امروز، 11 آگوست 2025 (20 مرداد 1404)، متن کامل توافقنامه «صلح و برقراری روابط بین‌دولتی میان جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان» که در واشنگتن پیش‌امضا شده بود، به طور رسمی منتشر شد. " با توافق متقابل، متن پاراف شده توافقنامه برقراری صلح و روابط بین دولتی بین جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان منتشر شد. توافقنامه برقراری صلح و روابط بین دولتی بین جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان (که از این پس طرفین نامیده می‌شوند)، با درک ضرورت فوری برقراری صلحی عادلانه، جامع و پایدار در منطقه با تمایل به مشارکت در این هدف از طریق ایجاد روابط بین ایالتی با الهام از منشور سازمان ملل متحد ، اعلامیه اصول حقوق بین‌الملل در مورد روابط دوستانه و همکاری بین کشورها مطابق با منشور سازمان ملل متحد (1970) ، سند نهایی کنفرانس هلسینکی در مورد امنیت و همکاری در اروپا (1975) و اعلامیه آلماتی مورخ 21 دسامبر 1991 و با هدف توسعه روابط بر اساس هنجارها و اصول مندرج در آنها ؛ با ابراز اراده مشترک برای ایجاد حسن همجواری بین خود؛ توافق کرده‌اند که صلح و روابط بین ایالتی را بر اساس موارد زیر برقرار کنند: ماده ۱ با تأیید اینکه مرزهای بین جمهوری‌های سوسیالیستی شوروی سابق به مرزهای بین‌المللی کشورهای مستقل مربوطه تبدیل شده و توسط جامعه بین‌المللی به این عنوان به رسمیت شناخته شده‌اند، طرفین حاکمیت، تمامیت ارضی، مصونیت مرزهای بین‌المللی و استقلال سیاسی یکدیگر را به رسمیت می‌شناسند و به آن احترام می‌گذارند. ماده دوم در راستای رعایت کامل ماده ۱، طرفین تأیید می‌کنند که هیچ ادعای ارضی نسبت به یکدیگر ندارند و در آینده نیز چنین ادعاهایی را مطرح نخواهند کرد. طرفین هیچ اقدامی، از جمله برنامه‌ریزی، آماده‌سازی، تشویق و حمایت از چنین اقداماتی، که هدف آن تجزیه یا آسیب رساندن کامل یا جزئی به تمامیت ارضی یا وحدت سیاسی طرف دیگر باشد، انجام نخواهند داد. ماده سوم طرفین، در روابط متقابل خود، از استفاده از زور یا تهدید به استفاده از زور علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی یا از هر روش دیگری که مغایر با منشور سازمان ملل متحد باشد، خودداری خواهند کرد. آنها به هیچ طرف ثالثی اجازه نخواهند داد که از سرزمین‌های مربوطه خود برای استفاده از زور علیه طرف دیگر که مغایر با منشور سازمان ملل متحد است، استفاده کند. ماده چهارم طرفین از دخالت در امور داخلی یکدیگر خودداری خواهند کرد؛ ماده پنجم ظرف _____ روز پس از تبادل اسناد تصویب این توافقنامه توسط هر دو طرف، طرفین طبق مفاد کنوانسیون‌های وین در مورد روابط دیپلماتیک و کنسولی (به ترتیب ۱۹۶۱ و ۱۹۶۳) روابط دیپلماتیک بین خود را برقرار خواهند کرد. ماده ششم طرفین با رعایت کامل تعهدات خود طبق ماده ۱ این توافقنامه، مذاکرات حسن نیت بین کمیسیون‌های مرزی مربوطه را مطابق با مقررات توافق شده کمیسیون‌ها برای انعقاد توافقنامه تعیین حدود و علامت‌گذاری مرز دولتی بین طرفین انجام خواهند داد. ماده هفتم طرفین نباید نیروهای هیچ کشور ثالثی را در امتداد مرز مشترک خود مستقر کنند. طرفین، تا زمان تعیین حدود و علامت‌گذاری بعدی مرز مشترک خود، اقدامات امنیتی و اعتمادسازی مورد توافق طرفین، از جمله در حوزه نظامی، را با هدف تضمین امنیت و ثبات در مناطق مرزی اجرا خواهند