظام پشتیبانی کنند . براساس قاعده ای که در میان واحدهای توپخانه ارتش اوکراین وجود داشت ، هویتزرها پس از مشخص شدن آماج های خود بین 2 تا 15 دقیقه اقدام به اجرای آتش می کردند با این تفاوت اینبار ، اهداف از قبل بخوبی شناسایی شده بود و با توجه به برد هویتزرهای ام-777 اوکراینی ها می توانستند پوشش آتش خوبی را به منظور شکست خط روسها بدنبال خود داشته باشند . این مساله البته در آغاز حمله تا حدودی برآورده شد چرا که آتش توپخانه اوکراین آنچنان دقیق بود بسرعت توپخانه روسها را وادار به عقب نشینی نمود و هویتزرهای 155م.م ارتش اوکراین در مراخل اولیه بدلیل نزدیک بودن آماج ها نیازی به جابه جایی پیدا نکرده به همین دلیل آتشباری با روند مناسبی صورت می گرفت . اما مشکل برای ارتش کیف ازآنجایی شروع شد که بدلیل محدود بودن میزان مهمات ، خدمه باید با احتیاط بیشتری شلیک می کردند ، هر چند با توجه به حساسیت منطقه در نهایت ذخیره بیشتری از مهمات در اختیار آنها گذاشته شد.

 

 

محور  نووداریووکا / ریونوپیل

مناطق قرمز رنگ در تصرف ارتش روسیه 

مناطق آبی رنگ در تصرف ارتش اوکراین 

 

همزمان با اجرای آتشباری ، عناصر پهپادی اوکراینی نیز برای از میان بردن ذخایر مهمات تاکتیکی روسها وارد عمل شدند که مکان آنها پیش از این درجریان عملیات های شناسایی شبانه تا حدودی کشف شده بود . از سویی دیگر ضعف روسها در استفاده از سامانه های جنگ الکترونیک نیز مزید برعلت شد تا جایی که  در یک حمله ، 5 فروند پهپاد انتحاری که هرکدام به 5 تیر راکت آرپی جی مسلح بودند به 8 دستگاه تانک حمله بردند که از این تعداد 7 دستگاه منهدم شده یا بشدت آسیب دیدند ، هرچند همه پهپادهای شرکت کننده نیز در این فرآیند از دست رفت .

با تمامی این شرایط  ، تصمیم برای نفوذ به درون خطوط دفاعی ارتش روسیه در غروب روز 3 ژوئن 2023 گرفته شد و به تبع آن ، واحدهای سوار-زرهی اوکراینی وظیفه داشتند تا با شکستن خط اول ، به درون شبکه دفاعی روسها نفوذ کنند . اما در جریان بررسی منطقه عملیات ، فرماندهان دریافتند که زمین عملیات بدلیل بارندگی شدید بشدت باتلاقی شده  و انتظار تحرک بالا از عناصر زرهی نمی توان  داشت ولی در مجموع تصمیم گرفته شد تا عملیات ادامه پیدا کند . براساس اولویت بندی اولیه ، خط روسها می بایست در نقطه ای که میدان مین تراکم کمتری داشت مورد حمله قرار گرفته و شکسته شود تا نیروی مهاجم بتواند در کوتاه ترین فاصله ممکن از روستای نووداریوکا عبور کرده و پیشروی کند . این دهکده پیش از این با آتش توپخانه ارتش روسیه نابود شده بود و اکنون تنها مجموعه ای از مواضع دفاعی ارتش روسیه در آن قرار داشت  . نووداریوکا بلحاظ شکل قرارگیری ، یک مسطتیل ایستاده محسوب می شد که از شرق به غرب امتداد داشت ولی بدلیل قرارگیری در ارتفاع بالاتری نسبت به منطقه اطراف خود ، اشراف به نسبت کاملی را برای روسها به ارمغان می آورد.

 

 

محدوده نقطه چین زرد رنگ 

تک ارتش اوکراین  به نووداریووکا 

چهارم و پنجم ژوئن 2023

 

پس از شناسایی نقاط رخنه ، تک ارتش اوکراین از اوایل صبح روز 4 ژوئن 2023 آغاز شد . در ابتدا سامانه های معبربازکُن یوآر-77 در باریک ترین بخش میدان مین شلیک شد و دو معبر به عرض 6 متر ایجاد گردید تا مسیر برای زرهی و پیاده نظام تا لبه روستای نووداریوکا باز شود . با گشوده شدن معابر مورد نیاز ، ستون نخست از واحدهای اوکراینی زیرپوشش آتش توپخانه در امتداد شکاف شرقی شروع به پیشروی نمود . این ستون سوار-زرهی که از پشتیبانی دو دستگاه تانک و چند دستگاه خضموک مکس پروو  بهره می برد بدلیل باتلاقی بودن منطقه در همان ابتدای امر با مشکل روبرو گردید و خضموک های مذکور تا بخش فوقانی شاسی در گل و لای زمین فرو رفتند در حالی که تانکهای جلودار نیز با همین مشکل روبرو شده بودند و بدلیل عرض محدود معبر ایجاد شده نیز امکان دور زدن یا بیرون کشیدن آنها وجود داشته باشد .

 

 

نفوذ به درون استحکامات ارتش روسیه در محور نووداریووکا 

دایره های زرد رنگ سخت افزارهای زرهی ارتش اوکراین که بدست روسها منهدم شده 

خندق های ضد تانک و کمین های ارتش روسیه بخوبی قابل مشاهده است 

 

با مشاهده این وضعیت ، روسها با جلو کشیدن زرهی خود تلاش کردند با ستون مزبور درگیر شوند و این آغاز درگیری تانک با تانک در یک فاصله 800 متری بین دو خط تماس بحساب می آمد . در نهایت این ستون اوکراینی بود که بدلیل آتش ضد زره ارتش روسیه منهدم شد و از میان رفت که این امر ناچاراً پیاده نظام را وادار کرد که دست به عقب نشینی بزند. به گفته نیروهای حاضر درصحنه ، آتش توپخانه روسها آنچنان زیاد بود که علیرغم فشار زیاد برای پیشروی  تا لبه روستای نووداریوکا این کار محقق نشد و حتی بخشی از پیاده اوکراینی وسط میدان زیر آتش دوطرف متوقف شده بودند که تنها با ورود توپ های بدون عقب نشینی اس پی جی-9 و اجرای آتش مستقیم علیه زرهی روسها و کاهش آتش نیروهای مذکور موفق به عقب نشینی شدند. ستون دوم تکور اوکراینی که از معبر غربی قرار بود بسوی نووداریوکا دست به پیشروی بزند پس از رسیدن به میانه مسیر با آتش دوستگاه تانک روسی مواجه شدند که این امر پس از چند دقیقه به تبادل آتش شدید بین طرفین مبدل گردید . ستون مزبور به مانند همتای خود درشرق نووداریوکا علیرغم رسیدن به حومه روستای مذکور نتوانست ادامه دهد و مجبور به عقب نشینی گردید.

 

 

پیشروی بسوی نوووداریووکا 

ششم ژوئن 2023 

فلش های آبی رنگ محورهای پیشروی ارتش اوکراین 

فلش قرمز رنگ از سمت راست ، ضدحمله زرهی ارتش روسیه 

 

با عقب نشینی واحدها اوکراینی ، نیروهای روسی وارد روستای نووداریوکا شده  تا مجدداً مواضع از دست رفته خود را اشغال کنند ولی در مقابل فرمانده اوکراینی با درک اهمیت و تهدید گسترش نیروهای روسی ، دو ستون جدید را با استتار به جهت جلوگیری از شناسایی توسط پهپادها در امتداد معبرهای ایجاد شده مستقر نمود . این نیروها با احتیاط به سمت منتهی الیه غربی نووداریوکا پیشروی و برای نفوذ به درون خطوط روسها وارد عمل شدند که دراین مرحله روسها بدلیل کمبود شدید نیرو ناچاراً به سمت شرق دست به عقب نشینی زدند . با این عقب نشینی ، جنگ برای دوهفته در داخل روستای نووداریوکا ادامه پیدا کرد تا اینکه بتدرج واحدهای روسی بسمت ریونوپیل دست به عقب نشینی بزنند . مجموعه این پیشروی وعقب نشینی ها  ، منجر به بازشدن  مسیر پیشروی ارتش اوکراین بسمت تپه های مرتفع غرب نووداریوکا بود که تصرف آن می توانست تا حدودی از تاثیر آتش توپخانه ارتش روسیه روی مواضع اوکراینی ها بکاهد.

اما واحدهای اوکراینی قبل از دست زدن به پیشروی مجدد لازم بود تا وضعیت خود را با یک گروهان روسی مستقر در شرق روستای ریونوپیل مشخص کند . این محور با مجموعه ای از استحکامات چوبی محافظت می شد  که بصورت نیمه پیوسته از شمال به جنوب قرارداشت . با توجه به چنین استحکاماتی ، فرماندهان اوکراینی نگران بودند که درصورت پیشروی ، تیم های ضدزره روسی از جناحین به نیروهای درحال پیشروی ضربه زده  و ستون فقرات آن را از میان ببرند ، در نتیجه قبل از پیشروی مجدد این مساله باید حل می شد . از سویی دیگر ، بدلیل تلفات قابل توجهی که در محور نووداریوکا بر نیروهای اوکراینی وارد آمده بود ، احتیاط قابل توجهی بر فرماندهان اوکراینی حکمفرما بود و حتی اگر بخشی از خط سوروکین نیز سقوط می نمود، تلفات وارده آنچنان بالا ارزیابی می گردید که مزیت حمله را از میان می برد ، بنابراین قبل از حمله به ریونوپیل باید تدبیری اندیشیده می شد که آفند بدون تلفات بالا صورت گیرد .

 

 

پیشروی بسوی نوووداریووکا 

فلش سفید رنگ خط سیر تک ارتش اوکراین 

 

بدین ترتیب پس از بررسی های مختلف ، تصمیم گرفته شد تا موضع گروهان روسی مستقر در ریونوپیل ابتدا زیر ضربه رفته و با تامین امنیت جناحین ، امکان پیشروی بیشتر فراهم گردد. برای این هدف ، ارتش اوکراین دو دستگاه تانک و یک آتشبار توپخانه اضافی را از یگان مجاور دریافت نمود و با اجرای آتش تک اصلی بسوی خطوط روسها صورت گرفت. همزمان با اجرای آتش توپخانه ، یگان زرهی اوکراینی با تظاهر به تک و اجرای آتش و استفاده از پرده دود تلاش کرد تا توجه روسها را جلب کرده  و این تصور را در ذهن فرمانده روسی ایجاد کند که پرده دود به معنای پوشش برای پیشروی پیاده نظام است .

 

 

محور ریونوپیل 

فلش های آبی رنگ سمت تک ارتش اوکراین 

مثلث های قرمز مواضع ارتش روسیه 

 

همزمان با تظاهر به تک واحد زرهی اوکراینی ، یک جوخه پیاده ارتش اوکراین در امتداد ردیف درختان منتهی به خط روسها دست به پیشروی زدند که دراین زمان به ناگاه آتش توپخانه اوکراین خاموش شد و پیاده نظام بصورت دو به دو شروع بحرکت بسوی روسها نمود. این اقدام نیروهای روسی را گوش به زنگ نمود که یک فریب تاکتیکی درجریان است ، بدین معنی که  تحرک زرهی اوکراین در مقابل خط اصلی یک حرکت فریبنده بوده و اوکراینی ها قصد دارند از جناحین وارد عمل شوند. با روشن شدن مساله برای فرمانده روسی ، آرایش گروهان مدافع تغییر  کرد و با متمرکز کردن آتش توپخانه درشرق خط اصلی باعث شد تا توپخانه ارتش اوکراین نیز مقابله به مثل کرده  و آتش شدیدی را روانه خطوط روسها نماید .

 

 

 

راست : توپخانه ارتش روسیه 

چپ : بی تی آر ارتش اوکراین 

 

با وجود آمادگی روسها ، حداقل یک جوخه اوکراینی از منتهی الیه جناح غربی وارد خطوط دفاعی ارتش روسیه شده و بسرعت دست  به پیشروی زدند و پس از چند ساعت درگیری مستقیم ، به منتهی الیه شرق خط دفاعی مذکور رسیدند . روسها که انتظار این روند را نداشتند ، با احساس خطر به محاصره درآمدن ، شروع به عقب نشینی بسوی ریونوپیل کردند و با رها کردن تجهیزات مخابراتی ، 5 سرباز خودی را پشت سرگذاشتند که به اسارت اوکراینی ها درآمدند . ارتش اوکراین نیز که موقعیت را مناسب می دید قبل از اینکه روسها بتوانند مجدداً خود را سازماندهی کنند ، با دستور یگان حاضر در این محور ، نیروهای بیشتری را وارد عمل کرد تا ریونوپیل را بطور کامل تصرف کندو ظرف چند روز ، روسها اجباراً به داخل پوشش جنگلی حومه روستا عقب نشستند. این عقب نشینی کل محور ارتش روسیه را دچار خطر کرده بود به همین دلیل فرماندهی میدانی روسیه با بازکردن سدهای آبی موجود در این محور و استقرار 4 پرتابگرضدزره و حدود 50 تیرموشک تلاش کرد تا پیشروی ارتش اوکراین را با تاخیر روبرو کند. این مساله اوکراینی ها وادار کرد تا قبل از پیشروی ، جناحین خود را با حوصله بیشتری پاکسازی کنند که این امر درنهایت به ازدست رفتن غافلگیری منجر شد.

در مجموع تصرف ریونوپیل و نووداریوکا در حدود دوهفته بطول انجامید ولی برای پیشروی بیشتر نیاز بود تا جناحین بیش از پیش پاکسازی شود ولی درگیری های سه روز نخست که بین 700 تا 1200 متر خط اول اوکراین را به جلو برد تا اندازه ای برای ارتش کیف با هزینه های بالایی همراه گردید. ولی بررسی بیشتر نشان می داد که علیرغم تلفات بالا برای تصرف نووداریوکا ( دو جوخه سوار-زرهی ) دسترسی به ریونوپیل تلفات کمی را بدنبال خود داشت .

 

پی نوشت :

1- ادامه دارد... 

2-  استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری )  بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند. 

 

[MR9 110,252]

بخش سوم 

 

بر 7 اسفند 1402 در 13:17 , MR9 گفت:

بسم ا...

 

قبل از شروع مقاله ، یک تشکر ویژه از جناب @aminor باید صورت گیرد که در این دوسال از شروع جنگ در اوکراین و قبل از آن در قضیه سوریه و یمن یکی از ثابت ترین تحلیلگرهای انجمن میلیتاری بودند و هستند . انشا... یکبار دیگر شاهد حضور ارزشمند ایشون باشیم ..

 

دفاع فعال ارتش روسیه در اوکراین 

2023-2024

 

3- درس های برگرفته از شیوه رزم ارتش روسیه و انطباق با آنها

واکنش های تاکتیکی ارتش روسیه در حومه ریونوپیل و نووداریوکا را باید از یک نظر به حساب موفقیت روسها در وارد کردن تلفات بالا به ستون های سوار-زرهی ارتش اوکراین گذاشت چراکه فرمانده روسی با واکنش به موقع و فهم درست از تک ایذایی اوکراینی ها و تشخیص درست نیت فرمانده اوکراینی با فرض قراردادن نرخ تلفات ثابت در هر 24 ساعت ، میزان پیشروی مهاجمان را در عمق دفاع یگانهای روسی به کمترین میزان ممکن برساند با این حال تلفات روسها در حوزه توپخانه و زرهی نیز به نسبت بالا بود ولی تلفات مربوط به سامانه های توپخانه بیشتر برای رده های ارشد نظامی نگران کننده به نظرمی رسید در حالی که ارزیابی های بعمل آمده توسط ستاد ارتش 58 ترکیبی ( یگان مسئول در محورهای فوق الذکر )  چندان به حاد بودن تلفات نیروهای روسی اعتقادی نداشت.

درواقع ضربه فرسوده کننده از سوی اوکراینی ها وارد شده بود ولی بدلیل اینکه روند عملیات مذکور چندان طولانی نبود ، سطح آسیب ناپایدار شده و یگانها تا حدودی فرصت پیدا کردند تا خود را بازسازی کنند . به شکل خلاصه ، روسها موفقیت تاکتیکی قابل توجهی را دربرابر اوکراینی ها بدست آوردند که اگر روند ادامه پیدا می کرد با توجه به نرخ تلفات اوکراین می توانست به یک موفقیت در سطح عملیاتی نیز تبدیل گردد ( درواقع ، براساس منطق نظامی ، فرمانده ای در صحنه نبرد پیروز میدان بحساب می آید که بتواند موفقیت های تاکتیکی خود را ابتدا تبدیل به پیروزی در سطح عملیات و درنهایت کسب موفقیت در سطح راهبردی نماید.م )

 با توجه به این مساله  ، اگر نرخ تلفات اوکراینی ها تا پائیز 2023 ثابت بماند ،خطر شکست در سطح عملیاتی آنها را تهدید خواهد کرد و این بخصوص در حوزه سامانه های توپخانه ای از اهمیت خاصی برخوردار است.

 

 

با این وصف ، نخستین انطباقی که روسها با صحنه نبرد در اوکراین از خود به نمایش گذاشتند ، افزایش عمق میدان های مین کلاسیک بود . در تئوری ، عمق استاندارد میدان مین در آموزه نیروی زمینی این کشور حدود 120 متر بود که پس از چند ماه عملیات دفاعی مشخص شد که این میزان با حضور سامانه های مین روب براحتی قابل نفوذ بوده و پس از ایجاد معبرها ، نیروی تکور می تواند براحتی وارد خط نخست دفاعی روسها شود . در نتیجه تصمیم گرفته شد تا عمق این میدان ها تا 500 متر افزایش پیدا کند که بخوبی قابلیت نفوذ سریع از یگانهای اوکراینی را مسدود می نمود . با توجه به این مساله ، ساختار لجستیکی ارتش روسیه نیز دچار تغییراتی شد تا تمامی یگانهای حاضردر صحنه نبرد به اندازه کافی مین برای ایجاد مانع دربرابر حملات سوار- زرهی اوکراین داشته باشند. اما این ساختار سریعاً ایجاد نشد و واحدهای درگیر بالاجبار دست به نوآوری های جدیدی زدند که نه تنها شامل شکل و اندازه مین ها شد بلکه طرح و نقشه های کلاسیک میدان های مین را هم از میان برد و به همین دلیل نظم سابق در طرحواره های روسی دیگر قابل مشاهده نبود.

 

  

 

 بعنوان مثال ، روسها برای ایجاد تله های ضدزره ، از دو عدد مین ضدتانک برروی هم که بواسطه چند مین دیگر ، بصورت یک تله انفجاری بزرگ درآمده بود استفاده می کردند و این شیوه تلاش نیروی مهاجم را برای خنثی سازی و حتی انفجار ایمن آن از میان می برد ( قدرت انفجاری دو مین روی هم درحالی که به سایر مین ها تله شده بود فراتر از میزان مقاومت سامانه های مین روب به نظرمی رسید.م ) این مساله بخصوص دربرابر تیغه های سامانه های مهندسی- رزمی شنی دار مشاهده شد چرا که پیش از این ، خودروهای شنی دار مین روب در برخورد با 3 مین ، با موفقیت از آن عبور کرده و تنها چهارمین مین بود که آنها را از کار می انداخت ولی با ابداع جدید روسها ، این مساله به 2 مین کاهش یافته  و با توجه به اینکه انسجام پیشین میدان های مین روسی نیز دیگر دیده نمی شود ، روند کار برای واحدهای مین روب ارتش اوکراین دشوارتر از گذشته شده است.

 

 

 

دومین مساله ای روسها خود را با آن منطبق کرده اند در حوزه اجرای آتش توپخانه قابل رصد بود . فرماندهان توپخانه ارتش روسیه پس از حدود شش ماه اجرای آتش به شیوه اتحاد  شوروی سابق ( آتش انبوه ، دقت پائین و حجم مهمات مصرفی بسیاربالا .م ) به این نتیجه رسیدند که  روند تنظیم آتش و تصحیح تیر برای اهداف از پیش ثبت شده ، بخصوص زمانی که محیط نبرد سیال بوده و مواضع خط مقدم دائم دست به دست می شود ، در کنار این حقیقت که دشمن از مزیت برخورداری از توپخانه دقیق ، با برد بالا و به نسبت متحرک برخوردار است ، ناکارآمد و بسیار خطرناک است .

درواقع ، شیوه قدیمی باعث می شد تا نیروهای خودی از گزند آتش ارتش روسیه  درامان نباشند و با توجه اینکه ارتش اوکراین تمایل زیادی داشت تا به محض قرار گرفتن زیرآتش شدید ، مواضع خود را تخلیه کند ، باعث گردید تا تجدیدنظرهای کلی در این زمینه صورت گیرد . بدین ترتیب ، اینک روسها تلاش می کنند تا  به شکل بداهه و فراتر از دستوالعمل های کلاسیک عمل کنند ، بدین معنی که  به محض ورود دشمن به خطوط اول خودی ، نقطه مذکور زیرآتش سنگین قرار گرفته و از تلفات بی مورد بدلیل آتش خودی نیز پرهیز می شد. پس از چند ماه اجرای این تاکتیک جدید ، به نظر روش مطمئنی به نظر آمد و با کمی اصلاحات در حال حاضر مورد استفاده قرار می گیرد.

 

 

در همین راستا ، اگر پیچیدگی و تراکم میدان های مین منجر به  کاهش سرعت پیشروی نیروی مهاجم شود و درکنار آن ترکیب آتش توپخانه و ضد زره بتواند در روند پیشروی دشمن اخلال ایجاد نماید ، آنگاه نیروی مدافع باید ابزاری را در اختیار داشته باشد تا بواسطه کاربرد آن ، میزان تلفات به نیروی تکور را افزایش دهد . جدا از افزایش تراکم آتش توپخانه ، اصرار روسها بر استقرار تیم های ضدزره در جناحین مواضع خود و اختصاص دادن آموزش دیده ترین و آماده ترین نیروها به تیم های مذکور به منظور ایجاد کمین های ضد تانک به یکی از مهمترین رویه های روسها در انطباق با صحنه رزم اوکراین تبدیل شده است.

اگر چه ارتش روسیه به نظر با کمبودهایی در زمینه نیروهای آموزش دیده و کسانی که روحیه رزمی مواجهه با دشمن در خطرناک ترین بخش جبهه ( جناحین ) روبروست ولی به نظر کمبودی در زمینه مهمات ضدزره برای آنها وجود ندارد و براساس داده های بدست آمده از ارتش اوکراین ، تیم های فوق الذکر بخوبی از تسلیحات موجود خود استفاده می کنند ، ضمن اینکه همواره عنصر دیده بان هوایی خط مقدم همراه آنهاست تا امکان هدایت آتش هوایی ( بالگرد ، پهپاد و جتهای بال ثابت ) برای چنین تیم هایی فراهم باشد.

 

 

سومین مساله موجود درخصوص ارتش روسیه ،  تغییر شیوه و تاکتیک روسها از نیروی هوایی به منظور اجرای عملیاتهای پشتیبانی نزدیک هوایی بتدریج چالش  قابل توجهی را برای اوکراینی ها بوجود آورد و درحالی که هوانیروز ارتش روسیه با وارد کردن بالگردهای کاموف-52 مسلح به موشکهای ضد زره ویخر و آتاکا تبدیل به کابوس زرهی اوکراین شده بودند ، مسلح کردن بالگردهای میل-35 ام به آتاکا مصیبت دیگری برای نیروی زمینی اوکراین محسوب می شد چرا که هایندهای ارتقاء یافته روسی پیش از این با استفاده از راکتهای هدایت ناپذیر اس-8 باید تا 2000 متری هدف جلو می آمدند ولی پس از تجهیز ناوگان به آتاکا اکنون میل-24 های غول پیکر امکان شلیک از برد 8 تا 10 کیلومتری را داشتند که برای واحدهای سوار-زرهی ارتش کیف چندان خبرخوبی محسوب نمی شد.

مضاف براین ، روسها براساس تجارب عملیات خود درافغانستان ، صورتبندی پروازی خود را حداقل به یک فروند بالگرد جنگ الکترونیک مجهز می نمودند  تا  به شکل موثرتری از سامانه های زمین پایه امکان ایجاد اختلال در سامانه های توپخانه ای و ارتباطی ارتش اوکراین را بدست آورند. با این حال ارتش روسیه به شکل دائم مجبور است تا این بالگردها را نزدیک به جبهه نگه دارد و این مساله زیرساختهای تعمیر و نگهداری و دپوهای نگهداری مهمات و سوخت ناوگان مذکور را با چالش هایی مواجه کرده است . با این وصف ، کمبود شدید سامانه های دفاع هوایی کوتاهبرد تاکتیکی در ارتش اوکراین  باعث شده تا هوانیروز ارتش روسیه با جسارت بیشتری وارد عمل شود واین به شکل خودکار به معنای افزایش تلفات سخت افزاری بخصوص در حوزه زرهی در یگانهای اوکراینی است.

 

 

بنابراین می توان نتیجه گرفت که روسها همچنان مصمم هستند تا از از فرصتهای تاکتیکی بدست آمده نهایت استفاده را ببرند و گرچه در زمان اجرای عملیات آفندی تجهیزات قابل توجهی را از دست میدهند ولی میزان آسیب به طرف مقابل ، چندان با تلفاتی که متحمل می شوند متناسب نیست و یگانهای اوکراینی بدلیل برخورد با متراکم ترین میدان های مین که از جنگ دوم جهانی تا امروز ایجاد شده ، به شکل غیرقابل اجتنابی با تلفات بالا دست و پنجه نرم می کنند . درواقع تمایل عجیب ارتش روسیه به اجرای ضدحملات تاکتیکی ( چیزی شبیه به نوک زدن دارکوب به تنه درخت )  و اجرای عملیات دفاعی از خط خطوط تماس نشان میدهد که روسها در پس زمینه هیاهوی ناکافی بودن آموزش نیروهای اعزام شده به اوکراین ، همچنان کیفیت آموزش خود را حفظ کرده اند و نیروهای جدید بخصوص برای واحدهای زرهی و ضد زره را با صلاحیت تاکتیکی بالا پدید می آورند که البته در مقایسه با آموزش های اندک پیاده نظام امری عجیب به نظر می رسد . ( درواقع نویسنده اگر تجربه بیشتری در حوزه دکترین رزمی ارتش سرخ در جنگ دوم و سپس ارتش شوروی داشت ، می توانست به این نکته برسد که این شیوه قدیمی روسهاست . در واقع ، برخلاف ارتش های هواپایه غربی ، روسها از قدیم یک ارتش  زمین پایه محسوب می شدند و این امر بخصوص در حوزه های سوار-زرهی وضد زره مسبوق به سابقه است .م )

 

 

 

 

 

چهارمین زمینه انطباق  ارتش روسیه با صحنه نبرد اوکراین ، که نشاندهنده تغییر نگاه ستاد ارتش به وضعیت پیچیده درگیری هاست ، روند رو بهبود قابلیتهای جنگ الکترونیک ارتش روسیه بوده که پیش از این سرمایه گذاری سنگینی روی آن صورت گرفته است . با این حال ، سامانه های فعلی ارتش روسیه به نوعی نسخه های ارتقاء یافته محصولات دوره شوروی هستند که بدلیل ابعاد بزرگ ، آسیب پذیری قابل توجهی را در برابر حملات پهپادی ارتش اوکراین به نمایش می گذارند . بعنوان مثال پیکربندی هایی نظیر Zhitel r-330-zh  با احتیاط بیشتری بکار گرفته می شوند و تلاش شده تا مجموعه های بزرگ ، به قسمتهای کوچکتر تقسیم شود و درکنار آن تغییراتی در امضاء الکترونیک آنها داده شده تا شناسایی آنها برای نیروی مقابل مشکل تر گردد. بدین ترتیب طراحان نظامی روسی به این نتیجه رسیده اند که با پراکنده کردن آنتن ها و دور نمودن آنها از سامانه اصلی می توانند ضمن خالی کردن ذخیره مهمات هدایت دقیق ارتش اوکراین ، سامانه های اصلی خود را بهتر پنهان کنند . این مساله برای ارتش روسیه یک تحول قابل توجه به نظر می رسد . با این حال استفاده ازسامانه هایی نظیر pole-21 و قرار دادن آنها در معرض دید و شناسایی ارتش اوکراین بعنوان سامانه های یکبار مصرف تا حدودی از موارد انهدامی سیستم های اصلی تر جلوگیری نموده است .

