به گفته هالیوود ریپورتر در صحنه‌های فیلمبرداری فیلم Top Gun: Maverick نه تنها خود تام کروز با جت‌های جنگنده‌ واقعی پرواز میکنه بلکه بازیگران دیگه رو هم قانع کرده تا با جنگنده‌های واقعی پرواز بکنند.کمپانی پارامونت پیکچرز از تام کروز برای این کارش تقدیر کرده و گفته نه تنها هزینه‌ جلوه‌های ویژه فیلم کم شده بلکه مخاطب میتونه تصویر کاملاً واقعی از پرواز با F/A-18 رو ببیند که به انتقال حس فیلم خیلی کمک کرده.البته مشخص نیست که بازیگرهای دیگه این فیلم هم مثل تام کروز آموزش پرواز با این جنگنده‌ها رو دیدند یا نه! بهرحال پرواز با اونها کار هرکسی نیست.قراره این فیلم در تاريخ 26 ژوئن 2020 (6 تیر 99) اکران بشه. پی نوشت : کاربرد سلاح برای تبلیغات ..... یاد بگیریم !!!

آخه من اونقدری احمق و بیشعور هم هستم که برای متقاعد کردنم نیازی به جلوه های ویژه در حد کینگ کنگ دهه 30 هم نیست،... عذر میخوام از همگی، از این بعد وقتی چنین مواردی ببینم بخاطر اینکه به کسی توهین نشه به خودم جد و آبادم فحش میدم.

کیل مارک گلوبال هاوک بروی سامانه سوم خرداد

خوب دوستان، سال 2020 فرا رسیده، چیزی که مشخصه اینه که درحالی که نیروهای هوایی کشورهای همسایه در این 11 سال در حال پیشرفت بودن، نیروی هوایی ایران نه تنها پیشرفت نکرده، بلکه با از دست دادن متعدد جنگنده هایش در سال های گذشته پس رفت هم کرده است.

بسم ا... چرا عاقل کند کاری ، که باز آرد پشیمانی !!!!!!! چرا با حیثیت علمی کشور بازی می کنند ؟؟؟

آخر مستند: امیر سرتیپ فرزاد اسماعیلی: من اعتقاد دارم که سامانه باور 373 در دوسال آینده از آنچه که امروز تحویل پدافند هوایی کشور خواهد شد بسیار بالاتر و بسیار پیچیده تر خواهد بود که حتی قابل مقایسه با اس 400 و اس 500 هم نباشد.

به تاریخ تست باور 373 دقت کنید. 2016/10/23

مقایسه ی شکل و اندازه ی ماهواره بر های جهان و ایران

فرمانده آسمان ایران سقوط کرد !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! یکی از مزیتهای علاقه مندی به حوزه هوایی و وجود آرشیو مربوط به این حوزه ، تطبیق ادعاها و عمل در یک ساختار هست این عکس ، جناب محمد اسلامی وزیر وقت راه و ترابری و مدیر عامل وقت هسا ( سمت راست سال 1398 و سمت چپ سال 1378 ) هست ایشان بعنوان مسئول در نظام جمهوری اسلامی ایران ، موظف هست که پاسخ بدهد برسربرنامه ایران-140 و میلیونها دلار سرمایه گذاری در هسا دقیقا" چه آمده !!!!

شاید این سوال پیش بیاد که چرا امرپ ها به لشکر 25 کربلا سپاه مازندران تحویل شده است؟ در حقیقت بخشی از وظیفه تعریف شده برای این لشکر حفاظت و پاسداری از نوار مرزی شمالغربی کشور هست. گفته میشود این لشکر وظیفه حفاظت مرزی به طول 60 کیلومتری را بر عهده دارد. ازتانک T-72M تا موتورATV زنجیردار از جمله تجهیزات در اختیار لشکر 25 کربلا مازندران در مرز شمال غربی کشور شرایط آب و هوایی خصوصا در فصل سرما در ارتفاعات مرزی شمال غربی بسیار سخت و دشوار است که جابه جای نفرات را با مشکل همراه میسازد. این شرایط می تواند برای امرپ ها نیز چالش برانگیز باشد.

البته در یک دوره ای ایران نیز از کاربرهای کشنده های MAN بود. کشنده های که ایران استفاده میکرد نمونه FX2000 با پیکربندی6x6 بوده. هدف استفاده از این نوع کشنده های آلمانی، متحرک سازی بخش توپخانه ای بود. که موجب شد راکت انداز HM-20 و هویتزر HM-41 بر روی این کشنده نصب شود. طرح هویتزر کامیون سوار HM-41 برای وزارت دفاع بود که تولید انبوه نشد. بخشی از راکت انداز های HM-20 هم که بر روی کشنده MAN سوار و متعلق به نیروهای سپاه بود به عراق جهت مبارزه باتروریستهای داعشی تحویل داده شد. شایدکمبود قطعات، هزینه های بالایی نگهداری و تحریم ها از جمله دلایلی هست که کشنده های FX2000 آلمانی نتوانستند در سازمان رزمی ایران به شکل گسترده حضوریابند و جای خود را به دیگر رقیب های المانی و سوئدی خود دادند. نمونه ای از راکت انداز HM-20 که بر روی کشنده المانی MAN FX2000سوار است- شایدهنوزهم بتوان این نمونه را در اختیار نیروهای ایرانی مشاهده کرد اما قطعا تعداد آنها در مقایسه با کشنده های المانی بنز اندک است. طرح ناکام هویتزر 155 میلیمتری کامیون سوار HM-41 سوار کشنده MAN FX2000

مهندس حسینی سخنگوی گروه فضایی وزارت دفاع خبر از در دست ساخت بودن ماهواره بر"سریر" با ابعاد حدودی 35 متر و قطر 2.4 متر و ماهواره بر "سروش" با ابعاد حدودی 40 متر و قطر 4 متر خبر داد که این ماهواره بر ها را می توان از پایگاه امام خمینی و سکوی پرتاب فعلی بدون تغییر پرتاب کرد.

