نبرد باغ آورد نبرد باغ آورد

[Moltke 1,442]

نبرد باغ آورد

 

 

 

 

جنگ ایران – عثمانی  ( 1730 -1735 )

 

بخشی از جنگ های نادری

 

 

زمان وقوع : 19 ژوئن 1735

 

مکان وقوع : باغ آورد ، ارمنستان امروز

 

نتیجه : پیروزی قاطع ایران ، پایان موثر جنگ

 

 

 

تغییرات در قلمروها : تسلیم شدن شمار فراوانی از شهرها و پادگان های تحت تسلط عثمانی  در قفقاز از جمله گنجه و تفلیس

 

 

طرف های درگیر :

 

 

امپراتوری صفوی

 

امپراتوری عثمانی

 

 

فرماندهان :

 

ایران : نادر

 

عثمانی : کوپرولو عبدالله  پاشا  ( در نبرد کشته شد )

 

 

توان رزمی :

 

ایران :  15 هزار تا 18 هزار نفر  ( بدنه اصلی 40 هزار نفره درگیر نشد )

 

عثمانی :  80 هزار نفر از جمله : 50 هزار سواره نظام موسوم به سپاهی ، 30 هزار نفر پیاده نظام ینی چری ، 40 قبضه توپ

 

 

تلفات و خسارات :

 

ایران : اندک

 

عثمانی :  40 تا 50 هزار کشته و زخمی  ، 32 توپ به تصرف ایرانیان درآمد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نادر قلی افشار ، فرمانده ارتش و شاه بعدی ایران ، نقاشی از موزه ویکتوریا و آلبرت بریتانیا

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نبرد باغ آورد که با نام نبرد مرادتپه هم شناخته می شود آخرین درگیری مهم طی جنگ ایران و عثمانی در فاصله سال های 1730 تا 1735 بود . ارتش ایالتی عثمانی در قفقاز  پیش از آن که بخش اصلی سپاهیان ایرانی وارد نبرد شوند به طور کامل توسط گارد پیشرو ارتش نادر منهدم شد . نابودی کامل قوای کوپرولو پاشا سبب شد پادگان های تحت محاصره عثمانی در قفقاز که با شنیدن خبر شکست خردکننده باغ آورد از رسیدن قوای کمکی نومید شده بودند  تسلیم نادر شوند .

 

باغ آورد یکی از تاثیرگذارترین پیروزی های نادر بود که در آن با سپاهی با اندازه چهار تا پنج برابر بزرگ تر از نیروهای خودش درگیر شده بود . پیروزی بزرگ نادر در باغ آورد در کنار شاهکارهای نظامی دیگرش در آق دربند ، کرنال و مهمان دوست جایگاه نادر را به عنوان یکی از نوابغ نظامی بزرگ تاریخ  استوار  می کند .

 

 

پیش زمینه

 

در 3 نوامبر 1734  نادر پس از  تصرف ولایت شیروان و پایتخت آن شماخی طی ماه آگوست ، به دروازه گنجه رسید . استحکامات گنجه چنان قوی بود که نادر به جای حمله مستقیم تصمیم گرفت شهر را محاصره کند .  بخشی از نیروها  در اطراف گنجه باقی ماندند و باقی سپاهیان به سمت ارمنستان و گرجستان تاختند تا تفلیس و ایروان را محاصره کنند . عبدالله کوپرولو پاشا  با قوایی متشکل از 50 هزار سوار ، 30 هزار پیاده و 40 قبضه توپ از قارص  و به قصد پایان دادن به محاصره شهرها و شکست قوای نادر رهسپار قفقاز شد .

 

به گفته آبراهام کرتی ، تاریخ نگار ارمنی ، نادر با رسیدن خبر گذشتن قوای کوپرولو پاشا از رودخانه آخوریان چنین گفت : ( به خدا قسم مدت هاست منتظر رسیدن چنین لحظه ای بودم ) . نادر بلافاصله به همراه گارد پیشرو اش که استعدادی بین 15 تا 18 هزار نفر داشت به راه افتاد . شب پیش از نبرد قوای نادر در ارتفاعات ناظر بر دشت که در کنار جنگلی قرار داشت اردو زد .