 

پنجمین نوآوری روسها در صحنه نبرد اوکراین ، تغییر آموزه آتش نیروی زمینی در حوزه توپخانه محسوب می شود که براساس شواهد موجود ، روند انتقال به عصر جدید آموزه ای شتاب بیشتری بخود گرفته است . براساس آمار ثبت شده  در جنگ دوم جهانی ، واحدهای توپخانه ارتش سرخ به گونه ای سازماندهی شده بود که سطح مشخصی از تاثیر را بر روی آماج های از پیش مشخص شده بگذارد .بعنوان مثال ، برای انهدام یک خط دفاعی که واحدی از دشمن به استعداد یک جوخه ( دسته ) از آن حفاظت می کند ، شلیک 720 تیر گلوله کافی بود و این شیوه تا مراحل آغازین عملیات رزمی در اوکراین ، دیده می شد ولی ستاد ارتش به تدریج دریافت که نتیجه چنین آتشباری تقریباً غیرقابل ارزیابی و بررسی است ( که البته این بحث بسیار گسترده تراز عبارت موصوف است که متن تخصصی جداگانه ای را می طلبد .م ) در واقع روسها به این نتیجه رسیده بودند که : 

1- نخست ، امکان ادامه دادن چنین روشی با فرسایشی شدن جنگ و کمبود مهمات وجود ندارد.

2- دوم تدارکاتی که باید چنین حجمی از مهمات را برای قبضه های توپخانه فراهم آورد در برابر سامانه های شناسایی و تهاجم دقیق دشمن آسیب پذیراست ،

3- سوم از دست رادارهای ضدآتش و فرسایش شدید لوله توپها  بدان معنی است که  اجرای آتش انبوه عملاً در دوره های زمانی مختلف قابل انجام نیست .

 

 

 

نتیجه گیری درخصوص ماهیت انطباق ارتش روسیه : 

با توجه به مولفه هایی که ذکرآن رفت ، ستاد ارتش بدین نتیجه رسید که روند پیشین قابل ادامه دادن نیست ، بنابراین تصمیم گرفته شده تا مفهوم جدیدی براساس تجربیات بدست آمده پایه ریزی شود که امروز ازآن به مجموعه آتشباری -شناسایی (RFC) نام برده می شود. بدین ترتیب ارتش روسیه کم کم مهمات قدیمی خود را برای درگیری های روزمره استفاده می کرد و برعکس با افزایش تولید مهمات هدایت دقیق کراسنوپل کالیبر 152 م.م  و دراختیار گذاشتن حجم انبوهی از آن دراختیار نیروهای مستقر در خطوط مقدم شروع به انهدام سازمان رزم ارتش اوکراین نمود . در کنار تغییر آتشباری توپخانه ، کاربرد گسترده مهمات پرسه زن لانست و افزایش استفاده ازسامانه های ISR  باعث شد تا نگاه فرماندهان روسی به توپخانه تغییر کند. علاوه براین ، حضور سامانه های راکت انداز و حتی خمپاره اندازهای کالیبر 120 م.م  همچنان دیده می شد که نشان می داد رگه هایی از تاکتیک قدیمی همچنان گوشه از ذهن روسها را اشغال کرده است. 

در نتیجه حدس اولیه این است که روسها از شیوه آتش انبوه و بی هدف گذشته خود فاصله می گیرند و به آتش دقیق روی می آورند که برای ارتش اوکراین قطعاً نگران کننده است چون درطول زمان می تواند کارایی توپخانه روسها با وجود تحویل سامانه های توپخانه ای پیشرفته غربی به اوکراین ، بشدت افزایش دهد. در حوزه مهمات پرسه زن لانست نیز معرفی گونه های جدیدی نظیر لانست-3 و لانست 3ام در کنار کاربرد گسترده شاهد-136 نشان می دهد که روسها با سرعت بیشتری در حال یادگیری هستند و این ممکن است مزیت های ارتش اوکراین را تا حدودی کاهش دهد .

اما یکی از نکاتی  که کمتر مورد بررسی قرار گرفته این است که استفاده از آنچه که  مجموعه آتشباری -شناسایی (RFC) نامیده می شود به حوزه مخابرات/ ارتباطات بستگی بسیار زیادی دارد . در ابتدای تهاجم تمام عیار روسها به اوکراین ، ارتش روسیه بشدت به سامانه های نظامی وابسته بودند ولی تلاش برای تامین نیازمندی های جبهه  از اواخر سال 2022 باعث شد تا ارتش روسیه بتدریج سامانه های غیرنظامی را نیز به سازمان خود وارد کند که البته اکنون با مجهز شدن به افزونه های رمزگذار به یگانها تحویل داده می شود. نتیجه این اقدامات ، معرفی سامانه Strelets  بود که می تواند اتصال 3G را به چند سامانه سبک تر ممکن سازد که البته بحث امنیت ارتباطات ارتش روسیه در این سطح با تردید های روبرو شده است . با این حال روسها به روند مذکور ادامه خواهند داد و البته بیشتر یاد خواهند گرفت .

 

پی نوشت :

1- ادامه دارد ....

2-  استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری )  بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند. 

 

[MR9 110,252]

بخش چهارم و پایانی 

 

بر 7 اسفند 1402 در 13:17 , MR9 گفت:

بسم ا...

 

قبل از شروع مقاله ، یک تشکر ویژه از جناب @aminor باید صورت گیرد که در این دوسال از شروع جنگ در اوکراین و قبل از آن در قضیه سوریه و یمن یکی از ثابت ترین تحلیلگرهای انجمن میلیتاری بودند و هستند . انشا... یکبار دیگر شاهد حضور ارزشمند ایشون باشیم ..

دفاع فعال ارتش روسیه در اوکراین 

2023-2024

 

 

 

 

 

4 - چالش ها و الزامات تاکتیکی برای ارتش اوکراین

به اعتقاد بخش قابل توجهی از کارشناسان نظامی ، سازگاری ارتش اوکراین به منظور غلبه بر چالش های میدان نبرد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است . به همین دلیل بخش قابل توجهی از تحلیل های منتشر شده یا طبقه بندی شده در کشورهای غربی بیشتر بر روی ماهیت حمایتی که می توانند از اوکراین انجام دهند متمرکز بوده  و با توجه به اینکه پیش بینی ها حاکی از ادامه یافتن  عملیات زمینی در سال 2024 است ، بهبود روند پشتیبانی از کیف باید به مساله اصلی کشورهای حامی آن تبدیل شود.

 

 

 

 

تا  آنجا که ارتش اوکراین موفق شده پیشروی کند ، بدون شک بواسطه  وجود  برتری در آتش بوده است . درواقع اجرای ضدحمله بطور قطع وابسته به استفاده از سامانه های شناسایی و اجرای تاکتیک های ضدآتش بعنوان یک مزیت اصلی برای ارتش اوکراین  بشمار می آمد و مدت زمان بهره مندی از این مزیت نیز به قابلیتهای سخت افزارها ، در دسترس بودن قطعات یدکی بخصوص لوله های جدید و تامین مداوم مهمات 155 م.م بستگی داشت . اما با 17 نوع مختلف سخت افزار توپخانه ای در حال خدمت ارتش اوکراین و کمبود قطعات یدکی مربوط به آنها در کشورهای غربی ، این حقیقت را باید پذیرفت که امکان جایگزینی لوله همه سامانه های موجود ارتش اوکراین نبوده  در نتیجه ضروری است تا سرمایه گذاری بیشتری بر روی ایجاد یک منبع پایدار برای قطعات یدکی و مهمات صورت گیرد . اگر این مساله محقق نشود ، پیش شرط های ضدحمله ارتش اوکراین برای سال 2025 بدون هیچ شکی تضعیف خواهد شد چرا که روسها با افزایش روند تولید لانست-3ام باقی مانده قابلیت های توپخانه ای اوکراین را هدف قرار خواهند داد  .

 

 

 

از سویی دیگر ، اهمیت حفظ و نگهداری از پیکربندی های زرهی نظیر خضموکها و خودروهای رزمی پیاده نظام  نیز برای اوکراینی ها یک هدف اصلی به نظر می رسد . درواقع بدلیل اینکه برخی نمونه های تحویلی به کیف اکنون دیگر در خط تولید قرار ندارند  و برخی هم البته بصورت گسترده  بخدمت گرفته شده اند باید برنامه جامعی جهت حفظ آنها از آسیب اندیشیده شود . این پیکربندی ها که نسبت به همتایان روسی خود قابلیت بقاء پذیری بهتری دارند به نوعی نمایش دهنده دو تفکر شرقی و غربی در بکارگیری چنین سامانه هایی هستند.

این بدان معنی است که در آموزه نظامی ارتش روسیه  ، از دست رفتن هر دستگاه نفربر بی ام پی ، به معنای نابودی یک جوخه رزمی است ولی در سیستم غربی که  واحدهای سوار-زرهی به نوعی در قالب مفهوم تحرک محافظت شده دسته بندی می شوند و مامورند تا پیاده نظام  را به هدف برسانند تا این واحدها ماموریت اصلی را برعهده گیرند ، به همین دلیل مفهوم بقاءپذیری این سامانه ها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است .

بدین ترتیب  برخلاف شیوه روسی که  حضور سامانه های ضدزره طرف مقابل بدلیل کیفیت پائین تر حفاظت زرهی نفربرها به نوعی فاجعه محسوب می شود ، در تفکر غربی که اکنون در اوکراین نیز دنبال می شود ، پیاده نظام در اولویت قرار داشته  و همین امر نیز یک مزیت برای نیروی بکارگیرنده آن ایجاد می کند. درواقع ، زمانی که  خودروهای زرهی اوکراینی بدلیل برخوردبا مین یا سامانه های ضد زره روسها متوقف می شدند ، پیاده نظام اوکراینی از داخل آنها بیرون آمده و بسوی هدف مورد نظر دست به پیشروی می زدند ، این یک مساله قابل توجه بشمار می رود تا کشورهای غربی در ایجاد زیرساختهای لازم جهت آماده نگاه داشتن دائم این سامانه ها در اوکراین تلاش بیشتری مبذول دارند .

 

 

از سویی دیگر ، عمق پیشروی ارتش اوکراین در یک دوره زمانی مشخص که بواسطه اجرای آتش توپخانه دقیق افزایش یافته بود ، بدلیل برخورد با میدان های مین متراکم بشدت محدود شد . درواقع اکنون ارتش اوکراین به شکل ذاتی سرعت پیشروی خود را پس از مواجهه با این واقعیت از دست داده که یکنواختی و تراکم میدان های مین ارتش روسیه به شیوه کلاسیک دوره اتحاد شوروی نیست و همین امر باعث شده تا پیش از اینکه یک فشار نظامی به اوج خود برسد تا روسها دست به عقب نشینی بزنند ، با برخورد به تیم های ضدزره روسی و میدان های مین بسرعت با از دست دادن تجهیزات از تب و تاب افتاده و تبدیل به هزیمت برای مهاجمان شود. بدین سبب در چنین میدان هایی نمی توان بصورت عمیق دست به پیشروی زد و روند تصرف زمین بیش از پیش به ماهیت کار رسته مهندسی – رزمی وابستگی پیدا خواهد نمود و حتی برخی معتقدند که برنامه ریزی برای حمله در چنین شرایطی حتی از طرح ریزی یک شبکه پدافندی چند لایه نیز مشکل تر خواهد بود و این برای ارتش اوکراین به معنای مشکل بودن نفوذ به درون ساختارهای دفاعی ارتش روسیه است .

 

 

 

علاوه براین روسها برخلاف روندهای پیشین خود ، چندان براساس آموزه های استاندارد ارتش درخصوص ایجاد موانع ایذایی نظیر خندق ، میدان مین و مواضع کمین خود عمل نمی کنند و این شیوه عملیات دفاعی روسها را غیرقابل پیش بینی نموده است . بنابراین ابتدا با وضعیتی را فراهم آورد که بتوان موقعیت استقراری موارد ذیل را شناسایی و یک طرح اولیه از آن بدست آورد تا بتوان سامانه های مقابله با آن را فراهم کرد. یکی از این روشها ، استفاده از تجزیه و تحلیل تصویر الگوریتمی است که توسط پهپادها به منظور ترسیم عرض و طول میدان های مین انجام می شود .

اما این روش بدلیل محدود بودن نیروهای آموزش دیده ای که بتوانند چنین ساختاری را بصورت دقیق مطالعه کنند ، چالش قابل توجهی را برای ارتش اوکراین بوجود آورده است که البته اگر بتوان روند بسیج غیرنظامیان راسریع تر کرد ، شاید بتوان چنین کمبودی را برطرف نمود.

در این میان ، هر کدام از تیپ های ارتش اوکراین گرچه کادرفنی ویژه خود را دارند و می توانند ارتباطات و سامانه های پشتیبانی مورد نیاز خود را بکار اندازند و ساختار فرماندهی آنها نیز حرفه ای هستند اما بخش G3 ( آموزش و عملیات ) آنها بشدت محدود بوده و این مساله روند هماهنگی برای اجرای عملیات مشترک را بشدت محدود می کند و مساله فوق بخصوص در حوزه عملیات آفندی می تواند مشکل زا باشد. درواقع بخش مورد نظر ، یکی از اولویتهای کمک کشورهای غربی به ارتش اوکراین از ابتدای ژوئن 2022 بود که البته روند آن چندان مورد توجه قرار نگرفت . برنامه ریزان نظامی که در حوزه کمک به اوکراین مسئولیت دارند باید بدانند که  هدف تربیت افسران اوکراینی در سطح افسران ناتو نیست  بلکه تنها بخش محدودی از افسران اوکراینی باید در سطح مشخصی از دوره فوق آموزش ببینند و با انتقال ساختارآموزشی به داخل اوکراین ، روند تربیت نیروهای بیشتر در شرایط واقعی نبرد و براساس استانداردهای صحنه رزم صورت گیرد .

 

 

یکی دیگر از اولویت هایی حیاتی برای اوکراین در حوزه آموزش ، وادار کردن فرماندهان جوان اوکراینی برای پشت سرگذاشتن دوره های رزمی تاکتیکی است. اما مشکل از اینجا شروع می شود که بدلیل نرخ بالای تلفات در ارتش اوکراین ، فرماندهان جوان با تخصص های لازم در طراحی و اداره عملیات آفندی بشدت محدود بوده  و این مساله با حضور فرماندهان مُسن تر در رده های بالاتر در صحنه نبرد مشخص می شود . ادامه روند فوق در درازمدت مشکلات قابل توجهی را برای ارتش اوکراین بوجود خواهد آورد و بدلیل وارد آمدن فشار بیش از حد بر روی کادر فرماندهی  هر تیپ ارتش اوکراین ، روند اجرای عملیات در برخی مواقع بطور کامل دچار بن بست می گردد.

 

 

بعنوان نمونه ، این مساله در تک ارتش اوکراین به ریونوپیل بخوبی لمس گردید چرا که  تنها 3 درصد از کل آتشبارهای توپخانه ارتش اوکراین مامور به اجرای پرده دود برای یگانهای سوار-زرهی و پیاده تکور شده بودند در حالی که اگر تعداد بیشتری از عناصر توپخانه بدین ماموریت اختصاص داده می شدند ، با توجه به نقش بسیار مهم ایجاد پرده دود در گیج کردن نیروی مدافع و پنهان کردن شیوه عملیات تهاجمی می توانست بیشتر از آن چیزی که رخ داد ، فرماندهان روسی را دچار دردسر نماید. این مساله باعث شده تا ارزیابی اولیه از شیوه عمل ارتش اوکراین در محور نامبرده حاکی از محدود بودن قابلیت فرماندهان اوکراینی در پیشبرد موثر توان کنترل -فرماندهی خود برصحنه نبرد است  جایی که باید به تصمیم گیری فرماندهان در رده تاکتیکی بیشتر اعتماد کرد ولی بدلیل عدم وجود آگاهی موقعیتی کامل چنین چیزی عملا مشاهده نمی شد.

 

 

 

یکی دیگر از مولفه هایی که باید در ارتش اوکراین اصلاح شود ، منطبق کردن روند ارسال سامانه های رزمی با ساختار آموزشی ارتش این کشور است . در حال حاضرساختاری که بتواند مهارت فردی را در قالب یک یگان رزمی به مهارت جمعی تبدیل کند ، وجود ندارد و همین امر به سادگی هرچه تمام تر ، ریسک شدیدی را از مرحله آموزش به میدان عملیات منتقل می کند.

در واقع امر ، آموزش های انفرادی را می توان در خاک اوکراین انجام داد  و برای تکمیل آموزش ها ، نیرو به مراکز آموزشی غربی اعزام شود ولی در حال حاضر به استثنای نیروهای محدودی که در کشورهای عضو ناتو آموزش می بینند ( از 0 تا 100 آموزش ها )  مابقی نیروها پس از یک آموزش اولیه یکراست به واحدهای عملیاتی انتقال می یابند و تازه در خطوط مقدم است که آموزش جمعی شروع می شود . به همین دلیل هر تیپ ارتش اوکراین باید یک مجموعه آموزشی را در عقبه خود داشته باشد تا قبل از اعزام نیرو به خط تماس ، حداقل تجربه برای رزم در اختیار آنها قرارگیرد. این مساله البته در حال حاضر تنها باید به رده " گروهان " محدود شود  و سطح و کیفیت آموزش نیز بسته به اهمیت محوری است که تیپ مربوطه دفاع از آن را برعهده می گیرد .

 

 

در ارتش اوکراین ، هر گردان تنها دو دسته کامل آموزش دیده را برای دست زدن به آفند در اختیار دارد و مابقی سازمان رزمی گردان های اوکراینی تنها برای دفاع و حمایت از عناصر مذکور آموزش دیده و بکار گرفته می شوند که این بدان معناست که قابلیتهای آفندی اوکراین در پائین ترین سطح خود قرار دارد . هر چند اجرای بخش زیادی از تاکتیک های تهاجمی ناتو نیازمند آموزش های پیچیده ای است که امکان برگزاری دوره های آن در داخل خاک اوکراین وجود ندارد .

یک مثال خوب در این زمینه ، افزایش سطح کیفی آموزش خدمه توپخانه ارتش اوکراین در سطح تاکتیکی است .

نقل قول

در ارتش های غربی ، مهارت در سطح تاکتیکی به تدریج باید در اختیار نیروها قرار گیرد بدین معنی که قبل از ورود به دوره آموزش های تخصصی ، نیروها ابتدا باید مهارت تاکتیکی پیاده نظام را پشت سرگذاشته و سپس وارد رسته مربوطه خود شوند . این بدان معناست که تا زمانی که این نیروها دوره پیاده  را با کیفیت بالا طی نکنند ، امکان ورود به مرحله بعدی را ندارند  که قطعاً پیچیده تر و سنگین است . ولی نیروهای اوکراینی با کمترین میزان آموزش ، به یگانهای توپخانه اعزام می شوند تا بار سنگین آموزشی را در میدان نبرد بردوش کشند.

 

دومین مثالی که می توان در این زمینه مورد بررسی قرارداد ، شیوه کاربرد پهپادها در عملیات رزمی است . بخش قابل توجهی از آموزش های ناتو تنها به چگونگی پرواز و نحوه استفاده از آنها  محدود شده  که ناشی از وجود محدودیت های جدی در کاربرد این سامانه ها در ورود به محدوده فرودگاه های غیرنظامی و بروز حوادث است . در نتیجه مشکل از اینجا آغاز می شود که  نیروهای اوکراینی باید برای استفاده دسته جمعی از این سامانه ها آموزش ببینند و تاکتیک های آموزش داده شده را در محیطی تمرین کنند که درآن حداقل 25 فروند پهپاد وجود داشته باشد .

 

 

5- نتیجه گیری :

بررسی روند عملیات ارتش اوکراین در سطح تاکتیکی ، همزمان با ضدحمله تابستان سال 2023 نشان می دهد که اوکراینی ها این امکان را دارند که با کمک همپیمانان خارجی  ، شیوه رزم خود را تا حد امکان اصلاح کنند. با اینحال بهبود روند آموزش تاثیری بر ضدحمله فعلی نخواهد داشت ولی برای دور آینده حملات درسال 2025-2024 تاثیری حیاتی را بدنبال دارد . درواقع ، ایجاد حس اطمینان در میان فرماندهان ارشد که یگانها را می توان بازسازی کرد و تجهیزات را نیز می توان به چرخه عملیات رزمی بازگرداند از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و این در کنار بهبود زیرساختهای صنعتی که نیازمند سرمایه گذاری سنگین تری است که درآینده خود را نشان میدهد ولی چالش های فعلی نتیجه مستقیم عدم رسیدگی به الزامات شناسایی شده پس ازدرگیری های سال 2014 بوده و باید مورد توجه قرار گیرد .

اما باید به این نکته اشاره نمود که ارتش روسیه نیز نسبت به فوریه 2022 با شایستگی و سرسختی پیش بینی شده ای صحنه نبرد را مدیریت می کنند و برخلاف ارتش اوکراین که در زمان از دست دادن زمین ، چندان به عقب روی ( در برابر عقب نشینی که عمدتاً  معادل هزیمت گرفته می شود ) توجهی ندارد ، پس از شکستهای انتهای سال 2022 ، اکنون به شکل منظم از مناطق مورد هجوم ارتش اوکراین دست به عقب روی می زنند و به شکل مستقیم ، روند پیشروی ارتش اوکراین را بخوبی مدیریت می نمایند  و همزمان هزینه های سنگین تجهیزاتی را به اوکراین تحمیل می کنند.

 

 

نکته دیگری که باید در خصوص عملکرد روسها درسال 2023 دانست ، این است که ارتش روسیه اکنون با کمبودهایی که پیش از این عملیات رزمی آنها را تحت تاثیر قرار می داد ، منطبق شده  و احتمالا از تجربیات بدست آمده برای توسعه سامانه های جدید استفاده خواهد شد. درواقع روسها بسوی معرفی سامانه های کنترل -فرماندهی جدید ، سامانه های حمل و نقل حفاظت شده تر ، تغییر کامل دکترین مبتنی بر حجم آتش و جایگزینی دقت حرکت خواهند کرد . بدین ترتیب می توان گفت که روسها از شکستهای خود دربرابر ارتش اوکراین درسهای لازم را فراگرفته  و اکنون گرچه پیشروی سریع به مانند فوریه 2022 تا حدودی مشکل به نظر می رسد ولی نرخ جایگزینی تلفات به گونه ای در حال پیشرفت است که در یک نقطه ، میزان جایگزینی احتمالا بر تلفات غلبه خواهد کرد ولی در حال حاضر هردوطرف به این فکر می کنند که چگونه می توانند قدرت رزمی خود را برای دوربعدی نبردها درسال 2024 و پس از آن بازسازی کنند . برای ارتش روسیه ، بسیج نیروی انسانی کارسختی نخواهد بود ولی ایجاد و پشتیبانی از مراکز آموزشی متناسب با نیروهای فراخوان شده یک چالش برای وزارت دفاع این کشور است  ، هر چند مسکو تا امروز از دست زدن به بسیج نظامی سرتاسری خودداری کرده و برخی از کارشناسان نسبت به این مساله هنوز شبهات زیادی را مطرح می کنند .

 

 

 

 

برای اوکراین ، نخستین چالش حفظ نیروهای آموزش دیده خود دربرابر آتش روسهاست و دومین آن ، گسترس سازمان رزم یگانهای آموزش دیده با کمک شرکای غربی خود است. بدین معنی که آیا کیف می تواند ابتکار عمل را درسال 2024 از روسها بازستاند یا خیر ! در مجموع اکنون مشخص شده که درگیری ها ادامه خواهد داشت و از یکسو مسکو تلاش می کند تا زیرساختهای انرژی اوکراین را بتدریج مستهلک کند ولی اوکراین نیز درصدد وارد کردن ضربه های جدید به روسها خواهد بود.  

 

پی نوشت :

1- منبع : انستیتو خدمات سلطنتی متحد بریتانیا

2-  استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری )  بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند. 

[MR9 110,252]

بسم ا..

 

نقل قول

متن پیش رو ، برگ سبزی است تقدیم به معلم  بسیجی خیبرشکن ، سردار شهید محمدابراهیم همت  که در  17 اسفند سال 1362 ، در جزایر مجنون آسمانی شد 

 

جنگ ایران - عراق  و عملیات نظامی در اوکراین

تجارب و درسها

 

 

مقدمه :

جنگ تحمیلی عراق علیه ایران ( 1988-1980 ) اگرچه طولانی ترین جنگ قرن بیستم محسوب می شود ولی بدلایلی نظیر قرار گرفتن جمهوری اسلامی ایران در یک طرف جنگ و رژیم بعثی عراق درسویی دیگر که از حمایت های همه جانبه غرب و شرق برخوردار بود ، کمتر مورد توجه تاریخ نگران نظامی قرار گرفته و پس از گذشت بیش از سه دهه از اتمام آن هنوز اثری درخور که همه ابعاد آن در حوزه های راهبردی ، عملیاتی و تاکتیکی و حتی علتهای آغاز آن که بیشتر از همه به وقوع انقلاب اسلامی ارتباط دارد را پوشش دهد ، منتشر نشده است ( منظور در تاریخ نگاری نظامی حوزه تمدنی غرب ) . با این حال جنگ اوکراین باعث شده تا تحلیلگران نظامی غربی نیم نگاهی به ماهیت این جنگ و درسهای برگرفته از آن به منظور استفاده در صحنه عملیاتی در اوکراین داشته باشند. متن پیش رو ، بررسی بسیار مختصری در خصوص تفاوت ها ، شباهتها و همچنین تجارب ناشی از هشت سال درگیری فرسایشی میان جمهوری اسلامی ایران و رژیم بعثی عراق است که به گفته نویسنده ، درسهای قابل توجهی را پیش روی راهبردشناسان ، برنامه ریزان و سیاستگذاران قرار می دهد .

 

 

آنا کارنینا . لئو تولستوی 

آغاز :

جنگ در یک معنا می تواند مصداق و معنای تشبیه این جمله نویسنده روسی ، لئوتولستوی باشند که  جنگ ها می توانند مجموعه‌ای از ویژگی‌های مشترک را که به موفقیت می انجاند ، به نمایش گذارند ، در حالی که هر کدام از این ویژگی ها به تنهایی می تواند منجر به شکست در جنگ شود ( خانواده‌های شاد دارای مجموعه‌ای از ویژگی‌های مشترک هستند که منجر به خوشبختی می‌شود، در حالی که هر یک از ویژگی‌های مختلف می‌تواند باعث ایجاد یک خانواده ناشاد شود /آنا کارنینا) این بدان معناست که مقایسه های تاریخی می تواند بشدت ساده انگارانه باشد و منجر به فرضیاتی شود که نتیجه ای درست از آن بوجود نیاید. درواقع هیچ الگوی یکپارچه قابل انتقالی به منظور مقایسه جنگها با هم وجود ندارد ولی کنار گذاشتن تاریخ ، احمقانه ترین کاری است که می شود بدان دست زد. بدین سبب می توان به صراحت اعتقاد داشت که اگر تاریخ به دقت بررسی شود ، سئوالات مهمی را برای سیاستگذاران درخصوص موفقیت ها یا عدم موفقیت های گذشته بوجود می آورد و احتمالاً می تواند به آنها در مدیریت بحران های فعلی یا آینده کمک کند. بدین سبب می توان ادعا کرد که قیاس تجربیات بدست آمده در جنگها می تواند به یک ابزار قدرتمند در تدوین راهبردهای معاصر تبدیل شده و از بروز و تکرار اشتباهات جلوگیری کند.