مشخصات ماهواره بر سیمرغ

لینک برنامه چرخ 7 بهمن 98 ببنید اطلاعات درست ببنیم به این نقل قول خبرگزاری های ایران اعتباری نیست در خصوص ماهواره بر سیمرغ و سریر و سروش توضیح خوبی میدهد در خصوص فرق طراحی و اولویت ها در خصوص ماهواره بر و موشک بالستیک https://www.telewebion.com/episode/2199604 مرکز کنترل پرتاب پایگاه امام خمینی سمنان

** هزینه پرتاب سیمرغ ۳.۵ میلیون دلار است سخنگوی گروه فضایی سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع با اشاره به جزئیات پرتاب ماهواره بر سیمرغ، تاکید کرد: برای پرتاب سیمرغ قراردادی که با سازمان فضایی برای پرتاب ماهواره ظفر داریم،‌ حدودا ۳.۵ میلیون دلار است در حالی که اگر با کشور دیگری قرارداد ببندید،‌ به شرطی که شرایط سیاسی اجازه دهد و صف پرتاب وجود نداشته باشد چراکه در حال حاضر صف پرتاب در دنیا تا سال ۲۰۲۲ پر است، هزینه بیشتری صرف خواهد شد. وی افزود: ادبیات هزینه های پرتاب ماهواره در دنیا،‌ کیلوگرم ماهواره بر دلار است، هزینه پرتاب برای سیمرغ برای هرکیلوگرم ماهواره ۱۵ هزار دلار است؛ که این در دنیا نرمال است. سیمرغ ماهواره تا ۲۵۰ کیلوگرم را می تواند در مدار ۵۰۰ کیلومتری قرار دهد. حسینی با بیان اینکه هزینه های ما زیر میانگین جهانی است، ادامه داد: برای ماهواره برهایی که داریم توسعه می‌دهیم،‌ این رقم به زیر ۱۰ هزار دلار خواهد آمد. برای یک ماهواره سنجشی در یکی از کشورها، قراردادی بالغ بر ۸۰ میلیون دلار بسته شده است. ** «سریر» و «سروش» نسل بعدی ماهواره‌برهای ایرانی/ ماهواره‌برها سوخت جامد می‌شوند سخنگوی گروه فضایی وزارت دفاع با بیان اینکه در ابتدای مسیر توسعه فناوری ماهوراه بر هستیم، گفت: ورژن بعدی ماهواره‌برهای ما، سریر است که در آن یک مرحله به ماهواره‌بر سیمرغ اضافه خواهد شد و در آینده دورتر سروش را خواهیم داشت. وی با بیان اینکه به دنبال استفاده از سوخت جامد برای کاهش هزینه‌های پرتاب هستیم، عنوان کرد: ماهواره‌بر سریر حدود ۳۵ متر طول خواهد داشت،‌ قطر آن نیز مانند سیمرغ ۲.۴ متر خواهد بود که بدنه آن به صورت یکپارچه تا بالا خواهد بود. حسینی در عین حال تاکید کرد که قطر ماهواره بر سروش ۴ متر خواهد بود. سخنگوی گروه فضایی سازمان هوافضای وزارت دفاع با بیان اینکه منطق ما منطق تحقیقاتی است، ادامه داد: ماهواره‌برسیمرغ تا کنون ۲ پرتاب تحقیقاتی داشته است و ما در این ماهواره بر هم در فاز پرتاب تحقیقاتی هستیم. البته در مرحله پرتاب، ماهواره تحقیقاتی هم روی ماهواره‌برها نصب کردیم تا خود ماهواره هم تست شود؛‌البته پرتاب آینده هم یک پرتاب تحقیقاتی خواهد بود. ** تشریح ویژگی‌های پایگاه فضایی امام خمینی(ره) وی در خصوص ساختار پایگاه فضایی امام خمینی نیز، اظهار داشت: اولین بخش این پایگاه سکوی برج پرتاب و سکوی متحرک است که موناژ ماهواره در آن انجام می‌شود، ۱۱۰۰ تن وزن این برج و ۴۵ متر طول آن است. بخش دیگر سایت مرکز کنترل فرماندهی است که درجریان پرتاب ماهواره ۵ استان درگیر می‌شوند و کل کنترل فرآیند از همین مرکز به صورت متمرکز انجام می شود. سایت سوم هم سایت آماده سازی است که مجموعه این بخش‌ها سایت فضایی امام خمینی(ره) را تشکیل می‌دهد. ** ماهواره‌بر سفیر بازنشست شده است حسینی با اشاره به نمونه قبلی ماهواره‌برهای ایرانی سفیر، گفت: در ماهواره‌بر سفیر رویکردمان اثبات توانمندی بود و امروز ماهواره‌بر سفیر دیگر بازنشست شده است. این ماهواره بر حدود ۸ پرتاب و ۲ لغو پرتاب داشت که ۴ پرتاب آن موفق به قرار دادن ماهواره در مدار شد. سخنگوی گروه فضایی سازمان هوافضای وزارت دفاع در پایان با بیان اینکه توانمندی علمی رسیدن به مدار ژئو (مدار ثابت زمین) وجود دارد، گفت: برای رسیدن به این مهم باید روی پایگاه پرتاب و ماهواره‌بر کار تحقیقاتی و تغییراتی ایجاد شود؛ ماهواره‌بر سروش می‌تواند به مدار ژئو برود. منبع معمولا در حالت نرمال ماهواره گرانتر از پرتابگر است این بازی با اسم ها به بخش فضایی کشید سپهر سریر ققنوس قائم سروش + خبر ی نیز از کاوشگر هایی تیر و مهر هم نشد هر چند بعد متوقف کردن برنامه فضایی دادن اطلاعات در خصوص برنامه فضایی در کنفرانس های جهانی و اروپایی و همچنین در خواست همکاری با ناسا چیزی جز ضرر و تحریم و از دست دادن زمان نصیب کشور نشد

تصاویر بهتر، همراه به توضیحات: - لایه اول فیبر شیشه - لایه دوم کامپوزیت کربن اکتیو کندویی - لایه سوم کاغذ آرامید لایه چهارم الیاف کربن پنل قرمز رنگ هم عایق فرم دهنده کندویی امواج آنتن SAR هست که برای ممانعت از پاشش بیم به اطراف و در نتیجه دیده نشدن آنتن در مکانهایی که امواج به آنجا تابیده نمیشود.

