شاید اکثر کاربران سایت سالهاست که از قضیه خرید تسلیحات از شوروی مطلع هستن.یه عده دورهمی رفتن یک سری جنگ افزار بگیرن که داستانشو میدونید. اگر هم توافق خوبی میشد معلوم نبود که عملی بشه یا بعدش پشتیبانی وجود داشته باشه!مثل همین قضیه همکاری در زمینه ساخت شفق و یا خرید سوخو 30 که البته این مورد بیشتر به قطعنامه 1929 و 2231(برجام)مربوطه. این بی تجربگی و بی برنامگی در خریده و شاید هم انگیزه سیاسی در پشت قضیه وجود داشته, مثل همون حرفای شیخ پیش از مرگش. اما حرف بنده چیز دیگری بود! حرف اینه که فضا یک فضای مطلوب و بدون محدودیت نیست.

کاملا درسته اما در نهایت با قطعنامه 1929 تحریم های تسلیحاتی به اوج رسیدن. حالا با این وضعیت(تحریم شدن از فردای ماجرای سفارت)چطور میشد توسعه متوازن ایجاد کرد؟خرید سلاح(اونهم نه توپ و تفنگ و مهمات)یک بحثه و تامین قطعات و پشتیبانیش یک بحث دیگر! اینه که بنده عرض میکنم نظر دادن بدون لحاظ کردن محدودیت ها مثل در نظر نگرفتن تاثیر هوا در داخل جو زمین هست! یعنی در تحلیل ها یک محیط مطلوب و آرمانی در نظر می گیریم و نهایتا به این سوال می رسیم که چرا توسعه متوازن شکل نگرفت؟ منظور تفاوت سطح عراق بعثی با شوروی بود! جالبه که این اصلاحات به فقر و بدبختی و بی کاری بیشتر منجر شد و نهایتا ناامیدی ایجاد کرد! درست مثل شرایط فعلی ایران!

اولین کاری که پس از افشاء شدن برنامه هسته ای انجام دادن, تحریم تسلیحاتی ایران بود. پیش از این ممنوعیت ها هم در زمینه هوایی برنامه ای بود برای تولید جنگنده مشترک با روسیه و احتمالا خرید سوخو30 که بعدها به صورت مبالغه آمیز تعدادش رو 250 فروند اعلام کردند. حالا واقعا من نمیدونم که در این شرایط رشد متوازن چطوری میتونه محقق بشه؟ مثل اینکه در فضای داخل جو شما اصطکاک هوا رو در معادلات در نظر نگیرید! مسئله شوروی و پیمان های سالت و پیمان پیمان منع گسترش موشک های میانبرد تا حدودی متفاوته و طبیعی هم هست! به هر حال شوروی در اون زمان در سطحی بود که نمیشد محدودیت های عراق و بازرسی آنسکام رو در موردش اجرا کرد اما به هر حال نفس پذیرش ورود به چنین مذاکراتی معنیش چیه؟حالا بگذریم که در اون مذاکرات هم چقدر شوروی(گورباچف)کوتاه میومد! درسته که در شوروی محدودیت و نظارتی مشابه محدودیت های عراق ایجاد نشد اما با توافقات دیگر و باز کردن پای سیاست های غربی به اقتصاد شوروی, اتحاد شوروی رو متلاشی کردند! عراق رو هم که مثال زدم به خاطر شباهتش به اونچیزی هست که تبلیغ میکنید. به هرحال درسته که ارتش عراق یک نیروی هم سطح آمریکا نبود(و شاید به همین دلیل هم جرات نکردند که از نیروی هواییشون استفاده کنند)اما در دوران خودش به تجهیزات روز مسلح بود و یک پیشرفت نسبتا متوازن داشت! اما پس از حمله به کویت وضعیت تغییر کرد و به نظر بنده دلیل پذیرش محدودیت ها هم نه به خاطر از دست دادن ماشین جنگی بلکه نداشتن اعتقاد به توانایی ایستادگی در مقابل آمریکا بود! همونطور که وقتی امکاناتش رو داشتن ترجیح دادن که اونها رو در زیر خاک پنهان کنن! ضد استراتژی به وسیله کی و چه کسانی تدوین بشه؟ یک نکته دیگه اینه که در این مورد دفاع در برابر این استراتژی از خود حمله سخت تره!دشمن رسانه داره,در داخل کشور فعالان رسانه تحت کنترلش قرار دارند, ابزار تحریم و فشار اقتصادی رو داره اما این طرف چطور؟ متاسفانه نبرد نابرابره! این استراتژی پیش از این بر علیه شوروی و کشورهای هم راستاش به کار گرفته شده و موفق هم بوده! برای مثال در نیکاراگوئه خانم "باریوس د چامورو ویولتا" رو به رئیس جمهوری رسوندند و تحولات اساسی ایجاد کردند.

سلام خواهش میکنم, چیز قابل داری نیست. قاهر ذاتا به عنوان یک جنگنده STOL طراحی شده. یعنی یکی از فاکتورهای اصلیش توانایی نشست و برخاست کوتاه بوده! جالبه که بنده هم قبلا چنین ایده ای در ذهن داشتم! اما به نظرم پیاده کردن چنین سیستمی روی باند کار چندان منطقی به نظر نمیرسه! حتی در ورودی تونل هم بعیده همچین سیستمی رو نصب کنن! چون دهانه تونل که به صورت مستقیم به باند وصل نمیشه! اما شاید بشه سیستم منجنیق رو به صورت متحرک ساخت! یعنی مخزن بخارش رو پشت یک تریلی نصب کرد و عرشه و ریل رو هم رو هم به صورت چند تکه ساخت, به نحوی که سریعا بشه در محل مونتاژش کرد. برای فرود هم باید از جاده و باندهای خاکی استفاده بشه و بعد جنگنده رو با یه کامیون سبک بکسل کرد. سلام, به نظر میرسه قاهر مادون صوته. این رو بیشتر به خاطر ضخامت بال هاش میگن که برای پرواز مافوق صوت بیش از حد ضخیم هستن! البته پرواز مافوق صوت هم در ارتفاع بسیار پائین خیلی معنی نداره!حتی نمیشه کنترلش کرد,حالا مسائل دیگر به کنار! بنابراین استفاده از پیشران فاقد پس سوز همچین هم بی دلیل نبوده! البته پس سوز مزایای دیگری هم داره مثل جبران افت سرعت در مانورها و افزایش وزن برخاست به دلیل بیشتر شدن تراست در هنگام تیک آف.

این نکات هم به قسمت سوم مقاله اضافه شدند: یکی از ابهامات اساسی در مورد جنگنده قاهر, مکان قرارگیری ایراینتیک ها یا ورودی های هوای این جنگنده است که به صورت نامتعارف در قسمت فوقانی کنار کابین خلبان قرار گرفته اند. این نحوه قرارگیری ایراینتیک ها در نحوه عملکردشان شباهت زیادی به عملکرد ایراینتیک های جنگنده های YAK-130 و MIG-29 دارند که در هنگام نشست و برخاست جنگنده بسته شده و دریچه بالای مجرای ورودی هوا وظیفه اکسیژن رسانی به موتور را انجام می دهد. YAK-130: MIG-29: این ویژگی موجب میشود که جنگنده بتواند در پایگاه های مخفی محافظت شده و پایگاه های ساخته شده در زیر کوه ها نگهداری شده و از باندهای غیراستاندارد و جاده ها نشست و برخاست را انجام دهد که در یک نبرد نابرابر و ناهمطراز ویژگی بسیار مثبتی برای یک جنگنده محسوب میشود. Saab-37 Viggen: اما در جنگنده قاهر علاوه بر تلاش برای ایجاد قابلیت نشست و برخاست از باند های غیراستاندارد, سعی شده است تا موتورها نیز از نمای روبرو از دید رادارها پنهان شده و فضای کافی برای حمل سلاح در قسمت میانی بدنه ایجاد شود. به لطف این نوع خاص طراحی مجرای ورودی هوا, در قسمت میانی بدنه فضای کافی برای حمل تسلیحات 1000 پوندی و حتی 2000 پوندی میتواند ایجاد شود که در جنگنده های سبک به دلیل فضای محدود امکان عملی کردن آن تنها از راه ایجاد فاصله زیاد بین دو موتور(مانند جنگنده پکفای روسی)یا قرارگیری ایراینتیک ها در قسمت بالای بدنه امکان پذیر است. همونطور که دوستمون گفتن اینها موتورهای مینی جت هستن که در موشک های کروز و پهپادهایی مثل کرار استفاده میشن. در نمونه اولیه هواگردها سعی میشه از موتورهای امتحان پس داده استفاده بشه و اگر دقت کنید چین هم همینکار رو انجام میده. بنابراین منطقی هست که در نمونه اولیه قاهر و کوثر از موتور جی 85 یا اوج استفاده بشه.