 

 

 

نبرد

 

کوپرولو پاشا با شنیدن اخبار مبنی بر نزدیک شدن نادر و کم تعداد بودن نیروهای او سرعتش را بیشتر کرد . نادر به جای پیوستن به بدنه اصلی نیروهایش گارد پیشرو را در معرض دید عثمانیان قرار داد . نبرد در ساعت 2 بعد از ظهر شروع شد . نادر ابتدا  دسته ای از نیروهایش را در جنگل نزدیک صحنه نبرد مستقر کرد ، 3 هزار سرباز را در دره ای که پایین تر از صحنه اصلی درگیری بود جای داد و سپس برای جلب توجه عثمانیان یک حمله مختصر رو در رو را آغاز کرد .

 

قوای عثمانی که در حال استقرار توپ خانه اش در یک تپه کوچک بود با مانور تهاجمی نادر که حمله حدود 2 تا 3 هزار شمخال چی نخبه ( جزایرچی ها )  برای تصرف تپه بود کاملا غافلگیر شد  . تصرف تپه به دست ایرانیان و از دست رفتن توپخانه با ارزش مستقر در آن طی مرحله نخست نبرد روحیه سربازان عثمانی را شدیدا تخریب کرد .

 

نادر در این حین واحد دیگری را برای خنثی کردن بخش دیگری از تمرکز توپخانه عثمانی در جناح چپ که با دستور فرماندهی مرکزی عثمانی در حال پیشروی بود اعزام کرد . توپخانه نادر که با داشتن بیش از 500 قبضه زنبورک  ( توپخانه سبک مستقر بر پشت شترها که مانورپذیری و تحرک مناسبی داشت ) تقویت شده بود اکنون وارد عمل شد . زنبورک ها در برابر آتش توپخانه سنگین آسیب پذیر بودند ، اما اکنون که توپخانه عثمانی ساکت شده بود نقش مهمی ایفا کردند . آتش نوبتی بیش از 500 قبضه زنبورک و تعداد دیگری توپ سنگین ایرانی با وارد کردن تلفات سنگین مرکز سپاه عثمانی را به طور کامل دچار بی نظمی کرد و نیروهای ایرانی با استفاده از این موقعیت خود را به آن رساندند . توپخانه عثمانی دیگر نتوانست نقشی در نبرد بازی کند .

 

 

 

 

 

 

زنبورک چی ایرانی

 

 

 

 

 

 

 

در این زمان نیروهای نادر که در جنگل مستقر بودند با فرمان او و با شروع یک حمله جناحی بی نظمی سپاه عثمانی را به یک شکست فاجعه بار تبدیل کردند . نادر به همراه هزار سوار برگزیده اش راه را بر عقب نشینی دشمن بست . کوپرولو پاشا به دست یک سرباز ایرانی به نام رستم از اسب سرنگون گردید و سرش به عنوان هدیه برای نادر برده شد . افسران عالی رتبه عثمانی و هزاران سرباز دیگر نیز تا آستانه رودخانه آرپاچای ( آخوریان ) تعقیب و کشتار شدند . قتل عام قوای عثمانی چنان گسترده بود که خود نادر  بعدها با اغراق در موردش چنین نوشت : (  ما همه ینی چری ها را قصابی کردیم ... حتی یک نفرشان نتوانست بگریزد  ،  تقریبا همه سواران عثمانی به لطف خدا کشته شدند ) .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

سرباز توپخانه ایرانی

 

 

 

سرعت فروپاشی ارتش عثمانی و افتادن توپخانه بی دفاع آن ها به دست قوای نادر  نشان می دهد عثمانیان با دیدن شمار کم نیروهای مستقر شده در برابرشان فریب نادر را خورده بودند و از منظم کردن صفوفشان غافل ماندند . نادر با استفاده از این فرصت منتظر رسیدن قوای اصلی اش نماند . یک حمله سریع و شوک آور به همراه حمله جناحی ناگهانی قوای استتار شده در جنگل که با زمان بندی عالی همراه بود کار را تمام کرد . تاکتیک های نادر در باغ آورد شباهت فراوانی به  تاکتیک هایی دارد که اودا نوبوناگا ، جنگ سالار و شوگون مشهور ژاپنی در نبرد اوکه هازاما در  سال 1560 میلادی به کار گرفته بود .