کرد. ماده هشتم طرفین، عدم تحمل، نفرت و تبعیض نژادی، جدایی‌طلبی، افراط‌گرایی خشونت‌آمیز و تروریسم را در تمام مظاهر آن در حوزه‌های قضایی خود محکوم و با آن مبارزه خواهند کرد و به تعهدات بین‌المللی مربوطه خود پایبند خواهند بود. ماده نهم طرفین متعهد می‌شوند که به پرونده‌های مفقودین و ناپدیدشدگان قهری که در درگیری‌های مسلحانه‌ای که هر دو طرف را درگیر کرده است، از جمله از طریق تبادل تمام اطلاعات موجود در مورد این افراد، مستقیماً یا با همکاری سازمان‌های بین‌المللی مربوطه، در صورت لزوم، رسیدگی کنند. طرفین بدینوسیله بر اهمیت تحقیق در مورد سرنوشت این افراد، از جمله جستجو و بازگرداندن بقایای اجساد به نحو مقتضی و اطمینان از اجرای عدالت در رابطه با این افراد از طریق تحقیقات مناسب، به عنوان وسیله‌ای برای آشتی و ایجاد اعتماد، اذعان می‌کنند. روش‌های مربوطه، در این زمینه، در یک توافق جداگانه به تفصیل مورد مذاکره و توافق قرار خواهد گرفت. ماده دهم به منظور ایجاد همکاری در زمینه‌های مختلف، از جمله اقتصادی، ترانزیت و حمل و نقل، محیط زیست، بشردوستانه و فرهنگی، طرف‌ها می‌توانند در زمینه‌های مربوط به منافع متقابل، توافق‌نامه‌هایی منعقد کنند. ماده یازدهم این توافقنامه به حقوق و تعهدات طرفین تحت قوانین بین‌المللی و معاهدات منعقد شده توسط هر یک از آنها با سایر کشورهای عضو سازمان ملل متحد، لطمه‌ای وارد نمی‌کند. هر یک از طرفین باید اطمینان حاصل کند که هیچ یک از تعهدات بین‌المللی که اکنون بین آن و هر شخص ثالثی لازم‌الاجرا است، تعهدات آن را تحت این توافقنامه تضعیف نمی‌کند. ماده دوازدهم طرفین در روابط دوجانبه خود تابع قوانین بین‌المللی و این توافقنامه خواهند بود. هیچ یک از طرفین نمی‌تواند به مفاد قوانین داخلی خود به عنوان توجیهی برای عدم اجرای توافقنامه حاضر استناد کند. طرفین، مطابق با کنوانسیون وین در مورد حقوق معاهدات (1969)، از اقداماتی که به هدف و منظور این توافق‌نامه لطمه می‌زند، قبل از لازم‌الاجرا شدن آن، خودداری خواهند کرد. ماده سیزدهم طرفین اجرای کامل این توافقنامه را تضمین می‌کنند و یک کمیسیون دوجانبه برای نظارت بر اجرای توافقنامه حاضر تشکیل خواهند داد. این کمیسیون بر اساس روش‌هایی که توسط طرفین مورد توافق قرار خواهد گرفت، فعالیت خواهد کرد. ماده چهاردهم طرفین بدون خدشه به حقوق و تعهدات خود تحت قوانین بین‌المللی و سایر معاهداتی که آنها را در روابط متقابلشان ملزم می‌کند، تلاش خواهند کرد تا هرگونه اختلاف مربوط به تفسیر یا اجرای این توافقنامه را از طریق مشورت‌های مستقیم، از جمله در کمیسیون مذکور در ماده ۱۳، حل و فصل کنند. در صورتی که چنین مشورت‌هایی ظرف ۶ ماه به نتیجه قابل قبولی برای هر دو طرف منجر نشود، طرفین به دنبال راه‌های دیگری برای حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلاف خواهند بود. ماده پانزدهم بدون خدشه به ماده چهاردهم، طرفین موظفند ظرف یک ماه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این توافق‌نامه، هرگونه ادعا، شکایت، اعتراض، اعتراض، دادرسی و اختلافات بین ایالتی مربوط به مسائلی که بین طرفین قبل از امضای این توافق‌نامه وجود داشته است را در هر مرجع قانونی پس بگیرند، رد کنند یا به هر نحو دیگری حل و فصل کنند و نباید چنین ادعاها، شکایات، اعتراضات، اعتراض‌ها، دادرسی‌هایی را آغاز کنند و