مکانیزم قفل کانوپی در این تصویر مشخصه: بنابراین خیلی راحت میشد این مورد رو در قاهر تک موتوره هم اعمال کرد. ورودی هوای کوچکی که احتمالا مربوط به دستگاه اکسیژن ساز و یا ژنراتور تولید برقه دستگاه اکسیژن ساز تولید شده توسط یک شرکت دانش بنیان: ایجکشن سیت: شباهت زیاد قاهر به شفق: چند نمونه از طرح های آلمان نازی با بالهای خمیده: XB-70:

تشکر از لطف دوستان و خصوصا نظرات ارزشمند جناب EMP موتور جی 90 هنوز رونمایی نشده! به نظر بنده کوثر88 فعلا از موتور جی85 یا اوج استفاده میکنه و اونچیزی که در خصوص استفاده از موتور توربوفن گفته میشه مربوط به آینده هست. منطقیش هم اینه که هواپیما با موتوری که تست ها رو پاس کرده پروازهای آزمایشی رو انجام بده. اینکه شما اندازه جی 90 رو کوچکتر از جی 85 و اوج تشخیص دادید مربوط به اینه که موتور اوج در نمونه رونمایی شده دارای پس سوزه اما در کوثر 88 موتور فاقد پس سوز استفاده شده. احتمالا همینطوره 2000 کیلوگرم بر مبنای توان موتورها تخمین زده شده و شاید بیشتر هم باشه! این رقم مربوط به تسلیحات قابل حمل در زیر بالها و داخل بدنه هست .اگر قاهر محفظه هایی با ابعاد تخمین زده شده داشته باشه میتونه دو بمب دو هزار پوندی رو حمل کنه اما فکر میکنم حداقل توان حمل تسلیحاتی با سایز تسلیحات هزار پوندی رو داره. ظرفیت حمل تسلیحات داخلی خیلی ربطی به وزن هواپیما نداره! بلکه بیشتر تحت تاثیر طراحی جنگنده و فاکتورهایی هست که پیش از طراحی در نظر گرفته میشن. برای مثال جنگنده سوخو 50 روسی با اینکه خیلی از رپتور بزرگتر نیست اما به واسطه استفاده از قرارگیری خورجینی موتورهاش فضای بیشتری در قسمت میانی بدنه ایجاد شده و این طراحی مانورپذیری جنگنده رو هم افزایش میده. در جنگنده قاهر هم به دلیل اینکه ورودی های هوا به قسمت بالا منتقل شدن و خود موتورها هم حدود 20 سانتی متر از کف بدنه بالاتر قرار دارند فضای خوبی میتونه ایجاد بشه. همونطور که در تصویر زیر نمایش داده شده. تصویر اول یک موتور توربوفن مربوط به هواپیماهای مسافربریه دومی هم احتمالا TF30 تامکت سخت ترین بخش نگارش مقاله همین تهیه تصاویر به ظاهر ساده اندازه گیری ها بود. چراکه تصاویر زاویه دار هستند و با فاصله از قسمت مبنا اندازه ها تغییر میکنن! بنابراین نیازه که خیلی دقت بشه و الا نتیجه کاملا اشتباهی بدست میاد. با اینحال قسمت های مورد نظر رو روی یک تصویر علامت گذاری کنید و برای بنده ارسالش کنید تا در صورت امکان پذیر بودن انجام بدم. این کاری هست که در جنگنده رپتور انجام شده و این جنگنده با وجود رادار قدرتمندی که داره, میتونه بدون رادار و با استفاده از آنتن های الینت رو بدنه و بالهاش اهداف رو ردیابی کنه و مورد تهاجم قرار بده. در خصوص موشک فکور هم به نظرم به صورت بالقوه میتونه در محفظه قرار بگیره و محفظه ها توانایی پذیرشش رو داشته باشن اما وزن این موشک با این کلاس سازگاری زیادی نداره!هرچند که ظاهرا برنامه ای هم برای استفاده از این سلاح در میراژ اف1 ها وجود داشته.