 

 

 

 

 

 

نبرد باغ آورد

 

 

 

 

 

پیامدها

 

شکست باغ آورد  برای عثمانیان چنان خردکننده بود که از قوای 80 هزار نفری اعزام شده تنها 8 هزار سرباز توانستند به قارص بازگردند . تلفات سپاه نادر اندک بود . باغ آورد به طور موثری به یکی از  پرماجراترین جنگ های بین این دو ابرقدرت شرقی پایان داد .  در این جنگ امتیازات فراوانی نصیب ایران شد که بعدها از دست رفت و به روابط دو کشور در قرون آینده شکل داد .

نادر در نامه ای به حاکم گلستان گفت در هیچ یک از جنگ هایش چنین موفق نبوده است . به یاد پیروزی در باغ آورد و به فرمان نادر  تندیسی در  محل اردوگاه شب پیش از نبرد ساخته شد .

نتایج استراتژیک نبرد بلافاصله نمایان شدند . گنجه و تفلیس بلافاصله تسلیم شدند . با گذشتن نادر از رودخانه آرپاچای و محاصره قارص ، در 13 اکتبر 1735  عثمانیان پذیرفتند ایروان را نیز در برابر رفع محاصره قارص تسلیم او کنند .

 

 

وقایع هم زمان در اروپا

 

روس ها که با شنیدن خبر شکست فاجعه بار عثمانیان از نادر جسور شده بودند با بهانه قرار دادن عبور سپاهی از تاتارهای کریمه از خاک روسیه و دور زدن ساحل دریای سیاه برای رسیدن به قفقاز و کمک به عثمانیان ، آن را نقض حاکمیت خود داستند و با عثمانی وارد جنگ شدند و شهر آزوف را گرفتند . اتریش هم موضع مشابهی داشت ، اما مانند روسیه چندان خوش شانس نبود و در نبرد گروکا از ترکان عثمانی شکست سنگینی خورد .

 

 

حرکت نادر به سوی شمال

 

نادر پس از عملیات موفقش در قفقاز فرمانداران و حاکمان جدیدی را به حکومت شهرها و قلمروهای قفقاز منسوب کرد و سپس به قصد جنگ با لزگی ها رهسپار شمال داغستان شد . تاتارهای کریمه که اکنون به شمال قفقاز رسیده بودند با شنیدن خبر شکست کوپرولو پاشا به سوی قلمرو خود بازگشتند . لزگی ها  به نادر نشان دادند حریف قدری هستند و برف زمستانی و گذرگاه های باریک کوهستانی داغستان نیز کار را برای نادر مشکل تر کرد . رهبر لزگی ها پس از شکست از قوای نادر در ژوئن 1736 به قبایل آوار پناه برد و سایر سران لزگی با نادر صلح کردند . نادر که اکنون قفقاز را در قبضه قدرت خود گرفته بود به خاک اصلی ایران بازگشت تا شاهنشاه ( شاه تهماسب دوم صفوی ) را برکنار کند و سلسله خودش ( افشار ) را ایجاد کند .

 

 

 

 

منبع : http://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Baghavard

ویرایش شده در فروردین 94 توسط MR9

[gader 3,081]

با تشکر از جناب مولتکه 

ایا طایفه افشار از طوایف قزل باش امده از عثمانی بود؟

ایا از ترکیب جمعیتی ایروان در ان زمان اطلاعاتی دارید؟

[Alicommando 786]

باتشکر

میشه یکم توضیح بدید زنبورک چی   

به چه معناست

ممنون

[Moltke 1,442]

با تشکر از جناب مولتکه 

ایا طایفه افشار از طوایف قزل باش امده از عثمانی بود؟

ایا از ترکیب جمعیتی ایروان در ان زمان اطلاعاتی دارید؟

دکتر پارسادوست در آثارشان مساله آمدن افشارها از آناتولی شرقی را تایید می کنند .