 

  

 

جنگ در اوکراین و مولفه های مشاهده شده در مقاطع مختلف دوسال اخیر با درگیری های نظامی بزرگ تاریخ ( از راست به چپ )

جنگ اول جهانی ، جنگ کره و حتی جنگهای ناپلئونی مقایسه شده است

 

در 11 ماه اخیر از شروع جنگ در اوکراین ( مقاله در فوریه سال 2023 به رشته تحریر درآمده بود ) محققان بسیاری ، این جنگ را با بسیاری از حوادث و نبردهای قرن بیستم مقایسه کرده اند تا پیش زمینه ثابتی را درخصوص چگونگی مدیریت بحران فعلی بدست آورند . بدین ترتیب ، استفاده از عباراتی نظیر جنگ خندقی که از جنگ نخست جهانی الهام گرفته بود یا مقایسه شیوه رزم ارتش اوکراین با جنگ کره ( 1953-1950 )  و یا حتی جنگ های ناپلئونی و نبردهای جنگ دوم جهانی تبدیل به یک روند عادی در میان کارشناسان نظامی شده است . با این حال یک جنگ خاص وجود دارد که کمتر توسط محققان نظامی مورد بررسی قرار گرفته که می تواند در دو سطح تاکتیکی و راهبردی ، درسهای قابل توجهی را در اختیار محققان و علاقه مندان قرار دهد . این جنگ که به طولانی ترین درگیری نظامی قرن بیستم تبدیل شد ، شامل مجموعه ای از نبردهای بزرگ و کوچک میان ایران و عراق بود که منجر به کشته شدن بیشتر از یک میلیون نفر ، استفاده از تسلیحات شیمیایی و درنهایت بی ثباتی پایدار در آسیای جنوب غربی شد . بنابراین ، می توان چند ویژگی مشترک را میان جنگ ایران و عراق با درگیری اوکراین مورد بررسی قرار داد و با درکی عمیق تر از نیات صدام حسین برای تهاجم به همسایه شرقی اش ، ازآنچه که در ذهن رئیس جمهوری روسیه می گذرد تا حدودی باخبر شد و این به غربی ها کمک می کند تا سیاست درست را نسبت به وی اتخاذ کنند.

داستان دو جنگ

 

 

 

تجاوز ارتش بعث به جمهوری اسلامی ایران در شهریور سال 1359 ( سپتامبر 1980 )

در چند مولفه مهم از جمله استفاده از اصل غافلگیری با عملیات تهاجمی ارتش روسیه در اوکراین شباهتهایی را نشان میدهد

با این حال ، مستنداتی هم درخصوص جنگ ایران و عراق و هم جنگ روسیه - اوکراین وجود دارد 

که نشان می دهد کشور مورد تهاجم (ایران و اوکراین ) در سطوح مختلف ، هشدارهایی را مبنی بر احتمال وجود یک تهاجم سرتاسری دریافت کرده بود 

اما بدلایل متفاوت این هشدارها جدی گرفته نشده 

 

2- نخستین شباهتی که می توان میان درگیری ایران – عراق و روسیه- اوکراین مورد بررسی قرار داد ، روند وقوع جنگ در مراحل اولیه خود است که هر دو با یک ضربه غافلگیر کننده و سریع به منظور تصرف مساخت قابل توجهی از سرزمین های طرف مقابل آغازگردید. بدین ترتیب ، ارتش بعث عراق در سپتامبر سال 1980 ( شهریور 1359 ) با یک ضربه غافلگیرکننده ، بخش هایی از نوار مرزی خود را در داخل خاک ایران و فراتر از مرزهای بین المللی ، نظیر مهران و مریوان را تصرف و سپس با پیشروی در عمق خاک ایران ، تا 50 مایلی ( 80 کیلومتری )  مهم ترین شهر واقع در جنوب غربی ایران و مرکز استان خوزستان ( اهواز ) نیز رسید ، با این حال ، نیروهای مسلح ایران بتدریج توان خود رابازیافت و پس از یکسری عملیاتهای پدافندی در سال 1981 ، توانست خود را برای تک های گسترده در مارس سال 1982 آماده کند. این مساله تا حدودی در اوکراین نیز اتفاق افتاد ، چنانکه ارتش روسیه با یک تک گسترده غافلگیرکننده در فوریه 2022 وارد خاک اوکراین شد و با استفاده از اصل غافلگیری بسرعت دست به پیشروی زدو تنها در عرض چند روز به حومه کیف رسید ، اما به مانند ارتش بعث عراق ، ارتش روسیه از سپتامبر-اکتبر 2022 با مقاومت ارتش اوکراین و سپس ضدحملات ارتش کیف روبرو شد و اکنون هر دو پس از یک سلسله نبردهای سنگین ، وارد یک نبرد ایستا و فرسایشی شدید که شباهت نزدیکی با جنگ خندقی به سبک اولین جنگ جهانی دارد ، شده اند.

 

بر 27 مرداد 1402 در 12:58 , MR9 گفت:

 

3- به ادعای منابع غربی ، پیشروی های ارتش اوکراین در مرز بین استان دونتسک و زاوپوروژنیه نشان می دهد که  حتی با وجود ساختار لایه لایه دفاعی روسها نیز میشود به موفقیت دست پیدا کرد . در همین رابطه ، یکی از افسران اوکراینی مدعی شده که  خط دفاعی روسیه در جنوب اوکراین ، شامل لایه اول با یک میدان مین بزرگ و متراکم است به عمق چند کیلومتر ، خط دوم با پیاده نظام اضافی ، توپخانه و تجهیزات زرهی و... تقویت می شود و خط سوم نیز برای دفاع ازمحورهای لجستیکی ایجاد شده است . پیشروی های اخیر ارتش اوکراین در جنوب این کشور بخصوص در شمال و شرق روبوتینه ممکن است به این نیروها اجازه دهد تا از متراکم ترین میادین مین روسها عبور کنند و اگر خطوط دوم با تراکم مین کمتری ایجاد شده باشد ، پیشروی آسان تر خواهد شد . با این حال هنوز داده های دقیقی در خصوص میزان تراکم میدان های مین در خط دوم و سوم روسها وجود ندارد .

 

 

 

   

 

جنگ ایران و عراق و عملیات نظامی ارتش روسیه در اوکراین هر کدام پس از یک دوره رزم مانوری سریع

تبدیل به یک نبرد فرسایشی شد ک مشخصه آن ایجاد میدان های موانع ایذایی و استفاده گسترده از آتش توپخانه بود.

 

2- دومین شباهت میان این دو درگیری را می توان در استفاده از خطوط طولانی تماس ، میدان های موانع ، خندق ، سیم خاردار ، مین و کاربرد گسترده توپخانه سنگین جستجو نمود که یکی از وجوه تمایز جنگ اول جهانی بشمار می رفت . بدین ترتیب ، از اواخر سال 2022 ، روسها و اوکراینی ها به شکل مشابهی ، دست به ایجاد شبکه وسیعی از سنگرهای پدافندی زده اند  که در یک امتداد حدود 900 کیلومتری دیده می شود ( جنوب و شرق اوکراین ) در حالی که حجم قابل توجهی ازآتشبارهای توپخانه به جای تانک و گروه های مانوری روبروی هم صف آرایی کرده اند .

 

 

 

عراق ، ایران ، روسیه و اوکراین با استفاده از سامانه های موشکی بالستیک 

درصدد بودند و هستند که توان طرف مقابل را برای ادامه جنگ تضعیف کنند

 

3- علاوه براین ، حملات موشکی عراق به ایران در جریان جنگ شهرها و همچنین قطع کردن مسیرهای تدارکاتی وصادراتی اوکراین در دریای سیاه یادآور جنگ نفت کش ها در دهه هشتاد میلادی است چرا که ارتش روسیه تلاش می کند تا با هدف قراردادن شهرها و شهرکها ، روحیه شهروندان اوکراینی را تضعیف کند و بواسطه حمله به زیرساختهای انرژی کیف ، توانایی اوکراین برای ادامه جنگ را کاهش دهد .

 

 

 

یکی از شباهتهای قابل توجه جنگ ایران - عراق و روسیه - اوکراین

حضور کشورهای مختلف بعنوان حامی یکی از طرفین بود 

 

4- این دودرگیری ، در سطح راهبردی نیز شباهتهای خاصی را به نمایش می گذارند . بدین معنی که  هردو جنگ در بازه زمانی وقوع خود چشم انداز بسیار گسترده تری را بوجود آورده و توسط کشورهای ثالث از نزدیک دنبال می شدند. درواقع جنگ ایران و عراق به اندازه برای جهان اهمیت داشت که کشورهایی در دو بلوک ایدئولوژیکی  وارد آن شدند و بخش قابل توجهی ازآنها هم به ایران و هم به عراق سلاح فروخته و کمکهای سیاسی و اطلاعاتی ارائه دادند. جنگ کنونی در اوکراین نیز ماهیت مشابهی را به نمایش می گذارد ، چرا که اوکراین شاهد حجم قابل توجهی از حمایتهای نظامی ، سیاسی ، اطلاعاتی و اقتصادی بوده و تقریبا بخش قابل ملاحضه ای از کشورهای غربی برای دفاع از خود در برابر روسها کمک های زیادی را به کیف ارائه دادند در حالی که روسیه سطح پائین تری از کمک های نظامی و سیاسی ( عمدتاً از سوی ایران ) دریافت کرده و شرکای آن کمتر در ظاهر و علنی از مسکو حمایت کرده اند، در حالی که  هردو جنگ منجر به افزایش قیمت انرژی و پس لرزه های اقتصادی در دنیا گردید .

 

 

   

 

دولتها هنوز از انگیزه های لازم برای دست زدن به جنگ برسر مرزهای تاریخی برخوردارند

راست :

 ‎ولاديمير پوتين زماني گفته بود هر كس از فروپاشي شوروي خوشحال باشد قلب ندارد و هر كس كه به دنبال برقراري آن باشد عقل. ‎

با این حال ، ظاهرا این جمله تنها تعارف بوده و شخص فعلی حاکم بر کرملین ، هنوز اوکراین را بخشی از روسیه یکپارچه حساب می کند

چپ : 

در ظاهر امر ، مهمترین دلیل حمله صدام عفلقی به ایران ، حاکمیت عراق بر اروند رود و انتقال مالکیت جزایر سه گانه به اعراب بوده 

با این حال ، محدود کردن نیات حاکم دیوانه بغداد به این دو مورد ، ساده اندیشی محض بشمار می رود  

 

5- به مانند جنگ ایران و عراق ، تهاجم ارتش روسیه به اوکراین نشان می دهد که  دولتها هنوز از انگیزه های لازم برای دست زدن به جنگ برسر مرزهای تاریخی برخوردارند و مدعی اند که باید سرزمین های تاریخی که پیشران اصلی هویت ملی است را به خاک اصلی خود ضمیمه نمایند. بدین ترتیب ، در حالی که پوتین خواهان بازگرداندن قدرت تاریخی اتحاد شوروی سابق است و عقیده دارد که اوکراین هیچ حقی برای خارج ماندن از دایره سرزمینی روسیه ندارد ، ایران و عراق بدلایل مختلف تاریخی که برای هردو سیستم سیاسی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بود برای یک دوره زمانی هشت ساله روبروی هم ایستادند . اگر این مساله به شکل جزئی تری بررسی شود ، میتوان چنین تحلیل نمود که استان خوزستان ایران ، بدلیل غلبه جمعیت عرب زبان برای صدام حسین یک طعمه جذاب بشمار می رفت  در حالی که ساختار سیاسی انقلابی در ایران ، چشمداشت قابل توجهی به امکان مقدسه شیعه در عراق نظیر کربلا و نجف داشت ( که البته این ادعا آنچنان مضحک ، احمقانه و مسخره است که عمق بی سوادی نویسنده این سطور از ماهیت تجاوز رژیم بعث به خاک ایران را می رساند ) علاوه براین اختلافات مرزی ایران و عراق که پیش از این بر روابط بین دوکشور از دوره زمانی قبل از جنگ اول جهانی اثرگذاشته و به توافقنامه 1975 الجزایر انجامید نیز نیات صدام به منظور دست زدن به جنگ سایه افکنده بود.

در مجموع ، برای مقایسه میان این دوجنگ در کنار مولفه های تاریخی باید عوامل مشابه نظیر پیشرفت در فناوری و اضافه شدن جنبه های جدیدی از عملیات نظامی به صحنه نبرد ( رزم سایبری و عملیات روانی ) را نیز موردبررسی قرار داد. درواقع ، اگر حملات سایبری گسترده روسها هنوز تاثیرآنچنانی را بر روند رزم از خود برجای نگذاشته ولی ورود فناوری های پیشرفته ای نظیر آنتن های ارتباطی استارلینک و بدون سرنشین های شناسایی و تهاجمی باعث شده تا الزامات صحنه نبرد نسبت به دهه هشتاد میلادی تا حد بسیار زیادی تغییر کند .

 

 

علاوه براین ، کاربرد نیروی هوایی در جنگ ایران و عراق شباهت چندانی را با صحنه نبرد اوکراین به نمایش نمی گذارد چرا که هنوز یکی از طرفین موفق نشده تا برتری هوایی را برفراز صحنه نبرد بدست آورد . مضاف برای موارد فوق ، ناهمسانی های جغرافیایی ، اجتماعی ، فرهنگی ، سیاسی نیز در تغییر صحنه نبرد بیش از گذشته تاثیرگذار شده اند .با توجه به مواردی که ذکرآن رفت ، اینک باید تصمیمات سیاسی و نظامی اتخاذ شده توسط طرفین درطول دهه هشتاد را می بایست مورد بررسی قرار داد تا بتوان تجارب آن را تا حد امکان با بحران فعلی در اوکراین منطبق نمود.

 

پی نوشت :

1- ادامه دارد ... 

8-  استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری )  بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند. 

[MR9 110,252]

بخش دوم و پایانی 

 

بر 14 اسفند 1402 در 22:20 , MR9 گفت:

جنگ ایران - عراق  و عملیات نظامی در اوکراین تجارب و درسها

 

 

با توجه به مواردی که ذکرآن رفت ، اینک باید تصمیمات سیاسی و نظامی اتخاذ شده توسط طرفین درطول دهه هشتاد را می بایست مورد بررسی قرار داد تا بتوان تجارب آن را تا حد امکان با بحران فعلی در اوکراین منطبق نمود.

 

 

الف : صبر و آمادگی

در سطح تاکتیکی ، اشتباهات صورت گرفته توسط طرفین در جنگ ایران و عراق نیاز شدید به وجود اطلاعات کامل از صحنه نبرد نزد فرماندهان به منظور برنامه ریزی بهینه تر عملیاتهای نظامی را به نمایش می گذارد . بعنوان مثال ، پس از اینکه یگانهای مسلح ایرانی ، مهاجمان عراقی را به پشت مرزهای بین المللی در بخشی از نوار مرزی عقب راندند ، عملیات های بعدی غالباً با حداقل نیروی انسانی یا تدارکات طراحی و اجرا می شد ( این مساله کلی بیان شده و الزماً برای همه عملیاتهای دفاع مقدس قابل طرح نیست و نظر نویسنده اشتباه است .م ) در نتیجه موفقیت بدست آمده از چنین حملاتی ، دامنه محدودی داشت و در یک محور باید چندین بار تکرار می شد تا امکان دسترسی به موفقیت عملیاتی حاصل گردد ( تبدیل موفقیتهای تاکتیکی به عملیاتی .م ) بعنوان مثال ، عملیاتهای سری کربلا  ( عملیاتهایی که بسرعت تبدیل به کربلای 1 ، کربلای 2 و کربلای 3 می شد . )

 

    

 

از راست به چپ : کربلای-1 (مهران)  /  کربلای -2 (حاج عمران ) / کربلای-3 ( اسکله البکر و العمیه ) / کربلای-4 / کربلای -5

به جز کربلای4 و5 که تقریباً در یک محور اجرا شد ، سه عملیات قبلی هم در زمین عملیات و هم دراهداف ، عملیاتهای جداگانه ای بودند 

معلوم نیست نویسنده روی چه مستنداتی ادعای موجود در متن را مطرح کرده 

( بلحاظ سلسله وار بودن این عملیاتها )

 

در آنسوی خط نیز عراق هر چند بلحاظ سخت افزاری و مهمات و تدارکات مشکل چندانی احساس نمی کرد ولی طراحی شتابزده عملیاتها در محورهایی نظیر جزایر مجنون و مهران باعث بروز فجایع نظامی گردید که ضربه سختی را به سازمان رزمی این ارتش وارد آورد.

اما برعکس در اوکراین تا امروز حملات برنامه ریزی شده ای را با موفقیت های قابل توجه در شرق و جنوب این کشور انجام داده ( یک نکته مهم ، تا زمانی که دلقکی به اسم زلنسکی چندان در کار ارتش دخالت نمی کرد ، زالوژنی تا حدودی براساس قابلیتهای موجود ارتش اوکراین ضربات قابل توجهی را به روسها وارد آورد ولی از زمانی که این شومن یهودی برای رزومه سازی سیاسی ، وارد حوزه تصمیم گیری های نظامی شد ، نه تنها با فرمانده ارتش خودش به مشکل برخورد و درنهایت برکنارش کرد ، بلکه ارتش اوکراین را در جریان ضدحمله تابستان سال 2023 بصورت احمقانه ای وارد سیاه چاله ای از تلفات انسانی و تجهیزاتی نمود که  باب میل خرس بزرگ مسکو بود .م ) و تلاش کرده تا بدون دست پاچگی و در پیش گرفتن صبر منطقی ، از ترکیب دو مولفه زمان و زمین به شکل مناسبی استفاده کند ( این مساله تنها در بازه زمانی قبل از تابستان سال 2023 صادق بوده و پس ازاین دوره زمانی ، حداقل تا فوریه 2024 چندان مصداق ندارد .م ) با این حال دست زدن به پیشروی بدون وجود آمادگی لازم ، همانطور که برای ایران و عراق اتفاق افتاد ، تنها منجر به از دست دادن منابع و امکانات می شود ( این مساله  بخصوص برای روسها البته به شکل نسبی تا حدودی مصداق دارد که شرح آن ، زمان بیشتری می طلبد .م ) ارتش اوکراین حتی با دریافت تانکهای پیشرفته غربی هنوز سطح مناسبی از آمادگی رزمی را در اختیار ندارد و دست زدن به عملیاتهای پی درپی و ناموفق ، فرسایش شدید طرفین را بدنبال خواهد داشت . اما اگر این حملات با آمادگی و طراحی مناسب اجرا شود ، نه تنها می تواند پیچیده ترین خطوط دفاعی را درهم بشکند ، بلکه امکان پیشروی های سریع ( یا به عبارت صحیح تر ، خروج از جنگ خندقی و بازگشت به جنگ مانوری .م ) را بوجود می آورد ولی با وجود رگبار حملات پی درپی ، اوکراین احتمالاً درخواهد یافت که صبر یک فضیلت و مولفه بااهمیت خواهد بود . ( این واژه صبر به معنای دست روی دست گذاشتن و صرفاً تماشای حملات روسها نیست ، بلکه اتخاذ تصمیم های غیرهیجانی و برمبنای اولویتهای صحنه نبرد است .م )

 

 

 

راست : ورود مجدد عراق به خاک ایران در ماه های پایانی جنگ تحمیلی 

چپ: تصرف مجدد فاو بدست ارتش بعث عراق در ماه های پایانی جنگ

به گفته سردار سرلشکر پاسدار محسن رضایی ، برهم خوردن تعادل استراتژیک جنگ درطول هشت سال

و سرمایه گذاری سنگین عراق برای  نامتوازن کردن نسبتهای راهبردی باعث شد تا  وضعیت ایران در یکسال مانده به 

تصویب قطعنامه 598 تا حد بسیاری دگرگون شود 

اکنون ابهام استراتژیستهای غربی دراین است که

آیا روسها می توانند توازن استراتژیک متعارف را در جنگ اوکراین به نفع خود تغییر دهند یا در این کار شکست خواهند خورد ؟!!

 

ب : طولانی بودن خطوط درگیری

دومین درسی که نظامیان و سیاستمداران از طولانی ترین جنگ قرن بیستم باید فراگیرند ، این است که هرگونه لغزش یکی از طرفین درگیری می تواند جنگ را به یک بن بست خونین و طولانی تبدیل کند. درجنگ ایران و عراق ، پس از حدود یک و سال نیم درگیری های سریع که با پیشروی ها و عقب نشینی های گسترده همراه بود ، جنگ به یک شبه بن بست تبدیل شد که برای شش سال و نیم دیگر ادامه پیدا کرد . در این میان ، گرچه تنها هنوز یک سال و نیم از آغاز حمله روسها گذشته ولی کاهش سرعت پیشروی ارتش روسیه و سپس عقب نشینی آن و ظهور خندق ها و میدان های موانع باعث شده تا این اعتقاد که جنگ اوکراین به همین سرنوشت دچار خواهد شد بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد . با این حال برخی امیدوار بودند که اگر اوکراین بتواند خرسون  را بطور کامل از روسها پس بگیرد ، می توان به یک پایان عجیب هم فکر کرد ولی ارتش روسیه با وارد کردن یک نیروی 300 هزارنفری به اوکراین و تصرف سولدار ( باخموت و آودیوکا در اواخر سال 2023 و اوایل 2024 ) باعث شده تا جنگ برای چند سال آینده نیز ادامه پیدا کند.

با این حال اگر هدف کیف ، بازگشتن به  مرزهای بین المللی به قبل 24 فوریه 2022 و یا حتی 2014 باشد ، سیاست گذاران باید درک کنند که این جنگ بطور قطع طولانی خواهد بود در نتیجه به منظور پشتیبانی از اوکراین باید ظرفیت های جدیدی را بوجود آورند. درواقع ، طرح ریزی برنامه اضطراری و اختصاص بودجه کافی و بلند مدت می تواند اوکراین را برای ادامه جنگ امیدوار کند. این حمایت نه تنها در حوزه نظامی و سخت افزاری بلکه باید بصورت سرمایه گذاری جهت بازسازی شهرها و تقویت اقتصاد تضعیف شده اوکراین باشد . این مساله  عبارت دهشتناک " ترس از خستگی اوکراین درجنگ " را تا حدودی تعدیل کرده و به کیف کمک می کند تا برچالش های موجود خود علبه نماید.

 

 

ج: به هم پیوستگی ، سازگاری و روشن بینی

از سویی دیگر ، سیاستگذاران باید از این مساله اطمینان حاصل کنند که  استراتژی اتخاذی در اوکراین چشم انداز مناسبی از وحدت چندجانبه را در حوزه اتحادیه اروپا بوجود می آورد . سیاست غرب در قبال جنگ ایران و عراق مثال خوبی از عدم مدیریت مناسب یک بحران محسوب می شود یا در بهترین حالت ، یک رفتار ابهام آمیز را می توان بدان نسبت داد. اعضای ناتو نظیر فرانسه و ایتالیا از عراق حمایت می کردند در حالی که بریتانیا و ایالات متحده برای هردوطرف تسلیحات وقطعات را فراهم می نمودند . کشورهای فراآتلانتیکی ( آمریکای مرکزی و جنوبی ) در مراحل پایانی جنگ بسمت عراق چرخش داشتند ولی بیشتر از یک دهه بعد بخشی از ائتلاف حمله به عراق محسوب می شدند در حالی که رفتار لندن و واشنگتن در دهه هشتاد میلادی به منافع بلند مدت آنها در آسیای جنوب غربی صدمه وارد نمود .

 

 

درصد مناطق آزاد شده و همچنین مشارکت مردم در جنگ تا انتهای عملیات الی بیت المقدس 

و مقایسه آن با وضعیت حاضر در اوکراین که  علناً  روند سربازگیری به  زنده گیری / خفت گیری تبدیل شده !!!

مشخص نیست سطح مطالعه نویسنده متن از جنگ ایران و عراق چقدر بوده !!!!!

 

اما در حالی که بعید به نظر می رسد که راهبرد ناتو در قابل اوکراین تا این اندازه نامنسجم باشد ، رهبران سیاسی غرب باید این اطمینان را ایجاد کنند که سیاست جمعی آنها در مواجه با روسیه ، قاطعانه و منطقی طراحی و اجرا شود. بریتانیا علیرغم اینکه دو نخست وزیر را از سپتامبر 2022 بخود دید ، حمایت خود را از اوکراین ادامه داده و حتی بیشتر نمود در حالی که واشنگتن علیرغم افزایش مخالفت جمهوری خواهان ، حدود 25 میلیارد دلار کمک نظامی را به اوکراین ارسال کرده ( از اواخر 2023 تا حدود فوریه 2024 بحث های شدیدی در خصوص ادامه کمک به کیف مطرح شده و اوکراین با کمبودهای جدی مهمات روبرو گشته است.م ) آلمان نیز علیرغم حمایت لفظی ، در افزایش روند کمک های خود تردیدهای جدی را به نمایش  می گذارد ( از انتهای سال 2023 ، برلین تا حدودی سیاست خودش را تغییر داده و بسته های کمک نظامی مرتباً تحویل اوکراین می شود .م ) اما ویکتور اوربان ، بعنوان یکی از سمپاتهای پوتین در اتحادیه اروپا بیشتر نقش میانجی را ایفا کرده و همکار مفیدی برای مسکو محسوب می شود.

 

 

 

راست : روند کمک های اتحادیه اروپا به اوکراین در بازه زمانی 2024-2022

چپ : روند کمکهای ایالات متحده در بازه زمانی 2024-2022

با وجود تمامی تحلیل ها درخصوص کاهش یکباره کمکهای ایالات متحده به اوکراین 

همچنان حجم کمکهای ارسالی به کیف اعداد بالایی را به نمایش  می گذارد 

سئوال این هست  که چنین کمکهایی تا چه مدت ادامه خواهد داشت ؟!!! 

 

فرانسه و آلمان نیز رفتارهای به نسبت بالاو پائینی را به نمایش گذاشته اند چرا که به محض اعلام تصمیم فرانسه برای تحویل هویتزر و خودروهای زرهی ، لندن وادار شدن تا چند دستگاه چالنجر و چیزی در حدود 30 قبضه هویتزر به اوکراین ارسال کند. حتی آلمان نیز علیرغم مخالفت های اولیه ، پس از اعلام تحویل آبرامز از سوی واشنگتن ، مجوز ارسال تانکهای لئوپارد 1 و 2 را صادر نمود. در مجموع ناتو باید اطمینان یابد که تلاش های آنها برای جلوگیری از یک رخداد غیرقابل جبران و ناگوار در سطح راهبردی ، کاملاً هماهنگ و متمرکز باشد. درواقع ، تاریخ بارها نشان داده که ناهماهنگی میان متحدان ، ضربات غیر قابل جبرانی را به راهبردهای کلان آنها وارد می کند.

 

 

د: کاربرد تسلیحات نامتعارف ، یک خطر جدی

تنها مقایسه ای که تا این لحظه امکان بررسی در اوکراین نداشته ، مربوط به کاربرد تسلیحات کشتار جمعی است . ارتش بعث عراق با آزادی عمل کاملی از تسلیحات شیمیایی مرگبار نظیر گاز خردل و عوامل اعصاب نظیر سارین و تابون علیه نیروهای ایرانی استفاده کرده که از آن زمان تاکنون مجدداً استفاده نگردید . با این وصف ، در حالی که مسکو هنوز دست به کاربرد چنین سلاحی نزده ، اما تهدید به استقرار تسلیحات هسته ای تاکتیکی از فوریه 2022 روند افزایشی قابل توجهی را بخود می بیند. درواقع ، تهدید های پنهان درخصوص کاربرد تسلیحات هسته ای حالت آماده باش یک جنگ نامتعارف را یکباردیگر در اروپا پس از فروپاشی اتحاد شوروی موجب شده  و از سویی دیگر ، اگرچه تابوی کاربرد تسلیحات شیمیایی هنوز وجود دارد ولی این را باید بخاطر سپرد که صدام حسین ، تنها زمانی از سلاح های شیمیایی استفاده نمود که بتواند جریان جنگ را به نفع خود تغییر دهد ( نویسنده در متن اصلی ، به شکل مضحکی ، استفاده از سلاح شیمیایی توسط عراق را به پیشروی ایران در داخل خاک عراق نسبت داده ، در حالی که  بخش عمده ای از مناطقی که هدف چنین حملاتی واقع شد ، در خاک ایران قرار داشت .م ) 

بدین ترتیب ، هرزمان پوتین احساس کند که خطوط قرمز روسیه شکسته شده ، احتمالا چنین سلاح هایی را بکار خواهد برد .با این حال ، اگرچه  احتمال ورود اوکراین به کریمه بسیار پائین است ، ولی اگر روزی چنین مساله ای رخ دهد ، روسها چنین حمله ای را که قطعاً با کمک ناتو خواهد بود را بعنوان تهاجم به خاک روسیه تصور خواهند کرد و این مساله می تواند عواقب ناگواری را بدنبال داشته باشد. مسکو پیش از این اعلام کرده بودکه 4 استان اوکراین از فوریه 2022 زیر چتر هسته ای ارتش روسیه رفته اند  و اقدام برای ورود به آنها ، مخصوصاً کریمه ، آغاز صعود از نردبان تشدید جنگ هسته ای است . به همین دلیل ، غرب به اوکراین توصیه می کند که پیشروی خود را آهسته تر بسوی کریمه برنامه ریزی کند ( که البته حداقل تا فوریه 2024 چنین چیزی چندان مصداق پیدا نکرده است .م ) چنین رویکردی می تواند گزینه امن تری باشد .