در خصوص قسمت انتهای محفظه موتور و نازل پیشران جنگنده قاهر و وجود شکافهایی در قسمت داخل نازل میتوان فرضیه استفاده از نوعی میکسر را در جهت کاهش سر و صدای موتور و همچنین تغییر فرم و شدت جریان گازهای خروجی محتمل دانست. همچنین وجود فاصله بین نازل و دیواره های محفظه میتواند به معنی گذر هوای خنک از این مجاری را باشد. در این زمینه نزدیک ترین نمونه به قاهر جنگنده ویگن سوئدی است که در قسمت انتهای بدنه از سه شکاف ورودی هوا برخوردار است که در حین حرکت جنگنده, هوای خنک را به درون جریان گازهای خروجی از موتور وارد می نمایند. ایراینتیک ها: یکی از ابهامات اساسی در مورد جنگنده قاهر, مکان قرارگیری ایراینتیک ها یا ورودی های هوای این جنگنده است که به صورت نامتعارف در قسمت فوقانی کنار کابین خلبان قرار گرفته اند. این نحوه قرارگیری ایراینتیک ها در نحوه عملکردشان شباهت زیادی به عملکرد ایراینتیک های جنگنده های YAK-130 و MIG-29 دارند که در هنگام نشست و برخاست جنگنده بسته شده و دریچه بالای مجرای ورودی هوا وظیفه اکسیژن رسانی به موتور را انجام می دهد. YAK-130: MIG-29: این ویژگی موجب میشود که جنگنده بتواند در پایگاه های مخفی محافظت شده و پایگاه های ساخته شده در زیر کوه ها نگهداری شده و از باندهای غیراستاندارد و جاده ها نشست و برخاست را انجام دهد که در یک نبرد نابرابر و ناهمطراز ویژگی بسیار مثبتی برای یک جنگنده محسوب میشود. Saab-37 Viggen: اما در جنگنده قاهر علاوه بر تلاش برای ایجاد قابلیت نشست و برخاست از باند های غیراستاندارد, سعی شده است تا موتورها نیز از نمای روبرو از دید رادارها پنهان شده و فضای کافی برای حمل سلاح در قسمت میانی بدنه ایجاد شود. به لطف این نوع خاص طراحی مجرای ورودی هوا, در قسمت میانی بدنه فضای کافی برای حمل تسلیحات 1000 پوندی و حتی 2000 پوندی میتواند ایجاد شود که در جنگنده های سبک به دلیل فضای محدود امکان عملی کردن آن تنها از راه ایجاد فاصله زیاد بین دو موتور(مانند جنگنده پکفای روسی)یا قرارگیری ایراینتیک ها در قسمت بالای بدنه امکان پذیر است. همچنین فرم ورودی های هوای موتورها نسبت به نمونه تک موتوره اندکی تغییر یافته و ظاهرا کمی هم بزرگ تر شده اند. به گفته مدیر پروژه قاهر این ورودی های هوا برای زوایای حمله بالای 26 درجه طراحی شده اند. اویونیک: در این زمینه احتمالا نمونه نهایی قاهر از اویونیک جدید طراحی شده برای هواپیمای کوثر88 و صاعقه بهره خواهد برد, چراکه با انجام اینکار هزینه نهایی کاهش میابد که جزو اهداف پروژه بوده است و همچنین جنگنده سریعتر میتواند تست ها را پشت سر گذاشته و عملیاتی گردد. از طرفی اویونیک طراحی شده برای جنگنده های مورد اشاره میتواند به صورت کامل نیازهای قاهر را برآورده سازد. نمایشگرهای چند منظوره و گلس کاکپیت طراحی شده برای هواپیمای کوثر88: رادار: قاهر دارای دماغه ای متوسط با سایزی در حدود 70 در 90 سانتی متر میباشد که به صورت بالقوه امکان پذیرش راداری با برد 100 الی 200 کیلومتر را در اختیار این جنگنده قرار میدهد. یکی از راه های کشف هواگردها شنود پرتو رادار توسط سیستم های الینت میباشد که در جنگنده های پنهانکار رادار این مسئله مورد توجه قرار دارد و برای مقابله با آن از رادارهایی با فناوری LPI استفاده میشود, به نحوی که با وجود بالاترین فناوری رادار در آمریکا و قابلیت هایی که یک رادار به هواگرد ارائه میدهد, از استفاده از رادار در جنگنده اف 117 چشم پوشی شد! بنابراین مسئله رادار و بکارگیری آن در جنگنده قاهر, یکی از مواردی است که با قاطعیت نمیتوان در خصوص آن نظر داد! با توجه به ساخت سیکرهای فعال و رادار سار که در حقیقت نمونه های بسیار ساده رادارهای هواپایه محسوب میشوند میتوان گفت که امکان ساخت رادارهای هواپایه به صورت بالقوه در کشور وجود دارد و در سالهای گذشته خبرهایی مبنی بر بهینه سازی رادارهای جنگنده های تامکت و فانتوم نهاجا شنیده شده و اخیرا نیز راداری برای استفاده در بالگردها معرفی شده است. اما همانطور که گفته شد نمیتوان با قاطعیت در این خصوص نظر داد! شاید در جنگنده قاهر هم همچون جنگنده F-117 از مزایای استفاده از رادار چشم پوشی شده باشد و یا اینکه صرفا رادار سار که چندی پیش رونمایی شده در داخل دماغه این جنگنده نصب شود! احتمال دیگر استفاده از راداری چند حالته(جستجوی هوایی-سطحی و سار)جهت بکارگیری آن در ماموریت پشتیبانی نزدیک هوایی است که در این ماموریت مسئله اختفاء چندان اهمیتی ندارد! به هر حال استفاده از رادار خصوصا راداری با فناوری ال پی آی و توان کنترل هواپیما در نزدیکی سطح زمین و دریا میتواند برای این جنگنده مفید واقع شود. بهینه سازی رادار AN/APQ-120 جنگنده فانتوم: رادار سار: رادار بالگرد: سیکر راداری فعال با برد 50 کیلومتر: سکوی هدفیابی الکترواپتیکال/مادون قرمز: در قسمت زیرین دماغه هواپیما سایت دوکاناله الکترواپتیکال و مادون قرمز نصب شده که این سیستم هدفیابی پیش از این در پهپاد مهاجر رهگیر دیده شده بود. سیستم مذکور فاقد پوشش لازم جهت انعکاس امواج بوده و به نظر میرسد که صرفا به صورت نمادین در زیر هواپیما نصب شده است و احتمالا در آینده در خصوص این سیستم و پوشش آن بازنگری خواهد شد. خصوصا اینکه اثری از وجود نشانه گذار لیزری هم در آن دیده نمیشود! به دلیل مکان خاص قرارگیری این سیستم که در نزدیکی رادوم قرار گرفته است امکان ایجاد پوششی مشابه آنچه که در جنگنده F-35 و J-20 انجام شده میسر نیست اما میتوان خود پوشش سایت هدفیابی را به گونه ای باز طراحی نمود تا میزان بازتابش امواج آن به حداقل ممکن برسد. با این حال به دلیل طراحی خاص قاهر 313 که جهت پرواز(هجومی)در ارتفاع پست طراحی شده قرارگیری سایت هدفیبابی چندان مشکل ساز نیست و در ماموریت پشتیبانی هوایی هم این جنگنده در برد رادارهای سیستم های پدافندی متحرک دشمن قرار میگیرد و اساسا مسئله پنهانکاری در این فاصله ناممکن محسوب میشود و از این نظر سیستم مذکور اختلال چندانی در پنهانکاری جنگنده ایجاد نمیکند! تسلیحات: یکی دیگر از دلایلی که میتوان در جهت رد ادعای پشتیبانی نزدیک بودن قاهر مطرح نمود, نداشتن سلاح کالیبر 20 یا 30 میلیمتر در جهت مقابله با اهداف سطحی میباشد! هرچند که امروزه با رشد تسلیحات هدایت شونده و کوچک شدن ابعاد آنها استفاده از توپ جنگنده میتواند کاهش یابد اما در جنگنده های پشتیبانی نزدیک هوایی وجود این سلاح الزامی است! در خصوص میزان حمل سلاح در جنگنده قاهر تاکنون هیچ ادعای موثقی وجود ندارد اما احتمالا این جنگنده با فرض داشتن دو موتور سبک در حدود 5 هزار کیلوگرم وزن خواهد داشت و حداکثر وزن پرواز آن نیز در حدود 9 هزار کیلوگرم خواهد بود که شامل 2 هزار کیلوگرم سوخت و 2 هزارکیلوگرم سلاح میشود.البته حداکثر وزن برخاست یک جنگنده تابع قدرت موتور و ظرفیت سازه آن میباشد که به دلیل معلوم نبودن آن ها, حداقل میزان ممکن را لحاظ شده است. در صورتی که قاهر از دو موتور سبک مانند جی 85 و جی 90 استفاده نماید در این صورت قاهر در قسمت میانی بدنه دو محفظه با طول حدودا 4 متر و عرض 70 سانتی متر و ارتفاع 50 سانتی متر خواهد داشت. و در صورتی که قاهر از یک دستگاه موتور متوسط مانند آر دی 33 استفاده نماید در این صورت قاهر دو محفظه جداگانه در قمست میانی بدنه خواهد داشت که طول آن سه الی چهار متر و عرض آن 50 سانتی متر و قطر 50 سانتی متر خواهد بود. محفظه های حمل سلاح و نحوه قرارگیری موتورها در جنگنده قاهر: محفظه های حمل سلاح در صورت تک موتوره بودن قاهر: به دلیل ماهیت این جنگنده و ماموریت خاصی که برای آن تعریف شده, باید تسلیحاتی مطابق ماموریت این جنگنده نیز برای آن تدارک دیده شود.از جمله موشک های هوا به سطح ضد ناو و ضد سطح هدایت لیزری و الکترواپتیکی/حرارتی! چراکه در ماموریت تهاجمی در صورتی که حداکثر اختفاء مد نظر باشد و تا نزدیکی هدف, جنگنده در ارتفاع بسیار پائین پرواز کند, نمیتوان از بمب های هواسر هدایت شونده بهره گرفت! بدین منظور میتوان از موشک های ضد ناو ظفر,نصر و نصیر جهت مقابله با ناوگان دریایی بهره گرفت و همچنین برای اهداف ثابت زمینی میتوان موشک هدایت لیزری بینا و موشک های خانواده ستار را به کار برد. موشک نصر: موشک نصیر: موشک ظفر: موشک ستار3 و ستار4: موشک هدایت لیزری بینا: در ماموریت پشتیبانی نزدیک هوایی و مقابله با قوای زرهی دشمن نیز میتوان از موشک های شفق,آذرخش و سدید استفاده نمود و همچنین از بمب های هواسر قائم,سدید342,بمب جی دام رعد 201 و بمب بالدار جدیدی که توسط سپاه پاسداران توسعه داده شده نیز میتوانند بر علیه تجمعات و استحکامات دشمن استفاده کرد. موشک ضدزره سدید: موشک ضد زره شفق: موشک ضد زره صاعقه: بمب هواسرشی سدید342: بمب هواسرشی قائم: بمب بالدار با برد 5 کیلومتر: بمب رعد 201: بمب 500 پوندی هدایت شونده در زیر بدنه پهپاد کرار: بمب خوشه ای سیمرغ: در زمینه مقابله با اهداف هوایی قاهر باید بتواند موشک های هوا به هوای حرارتی و راداری میانبرد را جهت دفاع از خود و بکارگیری بر علیه جنگنده ها و بالگردهای دشمن در عملیات پشتیبانی نزدیک حمل نماید. حداقل در زمینه موشک های حرارتی میتوان از نمونه هواپایه موشک شهاب ثاقب و همچنین از پلت فرم موشک آذرخش بهره گرفت. نتیجه گیری: به نظر میرسد که قاهر اف 313 جنگنده ای در کلاس وزنی سبک و با ماموریت تهاجمیست که ماموریت ثانویه آن پشتیبانی نزدیک هوایی است. این جنگنده یک جنگنده پنهانکار است که فناوری اویونیک آن احتمالا بر اساس جنگنده های نسل چهار خواهد بود. این جنگنده ظاهرا بر اساس تغییر اساسی از پلت فرم شفق یا اینتگرال مشتق شده است و میتواند به عنوان الگویی برای ساخت جنگنده چند منظوره نسل پنجم مطرح شود. قاهر اف 313 علاوه بر یک جنگنده تهاجمی و پشتیبانی نزدیک هوایی, یک اثباتگر فناوری نسل پنجم و دروازه ورود صنایع هوایی ایران به فناوری نسل پنجم جنگنده ها است که باید مورد حمایت قرار گیرد.