به هیچ وجه در چنین ادعاها، شکایات، اعتراضات، اعتراض‌ها، دادرسی‌هایی که توسط شخص ثالث علیه طرف دیگر آغاز شده است، دخالتی داشته باشند. طرفین به هیچ وجه در هیچ اقدام خصمانه‌ای علیه یکدیگر که مغایر با این توافقنامه باشد، در زمینه‌های دیپلماتیک، اطلاعاتی و سایر زمینه‌ها، مشارکت، تشویق یا اقدام نخواهند کرد و برای این منظور مشورت‌های منظمی را انجام خواهند داد. ماده شانزدهم این توافقنامه پس از تبادل اسنادی که تکمیل مراحل داخلی را مطابق با قوانین ملی طرفین اعلام می‌کند، لازم‌الاجرا خواهد شد. این توافقنامه مطابق با ماده ۱۰۲ منشور سازمان ملل متحد ثبت خواهد شد. ماده هفدهم این توافقنامه به زبان‌های ارمنی، آذربایجانی و انگلیسی منعقد شده است و هر سه متن از اعتبار یکسانی برخوردارند. در صورت اختلاف در مورد معنای یک ماده در هر یک از متون معتبر، متن انگلیسی ملاک خواهد بود. " منبع : سایت وزارت خارجه ارمنستان

بسم ا... حفاظت بیشتر برای کلاغ های زرهی مقدمه : به تقریب تمامی هواگردهایی که تا کنون در نقش پشتیبانی نزدیک زمینی یا ضربتی از نیروی زمینی طراحی و در خط تولید انبوه قرار گرفته اند بیش از سایر همتایان خود در نیروی هوایی در معرض آتش دفاع هوایی زمین پایه قرار دارند و این نیاز آنها به بهبود مستمر دفاع در برابر حجم انبوهی از پرتابه های کالیبر سبک/سنگین و همچنین سامانه های دفاع هوایی را بسیار ضروری می سازد . با این حال در میان هواگردهایی که تا کنون در خط تولید انبوه قرار گرفته اند ، سوخو-25 بلحاظ کارنامه عملیاتی جایگاه ویژه ای را بخود اختصاص داده و نیروی هوایی ارتش شوروی و بعدها نیروی هوایی روسیه برنامه های مختلفی را برای افزایش اطمینان پذیری رزمی پرنده موصوف در صحنه های مختلف رزم نظیر افغانستان ، چچن و اکنون اوکراین در دستور کار خود قرار داده اند. نمایشگر سامانه گیرنده هشدار دهنده راداری سوخو-25 به همراه عملکردها عملکرد سامانه گیرنده هشدار دهنده راداری سوخو-25 نمایشگر زرد رنگ سمت راست کابین https://aparat.com/v/hgit0d6 اما مجموعه ارتقاء های صورت گرفته روی این پرنده در زمان جنگ افغانستان که ناشی از اهمیت این پرنده در پیشبرد عملیات ارتش چهلم شوروی و همچنین ضرورت های میدان نبرد بود به نظر فرآیند خاص تری است . فراگفوت های حاضر در افغانستان که به لطف بروزسانی های صورت گرفته ، با لقب تانک پرنده نیز شناخته می شدند بروزرسانی های ویژه ای را برای دفاع از خود دربرابر آتش ضدهوایی و تاکتیک های پدافند هوایی مجاهدین افغان دریافت کردند که به شکل مختصر مورد بررسی قرار می گیرند . راست : صفحه کنترل گیرنده هشدار دهنده راداری سوخو25 چپ : سوخو-25 مجهز به غلاف SPS-141 دفاع در برابر تهاجم برای کلاغ های سیاه تجربه نیروی هوایی ارتش چهلم در افغانستان نشان می داد که بهترین روش برای دفاع در برابر تهدیدات صحنه نبدر ، اجتناب از آتش دشمن یا به بعبارت بهتر ، جلوگیری از اصابت پرتابه ها یا موشک های مهاجم است . برهمین اساس ، سوخو-25 های روسی برای نیل به چنین هدفی چند سامانه مختلف را بخود می دیدند که یکی از مهم ترین آنها ، سامانه هشدار دهنده و مشخص کننده سمت تهدید اس پی او-15 ال/ ال ام بریچ بشمارمی رفت که آنتن های آن معمولا روی بال ها و بخش مرکزی/ فوقانی بدنه قرارمی گرفتند و وظیفه داشتند تا پیش از آنکه موشک مهاجم به محدوده خطر پرنده نزدیک شود ، سمت