 

 

نتیجه گیری :

مقایسه میان جنگ ها و تلاش برای منطبق کردن روندهای آن ، مساله چندان ساده ای نیست چرا که تفاوتهای میان هر جنگ ، سطح کمی و کیفی شباهت ها  را تنزل می دهد و محقق را وارد تله پیچیده ای از مقایسه های قراردادی می کند که به انتظارات نادرستی ختم می شود. اما چنین بررسی هایی اغلب برای شکل دادن به سیاست ها در سطح مشخصی ، مفید به نظر می رسد . جنگ ایران و عراق در همه ابعاد وجود خود ، قابل مقایسه با جنگ دراوکراین نیست ولی کنجکاوی درباره آن ، بینشی اولیه  را در حوزه های تاکتیکی و راهبردی بوجود می آورد که می توان ازآن در برنامه ریزی نظامی ، پشتیبانی و حتی عملیاتی استفاده کرد. این پیش فرض ها به سیاستمداران کمک می کند تا بتوانند نسبت به یک بحران ، بهینه ترین واکنش موجود را داشته باشند و از اتخاذ روندهایی که به اشتباهات بزرگ ختم می شود ، اجتناب کنند .

 

نقل قول

 

بدین ترتیب ، می توان نتیجه گرفت که تاریخ ، چیزهای زیادی برای آموزش دارد ولی به شرطی که سئوالات درستی ، پرسیده شود.

 

پی نوشت : 

1- بن پایه

2-  استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری )  بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند

 

 

[MR9 110,252]

بسم ا...

اولین مقاله سال 1403 خورشیدی  

 

 

برتری هوایی خرس بزرگ ....!!!!!

بررسی نقاط قوت ، محدودیت ها و چالش های نیروی هوایی ارتش روسیه در جنگ اوکراین

 

 

مقدمه :

یکی از ویژگی های تاثیرگذار عملیات نظامی ارتش روسیه در خاک اوکراین از فوریه 2022 و جنگ تمام عیاردوساله ( مارس 2024) عملکرد چالش برانگیز نیروی هوایی روسیه (VKS) برعلیه همتای اوکراینی خود بود که بلحاظ برخورداری از فناوری پیشرفته و سخت افزار درسطح پائین تری از نیروی مهاجم قرار داشت. این مساله برای طیف بسیار گسترده ای از تحلیلگران نظامی و غیرنظامی غربی و اوکراینی  نه تنها بسیار غافگیر کننده بود ، بلکه  باعث گردید تا تمامی ارزیابی های قبلی از توان رزمی نیروی هوایی روسیه و شاید سطح تهدید آن ، حداقل در میان مدت دچار تغییرات جدی گردد. با این حال تا امروز ، تمامی تلاش ها برای شناخت تاکتیک و سرعت عملیاتی این نیرو بدلیل فقدان اطللاعات کافی به بن بست برخورد کرده است .

اما برای ناظران نظامی غربی ، نشانه هایی میدانی وجود دارد که براساس آن نقاط ضعف نیروی هوایی روسیه را می توان در مواردی نظیر عدم فعالیت قابل رصد و همچنین میزان تاثیر گذاری  بر روی روند عملیات زمینی مورد بررسی قرارداد . این نقاط ضعف از دریچه دید مخازن فکر غربی در حوزه هایی نظیر ضعف در سرکوب پدافند هوایی دشمن ، اجرای حملات ضربتی با استفاده از هواگردهای بال ثابت و بالگردها در بخش قابل  ملاحضه ای از خاک اوکراین بررسی نمود . ولی مشکل ازآنجایی آغاز می شود که فقدان داده در خصوص تعداد پرانه های انجام گرفته و تاثیرات برجای مانده ازعملیات آنها تحلیل مبتنی بر واقعیات را تا حد بسیار زیادی سخت می نماید و برخلاف عملیات روی زمین  که پهپادهای شناسایی و پیاده نظام با استفاده از سامانه های قابل حمل می توانند نتایج حاصل از حملات توپخانه ای ، زرهی و پیاده را تا حدودی ثبت کنند ولی ویدئوهای موجود  از داخل کابین جتهای رهگیر یا ضربتی ، شلیک های پدافند هوایی موشکی و حتی ویدئوهایی موجود از پرواز ارتفاع پائین جنگنده های دوطرف با سخت گیری بسیار زیاد  جمع آوری و با عبور از فیلترهای حفاظتی  به شکل کانالیزه شده ای منتشر می شوند که اطلاعات چندانی را نمی توان ازانها استخراج نمود. با توجه به اینکه در نوامبر سال 2022 گزارشی در این خصوص براساس مصاحبه ها و مشاهدات میدانی در دسترس قرار دارد ، متن پیش رو تحلیلی است بر عملکرد نیروی هوایی روسیه در دومین سال تهاجم به اوکراین تا نقاط ضعف و قوت این نیرو را عمیق تر از گذشته بررسی نماید تا امکان ایجاد یک چهارچوب تحلیلی میان عملکرد نیروی هوایی روسیه قبل و بعد از جنگ اوکراین در محدوده داده های موجود فراهم گردد.

 

 

 

IRIS-T

1- عملکرد نیروی هوایی روسیه در اوکراین

نخستین و مهم ترین مفهومی که باید در حوزه عدم موفقیت نیروی هوایی ارتش روسیه در اوکراین مورد بررسی قرار داد ، چالش نیروی هوایی این کشور در یافتن ، شناسایی و انهدام بخش قابل ملاحضه ای از سامانه های پدافند هوایی زمین پایه ارتش اوکراین بود،چرا که درانتهای سال 2022 ارتش کیف همچنان تعداد قابل توجهی از سامانه های سام-11( 9M381) بوک ، اس-300پی اس/پی تی ( سام-10 ) و اس-300وی1 ( سام-12) را در کنار سامانه های تاکتیکی سام-8 اوسا ، سام-5 گامون به همراه تعداد قابل توجهی تیربارهای سنگین و سامانه های دوش پرتاب را بصورت عملیاتی در اختیار داشت و پس از گذشت حدود دوسال از جنگ ، هنوز  نیروی هوایی روسیه را وادار می کند تا با احتیاط بیشتری دست به عملیات رزمی بزند.

 

 

 

راست : بلک جکت توپولوف-160 

چپ :  توپولف-95 

 

با وجود عدم توازن میان دونیروی هوایی و سنگین بودن وزنه فناوری /سخت افزار بسود مسکو ، چالش نیروی هوایی روسیه در اجرای عملیات سرکوب دفاع هوایی اوکراین برای ناظران نظامی به یک مساله قابل توجه تبدیل شده است. درواقع امر ، اوکراین جنگ را با یک سازمان رزمی قابل توجه پدافند هوایی آغاز نمود که هسته اصلی آن را سه تیپ و یک هنگ کامل  از سامانه های اس-300پی اس/ پی تی تشکیل می گردید  که در مجموع 25 آتشبار با حداکثر 12 پرتابگر و یک خودروی حامل رادار و فرماندهی را شامل می شد . علاوه براین ، یک تیپ کامل از سامانه اس-300وی1 با دوآتشبار ، دو تیپ کامل سامانه بوک با 11 آتشبار را در اختیار داشت و همزمان نیروی زمینی نیز با برخورداری از 100 دستگاه سامانه سام-8 اوسا می توانست شبکه دفاع هوایی اوکراین را تقویت نماید.

 

 

 

 

اعضای شبکه پدافند هوایی ارتش اوکراین 

 

 

علاوه بر موارد فوق ارتش اوکراین شاهد حضور چند واحد سامانه سام-3 غیرمتحرک ولی بهینه شده و سامانه های سام-15 ( تور ) ارتقاء یافته بود که چنین وضعیتی برخلاف نیروی زمینی که پس ازتهاجم بلافاصله با سامانه های غربی مجهز گردید ، عمدتاً بر داشته های پیش از جنگ وارد نبرد گردید. علاوه براین ، پشتیبانان غربی کیف هزاران قبضه موشک و صدها دستگاه سامانه دوش پرتاب را در ماه های ابتدایی جنگ تحویل ارتش اوکراین دادند که در کنار سامانه های کلاسیک اوکراینی نظیر ایگلا و استرلا ، تهدید قابل توجهی را برای جتهای بال ثابت و بالگردهای نیروی هوایی ارتش روسیه بوجود آوردند. اما پدافند هوایی اوکراین به لطف عملیاتی بودند سامانه های روسی خود نظیرسام-11 ، سام-8 و اس-300 نیروی هوایی روسیه را مجبور کرد تا ارتفاع خود را برای حمله به اهداف مورد نظر کاهش دهند که این امر ، خلبانان روسی را وارد تله دوش پرتابهای پرتعداد نیروی زمینی نمود. از سویی دیگر ، اکتبر سال 2022 فصل جدیدی را در نبرد علیه روسها پدید آورد ، چرا که سامانه های جدید تر غربی نظیر ژپارد ، سامانه NASAMS و نمونه های زمین پایه IRIS-T نیز  وارد عمل شدند تا برضد حملات پهپادی و موشکی علیه زیرساختهای حیاتی اوکراین وارد عمل گردند.

 

 

راست : خا-555

چپ : خا-101

 

برای خنثی کردن شبکه گسترده پدافند هوایی اوکراین ، نیروی هوایی روسیه کارزاری را با تمرکز بر اجرای پرانه های ضد رادار (SEAD) همراه با پرانه های DEAD ( پروازهای انهدامی ) آغاز نمود که داده های موجود نشان میدهد ماموریتهای سرکوب موفقیت آمیزتر صورت می پذیرفت . بدین ترتیب از صبح روز 24 فوریه ( 48 ساعت پس از آغاز تهاجم زمینی ) بمب افکن های استراتژیک توپولف-95 ام اس و توپولف-160 جمعی فرماندهی بمب افکن های استراتژیک نیروی هوایی پروازهای متعددی را به منظور شلیک موشکهای خا-101 و خا-555 علیه موقعیت استقرار پدافند هوایی اوکراین اجرا نمودند و همزمان با آن ، موشکهای کروز کالیبر و بالستیکهای 9M720/9M723 و همچنین کروزهای 9M728 وارد عمل شدند تا آنچه که انهدام از رده دور نامیده می شد بطور کامل به نمایش گذاشته شود. با این حال ، نکته اینجاست که با وجود شلیک صدها تیر موشک ، بدلیل پخش بودن سامانه ها و گستردگی محدوده عملیات ، وزن آتش مورد استفاده چندان قابل توجه بشمار نمی رفت .

 

 

 

رادارهای ثابت و نیمه متحرک شبکه پدافند هوایی ارتش اوکراین

یکی از مهمترین اهداف نیروی هوایی روسیه در فوریه 2022 محسوب می شد .

 

این حملات ، علیرغم اینکه با اجرای عملیات جنگ الکترونیک سنگینی همزمان شد و تا حدودی رادارهای هشدار اولیه ، اکتساب هدف و کنترل آتش اوکراین را از کارانداخت ولی برخلاف تصور اولیه ، پدافند هوایی اوکراین موفق گردید تا برخی از اجزاء منهدم شده  رامجدداً جایگزین نموده و به کاراندازد . از سویی دیگر با وجود اینکه مسکو اطلاعات به نسبت دقیقی از شیوه عمل ، تاکتیک ها و مراکز استقراری سامانه های سام-8/10/11و12 اوکراینی داشت و فناوری آن را نیز می شناخت ، اما به این دلیل که اوکراین موفق شده بود تا درسالهای گذشته ، برنامه های ارتقائی را بر روی سامانه های روسی خود اجرا کرده و بخشی از اجزای سخت افزاری و نرم افزارکنترل کننده سامانه ها را نوسازی کند ، بخشی از تلاش روسها بصورت ناخودآگاه به شکست مبدل گردید و این تا حدودی برخلاف پیش بینی برنامه ریزان نظامی روسی بشمار می آمد. 

اما نکته اصلی در اینجاست که حملات موشکی روسها و همزمان بودن اجرای جنگ الکترونیک سنگین روی شبکه دفاع هوایی اوکراین نشان دهنده اطلاعات دقیق مسکو از نحوه چینش قرارگاه ها ، شبکه و همچنین سخت افزارهای ارتش اوکراین بود بطوریکه بیشتر از 75 درصد ساختار پدافند هوایی کیف در همان روز نخست تهاجم هوایی از کار افتادند ، اما با توجه به اینکه کیف براساس داده های ارسالی از سوی ناتو ، تا حدودی هوشیار شده بود تمامی سامانه های متحرک از موقعیت اصلی خود جابه جا شدند و همنی مساله ساده باعث گردید تا تلفات سخت افزاری سامانه های ثابت نظیر سام-3 و سام-10 که به موقع جابه جا نشدند یا بدلایل مختلف به حال خود رها گردیدند بیشتر از مابقی سامانه ها باشد.

 

 

نیروی هوایی روسیه پس از اجرای چند موج حملات موشکی از پیکربندی های سنگین خود ، جتهای ضربتی سوخو-34 را وارد عمل نمود تا نقاط حساس ارتش اوکراین را در عمق حدود 300 کیلومتری از مرزهای بین المللی هدف قرار دهد تا سامانه های پدافند هوایی بیشتری از مدافع منهدم شود. این پرانه ها که بخصوص در دالان هایی که قرار بود بالگردهای رزمی و ترابری وارد عمل شوند ، صورت گرفت ( نمونه موردی حمله واحدهای عملیات ویژه و هوابرد روسی به پایگاه هوایی هوستمول ) شامل صدها پرانه رزمی شد که 75 درصد آن به شکل تک فروندی  و حدود 25 درصد نیز بصورت دوفروندی انجام گردید . با این حال نیروی هوایی روسیه بدلایل ناشناخته ای حملات موصوف را از ارتفاع حدود 4000 متری و با استفاده از مهمات سقوط آزاد انجام می داد که البته برخلاف تصورات موجود ، چنین حملاتی با دقت علیه مراکز کنترل-فرماندهی و پدافند هوایی اوکراین انجام شد که چندساعت پیش از آن توسط کروزهای هواپرتاب روسی آسیب دیده بود ، هر چند با وجود یک دقت حداقلی ، ارزیابی های اولیه نشان می داد که خسارات وارده چندان زیاد نبوده  و با توجه به اینکه چنین حملاتی ادامه پیدا نکرد ، احتمالاً تاثیر فیزیکی فراتر از آسیبهای ناشی از حملات موشکی صورت نپذیرفت .

بدین ترتیب ارزیابی اولیه از عملیات SEAD/DEAD نیروی هوایی روسیه نشان می داد که آسیب فیزیکی وارد شده و تاثیر تخریبی که پیش بینی می شد چنین حملاتی باید از خودبرجای گذارد صورت نگرفت اما ، حملات مذکور ، پدافند هوایی اوکراین را وادار کرد تا بسرعت دست به عقب نشینی زده و درفاصله دورتری از خطوط مقدم مجدداً استقرار پیدا کند.  این مساله در کنار جنگ الکترونیک سنگین روسها ، به یگانهای هوابرد روسی اجازه داد تا با استفاده از یک صورت بندی بسیار بزرگ بالگردی به پایگاه هوایی هوستمول یورش برند که موجبات غافلگیری شدید ارتش اوکراین را فراهم آورد. بنابراین اگر تحلیل منصافه ای انجام شود ، می توان گفت که عملیات SEAD نیروی هوایی روسیه تا حدودی موفقیت آمیز محسوب می شد ، چرا که واحدهای پدافند هوایی اوکراین را مجبور کرد تا بخش قابل توجهی از نقاط استقرار خود را ترک کرده و از وارد آمدن خسارتهای جدی اولیه به نیروی هوایی و بالگردهای ارتش مهاجم جلوگیری بعمل آورد .

 

 

پنج حمله گسترده و سراسری موشکی /پهپادی ارتش روسیه به اوکراین از  فوریه 2022  تا ژانویه 2024

 

ناظران نظامی معتقدند که یکی از مهم ترین عوامل محدود کننده  حملات نیروی هوایی روسیه را باید در فقدان فرآیند های شناسایی و هدفگیری دقیق و سریع جستجو نمود که به خلبانان و برنامه ریزان روسی اجازه نمی داد تا  در سریع ترین زمان ممکن ، موقعیت های حساس را شناسایی ومورد حمله قرار دهند تا میزان تخریب مورد انتظار محقق گردد. اما باید تصدیق نمود که دپارتمان اطلاعاتی نیروی هوایی روسیه موفق شده بود تا فهرست به نسبت کاملی از اهداف را برای هنگ های نیروی هوایی و بمب افکن های استراتژیک خود  تهیه نماید و حمله هوایی نیز بخوبی با شلیک های صورت گرفته از دارایی های دریاپایه و همچنین جنگ الکترونیک هماهنگ شده بود .

 

 

 

راست : ایلوشین -20 ام 

چپ : سوخو-24 ام آر 

 

این موفقیت را باید مرهون وجود ساختار کاملی از عوامل اطلاعاتی انسانی ( HUMINT) از جمله نفوذ اداره اطلاعات نظامی ارتش روسیه به سلسله مراتب دولتی و نظامی اوکراین و همچنین بخش هایی از ستاد کل نیروهای مسلح این کشور  دانست . در واقع معاونت های ذیربط نظیر جی آریو و سازمان های مشابه از ژانویه 2022 به بعد ، مرتباً داده های جدید را از تحرکات و آخرین جابه جایی های ارتش اوکراین بواسطه استفاده از جتهای شناسایی سوخو-24 ام آر ( فنسر-ئی) و همچنین نسخه شناسایی الکترونیک ایلوشین-20 ام در امتداد مرزهای مشترک در اختیار داشتند و همین امر نیز تا حدودی به این موفقیت اولیه کمک نمود.

 

 

حملات موشکی و پهپادی ارتش روسیه و بیلان دفاع هوایی ارتش اوکراین 

دسامبر 2023/ ژانویه 2024

 

از سویی دیگر ، اجرای گشت های هوایی رزمی ( CAP) را می توان یکی از نقاط قوت نیروی هوایی روسیه بشمار آورد . این بدان معنی بود که وقتی دسته های پروازی ضربتی و همچنین واحدهای نیروی زمینی وارد حریم هوایی و خاک اوکراین شدند ، جتهای سوخو-35 و سوخو-30 اس ام درارتفاع حدود 8000 متر در صحنه حاضر بودند و حتی براساس داده های موجود چند مورد درگیری هوایی میان روسها و نیروی هوایی اوکراین نیز رخ داد در حالی که  برخی از این جنگنده ها با مجهز شدن به موشکهای ضدرادار خا-31 پی و حتی نمونه های قدیمی تر خا-58 علیه رادارهای اوکراینی که هنوزعملیاتی بودند وارد عمل شدند. اما یکی از چالش های خلبانان روسی در استفاده از مهمات ضدرادار در بردهای طولانی ، فرآیند دست و پاگیر و طولانی کنترل- فرماندهی صحنه نبرد نیروی هوایی بود که در مجموع میزان اثربخشی چنین شلیکهای را بشدت کاهش می داد . در آنسوی جبهه ، استفاده اوکراینی ها از تاکتیک های امتحان پس داده ای نظیر روشن کرده رادارها در بازه های زمانی کوتاه و همچنین جابه جایی های مستمر ، تا حدودی کارایی عملیات سرکوب پدافند هوایی روسیه را کاهش داد . به همین منظور نیروی هوایی روسیه از بازه زمانی مارس- آوریل 2022 تصمیم گرفت در روش خود تجدیدنظرکرده واین بار با مسلح کردن سوخو-25 های خود به مهمات ضدرادار و اعزام فراگفوت ها بصورت دوفروندی در ارتفاع پائین ، روشهای اوکراینی ها را خنثی کند که البته موفقیت آمیز نبود . علاوه براین ، روسها ترکیب های مختلفی از جتهای سوخو-24 ، میگ-29 ، سوخو-27 و سوخو-25 را در هفته های نخست نبرد برفراز صحنه جنگ بکاربردند.

 

پی نوشت :

1- ادامه دارد ...

2-  استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری )  بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند

 

 

[MR9 110,252]

بخش دوم : 

 

بر 1 فروردین 1403 در 20:51 , MR9 گفت:

 

برتری هوایی خرس بزرگ ....!!!!!

بررسی نقاط قوت ، محدودیت ها و چالش های نیروی هوایی ارتش روسیه در جنگ اوکراین

 

 

 

 

 

رادار هوابرد  N110M_BARS-M

 

به گفته ناظران نظامی غربی ، عملکرد سامانه های راداری و تسلیحات محمول سوخو-35 و سوخو-30 اس ام درطول درگیری ها تا میانه ژانویه 2023 به نسبت چشمگیر بوده و کارکرد رادارهای N035 Irbis-E و همچنین رادار N110M BARS-M روی دو هواگرد نامبرده  به آنها برتری قابل توجهی را نسبت به جنگنده های اوکراینی با نمایش برد درگیری 5 برابری ، انعطاف پذیری تاکتیکی در حالت ردگیری حین کاوش (TWS) داده بود . علاوه براین ، سامانه های مذکور توان دفاعی مناسبی را در برابر تلاش اوکراینی ها برای ایجاد اختلال درآنها ( توسط جتهای سوخو-27 و میگ-29) از خود نشان دادند. در کنار رهگیرها ، عملکرد جتهای ضربتی  سوخو-34 نیز به نظر از جایگاه مناسبی برخوردار می بود چرا که با مسلح شدن به غلافهای جنگ الکترونیک L-175 خیبینی از یک دوره زمانی به بعد بصورت قابل لمسی رادارهای اوکراینی را برای رهگیری آنها با مشکل روبرو کردند ، هر چند که داده هایی درخصوص اختلال در عملکرد رادارهای روسی نیز گزارش شده بود.

 

 

اگرچه گفته می شود که برد موثر رادار سوخو-35 حدود 350 کیلومتر است

ولی ظاهرا منابع غربی معتقد که این عدد صرفاً برای بازاریابی مطرح شده 

این منابع معتقد که برد کشف رادار سوخو حدود 268 کیلومتر است

درحالی که می تواند یک هدف را در  برد حدود 100 کیلومتری ردگیری نماید.

 

 

 

حالتهای رادار N035 Irbis-E جنگنده سوخو-35

 

در همین حال ، کاربرد گسترده موشکهای هوابه هوای  آر-77  به خلبانان روسی اجازه می داد تا در برد بیشتری نسبت به همتایان اوکراینی خود اقدام به شلیک نمایند چرا که سوخوهای اوکراینی با مسلح بودن به موشک های قدیمی تر آر-27 آر /ئی آر چندان برای ورود به یک درگیری فامد آمادگی نداشتند. درواقع ترکیب جستجوگر راداری فعال آر-77 و قابلیت ردگیری حین کاوش رادارهای سوخو-35 و سوخو-30 به روسها اجازه می داد تا بدون به خطر انداختن موقعیت خود جتهای اوکراینی را شناسایی و مورد حمله قرار دهند .

 

 

آر-77

 

علاوه براین ، قابلیت TWS به جنگنده های نیروی هوایی روسیه اجازه می داد تا چند موشک را به شکل همزمان علیه چند هدف شلیک کنند و جستجوگر فعال آر-77 به جنگنده حامل این توانایی را می بخشید تا بسرعت از محدود خطر دورشده و از نقطه ایمن تری صحنه را نظاره گر باشد.

 

 

آر-27 ئی آر

 

درمقابل ، خلبانان اوکراینی مجبور بودند تا قبل از شلیک به صورت خطرناکی به جنگنده های روسی نزدیک شوند تا بصورت تک قفل ( STT) آنها را ساقط نمایند. این روش انرژی راداری را برای جستجوگر نیمه مفعال موشکهای آر-27 آر/ ئی آر فراهم می نمود ولی مشکل ازآنجایی شروع می شد که خلبان باید تا زمان برخورد موشک ، قفل مربوطه روی جنگنده دشمن را حفظ می کرد و این به شکل  طبیعی ، گیرنده های هشداردهنده راداری جنگنده های روسی را فعال و به خلبان هشدار می داد.

 

 

 

نیروی هوایی اوکراین برای مقابله و خنثی سازی تهدید رو به رشد برتری هوایی ارتش روسیه برخلاف تاکتیک های استاندارد روسی 

شروع به استفاده از پروازهای ارتفاع پائین نمود.

( مشابه آنچه که نیروی هوایی ایران در جنگ با عراق به منظور مقابله با خطر شبکه دفاع هوایی عراق هنگام نفوذ به داخل خاک این کشور بکار می برد ) 

ویدئوهای فراوانی از پروازهای ارتفاع پائین جتهای بال ثابت و بالگردهای اوکراینی رصد شده که درآن هواگردهای اوکراینی 

به منظور استفاده از عوارض زمینی جهت فریب رادارهای دفاع هوایی زمین پایه و همچنین رصد رهگیرهای روسی  در پائین ترین سطح ممکن به پرواز در می آمدند 

 

با توجه به اینکه قابلیتهای رزمی جنگنده های روسی در برابر هواگردهای نیروی هوایی ارتش اوکراین در سطح بالاتری قرار داشت و در کنار آن ، سامانه های دفاع هوایی ارتش روسیه نیز به تدریج با استقرار در خاک اوکراین پوشش بیشتری را فراهم می کردند و از سویی دیگر تعداد پرانه های رزمی نیروی هوایی اوکراین نیز بسرعت کاهش پیدا می نمود ، فرماندهی نیروی هوایی اوکراین تصمیم گرفت تا جنگنده های خود را برخلاف روند پیشین ، در ارتفاع پست وارد صحنه کند تا امکان استفاده از عوارض زمینی بیشتر فراهم شود ، ولی این تصمیم چالش دیگری را برای اوکراینی ها بوجود آورد ، بدین معنی که  موشکهایی که از ارتفاع  و سرعت های پائین شلیک می شوند باید بر دو مولفه کشش آیرودینامیکی افزون تر از حالت عادی ( ارتفاع و سرعت بالا ) و همچنین غلبه بر نیروی جاذبه زمین غلبه نمیاند تا عملیات رهگیری موفقی ثبت شود . بعبارت دیگر ، قابلیتهای فناوری جنگنده های روسی ، نیروی هوایی اوکراین را وادار نمود تا تاکتیکهایی را اتخاذ نماید  که اختلاف برد موثر موشکهای هوابه هوای محمول دوطرف بیشتر از قبل شود. بدین ترتیب ، درروزهای نخست جنگ ، جنگنده های نیروی هوایی اوکراین با استفاده از عوارض زمینی و هرج و مرج ناشی از عملیات نظامی روی زمین و هوا تلاش می کردند تا در ارتفاع پائین به جتهای روسی که درارتفاع بالاتری پرواز می کردند ، نزدیک شده تا بدون نیاز به نگه داشتن دائمی قفل راداری ، اقدام به حمله نمایند.

 

 

آر-73

 

اما چالش برای نیروی هوایی روسیه تازه در حال آغاز شدن بود چرا که عدم موفقیت روسها در سرکوب کامل شبکه پدافندی ارتش اوکراین باعث گردید تا روند تلفات جتهای بال ثابت و بالگردهای روسی بسرعت افزایش پیدا کند و این جنگنده های نیروی هوایی روسیه را وادار کرد تا دوباره به ارتفاع بالاتر بازگردند. با این حال تهدید جنگنده های بال ثابت ، بالگردها و حتی پهپادهای بیرقدار ارتش اوکراین همچنان وجود داشت و این بدان معنا بود که نیروی هوایی روسیه  باید تعداد بیشتری از موشکهای خود را برای دفع چنین حملاتی استفاده کند . این مساله باعث شد تا نیروی هوایی روسیه تصمیم بگیرد تا موشکهای پیشرفته تری نظیر آر-73 ام را که بطور همزمان توسط جنگنده های میگ-31 بی ام و سوخو-35 قابل حمل بود ، وارد صحنه کند . مضاف براین ، روسا مجبور شدند تا پرنده های پیش اخطار هوابرد ای-50 و همچنین نمونه های فرماندهی -کنترل ایلوشین-20 ام خود را نیز بکارگیرند تا سطح تهدید برای پرانه های رزمی نیروی هوایی اوکراین برفراز خطوط مقدم ، بیشتر از گذشته شود که البته موفقیت قابل قبولی را تا این لحظه ثبت کرده است.