سطح مقطع راداری گلوبال هاوک منبع: https://www.researchgate.net/profile/Nihar_Sahoo5/post/Any_one_here_who_is_working_interested_on_RCS/attachment/5a6f4fa74cde266d58872e10/AS%3A588179493105669%401517244327684/download/AN-Radar+Cross+Section+(RCS).pdf

بدنه گلوبال هاوک جاذب امواج رادار بود؟ بررسی شواهد: جنس بدنه، چند لایه کولار و کامپوزیت کندویی؛ مواد مقالات در مورد این نوع پوشش: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0266353817323084 https://www.researchgate.net/figure/fig3_261613736 https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1359835X19300144 https://ieeexplore.ieee.org/document/8239868 http://arc-tech.com/structural-composites/ بدنه S شکل و قابلیت دیدن موتور؟ اصولا نیازی هست هواپیمایی که برای سقف ماموریتی 60هزار پا طراحی و موتورش از دید رادار زمینی قابل مشاهده نیست S شکل شود؟! گرچه از روبر همینطور هست. تنها سطحی که برای اهداف زمینی قابل مشاهده است سطح تخت قسمت زیرین بدنه است. بعبارتی حتی رادوم هم در دید نیست. و اما طراحی با لبه های تیز، خاص جنگنده های اف 22 و اف 35 ؛ همونطور که میدونید آن شکل از طراحی در برابر رادارهای هوابرد کاربردی هست، به این دلیل که از روبرو به کشف هواگرد میپردازند. آنهم در لبه های تهاجم در بدنه.

این داده نما صرفا" برای نخستین انجمن نظامی وب پارسی تهیه و تدوین شده است استفاده با ذکر ماخذ ، موجب امتنان خواهد بود 

بارالها بر محمد و آلش درود فرست، و سرحدّات و مرزهای مسلمانان را به عزّتت پاس دار و نگهبانان مرزها را به قوّتت تأیید کن و عطایای ایشان را به توانگری بی‌پایانت سرشار ساز. بارخدایا بر محمد و آلش درود فرست، و بر شمار ایشان بیفزا و اسلحه و جنگ‌افزارشان را بُرّائی ده و حوزه آنان را محافظت فرما و جوانب جبهه آنان را محکم و نفوذناپذیر گردان و جمع آنان را یکدل و هماهنگ نما و کارشان را روبه‌راه کن و آذوقه شان را پیاپی برسان و خود به تنهایی مؤونه آنان را کفایت نما و به نصرت خود تقویتشان فرما و به صبر یاری‌شان ده و ایشان را چاره‌جویی‌های دقیق بیاموز....... دعای امام سجاد(ع) برای اهل ثغور و مرزبانان و اما بعد انتقادی به نحوه ی عملکرد پدافند در ماجرای شکار شاهین متجاوز دارم ، - انتظار من این بود که بعد از شلیک موشک ، آتشبار سوم خرداد تغییر مکان بده که چنین چیزی را در ویدیوی منتشره ندیدیم .( شاید هم انتظار من خیلی زیاده ) - در ویدیوی منتشر شده از طرف سنتکام ، دود موشک کاملا مشخص هست . به نظرم خود آتشبار هم بصورت نقطه ی سیاه کوچکی دیده می شود ، در نتیجه جابجایی آتشبار بدون خنک کردن آن و یا استتار و پنهان سازی مناسب بیفایده خواهد بود . - در صورتیکه امکان پنهان ساختن آتشبار وجود نداشته باشد ، می توان با ایجاد آتشبارهای مجازی / کاذب ، امکان تشخیص دقیق محل اصلی آتشبار را از بین برد . - تصور من بر این است که سنسور های موجود روی پرنده های شناسایی ، تمام اطلاعات گرد آوری شده را ارسال نمی کنند و قبل از ارسال پردازش هایی را روی آنها انجام داده و برای ارسال اطلاعات حساس اولویت قائل هستند. در صورت صحت چنین برداشتی ، یکی از راههای اخلال در فعالیت این چنین سیستمهایی ، شبیه سازی پرتاب موشک ، انفجار ، جابجایی یا هرگونه اقدام قابل تأمل از نظر نیروی مهاجم است تا بار عملیاتی سنسور افزایش یافته تا مانع از دقت کاربر نهایی شد .

خود پنتاگون وقتی داره زور میزنه و نمیخواد باور کنه سیستم ایرانی زده چه انتظاری از ترک ها داریم؟ میگه احتملا پیچورا بوده و برای همین ما هم یکی از هدفهامون همین هست (مظلوم تر از پیچورا پیدا نکردند - احتمالا نمیخوان یک هدف سخت و دارای سرنشین باشه - به نظر قصدشون هدف قرار دادن یک سیستم بدون حضور کاربر هست- یک حمله به سخت افزار در تلافی. ) ولی دلیل داره. احتمالا میخوان مرتبطش کنند با اس-400 شون با این داستان که اگر با اس-200 گلوبال هاوک را زده ببینید ما با اس-400 چه کارها که نکنیم. این تحرکات بالگردهای آمریکایی پرتعداد در خلیج فارس هست که از صبح امروز تشدید شده. برخیشون در رادار نیستند و تنها برای لحظاتی پدیدار میشند و بعد هم خاموش میکنند احتمالا سیستمهای اعلان را. میتونه مربوط به انتقال پرسنل نفتی آمریکایی مرتبط با آرامکو باشه یا انتقال خدمه به ناوگان در خلیج فارس.

بروزرسانی ، تجمیع و اصلاح تاپیک سامانه فالانکس بومی ( شامل تمامی تاپیک ها ، اخبار ، تحلیل ها ، پستهای بایگانی و قفل شده و .... )  چهاردهم اردیبهشت سال یکهزار و سیصد و نود هشت خورشیدی جزئیات سامانه دفاع نقطه‌ای کمند

یک تاپیک رو از اعماق این فروم بیرون کشیدم که خیلی عبرت اموزه!! این تاپیک موضوع جالبی داره... هشت سال پیش در اینجا اینده رو 2020 سعی کردن تعدادی از اعضا با توجه به دانسته هاشون پیش بینی کنند در منطقه و جهان برای نیروی هوایی!   تاپیک رو بخونید خیلی جالبه! در هشت سال پیش عده ای در خیال جنگنده فوق مدرن "شفق" بودند و بر اساس اون ذهنیات تحلیلهایی کردند برای اینده و امروز در بحث های فعلی همین ذهنیات از "شفق" رفته به "قاهر" اما تفاوتی در طرز فکر دیده نمیشه!   نکته تلخ این تاپیک اینه که در نهایت با گذشت 12 سال نیروی هوایی ایران پیشرفتی در خودش ندیده...     اما سال 2020 ... در این سال ما همچنان تحت تحریم خرید تسلیحات هستیم و نیروی هوایی ما همینه که هست اما دشمنان منطقه ای... 1- اسراییل  در اون سال هنوز نیروی هوایی برتر منطقه خواهد بود خصوصا به شروع ورود به خدمت F-35 (در تعداد اولیه و ازمایشی ) 2- ترکیه که علاوه بر جنگنده در سالیان اخیر تجهیزات هوایی از جمله اواکسها و هواپیماهای ترابری خوبی دریافت کرده 3- عربستان؛ که با تکمیل تدریجی ورود تایفون هاش در کنار f-15  ها و البته تورنادو ها در اون سال جایگاه سوم رو میتونه داشته باشه... 4- ایران یا امارات؟! خیلی بده که ما باید برای این جایگاه سر و کله بزنیم در چهار سال اینده...     و اما جهان؛ در سالهای قبل امیدهای عجیبی به چین بود که خب علی رغم توسعه نظامی ترمزش در بخشهای پیشرفته کشیده شده چند سالیه از جمله برنامهایی که در حوزه هوایی (بصورت جاه طلبانه) دنبال میکرد...   در اون سال و سالهای بعد تصوری برای رقابت با نیروی هوایی آمریکا از سوی چین یا روسیه وجود نداره و امریکا همچنان چه در عرصه فناوری و چه در توان ساخت و تولید در تعداد بالای تجهیزات هوایی در صدر لیست قرار داره!   اما بعد از  امریکا و روسیه میشه چین رو در جای سوم دونست؟... در سال 2025 چطور؟ چین هنوز میخواد میگ 21 رو در امارش ذکر کنه؟!

بسم الله الرحمن الرحیم http://www.uploadax.com/images/69542099242763971407.jpg منطقه خلیج‌فارس به منطقه‌ای مهم در زمینه تنش‌های سایبری مبدل شده است. فضای سایبری به حوزه‌ای برای تقابل‌های پنهانی تبدیل شده که در یک سوی آن آمریکا، اسرائیل و دیگر کشورها قرار دارند و در سوی دیگر ایران و روسیه.اندیشکده آمریکایی «مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی» در مقاله‌ای به قلم «جیمز اندرو لویس» نوشت: حوزه خلیج‌فارس به منطقه‌ای مهم در زمینه تنش‌های سایبری مبدل شده است. فضای سایبری به حوزه‌ای برای تقابل‌های پنهانی تبدیل شده که در یک سوی آن آمریکا، اسرائیل و دیگر کشورها قرار دارند و در سوی دیگر ایران و روسیه. ایران در زمینه توسعه توانایی‌های سایبری از کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس بسیار پیشی گرفته است و قابلیت‌های خود را در زمینه نظارت بر مخالفت‌های داخلی و همچنین استفاده از هکرها برای ایجاد اختلال در اهداف خارجی یا حمله به آن‌ها گسترش داده است. حملات مشابه این چنینی در چند سال اخیر به احتمال زیاد یا از سوی ایران انجام شده‌اند و یا اجازه این کار از ایران گرفته‌ شده است. حتی اگر ایران با پیشرفت مذاکرات اتمی از اقدامات تهاجمی دست بردارد رشد توانایی‌های ایران همچنان یک تهدید امنیتی محتمل برای کشورهای حوزه خلیج‌فارس به حساب می‌آید. کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس نیز کار توسعه توانایی‌های پدافندی خود را آغاز کرده‌اند اما برای جلوگیری از تهدیدات آتی باید پدافند خود را تقویت کنند و با هم همکاری مؤثرتری داشته باشند. «جیمز اندرو لویس» عضو ارشد و مدیر برنامه فن‌آوری‌های راهبردی در مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی است. او در این مرکز در زمینه فن‌آوری، امنیت و اقتصاد بین‌الملل مطالبی نوشته است. او قبل از پیوستن به مرکز در وزارت امور خارجه در مقام افسر خدمات خارجی فعالیت داشته و به عنوان عضو سرویس اجرایی ارشد مسئولیت‌هایی بر عهده داشته است. تجربه او در دولت به کارش در زمینه مسائل گسترده سیاسی-نظامی و امنیتی بازمی‌گردد. او فرستاده گروه کارشناسان دولتی امنیت بین‌المللی سازمان ملل در سال ۲۰۱۰ و ۲۰۱۳ بوده است. لویس نوشته‌های متعددی دارد و در مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی گزارش‌ها و مقالاتی درباره رابطه میان فن‌آوری و قدرت ملی به رشته تحریر درآورده است. او در زمینه فن‌آوری و راهبرد کارشناسی شناخته‌شده در سطح بین‌المللی است. او گفتگوهای مسیر دوم با چین در زمینه امنیت سایبری را هدایت کرده است. در رسانه‌ها از صحبت‌های او به‌وفور یاد می‌شود و او بارها در مقابل کنگره سخنرانی داشته است. تحقیقات فعلی او به بررسی امنیت بین‌الملل و اداره فضای سایبری و هم‌چنین تأثیر اینترنت بر سیاست متمرکز است. او دارای مدرک دکترا از دانشگاه شیکاگو است. ■ حملات سایبری ابزاری جدید برای قدرت ملی است■ حملات سایبری ابزاری جدید برای قدرت ملی است. این ابزار وسیله‌ای برای فشار، تأثیرگذاری و جنگ به دست می‌دهد. استفاده از فنون سایبری به عنوان ابزار اطلاعاتی به دهه هشتاد میلادی بازمی‌گردد و حملات سایبری نظامی اول بار در دهه نود میلادی مشاهده شد. استفاده از ابزار و فنون سایبری به عنوان ابزار قدرت ملی به امری رایج در کشورهای خلیج‌فارس مبدل شده است. حوزه خلیج‌فارس به نقطه مهمی در عرصه تنش‌های سایبری مبدل شده چرا که در این منطقه فعالیت‌های زیادی انجام می‌پذیرد و احتمال محاسبات نادرست و بالا گرفتن تنش‌ها همیشه بیشتر است. ■ رقابت سایبری در میان دولت‌های حوزه خلیج‌فارس ■ حوزه خلیج‌فارس از این حیث منحصربه‌فرد است که به استثنای شبه‌جزیره کره در هیچ کجای دیگر به اندازه این حوزه از فنون سایبری به شکل ابزاری پنهانی در دست دول استفاده نمی‌شود. اولین دلیل تنش میان دولت‌های حوزه خلیج‌فارس گسترش توانایی‌های سایبری توسط ایران است، خصوصاً این که به نظر می‌رسد ایران تمایل دارد دیگر بار از این توان استفاده کند. منبع نگران‌کننده دیگر توان سایبری رو به افزایش اسرائیل است که خود زاییده مشاجرات ایران و کشورهای حوزه خلیج‌فارس است. با توجه به اهمیت راهبردی و اقتصادی منطقه خلیج‌فارس حملات سایبری که بتواند تولید نفت را تحت تأثیر قرار بدهد می‌تواند به بحرانی فیزیکی با عواقب جهانی بدل شود. استفاده از ابزار سایبری و بسط توانایی‌های مرتبط می‌تواند توازن قدرت نظامی منطقه در میان کشورها را دچار تغییر کند و ثبات خلیج‌فارس را تحت تأثیر منفی قرار بدهد. این امر خصوصاً در صورتی که کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس در پاسخ به این تهدید جدید پدافند خود را گسترش ندهند و راه‌هایی برای همکاری بهتر پیدا نکنند خطرناک‌تر خواهد شد. ■ رخدادهایی که توجه دولت‌های حوزه خلیج‌فارس را به تهدید سایبری جلب کرد ■ سه اتفاق اصلی موجب تمرکز دولت‌های حوزه خلیج‌فارس بر امنیت سایبری شد. اولین مورد تأثیر رسانه‌های اجتماعی و اینترنت در خیزش‌های سال ۲۰۱۱ در کشورهای عربی و اعتراضات ملقب به «جنبش سبز» ایران در سال ۲۰۰۹ بود. اینترنت می‌تواند قدرت سیاسی را به اشکالی تقویت کند که قابل پیش‌بینی یا کنترل نباشد. دومین مورد حمله استاکس نت علیه تأسیسات اتمی ایران در سال ۲۰۱۰ بود. استاکس نت موجب تغییرات بسیاری در سیاست ایران شد، اما این مورد منحصربه‌فرد نبود. محققان در سرتاسر جهان برنامه‌های بدافزار مهمی را شناسایی کردند- استارز، دوکو، فلیم، شامون- که برای جاسوسی یا حمله به اهداف خلیج‌فارس مورد استفاده قرار می‌گرفتند. ۳ مورد سوم حمله به شرکت سعودی آرامکو و شرکت قطری رأس گاز بود که عموماً به ایران نسبت داده شد و بیشتر کشورهای خلیج‌فارس را متوجه نوعی جدید از تهدید که متوجه ایشان بود نمود. ■ حضور قدرت‌های سایبری در منطقه ■ آمریکا، در پاسخ به توانایی‌های گسترش‌یافته ایران، همکاری با کشورهای شریک در حوزه خلیج‌فارس را آغاز کرده تا توانایی‌های پدافند سایبری آن‌ها را تقویت کند. اما تقریباً تمامی «قدرت‌های سایبری» اکنون در حوزه خلیج‌فارس نقشی بازی می‌کنند. اسرائیل منافعی نزدیک و فعال در رابطه با ایران دارد و منابع اسرائیلی گزارش می‌دهند که ایران به طور مرتب شبکه‌های اسرائیلی را برای یافتن پاشنه آشیل آن‌ها مورد ارزیابی قرار می‌دهد. روسیه هم به اشکالی که برای ما کاملاً مشخص نیست با ایران همکاری داشته و هم‌چنین تلاش کرده با کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس هم وارد تعامل شود. گزارش‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد کره شمالی و ایران هم ممکن است در زمینه بسط ابزار تهاجم سایبری با هم همکاری‌هایی داشته باشند. ■ فضای سایبری هنوز اهداف دولت‌ها را چندان متحول نکرده است ■ اهداف و منافع گسترده‌تر کشورها نحوه استفاده آن‌ها از فنون سایبری را تعیین می‌کند که با راهبرد، تجربه، نهادها و میزان تحمل خطرات توسط آن کشور رابطه دارد. هنوز دقیقاً مشخص نیست که آیا توانایی به دست آوردن فنون سایبری در طولانی‌مدت بتواند کشورها را به رفتار تهاجمی‌تر تشویق کند یا خیر. لیکن هنوز به نظر نمی‌رسد دسترسی به ابزار جدید سایبری کشورها را به تغییرات اساسی در اهداف سیاستی خود وادار کرده باشد؛ در فضای سایبری و در هنگامه بحران آنچه بیش از توانایی شرایط را نشان می‌دهد نیت است. ■ پیش‌بینی نسبی توانایی کشورهای منطقه در حوزه سایبری ■ می‌توانیم با نگاهی به عواملی که توانایی‌های سایبری را پیش‌بینی می‌کنند از قوت نسبی این توانایی در میان کشورهای حوزه خلیج‌فارس آگاه شویم. این عوامل شامل نهادها، راهبردها، و سرمایه‌گذاری در حوزه فعالیت‌های سایبری می‌شود. هم‌چنین استفاده از فعالیت‌های سایبری در راهبردهای نظامی، اطلاعاتی و دیپلماتیک موجود؛ سطح توجه سیاسی رهبران کشورها، فرماندهان نظامی، یا روسای وزارت خانه‌ها به توانایی‌های سایبری نیز از جمله دیگر عوامل است. تعهد و همکاری با دیگر کشورها در حوزه فعالیت‌های سایبری نیز می‌تواند عاملی برای پیش‌بینی نسبی این توان باشد. - توانایی‌های سایبری ایران ایران در زمینه توان سایبری از دیگر کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس بسیار جلوتر است. روند ایران در توسعه توان سایبری نمونه‌ای خوب از دولت متوسطی است که متعهد شد با داشتن منابع تقریباً محدود خود قدرت سایبری تولید کند. ایران حملات سایبری را وسیله‌ای دیگر در راهبرد جنگ نامتقارن خود علیه دشمنان قدرتمندتر می‌داند. ■ خیزش‌های عمومی و تجربه ایران در سرکوب مخالفت‌ها در فضای مجازی ■ تجربه ایران به این کشور درک دقیق از کارایی فنون سایبری در مقام ابزاری برای قدرت ملی و سرکوب داده است. نگرانی ایران از تهدیدات سایبری از نیاز این کشور به سرکوب مخالفت‌ها و بسط توان سایبری در پاسخ به آسیب‌پذیری‌های ایجادشده توسط اینترنت نشأت گرفت. نیروهای امنیتی ایران در جریان «جنبش سبز» سال ۲۰۰۹ توانایی خود در زمینه نظارت آنلاین بر مخالفت‌ها را به عنوان بخشی از سرکوب گسترده علیه فعالان مخالف گسترش داد. رهبران ایران از قدرت شبکه‌ها در به راه انداختن خیزشی عمومی مثل آنچه موجب سقوط حکومت تونس و مصر در سال ۲۰۱۱ شد می‌هراسند. از آن زمان نیروهای امنیتی ایران توانایی خود در نظارت بر مخالفت‌ها در فضای آنلاین را گسترش دادند و آن را به استفاده از فنون سایبری علیه دیگر کشورها مبدل کردند. مشهورترین نمونه این اتفاق هک کردن شرکت اینترنت دیجی نوتار هلند در سال ۲۰۱۱ توسط ایران بود که به این کشور اجازه داد به طور مخفیانه رایانامه‌های مخالفان ایرانی را مطالعه کند. ■ اهمیت فضای سایبری از نگاه مقامات ایران ■ مداخلات مداوم خارجی موجب شد توجه زیادی به امنیت سایبری و ایجاد سازوکاری هوشمند جهت مدیریت بحران سایبری جلب شود. رهبر ایران، آیت‌الله علی خامنه‌ای در سال ۲۰۱۱ تشکیل شورای عالی فضای سایبری را تأیید کرد. این شورا وظیفه دارد تهاجم و پدافند سایبری را هماهنگ کند. اعضای شورا از مقامات ارشد امنیتی و اطلاعاتی، و وزرای فرهنگ و ارتباطات تشکیل شده‌اند. ایران راهبرد امنیت سایبری جامعی دارد که به تشکیل آنچه شبکه اطلاعات ملی می‌نامد انجامیده است. این شبکه می‌تواند بخش اعظم مردم ایران را از دست داشتن به اینترنت جهانی منع کند. تعداد زیادی از مقامات رسمی عالی‌رتبه امنیتی ایران به طور علنی درباره توانایی‌های ایران و اهمیت کلی فضای سایبری صحبت کرده‌اند. عبدالله عراقی، جانشین فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران گفته است «ما خود را به ابزاری جدید مجهز کرده‌ایم چرا که جنگ سایبری در فضای سایبری از جنگ فیزیکی خطرناک‌تر است و مقامات ایران، خصوصاً رهبر انقلاب همگی به این نکته اشاره داشته‌اند. از این رو ما برای جنگ‌های نرم و سخت آماده هستیم». ۶ وزیر کشور مصطفی نجار هم گفته است «ماهواره و فیس بوک ابزار الکترونیکی برای جنگی نرم از سوی غرب است که قصد دارد خانواده‌های ایرانی را به انحطاط بکشاند». ۷ ■ سازمان‌هایی که نقش‌های سایبری بر عهده دارند ■ سه نهاد ایرانی نقش‌های سایبری عملیاتی بر عهده دارند: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، بسیج، و سازمان پدافند غیرعامل ایران. ایران اولین مانور پدافند سایبری خود را در اواخر اکتبر ۲۰۱۲ انجام داد. نیروی مردمی بسیج که توسط سپاه پاسداران نظارت می‌شود هدایت «ارتش سایبری» ایران را بر عهده دارد که به ادعای رهبران بسیج بیش از ۱۲۰۰۰۰ هکر داوطلب در اختیار دارد. این تعداد البته یک بزرگنمایی است اما بسیج از ارتباطات تنگاتنگ خود با دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه برای تربیت نیروی نیابتی هکر استفاده می‌کند. ■ ارتش سایبری ایران ■ ارتش سایبری به احتمال زیاد منشأ سری حملات اخیر علیه شرکت‌های انرژی کشورهای حوزه خلیج‌فارس و بانک‌های آمریکایی و اسرائیلی است. مهم‌ترین این اتفاقات موجب از بین رفتن داده‌های رایانه‌های مورد استفاده شرکت سعودی آرامکو و شرکت قطری رأس گاز شد. منابع اطلاعاتی آمریکا گفته‌اند ایران مسئول این حملات بوده است. جرقه اولیه این اتفاقات به احتمال قوی حمله‌ای سایبری علیه خروجی نفتی ایران در جزیره خارک بود. به نظر می‌رسد ایران به شکل هوشمندانه‌ای بدافزارهای جرائم سایبری را برای حمله تغییر داده است. تمام داده‌های موجود بر ۳۰۰۰۰ رایانه شرکت آرامکو پاک شد و بدافزار احتمالاً سامانه کنترل تصفیه‌خانه را نیز هدف قرار داده بود (هرچند نتوانست به آن صدمه وارد کند). اتفاق آرامکو هرچند به اندازه حمله استاکس نت هوشمندانه نبود ولی از حیث نابودگری در مقام دوم پس از استاکس نت قرار دارد و پیشرفت ایران در زمینه حملات سایبری را نشان می‌دهد. ■ حملات مختل‌کننده دسترسی ■ همزمان با حمله به شرکت آرامکو حملات محدودکننده دسترسی علیه بانک‌های آمریکایی نیز انجام شد. احتمال داده می‌شود دلیل این حمله به بانک‌های آمریکایی اعمال تحریم‌های جدید توسط کنگره آمریکا بر ایران بود. حمله منع دسترسی بیشتر شبیه به یک تظاهرات آنلاین است تا یک حمله؛ و در آن شبکه هدف با ترافیک سنگین که موجب از کار افتادن شبکه می‌شود مواجه می‌گردد و در عین حال حمله کننده به شبکه دسترسی پیدا نمی‌کند. تلاش ایران از الگوی روسیه در استفاده از هکرهای نیابتی برای فشار سیاسی در زمانی که این کشور از حملات مشابه علیه استونی در سال ۲۰۰۷ استفاده کرد تبعیت می‌کرد. اما اشکالاتی که برای بانک‌های آمریکایی به وجود آمد به مراتب نسبت به حمله به استونی گسترده‌تر بود و در ابتدا توانایی بانک‌ها برای واکنش را مختل کرد. حملاتی در این اندازه نیازمند منابع محاسباتی است که در کشوری که اینترنت در آن به شدت کنترل می‌شود تنها باید با اجازه دولت انجام شود. گزارش‌هایی وجود دارد که مدعی است ایران برای تولید بدافزار از کمک خارجی استفاده می‌کند و از روسیه یا مجرمین سایبری (که از جمله ماهرترین مجرمان جهان هستند) برای این امر استفاده می‌کند. ■ پرهیز ایران از تهدید سایبری در جریان مذاکرات اتمی ■ هنوز خیلی زود است که بگوییم پیشرفت در مذاکرات بین ایران و کشورهای غربی در زمینه برنامه اتمی این کشور احتمال وقوع حوادث سایبری را کاهش می‌دهد یا نه. ایران به احتمال زیاد در جریان مذاکرات بهترین رفتار را پیشه خواهد کرد تا از مانع حرکت به سوی برداشتن تحریم‌ها نشود (هرچند ممکن است مخالفان ایران در مذاکرات حمله‌ای سایبری انجام دهند تا مذاکرات با مشکل مواجه شود). حتی اگر مذاکرات با پیشرفت مواجه شود رشد توانایی سایبری ایران هم چنان تهدیدی احتمالی علیه کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس به حساب می‌آید. - توانایی سایبری کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس حمله به شرکت آرامکو و بانک‌های آمریکایی آزمونی از توان جدید ایران و همچنین پاسخ عربستان و آمریکا به این امر بود. کشورهای حوزه خلیج‌فارس در پاسخ به توانایی‌های رو به افزایش ایران و فعالیت سایبری‌اش دست به بسط توانایی‌های پدافندی خود زده‌اند. یک سری اتفاقات با انگیزه سیاسی که رسانه‌های حوزه خلیج‌فارس را هدف قرار داد و به ارتش الکترونیک سوریه و گروه هکرهای بدون نام منتسب شد (هرچند این افراد می‌توانند هر کسی باشند) نگرانی کشورهای حوزه خلیج‌فارس را افزایش داده است. امارات متحده عربی مدتی بود که توانایی سایبری را در اختیار داشت و بخش اعظم آن توسط پیمانکاران خارجی فراهم شده بود اما در این کشور در سال ۲۰۱۲ قانون جرائم سایبری را مشخص کرد و مقام کشوری مشخصی (مقام امنیت الکترونیکی ملی) را برای امنیت سایبری برگزید. این مقام نهادی مستقل و تحت نظر شورای عالی امنیت ملی امارات متحده عربی است. این نهاد از مسیر دستور مخصوص دولتی که از سوی رئیس‌جمهور کشور صادر شد تشکیل گشت. هدف این مقام مقابله در برابر حملات به زیربناهای نظامی و حیاتی کشور و نظارت بر امنیت سایبری در تمامی دستگاه‌های دولتی است. ■ آغاز توسعه توان سایبری در کشورهای حوزه خلیج‌فارس ■ نگرانی سایبری کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس منعکس‌کننده اهداف راهبردی گسترده‌تر آن‌ها است: حفظ کنترل داخلی، محدود کردن جاه‌طلبی‌های ایران، و حفظ تعادلی سخت میان همکاری و رقابت با کشورهای همسایه. آمریکا کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس را تشویق کرده و به آن‌ها در زمینه ارتقاء پدافند سایبری کمک رسانیده است. این کمک شامل کمک‌های مستقیم (به شکل مشاوره و اعطای فن‌آوری) و غیرمستقیم و از طریق پیمانکاران آمریکایی بوده است. قطر ابتکارعمل امنیتی خود را در کنار عربستان سعودی و بحرین در فوریه ۲۰۱۳ آغاز کرد. بنا به گزارش‌ها کویت برنامه‌ای ۱ میلیارد دلاری برای امنیت فیزیکی و سایبری با انگلستان منعقد کرد. بحرین پس از تجربه مداخلاتی که به ارتش بدون نام ارتباط داده شد به امنیت سایبری توجه بیشتری نشان داده است و با پیمانکاران غربی همکاری بیشتری دارد؛ این که این اتفاق به نتایج قابل لمسی منجر شود را باید در آینده دید. بحرین هم‌چنین هکرهای متعلق به «ائتلاف جوانان انقلابی ۱۴ فوریه» را دستگیر کرد و آن‌ها را به داشتن ارتباط با ایران محکوم نمود، که این امر خود منعکس‌کننده استفاده گسترده از امنیت سایبری جهت کنترل اعتراضات سیاسی در منطقه است. ■ امتیاز کشورهای حوزه خلیج‌فارس ■ کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس هم‌چنین جهت تقویت همکاری در حوزه امنیت سایبری با هم مراوداتی دارند. هرچند این تلاش‌ها هنوز ثمره ملموسی به همراه نداشته اما اگر شورای همکاری خلیج‌فارس به محفلی برای اشتراک تهدیدات و اطلاعات در میان اعضایش مبدل شود می‌تواند پدافند سایبری را تا حد زیادی ارتقاء بخشد. کشورهای خلیج‌فارس با توجه به میزان بالای کنترل بر شرکت‌های ارتباطاتی که همیشه در دست دولت بوده است در بسط توان پدافند سایبری یک برگ برنده دارند. همکاری با آمریکا و دیگران در مقابله با خشونت‌طلبی ایران و استفاده از منابع در سرمایه‌گذاری سایبری می‌تواند کشورهای حوزه خلیج‌فارس را قادر سازد از امتیاز داشتن منابع و کنترل بالا بر شبکه‌های ارتباطی بهره ببرند. ■ آمریکا متهم ردیف اول ■ - بازیگران خارجی در رسانه‌ها بسیاری از اقدامات مخفیانه علیه اهداف ایرانی به آمریکا نسبت داده می‌شود (مثالی که از همه مشهورتر است حمله استاکس نت است که مطبوعات آن را بخشی از عملیاتی گسترده‌تر با نام بازی‌های المپیک خواندند). اسرائیل هم مرتباً هدف اقدامات ایران برای هک کردن و از بین بردن شبکه‌های اسرائیلی بوده است. با این که ایران دسترسی محدودی در اختیار دارد اسرائیل نیز از استفاده از توانایی‌های سایبری پیشرفته در راستای جاسوسی و شاید حمله اجتناب نکرده است. به نظر نمی‌رسد چین در کشورهای حوزه خلیج‌فارس نقش عمده‌ای داشته باشد (شواهدی مبنی بر حمایت چین از ایران در راستای فعالیت‌های سایبری خرابکاری کننده وجود ندارد) هرچند با توجه به الگوی رفتاری چین در دیگر قسمت‌های جهان منطقی است اگر تصور کنیم این کشور در جاسوسی در شرکت‌های انرژی خلیج‌فارس جهت جمع‌آوری اطلاعات اقتصادی ارزشمند سهیم بوده است. ■ حضور روسیه در تأمین امنیت سایبری کشورهای حوزه خلیج‌فارس ■ محاسبات روسیه ممکن است کمی متفاوت باشد چرا که اقدامات رخ‌داده در کشورهای حوزه خلیج‌فارس ظاهراً به عنوان وسیله‌ای برای نشان دادن نگرانی‌های گسترده‌تر روسیه درباره اینترنت عملکرد داشته است. روسیه برای مثال پس از استخدام یک شرکت روسی که با سرویس امنیتی فدرال این کشور مرتبط بود از اتحادیه بین‌المللی ارتباطات حمایت کرد تا مشکلات امنیت سایبری در کشورهای خلیج‌فارس را بررسی کند. این اقدام از سوی اتحادیه بی‌سابقه بود. شاید این تنها یک تصادف باشد که چنین اقداماتی در راستای تقویت دیگر تلاش‌های روسیه برای قرار دادن اتحادیه در مرکز امنیت سایبری کشورهای خلیج‌فارس قرار گرفت، اقدامی که اینترنت را هم مثل ارتباطات بین‌المللی تلفنی زیر نظر قرار می‌دهد. افشا شدن قضیه استاکس نت و فلیم هم به نفع رویکرد روسیه در قبال اداره اینترنت جهانی بود، رویکردی که به دنبال کنترل شدیدتر سیاسی بر استفاده از اینترنت و تضعیف «هژمونی» آمریکا است. کشورهای حوزه خلیج‌فارس از دیدگاه کنترل بر محتوا با روسیه موضع مشترک دارند و از ایده‌های روسیه در نشست جهانی ارتباطات بین‌المللی که در دسامبر ۲۰۱۲ در دبی برگزار شد حمایت کردند. امنیت سایبری وسیله‌ای کم‌هزینه برای روسیه جهت ایفای نقش در کشورهای حوزه خلیج‌فارس است. ■ لزوم افزایش توان پدافند سایبری در کشورهای حوزه خلیج‌فارس ■ اگر کشورهای خلیج با مشکلات بزرگ‌تر امنیتی مواجه نبودند امنیت سایبری مسئله‌ای به مراتب کم‌اهمیت‌تر بود و شاید به جرائم مالی و جاسوسی تجاری علیه شرکت‌های نفتی منحصر می‌شد. اما با افزایش توجه به امنیت سایبری و بالارفتن آگاهی از فعالیت‌های ایران (و هم‌چنین توانایی‌های اسرائیل) تمامی جناح‌های دخیل در رقابت سایبری اکنون آگاه و آماده‌اند. در حال حاضر ایران در زمینه توان سایبری سرآمد منطقه است هرچند با رقبای قوی خارجی نیز مواجه است. کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس باید برای این که هزینه استفاده ایران از تسلیحات سایبری را افزایش بدهند توان سایبری خود را به شکل مشهود افزایش دهند و همکاری موجود در زمینه امنیتی را جهت دربر گرفتن مسائل امنیت سایبری گسترش دهند. ناکامی در انجام این امر خطر حملات سایبری که بتواند به بحران بزرگ‌تر منطقه‌ای منجر شود را افزایش خواهد داد. پایان بن پایه : http://www.eshraf.ir/1844