آن را برای خلبان مشخص سازد. بهینه سازی های سال 1984 بهینه سازی های سال 1988 در کنار این سامانه و شروع فرآیند ارتقاء ، فراگفوت ها به سامانه های متفاوت اخلالگر نیز مجهز شدند که یکی از نخستین نمونه های آن ، سامانه اس پی اس 141 ام وی جی بشمار می رفت که معمولا بصورت یک پاد روی یکی از آویزگاه های این پرنده سوار می شد و وظیفه آن دریافت امواج راداری دشمن ، پردازش آن و تشخیص مدولاسیون مرتبط و درنهایت ایجاد اخلال درآن بود . غلاف اس پی اس-141 اما زمانی که مجاهدین به تدریج به سامانه های دفاع هوایی فروسرخ نظیر استینگر مسلح شدند ، فراگفوت ها نیز سرعت پخش کننده های آ اس او-2وی-01 و بعدها آ اس او-2وی ام را دریافت کردند که در ابتدا تنها 4 پخش کننده که هرکدام 26 عدد فشنگ حرارتی را در خود جای می داد به سوخوها اضافه شدند ولی با افزایش تعداد سامانه های دوش پرتاب و روند صعودی تلفات ، تعداد این پخش کننده های نیز زیادتر شد و درنهایت سوخوها می توانستند در مجموع 416 فشنگ حرارتی را با خود حمل کنند که این ایمنی پرواز در ارتفاع پائین را بسیار بهبود داد . با این حال ، ذکر این نکته نیز خالی از فایده نیست که کاربرد سامانه های دفاعی تنها بخشی از فرآیند افزایش بقاء پذیری پرنده های تهاجمی بشمار می رود و درنهایت ، شلیک یا رهاسازی مهمات خارج از برد موثر سامانه های دفاع هوایی دشمن تا حد بسیار زیادی می تواند خطرات موجود را کاهش دهد . پخش کننده شراره آ اس او-2 وی سوخو-25 ضخامت زره بدنه کابین سوخو-25 حفاظت زرهی زمانی که سوخو-25 هنوز در مرحله طراحی روی کاغذ بود ، مهندسان روسی با علم به اینکه طرح نهایی یک هواگرد پشتیبانی نزدیک خواهد بود و بطور طبیعی به منظور فراهم آوردن آتش هوایی باید در ارتفاع پائین وارد عمل شده و این مساله خلبان و هواپیما را در معرض آتش ضدهوایی دشمن قرار می دهد ، جستجوی یک ایده عملی برای بهینه سازی حفاظت زرهی از این پرنده بصورت مشترک با استفاده از الگوسازی های ریاضی و آزمون های میدانی آغاز شد . بدین ترتیب ، گونه های اولیه از بدنه تولید شده در برابر آتش تسلیحات سبک و سنگین ضد هوایی قرار گرفت که نتیجه نهایی آن ، تولید مجموعه ای منحصربفرد از بدنه اصلی و ارتقاء های گوناگون روی فراگفوت ها بود. شیشه زرهی با شناسه تی اس کا-137 مونتاژ کابین تمام زرهی سوخو-25 با این حال ، ساختار اصلی حفاظت زرهی سوخو-25 ، کابین یک تکه/ تمام جوشکاری شده از جنس فلز تیتانیوم موسوم به ABWT-20 بود که ضخامت آن در جلو و طرفین به حدود 24 م.م ، بخش تحتانی حدود 10 م.م و درنهایت بخش پشت کابین بین 17-10 م.م می رسد. علاوه براین ، شیشه زرهی با شناسه تی اس کا-137 به ضخامت 57 م.م در جلو و 6 م.م در بخش فوقانی آسمانه کاربرد پیدا کرده است . کابین تمام زرهی سوخو-25 به شکل کلی براساس چیدمان زیرسامانه های این هواگرد طراحی شده بطوریکه با قرار گرفتن در درون بدنه می تواند حفاظت زرهی بیشتری را برای خلبان فراهم آورد بطوریکه آزمایشات صورت گرفته نشان می داد بدنه فراگفوت امکان دفع پرتابه هایی تا کالیبر 30 م.م را نیز دارد . آزمایش مقاومت بدنه سوخو-25 در برابر آتش تیربار (احتمالا کالیبر 30 م.م ) پس ازآن و با مشاهده برخی نواقص درطرح اولیه ، جزئیات جدیدی برای محافظت از سامانه های بصری و ناوبری سوخو فراهم گردید بطوریکه درب دریچه های دسترسی درست زیر کابین خلبان صفحات زرهی آلومینیومی به ضخامت 18 م.