 

 

به ترتیب از بالا به پائین 

آر-27 آر

آر-27 ئی آر

 

علیرغم تمامی موفقیت نسبی نیروی هوایی ارتش روسیه در دور نگه داشتن جتهای اوکراینی از یگانهای نیروی زمینی ، یکی از حوزه هایی که نیروی مذکور با یک چالش لاینحل تا امروز با آن مواجه بوده ، فرآیند اجرای عملیات پشتیبانی هوایی نزدیک فعال از واحدهای پیاده و زرهی است . درواقع امر، هنگامی که مشخص شد طرح اولیه مسکو برای از تصرف کیف و وادار کردن اوکراین به تسلیم ، شکست خورده ، واحدهای زمینی روسی مجبور شدند تا سرعت پیشروی خود را با آتش متقابل نیروهای اوکراینی تطبیق دهند . بدین ترتیب نیروی هوایی نیز در یک چرخش آشکارتاکتیکی جتهای سوخو-25 و سوخو-34 خود را وارد عمل نمود تا از میانه های فوریه تا ابتدای مارس 2022 به یگانهای زمینی کمک کند تا به درون خطوط دفاعی ارتش اوکراین نفوذ کنند. اما پدافندهوایی اوکراین از فرصت حدود دوماه خود بخوبی استفاده کرد تا بخشی از شبکه دفاع هوایی خود را بازسازی نماید که این مساله ، پرانه های ضربتی ارتفاع پائین جتهای روسی را به یک کار خطرناک تبدیل نمود.

در نتیجه روسها در یک چرخش مجدد ، از انتهای هفته نخست مارس 2022 شروع به استفاده از مهمات سقوط آزاد و راکتهای هدایت ناپذیر نمودند بدین صورت که خلبان فراگفوت ها با پرواز در ارتفاع بسیار پائین وارد منطقه مورد نظر شده و با توجه به اینکه تنها چند ثانیه امکان قرار دادن دماغه پرنده در راستای هدف وجود داشت ، اقدام به رهاسازی راکتها و مهمات خود می نمودند. این در حالی بود که تعداد خلبانان ناوگان سوخو-25 اس ام های روسی که آموزش لازم جهت اجرای چنین ماموریتهای را داشته باشند ، بسیار محدود بود که این یکی از مشکلات چالش برانگیز نیروی هوایی روسیه قبل از تهاجم فوریه 2022 بشمار می آمد.

 

 

به ترتیب از راست  غلاف راکتهای اس-13 و غلاف راکتهای اس-8 

براساس تجربه جنگ افغانستان ، خلبانان روس به شکل تعجب آوری چندان از عملکرد راکتهای اس-25 و اس-24 و تا حدودی اس-13 راضی نبودند 

ولی غلاف های حامل راکتهای اس-5 و اس-8 به محبوبترین جنگ افزار  بالگردها و جتهای بال ثابت نیروی هوایی شوروی سابق تبدیل شده بودند 

 

این شرایط به مرور باعث گردید تا دربرابر وارد آمدن خسارات محدود به مواضع ارتش اوکراین ، تلفات نیروی هوایی روسیه در هفته نخست مارس 2022 بسرعت روندی صعودی بخود بگیرد . روسها با اجرای پروازهای ضربتی زیر ارتفاع 3000 متر و عبور چندباره از روی هدف ( که اساسا در دکترین هوایی غربی نقض مقررات است ) خود را در برابر سیل شلیک موشکهای دوش پرتاب استینگر و ایگلا قرار می دادند که به تعداد زیاد توسط پیاده نظام اوکراینی استفاده می شد. با مشاهده تلفات بالای نیروی هوایی و هوانیروز ، نیروی هوایی روسیه با تغییر تاکتیک ، به جای استفاده از راکتهای هدایت ناپذیر کوتاهبرد و مهمات سقوط آزاد ، به شلیک راکتهای اس-13 ، اس-8 توسط سوخو-25 ها و مهمات هدایت دقیق خا-29 ، خا-59 توسط جتهای سوخو-30 و سوخو-34 روی آورد .

 

اینک جتهای ضربتی سوخو-34 به شکل انحصاری مهمات سقوط آزاد را بر روی اهداف دیگر نظیر شهرهای محاصره شده  چرنینهو ، سومی ، خارکف و ماریوپل رها می کردند و این روند تا آوریل 2022 همچنان ادامه پیدا نمود و به شکل عجیبی خبری از حضور نیروی هوایی برفراز صحنه های نبرد اصلی و نفوذ به عمق دفاعی ارتش اوکراین از سوی نیروی هوایی نبود.

تاکتیک هایی که در سطور پیشین ذکر آن رفت ، پس از عقب نشینی روسها از محورهای اصلی درگیری نظیر کیف تا نبردهای پس ازآن در دونباس در بازه زمانی انتهای آوریل 2022 تا میانه های ژوئیه 2022 برفراز خرسون و خارکف ادامه پیدا نمود . بخش عمده ای از این حملات ، شلیک راکت های آزادپرتاب از روی حامل های میل-28 ، کاموف-52 ، سوخو-25 و میل-24/35 بود که البته  نقش ضدتانک را نیز برعلیه ستون های زرهی اوکراینی برعهده داشتند. این حملات به گفته ناظران نظامی اوکراینی شباهت بسیاری به  شلیک توپخانه راکتی 122م.م گراد داشت و می توانست اثر خردکننده ای بر ستون های زرهی ، خودرویی ، مراکز تجمع نیرو در فضای باز داشته باشد ولی از دقت لازم برخوردار نمی بود ، هر چند روسها اصرار داشتند که این روش را ادامه دهند.

 

شاید پدیده  نیروی هوایی روسیه در جنگ دوساله در اوکراین مهمات سری فاب-500 ام-62 بحساب می آید

این مهمات سقوط آزاد دوره شوروی سابق پس از مدتها از انبارهای نیروی هوایی روسیه بیرون آمد 

و درابتدا به شیوه جنگ دوم جهانی مورد استفاده قرار گرفت 

ولی با افزایش تلفات نیروی هوایی روسیه ، مسکو به این فکر افتاد تا با کمترین هزینه ،

مهمات مذکور را به یک جنگ افزار هدایت شونده تبدیل نماید 

 

حملات هوایی به اهداف ثابت شناخته شده نظیر قرارگاه های فرماندهی – کنترل ارتش اوکراین عمدتاً توسط سوخو-34 و سوخو-30 اس ام های مسلح به مهمات خا-29 و گاهی اوقات مهمات سری کاب هدایت ماهواره ای صورت می گرفت که به اعتقاد ناظران نظامی بیش از آنکه ماهیت پشتیبانی نزدیک هوایی داشته باشد ، نقش ممانعت هوایی را به نمایش می گذاشت . با رسیدن جنگ به اکتبر- نوامبر 2022 ، نیروی هوایی روسیه مجدداً دریک چرخش تاکتیکی جدید ، از سوخو-34 های خود برای اجرای ماموریتهای بمباران ارتفاع پائین استفاده می نمود که این مساله درآن زمان ( قبل از ظهور مهمات هدایت شونده سُرشی سری UMPK) نشان دهنده کمبود شدید مهمات هدایت دقیق درنیروی هوایی روسیه بود هر چند خطر سامانه های دوش پرتاب و حتی توپخانه ضدهوایی اوکراین وجود داشت و برنامه ریزان نظامی و خلبانان روسی ترجیح می دادند از چنین تهدیداتی تا حد ممکن فاصله بگیرند . این روند گرچه تا حدودی موثربود ولی تلفات روسها را افزایش داد بطوریکه  تا انتهای مارس 2023 ، چیزی در حدود 20 فروند سوخو-34 از ناوگان 130فروندی نیروی هوایی و 30 فروند سوخو-25 اس ام از ناوگان حدود 120 فروندی ارتش روسیه به ثبت رسیده بود. علاوه براین ، تا میانه های سال 2023 ، چیزی در حدود 33 فروند کاموف-52 از موجودی 120 فروندی و 11 فروند میل-28 از ذخیره مشابه کاموف ها در فهرست تلفات روسها وجود داشت .

 

 

یک تصویر جالب از افزایش ارتفاع سوخو-34 نیروی هوایی روسیه قبل از رهاکردن مهمات هدایت دقیق 

و سپس یک چرخش با شیب آرام که به نوعی مانور احترازی  برای حفظ فاصله از برد موثر سامانه های دفاع هوایی اوکراین انجام می شد 

 

 

  

 

داستان تلفات  فولبکهای روسی  و مهمات هدایت شونده 

نیروی هوایی روسیه پس از بروز اولین تلفات سوخو-34 متوجه شد که تهدید پدافند هوایی اوکراین علیرغم سرکوب موفق اولیه ، جدی است 

نتیجتاً در پاسخ به فشارهای شدید میل بلاگرهای روسی و حفظ تجهیزات گران بها ، تصمیم گرفت مهمات دوره شوروی فاب-500 را تبدیل به یک مهمات هدایت شونده نماید 

راست : شیوه رهاسازی مهمات سقوط آزاد فاب-500 ام-62 از ارتفاع حدود 9000 متری که بردی در حدود 60 کیلومتر به نمایش می گذاشت با این تبصره که تهدید پدافند در کمین سوخوها بود

چپ :  شیوه رهاسازی مهمات هدایت شونده فاب-500 ام-62 یو ام پی کا به منظور احتراز از برخورد با شبکه پدافند هوایی ارتش اوکراین 

 

نهایتاً ناوگان عملیاتی سوخو-35 و سوخو-30 اس ام نیروی هوایی در کنار جتهای ضربتی سوخو-34 ماموریت اجرای حملات دوربرد برفراز اوکراین را برعهده داشتند که معمولاً همزمان با شلیک کروزهای دریاپایه و بمب افکن های استراتژیک و جنگ الکترونیک شدید بود . این روند تا لحظه انتشار متن پیش رو ادامه داشت ولی روسها تقریبا" از وارد کردن ضربه موثرو قطعی به سامانه های متحرک ارتش اوکراین یا اجرای کامل ماموریتهای پشتیبانی نزدیک هوایی ناتوان بودند.  این دوضعف عمده نیروی هوایی روسیه بیشتر ناشی از فقدان سامانه های کشف ، شناسایی و ضربه دقیق به اهداف متحرک اوکراینی بود که این وضعیت منجر به  ایجاد رکود در جبهه پس از حدود یکسال رزم مانوری در شرق و جنوب اوکراین شد.

 

 

عملیات ترکیبی هوایی در دکترین هوایی ارتش های غربی به روایت تصویر 

 

2- نیروی هوایی روسیه ، پیش فرض های قبل از جنگ  در برابر عملکرد دوساله جنگ اوکراین

ناظران نظامی غربی براین اعتقاد قرار دارند مهمترین جنبه ای که نیروی هوایی روسیه در جنگ اوکراین با آن روبرو شد و بدلایل مختلف در دوره زمانی پیش از این جنگ برای آن برنامه ریزی نداشت ، فقدان توانایی در حوزه برنامه ریزی ، سازماندهی و اجرای عملیات هوایی ترکیبی ( یا به اصطلاح COMAO) بود . این اصطلاح یک واژه در ساختار کنترل- فرماندهی ناتو محسوب شده و برای توصیف ماموریتهایی استفاده می شود که درآن مجموعه از هواگردهای غیرمشابه در اقدامی هماهنگ برای انهدام و تخریب اهداف در یک زمان و منطقه نظامی  مشخص باید وارد عمل شوند و معمولاً تعداد آنها بین 20 تا 100 فروند میشود.

 

https://aparat.com/v/hgVb2

 

ساختار سلسله مراتبی دکترین عملیات ترکیبی هوایی در ناتو 

نکته جالب این دکترین ، استفاده همزمان از ساختار متمرکز ( در سطح فرماندهی ارشد ) و بلافاصله کاربرد ساختار غیرمتمرکز ( در سطح تاکتیکی ) است

در این شیوه ، انتخاب هدف در سطح ساختار متمرکز و شیوه وارد کردن ضربه در سطح غیرمتمرکز  تصمیم گیری می شود 

این ساختار به فرماندهی سطح تاکتیکی اجازه می دهد تا با فراغ بال و بدون مواجهه با محدویتهای سطح متمرکز ،

تاکتیک های خود را با ماهیت هدف منطبق کند 

 

نیروی هوایی روسیه  عملیات نظامی علیه اوکراین را با سازمان رزمی کاملی شامل 400 فروند جنگنده ، جنگنده- بمب افکن ، بمب افکن و رهگیرهای تخصصی شامل سوخو-30 اس ام ، سوخو-35 ، سوخو-34 و تعداد نامشخصی میگ-31 بی ام آغاز نمود در حالی بتدریج نمونه های سوخو-25 اس ام و حتی میگ-29 اس ام تی نیز وارد عمل شدند. این ساختار تصوری اولیه  را نزد کارشناسان اطلاعاتی ناتو ایجاد نمود که نیروی هوایی روسیه به شکل منطقی باید از قابلیتهای COMAO خود را بکار گیرد تا ضمن تقویت نقاط قوت خود ، امکان برطرف نمودن نقاط ضعف موجود را داشته باشد. این پیش فرض در حالی وجود داشت که پیش از آغاز جنگ چنین ظرفیتی در روسها دیده نشده بود ولی فرض براین بود که  مسکو برای حفظ پرستیژ خود در برابر اوکراین بهتر از جنگهای پیشین خودعمل کند. بعنوان مثال ، روسها در زمان اجرای عملیات درسوریه ، براساس داده های موجود اغلب بصورت دوفروندی پرانه های رزمی خود را انجام می دادند که عمدتاً شامل گشت رزمی هوایی و اجرای ماموریتهای پشتیبانی هوایی با استفاده از مهمات غیرهدایت و شبیه سازی پروازهای سرکوب دفاع هوایی می گردید . ولی مشکل اینجا بود که نیروی هوایی روسیه  به مانند نیروی هوایی کشورهای غربی ، به زیرساختهای شبیه ساز پیشرفته ای که امروز از هوش مصنوعی برای آموزش استفاده می شود ، دسترسی ندارند  در حالی که بطور همزمان تعداد ساعات آموزشی نیز بسیار محدود بوده و این احتمالا دو دلیل بسیار مهم در عدم استفاده روسها از  COMAO دراوکراین بوده است.

 

پی نوشت :

1- ادامه دارد ...

2-  استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری )  بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند

 

[MR9 110,252]

بخش سوم و پایانی 

 

بر 1 فروردین 1403 در 20:51 , MR9 گفت:

برتری هوایی خرس بزرگ ....!!!!!

بررسی نقاط قوت ، محدودیت ها و چالش های نیروی هوایی ارتش روسیه در جنگ اوکراین

 

 

 

 

ساختار شبکه پدافند هوایی ارتش اوکراین / مارس 2023

آبی فیروزه ای : سامانه NASAMS . برآورد اولیه تعداد تحویلی : 11 آتشبار 

قرمز : سامانه هاوک . برآورد اولیه تعداد تحویلی : 6 آتشبار 

سبز: سامانه IRIS-T . برآورد اولیه تعداد تحویلی : 4 آتشبار

زرد رنگ : دو آتشبار Patriot و یک آتشبار SAMP/T

نکته : اوکراینی ها و برخی میل بلاگرهای روسی مدعی هستند که

حداقل یکی از دوآتشبار پاتریوت به شکل متحرک در نزدیک خطوط مقدم مورد استفاده قرار می گیرد 

و به احتمال بسیار زیاد سرنگونی حداقل یکفروند ای وکس آ-50 روسی این سامانه متحرک هست 

از سویی دیگر برخی میل بلاگرهای روسی نیز مدعی هستند که حداقل یک آتشبار ( به احتمال زیاد یک پرتابگر )

از همین نمونه متحرک هدف قرار داده شده است 

 

درواقع امر ، مفهوم COMAO برای ارتش هایی نظیر ایالات متحده و کشورهای عضو ناتو برای عملیات در محیط نبرد هوایی یک مولفه بسیار بااهمیت محسوب می شود. ناتو براساس زیرمولفه های این مفهوم ، قابلیت های متنوع هواگردهای عملیاتی کشورهای عضو نظیر جنگنده ها ، بمب افکن ها ، ای وکس ها ، سوخترسان های هوایی ، پرنده های پشتیبانی الکترونیکی را بصورت بسته های مجزا و درعین حال هماهنگ با هم درمی آورد که بسیار توانمندتر از واحدهای هوایی ارتش های عضو بصورت جداگانه است . بعنوان مثال ،  یک COMAO ناتو در هفته نخست عملیات نظامی علیه دشمن و شبکه پدافند هوایی وی ممکن است ترکیبی از جتهای ضربتی  و رهگیرها را بکارگیرد که به شکل همزمان دشمن را وادار به روشن کردن رادارهای خود کرده و همچنین با استفاده از پرنده ها و تسلیحات ضد رادار ( اف-16 سی جی ، جتهای جنگ الکترونیک گراولر و اف-35 ای )  بدانها حمله ور می شود.

 

 

نمونه یک COMAO تاکتیکی ناتو در جریان بمباران یوگسلاوی 

جتهای جنگ الکترونیک /اخلالگر پراولر و جنگنده های سرکو دفاع هوایی اف-16 سی جی 

جتهای اف-15 بعنوان تاپ کاور دسته پیشرو

جتهای اف-16 حامل بمب بعنوان موج نخست حامل بمب

و درنهایت جنگنده های اف-18 و تورنادو جی آر4 بعنوان موج دوم پرنده های حامل بمب 

 

این مجموعه برای فعال شدن بصورت  تمرکز هواگردها در یک نقطه مشخص ، اجرای ماموریت ، بازگشت ایمن ، سوخت گیری هوایی گسترده درفاصله ایمن از شبکه پدافند هوایی دشمن عمل می کند که داده های مورد نیاز برای آنها توسط پیش اخطارهای هوابرد تامین می گردد. ازآنجایی که  چنین شیوه ای باید بصورت متمرکز برنامه ریزی شود ، همه کشورها موظف هستند تا بطور مرتب فرآیندهای استاندارد آن را بصورت عملی تمرین کنند . زیرساخت اجرای چنین تمرین هایی در قالب COMAO تعریف می شود و در طی آن خدمه هوایی و زمینی لازم برای اجرای تاکتیک های پیچیده آن ، تحت آموزش های دقیقی قرار می گیرند ، بنابراین خلبانان باید به شکل مستمر پروازهای پیچیده ای را تمرین کنند و محاسبات پیچیده ای نظیر میزان مصرف سوخت ، ارتباطات رمز گذاری شده و تصمیمات تاکتیکی حین عملیات را با فرض قطع هرگونه ارتباط با مراکز فرماندهی به انجام رسانند.  مجموعه مهارتهایی که ذکرآن رفت چیزی نیست که بتوان آن را بسرعت آموخت یا تکمیل کرد زمانی که زیرساختهای آن در نیروی هوایی مربوطه وجود نداشته باشد.

 

 

 

نیروی هوایی ارتش شوروی سابق و سپس نیروی هوایی روسیه به شکل کلاسیک 

یک نیروی مبتنی بر هدایت کاربر GCI یا کنترلر زمینی رهگیر است 

در این دکترین ، خلبان رهگیر و بمب افکن تنها براساس دستورات کاربر مستقر در پشت صفحه رادار 

تمامی مراحل برخاست ، تقرب بسوی هدف ، بمباران / رهگیری و فرود را انجام میدهد 

بعبارت بهتر ، خلبانان رزمی در ساختار آموزشی ارتش شوروی سابق / روسیه استقلال عمل کمتری را در صحنه رزمی در اختیار دارند 

 

 

بنابراین ، به زبان ساده نیروی هوایی روسیه به خلبانان خود آموزش نداده که به روشی مستقل و متمرکز بر ماموریت نظیر آنچه که در نیروی هوایی سلطنتی یا نیروی هوایی فرانسه دست به اجرای ماموریت بزنند. درعوض ، به خلبان روسی یاد داده شده که برای اجرای همه مراحل پروازی شامل برخاستن از روی باند ، تا اوجگیری ، اجرای مانور ، شلیک موشک و حتی خروج از منطقه نبرد ، به شکل متمرکز زیرنظر کنترلر زمینی عمل نمایند.

در نتیجه هنگامی که عملیات تهاجمی مسکو در داخل خاک اوکراین آغاز شد ، نه مهارت های حرفه ای پرواز نزد خلبانان وجود داشت و نه درک کافی میان فرماندهان نظامی نیروی هوایی روسیه دیده می شد که بتوانند  مولفه های COMAO را به منظور تسهیل عملیات سرکوب/ انهدام شبکه پدافند هوایی اوکراین اجرا کنند . درعوض ، جنگنده های روسی برای اجرای ماموریتهای گشت هوایی رزمی (CAP) به پرواز در می آمدند ، مهمات محمول خود را رها کرده و به پایگاه مبداء بازمی گشتند و در بهترین حالت ، شاهد پروازهای زوجی جتهای پشتیبانی هوایی بودیم که برای ضربه زدن به نقاط حیاتی به شکل انفرادی اعزام می شدند.

با توجه به مواردی که بیان شد ، ناتوانی روسها در اجرای مولفه های COMAO و به تبع آن عدم موفقیت کامل در اجرای ماموریتهای سرکوب / انهدام شبکه دفاع هوایی اوکراین نمی بایست برای تحلیلگران غربی مساله ای غافلگیرکننده باشد چرا که ارتش شوروی و سپس ارتش روسیه برای دهه هاست که بر روی ساختار دفاع هوایی یکپارچه زمینی خود به منظور کنترل آسمان منطقه نبرد در یک درگیری احتمالی با ناتو تکیه دارد و مسکو با بررسی تجارت ثبت شده عملکرد نیروی هوایی کشورهای غربی از طوفان صحرا تا لیبی تلاش کرده تا سازمان رزمی خود را به گونه ای اولویت بندی کند که مانع از نفوذ جتهای مهاجم به آسمان خودی گردد در حالی که ناتو از پایان جنگ سرد تا کنون سرمایه گذاری بسیار محدودی را برای افزایش قابلیتهای نفوذ خود به درون این شبکه صورت داده است.

 

 

 

راست : غلاف اسنایپر 

چپ : غلاف لایتینینگ 

 

بدین ترتیب ، محدودیتهای نیروی هوایی روسیه در حوزه هایی نظیر اجرای ماموریتهای پشتیبانی نزدیک هوایی و همچنین ماموریتهای ممانعت هوایی با توجه به کمبود فزاینده مهمات هدایت دقیق و همچنین سامانه های هدایت ماهواره ای گلوناس/ جی پی اس نباید چندان برای تحلیلگران غافلگیر کننده باشد. درواقع نیروی هوایی کشورهای غربی با توسعه غلاف های هدفگیری نظیر اسنایپر یا لایتینینگ-3 به شکل خاص تاکتیک های پشتیبانی نزدیک هوایی خود را بهبود بخشیده اند تا امکان شناسایی ، کشف و تعیین موقعیت را از یک فاصله و ارتفاع معین برای خود فراهم کنند تا همواره خارج از برد موثر سامانه های دفاع هوایی روسها قرار گیرند ولی روسها تا امروز کمتر به سراغ چنین فناوری هایی رفته اند و طبیعتاً فقدان چنین قابلیتی نزد روسها باعث بروز مشکلات زیادی شده و می شود.

 

   

 

راست : غلاف SLOT-25 

چپ : غلاف  PLATAN سوخو-34

 

بعنوان مثال ، یک جت دوموتوره با قابلیتهای بالای هوابه زمین نظیر سوخو-34 با وجود دراختیار داشتن یک غلاف الکترواپتیکی جمع شونده لیزری با شناسه PLATAN تنها یک دید بسیار محدود روبه جلو را در اختیار خلبان قرار می دهد که فاقد سامانه های حرارتی دید درشب یا آب و هوای بد است . علاوه براین ، محدودبودن زاویه دید این غلاف ، توان تمرکز بصری ( زوم ) محدود تری را نسبت به نمونه های غربی فراهم می آورد و این خلبانان فولبک را مجبور می کند تا برای انهدام دقیق هدف ، بیشتر به آن نزدیک شوند که این به شکل طبیعی ، بار کاری و مسیر پروازی که باید طی شود را افزایش می دهد . این مساله برای جتهای سوخو-35 و سوخو-30 اس ام ، شرایط نابهنجارتری را به نمایش می گذارد چرا که خلبانان روسی برای اجرای حملات دقیق  تنها می توانند روی مهمات هدایت ماهواره ای تکیه کنند و عدم وجود غلافهای الکترواپتیکی یا مادون قرمز می تواند محدودیتهای بسیار جدی را برای آنها پدید آورد. از سویی دیگر ، حسگرهای موجود برای مهمات محمول این جنگنده ها نیز بدلیل محدودیت های وزنی ، حجمی و همچنین فناوری امکان جایگزینی با غلافهای مستقل را نداشته و عملکرد بسیار پائین تری را نسبت به نمونه هایی نظیر PLATAN یا SOLT-25 به نمایش می گذارند .

 

نقل قول

 نکته ، تلاش نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران برای توسعه یک غلاف بومی برای فانتوم ها و تلاش نیروی هوایی سپاه برای توسعه یک غلاف بومی برای سوخو-22 ها به نوعی پیش بینی و درک صحیح فرماندهان ایرانی براساس تجربیات جنگ با عراق به منظور اجرای حملات دوربرد به نظرمی رسد که  پس از ورود احتمالی سوخو-35 ها باید به نوعی برطرف کننده ضعف این جنگنده باشد ) 

 

 

اکنون سئوال این است که چرا نیروی هوایی روسیه عملکردی متفاوت را در صحنه جنگ سوریه از خود نشان داد ؟ پاسخ به این سئوال دراین واقعیت نهفته است که  درسوریه ، جتهای روسی می توانستند عملیات بمباران خود را خارج از برد موثر سامانه های دفاع هوایی دوش پرتاب انجام دهند و این فرصت خوبی را در اختیار خلبان می گذاشت تا هدف را سرفرصت کشف کرده و با فراغ بال اقدام به بمباران آن نماید. حتی در چنین شرایطی نیز نیروی هوایی روسیه صرفاً از مهمات سقوط آزاد استفاده می کرد و اهداف نیز تنها ماهیت ثابت داشته و به  حومه شهرهای محاصره شده ، محدود می شدند. علاوه براین ، گروه های شورشی سوری ، توانایی تسلط بر هوا را نداشته  و تلاش آنها برای حفظ زمین زیر بمباران شدید نیروی هوایی روسیه به شکل مستمر با شکست روبرو می شد.

ولی دراوکراین ناتوانی روسها در از میان بردن سامانه های دوش پرتاب متحرک مانع از آن شد که جتهای رزمی فراتر از خطوط مقدم و در عقبه ارتش اوکراین وارد عمل شوند و آسیب پذیری شدید جنگنده های روسی که می بایست در ارتفاع پائین علیه اهداف مورد نظر وارد عمل می شدند باعث شد تا خطرپذیری چنین ماموریتهای افزایش پیدا کند. درواقع ، خدمه  بی تجربه روسی ، درحالی که  غلاف های هدفگیری پیشرفته ای در اختیار نداشتند ، می بایست تنها بر روی داده های جمع آوری شده از پهپادها ، عوامل اطلاعاتی داخل ارتش اوکراین تکیه کرده یا تنها مبادرت به شلیک راکتهای آزادپرتاب برای انهدام اتفاقی اهداف مورد نظر ، آن هم تنها در امتداد خطوط مقدم می نمودند.

 

 

بخش قابل توجهی از این محدودیتها نه از مشکلات ذاتی فناوری پیشرفته روسی بلکه از این واقعیت ناشی می شود که ارتش روسیه از دهه ها قبل تنها به اجرای آتش انبوه توپخانه ، اعزام دسته های بزرگ زرهی و آتش پیاده در سطح تاکتیکی و عملیاتی میدان نبرد تکیه داشته و برخلاف غربی ها ، سرمایه گذاری چندانی روی حسگرها ، تسلیحات و آموزش خلبانان خود صورت نداده است ( ارتش های غربی پس از دهه ها استفاده از نیروی هوایی بعنوان یک نیروی ضدشورش ، از یک مقطع زمانی به بعد  دکترین نیروی هوایی خود را تغییر دادند و همین مساله موجب تغییرات گسترده در حسگرها ، مهمات و آموزش آنها شد ) که این درمجموع نشان میدهد که ضعف روسها در اجرای ماموریتهای پشتیبانی نزدیک هوایی نمی بایست چندان برای غربی ها غافلگیر کننده باشد.

3- چشم انداز تهدید نیروی هوایی روسیه در میان و بلند مدت

با توجه به مواردی که پیش از این مورد بررسی قرار گرفت ، اکنون باید  در ارزیابی قابلیتهای نیروی هوایی ارتش روسیه در برابر دارایی های رزمی نیروی هوایی اوکراین این مساله باید مورد توجه قرار گیرد که چرا شاخه هوایی ارتش روسیه هنوز تاثیر قابل توجهی را بر روند عملیات زمینی نگذاشته است .

اولین و مهمترین عامل موجود ، عدم موفقیت روسها در ایجاد برتری هوایی بر فراز صحنه نبرد و درعمق خطوط دفاعی ارتش اوکراین است که می توان اکنون چنین وضعیتی را به فقدان مولفه هایی نظیر COMAO و ارائه ترکیب مناسبی از سرکوب/ انهدام پدافند هوایی ارتش کیف و درنهایت فعال بودن سامانه های متحرک دفاع هوایی اوکراین مربوط دانست . این وضعیت از آنجایی اهمیت دارد که  آیا اوکراین می تواند همچنان پوشش دفاع هوایی خود را در برابر حملات روسها حفظ کند یا خیر . ارتش اوکراین تعداد قابل توجهی از سامانه های سام-11 و سام-8 خود را از دست داده که بیشترناشی از حملات پهپادی ، توپخانه ای و حتی بالستیکی است در حالی که میزان مصرف بالای مهمات برای رهگیری مستمر پهپادها ، پرنده های بال ثابت ، بالگردها و بالستیک های روسی باعث شده تا پایداری شبکه دفاعی هوایی این کشور بشدت به کمک های نظامی غربی وابستگی پیدا کند .

دومین عاملی که باید بدان توجه داشت ، اختلاف فاحش میان فناوری و کمیت نیروی هوایی ارتش روسیه و ارتش اوکراین است در حالی که بررسی عملیات روسها درسوریه نشان میدهد که اگر نیروی هوایی روسیه بتواند شرایط اجرای پرانه های رزمی را در ارتفاع متوسط بدست آورد ، امکان حملات سنگین و غیرقابل توقف علیه مواضع ثابت ، شهرها و زیرساختهای حیاتی دشمن را در اختیار داشته و این بدان معناست که نیروی هوایی روسیه همچنان یک خطرقابل توجه برای ارتش اوکراین بشمار می آید .درواقع نیروی هوایی روسیه با حفظ و ارتقاء روند فعلی بتدریج حملات بیشتری را برعلیه عقبه ارتش اوکراین و دپوهای تسلیحاتی اوکراین اجرا خواهد کرد ولی اگر اوکراین بتواند پوشش فعلی دفاع هوایی خود را حفظ کند ، احتمال اینکه نیروی هوایی روسیه بتواند تغییری در روند جنگ ایجاد کند ، بسیار کم خواهد بود.

 

 

رادار  48Ya6-K1

 

سومین مولفه قابل توجه برای بررسی ، تهدید نیروی هوایی روسیه علیه ناتو است که به گفته بخش قابل توجهی از کارشناسان اطلاعاتی این پیمان همچنان بدون تغییر باقی مانده است . بدین ترتیب ، دو عامل کلیدی روسها در ایجاد برتری هوایی برفراز خاک خود و همچنین تقویت شبکه دفاع هوایی این کشور که در جنگ اوکراین به شکل کاملا موثری عمل کرده اند ، می تواند همچنان برای ناتو دردسرآفرین باشد. بدین ترتیب باید این واقعیت را قبول نمود که سامانه های دفاع هوایی ارتش روسیه زمانی که  بصورت یک شبکه یکپارچه عمل می کنند ، بسیار کُشنده بوده و این مساله بخصوص در خصوص شلیک های دوربرد سامانه اس-400 علیه جتهای اوکراینی درحال پرواز در ارتفاع کم تا هدایت جتهای خودی با استفاده از رادارهای  48Ya6-K1 تا حضور سامانه های سام-17 و 15 که به یک تهدید جدی برای پهپادها و بالگردهای اوکراینی تبدیل شده اند مصداق دارد . بدین سبب ، نیروی هوایی کشورهای ناتو باید بازنگری بسیار جدی را در حوزه قابلیتهای سرکوب/انهدام دفاع هوایی علیه سامانه های متحرک روسها را دردستور کار خود قرار دهند.

 

 

چهارمین عامل پراهمیت ، بیلان موشکهای کروز هوا و دریاپایه ، ناوگان بمب افکن های دوربرد ، بالستیک های اسکندر است که بیش از گذشته باید مورد توجه ارتش های ناتو قرار گیرد. با این بیلان ، اکنون تهدید موشکهای کروز روسی به یک خطر جدید تبدیل شده  که با اضافه شدن هایپرسونیکهای هواپایه رسماً زنگ هشداری برای ناتو محسوب می گردد. این دارایی ها به مسکو اجازه می دهد تا پایگاه های هوایی و زیرساختهای استراتژیک غرب را با مهمات هدایت دقیق که فاقد پدافند هوایی موثری هستند را پس از دهه ها برتری هوایی بی چون و چرای ارتش های عضو ناتو مورد هدف قرار دهند که این مساله در جریان حملات زمستانی نیروی هوایی روسیه علیه زیرساختهای انرژی اوکراین بخوبی مشاهده گردید. این بمباران ها ذخایر روسها را تا حدود زیادی خالی کرده  ولی اکنون ارتش روسیه می تواند ماهانه 6 تیر موشک بالستیک اسکندر و  حدود 40 تیر موشک کروز را تولید کند و اگر تحریم های غرب نیز لحاظ شود ، مسکو می تواند تنها در عرض چند سال دوباره به وضعیت قبل از فوریه 2022 بازگردد. ولی اگر این تحریم ها موثر واقع شوند میتوان امیدوار بود که  روسها نتوانند به موقع توان خود را بازیابند ولی اگر چین وارد معادله فوق گردد ، وضعیت برای غرب چندان امیدوارکننده نخواهد بود.

 

 

پنجمین مساله ای که باید بدان توجه نمود ، ناوگان جنگنده- رهگیرها ، بمب افکن ها ، جتهای ضربتی  و بالگردهای ارتش روسیه است که براساس تجربه اوکراین کارایی آنها در اجرای موثر عملیات سرکوب/ انهدام پدافند هوایی چندان جالب توجه نیست و تقریبا به شکل قطعی امکان دستیابی به برتری هوایی در یک نبرد رودرو با نیروی هوایی ارتش های غربی را ندارند  ولی این مساله پیش از فوریه 2022 نیز نزد سازمان های اطلاعات نظامی غربی مشخص شده بود و بعید است که روسها بتوانند در یک آینده نزدیک این وضعیت را معکوس کنند چراکه اصلاح روند پیشین تنها به اضافه شدن قابلیت های COMAO ، آموزش های پایه های خلبان ها و زمان کافی جهت ارتقاء مهارت های حرفه ای خواهد داشت ولی در حال حاضر تهدید جدی نیروی هوایی روسیه ، توان ضربتی دوربرد آن است  که تا حد بسیار زیادی در اوکراین موثر واقع شده و ضربات قابل توجهی را به  ساختار نظامی اوکراین وارد کرده است.

 

 

ششمین موردی که باید آن را در تحلیل ها حساب کرد ، علیرغم اینکه روسها ضعف های بسیار زیادی در حوزه های برنامه ریزی تاکتیکی و تبدیل آن به راهکارهای استراتژیک از خود نشان داده اند ، توان بالای نیروی زمینی این کشور در برابر وارد آمدن خسارات سنگین و مهارت حرفه ای آنها در متمرکز کردن آتش توپخانه  و همچنین سطح حرفه ای قابل توجه در اجرای جنگ الکترونیک هنگام تهاجم یا دفاع است . بدین ترتیب ، در یک تخاصم جبهه ای بزرگ درآینده بر سرزمین های مورد مناقشه با ناتو ، روسها برای وارد کردن ضربات غیرقابل جبران ، چندان به مقابله با نیروی هوایی ارتش های غربی نیاز ندارند ، بلکه با تقویت شبکه پدافند هوایی خود و ترکیب آن با آتش سنگین توپخانه و درنهایت تهدید هسته ای میتوانند تا حدودی موفقیت های خود را تضمین کنند در نتیجه نیروی هوایی روسیه تنها یک نیروی مستقر در پشت شبکه دفاع هوایی خواهد بود تا با اجرای گشت های هوایی رزمی  امکان حضور بمب افکن های حامل مهمات دوربرد ، اجرای آتش توپخانه سنگین را داشته باشد .

 

 

تا اینجای متن ، خبری از مفهوم COMAO روسی نبود ولی ظاهرا از انتهای 2023 تا امروز میل بلاگرهای غربی 

به این نتیجه رسیده اند که روسها هم COMAO مخصوص به خود را توسعه داده اند 

به گفته این دسته از تحلیلگران ، نیروی هوایی روسیه با استفاده ترکیبی از جتهای سوخو-35/سوخو-34 ( و احتمالا سوخو-35 ) 

مسلح به موشکهای ضدرادار خا-58 یو  و پرنده های حامل مهمات سری فاب ( سقوط آزاد و هدایت شونده )  علیه شبکه دفاع هوایی ارتش اوکراین یااهداف بشدت محافظت شده وارد عمل می شوند 

این صورتبندی ها توسط پرنده های پیش اخطار آ-50 پشتیبانی می شود که نقش کنترلر هوایی هواپایه را ایفا می کنند.

( ظاهرا نیروی هوایی روسیه از انتهای 2023 دسته های تهاجمی سوخو-34 حامل بمب را با اسکورت سوخو-35 های ضدرادار یا رهگیر به نبرد اعزام می کند ) 

 

در بلند مدت ، یک سئوال مهم پیش روی نیروی هوایی روسیه می ماند و آن ، احتمال ارسال فناوری حسگرهای پیشرفته ، مهمات و موشکهای هوابه هوا به محض اتمام عملیات رزمی دراوکراین از سوی چین به مسکو است . اگرچه وقوع چنین احتمالی باید پس از یکسری تغییرات بزرگ در روابط بین دوکشور امکان پذیر گردد ولی احتمال وابستگی روسیه به چین در حوزه نظامی مقداری دور از ذهن است  ولی از دید چین ، وجود یک روسیه قوی بلحاظ نظامی ، تمرکز غرب را از بیجینگ دورتر می کند . درمجموع صنعت دفاعی روسیه با وجود تحریم ها به مدرن سازی سامانه های خود ادامه خواهد داد و نیروی هوایی روسیه نیز به جای سرمایه گذاری روی پهپادهای سنگین ، سوخو-57 یا بمب افکن پک-دا همچنان روی بهینه سازی ناوگان میگ-31 ، خانواده فلانکر ، سوخو-34 متمرکز خواهد بود.

 

پی نوشت :

1- منبع : برگردان متن کامل گزارش  مرکز تجزیه و تحلیل ایالات متحده ، واحد برنامه ریزی ، سیاست گذاری و استراتژی / مدیریت برنامه ریزی پژوهشی / آرلینگتون کانتی ، ویرجینیا / نیروی دریایی ارتش ایالات متحده 

2-  استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری )  بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند

 

[scorpion57 3,463]

با توجه به وسعت و همه گیری کاربرد تلفنهای همراه علی الخصوص هوشمند وچالشهای جدیدی که از این طریق متوجه میدان های جنگ شده این مقاله به نظرم جالب اومد

تلفن همراهم رو منفجر کن

یک گزارش از چالش های ردیابی تلفن های همراه در میدان جنگ  جاری در اوکراین.

احتمالاً اولین جنگ "گوشی های هوشمند"، درگیری های جاری در اوکراین اتفاق افتاده و نقش مهمی که این دستگاه ها همچنان در این جنگ ایفا می کنند و در آینده نیز ایفا خواهند کرد. در سطح نظامی، تلفن‌های هوشمند می‌توانند جایگزین مفیدی جهت ارتباطات تاکتیکی برای فرستنده‌های گیرنده نظامی باشند. تلفن‌های هوشمند به مردم اجازه می‌دهند در تماس باشند یا از اینترنت استفاده کنند، زمانی که زیر ساختهای ارتباطات راه دور معمولی ممکن است در اثر جنگ آسیب ببیند یا در دسترس نباشد. 

گزارشی که در ماه فوریه توسط ENEA منتشر شد ، نگاهی دقیق به سؤالات پیرامون استفاده از تلفن های همراه در میدان جنگ و یا نزدیکی آن دارد. در ژانویه 2023، ارتش روسیه سیگنال‌های تلفن همراه نیروهای روسی را دلیل حمله ارتش اوکراین به یک هدف در ماکییوکا در جنوب شرقی اوکراین دانست که در آن تعداد زیادی از نیروهای روسیه کشته شدند.  گزارش ENEA بررسی می کند، اینکه آیا این سیگنال ها دلیل مکان یابی نیروهای روسی توسط اوکراینیها بوده اند یا خیر.

آیا از طریق تلفنم من رو پیدا می کنی؟

مطالعه ENEA می‌گوید که سیگنال‌های تلفن همراه را می‌توان از طریق سنجش فرکانس رادیویی غیرفعال پیدا کرد اما جهت یابی  رویکرد پیچیده تری است که شامل ایستگاه ردیابی است. ایستگاه با تلفن ارتباط برقرار می کند و سیگنالی را به عنوان پاسخ تولید می کند. هنگامی که این سیگنال تولید می شود، می توان آن را مکان یابی کرد. این رویکرد همچنین به  Communications Intelligence (COMINT) (واحد اطلاعات ارتباطات)اجازه می دهد تا جزئیات تلفن مورد نظر مانند شماره کارت سیم کارت (شناسه موبایل مشترک) را بازیابی کنند. گمان می رود سیستم Leer-3  ارتش روسیه از روش جهت یاب فعال استفاده کند.

 روس ها از سیستم  Leer-3 - متشکل از دو پهپاد و یک کامیون فرماندهی - به عنوان وسیله ای برای مکان یابی نیروهای اوکراینی استفاده می کنند.این سیستم می تواند بیش از 2000 تلفن را در برد 3.7 مایلی انتخاب کند و به طور بالقوه امکان یافتن تعداد زیادی از مواضع دشمن را فراهم کند.

بازیابی مکان از طریق شبکه های رادیویی روش سومی است که در مقاله ENEA به اون اشاره شده است. یک ردیاب مکان دستورات اندازه گیری رادیویی را به هر تلفن همراهی که ردیابی می شود ارسال می کند. معمولاً این کار توسط شبکه‌ها برای اطمینان از کیفیت و بهبود عملکرد ارتباط انجام می‌شود. از طریق محاسبات خاص ریاضی، با بازیابی محلی از طریق شبکه های رادیویی می تواند مکان تلفن همراه را مشخص کنند.

هک وسیله دیگری برای مکان یابی گوشی است. ردیابی فعال شبکه اطلاعات موقعیت مکانی تلفن های متصل به هر شبکه تلفن همراه خاص را استخراج می کند. به طور خاص، پروتکل Signaling System-7 (SS7) که مسیریابی ترافیک و صورتحساب را کنترل می کند، مورد سوء استفاده قرار می گیرد. با دسترسی به پروتکل‌های SS7 امکان یافتن و ردیابی مشترکین در شبکه وجود دارد. به همین ترتیب، هک اپراتور تلفن همراه می‌تواند از طریق باگهای شبکه ارتباطی اطلاعات موقعیت مکانی مشترک را مورد سوء استفاده قرار دهد. همچنین می‌توان بدافزار را به تلفن‌های همراه وارد کرد که سپس برای ردیابی دستگاه استفاده می‌شود، 

 

باید گوشیم رو تو خونه می گذاشتم!

 کاتال مک‌دید، افسر ارشد فناوری ENEA و یکی از نویسندگان گزارش می‌گوید: افزایش استفاده از موبایل و به طور کلی ارتباطات تجاری توسط نیروهای نظامی یک چالش ست کنترل  دستگاه های تلفن همراه باید تا حد امکان انجام شود، یعنی از دستگاه های تلفن همراه باید  محدود و با تدابیر امنیتی استفاده شود.

شبکه‌های تلفن همراه در حال حاضر مراکز ثقل در جنگ‌های معاصر و آینده و به‌عنوان اهدافی هستند که می‌توان از آنها برای تعیین مکان سربازان، مختل کردن ارتباطات و اختلال در روحیه استفاده کرد. در کنار مکان یابی جغرافیایی، حملات الکترونیکی علیه ارتباطات بی سیم می تواند ارتش را از ارتباطات تاکتیکی جایگزین محروم کند. بهره‌برداری از شبکه‌های بی سیم برای انتشار ترافیک نادرست، گمراه‌کننده یا تضعیف‌کننده می‌تواند تأثیر روانی قدرتمندی داشته باشد.

با انعکاس این اهمیت، شبکه‌های سلولی (ارتباطات سیار)(مثل همراه اول)در جنگ اوکراین «توسط هر دو طرف ایمن‌تر و انعطاف‌پذیرتر شده‌اند، این اتصال بهبودیافته تا مرز و در بسیاری از موارد در میدان جنگ وجود داشته است».

تأثیری که جنگ در اوکراین بر شبکه‌های تلفن همراه می‌گذارد، همینطور بالعکس، تأثیری بسیار فراتر از صحنه عملیات است. به اصطلاح پروتکل‌های سلولی نسل پنجم (5G) توسط ارتش‌ها برای تقویت ارتباطات در میدان جنگ و خارج از آن مورد استقبال قرار می‌گیرند. غیرنظامیان  نیز باید توجه داشته باشند. شبکه های سلولی که همه ما به آنها تکیه می کنیم، اهداف ارزشمندی در صلح و همچنین جنگ هستند. باید  آسیب پذیری های خودمان را درک کنیم.

 

مجموعه دیگری از آسیب پذیری ها نه از تلفن ها، بلکه به رفتار سربازانی که از آنها استفاده می کنند مربوط می شود.

 شاید آنها موفق به استفاده از دستگاه های خود بدون هدف قرار گرفتن توسط پهپاد یا موشک شوند ولی متوجه نیستند که دشمن به تماس های آنها گوش می دهد. پیامدهای این امر همیشه بلافاصله آشکار نمی شودشاید آن‌ها اهداف آنقدر ارزشمندی نباشند که فوراً موشکی به سمت آن‌ها حواله کنند، اما ممکن است آنقدر ارزشمند باشند که بتوان اطلاعات را ردیابی کرد.

 یک آسیب پذیری دیگر وجود دارد که اغلب می تواند کشنده باشد - کسالت. با طولانی شدن جنگ است.

هنگامی که محققان در سال 2017 با سربازان خط مقدم در دونباس مصاحبه کردند، متوجه شدند که آنها معمولاً با وجود آگاهی از خطرات، از تلفن های خود استفاده می کنند. یکی به محققان گفت:

وقتی سربازها برای روزها و حتی هفته‌ها بدون هیچ کاری در گودال‌ها و سنگرها  می‌نشینند،از بی حوصلگی کارهای خود سرانه ای می کنند و پروتکلهای امنیتی رو نادیده می گیرند

 

دستور ارتش اوکراین

1. سیم کارت خود را در خانه بگذارید.

2. بهترین مکان برای دریافت سیم کارت در خود منطقه درگیری است.

3. اگر قصد تماس تلفنی دارید، حداقل 400-500 متر از مواضع تیم فاصله بگیرید.

4. تنها راه نروید، یک دوست مسلح را با خود ببرید تا شما را پوشش دهد

5. بهترین مکان برای برقراری تماس تلفنی، مکان هایی است که افراد غیرنظامی زیادی در آن حضور دارند، ترجیحاً در شهرهایی که اخیراً آزاد شده اند.

6. همیشه گوشی خود را خاموش نگه دارید. زندگی شما به آن بستگی دارد. موشک Grad به کل تیم شما ضربه می زند.

7. کدها یا کارت های شارژ را از افراد محلی قبول نکنید. زن جوانی که از روستای همسایه برای شما کارت شارژ آورده است ممکن است برای دشمن کار کند. در حال حاضر FSB و SBU باید حجم عظیمی از داده ها را برای شناسایی تلفن های همراه مردم خودمان و دشمن پردازش کنند. کار آنها را آسان نکنید.

8. مراقب رفقای خود باشید – یکی از دوستان به نامزدش زنگ می زند و یک ساعت بعد موقعیت شما گلوله باران یا مورد حمله قرار می گیرد.

9. به یاد داشته باشید، دشمن بدون توجه به اینکه از کدام سیم کارت یا اپراتور مخابراتی استفاده می کنید، می تواند به مکالمات شما گوش دهد.

سلام زحمت انتقال تصاویر به گالری رو تقبل بفرمایید ممنون

منابع

https://www.armadainternational.com/2024/03/war-in-ukraine-cellphone-use-electronic-warfare/

https://news.sky.com/story/ukraine-war-mobile-networks-being-weaponised-to-target-troops-on-both-sides-of-conflict-12577595

ویرایش شده در فروردین 3 توسط scorpion57

[MR9 110,252]

بسم ا...

 

مهندسی -رزمی در اوکراین

درس هایی برای جنگ آینده

 

 

مقدمه : در اثنای ضدحمله ارتش اوکراین در تابستان سال 2023 و در سلسله مقالاتی که تحت عنوان :تطبیق تاکتیکی ، بررسی روند انطباق سازمان رزم ارتش روسیه در صحنه عملیات اوکراین  در انجمن میلیتاری ارائه شد ، رسته مهندسی ارتش روسیه به شکل مختصر مورد بررسی قرار گرفت. در حدود کمتر از یکسال ، اکنون از دریچه دید رسته مهندسی - رزمی ارتش ایالات متحده ، وضعیت نبرد دراوکراین از دریچه دید شاخه مهندسی  تحلیل می شود .. 

 

تطبیق تاکتیکی بررسی روند انطباق سازمان رزم ارتش روسیه در صحنه عملیات اوکراین

 

آغاز : 

عملیات تهاجمی ارتش روسیه در فوریه 2022علیه اوکراین ، ارتش ها را وادار کرده تا نقش واحدهای مهندسی – رزمی را مجدداً بررسی کرده وبازتعریفی را در خصوص ماموریت های محوله بر روی این یگانها داشته باشند . در واقع امر ، تغییر تمرکز ارتش های غربی ازجنگ علیه تروریسم  به عملیاتهای رزمی در مقیاس بزرگ ( large-scale combat operations/ LSCO) که پس از خروج ایالات متحده از افغانستان در سال 2021 صورت گرفت ، باعث شد تا بسیاری از مفاهیمی که برای سالها به کناری نهاده شده بود باردیگر درصدر توجهات قرار گیرد . درواقع ، تا قبل از شروع جنگ دراوکراین ، ایده عملیات رزمی در مقیاس بزرگ بتدریج در حال منسوخ شدن بود و متون تخصصی ارتش ها دیگر بدان نمی پرداختند، بدین معنا که مهندسی-رزمی بویژه در سازمان های مسلحی که  سازمان رزمی خود را کاهش داده بودند ، دیگر معنای گذشته خود را نداشته و با توجه به پیش زمینه ای که از سال 2001 بنا نهاده شده بود ، مسیر به گونه ای متفاوت پیش می رفت . اما اکنون بزرگترین عملیات زمینی پس از جنگ دوم جهانی در اروپا جریان دارد و یک قدرت نوظهور نیز در آسیا خودنمایی می کند در نتیجه ، باید درسهای موجود از شرایط جاری را به شکل تخصصی مورد بررسی قرار داد تا با ایجاد بسترهای لازم ، شرایط برای ورود به یک منازعه جدید آماده گردد.

 

 

با توجه به مواردی که بیان شد ، ارتش های غربی و بخصوص ایالات متحده باید سازمان رزم و مهارتهای یگانهای موجود را برای رویارویی احتمالی با یک دشمن همتا یا نزدیک به همتا افزایش داده چرا که اکنون میزان دسترسی به تجهیزات و مهارتها در سطح بسیار پائینی قرار داد در حالی که عدم سرمایه گذاری روی این چنین ساختارهایی ، ممکن است همان تهدیدات و چالش هایی را بوجود آورد که اکنون ارتش روسیه و اوکراین با آن دست و پنجه نرم می کنند. بعنوان مثال دردسرهای جدی ارتش روسیه در جنگ پل ها با اوکراین و تلفات ناشی از آن ، باعث شده تا ارتش ایالات متحده به منظور اجتناب از بروز چنین مواردی پیش بینی هایی را صورت دهد . در مجموع ، تا آوریل سال 2024 سه نکته اصلی در ارتباط با نقش واحدهای مهندسی -رزمی در صحنه نبرد اوکراین قابل مشاهده است :

1- اهمیت رعایت اصل پراکندگی واحدها و ایجاد چتر پشتیبانی برفراز آنها

2- نیاز به  بروزرسانی مهارتی و تجهیزاتی نیروی زمینی به منظور تسهیل عبور یگانهای رزمی از موانع طبیعی و مصنوعی

3- برطرف کردن کمبود قابل توجه سخت افزارهای پل زنی در سازمان رزمی یگانهای مهندسی -رزمی

 

صحنه نبرد اوکراین از یک نظر فاقد هرگونه نوآوری نظامی است بدین معنی که ارتش روسیه اکنون از راهبردی استفاده می کند که ظاهرا برای یکصد سال است بدون تغییر مانده و نیروی زمینی این کشور با استفاده از موانع ایذایی کلاسیک که توپخانه سنگینی از آن حمایت می کند و به بهترین شیوه ممکن واحدهای تسلیحات ترکیبی از آن دفاع می کنند باعث شده تا به تقریب همه تلاش های به دقت طراحی شده آفندی در برابر آن به شکست منجر شود. این مساله بدان معناست که  مجموعه تمام مهارتهای عملیاتی که در 2 دهه اخیر برای مقابله با تاکتیک های کمین جاده ای توسعه یافته و براساس آن فناوری های پیشرفته ای ابداع شده ، بطور کامل از رده عملیاتی خارج شده اند و برعکس نیاز شدید ارتش به تمرکز زدایی از واحدهای رزمی به منظور مقابله با تهدیدات میدان نبرد و همچنین الزامات قابل توجه در کنترل تشعشعات مغناطیسی قرارگاه های فرماندهی در رده تیپ /لشکر ، توسعه سامانه های بدون سرنشین پرنده ، روند طراحی عملیات نظامی را بسیار پیچیده تراز روند موجود تا قبل از آغاز جنگ علیه تروریسم (2001)نموده است. بعنوان مثال ، تهدیدات هوایی جدید باعث شده تا ارتش ایالات متحده به روش ها وفناورهایی روی آورد که  قبلا هرگز بدان نیازنداشت.

برآوردهایی که از دوسال جنگ در اوکراین میان ستادهای فرماندهی ارتشهای غربی دست به دست می شود نشان میدهد که صحنه رزمی فعلی در شرق و جنوب اوکراین بشدت از سامانه های بدون سرنشین اشباع شده بطوریکه گزارش های موسسه خدمات سلطنتی متحد داده های غیرقابل باوری نظیر نرخ تلفات ماهانه  1000 فروندی بدون سرنشین های اوکراینی را در اختیار مخاطبان خود قرار می دهد . این فناوری تابدانجا نگرانی های شدید غربی ها را برانگیخته که تحلیل های ناامیدانه ای از گسترش بی قید و بند فناوری مربوط به این پرنده ها نزد بازیگران دولتی و غیردولتی از جانب آنها صادر می شود .

 

 

بدین ترتیب ، ماهیت تهدید های مذکور بصورتی درآمده که واحدهای مهندسی- رزمی که وظیفه نفوذ به درون میدان های موانع یا تسهیل عملیات عبور از رودخانه را برعهده دارند ، باید دائم فرض قرار داشتن زیر نظارت دشمن را در محاسبات خود وارد کنند.  بدین سان به مانند جنگ دوم جهانی و نبردهای پیش از آن ، دارایی های مهندسی در کنار سخت افزارهای رزمی نیروی زمینی به اهدافی با ارزش بالا تبدیل شده اند . بعنوان مثال ، یک خودروی مین روب ارتش در حال حاضربه یک هدف جذاب برای گلوله های توپخانه ارزان قیمت هدایت شونده دشمن شده است. در حالی که انهدام چنین تجهیزاتی که کمیت آنها در ارتش ها در حداقل میزان خود قرار دارد ، ممکن است به ایجاد یک اختلال کامل در اجرای یک عملیات نظامی منجر گردد.

درس اول :  افزایش بقاء

اگر مجموع مطالبی که در سطور پیشین شرح آن رفت را بعنوان مبنایی برای نخستین درس برگرفته از صحنه نبرد اوکراین لحاظ کنیم معادله ذیل از آن استخراج می شود

 

نقل قول

افزایش بقاء واحدهای رزمی  = رعایت اصل پراکندگی یگانها  + ایجاد چتر پشتیبانی برفراز یگانها

 

معادله فوق الذکر به زبان ساده این مفهوم را به ذهن می رساند که  به منظور حفظ سازمان رزمی یگانهای تکور برای ادامه عملیات ابتدا باید پوشش یا چتر حمایتی را بر فراز آنها ایجاد نمود و همزمان با آن ، فاصله مناسب و استتار واحدها میان نقطه استقرار اولیه و خط تماس با دشمن مساله ای حیاتی برای فرماندهی نیروهای خودی است.

 

 

 

 

در همین رابطه ناظران نظامی معتقدند که  همزمان با ارتقاء مهارتها و همچنین سخت افزارهای واحدهای تسلیحات ترکیبی بر روی آنچه که  عملیات رزمی در مقیاس بزرگ نامیده می شود ، اهمیت این مساله باید به شکل "زمان واقعی" روی صحنه نبرد اوکراین مورد بررسی قرار گیرد . ارتش اوکراین پس از مدتها برنامه ریزی و جمع آوری نیرو- تجهیزات در حالی تابستان سال 2023 را به منظور اجرای ضدحمله انتخاب کرد که  یگانهای مهندسی ارتش روسیه ، ماه ها وقت داشتند تا قدرتمندترین خط دفاعی خود را از آغاز عملیاتی نظامی ،طراحی و بسازند. اندیشکده های نظامی بریتانیا در گزارش های خود به فرماندهان ناتو بر این نکته تاکید داشتند که که یگانهای مهندسی- رزمی ارتش روسیه تا حد بسیار زیادی از آموزه های کلاسیک خود پیروی نموده و با کمی تغییر نسبت به آنچه که قرار بود در یک جنگ احتمالی با غرب رخ بدهد ، ساختار دفاعی سه لایه ای را ایجاد کردند .

 

 

تجزیه و تحلیل استحکامات ارتش روسیه در جنگ اوکراین - وال استریت ژورنال

https://aparat.com/v/KXlua

 

 

در این ساختار، لایه نخست  یا لایه تعجیلی  ، تنها شامل یکسری خندق های ویژه پیاده نظام بود که با عجله ساخته شد و دفاع ازآن چندان نداشت و بیشتر بصورت سنگرهای کمین مماس بر خطوط دفاعی ارتش اوکراین روی آن حساب باز می شد. اما عناصر تکور مهاجم با پیشروی بیشتر به داخل این ساختار ، به لایه دوم برخورد می کردند که ساختاری با فرصت طراحی شده بشمار می آمد که درمقایسه با لایه نخست ، تاب آوری بیشتری در برابر حملات مهاجم داشت بصورتی که خندقهایی به عرض 6 متر که از سوی رشته های عریض سیم خاردار و میدان های مین متراکم و درنهایت سازه هایی که به دندان اژدها شهرت داشتند  ازآن حمایت می کردند. این شبکه دفاعی فاقد هر گونه محدوده علامت گذاری شده بود تا واحدهای زرهی یا سوار-زرهی اوکراینی بدون دقت وارد آن شده و به محض متوقف شدن آنها زیر آتش توپخانه خودی قرار گیرند. در این زمینه با وجود برخی چالش هایی که گمان می رفت روسها را دچار مشکل کند ولی انبارهای عظیم مین ارتش شوروی سابق درترکیب با تاکتیک های جدید ابداع شده توسط عناصر مهندسی ارتش روسیه چالش نگران کننده را برای اوکراینی ها فراهم آورد. فرماندهان اوکراینی که مسئولیت نفوذ به درون لایه دوم دفاعی روسها را برعهده داشتند در گزارش های خود مرتباً براین نکته پای می فشردند که  مهندسان روسی مین های ضد تانک را بصورت دوتایی در زمین قرار می دهند و تمامی مین های موجود نیز تله می شوند تا به محض انفجار یکی ازآنها ، جهنمی برای نیروی تکور دشمن ایجاد گردد. علاوه براین ، روسها مجموعه از از مواضع فریب دهنده را به منظور کشاندن پیاده نظام اوکراینی بدانها ایجاد کرده بودند که به محض ورود دشمن بدانها با انفجاری عظیم تخریب می شد . مجموعه این موانع عمقی حدود 1000 متر دارد ولی گزارش های موجود است که میدان های موانعی با عمق بیشتر ( 1500 تا 2000 متر ) نیز در برخی از محورها ایجاد شده و توپخانه قدرتمندی درست پشت سر آنها قرار داد.

 

 

با وجود مهیب بودن چنین موانعی برای نیروی مهاجم ، میتوان از آن بعنوان یک حربه علیه ارتش روسیه استفاده نمود . در همین رابطه ناظران نظامی معتقدند که  طول جبهه در شرق و جنوب اوکراین برای ارتش  روسیه بسیار زیاد است  و مسکو نمی تواند بصورت یکسان از همه این محورها دفاع کند . براساس تخمین های موجود در حال حاضر ، حدود 70 تیپ روسی برای پوشش 1000 کیلومتر جبهه در اوکراین حضور دارند که برای دفاع از آنها مسکو ناچار است که از استراتژی دفاع متحرک استفاده کند و این به معنای دور شدن آنها از جاده ها ومزارع است . از سویی دیگر  برخلاف میدان های موانعی که توسط ارتش ساخته می شود ، مجموعه خندق ها و سنگرهای ضد تانک ساخته شده توسط پیمانکاران غیرنظامی ، اغلب کیفیت مناسبی  ندارند ( این مساله برای اوکراین هم صادق است .م )

 

 

درس دوم : کمیت تجهیزات و اهمیت شناسایی

دومین درسی که پس از دوسال جنگ در اوکراین برای ارتش های غربی ملموس تر از گذشته  به نظر می رسد را می توان در دو جنبه مورد بررسی قرار داد

1- کمیت سخت افزارهای مهندسی- رزمی درسازمان رزمی یک ارتش

2- شناسایی مسیرهای دور زدن یا شکاف های موجود در ساختار دفاعی دشمن به منظور اجتناب از بروز تلفات سنگین

یکی از مهمترین جنبه های عملیات نظامی دراوکراین برای ارتشهای غربی و بخصوص ایالات متحده که ممکن است در سناریویی احتمالی با آن روبرو شوند ، مقیاس عظیم ویرانی شبکه جاده ها و پل هاست. درواقع شش هفته نخست جنگ اوکراین شاهد انهدام چیزی در حدود 23000 کیلومتر جاده ، 273 دهانه پل بود که 13 درصد از کل شبکه راه ها و پل های اوکراین را تشکیل می داد . این مساله البته  متوقف نشد و تا 13 سپتامبر 2022 پلهای انهدامی اوکراین به 320 دهانه رسید . اگر چه همه این پلها برای عملیات نظامی حیاتی نبودند ولی مقیاس تخریب وارد شده می تواند بر اجرای مانور و تامین ارتش های غربی درصورت بروز یک جنگ تاثیرگذار باشد .

 

 

 

درواقع زمانی که ظرفیت صنعتی کشورها بسوی تولید انبوه مهمات در انواع مختلف می رود ، بتدریج تامین مجدد ذخیره سخت افزاری واحدهای مهندسی تا حدودی اهمیت خود را از دست می دهد که این مساله به شکل خودکار مساله حفاظت از چنین دارایی هایی را پراهمیت می کند. در همین رابطه باید خاطرنشان کرد که عملیات پل زدن ، لزوماً در فضای باز رخ میدهد و هیچ پوشش فیزیکی طبیعی یا انسان ساخته ای برفراز آن وجود ندارد در نتیجه اکنون مخازن فکر ارتش باید به این نکته توجه کنند که  آیا در فهرست موجودی خود به اندازه کافی سخت افزار مورد نیاز برای اجرای عملیات پل زنی را در اختیاردارند یا خیر و آیا چنین دارایی ها می توانند بسرعت در نقاط مورد نظر استقرار پیدا کنند یا چنین توانایی وجود ندارد و درنهایت اینکه با وقوع یک جنگ ، چگونه باید به راحت ترین روش ممکن ،آنها را به صحنه نبرد منتقل نمود .

 

 

درس سوم : حیاتی بودن استقرار سریع تجهیزات به منظور پشتیبانی از عملیات رزمی

درواقع امر ، سرعت در اجرایی کردن یک تصمیم به مولفه و شاخصه اصلی ارتش های قرن بیست و یکم تبدیل شده است در نتیجه استقرار سریع دارایی های محدود مهندسی- رزمی می تواند بر پشتیبانی ازیک عملیات رزمی تاثیر جدی از خود برجای گذارد . برهمین اساس ، جنگ اوکراین باید فرصتی برای ارتش ایالات متحده ومتحدانش به منظور فاصله گرفتن از استراتژی ها و تاکتیک های جنگ برعلیه تروریسم و تمرکز بر روی ایده عملیاتهای رزمی در مقیاس بزرگ در نظر گرفته شود. این بدان معناست که وقوع هرجنگی با یک قدرت بزرگ نظیر روسیه یا چین به احتمال بسیار زیاد ، متفاوت از جنگ در اوکراین خواهد بود در حالی که می تواند مشابهت هایی را نظیر به نمایش گذارد. نتیجتاً فرصت بدست آمده در جنگ اوکراین باید به منظور بررسی کمبودها و بازیابی مهارتهایی باشد که پس ازاتمام جنگ سرد بدست فراموشی سپرده شده بود .

 

پی نوشت :

1- منبع : سرهنگ دوم مهندس متیو.س. هولبروک . نیروی زمینی ارتش  ایالات متحده . ژانویه 2024

2-  استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری )  بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند

 

[MR9 110,252]

پنتاگون می آموزد .....!!!

درسهای ارتش ایالات متحده از دوسال جنگ در اوکراین

آیا محاسبات رزمی از صحنه نبرد باید تغییر کند ؟!

 

 

سر درب جبهه پادگان فورت ایروین ارتش ایالات متحده که بعنوان مرکز آموزش ملی (NTC) هم مورد استفاده قرار می گیرد 

 

پادگان فورت ایروین -کالیفرنیا

ژنرال ارتش ایالات متحده در حالی که اتاق توجیه عملیات را بالا و پائین می کرد ، تکه از یک فناوری  مرگبار را به سایر افسران حاضر نشان می داد و جزئیات تلفات ناشی از کاربرد آن را یادآوری می نمود . سرتیپ کرتیس تیلور به هم قطارانش توضیح می داد که تقریبا 90 سرباز روسی در جریان یک حمله توپخانه ای در سال 2022 کشته شدند ، زمانی که ارتش اوکراین  با استفاده از سامانه هیمارس ، محل انتشار سیگنال های مخابراتی را هدف قرار داده بودند. وی در حالی که به نقشه رزمایش ارتش در صحرای موجاوه ، یعنی جایی که  نیروهای آمریکایی در حال شبیه سازی صحنه رزم مشابهی بودند اشاره می نمود ، هشدار داد که ممکن است این اتفاق برای یگانهای آمریکایی نیز رخ دهد . وی "تلفن همراه " خود را بالا گرفت و گفت که این فناوری ، قرار است تلفات زیادی را به ارتش وارد کند.

 

 

سلاح هجومی ام-4 

 

 

ارتش ایالات متحده در حال بازنگری جامعی در نگاه خود به صحنه رزم آینده است . اهمیت این بازنگری تا بدانجاست که آئین نامه های ضدشورش که نشانه بارز عملیات جنگی در صحنه هایی نظیر افغانستان و عراق بوده ، به کناری گذاشته شده تا سازمان رزم نیروهای مسلح آمریکا برای درگیری با دشمنان پیچیده تری نظیر چین و روسیه آماده شود. درواقع ، آنچه که در اوکراین رخ میدهد و اکنون وارد سومین سال خود شده است و پایانی نیز برآن قابل مشاهده نیست ، پنتاگون را وادار نموده که به این مساله فکر کند که  محاسبات میدان نبرد درسالهای اخیر به شکل کامل تغییر کرده و جنگ با حضور تعداد زیادی سامانه های تسلیحاتی هدایت دقیق ، ناوگان انبوه  بی سرنشین های هوا ، دریا و زمین پایه و همچنین سامانه های نظارت رقومی می تواند جنگ را به مناطقی فراتر از خطوط مقدم کشانده و نیروهای رزمی را در نقطه از میدان نبرد که باشند تهدید کند.افسران ارشد ایالات متحده مدعی هستند که جنگ دراوکراین همچنان یک آزمایشگاه تحقیقاتی فعال و واقعی برای برنامه ریزان نظامی این کشور است .

 

نقل قول

این مساله آنچنان برای این ارتش اهمیت دارد که حدود 20 افسر ارشد یک پروژه نظامی را کلید زدند که  در 5 محور رزم زمینی ، نیروی هوایی ، رزم اطلاعاتی ، توسعه سازمان رزم و گسترش توان آتش دوربرد ، صحنه را رصد کرده و اسناد پژوهشی را در اختیار تصمیم گیرندگان قرار می دهند .

 

در همین رابطه ، یکی از مقامات ارشد دفاعی که خواست نامش فاش نشود ، مدعی است که این افسران بطور کامل در این درگیری غوطه ور شده اند و تمامی اطلاعات لازم در اختیار آنها قرار می گیرد تا ارتش مطمئن شود همه پیامدها و تجربیات رزمی مستند شود.یکی دیگراز مقامات پنتاگون نیز مدعی است که مولفه های جنگ در حال تغییر است و اوکراین یکی از منابع پایدار شناخت این تغییرات بشمار می رود . درواقع ،جنگ اوکراین بسیاری از مفروضات اصلی در آئین نامه های نظامی را به چالش کشیده ، چنانکه فرسایشی شدن عملیات نظامی و تلاش دوطرف درگیر برای وادار کردن یکدیگر به تُهی کردن ذخایر خود به یک الگوی غیرقابل پیش بینی برای عملیات جنگی تبدیل شده که پیش از این دیده نشده بود. به گفته این مقام ارشد ، جنگ اوکراین ، این باوردیرینه در پنتاگون که تسلیحات دقیق گران قیمت عامل اصلی در موفقیتهای ارتش آمریکا هستند را تغییر داده چرا که بعنوان مثال ، مهمات هدایت دقیق غربی مبتنی بر سامانه های ناوبری GPS بشدت دربرابر اختلال دشمن آسیب پذیر نشان داده  و درمقابل ، روسها موفق شده اند تا با تطبیق مهمات غیرهوشمند قدیمی با سامانه های جدید و البته ارزان شناسایی ، دقت آنها را با کمترین هزینه ممکن ، افزایش دهند که این بشدت موجب غافلگیر شدن فرماندهان آمریکایی شده است.

 

 

آموزش نیروهای پیاده نظام ارتش 

 

پادگان فورت جانسون - آموزش رزم خندقی برای واحدهای ارتش ایالات متحده

 

 

 

سوراخ روباه جدید برای ارتش

به گفته مقامات ارشد پنتاگون ، جنگ اوکراین بخوبی نشان داده که تمام ماموریتهای محوله به ارتش از برنامه ریزی جهت اجرای عملیات رزمی تا فناوری های مورد استفاده باید  مورد بازنگری کامل قرار بگیرد . در همین راستا پادگان فورت اروین که مرکز آموزش ملی (NTC) نیز محسوب میشود ، درتلاش است تا با استفاده از تجربیات جنگ در اوکراین ، تاکتیکهای ارتش را اصلاح کرده و پس از مستندسازی آنها را در اختیار یگانهای عملیاتی قرار دهد . درسالهای گذشته ، این تاسیسات برای آنچه که قرار بود نیروهای آمریکایی در عراق و افغانستان با آن مواجه شوند آماده شده بود ولی اکنون خطوط سنگرهای به شکل زیگزاگ طراحی شده اند تا فضای نبرد در اوکراین را شبیه سازی کنند. در زمستان سال 2023 این پادگان شاهد حضور لشکر یکم زرهی ارتش بود که در آن سربازان آموزش می دیدند تا برای چنین شرایطی آماده شوند ولی نکته اینجا بود که حتی ژنرال تیلور را نیز وادار به واکنش کرد . وی در یکی از اسلاید های توجیهی به شکل رسمی اعتراف کرد که توپخانه ارتش روسیه اجرای مانور را دشوار و پستهای فرماندهی را با خطر انهدام مواجه می کند.

 

 

شبیه سازی یک دهکده در خاورمیانه 

پادگان فورت ایروین 

 

 

عناصر پیاده نظام لشکر یکم زرهی ارتش ایالات متحده در کنار خودروهای تاکتیکی سازمانی

پادگان فورت ایروین 

 

درواقع ، قابلیت بقاء قرارگاه های فرماندهی برای ارتش ایالات متحده بسیار حیاتی است و فرماندهان بارها در خصوص استفاده از سامانه های مخابراتی غیرنظامی هشدار داده اند .

 

نقل قول

قبل از شروع مانورلشکر زرهی ، به سربازان دستور داده شده بود از تلفن های همراه خود در منطقه تمرین استفاده نکنند ولی نتایج بدست آمده توسط ناظران رزمایش که به سامانه های ردیاب سیگنالی به منظور شناسایی دستگاه های مخابراتی غیرمجاز مجهز شده بودند نشان می داد که دستورات مزبور کاملا رعایت نمی شوند.

 

نقل قول

ژنرال تیلور به نقل از خلبانان بالگردهای آپاچی تعریف می کرد که بالگردها  به شکل موفقیت آمیزی از برخورد با سامانه دفاع هوایی دشمن اجتناب می کنند و نیروهای دشمن موفق به شناسایی مسیر طی شده توسط آنها  نشده بودند ولی بررسی سیگنالهای تلفن همراه که توسط سامانه های تجاری صورت گرفت  ، هواگردهای مذکور را که با سرعت 120 مایل درساعت در زیر ارتفاع کشف رادارها پرواز می نمود را پیدا کرده و مکان آن را تعیین نمایند .

 

 

 

 

راست : خودروهای تاکتیکی هنگ دوم جمعی لشکر یکم سوار-زرهی ارتش ایالات متحده /پادگان فورت ایروین

چپ : ژنرال رندی.آ. جورج ( نفر وسط مسئول مرکز آموزش ملی / پادگان فورت ایروین ) 

 

بدین ترتیب بدون استفاده از سامانه های نظامی ، مسیر حرکت و پرواز بالگرد آپاچی مزبور برای دشمن شبیه سازی شده مشخص گردید . به همین دلیل تیلور بر حذف چنین رفتارهایی از سوی سربازان تاکید ویژه ای دارد . وی خطر استفاده از تلفن همراه در میدان های نبرد قرن 21 را به خطر ناشی از کشیدن سیگار در خطوط مقدم در جنگ جهانی اول تشبیه می کند ، زمانی که تک تیراندازان یا دیده بان های توپخانه دشمن ، شبها بدنبال سوسو زدن های نارنجی رنگ برای ثبت تیر روی خطوط حریف بودند.

 

 

وجود تلفن های همراه هوشمند در جنگ اوکراین گرچه پدیده سرباز- خبرنگار را بوجود آورده

ولی  افزایش پراکنش سیگنالی ناشی از استفاده چنین سامانه هایی باعث تلفات قابل توجه میان دو ارتش درگیر شده است 

 

ژنرال تیلور معتقد است که اعتیاد سربازان به استفاده از تلفن همراه به همان اندازه مصرف سیگاردر خطوط مقدم ، یک تهدید جدی بشمار می رود .

 

نقل قول

بعنوان مثال نیروهایی که وظیفه دارند از صحنه های غیرنظامی فیلم و عکس تهیه کنند ، از موقعیت استقرار و تجهیزات یگانها داده تولید می کنند و دریک شبکه اجتماعی فرضی به نام Fakebook آپلود می کنند تا افسران اطلاعاتی که نقش دشمن را بازی می کنند ، از آن داده ها برای طراحی حملات خود استفاده کنند.

 

از سویی دیگر ، سامانه های مخابراتی ، بدون سرنشین ها و خودروهای نظامی مقادیر قابل توجهی تشعشعات الکترومغناطیسی دارند که براحتی قابل شناسایی است برای همین به منظور فریب دشمن به سربازان آموزش داده می شود تا میزان تششعات مذکور را با روش های ویژه ای کاهش دهند . از سویی دیگر محدود کردن ابعاد قرارگاه های فرماندهی به یک میزتاشوی کوچک که توسط 4 دستگاه هاموی احاطه شده و روی آن نیز با تور استتار قابل پوشاندن است می تواند تا حد زیادی به کاهش امضاء الکترونیکی و حرارتی کمک کند . این قرارگاه ها به جز آنتن استارلینک سفید رنگ که دربیرون از محوطه قرار می گرفت امکان شناسایی از هوا را نداشتند. در همین زمینه یکی از سربازان شرکت کننده درخصوص روش های کاهش سیگنال های مخابراتی مدعی شده بود که می توان با گذاشتن پتو روی سامانه ها تا حدودی از کشف آن جلوگیری نمود.

 

 

در جریان تمرینات ارتش در فورت ایروین ، واحدهایی که بعنوان شبیه سازی ارتش روسیه عمل می کردند 

با سامانه های استاندارد دفاع هوایی موفق به رهگیری بالگردهای آپاچی نشدند ولی رهگیری سیگنالهای تلفن های همراه خلبانان ها

با استفاده از سامانه های هوشمند تجاری بخوبی مسیر پروازآنها را در میدان نبرد مشخص می نمود 

 

تهدید از بالا

ارتش های  روسیه و اوکراین اکنون از طیف بسیار متنوعی از پهپادهای شناسایی و انتحاری ارزان قیمت استفاده می کنند و اثرگذاری این ابزار جدید آنچنان بود که رهبران نظامی ایالات متحده را وادار کرده تا نقاط ضعف خود را در این خصوص مورد بررسی قرار دهند. این مساله درست برخلاف روند گذشته بود که درآن ایالات متحده پهپادهای بزرگ و گران قیمتی را برای ماموریتهای رزمی استفاده می کرد ولی جنگ اوکراین نشان داد که وجود قابلیتهای نظارتی و تهاجمی در اختیار سربازان به درجه ای از اهمیت رسیده که باید آن را مورد توجه قرار داد و اکنون ارتش آمریکا در تلاش است تا این روش را تقلید کند.

 

آموزش رزم خندقی برای واحدهای ارتش ایالات متحده

https://aparat.com/v/HnMdB

 

بدین ترتیب گسترش این فناوری پنتاگون را وادار نمود تا به فوریت ، استراتژی جدید خود را به منظور توسعه و بکارگیری سامانه های ضد پهپاد طراحی کند . این مساله با حمله به پایگاه نظامی این کشور در اردن که منجر به کشته شدن سه سرباز آمریکایی گردید اکنون تشدید شده است . ارتش ایالات متحده با شناخت تهدید های موجود از سوی پهپادهای انتحاری ، آزمایش های اولیه پرتاب مهمات از بدون سرنشین های کوچک را آغاز کرده که پیش از این توسط داعش استفاده می شد و اکنون به  لبه تیز حملات پرتلفات توسط دوطرف درگیر در اوکراین تبدیل شده است . علاوه براین ، برنامه هایی برای خروج از خدمت پهپادهایی نظیر Shadow و Raven  نیز وجود دارد که حاکی از ناتوانی آنها برای پاسخ گویی به نیازهای جنگ مدرن است.

 

 

پرنده های بدون سرنشین اول شخص ، ستاره بلامنازع جنگ اوکراین بشمار می آیند

 

ژنرال جورج رندی ، رئیس ستاد ارتش در پاسخ به سئوالی درخصوص توصیف صحنه نبرد در قرن 21 چنین معتقد است که  ارتش ایالات متحده از صحنه نبرد اوکراین یاد گرفته که حوزه شناسایی هوایی از اساس دچار یک تغییر جدی شده است. ژنرال جیمز.بی.هکر رئیس دپارتمان عملیات نیروی هوایی ارتش در آفریقا و اروپا با ستایش از تاکتیک های ارتش اوکراین مدعی شده که دونفر از سربازان اوکراینی ، با جمع آوری هزاران دستگاه گوشی هوشمند و اتصال آنها به یکسری میکروفون ها و تشکیل یک شبکه  شنود ، موفق شده اند تا صدای خاص پهپادهای شاهد131/136 را از ده ها کیلومتر دورتر کشف کرده و داده های بدست آمده را به پدافند هوایی اوکراین منتقل کنند.

 

 

 

ارتش ایالات متحده در حال بازنگری آئین نامه های رزمی خود براساس جنگ اوکراین است 

در نمونه های ویرایش شده ، پیاده نظام مهارتهای بیشتری را برای استفاده از هنر استتار می آموزد

 

این مساله درست همزمان با حملات هوایی و موشکی یمن به کشتی های تجاری و نظامی مستقر در دریای سرخ در حال وقوع است و برخی در پنتاگون که مسئولیت رصد قابلیتهای چین را برعهده دارند معتقدند که  آنچه که حوثی ها در دریای سرخ یا روسها در اوکراین مشغول انجام آن هستند در مقایسه با صحنه نبردی  که قراراست در اقیانوس آرام رخ دهد ، اصولا بحساب نمی آید .

 

 

سر درب جبهه پادگان فورت جانسون ارتش ایالات متحده

سرعت بالای تغییرات

ارتش ایالات متحده به اقداماتی که در فورت ایروین انجام می شود قانع نبوده و در پادگان فورت جانسون که یک زیرساخت نظامی در غرب لوئیزیانا است به واحدهای خود آموزش می دهد که چگونه در راهروهای پیچیده خندق مانند وارد نبرد شده یا برای محافظت از خود دربرابر آتش توپخانه دشمن ، دست به حفاری بزنند تا جایی که شعار واحدهای آمریکایی اکنون بصورت " حفاری کُن یا بمیر" درآمده است .  نیروهایی که در این پادگان آموزش می بینند ، باید شیوه درست احداث مواضع دفاعی تعجیلی یا با فرصت را فراگیرند تا دربرابر آتش توپخانه یا پهپادهای انتحاری دشمن از خود محافظت کنند . این مساله آنچنان برای ارتش اهمیت دارد که به این نیروها یاد داد می شود تا با استفاده از هرچیزی که در محیط قابل استفاده است ، سوراخ روباه خود را استتار کنند و این نیازمند ساعتها کار با ابزار حفاری نظیر بیل و گلنگ است .

 

 

 

بوچا / آوریل 2022 

ستون زرهی شبیخون خورده ارتش روسیه 

 

در جبهه مقابل ، نیروهایی که نقش واحدهای روسی را بازی می کنند ، تلاش دارند با استفاده از هوش مصنوعی و پهپادهای ارزان قیمت  ، عناصر رزمی متقابل را شناسایی و بصورت نمادین مورد هدف قرار دادند تا پس از اتمام تمرین ، بدانها یادآوری کنند که چه اشتباهاتی را مرتکب شده اند . با این حال هر اندازه واحدهای رزمی در استتار فیزیکی بهتر می شوند ، ردپای دیجیتالی آنها همچنان پاشنه آشیل عناصر رزمی بحساب می آید . در همین رابطه یکی از افسران آموزشی به نگارنده گفت که  پهپاد های مهاجم در پادگان فورت جانسون ، امکان تشخیص سیگنال های WI-FI را دارند و براحتی می توانند استتارشده ترین قرارگاه های فرماندهی را کشف و منهدم کنند.

 

 

پهپاد  FPV ارتش روسیه مسلح به یک کلاهک غیرمعمول 

جنوب اوکراین 

 

در حالی که جنگ در اوکراین با نوآوری های بیشتری همراه شده است ، برخی ناظران نظامی معتقدند که  پنتاگون بدون دخالت افسران محافظه کار ارشد ، با سرعت بیشتری خود را با تهدیدات جدید منطبق خواهد کرد. درواقع نشانه های آشکاری وجود دارد که میراثی که ارتش پس از 11 سپتامبر 2001 از خود برجای گذاشت هنوز در ذهن فرماندهان و سیاست گذاران قرار دارد و ارتش آمریکا همچنان خود رابا تهدیدات مشابهی در خاورمیانه روبرو می بیند .

 

 

 

سربازان از چوب و برگ برای پنهان کردن موقعیت جنگی خود  در مرکز آموزش مشترک استفاده می کنند.

جنگ در اوکراین بر اهمیت استتار برای سربازان روی زمین تأکید کرده است

 

 

 

یک عنصر پیاده نظامی در یک پست فرماندهی ، برنامه‌ای را بر روی تلفن هوشمند نشان می‌دهد

که به نیروها کمک می‌کند به شکل ثابت با قرارگاه های  فرماندهی ارتباط امن داشته باشند 

 

این امر تا بدانجا جدی است که در پادگان فورت جانسون ، سه ساعت جداگانه روی دیوارها قرار دارد که به ترتیب زمان محلی ،  به وقت افغانستان و عراق تنظیم شده است . اما به نظرمی رسد که برخی از رهبران نظامی ایالات متحده بتدریج براین باور قرار می گیرند که   هنوز چیزهایی زیادی برای یادگیری وجود دارد ، هر چند برخی دیگر نیز تغییرات بوجود آمده را دست کم گرفته و براین فرض مخاطره آمیز تاکید می کنند که ارتش به سادگی هرچه تمام تر در شرایط مشابه بهتر عمل خواهد کرد .

 

پی نوشت :

منبع1

منبع2

3-  استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری )  بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند

 

 

[scorpion57 3,463]

تاثیر جنگ روسیه و اوکراین بر برنامه ریزی سایبری ملی:

بررسی ده کشور

نویسندگان:گرگ استین و ناتالیا خانیجو

چکیده:

جنگ روسیه علیه اوکراین شامل گسترده ترین و مداوم ترین  عملیات سایبری  توسط یک کشور علیه دیگری در تاریخ است. با گسترش جنگ، عملیات سایبری توسط هر دو طرف به طور محسوسی افزوده شده است و روسیه حملات سایبری به ایالات متحده و کشورهای متحد را افزایش داده است. این رویدادها باعث شده است که کشورهای دیگر توانایی های خود را برای دفاع در برابر عملیات سایبری مشابه در اینده تقویت کنند. این مقاله بررسی می کند که چگونه ده کشور کانادا، فنلاند، فرانسه، آلمان، ژاپن، هلند، لهستان، سوئد، انگلستان و ایالات متحده به جنگ در حوزه سایبری واکنش داده اند. بر اساس تجزیه و تحلیل اسناد دولتی و اظهارات عمومی، همراه با کارگاه اموزشی که در اکتبر 2023 در برلین برگزار شد، نویسندگان پنج برداشت از جنگ را شناسایی کرده اند.

اول، از بین رفتن مرزهای بین رقابت، بحران و جنگ در فضای مجازی باعث نیاز به تداوم دفاع سایبری شده است دوم، ایجاد پایه های امنیت سایبری ملی باید در میان اولویت های اصلی دولت ها باشد و این نیاز به تخصیص بودجه مداوم برای حفظ ان دارد. ،  سوم اهمیت یک دفاع سایبری گسترده تر و فعال تر است که توسط اصل دفاع "در عمق" (‘defence in depth’) شناخته می شود.  چهارم این است که دفاع سایبری ملی از طریق مشارکت موثر (بین دولت ها و بخش خصوصی) و از طریق اتحاد (با کشورهای همفکر) اسان تر است. در نهایت، پنجم -عملیات نفوذ یک چالش رو به رشد و مهم در فضای سایبری است، به طوری که اکثر مناطق مورد بررسی اقدامات جدیدی را برای افزایش انعطاف پذیری جامعه در برابر چنین عملیاتی ارائه می کنند.

 نتیجه .افزایش شدید اصلاحات سازمانی و تخصیص بودجه برای ماموریت های سایبری بوده است. حتی در کشورهایی که مسیر اصلاح سیاست و سرمایه گذاری قبل از سال 2022 کاملا مشخص بود (مانند ایالات متحده و انگلستان)، تغییرات سازمانی جدید مهمی علاوه بر آن اعلام شده است.(علی الخصوص ماموریت های سایبری خاص.)

 

کشورهایی مانند ژاپن متوجه شده اند که یک رویکرد پیشگیرانه تر به دفاع سایبری یک واقعیت اجتناب ناپذیر است و انها به طور فعال به دنبال راه هایی برای ترکیب آن در دکترین خود به صورت آشکار هستند. با این حال، در برخی از کشورهای اروپایی مانند فرانسه، آلمان و هلند، رویکرد پیشگیرانه تر به دفاع سایبری چالش زا ست (تقابل با جامعه مدنی). با این وجود، تعریف ایالات متحده از "تعامل مداوم"، از جمله عملیات "دفاع از جلو"، جذابیت فزاینده ای دارد. همه کشورهای مورد بررسی در این مطالعه، بازسازی دارایی‌های نظامی سایبری خود را نه تنها برای جنگ، بلکه  برای  زمان صلح به طور مستمر  تقویت ، اصلاح  یا افزایش می دهند

دفاع سایبری اوکراین اهمیت اتحادها را نشان داده است. بنابراین بسیاری از کشورها دیپلماسی سایبری خود را با تقویت، گسترش و تعمیق مشارکت ها افزایش داده اند. دیدگاه امریکا و بریتانیا در مورد یک رویکرد پیشگیرانه تر برای دستیابی به تداوم دفاع سایبری احتمالا به تدریج توسط کشورهای بیشتری، به ویژه متحدان نزدیک انها اتخاذ می شود. این جنگ نقش شرکت های فناوری را به عنوان بازیگران ژئوپلیتیکی مورد تاکید قرار داده است، زیرا انها مداخلات قاطعی در جنگ انجام داده اند. ارائه خدمات و قابلیت های امنیت سایبری  این شرکت ها ، دفاع سایبری اوکراین را در لحظات بحرانی تقویت کرده است.و این شرکت های فناوری باعث کاهش عملیات روسیه در اوکراین شده اند.

 

 تکنیک ها شامل همکاری با سیستم عامل ها برای معرفی مکانیسم های شفافیت و پاسخگویی بیشتر و ابتکارات اموزشی برای ترویج سواد دیجیتال است . با این حال، تنها تعداد کمی از کشورهای مورد بررسی تمام این اقدامات را انجام می دهند، زیرا اکثر انها اطلاعات را خوب پردازش نمی کنند.

1.مقدمه

به طور کلی، اکثر کشورهای حاضر در این مطالعه تغییرات قابل توجهی در سیاست های امنیت ملی و برنامه ریزی سیاست سایبری انجام داده اند. . عملیات سایبری و پتانسیل چین به یک انگیزه اضافی مهم برای تقویت دفاع سایبری ملی تبدیل خواهد شد. این جنگ به نوعی اراده دولت های پیشرو را برای  تعهد خود به رویکرد کل جامعه برای حمایت از توانایی های سایبری ملی، دفاع و انعطاف پذیری تقویت کرده است. در فنلاند، این  مفهوم  از دفاع ملی  در دولت اجرا شده است. اگر روسیه همچنان به گسترش عملیات سایبری و اطلاعاتی خود علیه اوکراین و متحدانش ادامه دهد. تغییرات قابل توجه بیشتر در سیاست سایبری ملی ادامه خواهد یافت  وزیر دفاع کانادا در ژوئن 2023گفت، "جنگ پوتین با اوکراین به همه ما یاداوری کرده است که حوزه سایبری برای امنیت ملی ما بسیار مهم است"

 

 این مقاله ده کشور را بررسی می کند تا بفهمد که چگونه تاثیر عملیات سایبری در جنگ روسیه و اوکراین را درک کرده اند. ما به کانادا، فنلاند، فرانسه، المان، ژاپن، هلند، لهستان، سوئد، انگلستان و ایالات متحده نگاه می کنیم. این تحقیق بر اساس بیانیه های سیاست استراتژیک، از جمله تغییرات اعلام شده در دکترین، ساختار نیرو، توسعه نیروی کار و هزینه ها است. این تجزیه و تحلیل همچنین بر اساس نتایج کارگاهی است که در اکتبر 2023 در برلین برگزار شد. نویسندگان دیدگاه گسترده ای از استراتژی و عملیات برای حوزه سایبری دارند و متوجه شدند که بسیاری از سیاست ها و قابلیت ها فقط مربوط  به ارتش نیست و امنیت سایبری  نیاز به رویکرد کل جامعه دارد.  مرجع کلیدی برای این مقاله حمله تمام عیار روسیه به اوکراین در 24 فوریه 2022 است، همچنین نشان می دهد که اکثر کشورهای تحت پوشش این گزارش در پاسخ به افزایش تهدیدات سایبری از مسکو و دیگر بازیگران مانند پکن  یک دهه قبل، وضعیت سایبری خود را ارتقا داده اند. یعنی برخی از بخشنامه های ارتقاء سایبری پس از تهاجم. قبل از خود تهاجم اماده شده بود، جنگ بر اهمیت اقدامات خاص دفاع سایبری و انعطاف پذیری برای بسیاری از کشورها تاکید کرده است و این در این تحقیق برجسته شده است.

2. تداوم دفاع سایبری

جنگ نشان داده است که هیچ مرز مشخصی بین صلح و جنگ در فضای سایبری وجود ندارد. مرزهای بین رقابت، بحران و درگیری کم رنگ است و کشورها در زمان صلح حداقل "رقابت" را تجربه می کنند. بنابراین انها باید برای ایجاد دفاع سایبری و انعطاف پذیری به گونه ای برنامه ریزی کنند که در مقابل این وضعیت دائمی تنش آماده باشند.  بسیاری از کشورهای مورد بررسی قبل از فوریه 2022 تشخیص داده بودند که افزایش امنیت سایبری نیاز به سرمایه گذاری بیشتر دارد، جنگ به تلاش های انها فوریت بخشیده است. این درگیری همچنین روشن کرده است که یک موقعیت دفاعی صرفا واکنشی در فضای سایبری کافی نیست و یک رویکرد رو به جلو لازم است. محو شدن مرزها به این معنی است که دولت ها می توانند با برنامه ریزی (از طریق استراتژی ها و سرمایه گذاری های خود) برای تداوم دفاع سایبری در سراسر طیف درگیری بهره مند شوند. برخی از کشورها اهمیت بیشتری برای اتخاذ یک رویکرد پیشگیرانه تر برای دفاع سایبری در نظر گرفته اند. انها این را نه  بر اساس تجربه دفاع سایبری اوکراین از فوریه 2022، بلکه بر تلاش های کیف برای تقویت انعطاف پذیری سایبری برای تقریبا یک دهه قبل از حمله قرار می دهند. به عنوان مثال، اوکراین از زمان الحاق کریمه به روسیه در سال 2014 سرمایه گذاری های قابل توجهی در تقویت دفاع سایبری خود انجام داده است.

3. پیاده سازی امنیت سایبری 

اصل کلیدی برای هر ده کشور مورد بررسی، نیاز به بهبود امنیت سایبری اساسی در سطوح فردی و سازمانی و همچنین در بخش های دولتی و خصوصی است. در اوریل 2023، سازمان های امنیت سایبری ملی Five Eyes به طور مشترک گزارشی در مورد بهترین شیوه ها برای شهرهای هوشمند برای شناسایی خطرات و ارائه توصیه ها منتشر کردند. این مطالعه یک رویکرد در حال تغییر برای اطمینان از بهداشت سایبری را با بررسی مجدد و تقویت دفاع بنیادی در برابر حملات سایبری مکرر و هدفمند در طول بحران ها برجسته می کند. به طور خاص، کشورها تاکید بیشتری بر بهبود انعطاف پذیری سایبری ملی خود، از جمله از طریق استفاده از چارچوب های نظارتی دارند. اقدامات دیگر شامل اجرای امنیت  در تمام مراحل توسعه وطراحی و توانایی و عملکردهای سازمانی است. کانادا اعلام کرده است که قصد دارد امنیت سایبری را افزایش دهد. در حالی که این کشور قبلا این مفهوم را به عنوان یک اولویت مهم شناسایی کرده بود و استراتژی ملی امنیت سایبری خود را در سال 2018 منتشر کرد، در بودجه 2022 خود، دولت 875.2 میلیون دلار را برای پنج سال از سال مالی 2022 تا۲۰۲۶ اختصاص داد. این بودجه همچنین  یک بودجه238.2m دیگر  برای اقدامات نامشخص اضافی در پاسخ به چشم انداز تهدید در حال وقوع فراهم شده است. کانادا قصد خود را برای ایجاد یک برنامه صدور گواهینامه امنیت سایبری برای محافظت از زنجیره تامین دفاعی خود اعلام کرد (در ابتکار عمل طراحی شده با وزارت دفاع ایالات متحده)

فرانسه در بررسی استراتژیک ملی خود که در سال 2022 منتشر شد، انعطاف پذیری سایبری را به عنوان یک اولویت استراتژیک کلیدی مطرح کرد. علاوه بر این، رئیس جمهور امانوئل ماکرون قصد دولت را برای دفاع سایبری در سطح جهانی در عرض پنج سال اعلام کرد. در نوامبر 2023، دولت به طور متوسط 39 میلیون یورو را برای 17 پروژه در نظر گرفته شده برای تقویت انعطاف پذیری سایبری را اعلام کرد. بررسی استراتژیک ملی اشاره کرد که با وجود تلاش برای تقویت امنیت سایبری، هنوز جا برای بهبود" وجود دارد. به طور مشابه،  آلمان یک مرکز امنیت سایبری در سال 2016 تاسیس کرده است، با این حال اذعان دارد که باید تلاش های خود را در این زمینه ادامه دهد. در گزارش با عنوان "وضعیت امنیت فناوری اطلاعات در آلمان 2023"، دفتر فدرال امنیت اطلاعات (BSI) اظهار داشت که باید "به طور فعال امنیت سایبری را شکل دهد تا "در وضعیت مطلوب قرار بگیرد BSI همچنین اشاره کرد که از سال 2020، هزینه های شرکت ها در فناوری اطلاعات به طور پیوسته افزایش یافته است و رقم آن در سال (2022 )7.8 میلیارد یورو بود. با وجود این سرمایه گذاری ها، شرکت های آلمانی در سال 2022 از حملات سایبری 203 میلیارد یورو از دست دادند. به عنوان بخشی از چشم انداز جامع و بازسازی وزارت فدرال کشور و جامعه (BMI)، این وزارتخانه در ژوئیه 2022 "دستور کار امنیت سایبری وزارت کشور و جامعه فدرال" را منتشر کرد. در این مقاله، این وزارتخانه به صراحت اظهار داشت که جنگ اوکراین اهمیت امنیت سایبری را برای اقتصادهای دیجیتال پیشرفته مانند آلمان را نشان داده است که از طریق حملات هدفمند به زیرساخت های حیاتی و افزایش فعالیت های مجرمانه سایبری با تهدیدات فزاینده مواجه است.   در سال 2022، ژاپن همچنین سیاست امنیت سایبری به روز شده خود را برای حفاظت از زیرساخت های حیاتی منتشر کرد. این سند بر نیاز به اقدامات مستقل و پیشگیرانه توسط همه ذینفعان تاکید کرد تا اطمینان حاصل شود که انها به پرورش یک فرهنگ متمرکز بر امنیت سایبری برای توسعه پایدار جامعه کمک می کنند. در حالی که NSS اقدامات روسیه را به عنوان چکاندن ماشه  برای توکیو ذکر کرد. اما این تغییر بیشترین انگیزه را از چین  می گیرد

با این حال مرکز ملی امادگی و استراتژی ژاپن برای 8 موسسه بین المللی مطالعات استراتژیک امنیت سایبری اعتراف کرد که از یک هک و نفوذ امنیتی رنج می برد که از اکتبر 2022 تا ژوئن 2023 کشف نشده است. با اینکه ژاپنی ها چین را به عنوان مسئول عملیات نفوذ اکتبر 2022 متهم نکرده اند ولی، چندین منبع این ارتباط را شناسایی کرده اند  در نتیجه ژاپن متعهد شده است که بودجه امنیت سایبری خود را طی پنج سال آینده به میزان ده برابر افزایش دهد.  فنلاند و سوئد پس از ارائه پیشنهادات برای پیوستن به ناتو، نگرانی های خود را در مورد افزایش حملات سایبری و تلافی احتمالی روسیه ابراز کردند. فنلاند گزارش داد که از زمان پیوستن به Alliance شاهد افزایش چهار برابری حملات باج افزار بوده است.16 کشورهای اسکاندیناوی نیز امنیت سایبری را به عنوان بخشی از بهبود دفاع سایبری ملی اولویت بندی می کنند. دانمارک، فنلاند، ایسلند، نروژ و سوئد قرار است در مجموع 2 میلیارد دلار در ارتقاء دفاع سایبری نظامی و ملی خود سرمایه گذاری کنند علاوه بر این، مشارکت های دولتی و خصوصی افزایش یافته است و شرکت های امنیت سایبری مشارکت های استراتژیک با نیروهای مسلح منطقه ای را تشکیل می دهند. به عنوان مثال، شرکت نروژی Atea یک قرارداد دو ساله فناوری اطلاعات و خدمات امنیت سایبری به ارزش 45 میلیون دلار با موسسه تحقیقات دفاعی نروژ و سازمان امنیت ملی نروژ امضا کرد. سوئد در طول ریاست نیم ساله اتحادیه اروپا، امنیت سایبری را به عنوان یک نقطه استراتژیک کلیدی می داند

بریتانیا و ایالات متحده امنیت سایبری را قبل از فوریه 2022 در اولویت قرار داده بودند،  با این حال، جنگ قطعا تلاش های هر دو کشور را برای اتخاذ یک رویکرد متنوع تر و جامع تر به حوزه سایبری تقویت کرده است. لندن در گزارش سالانه پیشرفت استراتژی سایبری خود، برنامه هایی را برای تقویت قوانین انعطاف پذیری سایبری خود اعلام کرد و تاکید کرد که چگونه از صنعت و اپراتورهای زیرساخت های حیاتی ملی که در پاسخ به تهاجم روسیه با تهدیدات سایبری مواجه هستند، حمایت کرده است. بریتانیا در سال 2022 یک هیئت مشاوره سایبری ملی تاسیس کرد و همچنین در سال 2023 یک طرح مشاور سایبری را راه اندازی کرد که هدف ان ارائه مشاوره امنیت سایبری قابل اعتماد و مقرون به صرفه و پشتیبانی عملی از طریق استفاده از کنترل های فنی ذکر شده در طرح ملزومات سایبری است.  این استراتژی اشاره کرد که سیستم های فناوری اطلاعات در زنجیره تامین و کمبود متخصصان امنیت سایبری همچنان آسیب پذیر هستند.  استراتژی ملی امنیت سایبری واشنگتن در سال 2023 بر نیاز به توازن مجدد مسئولیت های امنیت سایبری به دور از بخش های اسیب پذیر مانند کسب و کارهای کوچک و افراد به سازمان هایی که قادر به کاهش خطر هستند، تاکید کرد.  قبل از جنگ روسیه و اوکراین، دولت ایالات متحده قبلا دستورات اجرایی و یادداشت هایی را برای بهبود امنیت سایبری ملی، استفاده از محاسبات کوانتومی و کاهش خطر برای سیستم های رمزنگاری اسیب پذیر منتشر کرده بود. استراتژی 2023 به دنبال ایجاد این تلاش ها با تامین زیرساخت های حیاتی از طریق گسترش استفاده از حداقل الزامات امنیت سایبری در بخش های حیاتی، امکان همکاری دولتی و خصوصی و همچنین دفاع و مدرن سازی شبکه های فدرال است.

ادامه دارد

ویرایش شده در 22 ساعات قبل توسط scorpion57

[scorpion57 3,463]

تاثیر جنگ روسیه و اوکراین بر برنامه ریزی سایبری ملی:(قسمت دوم)

                                                                

 

4. دفاع سایبری در عمق

ایالات متحده یکی از پیشگامان استراتژی دفاع سایبری  به عنوان "درگیری مداوم"‘persistent engage" است این استراتژی نیاز به کاری بیش از دفاع سایبری منفعل دارد و نتیجه گیری مطلوب منوط به تداوم بیشتر دفاع سایبری ست  . در سال 2018، دولت ایالات متحده رسما سیاست "دفاع از جلو" defending forward’در فضای مجازی را اتخاذ کرد که استفاده از آن به عملیات سایبری  برای مختل کردن و تضعیف اکوسیستم های متخاصم توصیف می کند.  این سیاست اهداف متعددی داشت، از جمله مختل کردن یا شکست حملات دشمن در زمان صلح بدون عبور از آستانه درگیری مسلحانه و به موازات آن، نیروهای سایبری ایالات متحده را قادر می سازد تا بهتر آماده انتقال از رقابت در زمان صلح به مدیریت بحران و فراتر از آن در جنگ باشند.(فکر می کنم آمریکا از سال2018 در فضای سایبر وضعیت جنگی اتخاذ کرده تا اینکه منتظر یک جنگ تمام جانبه باشه). ایالات متحده نتیجه عملیات سایبری خود در جنگ را به عنوان اعتبار استراتژی "درگیری مداوم" و "دفاع از جلو" در نظر گرفته است. واشنگتن  به اوکراین برای شناسایی ، غیرفعال کردن یا مختل کردن بخش بزرگی از عملیات سایبری روسیه  که در ژانویه 2022 به طور چشمگیری علیه اهداف نظامی و مدنی اوکراین به عنوان مقدمه ای برای جنگ افزایش یافته بود کمک کرده است. 

کشورهایی مانند فرانسه و هلند قبل از جنگ اذعان کرده بودند که دارای توانایی های سایبری تهاجمی هستند و این می تواند به وضعیت "دفاع از جلو" کمک کند.  کانادا  خود را برای  توسعه سطح توانایی های سایبری تهاجمی  آماده کرده است قبل از جنگ، سوئد دو واحد را برای افزایش استحکام برای عملیات سایبری دفاعی و تهاجمی ایجاد کرده بود. ژاپن  رویکرد پیشگیرانه تری از دفاع سایبری را با برچسب "دفاع سایبری فعال" -در پیش گرفته است. استراتژی امنیت ملی ژاپن در سال 2022 این مفهوم را با هدف از بین بردن "احتمال حملات سایبری جدی که ممکن است باعث نگرانی های امنیت ملی شود" و جلوگیری از "گسترش آسیب در صورت چنین حملاتی" گنجانیده است. دولت ژاپن همچنین  اصلاحات قانونی قابل توجهی را پیشنهاد کرد، از جمله تفسیر مجدد یک ماده قانون اساسی که دخالت دولت در محرمانه بودن ارتباطات خصوصی را ممنوع می کند.

با این حال، نگرانی هایی در مورد این شیب تند رویکردهای پیشگیرانه تر برای دفاع سایبری وجود دارد. فرانسه، آلمان و هلند علنا نگرانی های خود را در مورد دفاع بیشتر از جلو ابراز کرده اند(نگرانیهای مدنی). در دسامبر ۲۰۲۲، فرمانده فرماندهی سایبری فرانسه علیرغم سودمندی این طرح، در مورد ماهیت اساسا تهاجمی عملیات سایبری ایالات متحده ابراز تردید کرد. به طور مشابه، صفحه سفید"White Paper "دفاعی هلند ۲۰۲۲ به نقش مثبت فرماندهی سایبری دفاعی در شکست حملات سایبری مخرب اشاره کرد، اما  دولت فقط در زمان جنگ و وضعیت جنگی جهت این عملیات مجاز خواهد بود.استراتژی امنیت ملی آلمان در سال ۲۰۲۳ نظر مشابهی داشته: "ما اساسا ایده استفاده از هک  به عنوان وسیله ای برای دفاع سایبری را رد می کنیم." با این حال،. این چند کشور اروپایی  به دنبال اجماع در مورد سطح و شمولیت و دامنه دفاع فعال هستند و  احتمالا با این پیش شرط ها دنبال ایجاد رویکردهای جدید برای ‘persistent engageو دفاع رو به جلو هستند

 

                                                

5. استراتژی و برنامه های دفاعی

چندین کشور  بازسازی هایی را با هدف ادغام بهتر توانایی های سایبری خود با اهداف امنیت ملی و  نظامی اغاز کرده اند. منطق این تلاش این است که اطمینان حاصل شود  جنبه های سیاسی، نظامی، اطلاعاتی و فنی دفاع سایبری متقابلا یکدیگر را تقویت کنند. ایالات متحده، انگلیس و ژاپن چنین ادغامی را یک ضرورت و یک اولویت فوری می بینند. میکه اویانگ، معاون دستیار وزیر دفاع ایالات متحده در امور سیاست سایبری، خاطرنشان کرد که درگیری اوکراین به وضوح اهمیت "توانایی های سایبری یکپارچه در کنار سایر قابلیت های جنگی" را نشان داده است.در سپتامبر 2023، وزارت دفاع ایالات متحده این ادغام را در اولویت قرار داده است.(همین طور انگلستان و ژاپن)

سایر کشورهایی که بازسازی سازمانی را انجام داده اند عبارتند از لهستان، فرانسه و آلمان. لهستان از قبل از حمله روسیه به اوکراین در دفاع از فضای سایبری و امنیت سایبری سرمایه گذاری کرده است، اما جنگ به این تلاش ها سرعت بخشیده است. در فوریه 2022، لهستان نیروهای دفاعی فضای سایبری را بر اساس فرماندهی سایبری ایالات متحده تاسیس کرد و انتظار می رود که این نهاد تا سال 2024 عملیاتی شود  ارتش فرانسه در حال ایجاد یک فرماندهی آینده جنگی برای همگام شدن با ماهیت در حال تغییر جنگ و تلاش برای ادغام حوزه های سایبری  با حوزه های متعارف است.  افزایش هزینه های دفاعی در توانایی های سایبری، اغلب با حاشیه های بزرگ، همراه است. در سال 2022، فنلاند به همراه اتریش، فرانسه، هلند، رومانی و اسپانیا از کمیسیون اروپا خواستند تا هزینه های دفاع سایبری را افزایش دهند. این کشورها خواستار سیاست دفاع سایبری اتحادیه اروپا شدند که نه تنها یکپارچگی سایبری از نظر شبکه های ارتباطی نظامی، بلکه یک طرح روشن برای دفاع سایبری جامع است که شامل یک فناوری دفاعی جامع و با زمینه صنعتی است. این کشورها همچنین خواستار افزایش سرمایه گذاری در دفاع سایبری هماهنگ بهتر و رویکرد جامع تر به فضای سایبری اروپا شدند. دولت فنلاند بر هدف خود برای تسریع نواوری های امنیتی هوش مصنوعی برای تقویت دفاع ملی تاکید کرده است. بودجه ملی 2024 با هدف افزایش هزینه های دفاع سایبری فنلاند به میزان 30 درصد از سرمایه گذاری 280 میلیون یورو در سال 2023 است.

     

                                                                

کتاب سفید دفاعی هلند در سال 2022 پیش بینی گسترش پرسنل سایبری نظامی از حدود 150 نیروی ذخیره سایبری در فرماندهی سایبری دفاعی را به بیش از 400 متخصص سایبری  تمام وقت اعلام کرد. در سال 2023، فرانسه اعلام کرد که بودجه آموزش سایبری نظامی تا سال 2030 افزایش 300 درصدی خواهد داشت. همچنین در همان بازه زمانی استعداد نیرو به 5000 سرباز سایبری افزایش خواهد یافت. بودجه دفاعی سوئد برای سال 2024 پس از یک دوره زمانی 28 درصد افزایش خواهد یافت.یک افزایش قابل توجه در سال 2023 جهت فعال کردن این کشور برای همکاری موثر با ناتو در تمام زمینه ها، از جمله سایبری است در این طرح دولت متعهد به گسترش توانایی های واحد دفاع سایبری خود برای تقویت توانایی  برای دفاع در برابر تهدیدات ترکیبی است. در مورد ژاپن، دولت  قصد دارد پرسنل مرتبط با واحدهای مرتبط با سایبری مانند فرماندهی سایبری نیروهای دفاع از خود را تا سال 2027 به 4000 افزایش دهد.  توکیو قصد دارد تعداد نیروی کار سایبری مرتبط با وزارت دفاع را به ۲۰ هزار نفر افزایش دهد،  زمان بندی این اقدامات (اعلام شده در دسامبر ۲۰۲۲) احتمالا نشان می دهد که این تلاش ها  مربوط به جنگ در اوکراین باشد،اما ژاپن دیگر بازیگران ژئوپلیتیکی مانند چین را به عنوان یک تهدید بزرگتر در نظر می گیرد.  احتمالا چین عامل مهمی در اقدامات سایبری جدید توکیو بوده است

ادامه دارد

ویرایش شده در 2 ساعات قبل توسط scorpion57