جالبه یک روزی عده ای میگفتند که اگر هسته ای نبود آمریکا میخواست چطور و به چه بهانه ای ایران رو تحریم کنه؟ و چطور در دنیا بر علیه ایران اجماع ایجاد کرد؟ الان میتونن قضایا رو با دقت پیگیری کنن! اینکه نباید استراتژی تدافعی و بازدارندگی بر اساس یک سلاح و ابزار خاص پایه گذاری بشه حرف درستی هست. اگر نیروی هوایی به روز و قدرتمندی داشتیم الان چنین خواسته ای مطرح نمیشد؟ اما پیمان منع موشک های هسته ای میان برد و سالت 1 بین اتحاد شوروی و آمریکا و قضیه فشار به عراق جهت نابود سازی موشک های میانبردش و پذیرش بازرسی آنسکام از مراکز نظامی عراق چیز دیگری رو نشون میده! شوروی انبوهی از جنگ افزار ها رو در انواع مختلفش در اختیار داشت که اتفاقا ساخت خودشون بود و در زمینه پشتیبانی هم مشکلی نداشتن. عراق هم تحت حمایت غرب و شرق ماشین جنگی قدرت مندی(از نیروی هوایی تا موشک های بالستیک و تسلیحات شیمیایی)در اختیار داشت و پیش از حمله به کویت هم سازمان رزمش رو بازسازی کرده بود. نظام حاکم بر عراق یک نظام سیاسی وابسته بود که درش حرفی نیست و خیلی نیاز نیست که تحلیلش کرد! چنین نظام هایی رو قدرت ها بر سر مسند قدرت میارن و هر موقع خواستن میبرن! اما قضیه شوروی متفاوته! شوروی گرفتار حاکمان ضعیف و خوشبین به غرب شد!در نهایت نفوذی های غرب کارش رو یکسره کردن!چیزی که در ایران هم در حال تکراره و باید دید نهایتا به کجا خواهد رسید! وقتی دشمن میبینه که پیش زمینه پذیرش خواسته هاش وجود داره چرا اقدامی انجام نده؟ تحریم و فشار اقتصادی هم ابزاری هست برای تغییر گرایشات مردم و روی کار آوردن کسانی که میتونن در جهت تحقق خواسته هاش موثر باشند. در زمینه اقتصاد هم تا موقعی که نظام اقتصادی مبتی بر تولید و مصرف در داخل و حداقل وابستگی(نه استفاده)به دلار و تجارت خارجی و درآمد نفتی ایجاد نشه وضعیت همینه! حتی اگر کره جنوبی و چین هم باشید چون با قواعد آمریکا بازی میکنید در کنترل آمریکا قرار دارید.

خب هر چیزی که گفته میشه رو نباید باور کرد. اصلا چنین چیزی ممکنه؟ اگر ممکن هم باشه چه کسی برای آموزش خلبان هواپیمای پنهانکار تولید میکنه؟ و اینکه بعدش چی؟ برای چه تایپی آموزش می بینن؟ جناب دهقان قبلا هم در خصوص این هواپیما ادعاهایی داشتند که گذشت زمان خلافش رو ثابت کرد! در مورد موتور tf34 هم این موتور یک موتور متوسطه و تراستش بیش از نیاز آرکیو۱۷۰ هست و سنگینی بی جا ایجاد میکنه! آرکیو حداکثر میتونه موتوری مثل J90 داشته باشه. حقیقتش نمیدونم!

پروژه قاهر 313 در چه شرایطی تعریف شد؟ بررسی این سوال میتواند پاسخ گوی بسیاری از سوالات و ابهامات حول محور این جنگنده باشد. جنگنده قاهر در برهه زمانی تحریم نظامی ایران و خروج طرف روسی از پروژه شفق در اثر فشارهای آمریکا مطرح شد. در شرایط عدم دسترسی ایران به جنگنده های خارجی یا قطعات اصلی مانند پیشران,رادار و اویونیک, در وزارت دفاع پروژه ای جهت ساخت جنگنده ای با طراحی پنهانکار اما با هزینه تولید پائین تعریف شد که از جمله خصوصیت های این جنگنده توانایی نشست و برخاست سریع و توانایی پرواز در ارتفاع بسیار پائین بود. این ویژگیها موجب عملیاتی شدن سریع جنگنده شده و با قرارگیری جنگنده در پشت خط افق(زمین و دریا), به جنگنده توانایی نفوذ به حریم ناوگان دریایی و پایگاه های دشمن را می دهد و تا فاصله بیشتری جنگنده را از دید رادارها پنهان میسازد. فناوری ها و تجربیات حاصل از این پروژه میتواند با ایجاد تغییراتی در سازه و بدنه(عمدتا در قسمت بالها)این هواپیما آن را به یک جنگنده دفاع هوایی نیز تبدیل نماید که این تغییرات در مرحله بعدی و با تکمیل پروژه های مربوط به رادارهای هواپایه و موشک های هوا به هوا قابل تحقق میباشد. بنابراین یکی از فرضیات محتمل در خصوص قاهر احتمال ساخت نمونه رهگیر یا نوع چند منظوره آن است که بسیار محتمل است, همانطور که سردار وحیدی وزیر سابق دفاع خبر تداوم این پروژه را اعلام نمود. (لینک) همچنین نشریه جنیز در گزارش از نمایشگاه کیش در سال 1395 ادعا نمود که جنگنده شفق اولین پرواز آزمایشی خود را در سال 2017 انجام خواهد داد. نکته ای که در نگاه دقیق به قاهر نمایان میشود ایرودینامیک بسیار پیچیده این هواپیماست.در ظاهر, بدنه و بالهای این هواپیما نیروی درگ بالایی تولید مینمایند اما در مقابل بدنه به صورت عریض و لیفت زا طراحی شده است. همچنین بالهایی برای بهره گیری از پدیده اثر سطح و تولید لیفت بیشتر و همچنین کاناردهایی عریض که تا قسمت خمیدگی بالها امتداد یافته اند و قسمت ایرفویل بالها را پوشش میدهند و میتوانند در کاهش استرس و فشار وارده بر بالها(خصوصا در سرعت های بالا)نقش مثبتی ایفا نموده و همچنین نیروی لیفت تولید نمایند. سطح زیرین بدنه نیز به صورت وی شکل طراحی شده است که در بین هواگردها فرم نامتعارفی محسوب میشود!حتی در بین جنگنده های پنهانکار! به این ترتیب با نگاهی جزئی و دقیقتر, اثرات یک طراحی مهندسی شده برای بهره گیری حداکثری از دانش ایرودینامیک در جهت افزایش توانمندی این جنگنده قابل مشاهده است. بدنه,بالها,سکان های عمودی و کاناردهای هواپیما به صورت یکپارچه و با حداقل پرچ کاری طراحی و تولید شده است که این روش تولید منجر به کاهش سطح مقطع راداری و بهبود ایرودینامیک جنگنده میشود. با نگاه دقیق تر کاملا مشخص است که جنگنده قاهر بر اساس پلتفرم شفق یا اینتگرال طراحی شده است و با وجود تغییرات گسترده در قسمت بالها و بدنه هنوز هم رگه هایی از این طراحی در قسمت محل اتصال بالها به بدنه و ورودی هوا قابل مشاهده است.هرچند طراحی دایره شکل موسوم به اینتگرال در قاهر برخلاف جنگنده شفق در قسمت بدنه هواپیما قرار گرفته است. همچنین از نظر سایز هواپیما نیز قاهر تقریبا با پلتفرم شفق تقریبا برابری میکند.خصوصا در قسمت مربوط به محل قرارگیری ارابه های فرود و فرم آنها و در محل قرارگیری مجاری ورودی هوا که در جنگنده قاهر موقعیت این مجاری تغییر یافته اما با این حال میتوان مکان سابق آنها را تشخیص داد. فلذا میتوان قاهر را نمونه تهاجمی شفق در نظر گرفت و میتوان احتمال داد که در آینده نمونه چند منظوره و پنهانکار شفق با ظاهری مشابه جنگنده قاهر اما با بالهایی متعارف رونمایی شود! بر اساس اندازه گیری های صورت گرفته جنگنده قاهر313 دارای طولی در حدود 15 متر (با احتساب لوله پیتوت) میباشد و طول دو سر بال های آن نیز به 9.5 متر میرسد. همچنین طول جنگنده از قسمت دماغه تا انتهای محفظه موتورها(بدون پیتوت) به 13 متر میرسد. این جنگنده از لحاظ ابعاد تقریبا هم اندازه جنگنده اف 16 میباشد و به صورت دقیقتر با جنگنده گریپن سوئدی قابل مقایسه است. قسمت دماغه هواپیما نیز دارای ارتفاع 70 سانتی متر و عرض 90 سانتی متر است که میتواند راداری با برد بالای 100 کیلومتر را در خود جای دهد. از هنگام رونمایی نمونه اولیه قاهر تصور میشد که این هواپیما از یک دستگاه موتور جی 85 ساخت شرکت جنرال الکتریک یا نمونه مهندسی معکوس آن استفاده مینماید که با توجه به اثباتگر بودن آن(بنابر ارزیابی صورت گرفته از جثه کوچک و مقدورات پروازی)قابل توجیه بود اما در نمونه 08 این هواپیما قسمت اگزوز هواپیما تغییر یافته و ظاهرا هواپیما دوموتوره شده است و تصور میشود که نمونه آزمایشی 08 به دو دستگاه موتور جی 85 مجهز شده است. اگرچه چنین تغییری از لحاظ فنی ناممکن نیست اما نیازمند تغییرات گسترده در سازه هواپیماست و محاسبات فنی هواپیما نیز باید مجددا انجام شوند. قطر دهانه موتور جی 85 چهل و پنج سانتی متر میباشد و در صورت حذف قسمت پس سوز موتور و افزودن نازل معمولی به آن, قطر بدنه به کمتر از چهل سانتی متر خواهد رسید که در جنگنده آموزشی و پشتیبانی نزدیک کوثر88 میتوان چنین وضعیتی را مشاهده نمود. اما در جنگنده قاهر 313 قطر قسمت نازل موتورها در حدود 60 سانتی متر است که این عدد بسیار بزرگ تر از قطر نازل جی 85 فاقد پس سوز میباشد!حتی اگر فرض کنیم که در این هواپیما از دو موتور توربوفن فاقد پس سوز جی 90 استفاده شده باشد در اینصورت باید موتور جی 90 قطر دهانه ای در حدود 70 سانتی متر داشته باشد!بر اساس نمونه های مشابه در جهان, چنین موتوری در حالت بدون پس سوز بین 40 تا 60 کیلونیوتن تراست تولید کرده و در رده موتورهای متوسط قرار میگیرد و تنها یک دستگاه از این موتور برای هواپیمایی مانند کوثر88 کفایت میکند! در حالی که گفته میشود کوثر88 به دو دستگاه از موتور جی 90 مجهز خواهد بود که از این لحاظ مشخص است که موتور جی 90 در رده موتورهای توربوفن سبک قرار میگیرد. در موتورهای توربوفن و توربوجت هوای فشرده شده در قسمت کمپرسورها پس از مشتعل شدن و خروج از قسمت توربین وارد بخش نازل درونی شده و پس از گذر از آن از نازل بیرونی موتور خارج میشوند و این عمل موجب تولید نیروی پیشرانش میشود. در هواپیماهای مادون صوت از موتورهای فاقد پس سوز استفاده میشود این موتورها معمولا به نازل بیرونی همگرا مجهز میشوند که قطر دهانه آن از قطر دهانه موتور کمتر است. در جنگنده کوثر88 نیز میتوان کاهش سایز محفظه موتورها و فرم همگرای نازل موتورها را مشاهده نمود که نشان دهنده استفاده از موتور فاقد پس سوز میباشد. موتورها و فرم نازل آنها در جنگنده کوثر88: اما در جنگنده قاهر بر اساس اندازه گیری های انجام شده قطر دهانه نازل به 60 سانتی متر میرسد و شکل آن نیز با نازل جنگنده کوثر متفاوت است و اساسا شباهتی به نازل موتور جی 85 ندارد! به نظر میرسد که نازل اصلی در درون یک قطعه فلزی دیگر قرار گرفته که کارکرد دقیق آن مشخص نیست اما با توجه به شکاف های موجود در قسمت نازل و همچنین فاصله بین دیواره محفظه موتورها تا نازل, شاید این مسئله با خنک سازی گازهای خروجی بی ارتباط نباشد! وجود چند مجرای ورودی هوا در بالا و کناره های محفظه موتور نیز این احتمال را تقویت مینماید. اگرچه از نوع و توان موتورهای استفاده شده در جنگنده قاهر اطلاعاتی در دست نیست اما به نظر میرسد که محفظه موتور هواپیما ظرفیت قرارگیری دو موتور توربوفن سبک یا یک دستگاه موتور توربوفن متوسط را داراست و ایراینتیک های هواپیما نیز نسبت به نمونه اولیه تا حدودی بزرگ تر شده و حتی میتوانند وظیفه اکسیژن رسانی به یک موتور متوسط در حد آر دی 33 و اف 414 را به صورت نسبتا مطلوب انجام دهند. ورودی های هوای F/A-18C هرچند ظاهرا این هواپیما دو موتوره ارزیابی میشود اما ادعاهای غیر موثقی نیز وجود دارد که به تک موتوره بودن آن اشاره دارد! عدم دیده شدن پره های قسمت توربین از پشت و همچنین فرم وی شکل زیر بدنه هواپیما میتواند در این زمینه مورد بررسی قرار گیرد.چراکه در جنگنده های پنهانکار دو موتوره سعی میشود که قسمت زیر هواپیما نیز به صورت مسطح طراحی شود اما تک موتوره بودن جنگنده میتواند طراحی سازه و ایرودینامیک جنگنده را نیز تحت تاثیر قرار دهد. در صورت صحت این ادعا احتمالا به دلیل پنهان سازی قسمت توربین و نازل درونی از دید رادارها از نازل بیرونی دوتایی استفاده شده است, چیزی شبیه به نازل موتور جنگنده هریر!همچنین موتور مذکور جهت تامین نیروی پیشرانش حداقل باید در سطح موتورهای متوسط قرار داشته باشد!هرچند که پروژه هایی در زمینه ساخت موتور توربوفن متوسط و سنگین در جریان است ولی تا کنون نمونه ای رونمایی نشده است اما به صورت موقت میتوان از موتورهای همسطح خارجی نیز جهت انجام پروازهای آزمایشی بهره گرفت! وجود چنین موتوری در درون محفظه موتور قاهر میتواند در افزایش کارآیی این جنگنده اثر بسیار مثبتی داشته باشد و سرعت و حداکثر وزن برخاست(شامل سوخت و تسلیحات بارگذاری شده)این هواپیما را ارتقاء دهد. از طرفی به تبع بزرگ تر بودن قاهر نسبت به کوثر88 و ضخیم بودن بالها و عریض بودن بدنه آن, وزن این جنگنده بیشتر خواهد بود که نیازمند موتورهای قدرتمند تری است! هرچند استفاده از فیبر کربن در بدنه و بهره گیری از پدیده اثر سطحی میتواند تا حدودی این مشکل را برطرف نماید. ادامه دارد...

هواپیمای تک سرنشین که نمیتونه آموزشی باشه! اونهم هدف اصلی نه ثانویه! فرضیات مربوط به پیشران در قسمت دوم بررسی میشن. در ضمن موتور آرکیو از نوع توربوفن های سبکه در حالی که tf30 در رده موتورهای سنگین قرار داره! کافیه فقط دقت کنید در پهپاد ایکس ۴۷ بی چه نوع موتوری بکار گرفته شده و ابعاد و وزن این پهپاد رو بررسی کنید. تقریبا موافقم ولی به نظرم قاهر یک پروژه کاملا جدید نیست و در امتداد پروژه شفق قرار میگیره! در ادامه این فرضیه بررسی میشه.

نظر بنده اینه که قاهر رو نمیشه در هیچ کدوم از رده بندی ها قرار داد! چون برخی فاکتورها رو نداره نسل پنج نیست اما قطعا نسل سه هم محسوب نمیشه! مواردی رو که ذکر کردید میشه در آینده اعمال کرد و اصولا از نمونه آزمایشی(هکونطور که در قسمت دماغه و سکان عمودی درج شده)هم انتظار نمیره که همه موارد رو داشته باشه! بلکه اگر نمونه های اولیه برخی جنگنده های پیشرفته امروزی رو هم ببینید، در همین وضعیت قاهر یا حتی ضعیفتر قرار داشتند! نمایشگر هاد قطعا اضافه میشه! چون نمونه آزمایشی هست و پنل روبروی خلبان نمونه اصلی نیست، اینها رو هم نصب نکردند. برای مثال همین کابین دیجیتالی که برای کوثر۸۸ و صاعقه طراحی شده رو میشه در کابین قاهر هم نصب کرد اما باید تست ها(مثل ساعت پرواز و مقاومت در برابر جنگ الکترونیک)پاس بشن. همچنین کد نویسی هم زمانبره! برای همین شاید تا مدتی خود کوثر۸۸ هم کابین آنالوگ داشته باشه! -- حدودا دو قسمت از این مقاله باقی مونده که در ادامه ارسال میشه.

بسم الله الرحمن الرحیم جنگنده قاهر نهایتا پس از گذشت چهار سال از رونمایی نمونه تک موتوره این هواپیما در بهار سال 1396 رونمایی شد و تست تاکسی با سرعت پائین را به انجام رساند و بر اساس گفته های وزیر دفاع سابق(دهقان)این جنگنده آزمایش فست تاکسی را نیز پشت سر گذاشته و در مرحله آماده سازی برای پرواز قرار دارد.با اینحال اما جای این سوال وجود دارد که چرا در ایران روند توسعه تسلیحات و سایر پروژه های ملی(خصوصا موشک های ماهواره بر)به صورت منظم رسانه ای نمیشود و زمانبندی مراحل پیشرفت و اتمام پروژه ها به صورت حرفه ای به اطلاع عموم نمیرسد؟ اولین سوال اساسی در خصوص قاهر این است که آیا قاهر313 یک جنگنده نسل پنجم محسوب میشود؟ نظریه و ایده جنگنده نسل پنجم بر اساس حداقل چهارفاکتور پنهانکاری(در بدنه,حرارت خروجی موتور و ارتباطات),مانورپذیری بالا,سوپر کروز با زمان بالا و بهره مندی از هوش مصنوعی در سطح بالا جهت ترکیب اطلاعات دریافتی از سنسورهای مختلف طرح ریزی شده است. هرچند که جنگنده اف 35 آمریکایی که در حقیقت مدل ساده و ارزان شده(حداقل بر اساس برنامه اولیه)اف 22 رپتور می باشد, تقریبا از قابلیت سوپر کروز محروم شده است و توانایی پرواز با سرعت مافوق صوت با زمان طولانی را ندارد و حداکثر سرعت آن نیز در حدود 1.6 ماخ می باشد و در زمینه مانورپذیری هم از اف22 ضعیفتر محسوب میشود که خود رپتور نیز از نظر مانورپذیری نسبت به جنگنده های نسل چهار و نیم تا حدودی در سطح پائین تر قرار میگیرد. بنابراین آنطور که تصور میشود با این چهار فاکتور به صورت غیر منطقی برخورد نشده است و در جای لازم بر اساس نیازمندی ها و محدودیت ها انعطاف لازم به خرج داده شده است! اما در خصوص جنگنده قاهر باید گفت با توجه به فرم طراحی بدنه و محفظه حمل سلاح و فرم دندانه ای دریچه های بدنه که دقیقا بر اساس اصول پنهانکاری طراحی شده است و همچنین قرارگیری پوشاندن قسمت نازل هواپیما از نمای جانبی, جنگنده قاهر یک جنگنده پنهانکار محسوب میشود و با قاطعیت میتوان ادعا نمود که صرفا از این فاکتور نسل پنجم جنگنده ها برخوردار میباشد و با توجه به آزمایشی بودن نمونه رونمایی شده, عدم بهره گیری از آنتن های مخفی در بدنه و پوشش کانوپی با مواد جاذب امواج راداری و حرارتی نیز قابل توجیه میباشد و به نظر نمیرسد که مخفی نمودن آنتن ها کار ناممکنی باشد.همچنین . در زمینه پوشش دهی سطوح اپتیکی و لنزها ظاهرا تجاربی در خصوص پوشش دهی سطوح جهت فیلتر سازی نورها وجود دارد و نمونه هایی از کارهای انجام شده را میتوان در سکوهای نظارتی و هدفیابی پهپادها مشاهده نمود. بر اساس امکانات موجود تصور میشود قاهر از دو دستگاه موتور جی 85 فاقد پس سوز بهره میبرد که در آینده احتمالا با موتور جی 90 جایگزین خواهند شد و با توجه به توان موتورهای در نظر گرفته شده, این جنگنده از قابلیت سوپر کروز بدون استفاده از پس سوز نیز برخوردار نیست اما در آینده این قابلیت میتواند به جنگنده افزوده شود!هرچند که رسیدن به این هدف نیازمند داشتن موتوری با کیفیت و نسبت رانش به وزن بالاست! قابلیت بهره مندی از هوش مصنوعی نیز فاکتوری نیست که بتوان از روی ظاهر(آنهم ظاهر نمونه های اولیه آزمایشی)آن را ارزیابی نمود!هرچند میتوان گفت که ضعف اصلی قاهر در زمینه قرارگیری در نسل پنجم به این فاکتور خلاصه میشود! بهره مندی از هوش مصنوعی برپایه داشتن کامپیوترهای با توان پردازشی بالا جهت ترکیب اطلاعات سنسورها(رادار,مادون قرمز,فرابنفش,آنتن های شنود امواج و...)و نمایش نتیجه آن به صورت واضح و خلاصه جهت کم کردن بار کاری و افزایش توان عملکردی خلبان بنا شده و مشکل اصلی در زمینه فراهم سازی چنین توانمندی(حتی قابلیت پرواز با سیم), مسئله نرم افزار و کد نویسی چنین سیستمی می باشد که نیازمند صدها هزار و بلکه میلیون ها خط کد بدون اشکال است که فراهم سازی آن زمانبر بوده و هزینه بالایی می طلبد!همانطور که بعد از گذشت چندین سال از پرواز اف 35, نرم افزار آن هنوز هم تحت توسعه قرار دارد. هرچند وجود این قابلیت حتی در نمونه نهایی جنگنده قاهر بعید به نظر میرسد, اما در صورت لزوم در آینده امکان فراهم سازی آن میسر میباشد. فاکتور مانور پذیری یک جنگنده نیز بر اساس کاربرد و ماموریت های محوله آن در زمان طراحی هواپیما اعمال میشود و با توجه به ماموریت جنگنده قاهر و پرواز در ارتفاع پست و نداشتن سیستم کامپیوتری پرواز با سیم, میتوان گفت که جنگنده قاهر جهت پرواز در ارتفاع پست, از لحاظ طراحی ایرودینامیکی به صورت پایدار طراحی شده که این مسئله مانور پذیری بالای جنگنده را تحت تاثیر قرار داده و از شدت مانورپذیری هواپیما می کاهد! اما همچنان مسئله مانورپذیری تابع کاربرد یک جنگنده است و با توجه به ماموریت قاهر که میتوان گفت جهت حملات هوا به سطح طراحی شده است, مانورپذیری آن در حد انتظار ارزیابی میشود. بنابراین جنگنده قاهر در نمونه کنونی یک جنگنده نسل چهار به شدت پنهانکار(فراتر از نسل چهار و نیم)محسوب میشود که بر اساس نیازهای موجود طراحی شده است, همانگونه که شرکت های هواپیماسازی در جهان بر اساس نیازمندی های نیروی های مسلح کشور متبوع خود پروژه جدیدی را تعریف کرده و هواگرد جدیدی را ارائه میدهند و نه بر اساس معیار های دیگران!ارزیابی نهایی در خصوص رده بندی قاهر نیازمند اطلاع از امکانات در نظر گرفته شده برای این جنگنده است که در حال حاضر و در نمونه آزمایشی چنین شرایطی وجود ندارد. باید توجه داشت که فناوری قاهر حتی در نمونه آزمایشی نیز آنچنان در سطح بالایی قرار دارد که اکثر کشورهای جهان از ساخت آن عاجزند و برخی نیز با کمک کشورهای پیشرفته و صنعتی چنین پروژه هایی را اخیرا استارت زده اند! اما در واقع اهمیت جنگنده قاهر 313 به اثباتگر بودن آن است, به این معنی که نشان دهنده وجود دانش و ظرفیت ساخت یک جنگنده نسل پنجم میباشد و در صورت سرمایه گذاری مناسب میتوان در فاصله زمانی چند ساله به چنین جنگ افزاری دسترسی داشت. در زمان رونمایی این جنگنده ماموریت این هواپیما "پشتیبانی نزدیک هوایی"عنوان شده است و اخیرا ماموریت"آموزشی"به لیست ماموریت ها و کاربرد این هواپیما افزوده شده است در حالی که این هواپیما یک جنگنده تک سرنشین است و از این منظر نمیتواند چنین قابلیتی را ارائه نماید. در خصوص ماموریت پشتیبانی نزدیک هوایی هم باید گفت که هواپیمای پشتیبانی نزدیک هوایی اصولا به پنهانکاری احتیاجی ندارند! هرچند داشتن این قابلیت فاکتور مثبتی به شمار می آید اما باید توجه داشت که اگر برتری هوایی از دست رفته فرض شود, با حضور هواگردهای دشمن در آسمان عملا پنهانکاری نیز از دست رفته محسوب میشود, چراکه اساس آن بر دیرتر کشف شدن هواگرد بنا شده است. بنابراین بعید است که جنگنده پشتیبانی نزدیک پنهانکاری بر اساس فرضیه از دستن رفتن برتری هوایی طراحی شده باشد در حالی که همزمان جنگنده آموزشی/پشتیبانی نزدیک با نام کوثر88 با فرم بدنه غیر پنهانکار طراحی و تولید شده است و طراحی جنگنده دیگری با کاربرد مشابه منطقی به نظر نمی رسد! نفس طراحی و ساخت جنگنده کوثر88 به صورت متعارف و غیر پنهانکار(حتی در حد جنگنده های نیمه پنهانکار)نشان دهنده عدم اهمیت و اولویت پنهانکاری در جنگنده های پشتیبانی نزدیک میباشد. چراکه در ماموریت پشتیبانی نزدیک هوایی, جنگنده با پرواز در خط مقدم نبرد و در نزدیکی پدافند هوایی متحرک دشمن قرار گرفته و با توجه به نوع تسلیحاتی که مورد استفاده قرار میگیرد, فاصله تا اهداف آنقدر کوتاه است که میتوان با سیستم های ضد هوایی میانبرد و کوتاه برد, به پیشرفته ترین جنگنده های پنهانکار نیز آسیب رساند! علاوه بر این حتی در صورتی که تسلیحات در محفظه درونی حمل شود با اولین استفاده از سلاح موقعیت جنگنده آشکار شده و مورد هجوم قرار می گیرد! نکته دیگر در خصوص عدم طراحی قاهر جهت ماموریت پشتیبانی نزدیک اینکه در ماموریت پشتیبانی نزدیک هوایی جنگنده در ارتفاع پائین و در حد فاصل چند صد متر تا چند هزار متر(بسته به شرایط و تهدیدات موجود)پرواز کرده و با قرارگیری در ارتفاع مناسب با سیستم های هدفیابی(الکترواپتیک,حرارتی و رادارِی)بر میدان نبرد اشراف پیدا میکند و برای انجام بهینه این ماموریت از هواپیماهای مادون صوت با فرم بال عریض و با سرعت استال پائین استفاده میشود در حالی که بالهای قاهر جهت پرواز در ارتفاع بسیار پائین و بهره گیری از پدیده اثر سطحی طراحی شده که اساسا در ماموریت پشتیبانی نزدیک هوایی کاربردی نخواهد داشت!چراکه پرواز در ارتفاع بسیار پائین(در میدان نبرد)جنگنده را در معرض انواع تهدیدات کالیبر پائین تا موشک های حرارت یاب یا منپد ها قرار می دهد و از طرفی اشراف اطلاعاتی بر صحنه نبرد و هدفیابی را مختل می سازد! پس در نتیجه قاهر 313 جهت انجام ماموریت پشتیبانی نزدیک هوایی به طراحی نشده است, هرچند به واسطه ویژگی هایی که دارد میتواند در این ماموریت نیز به کار گرفته شود اما این ماموریت قطعا ماموریت ثانویه جنگنده محسوب میشود! اما کاربرد واقعی قاهر313 چیست؟ در پاسخ به این سوال غیر از جنبه های فنی باید به موضوعات دیگر هم توجه داشت!مانند موضوعات سیاسی و روابط بین المللی! پس از پیروزی انقلاب اسلامی و برچیده شدن پایگاه آمریکا در ایران و محول شدن ماموریت رژیم شاه و ارتش شاهنشاهی به چند کشور منطقه خاورمیانه, همواره نظام جمهوری اسلامی و نیروهای مسلح تابع نظام, تحت فشار و تحریم قدرت ها قرار داشته اند و حساسیت نسبتا بالایی در مواجهه با پیشرفت های نظامی ایران وجود داشته است. بر همین اساس توانمندی های نیروهای مسلح به عنوان ابزاری در جهت دفاع از تمامیت ارضی کشور معرفی شده و همواره در رونمایی از ابزارها و جنگ افزارهای نظامی توضیحاتی در خصوص صلح طلبی و کاربرد صرفا دفاعی این تجهیزات ارائه میشود. به نظر میرسد که در خصوص جنگنده قاهر313 هم این روند تکرار شده و با کاهش سطح توانمندی قاهر(صرفا در کلام)به پشتیبانی نزدیک هوایی و آموزشی سعی شده که حساسیت در خصوص این جنگنده کاهش داده شود! هرچند ماموریت پشتیبانی نزدیک هوایی به واسطه قابلیت پرواز در ارتفاع پست و داشتن تجهیزات هدفیابی ,برای این جنگنده قابل انجام میباشد اما بر اساس شواهد موجود و قابل استخراج از این هواپیما, ماموریت اصلی این جنگنده انجام عملیات های تهاجمی و حمله به اهداف دریایی و پایگاه های دشمن در خشکی میباشد.بدون آنکه دفاع هوایی دشمن متوجه حضور هواپیما شود! سابقه مطرح شدن این ایده به زمان جنگ جهانی دوم و تلاش برای ساخت بمب افکن های کم پیدا توسط آلمان نازی برمیگردد اما به صورت عملی در قرن بیستم و با ارائه طرح جنگنده تهاجمی اف 117 نایت هاوک به عنوان نسل اولیه هواگردهای رزمی پنهانکار به صورت گسترده به اجرا در آمد. جنگنده نایت هاوک هواپیمایی تهاجمی بدون قابلیت پس سوز و پرواز فراصوت بود که از دو موتور بدون پس سوز F-404 به عنوان پیشران بهره میبرد.این هواپیما با داشتن دو محفظه حمل سلاح در داخل بدنه قادر بود که دو بمب جی دام با هدایت لیزری یا جی پی اس را در داخل بدنه جای دهد. نایت هاوک جنگنده ای بدون رادار(جهت اختفای بیشتر)بود که اهداف از قبل تعیین شده را صرفا با فلیر یافته و با پرتو لیزر نشانه گذاری مینمود. این جنگنده در جنگ بالکان حضور داشت و در نبرد عراق و موج اول حمله, در تهاجم به اهداف استراتژیک نقش مهمی ایفا نمود و نهایتا این جنگنده در سال 2008 از خدمت خارج شد و ماموریت این جنگنده به بمب افکن های بی2 و جنگنده های رپتور و لایتینینگ2 محول گردید.خصوصا جنگنده رپتور که با قابلیت پرواز سوپر کروز طولانی که به صورت معمول با سرعت یک و نیم برابر هواگردهای نسل چهار پرواز کرده و نسبت به آنها مدت کمتری در برد پدافند دشمن قرار میگیرد! جنگنده قاهر 313 نیز از لحاظ کاربرد و ماموریت, با جنگنده نایت هاوک تشابه فراوانی داشته و میتوان گفت که اساسا بر طبق اهداف و ماموریت این جنگنده طراحی شده است. اما برای پرواز در ارتفاع پست که از زمان های گذشته تاکتیک اصلی برای پنهان ماندن از دید رادارهای سطحی بوده است. فرم ظاهری این جنگنده نیز تا حدودی به طرح F-19 و MiG-37 Ferret شباهت دارد. F-19 MiG-37 Ferret اما چرا در این جنگنده پرواز در ارتفاع پست مورد توجه قرار گرفته است؟ از زمان اختراع رادار و بکارگیری آن در پدافند هوایی, پرواز در ارتفاع پست و مخفی شدن در عوارض و انحنای زمین تاکتیکی بود که در برابر این ابزار جدید اجرا شد و در زمان جنگ ایران و عراق نیز هواگردهای نیروی هوایی جهت مخفی بودن عملیات به صورت گسترده از این تاکتیک بهره گرفتند. هواگردهای پنهانکار به دلیل طراحی خاص بدنه و استفاده از مواد جاذب امواج رادار در برد کمتری قابل کشف و رهگیری میباشند و با ورود آنها به عرصه, امکان نفوذ به حریم هوایی دشمن و پرواز در ارتفاع بالا بدون جنگ الکترونیک مهیا شد اما در برابر رادارهای با طول موج بلند ضعف اصلی جنگنده های پنهانکار نمود پیدا میکند و در برابر اینگونه رادارها در برد بیشتری میتوان آنها را کشف و شناسایی نمود که این برای یک هواگرد هجومی(خصوصا انواع مادون صوت مانند بی 2 و اف 117)یک مشکل جدی به شمار می آید!چراکه با مشخص شدن موقعیت تقریبی هواگرد, رهگیرهای دشمن به مختصات تقریبی اعزام شده و هواگرد پنهانکار در نبرد هوایی نزدیک طعمه آنها خواهد شد! درست مانند اتفاقی که در جنگ بالکان برایF-117 و B-2 Spirit(تائید نشده)رخ داد! اما قابلیت پرواز در ارتفاع پست برای یک جنگنده پنهانکار مصونیت بیشتری در برابر پدافند هوایی دشمن ایجاد می نماید و میتواند ضعف پنهانکاری در برابر رادارهای با طول موج بلند(مانند نبو-مطلع الفجر)را تا حدودی پوشش دهد. ویژگی دیگر پرواز در ارتفاع بسیار پائین بهره گیری پدیده اثر سطح است که در صورت داشتن بالها و بدنه ای با طراحی مناسب برای بهره گیری از این پدیده میتوان با استفاده از این پدیده نیروی لیفت را افزایش داد که این خاصیت در جنگنده هایی با نیروی پیشرانش پائین میتواند مورد توجه قرار گیرد و به این ترتیب حداکثر وزن برخاست جنگنده را افزایش دهد.همچنین هواگردهای اثر سطحی بر خلاف هواگردهای متعارف در ارتفاع پست سوخت کمتری مصرف مینمایند که این به معنی افزایش برد جنگنده میباشد. پرواز در ارتفاع پست و نصف دهانه بالهای هواپیما موجب ایجاد یک توده هوا در زیر بدنه و بالهای هواپیما شده و فشار زیر بالها و نیروی لیفت افزایش می یابد و در اثر آن هواپیمای اثر سطحی با شناور بودن بر روی این بالشتک هوا با مصرف سوخت کمتری نسبت به سایر هواگردها میتواند پرواز کند. در سالهای اخیر استفاده از شناورهای اثر سطحی با عنوان "قایق پرنده" در نیروی دریایی سپاه پاسداران متداول شده و انواع مختلفی از این شناورها طراحی و تولید شده است. ویژگی دیگری که پرواز در ارتفاع پست در اختیار یک جنگنده تهاجمی قرار میدهد امکان مخفی سازی قسمت انتهای جنگنده و نازل پیشران از دید رادارها میباشد که ضعف طراحی در این قسمت از هواپیما موجب افزایش سطح مقطع راداری جنگنده شده و به این ترتیب در حین برگشت از عملیات میتواند موجب کشف و رهگیری جنگنده شود. باید توجه داشت که بیشترین بازتاب راداری یک جنگنده پنهانکار مربوط به قسمت عقب و نازل پیشران آن میباشد که مخفی سازی کامل آن غیرممکن یا بسیار دشوار میباشد. بر اساس برآوردهای موجود قاهر از دو موتور کوچک در سایز J-85 به عنوان پیشران بهره میبرد.با توجه به پنهانکار بودن جنگنده قاهر مسئله مدیریت حرارت خروجی های پیشرانهای آن که یک منبع خوب برای شناسایی و رهگیری جنگنده محسوب میشوند نیز مورد توجه قرار گرفته است.به نظر میرسد که کاهش حرارت تولیدی موتورها با حذف قسمت پس سوز و قرار دادن نازل موتورها در داخل قطعه ای استوانه ای شکل انجام شده که با قرارگیری در امتداد موتورها, هوای خنک هدایت شده از مجاری بالا و کناری محفظه موتور را با گازهای داغ خروجی از پیشرانها مخلوط کرده و علاوه بر خنک سازی گازهای خروجی, از خوردگی و ذوب شدن دیواره های انتهای محفظه پیشران ها جلوگیری میکند. موتور توربوجت اوج: موتور توربوجت J-85 بدون پس سوز: ادامه دارد...

صحنه ای جالب از حضور پرسنل ارتش در مراسم امروز هوانیروز سپاه: قابل توجه منافقین گرامی فعال در اینستاگرام و تلگرام هوانیروز سپاه پاسداران: 214های هوانیروز ارتش :

رحمانی فضلی: حوادث خیابان پاسداران به هیچ وجه منتسب به جریان دراویش نیست. ---- همونطور که مشخصه نظرات و تحلیل ها بر محور نادرستی قرار گرفتن! ظاهرا گلستان هفتم پاسداران مورد هجوم بیگانگان فضایی قرار گرفته بود!

سلام منظور بنده این نیست که از رادار سار استفاده نشه و به هلال احمر کمکی صورت نگیره! اما باید توجه داشت که هلال احمر یک سازمان و ارگان مستقله! نباید در این جور مواقع آویزون ارتش و سپاه باشه! با توجه به ماهیت این ارگان حتی شاید بتونه پهپاد و تجهیزات خارجی(مثل رادار سار) هم خریداری کنه. تا به حال صدها فروند پهپاد(در انواع مختلف)تولید شده اما این ارگان ظاهرا چیزی در اختیار نداره!

اینکه رادار سار فعلا به صورت گسترده عملیاتی نیست واضحه اما پروژه در فاز ابتدایی هم قرار نداره. با این حال اگر هم این سیستم عملیاتی شده باشه به این معنی نیست که هر لحظه در جهت اهداف سازمان هلال احمر در وضعیت آماده به خدمت قرار بگیره! فکر نمیکنم خرید چند پهپاد اختصاصی برای هلال احمر هزینه چندانی داشته باشه که در چنین وضعیتی هلال احمر دست به دامان نیروهای نظامی میشه!اونهم در شرایطی که حتی ساعت ها هم ارزشمند محسوب میشن! --- یک نکته ای که در رابطه با پهپاد مرصاد 145 به ذهنم رسید اینه که با توجه به توان موتور این پهپاد(از نوع روتکس914)احتمالا ابعادی مشابه پهپاد شاهد 129 رو خواهد داشت. بعید نیست که این پهپاد حاصل مهندسی معکوس پردیتور آمریکایی باشه یا اینکه ترکیبی از شاهد و ام کیو 1. شاید این تصویر هم با پهپاد مذکور بی ارتباط نباشه: همچنین مدل تونل باد موشکی که در سمت چپ تصویر قرار داره خیلی به موشک کوتاه برد Rapier شبیهه!انگار که بالک های میانی تغییر شکل داده و یک بوستر به انتهای موشک اضافه شده باشه.

در آستانه دهمین سالگرد پرتاب ماهواره بر سفیر امید سازمان فضایی: از اروپا و چین درخواست کرده‌ایم اگر ماهواره‌هایشان لاشه هواپیما(ATR-72) را رصد کردند به ما اطلاع دهند پ.ن:جهت ثبت در تاریخ

‌با گذشت قریب به ۳۰ ساعت از سقوط هواپیما، عجیبه که هنوز سیگنال جعبه سیاه دریافت نشده و به تبع اون موقعیت هواپیما مشخص نشده! این سانحه که مثل سوانح دیگر گذشت! اما هلال احمر به جای تجسس چشمی از بالگردها، باید از پهپادهای مجهز به رادار سار استفاده کنه که فناوریش هم در داخل موجوده. حداقل چهار فروند از این پهپاد(مثل مهاجر۶)در نقاط مختلف کشور استقرار پیدا کنه تا در مواقع بحران سریعا بشه از پهپاد و رادارش برای پیدا کردن سریع هواپیما(خصوصا مدفون در برف بهمن)استفاده کرد.

‌ATR-72-600 در بالای سکان عمودی هم درج شده‌.

اینکه پس از سقوط هواپیما مسئولین چی میگن چندان قابل استناد نیست! گاها در هنگام طراحی یک هواپیما ایرادات ساختاری پدید میاد که ممکنه تا سالها مخفی بمونه و بعد از وقوع حادثه کشف بشه! در پست قبل هم گفته شد که تا اطمینان از عدم وجود چنین اشکالاتی قرارداد ای تی آر رو معلق کنن. با توجه به وضعیت آب و هوایی منطقه احتمال یخ زدگی سطوح کنترل محتمله و حداقل از این لحاظ باید بررسی بشه. سلام علیکم به به جناب الدمگینا

اخیرا در رسانه ها خبری منتشر شده که نشون دهنده رابطه فامیلی مالک یکی از شرکت های سازنده ماشین های اداری با کاووس سید امامی هست. ظاهرا غیر از رابطه فامیلی در زمینه فعالیت های زیست محیطی هم مشارکت هایی داشتند و این شرکت از موسسه حیات وحش میراث پارسیان به مدیریت کاووس سید امامی حمایت مالی غیر مستقیم هم کرده. با توجه به این نکاتی که ذکر شد و عمق نفوذ تولیدات این شرکت در سازمانها و ارگان های مختلف, باید نسبت به امنیت سیستم ها بازبینی صورت بگیره! این مورد یادآور قضیه پرینترهای شرکت اچ پی و اختلال در پدافند عراقه و باید جدی گرفته بشه! --- یه بحث دیگه هم حضور مانیتورها و دیگر تولیدات این شرکت در شعب رای گیری انتخاباته که اینم موضوع مهمیه.

با توجه مدل هواپیمای سقوط کرده که از خانواده ATR-72 هست, جا داره که تا زمان مشخص شدن علت سانحه، تحویل گرفتن این تایپ هواپیما و قراردادش تعلیق بشه. همونطور که با سقوط ایران 140 در حوالی تهران خط تولید این هواپیما بسته شد و پروازهاش متوقف شدند. درسته که سن این هواپیما(اونطور که تا الان گفته میشه)نسبتا بالاست اما باید توجه داشت که هواپیماهای قدیمی تر از این هم در حال حاضر در خطوط هواپیمایی ما در حال پرواز هستن! ممکنه که در طراحی هواپیما و ساختارش نقصی وجود داشته باشه که در شرایط خاص(مثل ارتفاع,فشار و دمای هوا)این ایراد منجر به از کار افتادن سیستم ها(مثل سطوح کنترل)بشه که نتیجه اش مشخصه! فلذا اگر ایران 140 به علت اهمیت دادن به جان مردم کنار گذاشته شد, باید در این خصوص هم تا مشخص شدن نتیجه تیم بررسی سانحه, خرید هواپیما تعلیق بشه! این هواپیما هم همچین تحفه ای نیست که نگرانی وجود داشته باشه!

شما تصویر رو از این زاویه بررسی کنید, مشخصه که صیاد3 نیست اما تا حدودی به صیاد4 شباهت داره. حق با شماست, متاسفانه فایل رو اشتباه آپلود کردم! اتفاقا طولانی شدن آپلود فایل هم شک برانگیز بود لینک اصلاح شد. https://www.aparat.com/v/K5gAB