م را بخود دید . بدین ترتیب ، نخست سری تولید شده از سوخو-25 ها به مجموعه از صفحات زرهی به وزن 755 کیلوگرم مجهز گردید که بعدها با اضافه شدن اجزاء جدید ، وزن زره های مورد استفاده نیز افزایش پیدا نمود بصورتی که اکنون مجموعه وزن کامل قطعات تیتانیومی ، فولادی و آلومینیومی از سال 1988 تا کنون به 1100 کیلوگرم رسیده است با این تبصره که سری نخست سوخوهای تولید که وزن صفحات زرهی آن تنها به 350 کیلوگرم می رسید ، نقش بسیار مهمی را در افزایش بقاء این پرنده داشت . بقاء پذیری بدون صفحات زرهی بهبود ایمنی هواگردهای پشتیبانی نزدیک زمینی بصورت عام و به شکل خاص سوخو-25 تنها به افزایش تعداد یا ضخامت صفحات زرهی وابسته نیست بلکه ایده های مهندسی برای ارتقاء چیدمان زیرسامانه های داخلی نیز در این مساله اثر خاص خود را درپی داشت . در واقع ، فاصله مناسب میان دو پیشرانه فراگفوت ، نه تنها احتمال از کار افتادن همزمان آنها در اثر برخورد پرتابه ها یا موشک مهاجم را بشدت کاهش داد بلکه زمینه ای را برای افزایش ضریب ایمنی سامانه های هدایت هواگرد و همچنین مخازن سوخت فراهم کرد . به احتمال بسیار زیاد ، آسیب های ناشی از برخورد پرتابه های 14.5 م.م بعنوان مثال ، طراحی اولیه سامانه های هدایتی سوخو-25 به گونه ای بود که میله های ارتباطی از کابین تا بال و سکان عمودی از جنس فولاد و تیتانیوم به قطر40 م.م باید ساخته می شد . علاوه براین ، میله های کنترلی سکان عمودی بصورت دوتایی در پرنده پیش بینی گردید و در طرفین بدنه قرار گرفت تا درصورت از کار افتادن یکی ، خلبان امکان هدایت پرنده به طرفین را داشته باشد . این میله ها ، بخصوص در بخش هایی که از کنار پیشرانه ها عبور می نمود از جنس تیتانیوم ساخته شده بود ولی بعدها با میله هایی از جنس فولاد مقاوم در برابر حرارت جایگزین گردید . آزمایش های صورت گرفته نیز نشان می داد این میله ها در برابر پرتابه هایی تا کالیبر 12.7 م.م مقاوم هستند. از سویی دیگر ، سامانه سوخت رسانی فراگفوت نیز بخوبی در برابر آتش سوزی و حتی انفجار مقاوم سازی شده بود، بصورتی که تمامی مخازن سوخت داخلی به یک لایه از جنس لاتکس اسنفجی و پارچه نایلونی به ضخامت 20 م.م مجهز شد ، بخشی از حجم داخلی آنها با فوم پلی اورتان پُر گردید و درنهایت ، صفحات بیرونی جدا کننده مخازن از هم نیز از جنس فوم پلی اورتان ساخته شد تا دصورتی که هرکدام از مخازن سوخت بدلیل اصابت ترکش یا برخورد مستقیم پرتابه های کالیبر سنگین دچار نشت و آتش سوزی گردید ، لایه های مذکور ضربه ناشی از آن را بخود جذب کند و مانع از انفجار کامل آن گردد . بنابراین در مجموع مخازن سوخت سوخو-25 چیزی در حدود 40 کیلوگرم از مواد فوق را بخود می دید. سوخو-25 ستوان ارشد بوندارنکو ( فرماندهی وقت گردان دوم هنگ مستقل 378 تهاجمی نیروی هوایی ارتش چهلم در افغانستان ) مزار شریف /1985 طراحان شرکت سوخو البته به این موارد اکتفاء نکردند و یک سامانه اطفای حریق را برای این پرنده توسعه دادند که نسخه اولیه آن شامل یک سامانه هشدار دهنده با شناسه SSP-2I مجهز به دوکپسول آتش نشانی حاوی گاز فرئون و همچنین افشاننده های ویژه ای بود که ترکیب لازم برای خاموش کردن آتش سوزی پیشرانه ها را فراهم می کرد . سالها بعد ، تعداد این کپسول ها به 4 عدد افزایش یافت که میتوانست مواد خاموش کننده آتش را به داخل خروجی پیشرانه و