ایروان از دوره سلجوقی تا شروع جنگ جهانی اول ترکیب جمعیتی مخلوط مسلمان و مسیحی اعم از ارمنی و ترک و ...داشت ...در زمان نادر چظور بوده دقیقا خیر ...اطلاع کامل ندارم

 

 

میشه یکم توضیح بدید زنبورک چی

 

سرباز به کار گیرنده توپ کوچک زنبورک که روی شتر سوار می شد .

[ia65 762]

اون ظرف چرا برعکس هست (نقاشی منصوب به نادر شاه یه ظرف جلوش هست برعکسه چرا؟؟؟؟ ان بنای یادبود هنوز هست عکسی ازش هست؟

ویرایش شده در فروردین 94 توسط ia65

[Mohsen7719 10]

اين خاك نادرها دارد

[Lord-Soldier 2,185]

ممنون، یکجورایی شبیه عملیات فتح المبین بوده تا جایی که فهمیدم؟ از دست رفتن توپخانه اثر مهمی داشته

اما چطور تونستن توپخانه عثمانی رو تصرف کنند؟

[Moltke 1,442]

ia65, on 29 Mar 2015 - 6:21 PM, said:

اون ظرف چرا برعکس هست (نقاشی منصوب به نادر شاه یه ظرف جلوش هست برعکسه چرا؟؟؟؟ ان بنای یادبود هنوز هست عکسی ازش هست؟

 

 

بر عکس نیست :) ....جام نوشیدنی است . در مورد بنای یادبود اطلاعی ندارم ...باید از مقامات کشور ارمنستان پرسید .

 

نقل قول

ممنون، یکجورایی شبیه عملیات فتح المبین بوده تا جایی که فهمیدم؟ از دست رفتن توپخانه اثر مهمی داشته

اما چطور تونستن توپخانه عثمانی رو تصرف کنند؟

 

 

در متن توضیح داده شد ...ارتش عثمانی که گمان نمی کرد نیروی کم تعداد نادر قادر به حمله مستقیم باشد برای توپخانه اش مکان استقرار و قوای مدافع  مناسب قرار نداده بود و با ناگهانی حمله جزایرچی های ایرانی توپخانه اش را از دست داد .

 

اما در مورد عملیات فتح المبین ، مقایسه نبردی که در سال 1735 میلادی درگرفته با عملیات سال 1982 ایران ، چندان مقایسه مناسبی نیست ...اما سعی می کنم استراتژی و تفکر نادر در جنگ را تا حدی با تفکر نظامی ایران بعد از انقلاب سال 57  از دیدگاه خودم مقابسه کنم :

 

نادر در جنگ هایش هیچ گاه نیروهای کم تجربه و با کیفیت رزمی پایین را مورد استفاده قرار نمی داد . مانند بیشینه سرداران بزرگ تاریخ ، کیفیت برای نادر خیلی مهم تر از کمیت بود . پیاده نظام قزلباش دوره صفوی ( البته منظورم اواخر دوره صفوی است نه اوایلش ، در اواخر دوره صفوی به پیاده نظام معمولی ایران قزلباش گفته می شد )  تا حد زیادی در ارتش نادر به حاشیه رفت و جایش را به پیاده نظام نخبه شمخال چی ( جزایرچی ها ) داد .

 

نادر به جای تکیه بر سواران بی نظم عشایری که بیشتر در جنگ های چریکی کاربرد داشتند و آسیب پذیری شدیدی در برابر آتش توپخانه داشتند ، از سواران عشایری مناطق مختلف و اقوام گوناگون ساکن قلمرو ایران و حتی فراتر از آن ( ترکمانان ، کردها ، بختیاری ها ، پشتون ها و ازبک ها ) ، سواره نظام منظم و باکیفیتی ساخت که در لحظات حساس نبرد از قدرت مانور و تحرک بالای آن ها بهره می جست .در طول تاریخ مثال های دیگری از این نوع واحدهای سواره گارد متحرک خالد بن ولید طی جنگ هایش با امپراتوری های ساسانی و بیزانسی ، و سواره نظام نومیدیایی هانیبال در جنگ های پونیک هستند که ضعف های نیروهای پیاده را پوشش می دادند و در مراحل حساس نبردها وارد عمل می شدند .

 

از طرف دیگر ، همان طور که از آثار مورخانی مثل لارنس لاکهارت می توان برداشت کرد ، نادر با استخدام متخصصان توپخانه فرانسوی توانست بهترین سواره نظام آسیایی دوران خود را در اختیار داشته باشد . توپخانه سنگین ایران که در ابتدا چندان قوی نبود و در محاصره بغداد نشان داد برای محاصره شهرهای بزرگ مناسب نیست در ادامه دوره نادری پیشرفت فراوان کرد .علاوه بر این ، توپخانه سبک و متحرک زنبورک که سلاح منعطف و بسیار موثری بود نیز در سپاه نادری به یک ابزار محبوب تبدیل شد .

 

ارتش نادری در نبردهای مهمش مثل کرنال ، آق دربند ، باغ آورد و مهمان دوست ارتشی است پرتحرک و منعطف که هیچ گاه سعی نمی کند در جنگی سراسری و رودر رو با دشمن درگیر شود و از انواع مانورها ، کمین ها و حرکات شوک آور و ناگهانی بهره می جوید . تنها نبردی که نادر از حمله همه جانبه و مستقیم استفاده کرد نبرد سامراء بود که تنها شکستش هم در همین نبرد رخ داد .

 

نادر در دوره حکمرانی و فرماندهی اش بر خلاف بسیاری از حاکمان دیگر ایران ، سعی داشت در ارتش و دستگاه حکومتی اش بر اصل شایسته سالاری تاکید داشته باشد و از استعدادهای موجود در قلمروش بهترین بهره را ببرد و بر حلقه محدود هم قبیله ای های خودش تکیه نکند . تلاش فراوان کرد که اختلافات مذهبی دوره صفوی که منجر به بروز شورش های فراوان و در نهایت سقوط سلسله صفوی شده بود را کم اثر کند و با ایجاد وحدت میان اهل سنت و شیعیان و جلوگیری از ادامه تنش ها ایران را به کشوری باثبات بدل کند . مثال خوبی از این مساله احمدشاه درانی است . احمدشاه که از طایفه پشتون ابدالی بود از سربازی ساده در سپاه نادر به سرداری برجسته بدل شد و بعدها پس از رسیدن به پادشاهی افغانستان همان تاکتیک های نادر را در جنگ هایش به کار گرفت . نبرد پانیپت که در سال 1761 درگرفت و یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین نبردهای تاریخ شبه قاره هند بود مثالی واضح بر این امر است .

 

البته  نادربا همه نبوغ نظامی که داشت ، تمایل شدیدی به استبداد هم داشت و همین خصیصه او در سال های آخر حکمرانی اش به همراه مالیات گیری های سنگین ایران را به صحنه شورش ها و سرکوب های خشن پس از آن تبدیل کرد که سرانجام جان خود او را هم گرفت و جنگ های داخلی پس ازآن نیز منجر به مرگ صدها هزار نفر و ویرانی مطلق کشور شد .

 

-------------------------------------------------------------------------

 

اما در برابر سوالی که شما فرمودید ، از نظر من تفکر نظامی ایران پس از 1979 ، نمونه ای عجیب از سیستم های نظامی انقلابی است و نظیرش را من بیشتر در چین مائوییست می بینم و نه حتی در شوروی پس از 1917 یا فرانسه پس از انقلاب کبیر و گراند آرمه ناپلئون .

 

در مورد شوروی پس از 1917 و تفکر نظامی اش می توانید به کتاب ارزشمند آقای اورلاندو فایجس  تحت عنوان ( تراژدی مردم : انقلاب روسیه 1924 -1891 ) خصوصا جلد دومش با  ترجمه آقای احد علیقلیان که توسط نشر نی منتشر شده  و در مورد چین کمونیست به کتاب ( مائو ، داستان ناشناخته )  اثر جان هالیدی و جانگ چنگ با ترجمه آقای بیژن اشتری  و منتشر شده توسط نشر ثالث مراجعه بفرمایید تا بهتر منظورم را متوجه شوید .

 

تفکر فرماندهان برجسته ارتش سرخ و خصوصا جناح طرفدار تروتسکی را می توان در دو جمله خلاصه کرد : ( ارتش سرخی با حداکثر یک میلیون سرباز اما با تغذیه و لباس و پاافزار خوب هزاربار به مصلحت نزدیک تر است تا ارتشی با سه میلیون سرباز اما نیم گرسنه ، نیم پوشیده ,  و با یک لنگه کفش ) ، تروتسکی هم با حمله به کسانی که  وفاداری به حزب را عامل مهم تر در انتخاب فرماندهان می داستند می گفت ( چند مورد خیانت متخصصان نظامی تربیت شده در نظام تزاری بدتر از تلف شدن یک لشکر کامل به دلیل بی کفایتی فرماندهان بی سواد کمونیست که حتی نمی توانند یک نقشه را بخوانند نیست ) . 

 

با سیاست های تروتسکی و فرماندهان دیگری مثل میخاییل فرونزه ارتش نوبنیاد سرخ توانست قوای شورشیان قدری مثل یودنیچ ، دنیکین و کولچاک را شکست دهد و شورش های گسترده قزاقان در جنوب و جنبش باسمه چی در آسیای میانه را سرکوب کند و حتی تا دروازه های ورشو هم پیش برود .

 

در مقابل ، می بینیم که تصفیه های استالینی دهه 1930 چه بر سر ارتش سرخ آورد و یا در چین کمونیست سیاست های مائو باعث شد ارتش آزادی بخش خلق چین در جنگ کره ، درگیری های مرزی اواخر دهه 1960 با شوروی در حوالی رودخانه اوسوری و نیز جنگ سال 1979با ویتنام متحد شوروی با تلفات سنگین و شکست های خونبار کارنامه نامناسبی از خود به جا بگذارد .

 

ایران پس از 1979 متاسفانه از دید من در حال طی کردن همان راه چین مائوییست است . تکیه بر نیروهای کم تجربه و با کیفیت پایین با شعارها و پوشش سیاسی و مذهبی ، دادن تلفات سنگین در هر درگیری حتی پیروزی ها ( کمتر عملیاتی در جنگ ایران و عراق هست که تلفات ایران از عراق کمتر باشد ) ، توجه بیشتر بر تصمیم گیری های صرفا سیاسی تا روش های درست نظامی و متاسفانه ادامه دادن این مسیر تاکنون و سعی در پیاده کردن آن حتی در میان متحدان و دوستان خود ( حزب الله لبنان اندکی از این قضیه مستثناست ) ، از دید من نقطه ضعف است تا قوت ...

 

عملیات فتح المبین نیز شاهد حمله امواج انسانی و حمله رو در رو بود بدون پشتیبانی هوایی مناسب و آتش دقیق توپخانه . هر چند ارتش عراق صدمات فراوان دید اما تلفات ایران هم کم نبود و این در قیاس با تاکتیک های امثال نادر که سعی بر انعطاف فروان ، قدرت مانور بالا ، استفاده از نیروهای متخصص با زمان بندی دقیق و حداقل تلفات خودی در برابر حداکثر تلفات دشمن داشتند چندان جالب نیست .

ویرایش شده در فروردین 94 توسط Moltke

[parvaaz 844]

بسم الله

 

جناب آی ا 65

 

منظورتان کدام بنای یاد بود است ؟ لطفا کمی روشنتر بفرمائید !

 

اگر منظورتان تصویر نقاشی شده نادر همراه جام نوشابه بقول شما برعکس ( اما در حقیقت صحیح ) درون خیمه پادشاهی است که این بنای چادری را همانزمان خود نادر دستور فرمودند تا جمع شود !

 

با تشکر

[Lord-Soldier 2,185]

جناب مولتکه، شما در باره عملیات فتح المبین مطالعه ای هم داشته اید؟

 

در این عملیات با یک نفوذ و راهپیمایی 20 کیلومتری، شهید وزوایی با گردان حبیب لشکر 27 محمد رسول الله (صلی الله علیه و آله) توپخانه عراق را تصرف می کند که نقش مهمی در پیروزی این عملیات داشته.

قوای عثمانی که در حال استقرار توپ خانه اش در یک تپه کوچک بود با مانور تهاجمی نادر که حمله حدود 2 تا 3 هزار شمخال چی نخبه ( جزایرچی ها )  برای تصرف تپه بود کاملا غافلگیر شد  . تصرف تپه به دست ایرانیان و از دست رفتن توپخانه با ارزش مستقر در آن طی مرحله نخست نبرد روحیه سربازان عثمانی را شدیدا تخریب کرد .

 

اتفاقا توپخانه عراق هم روی یک تپه مستقر بوده، روی ارتفاعات علی گره زد.

 

 

عملیات فتح المبین نیز شاهد حمله امواج انسانی و حمله رو در رو بود بدون پشتیبانی هوایی مناسب و آتش دقیق توپخانه . هر چند ارتش عراق صدمات فراوان دید اما تلفات ایران هم کم نبود و این در قیاس با تاکتیک های امثال نادر که سعی بر انعطاف فروان ، قدرت مانور بالا ، استفاده از نیروهای متخصص با زمان بندی دقیق و حداقل تلفات خودی در برابر حداکثر تلفات دشمن داشتند چندان جالب نیست .

 

اتفاقا نادر هم در این نبرد آتش توپخانه قوی نداشته. همچنین در عملیات فتح المبین مانور نیروهای پیاده از عوامل اصلی پیروزی بوده، تا جایی که به آن  blitzkreig on foot هم گفته شده. جناب مولتکه ما از تاپیکهای تاریخی شما بسیار استفاده می کنیم و از این بابت از شما تشکر می کنم، البته حتما توجه دارید که برای یک تاریخ پژوه بسیار بد است که بر اساس حب و بغض خود قلم بزند بلکه باید مطالعه را اولویت داد.

[Moltke 1,442]

در مورد فتح المبین تا آنجایی که امکانش بوده بله ...اما منابع موجود متاسفانه تصویر کاملی از نبرد نمی دهند ...هیچ خبری از آمار دقیق تلفات خودی نیست...آن چه شما می فرمایید بخشی از توپخانه عراق بوده و نه همه اش ، در منابع ایرانی گفته شده 82 قبضه توپ که در ارتش های عربی می شود تقریبا دو فوج (هنگ ) ...آیا در فتح المبین ایران توانست از آتش توپخانه و هوایی دشمن جلوگیری کند ؟ با توجه به تلفات ادعا شده در منابع خارجی و سکوت ایران یحتمل خیر .
در مورد کاربرد کلمه بلیتزکریگ در جتگ ایران و عراق اشاره واضحی از منابع معتبر ندیدم ...قطعا سعیم بر این است که کاملا بی طرف باشم ...اما در کل بهتر است تاکتیک ها و تفکر نظامی ایران در جنگ هشت ساله را بهتر مورد بازبینی قرار داد.

[F_35B 15]

نادر ثابت کرد کشوری که مردای بزرگ داره هیچ وقت برا همیشه خواب نمیمونه.

 

یه دوست عزیزی داشتیم رضا کیانی خیلی با کارای نادر مخالف بود . ولی خب بهتره ببینیم نادر تو چه زمانی بلند شد.