همچنین بخش داخلی بدنه تزریق کند. حفاظت جامع : همانطور که مشاهده شد ، هواگرد ضربتی سوخو-25 مجموعه ای منحصر به فرد از سامانه های دفاعی متنوعی را درطول سالهای خدمت خود دریافت کرد که بقای آن را حتی درسخت ترین شرایط تضمین می نمود . براساس تجارب ثبت شده ، خلبان هنگام ورود به محدوده هدف یا هنگام خروج ازآن ، می توانست بسرعت ازوجود تهدید آگاه شده و براساس آن دست به مانورهای احترازی زند در حالی که بطور همزمان قابلیت استفاده از سامانه های اخلالگر یا پخش کننده های شراره نیز وجود داشت. گروه فنی اضطراری سوخو-25 به شماره بدنه 34 را در مزار شریف بررسی می کنند 1985 درصورتی که پرتابه یا موشک های مهاجم از این سد اولیه عبور می نمود ، پرنده هنوز می توانست شانس گریز داشته باشد چرا که برخورد پرتابه های کالیبرسبک چندان خطرناک نبود و صفحات زرهی می توانست بخوبی از خلبان دفاع کند ولی تهدید های جدی تری نظیر موشکهای دفاع هوایی با سرجستجوگر فروسرخ که امکان از کار انداختن پیشرانه ها را داشت ، به لطف استحکام قابل توجه سوخو -25 و زیرسامانه هایی که شرح آن رفت به خلبان امکان می داد تا محدوده هدف را ترک کرده و حتی به پایگاه مبداء خود باز گردد. شروع فرآیند تعمیرات سوخو-25 به شماره بدنه 34 مزارشریف /اوت 1985 سوخو-25 پس از مدتها بودن در پس پرده های آهنین ، سرانجام برای اولین بار در جریان جنگ افغانستان پا به عرصه نبرد گذاشت در حالی حداقل یک سال قبل از شروع درگیری ها ، به شکل محرمانه در افغانستان آزمایش های رزم درشرایط واقعی را پشت سرگذاشته بود . این روند از سال 1981 شکل جدی تری بخود گرفت و سوخوها تا انتهای جنگ انعطاف پذیری رزمی و استحکام بالای خود را بخوبی به نمایش گذاشتند. براساس داده های ثبت شده ، مابین سالهای 1980 تا 1988 حدود ده هزار ماموریت رزمی را انجام داد و با وجود اینکه تعداد این ماموریت ها به شکل میانگین در ماه به 200 تا 300 پرانه رسید ولی تلفات آن در حد معقولی باقی ماند در حالی که بخشی از پرنده های انهدامی بدلیل حملات خمپاره ای مجاهدین به پایگاه های هوایی ارتش شوروی در افغانستان از فهرست موجودی نیروی هوایی ارتش چهلم خط خورد . با این حال ، صدمات جنگی همواره جزئی از ماموریتهای فراگفوت بود و معمولا در هر پرانه بین 80 تا 100 پرتابه کالیبر سبک یا سنگین به این پرنده برخورد می نمود ولی در پروازهای سوخو خللی ایجاد نمی کرد ولی در مقابل همتایان سوخو-25 در گردان های سوخو-17 ومیگ-23 امکان تحمل چنین صدماتی را نداشتند.تجزیه و تحلیل های صورت گرفته نشان می دهد که علت اصلی هواگردهایی که مورد اصابت قرار گرفته و درصحنه نبرد ساقط شده اند ، وارد آمدن آسیب شدید به بدنه و سامانه های هدایتی بوده در حالی که حتی برای یک نمونه ، انفجار مخزن سوخت دراثر آتش دشمن گزارش نشده است . مراحل تولید و آزمایش سوخو-25 https://aparat.com/v/otb4a20 نتیجه گیری همانطور که پیشتر ذکر شد ، درطول فرآیند توسعه سوخو-25 ، تحقیقات بسیاری برای طراحی و ساخت یک مجموعه دفاعی موثر برای پرنده موصوف ، انجام شد و براساس نتایج بدست آمده ، بخش های حفاظت زرهی ، سامانه سوخت محافظت شده ، افزایش عمر سامانه های هدایت پروازی ، سامانه های بصری تعریف و ساخته شد و همین مساله جان بسیار از خلبانان را نجات داد . پی نوشت : منبع 1 منبع2 3- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند.