پنتاگون می آموزد .....!!! درسهای ارتش ایالات متحده از دوسال جنگ در اوکراین آیا محاسبات رزمی از صحنه نبرد باید تغییر کند ؟! سر درب جبهه پادگان فورت ایروین ارتش ایالات متحده که بعنوان مرکز آموزش ملی (NTC) هم مورد استفاده قرار می گیرد پادگان فورت ایروین -کالیفرنیا ژنرال ارتش ایالات متحده در حالی که اتاق توجیه عملیات را بالا و پائین می کرد ، تکه از یک فناوری مرگبار را به سایر افسران حاضر نشان می داد و جزئیات تلفات ناشی از کاربرد آن را یادآوری می نمود . سرتیپ کرتیس تیلور به هم قطارانش توضیح می داد که تقریبا 90 سرباز روسی در جریان یک حمله توپخانه ای در سال 2022 کشته شدند ، زمانی که ارتش اوکراین با استفاده از سامانه هیمارس ، محل انتشار سیگنال های مخابراتی را هدف قرار داده بودند. وی در حالی که به نقشه رزمایش ارتش در صحرای موجاوه ، یعنی جایی که نیروهای آمریکایی در حال شبیه سازی صحنه رزم مشابهی بودند اشاره می نمود ، هشدار داد که ممکن است این اتفاق برای یگانهای آمریکایی نیز رخ دهد . وی "تلفن همراه " خود را بالا گرفت و گفت که این فناوری ، قرار است تلفات زیادی را به ارتش وارد کند. سلاح هجومی ام-4 ارتش ایالات متحده در حال بازنگری جامعی در نگاه خود به صحنه رزم آینده است . اهمیت این بازنگری تا بدانجاست که آئین نامه های ضدشورش که نشانه بارز عملیات جنگی در صحنه هایی نظیر افغانستان و عراق بوده ، به کناری گذاشته شده تا سازمان رزم نیروهای مسلح آمریکا برای درگیری با دشمنان پیچیده تری نظیر چین و روسیه آماده شود. درواقع ، آنچه که در اوکراین رخ میدهد و اکنون وارد سومین سال خود شده است و پایانی نیز برآن قابل مشاهده نیست ، پنتاگون را وادار نموده که به این مساله فکر کند که محاسبات میدان نبرد درسالهای اخیر به شکل کامل تغییر کرده و جنگ با حضور تعداد زیادی سامانه های تسلیحاتی هدایت دقیق ، ناوگان انبوه بی سرنشین های هوا ، دریا و زمین پایه و همچنین سامانه های نظارت رقومی می تواند جنگ را به مناطقی فراتر از خطوط مقدم کشانده و نیروهای رزمی را در نقطه از میدان نبرد که باشند تهدید کند.افسران ارشد ایالات متحده مدعی هستند که جنگ دراوکراین همچنان یک آزمایشگاه تحقیقاتی فعال و واقعی برای برنامه ریزان نظامی این کشور است . در همین رابطه ، یکی از مقامات ارشد دفاعی که خواست نامش فاش نشود ، مدعی است که این افسران بطور کامل در این درگیری غوطه ور شده اند و تمامی اطلاعات لازم در اختیار آنها قرار می گیرد تا ارتش مطمئن شود همه پیامدها و تجربیات رزمی مستند شود.یکی دیگراز مقامات پنتاگون نیز مدعی است که مولفه های جنگ در حال تغییر است و اوکراین یکی از منابع پایدار شناخت این تغییرات بشمار می رود . درواقع ،جنگ اوکراین بسیاری از مفروضات اصلی در آئین نامه های نظامی را به چالش کشیده ، چنانکه فرسایشی شدن عملیات نظامی و تلاش دوطرف درگیر برای وادار کردن یکدیگر به تُهی کردن ذخایر خود به یک الگوی غیرقابل پیش بینی برای عملیات جنگی تبدیل شده که پیش از این دیده نشده بود. به گفته این مقام ارشد ، جنگ اوکراین ، این باوردیرینه در پنتاگون که تسلیحات دقیق گران قیمت عامل اصلی در موفقیتهای ارتش آمریکا هستند را تغییر داده چرا که بعنوان مثال ، مهمات هدایت دقیق غربی مبتنی بر سامانه های ناوبری GPS بشدت دربرابر اختلال دشمن آسیب پذیر نشان داده و درمقابل ، روسها موفق شده اند تا با تطبیق مهمات غیرهوشمند قدیمی با سامانه های جدید و البته ارزان شناسایی ، دقت آنها را با کمترین هزینه ممکن ، افزایش دهند که این بشدت موجب غافلگیر شدن فرماندهان آمریکایی شده است. آموزش نیروهای پیاده نظام ارتش پادگان فورت جانسون - آموزش رزم خندقی برای واحدهای ارتش ایالات متحده سوراخ روباه جدید برای ارتش به گفته مقامات ارشد پنتاگون ، جنگ اوکراین بخوبی نشان داده که تمام ماموریتهای محوله به ارتش از برنامه ریزی جهت اجرای عملیات رزمی تا فناوری های مورد استفاده باید مورد بازنگری کامل قرار بگیرد . در همین راستا پادگان فورت اروین که مرکز آموزش ملی (NTC) نیز محسوب میشود ، درتلاش است تا با استفاده از تجربیات جنگ در اوکراین ، تاکتیکهای ارتش را اصلاح کرده و پس از مستندسازی آنها را در اختیار یگانهای عملیاتی قرار دهد . درسالهای گذشته ، این تاسیسات برای آنچه که قرار بود نیروهای آمریکایی در عراق و افغانستان با آن مواجه شوند آماده شده بود ولی اکنون خطوط سنگرهای به شکل زیگزاگ طراحی شده اند تا فضای نبرد در اوکراین را شبیه سازی کنند. در زمستان سال 2023 این پادگان شاهد حضور لشکر یکم زرهی ارتش بود که در آن سربازان آموزش می دیدند تا برای چنین شرایطی آماده شوند ولی نکته اینجا بود که حتی ژنرال تیلور را نیز وادار به واکنش کرد . وی در یکی از اسلاید های توجیهی به شکل رسمی اعتراف کرد که توپخانه ارتش روسیه اجرای مانور را دشوار و پستهای فرماندهی را با خطر انهدام مواجه می کند. شبیه سازی یک دهکده در خاورمیانه پادگان فورت ایروین عناصر پیاده نظام لشکر یکم زرهی ارتش ایالات متحده در کنار خودروهای تاکتیکی سازمانی پادگان فورت ایروین درواقع ، قابلیت بقاء قرارگاه های فرماندهی برای ارتش ایالات متحده بسیار حیاتی است و فرماندهان بارها در خصوص استفاده از سامانه های مخابراتی غیرنظامی هشدار داده اند . راست : خودروهای تاکتیکی هنگ دوم جمعی لشکر یکم سوار-زرهی ارتش ایالات متحده /پادگان فورت ایروین چپ : ژنرال رندی.آ. جورج ( نفر وسط مسئول مرکز آموزش ملی / پادگان فورت ایروین ) بدین ترتیب بدون استفاده از سامانه های نظامی ، مسیر حرکت و پرواز بالگرد آپاچی مزبور برای دشمن شبیه سازی شده مشخص گردید . به همین دلیل تیلور بر حذف چنین رفتارهایی از سوی سربازان تاکید ویژه ای دارد . وی خطر استفاده از تلفن همراه در میدان های نبرد قرن 21 را به خطر ناشی از کشیدن سیگار در خطوط مقدم در جنگ جهانی اول تشبیه می کند ، زمانی که تک تیراندازان یا دیده بان های توپخانه دشمن ، شبها بدنبال سوسو زدن های نارنجی رنگ برای ثبت تیر روی خطوط حریف بودند. وجود تلفن های همراه هوشمند در جنگ اوکراین گرچه پدیده سرباز- خبرنگار را بوجود آورده ولی افزایش پراکنش سیگنالی ناشی از استفاده چنین سامانه هایی باعث تلفات قابل توجه میان دو ارتش درگیر شده است ژنرال تیلور معتقد است که اعتیاد سربازان به استفاده از تلفن همراه به همان اندازه مصرف سیگاردر خطوط مقدم ، یک تهدید جدی بشمار می رود . از سویی دیگر ، سامانه های مخابراتی ، بدون سرنشین ها و خودروهای نظامی مقادیر قابل توجهی تشعشعات الکترومغناطیسی دارند که براحتی قابل شناسایی است برای همین به منظور فریب دشمن به سربازان آموزش داده می شود تا میزان تششعات مذکور را با روش های ویژه ای کاهش دهند . از سویی دیگر محدود کردن ابعاد قرارگاه های فرماندهی به یک میزتاشوی کوچک که توسط 4 دستگاه هاموی احاطه شده و روی آن نیز با تور استتار قابل پوشاندن است می تواند تا حد زیادی به کاهش امضاء الکترونیکی و حرارتی کمک کند . این قرارگاه ها به جز آنتن استارلینک سفید رنگ که دربیرون از محوطه قرار می گرفت امکان شناسایی از هوا را نداشتند. در همین زمینه یکی از سربازان شرکت کننده درخصوص روش های کاهش سیگنال های مخابراتی مدعی شده بود که می توان با گذاشتن پتو روی سامانه ها تا حدودی از کشف آن جلوگیری نمود. در جریان تمرینات ارتش در فورت ایروین ، واحدهایی که بعنوان شبیه سازی ارتش روسیه عمل می کردند با سامانه های استاندارد دفاع هوایی موفق به رهگیری بالگردهای آپاچی نشدند ولی رهگیری سیگنالهای تلفن های همراه خلبانان ها با استفاده از سامانه های هوشمند تجاری بخوبی مسیر پروازآنها را در میدان نبرد مشخص می نمود تهدید از بالا ارتش های روسیه و اوکراین اکنون از طیف بسیار متنوعی از پهپادهای شناسایی و انتحاری ارزان قیمت استفاده می کنند و اثرگذاری این ابزار جدید آنچنان بود که رهبران نظامی ایالات متحده را وادار کرده تا نقاط ضعف خود را در این خصوص مورد بررسی قرار دهند. این مساله درست برخلاف روند گذشته بود که درآن ایالات متحده پهپادهای بزرگ و گران قیمتی را برای ماموریتهای رزمی استفاده می کرد ولی جنگ اوکراین نشان داد که وجود قابلیتهای نظارتی و تهاجمی در اختیار سربازان به درجه ای از اهمیت رسیده که باید آن را مورد توجه قرار داد و اکنون ارتش آمریکا در تلاش است تا این روش را تقلید کند. آموزش رزم خندقی برای واحدهای ارتش ایالات متحده https://aparat.com/v/HnMdB بدین ترتیب گسترش این فناوری پنتاگون را وادار نمود تا به فوریت ، استراتژی جدید خود را به منظور توسعه و بکارگیری سامانه های ضد پهپاد طراحی کند . این مساله با حمله به پایگاه نظامی این کشور در اردن که منجر به کشته شدن سه سرباز آمریکایی گردید اکنون تشدید شده است . ارتش ایالات متحده با شناخت تهدید های موجود از سوی پهپادهای انتحاری ، آزمایش های اولیه پرتاب مهمات از بدون سرنشین های کوچک را آغاز کرده که پیش از این توسط داعش استفاده می شد و اکنون به لبه تیز حملات پرتلفات توسط دوطرف درگیر در اوکراین تبدیل شده است . علاوه براین ، برنامه هایی برای خروج از خدمت پهپادهایی نظیر Shadow و Raven نیز وجود دارد که حاکی از ناتوانی آنها برای پاسخ گویی به نیازهای جنگ مدرن است. پرنده های بدون سرنشین اول شخص ، ستاره بلامنازع جنگ اوکراین بشمار می آیند ژنرال جورج رندی ، رئیس ستاد ارتش در پاسخ به سئوالی درخصوص توصیف صحنه نبرد در قرن 21 چنین معتقد است که ارتش ایالات متحده از صحنه نبرد اوکراین یاد گرفته که حوزه شناسایی هوایی از اساس دچار یک تغییر جدی شده است. ژنرال جیمز.بی.هکر رئیس دپارتمان عملیات نیروی هوایی ارتش در آفریقا و اروپا با ستایش از تاکتیک های ارتش اوکراین مدعی شده که دونفر از سربازان اوکراینی ، با جمع آوری هزاران دستگاه گوشی هوشمند و اتصال آنها به یکسری میکروفون ها و تشکیل یک شبکه شنود ، موفق شده اند تا صدای خاص پهپادهای شاهد131/136 را از ده ها کیلومتر دورتر کشف کرده و داده های بدست آمده را به پدافند هوایی اوکراین منتقل کنند. ارتش ایالات متحده در حال بازنگری آئین نامه های رزمی خود براساس جنگ اوکراین است در نمونه های ویرایش شده ، پیاده نظام مهارتهای بیشتری را برای استفاده از هنر استتار می آموزد این مساله درست همزمان با حملات هوایی و موشکی یمن به کشتی های تجاری و نظامی مستقر در دریای سرخ در حال وقوع است و برخی در پنتاگون که مسئولیت رصد قابلیتهای چین را برعهده دارند معتقدند که آنچه که حوثی ها در دریای سرخ یا روسها در اوکراین مشغول انجام آن هستند در مقایسه با صحنه نبردی که قراراست در اقیانوس آرام رخ دهد ، اصولا بحساب نمی آید . سر درب جبهه پادگان فورت جانسون ارتش ایالات متحده سرعت بالای تغییرات ارتش ایالات متحده به اقداماتی که در فورت ایروین انجام می شود قانع نبوده و در پادگان فورت جانسون که یک زیرساخت نظامی در غرب لوئیزیانا است به واحدهای خود آموزش می دهد که چگونه در راهروهای پیچیده خندق مانند وارد نبرد شده یا برای محافظت از خود دربرابر آتش توپخانه دشمن ، دست به حفاری بزنند تا جایی که شعار واحدهای آمریکایی اکنون بصورت " حفاری کُن یا بمیر" درآمده است . نیروهایی که در این پادگان آموزش می بینند ، باید شیوه درست احداث مواضع دفاعی تعجیلی یا با فرصت را فراگیرند تا دربرابر آتش توپخانه یا پهپادهای انتحاری دشمن از خود محافظت کنند . این مساله آنچنان برای ارتش اهمیت دارد که به این نیروها یاد داد می شود تا با استفاده از هرچیزی که در محیط قابل استفاده است ، سوراخ روباه خود را استتار کنند و این نیازمند ساعتها کار با ابزار حفاری نظیر بیل و گلنگ است . بوچا / آوریل 2022 ستون زرهی شبیخون خورده ارتش روسیه در جبهه مقابل ، نیروهایی که نقش واحدهای روسی را بازی می کنند ، تلاش دارند با استفاده از هوش مصنوعی و پهپادهای ارزان قیمت ، عناصر رزمی متقابل را شناسایی و بصورت نمادین مورد هدف قرار دادند تا پس از اتمام تمرین ، بدانها یادآوری کنند که چه اشتباهاتی را مرتکب شده اند . با این حال هر اندازه واحدهای رزمی در استتار فیزیکی بهتر می شوند ، ردپای دیجیتالی آنها همچنان پاشنه آشیل عناصر رزمی بحساب می آید . در همین رابطه یکی از افسران آموزشی به نگارنده گفت که پهپاد های مهاجم در پادگان فورت جانسون ، امکان تشخیص سیگنال های WI-FI را دارند و براحتی می توانند استتارشده ترین قرارگاه های فرماندهی را کشف و منهدم کنند. پهپاد FPV ارتش روسیه مسلح به یک کلاهک غیرمعمول جنوب اوکراین در حالی که جنگ در اوکراین با نوآوری های بیشتری همراه شده است ، برخی ناظران نظامی معتقدند که پنتاگون بدون دخالت افسران محافظه کار ارشد ، با سرعت بیشتری خود را با تهدیدات جدید منطبق خواهد کرد. درواقع نشانه های آشکاری وجود دارد که میراثی که ارتش پس از 11 سپتامبر 2001 از خود برجای گذاشت هنوز در ذهن فرماندهان و سیاست گذاران قرار دارد و ارتش آمریکا همچنان خود رابا تهدیدات مشابهی در خاورمیانه روبرو می بیند . سربازان از چوب و برگ برای پنهان کردن موقعیت جنگی خود در مرکز آموزش مشترک استفاده می کنند. جنگ در اوکراین بر اهمیت استتار برای سربازان روی زمین تأکید کرده است یک عنصر پیاده نظامی در یک پست فرماندهی ، برنامه‌ای را بر روی تلفن هوشمند نشان می‌دهد که به نیروها کمک می‌کند به شکل ثابت با قرارگاه های فرماندهی ارتباط امن داشته باشند این امر تا بدانجا جدی است که در پادگان فورت جانسون ، سه ساعت جداگانه روی دیوارها قرار دارد که به ترتیب زمان محلی ، به وقت افغانستان و عراق تنظیم شده است . اما به نظرمی رسد که برخی از رهبران نظامی ایالات متحده بتدریج براین باور قرار می گیرند که هنوز چیزهایی زیادی برای یادگیری وجود دارد ، هر چند برخی دیگر نیز تغییرات بوجود آمده را دست کم گرفته و براین فرض مخاطره آمیز تاکید می کنند که ارتش به سادگی هرچه تمام تر در شرایط مشابه بهتر عمل خواهد کرد . پی نوشت : منبع1 منبع2 3- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند

ضدرادار ...!!! نیروی هوایی اوکراین و ماموریتهای سرکوب دفاع هوایی بخش اول مصاحبه با خلبان فالکروم اوکراینی با شناسه رادیویی " جویس" در خصوص شیوه رهگیری بدون سرنشین های انتحاری و موشک های کروز روسی در پست قبلی تاپیک اوکراین مورد بررسی قرار گرفت . در بخش دوم این مصاحبه ، ماموریت های ضد رادار اسکادران های فالکروم و فلانکر نیروی هوایی اوکراین برضد سامانه های دفاع هوایی ارتش روسیه از زبان این کاراکتر اوکراینی پیگیری می شود . پایگاه های هوایی ارتش اوکراین ماموریت جدید برای شاهین ترازو برای خلبان "جویس" بخش قابل ملاحضه ای از ماموریتهای پروازی محوله در میدان نبرد، بصورت رهگیری پرنده های سرنشین دار و بدون سرنشین مهاجم تعریف شده است ، با این وصف ، بسته به شرایط صحنه نبرد ، وی به مناطقی دورتر از محل استقرار اصلی خود ، یعنی میکولایف یا خرسون در جنوب نیز اعزام می گردد . علاوه براین ، پروازهای اسکورت نیز بخشی از وظایف روزمره وی است تا از عملیات هوابه زمین هواگردهای خودی محافظت نماید .در روزهای اخیر ، ویدئویی منتشر شده بود که درآن یک زوج سوخو-25 در ارتفاع پائین توسط یکفروند میگ-29 اسکورت می شدند که وی در تبیین این ویدئو مدعی شده که این فیلم نشاندهنده یک ماموریت واقعی نبود ، بلکه یک آرایش پروازی "رژه مانند " محسوب میشد که در بازگشت از خط مقدم تصویربرداری گردید . وی معتقد بود که پرواز بر فراز میدان نبرد ، به مانند آنچه که در این ویدئو دیده شد، نیست و البته تاکتیک واقعی نیز قابل تشریح نمی باشد ولی کاملا رویه متفاوتی را باید انتظار داشت . میگ-29 نیروی هوایی اوکراین درمورد وضعیت ناوگان میگ-29 ، نیروی هوایی اوکراین به گفته این خلبان رزمی ، مساله اصلی پشتیبانی و تعمیر و نگهداری جنگنده ها به منظور حفظ آمادگی برای نبرد در مکان های پراکنده سراسر کشور و همچنین فرودگاه های جایگزین است که به لطف کمک های متحدین ما ، مشکل حیاتی برای آنها وجود ندارد ولی آمار تلفات رزمی یا غیر رزمی بر گستره عملیات این ناوگان تاثیر قابل توجهی را از خود برجای گذاشته است تا جایی که با کاهش تعداد ناوگان عملیاتی ، شرکت های مربوطه مجبور شده اند که نمونه های قدیمی را که مدتها زمین گیر بودند مجددا اورهال کرده تا برای نبرد آماده شوند . مهمات ضد رادار هارم و فالکروم های اوکراینی سرکوب دفاع هوایی به غیر از ماموریتهای رهگیری ، فالکروم ها و فلانکرهای نیروی هوایی اوکراین اکنون ماموریت کاملا جدید سرکوب دفاع هوایی ارتش روسیه را نیز برعهده دارند که شامل منطبق نمودن موشکهای ضد تشعشع هارم با این دوجنگنده شرقی است . اگر چه این خلبان اوکراینی تا کنون چنین ماموریتی را انجام نداده ولی مواردی را متذکر شده که جالب به نظر می رسد . به گفته وی ، بعد از تحویل هارم ،بروزرسانی و نوسازی جنگنده های فعال نیرو به منظور اجرای این نوع ماموریتها به اولویت اول تبدیل شد . جویس معتقد است که در روند آموزشی خدمه اوکراینی برای کاربرد مهمات ضد رادار هارم مطمئنا مشکلی وجود ندارد و تقریبا با مختصر آموزش های زمینی این امکان برای خدمه هوایی قابل انجام است . سوخو-27 فلانکر نیروی هوایی اوکرین از صحبتهای این نظامی اوکراینی چنین برمی آید که در دسترس بودن هارم بدان معنی است که نیروی هوایی اوکراین می تواند بتدریج از شیوه سرکوب دفاع هوایی ارتش های غربی تقلید کرده تا جتهای ضربتی نظیر سوخو-25 بتوانند با فراغ بال بیشتری در آسمان صحنه نبرد به پرواز درآیند . با این حال هنوز محدودیتهای قابل توجهی در قابلیتهای رزم هوایی اوکراین وجود دارد و جویس معتقد است که اجزاء اصلی این قابلیت شامل مهمات هوابه زمین دقیق ، موشکهای هوابه هوای راداری فعال و همچنین رادارهای پیشرفته ای که بر روی جتهای رزمی نصب میشود ، می بایست تحویل نیروی هوایی این کشور گردد . او براین اعتقاد قرار داد که عصبانیت میل بلاگرهای روسی از حضور هارم در میدان نبرد به معنای موفقیت این سلاح است . شبکه دفاع هوایی زمین پایه اوکراین در حال تکامل جویس در مصاحبه ای که انجام داد براین نکته پای می فشرد که روند تحویل مهمات ضد رادار به اوکراین می بایست سریع تر شود و در کنار آن نیز سامانه های دفاع هوایی زمین پایه کوتاه برد نظیر NASAMS یا IRIS-T SLM نیز در اختیار این ارتش قرار گیرد که ظاهرا این تحویل ها آغاز شده است . به گفته جویس ، این واقعیت که سامانه های غربی تحویل شده به کیف ، بازتابی از موفقیت روابط عمومی دولت کیف شامل بازدیدها از پنتاگون و کنگره است ، قابل کتمان نیست و البته با تغییر شرایط جنگ این درخواست ها بیشتر نیز می گردد. وی اعتقاد دارد که ارتش در حال حاضر به سامانه هایی نظیر هاوک ، آونجر ، کروتال نیازمند است بخصوص اینکه تحویل آونجر برای مقابله با سیل حملات بدون سرنشین های شاهد یک ضرورت اولویت دار محسوب می شود . علاوه براین ، تحویل سامانه های ضد بالستیک نیز می بایست در اولویت کشورهای غربی قرار گیرد . وی همچنان براین اعتقاد قرار دارد که اگرچه این سامانه ها تا حدودی تحویل شده ولی تعداد آنها کافی نیست و امیدوار است که تعداد بیشتری از آنها تحویل گردد . تغییر چهره دشمن : این خلبان اوکراینی در مارس 2022 معتقد بود که نیروی هوایی روسیه بطور کلی تمایلی برای ورود به درگیری هوایی با جتهای اوکراینی ندارند مگر اینکه احتمالات صحنه نبرد به نفع آنها قابل رصد باشد و اکنون نیز وی معتقد است که هنوز این شرایط وجود دارد . با این وجود ، جویس اعتراف می کند که در شیوه رزمی روسها یک تغییر قابل توجه صورت گرفته و از تجربیات هفته های اول نبرد درسهای خود را آموخته اند . به گفته وی ، روند گشت رزمی هوایی (CAP) با جتهای جنگنده ادامه دارد با این تفاوت که هواگردهای هشدار اولیه ای-50 و همچنین هواگردهای جمع آوری کننده سیگنال های الکترونیکی ایلوشین-20 نیز آنها را همراهی می کنند . علاوه براین ، هواگردهای IL-20PP که توان ایجاد اخلال در ارتباط مخابراتی میان کاربران رادار زمینی و جنگنده ها را دارند نیز به این مجموعه اضافه شده و افزون براین ، اکنون کاربران ای-50 های روسی مستقل از اپراتورهای زمینی ، هدایت خلبانان جنگنده های سوخو-34 و حتی جتهای شناسایی SU-24MR را برعهده گرفته اند . جویس مدعی است که نیروی هوایی روسیه هر 24 ساعت و درطول هفته این روند را ادامه میدهند که این بدان معناست که اکنون سوخو-35 های روسی نه تنها می توانند تسلیحات دوربرد هوابه هوا بلکه مهمات ضد رادار KH-31P را نیز حمل کنند ، بلکه اپراتورهای رادار هواپایه نیروی هوایی روسیه امکان هدایت دقیق تر آنها بسوی اهداف مشخص شده را بدست آورده اند . این مساله با نصب غلاف های جنگ الکترونیک Khibiny تشدید شده و خطر قابل ملاحضه ای را بوجود آورده است ولی خوشبختانه برخلاف تصورات اولیه آنچنان موثر نبوده است . آر-37 یکی دیگر از تسلیحات تهدید کننده برای نیروی هوایی اوکراین ، موشک هوابه هوای آر-37 ام است که اکنون قابلیت نصب بر روی جنگنده های سوخو-35 و میگ-31 بی ام را دارد . این سلاح در ماه های نخست جنگ استفاده نشد ولی از تابستان 2022 خبرهایی دردست است که به اسکادران های خط مقدم نیروی هوایی روسیه تحویل شده و طبق گزارش ها با بردی در حدود 124 مایل وقتی که هنوز در حریم هوایی روسیه پرواز می کنند ، میتوانند جنگنده های اوکراینی را به زیربکشند . با این حال جویس مدعی شده که نیروی هوایی اوکراین ابزاری را برای کاهش این تهدید فراهم کرده ولی تا امروز نتایج قابل قبولی از آن ثبت نشده است ، ولی درک متقابلی از تاکتیک های رزم هوایی روسها بوجود آمده و ضد تاکتیکهایی نیز برای آن ابداع شده است ،اما حضور این موشک ، قابلیتهای نیروی هوایی اوکراین را محدود می کند و اگر از شلیک موشک آگاه نشوید ، خود را مُرده فرض کنید . غلاف جنگ الکترونیک Khibiny جویس معتقد است که نیروی هوایی روسیه به شکل موردی از خلبانان رزمی گرو واگنر استفاده می کند که این حضور در ماه های ابتدایی جنگ چندان مشهود نبود . به گفته وی ،در حالی که خدمه روسی معمولا با شعار " اول ایمنی " پرواز کرده و بصورت متعارف ، از نفوذ به مناطقی که دفاع هوایی اوکراین درآن تراکم بیشتری دارد خودداری می کنند ، اما خدمه هوایی گروه واگنر چنین رفتاری ندارند . وی مثالی در این زمینه بیان می کند که درجریان ضدحملات ارتش اوکراین در محور خارکف ، نیروی هوایی روسیه به شکل غیرمتعارفی ، بمب افکن ها ، سوخو-25 و حتی جتهای رهگیر را با مسلح کردن به مهمات سقوط آزاد به خطوط مقدم اعزام می کردند و البته تلفاتی نیز متوجه آنها می شد . در تحلیلی که این خلبان اوکراینی ارائه نمود ، خونسردی یک خلبان رزمی ، یک پیش نیاز مهم در اجرای ماموریتهای ضربتی هوابه زمین و یا حتی رهگیری هوایی بشمار می رود تا امکان برنامه ریزی بهینه و موثر آفند هوایی فراهم گردد . با این حال در جریان ضدحمله ارتش اوکراین در خارکف ، روسها چنین تصور کردند "" هی .. لعنتی ... اوکراینی ها ضد حمله زدند ، چه باید کرد ؟ هر چی داریم ، بفرستیم ...!!! " که خوب این یک روند کاملا احمقانه است ولی برای اسکادران های واگنر این ماموریتها همچنان ادامه دارد ... چرا که هنوز سوخو-25 عملیاتی وجود دارد ، پول هم هست ، هنوز هم زنده هستند ، پس ادامه می دهند ..!! سوخو-24 ام آر این خلبان اوکراینی در خصوص سوخو-24 و سوخو-25 های گروه واگنر معتقد است که " پدربزرگها" این هواگردهای رزمی را به پرواز در می آورند ( کنایه از سن و سال بالای خلبانان گروه واگنر ) ولی همچنان یک تهدید محسوب می شوند ، هیچ قانونی برای درگیری ندارند و به شکل انتحاری وارد میدان نبرد می شوند " جویس در ادامه مصاحبه خود چنین اعتقاد دارد که تحویل هارم تاثیر قابل توجهی بر روی عملکرد پدافند هوایی روسیه داشته هر چند شبکه دفاع هوایی روسها همچنان ترسناک به نظر می رسد . وی توضیح میدهد که البته روسها احساس خطر کرده اند چرا که هر فالکروم یا فلانکر مسلح به هارم برای آنها یک خطرواقعی است و البته مجبورند که رادارهای خود را مرتب خاموش کنند اما باید اعتراف کرد که شبکه دفاع هوایی روسیه بتدریج لایه های افزون تری را بخود می بیند و درصورت خاموش شدن یک لایه ، لایه های قبلی یا بعدی همچنان فعالند . بعنوان مثال ، سامانه های پانسیر ، با خاموش کردن رادار خود ، با استفاده از سامانه الکترواپتیکی خود بدنبال هدف می گردد و این برای نیروی هوایی اوکراین یک خطر عمده محسوب می شود . راست : kh-59 چپ : kh-31 بطور کلی شبکه دفاع هوایی ارتش روسیه همچنان یک مانع بزرگ است هر چند تحویل هارم تا حدودی حضور نیروی هوایی اوکراین را بر فراز میدان نبرد آسان تر کرده است . جویس مدعی شده که با اعلام حضور هارم در میدان نبرد ، روسها مجبور شده اند تا سامانه های قدیمی تر خود را وارد صحنه کنند اما شرایط برفراز خطوط مقدم همچنان خطرناک است و هنوز تعداد بسیار زیادی سامانه های دوش پرتاب وجود دارد که میتواند تهدید جدی باشد . علاوه براین ، شواهدی وجود دارد که ارتش روسیه توان هوایی خود را در کریمه تقویت نموده واین بدلیل از دست دادن خرسون است که موجب شده تا سایتهای دفاع هوایی که وظیفه محافظت از کریمه را برعهده داشتند مجبورشوند یک خط عقب تر رفته و مجددا مستقر شوند . مضاف بر این ، شبح دخالت بلاروس در جنگ نیز در حال پررنگ شدن بوده که سناریویی است که جویس را نگران کرده ، چرا که وی معتقد است انبارهای مهمات ارتش بلاروس مملوء از مهماتی است که روسها اکنون شدیدا به آن نیاز دارند و اگر بلاروس به هر شکلی وارد نبرد شود ، آسمان این کشور می تواند ناظر حضور بمب افکن های سنگین روسی مسلح به موشکهای kh-22 یا kh-59m باشد که دراین صورت ، غرب اوکراین بطور کامل زیر آتش هوایی روسها خواهد رفت . توانایی ارتش روسیه در حوزه جبران خسارتهای وارد شده نیز یکی از نگرانی های عمده جویس است هر چند وی اعتقاد دارد که این جبران نمی تواند سریعا انجام شود . وی خاطرنشان می کند که روسها در حال عملیاتی کردن بخشی از ناوگان ذخیره سوخو-24 خود هستند که این نشان میدهد که بار سنگینی بر روی دوش نیروی هوایی ارتش روسیه قرار دارد . پی نوشت : 1- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند. 2- ادامه دارد ...

بسم ا... نمای جانب

فرار خانواده های سوری از ترس جنایات تحریر الشام برخی خانواده های سوری از ترس کشتارهای دست جمعی به سمت مرز لبنان فرار کردند.

بسم ا.. به نقل از رسانه های روسی و اوکراینی تی-84 اوپلوت با دستور وزیر دفاع وقت اوکراین در ژوئن 2009 وارد خدمت گردید این تانک در اوت 2021 در رژه در کیف شرکت کرد و با حمله ارتش روسیه به اوکراین ، با شماره بدنه 132 و 100 در دسامبر 2022 وارد صحنه نبرد گردید و سپس در ماه مه 2023، در میدان آزمایشی در منطقه خارکف نیز رصد شد . این نمونه یک تانک اصلی نبرد اوکراینی است که توسط دفتر طراحی ماشین سازی خارکف و براساس شاسی تی-84 ساخته شده است براساس شواهد موجود حداقل یک دستگاه از این تانک به ایالات متحده تحویل داده شده است که برخی معتقدند که نسخه تی-84 یو دی بوده است . در سال 2003، دولت آمریکا چهار دستگاه تانک اصلی میدان نبرد تی-84 را از اوکراین دریافت کرد. این تانکها در دسامبر 2003 به مرکز آزمایش ارتش ایالات متحده در آبردین، مریلند رسیدند و اولین بار در تابستان 2004 به طور عمومی نمایش داده شدند. https://aparat.com/v/oeu3l27

بسم ا... شرکت اوکراینی UkrArmoTech یک خودروی وانت زرهی سبک را رونمایی کرده که قرار است به گارد مرزی و گارد ملی این کشور تحویل گردد این خودرو برای حمل و نقل پرسنل (4 نفر شامل 2 خدمه)، تحویل مهمات و همچنین برای حمل محموله های تا وزن یک تن طراحی شده است. خدمه و نیروهای خودرو در یک دهلیز زرهی قرار دارند که آنها را از محفظه انتقال موتور و مخازن سوخت جدا می کند و به گونه ای طراحی شده که از جان سربازان در برابر انفجار مین حفاظت کند این خودروی جدید روی شاسی تویوتا لندکروز ال سی-79 ساخته شده و حفاظت سطح 1 مطابق با استاندارد STANAG 4569 را ارائه می کند . این خودرو نه تنها مجهز به اسنورکل، دوربین های جلو/عقب با دید در شب است بلکه به گونه ای طراحی شده است که به سیستم های استاندارد جنگ الکترونیک مجهز گردد . پی نوشت : قابل توجه فرماندهی محترم مرزبانی فراجا ...

بسم ا.. https://www.aparat.com/v/lskog40

احتمال خرید خضموک اسپارتاک از روسیه و خودرو جنگی پیاده نظام VN22 از چین با توجه به احتمال خرید این دو زرهی نگاهی به مشخصات آنان می اندازیم. خودرو ضد مین و کمین اسپارتاک: شرکت سازنده: وی پی کا وزن: ۱۴.۵ تن سرعت: ۱۰۰ کیلومتر در ساعت برد: ۱۰۰۰ کیلومتر موتور: دیزلی توربوشارژ ۳۱۲ اسب بخاری ابعاد: ۶.۵ متر طول، ۲.۵ متر عرض، ۲.۸ متر ارتفاع سرنشین : ۱۰ نفر حفاظت: -جلو مقاوم در برابر گلوله ۱۴.۵ میلیمتری -سایر قسمت‌ها مقاوم در برابر گلوله‌های ۱۲.۷ میلی متری -محفظه پیشرانه و اجزای شاسی مقاوم در برابر گلوله‌ ۷.۶۲ میلی متری -توانایی تحمل انفجارهایی معادل 6 تا 8 کیلوگرم TNT ساختار تسلیحات: برجک باز با حفاظت ۳۶۰ درجه مجهز به یکی از موارد: -مسلسل کورد 12.7 میلی متری -مسلسل PK/PKP -نارنجک انداز خودکار -برجک کنترل از راه دور آربالت دی ام خودرو جنگی پیاده نظام VN22 : شرکت سازنده: نورینکو وزن: ۲۵ تن سرنشین : ۳ خدمه و ۸ مسافر حفاظت: مقاوم در برابر گلوله ۱۴.۵ میلیمتری مجهز به ۱۰ نارنجک دودزا و مجهز به حفاظت مین و سیستم حفاظت فعال GL6 ساختار تسلیحات: سکو را می توان با انواع برجک های مختلف با پیکربندی های مختلف سلاح مجهز کرد. -توپ ۱۰۰ میلیمتری -توپ خودکار ۳۰ میلیمتری ـ دو موشک ضد زره HJ-12 و مسلسل های W85 و Type 80 -گاتلینگ CS LM5 و...

بسم ا.. بوک ام- یک های بشدت آسیب دیده روسی در حال خروج از جمهوری دونتسک پی نوشت : قابل توجه پدافند هوایی ارتش و سپاه که از سامانه های مشابه بوک استفاده می کنند ..

دیکوی های تولید شده اف-16 برای نیروی هوایی اوکراین گفته شده کیفیت این نمونه ها چندان زیاد نیست .

بسم ا... سامانه زوبین نمایشگاه مالک اشتر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بهمن 1403

بسم ا... این عکس احتمالا از جبهه روسها برداشته شده ولی معلوم نیست واقعا قرار بود چه چیزی شبیه سازی شود ؟!!! ولی ظاهراً شباهتهایی با هویتزر دی-30 دارد ...!!! دیکوی لئوپارد 2 آ6 اوکراینی

بخش دوم و پایانی تجزیه و تحلیل تطبیقی کاربرد توان هوایی در جنگ سوم خلیج فارس و جنگ روسیه – اوکراین براساس مواردی که پیش از این ذکرآن رفت ، می توان شباهت ها و اختلافهایی را در حوزه کاربرد تاثیرمحور نیروی هوایی در جنگ سوم خلیج فارس و درگیری میان روسیه و اوکراین مشاهده نمود که مولفه هایی نظیر شیوه اجرای عملیات روانی ، رزم هوایی ، هزینه های مالی ، استفاده از سامانه های نظارت و شناسایی و همچنین مهمات دقیق با سرعت بالا را دربر می گیرد که در سطور بعدی بررسی خواهدشد. راست : عملیات روانی در اوکراین 2023 چپ : عملیات روانی در عراق 2003 1- عملیات روانی فلسفه اجرای عملیات روانی در صحنه نبرد ، انتقال غیرمستقیم داده یا مجموعه ای از داده هاست تا براحساسات ، انگیزه ها ، استدلال ها و درنهایت بر رفتار دولت ها یا سازمان ها تاثیر گذشته شود . با این حال ، سازمان های نظامی اغلب از تاکتیک های عملیات روانی استفاده می کنند تا به شکل همزمان جمعیت نظامی و نظامیان دشمن را درمورد عواقب عملیات رزمی آگاه نمایند. در هردوجنگ سوم خلیج فارس و اوکراین ، از این تاکتیک ها برای دور نگه داشتن جمعیت غیرنظامی از صحنه نبرد و وادار کردن نظامیان دشمن به تسلیم یا نافرمانی از دستورات فرماندهی استفاده شد . بعنوان مثال در جنگ سوم خلیج فارس ، استفاده از ابزار مذکور ، تا حدودی تلفات غیرنظامی ناشی از بمباران های هوایی را کاهش داد . به شکل مشابهی ، ارتش روسیه برای تخلیه خرسون از جمعیت غیرنظامی دربرابر حملات هوایی و توپخانه ای اوکراین بهره برد تا جایی که گفته میشود چیزی در حدود 50 تا 60 هزار نفر ازا ین شهر تخلیه شدند ولی دولت اوکراین چنین ادعایی را رد نمود و جعلی قلمداد کرد . علاوه براین ، دوطرف درگیر در اوکراین از تاکتیک های مشابهی در رسانه های اجتماعی به منظور منفعل کردن حریف استفاده می کردند که بیشتر در قالب اتهام شکنجه ، تجاوز قابل رصد بود واین موارد در بیش از 70 کارزار مجازی در سراسر دنیا ، دنبال می گردید . 2- رزم هوایی درگیری های هوایی میان طرفین درگیر در جنگ سوم خلیج فارس و اوکراین ، یکی از شاخصه های متفاوت دو جنگ مذکور بشمار می رود . در جریان عملیات 2003 ائتلاف از ترکیب شلیک موشکهای کروز ، جتهای پنهانکار اف-117 و جنگنده های اف-16 برای حمله به زیرساختهای عراق استفاده می کردند که البته بدلایل مختلف از جمله زمین گیر بودن نیروی هوایی عراق ، رزم هوایی ثبت شده ای بوقوع نپیوست در حالی که جنگ اوکراین به استثنای حملات بالستیکی ، پهپادی وشلیک کروز ، چنددرگیری هوایی را بخود دید تا جایی که به ادعای وزارت دفاع روسیه ، بیشتر از 100 دستگاه سامانه دفاع هوایی و بیشتر از 90 فروند جنگنده اوکراینی تاکنون منهدم یا سرنگون شده است . راست : شلیک کروزهای دریاپایه 2003 چپ: شلیک کروزهای دریاپایه 2023 3- هزینه های مالی نبرد هوایی هر جنگ یا عملیات نظامی به شکل مستقیم و غیرمستقیم پیامدهای مالی گسترده ای را هردوطرف دارد و در این میان ، نیروی هوایی بدلایل مختلف هزینه های بیشتری را بخود جلب می کند. انهدام دارایی های هوایی در جریان چنین عملیاتهایی به شکل طبیعی ، بر میزان های هزینه های صرف شده می افزاید . بعنوان مثال جنگ در اوکراین ، هزینه های قابل توجهی را بر اقتصاد روسیه متحمل نمود بصورتی که گفته میشود مسکو روزانه چیزی در حدود 900میلیون دلار خرج جنگ می کند که این شامل پرداخت حقوق سربازان ، مهمات و جذب نیروهای بیشتر در کنار هزینه های تعمیر و نگهداری تجهیزات و همچنین جایگزینی سامانه های انهدامی می گردد. علاوه براین ، مسکو باید برای شلیک هر تیر موشک کروز خود حدود 1.5 میلیون دلار بپردازد که با توجه به حجم آتش ، رقم قابل توجهی را بر کرملین تحمیل می نماید . در جنگ سوم خلیج فارس نیز کمی بیشتر از 1.1 تریلیون دلار پرداخت شد که واشنگتن به تنهایی رقمی در حدود 757 میلیارد دلار را تقبل نموده بود که این به معنای آسیب قابل توجه به اقتصاد کشورهاست. 4- ماموریتهای نظارت و شناسایی فرآیند عملیات نظارت و شناسایی بعنوان یکی از وظایف اصلی نیروی هوایی در هردوجنگ به منظور کسب اطمینان از دقت حملات و همچنین بررسی میزان تخریب صورت گرفته مورد استفاده قرار گرفت . نیروی هوایی ائتلاف در جنگ سال 2003 از سامانه های مذکور برای موقعیت یابی و انهدام مراکز راداری و پدافند هوایی ارتش عراق بهره برد و به شکل مشابه ، نیروی هوایی روسیه از سامانه های مشابهی جهت افزایش دقت ماموریتهای پشتیبانی نزدیک هوایی بهره می برد . اما کاربرد چنین سامانه هایی برای نیروی هوایی ارتش روسیه به مراتب از اهمیت بیشتری برخوردار است چرا که شیوه عملکرد پدافند هوایی اوکراین ، به گونه ای بود که ماموریتهای سامانه های روسی را محدود کرد و این به نوبه خود ، دقت حملات هوایی ارتش روسیه را کاهش می داد. 5- کاربرد سامانه های تسیلحاتی هایپرسونیک در جنگ سوم خلیج فارس ، مهمات متعارف برای اجرای تاکتیک های تحدید هوایی مورد استفاده قرار گرفتند وتسلیحات مافوق صوتی بکار نرفت . ولی نیروی هوایی ارتش روسیه اکنون به شکل محدود از سامانه های تسلیحاتی مافوق صوت کینژال برای انهدام اهداف سخت سازی شده ای نظیر انبارهای مهمات زیرزمینی بهره می برد . با این حال برخی معتقدند که ورود این سامانه به صحنه نبرد جهت هدف قرار دادن اهدافی که می توان برای انهدام آنها از سامانه های ارزان تر بالستیکی استقاده گرد چندان منطقی نیست ، هر چند برخی معتقدند که شلیک چنین تسلیحاتی ، پیامی برای غرب است . بااین وجود ، ثبت چند مورد شکست در انهدام یا رهگیری توسط سامانه های دفاع باعث شده تا در کارایی آن تردیدهایی حاصل شود. یافته ها و درسهای آموخته شده با توجه به مولفه هایی ازآن نامبرده شد ، برجسته کردن برخی موارد به منظور استخراج درسهای برگرفته از این دوجنگ به نظر مساله بسیار ضروری بشمار می رود . درواقع امر ، یافته ها و درسهای آموخته شده از درگیری های خلیج فارس ، هسته اصلی آموزه ها ، تاکتیک ها و شیوه برنامه ریزی امروز ارتش ایالات متحده است ،اما تاثیر و استفاده از تجارب این جنگ یک شمشیر دولبه بشمار می رود ، چرا که روند این جنگ ، به جز جابه جایی سریع هواگردها ، دفاع از فرودگاه ها و رزم دریک محیط آلوده به عوامل ش.م.ر و چند حوزه دیگر ، مفهوم جدیدی به دانسته های ارتش امریکا از سال 1990 اضافه نکرد . اگر چه برنامه ریزان و راهبردشناسان همواره مشغول بررسی سناریوهای رزم آینده هستند ولی شیوه تفکر در باب جنگ آینده از روی الگوهای بدست آمده سه جنگ خلیج فارس می تواند روند پیشرفت بسوی آینده را دچارمشکل کند. نیرویی که در سال 1990 در برابر ارتش عراق صف کشید ، تقریبا یک سوم از واحدهای رزمی ائتلاف در سال 2003 بزرگتر بود ولی ارتش ایالات متحده ازآن زمان کنون تغییرات زیادی را بخود دید که مهم ترین آن ، چالش کمبود نیروی ماهر و تبدیل سازمان رزمی آمریکا به یک بدنه توخالی است . در هرصورت ، یافته های جنگ اوکراین نشان می دهد که پایدارترین نبرد قرن 21 نزدیک به سه سال است که ادامه دارد و به شکل خاص ، دارایی های نیروی هوایی اوکراین با 110 فروند جنگنده ( که در حال حاضر قطعاً کمتر شده ) در برابر 1200 فروند موجودی روسها ( این نیز کاهش داشته ) اما بر روی کاغذ ، مسکو نیروی هوایی بهتری را در اختیار دارد . این عدم تعادل قدرت ، منجربه ایجاد یک صحنه رزمی یکطرفه از فوریه 2022 شد اما حملات روسها به پایگاه های هوایی اوکراین خسارت چندانی نزد و یگانهای هوایی اوکراینی علیرغم شبه برتری هوایی ارتش روسیه حملات ارتفاع پائین خود را همچنان ادامه داد و هنوز نیز دست به نفوذ به درون شبکه دفاع هوایی ارتش روسیه می زند . دروس آموخته شده از جنگ اوکراین را می توان به موارد ذیل نیز تسری داد 1- بار محاسباتی عملیات تهاجمی و حدود کاربرد قدرت هوایی در صحنه نبرد از آنجایی که نیروی هوایی یک قدرت ویرانگر و تعیین کننده در یک جنگ بشمار می رود ، قانونی بودن کاربرد توان هوایی یک اصل ضروری محسوب می شود. درواقع ، بار محاسباتی آفند هوایی یک مفهوم بنیادی در حوزه دیپلماسی عمومی است که درآن ، یک نیروی مهاجم باید قبل از دست زدن به عملیات نظامی ، آن را مشخص کند تا میزان تلفات غیرنظامی در حداقل میزان خود تثبیت شود. در هر دوجنگی که در این متن مورد بررسی قرار گرفته ، شیوه عمل نیروی هوایی به شکل آشکاری نقص کننده بارمحاسباتی مذکور بوده که این امر بخصوص در عراق بیشتر قابل مشاهده بود. درواقع بهانه وجود تسلیحات کشتارجمعی و تلاش ناتو برای بکارگیری تاکتیک های اصلاح شده سال 1991 باعث شد تا توان هوایی ائتلاف به شکل ویرانگری علیه عراق استفاده شود . این مسله البته به شکل نسبی در جنگ اوکراین نیز دیده می شود . 2- عدم موفقیت کامل سرکوب پدافند هوایی / شبکه دفاع هوایی زمین پایه نیروی هوایی ارتش روسیه گرچه بلحاظ کمّی نیرویی قابل توجه بشمار می رود ولی ارتش اوکراین به شکل قابل توجهی توان هوایی روسها را با استفاده از شبکه پدافند هوایی زمین پایه کنترل کردند ( تا دسامبر 2023) این وضعیت به واقعیتی اشاره دارد که درآن ارتش روسیه باید قابلیتهای سرکوب دفاع هوایی را بیش از پیش بهبود ببخشد در حالی که جنگ سال 2003 با عراق شباهتی با عملکرد روسها در اوکراین نداشت و توجه بیش از حد نیروی هوایی ائتلاف به سرکوب دفاع هوایی عراق ، بسرعت کار نیروی هوایی و زمینی این کشور را ساخت و این دونیرو را به سازمانی منفعل تبدیل نمود تا جایی که نشریات نظامی از عبارت " اف-117 بر آسمان بغداد ، سلطنت می کند " استفاده می کردند . علاوه براین ، جنگ سال 2003 اهمیت مسلط بودن نیروی مهاجم بر طیف های مختلف الکتورمغناطیسی را آشکار نمود تا جایی که می توان گفت پرنده هایی نظیر یو-2 و اف-4جی که برای شناسایی و انهدام سایتهای موشکی طراحی شده بودند ، به یکباره مورد توجه قرار گرفتند که این مساله باید در ارتش هایی که به توسعه توان هوایی خود مبادرت می ورزند ، مورد توجه بیشتری قرار گیرد . 3- کاربرد نیروی هوایی ، فرصتی برای بهبود مدیریت صحنه نبرد /عملیات نظامی از یک نظر ، کاربرد نیروی هوایی به تمام معنا ، می تواند به ارتشها برای مدیریت بهتر صحنه رزم/ عملیات نظامی کمک کند .درواقع ، نیروی هوایی ویژگی هایی را به نمایش می گذارد که درآن سازمان های نظامی می توانند تا قبل از دست زدن به تهاجم و حتی تا قبل از رسیدن هواگردها به برد موثر تسیحات محمول خود ، اهداف مدنظر را تغییر داده و این امر بخوبی در مدیریت ماهیت در حال تغییر مداوم صحنه جنگ و همچنین کاهش خطرپذیری و عدم اطمینان به کاربران آن کمک نماید. بنابراین می توان چنین ادعا کرد که نیروی هوایی در قالب روندی که بصورت برنامه ریزی ، سازماندهی ، فعال سازی و کنترل ( POAC) در سطح راهبردی شناخته می شود می تواند دراداره جنگ و تعیین فهرست مشترکی از اهداف به فرمانده میدان یاری رساند. نبرد هوایی در سومین جنگ خلیج فارس مصداق عینی چنین فرآیندی است به گونه ای که نیروی هوایی قبل از شروع عملیات زمینی ، تلاش کرد تا صحنه نبرد را به کنترل فرماندهان ائتلاف درآورد که البته این مساله در جنگ اوکراین چندان مشاهده نشد. به گفته ناظران نظامی ، به نظر می رسد که در اوکراین ، اهداف تنها زمانی انتخاب می شوند که ماهیت آنها بطور کامل بر نیروی مهاجم مشخص شده باشد و هیچ فهرست از پیش تعیین شده ای برای انهدام وجود ندارد ( بعبارت بهتر ، نویسنده معتقد است که روسها از تاکتیک بکاو- بکش استفاده می کنند .م ) پی نوشت : 1- منبع : Comparative Analysis Of Air Power Application For Operational Effectiveness In The Russia-Ukraine And Second Gulf Wars / مارس 2023 2- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند.

بسم ا.... تجزیه و تحلیل مقایسه ای کاربرد نیروی هوایی با اثربخشی عملیاتی آن در دو جنگ طوفان صحرا و جنگ روسیه -اوکراین 1- مقدمه از دوره پایان جنگ سرد ( 1989) تا قبل از جنگ سوم خلیج فارس ( 2003 ) و سپس جنگ روسیه – اوکراین ( 2022) ماهیت درگیری هایی که رخ داد ، کمتر میان دولتها و به شکل فزاینده ای بیشتر شامل زدو خوردهای داخلی می شد که ناشی از بی ثباتی داخلی آنها می گردید . بنابراین می توان چنین نتیجه گرفت که در بیشتر این حوادث ، غلبه با فرآیندهایی نظیر شورش ، زدو خوردهای محدود بود که الزامات و نیازهای خود را داشت و البته متناظر با روند مذکور ، تقاضای بیشتر برای کاربرد نیروی هوایی به منظور پیشبرد منافع ملی و ارتقای امنیت یک کشور قابل مشاهده بود. در این چهارچوب ، حوزه امنیت ملی شامل همه عناصر قدرت ملی جهت تضمین حفاظت از قلمروهای یک کشور ، منافع و رفاه مردم آن می گردید که نیروی هوایی باید از آن محافظت می نمود.با توجه به این پیش زمینه فوق الذکر ، نقش هواپیما در جنگ از زمان پیدایش آن تا کنون همواره مورد بحث و جدل بوده چرا که این نیرو نه تنها شامل دانش پیچیده ای می شود که به توسعه پرواز کمک کرده بلکه مستلزم ارزیابی های مستمر به منظور تعیین وزن آن در فرآیند عملیات رزمی است . درواقع اگر هواپیما را پیشرفته ترین و قابل مانورترین جنگ افزار موجود بدانیم ، برای استفاده از آن در تاثیرگذارترین شکل ممکن باید یک چهارچوب مفهومی قابل قبول تعیین گردد. تا پیش از سومین سال جنگ اول جهانی (1917) جنگ ها ماهیتی دوبُعدی داشت و به زمین / دریا محدود می شد ولی توسعه فناوری و ظهور ماشین های پرنده بُعد سومی رابه عملیات نظامی معرفی نمود که برای اولین بار در سال 1911 توسط ارتش ایتالیا برعلیه ارتش عثمانی مورد استفاده قرار گرفت . این روند در یک دوره هشتاد ساله به کاربرد قاطعانه قدرت هوایی در عملیات طوفان صحرا منتهی گردید و انقلابی بوجود آورد که باعث شد تا تمامی تجربیات قبلی منسوخ به نظر رسد . در این میان ، اگرچه تاریخچه عملیات نیروی هوایی در مقایسه با نیروی دریایی و زمینی بسیار کوتاه به نظر می رسد ولی این نیرو به شکل غیرقابل باوری ، شکل غالب قدرت نظامی کشورها را به نمایش می گذارد . به همین دلیل ، ورود کشورها به یک جنگ بدون تضمین کسب برتری هوایی تقریبا بیهوده به نظرمی رسد . این مساله بخوبی در سلسله نبردهای اعراب و اسراییل به سال 1967 به نمایش گذاشته شد و به شکل مشابهیی عملیات نیروهای ائتلاف در کوزوو تبدیل به نخستین عملیاتی شد که درآن نیروی هوایی کشورهای عضو ناتو با ایجاد برتری هوایی کامل ، بدون نیاز به ورود زمینی ، صرب ها را وادار کردند تا از جنگ خودداری کند. این جنگ نمونه منحصربفردی از نمایش قدرت هوایی بود که میتوان آن را به منظور درک بهتر قدرت هوایی و اهمیت راهبردی آن ارائه نمود. بدین ترتیب ، نیروی هوایی را می توان به توانایی یک ملت برای ابراز اراده خود در هوا تعبیر نمود که شامل رساندن محموله ها ، سربازان ، مهمات ، سامانه های مخرب رزمی به مقصد مورد نظر می گردد. علاوه براین ، نخستین نیرویی که در لحظه امکان ورود به عملیات نظامی را دارد ، نیروی هوایی هر ارتش بحساب می آید و درزمان صلح نیز می توان ازآن برای پیشبرد سیاستهای ملی استفاده نمود . اهمیت نیروی هوایی در صحنه رزم مدرن تابدانجاست که به گفته جولیو دوهه ، نیروی هوایی تنها ابزار پیروزی است و بدون آن عملیات زمینی و دریایی و درپی آن یک ملت ، محکوم به شکست است. بدین سبب ، در تمامی جنگ هایی که هشتاد سال اخیر تاریخ بشر بخود دیده ، شامل جنگ دوم ، جنگ کره ، هندو پاکستان ، ویتنام ، افغانستان ، جنگ اول و دوم خلیج فارس ، کارگیل و اکنون روسیه -اوکراین می توان تاثیر بکارگیری این توان را مشاهده کرد. درتمامی این درگیری ها ، حضور نیروی هوایی اثربخشی ارتش بکارگیرنده آن را افزایش داد هرچند ، حضور نیروی هوای اثرات بسیار مخرب انسانی و زیست محیطی را نیز به نمایش می گذاشت که بدلیل فقدان قوانین بین المللی امکان محدودسازی آن تا کنون بوجود نیامده است . اما باید اذعان کرد که فقدان الزامات قانونی به معنای آزادی کامل در کاربرد سخت فزار ، تاکتیک ها و فناوری ها نیست چرا که وجود پروتکل هایی مندرج در کنوانسیون های سال 1949 و 1979 ژنو محدودیتهایی را ایجاد کرده و با وجود اینکه برخی کشورها آن را تصویب نکردند ولی میزان رعایت آن قابل قبول به نظر می رسد. با این حال متن پیش رو ، یک مقایسه تطبیقی میان دو جنگ خلیج فارس و روسیه -اوکراین در زمینه اثربخشی کاربرد قدرت هوایی است تا تجارب آنها مورد بررسی قرار گیرد. نیروی هوایی و اثربخشی رزمی در جنگ سوم خلیج فارس سومین جنگ خلیج فارس در مارس سال 2003 با تشکیل ائتلافی متشکل از 35 کشور به رهبری ایالات متحده با این ادعا که بغداد سلاح های کشتارجمعی را توسعه داده یا در حال توسعه آن است ،آغاز گردید . درواقع عملیات موسوم به آزادی عراق یک عملیات نظامی مشترک بشمار می آمد که درآن واحدهای نیروی هوایی و زمینی به منظور خلع ید از قدرت سیاسی مستقر در عراق و تبدیل آن به دولتی که از تروریسم حمایت نکرده و بدنبال تسلیحات کشتارجمعی نیست و همسایگان خود را تهدید نمی کند طراحی و به مرحله عمل درآمد. اما استفاده از نیروی هوایی برای آزادسازی ( اشغال ) عراق با پخش اعلامیه دعوت به تسلیم در 9 مارس 2003 شروع شد که برعدم مداخله و پشتیبانی مردم عراق از نیروهای ائتلاف تاکید داشت . با صدور دستور حمله اصلی ، جتهای اف-117 در ابتدا دست به بمباران شبانه بغداد زدند و پس از آن چیزی در حدود 14 هزار پرانه رزمی با شلیک 800 تیر موشک کروز توماهاوک اجرا گردید که به گفته منابع غربی 14 میلیارد دلار هزینه داشت . در طول شش هفته اول عملیات ، 68 درصد مهمات شلیک شده را نمونه های هدایت دقیق تشکیل می دادند . علاوه براین ، پرنده های ترابری سی-130 و سی-17 نیز با حمل و انتقال 1000 نیروی هوابرد به فرودگاه های شمال عراق ( اربیل) نقش قابل توجهی را از خود به نمایش گذاشتند. نیروی هوایی ائتلاف علاوه بر پروازهای رزمی ، چیزی در حدود 1000 پرانه ماموریت اطلاعاتی ، نظارتی و شناسایی را در هفته های ابتدایی نبرد اجرا نمود و 42 هزار قطعه عکس را از میدان جنگ و 3000 ساعت فیلم از حرکات واحدهای خودی و دشمن ثبت کردند که در نوع خود فرآنجام قابل توجهی بشمار می رفت . بدین ترتیب تا 30 آوریل 2003 سازمان رزم نیروی هوایی ائتلاف به 1801 فروند هواپیما رسید که 863فروند آن جنگنده ، بمب افکن ،سوخترسان ، عملیات ویژه ، جستجو ونجات ، نظارت و شناسایی تشکیل می داد . در شش هفته نخست جنگ ، بیشتر از 41000 پرانه پرواز ثبت گردید که نیروی هوایی ایالات متحده با ثبت بیشتر از 24 هزار پرانه ، شصت درصد ماموریتها را بخود اختصاص داد و پرنده های هرکولس نیز با جابه جایی 12 هزار تن محموله نقش عمده ای را در پیشبرد عملیات تهاجمی برعهده داشتند. ناوگان سوخت رسان واحدهای عمل کننده هوایی نیز با اجرای 6000 پرانه بیش از 376 میلیون پاوند سوخت را به پرنده های مختلف انتقال دادند تا فرآیند پشتیبانی از عملیات رزمی در بهینه ترین حالت ممکن قرار گیرد. درآنسوی خطوط درگیری ، پدافند هوایی عراق پس از طی یک دوره نبرد فرسایشی ( 2003-1991) با نیروی هوایی ایالات متحده ، امکان ردگیری و انهدام پرنده های مهاجم نظیر بی-2 واف-117 را نداشت به همین دلیل جتهای آمریکایی و انگلیسی با کشف نقاط استقرار سامانه های دفاع هوایی ارتش عراق ، به تقریب بخش مهمی از آنها را با استفاده از مهمات هدایت دقیق منهدم کرده و یا از کار انداختند. نیروی زمینی ارتش عراق نیز مقاومت چندانی را دربرابر حملات زمینی به نمایش نگذاشت و در اواسط آوریل 2003 نیروهای آمریکایی و بریتانیایی کنترل شهرهای بزرگ و میادین نفتی این کشور را بدست گرفتند . بدین ترتیب ، شاخه هوایی نیروی ائتلاف ضد عراقی ، نه تنها در حوزه تخریب روحیه ارتش بعث عراق بلکه در تخریب شبکه دفاع هوایی و اجرای عملیات شناسایی / پشتیبانی نقش بسیار مهمی را ایفا کردند . نیروی هوایی و اثربخشی رزمی در جنگ روسیه- اوکراین حمله روسیه به اوکراین در صبح روز 24 فوریه 2022 پس از اعلام رئیس جمهور این کشور مبنی بر قصد روسیه با هدف غیرنظامی کردن اوکراین آغاز شد و بدنبال آن حملات هوایی و بالستیکی و به شکل محدود حملات پهپادی به سراسر اوکراین صورت گرفت . با این حال ، کاربرد بدون سرنشین ها ، بخصوص در محورهایی که جتهای سرنشین دار روسی موفق به نفوذ بدورن شبکه دفاع هوایی اوکراین نشدند ، تاثیر به مراتب بیشتری را نسبت به حملات جنگنده های سرنشیندار به نمایش می گذاشت . نیروی هوایی روسیه در 24 فوریه 2022 ، چیزی در حدود 1200 جت رزمی دراختیار داشت که شامل جنگنده های سوخو-35 ، پرنده های ضربتی سوخو-34 ، سوخو-27 و سوخو24 بود هر چند روند حملات به گونه ای پیش رفت که روسها بتدریج بر استفاده از بی سرنشین های انتحاری و موشکهای کروز متمرکز شدند . در آنسوی جبهه ، نیروی هوایی اوکراین نیز با خروج از شوک اولیه ، نخستین واکنش های هوایی خود را از اوت سال 2022 با هدف تحدید حضور نیروی هوایی روسیه نشان دادند که در چند مورد منجر به سرنگونی پرنده های روسی شد ( البته نویسنده مشخص نکرد که تلفات وارده به روسها ناشی از درگیری های هوایی بوده یا آتش پدافند هوایی ) اما آنچه مشخص بود ، توان هوایی ارتش روسیه درمقایسه با ناوگان ارتش اوکراین که به حدود 100 فروند پرنده رزمی محدود می شد ، درسطح بالاتری قرار داشت .اما با وجود برتری عددی روسها ، عملیات هوایی ارتش روسیه تا مارس 2023 تاثیر زیادی بر روند جنگ برجای نگذاشت و برعکس طبق اعلام نیروی هوایی اوکراین حدود 208 فروند پرنده روسی مابین مارس تا می 2022 سرنگون شدند در حالی که خلبانان روسی برای ایجاد برتری هوایی معمولا از فاصله ایمن دست به شلیک بسوی اهداف اوکراینی می نمودند ( البته مشخص نیست که این ادعا برچه اساسی صورت گرفته ، چرا که تا قبل از ظهور مهمات هدایت شونده سُرشی روسی ، تمامی جتهای نیروی هوایی روسیه در رفتاری عجیب تنها مهمات سقوط آزاد را با خود حمل می کردند و به شیوه جنگ دوم جهانی اقدام به حمله می نمودند.م ) با توجه به این مساله بخوبی می توان دریافت که اتخاد راهبرد تحدید هوایی و استفاده از تاکتیک های ضدتهاجمی از سوی شبکه پدافند هوایی زمینی از سوی اوکراین باعث شد تا نیروی هوایی روسیه تا یک مقطع مشخص ( مارس 2023) از خطوط جبهه و همچنین زیرساختهای حیاتی اوکراین دورنگه داشته شود . اما مساله اینجاست که محدود کردن دائمی حضور نیروی هوایی سرنشین دار روسی برفراز میدان نبرد و نه برتری هوایی کلاسیک ، پیش نیاز موفقیت های زمینی ارتش اوکراین بشمار می رفت ( در واقع تجربه عملیات طوفان صحرا و جنگ سوم خلیج فارس به سال 2003 با توجه به گسترش سامانه های دفاع هوایی شبکه محور دیگرقابل تکرار نیست .م ) این مساله بواسطه کاربرد تاکتیک های فریب علیه نیروی هوایی روسیه تا حدودی بدست آمد و این نیرو تا حدودی از داده های بدست آمده توسط سامانه های پرنده نظارت و شناسایی خود محروم شد که پیش از این تحرکات واحدهای اوکراینی در صحنه نبرد را ردیابی و مشخص می کردند در حالی که تلاش روسها برای استفاده از سامانه های بدون سرنشین چندان موفقیت آمیز نبود ( البته این مساله تنها تا اوایل سال 2023 مصداق داشت و روسها با تغییر تاکتیک و انطباق با صحنه نبرد حداقل تا می 2024 علیرغم از دست دادن حداقل دوفروند ای وکس ، با موفقیت از سامانه های فوق استفاده می کنند .م ) بدین سبب می توان گفت که راهبرد تحدید توان هوایی روسیه یکی از چند مولفه موفقیت اوکراین در ضدحمله تابستان سال 2022 محسوب شده ، هر چند در مقایسه با عملکرد نیروی هوایی ایالات متحده ، ظریف تر و غیرمستقیم تر ولی حیاتی تر بود. پی نوشت : 1- ادامه دارد ...... 2- 8- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند.

کمین علیه ستون نیروهای واگنر وارتش مالی در نزدیکی مرزهای این کشور با الجزایر یک ستون نسبتا بزرگ از ارتش مالی و نیروهای واگنر روسی رو گذشته توسط نیروهای اسلام گرای جمعت انصار المسلمین در نزدیکی مثلث مرزی نیجر و الجزایر مالی هدف حملات یک گروه بزرگ از نیروهای جماعت انصار المسلمین قرار گرفت و ستون مزبور به صورت کامل نابود شد . به نظر میرسد حداقل 50 نیروهای واگنر و نظامیان ارتش مالی درا ین کمین کشته شده اندو تعداد دیگری هم اسیر شده اند . برخی منابع مدعی شدن جماعت انصار المسلمین اعلام کرده امادگی تحویل اسرای روسی را به اکراین دارد اما منابع محلی مالی و همچنین منابع روس اعلام کرده اند شورشیان مالی از طریق یک کشور آفریقایی با روسیه تماس گرفته و در ازای دریافت پول حاضر به تحویل اسرا هستند نکته جالب آنکه این ستون توسط یک بالگرد میل 24 نیز پشتیبانی می شد که این بالگردهم توسط شورشیان سرنگون شد در این حمله یکی از بلاگرهای نظامی نویسان مشهور واگنر واز مدیران صفحه منطقه خاکستری نیز کشته شد بلاگر مشهور واگنرها بالگرد میل سرنگون شده

بخش دوم و پایانی درس مهم دیگری که تا امروز در اوکراین آموخته شده ، اهمیت استقرار و حفظ یک شبکه راداری قوی با قابلیت بقاء بالا و وجود امکان پوشش ارتفاع پائین است که یک عامل حیاتی به منظور پشتیبانی از عملیات جتهای نیروی هوایی دربرابرموشکهای کروز و پهپادهایی ارتفاع پائین محسوب می گردد. حملات موشکی ارتش روسیه در هفته های آغازین تهاجم ، بخش قابل توجهی از رادارهای هشدار اولیه شناسایی شده را از کار انداخت ویا از حیز انتفاع خارج نمود و این به معنای محرومیت اوکراین از وجود یک تصویر راداری قابل اعتماد بود . اما این توان بتدریج و با عملیاتی کردن رادارهای یدکی سریعاً بازسازی شد در حالی که بطور همزمان رادارهای آسیب دیده جمع آوری و بازسازی شدند تا مجدداً به چرخه عملیات بازگردند. علاوه براین ، صنعت دفاعی اوکراین موفق به ساخت رادارهای تازه و بازسازی شده ای گردید که در ترکیب با رادارهایی که از سوی کشورهای همپیمان اهداء شده بود امکان جبران روند فرسایشی عملیات نظامی و خنثی سازی حملات روسها فراهم آورد. سوخو-27 نیروی هوایی اوکراین مسلح به دو تیر موشک هوابه هوای آر-73 تقویت تدریجی شبکه دفاع هوایی زمین پایه در خطوط مقدم از مارس 2022 نیروی هوایی را از ماموریت سنگین مقابله با نیروی هوایی ارتش روسیه ، رها کرد تا بر روی عملیاتهای سرکوب دفاع هوایی و پشتیبانی نزدیک زمینی متمرکز شود. این مساله باعث شد تا بتدریج ارتش روسیه نتواند با استفاده از جتهای سرنشین دار خود در عمق سرزمین اوکراین وارد گردد در عوض ، روسها دست به حملات با موشکهای بالستیک ، کروز و پهپادها زدند که در نتیجه نیروی هوایی اوکراین مجددا برای مقابله با حملات کروزها ، به صحنه بازگشت. سروان خلبان تاراس ردکین با کد خطاب رادیویی " کوت" جمعی هنگ 204 نیروی هوایی ارتش اوکراین وی در 24 سپتامبر 2023 برفراز استان میکولاف ، هدف قرار گرفت . با این حال ، از سپتامبر 2022 ( هشت ماه پس از شروع جنگ ) به بعد ارتش روسیه شروع به استفاده از پهپادهای انتحاری شاهد-131/136 نمود تا بخشی از بارسنگین حمله به عمق اوکراین را از روی دوش کروزها و بالستیکها بردارد . در سمت مقابل نیز جنگنده های نیروی هوایی اوکراین موظف شدند تا با چنین حملاتی مقابله کرده و شاهدهای مهاجم را در مناطق خارج از پوشش شبکه دفاع هوایی زمینی رهگیری کرده و منهدم نمایند. اگرچه تا امروز اطلاعات دقیقی درمورد میزان اثربخشی پروازهای رهگیری برای شکار موشک های کروز و پهپادها منتشر نشده ولی تعداد تلفات نیروی هوایی اوکراین در چنین ماموریتهایی جالب توجه است. سروان (سرگرد بعدی ) خلبان وادیم وروشیلوف بعنوان مثال در جریان نخستین رهگیری صورت گرفته به تاریخ 12 اکتبر 2002 که عمدتاً در شب نیز اجرا می شد ، یک فروند میگ-29 نیروی هوایی اوکراین بدلیل برخورد با قطعات منفجر شده یکفروند شاهد در حومه شهر وینیتسا از روی صفحه رادار محو گردید ولی خلبان آن ، سروان خلبان وادیم وروشیلوف با موفقیت از جت خود به بیرون پرید . وی بلافاصله پس از بازگشت به پایگاه خود در مصاحبه با مطبوعات داخلی اوکراین مدعی شد که در جریان دومین پرانه رزمی خود درآن تاریخ خاص و پس از آنکه سه فروند پهپاد مهاجم رادر پرانه نخست و دوفروند دیگر را در جریان پرانه دوم منهدم کرده بود ، با قطعات سومین پهپاد برخورد و سقوط کرده است. سروان خلبان دیمیتری شووارفسکی دومین فالکرومی که به این سرنوشت دچار شد ، میگ-29 سروان خلبان دیمیتری شووارفسکی (Dmitry Shkvarevsky) بود که در تاریخ 13 فوریه 2023 هنگام اجرای پرواز شبانه از دید کاربران رادار اوکراینی خارج گردید . وی که هفتادمین پرانه رزمی خود را انجام می داد ، بدلیل برخورد با قطعات پهپاد شاهد 136 کنترل جنگنده خود را از دست داده و سرنگون گردید . وی چهارماه پس از حادثه در مصاحبه با بی بی سی به این نکته اشاره داشت که عملیات موثر به منظور مقابله با موشکهای کروز و پهپادهای انتحاری به کیفیت راهنمایی افسرکنترلر رهگیری زمینی بستگی دارد که به شکل همزمان ، تصویر راداری و همچنین مسیر پرواز جنگنده را در اختیار داشته و آن را رصد می کند. به گفته وی ، پهپادهای شاهد136 بدلیل پرواز در ارتفاع پائین و تداخل امواج بازگشتی از سطح زمین ، امکان رهگیری با رادار میگ-29 را ندارد در نتیجه شلیک موشک تنها با راهنمایی افسر کنترلر صورت می گیرد . راست : ستوان یکم آندری گروس چپ : آندری پیلشچیکوف ( کد خطاب رادیویی "جویس" ) سایر خلبانان اوکراینی نظیر آندری پیلشچیکوف (Andriy Pilshchykov) که با شناسه رادیویی " جویس " شناخته می شد ، در مصاحبه های خود بارها به این مساله اشاره می نمود که قفل راداری روی موشکهای کروز در ارتفاع پائین ، تقریبا غیرممکن است در نتیجه تمام موشکهایی که مورد اصابت قرار گرفتند ، درنتیجه استفاده از حسگرفروسرخ نصب شده روی دماغه فالکروم ها بود. اما علیرغم چنین هشدارهایی ، سومین جنگنده ای که بواسطه برخورد با شاهد-136 از دست رفت ، یکفروند سوخو-27 به هدایت سرگرد دنیس کریلیوک بود که در تاریخ 28 مارس 2023هنگام رهگیری پهپاد یا موشکهای کروز مهاجم با آنها برخورد کرده و سرنگون گردید . میگ-29 تمام مسلح اوکراینی آماده پرواز درون آشیانه / آوریل 2023 درس مهم دیگری که از عملیات جتهای نیروی هوایی اوکراین آموخته شده ، برای ناوگان بالگردی و هواگردهای ضربتی این نیرو معتبر بوده و آن استفاده از افسران بازنشسته با تجربه به منظور انتقال تجربیات بدست آمده یا شرکت در ماموریتهای رزمی بصورت داوطلبانه و آموزش خلبانان جدید است. فرانجام ضرر و زیان در 13 ماه نخست جنگ اوکراین ، نیروی هوایی این کشور چیزی در حدود 23 فروند پرنده رزمی خود را از دست داد ( در رزم هوایی ، رهگیری موشکهای کروز و پهپاد ، ماموریتهای سرکوب و انهدام دفاع هوایی دشمن و درنهایت انهدام روی زمین ) که از این رقم ، 15 فروند از ناوگان میگ-29 و هشت فروند سوخو-27 بودندکه باعث مفقود شدن حدود 20 خلبان شد که رقم بسیار نگران کننده ای برای ارتش اوکراین در مقایسه با عدد خلبانان کشته شده می باشد. بخش قابل ملاحضه ای از این تلفات ،در ارتفاع پائین صورت گرفت که درآن جنگنده های اوکراینی هدف موشکهای هوابه هوای دوربرد و همچنین آتش دفاع هوایی ارتش روسیه قرار گرفته و سرنگون شدند. تجزیه و تحلیل این تلفات نشان می دهد که محتمل ترین دلیل برای سرنگونی جتهای اوکراینی ، آتش خودی بوده که این مساله منجر به از دست رفتن حداقل 3 فروند میگ-29 و 5 فروند سوخو-27 شد در حالی که 7 خلبان نیز از دست رفتند. خلبان میگ-29 نیروی هوایی اوکراین در کنار جنگنده تمام مسلح خود علاوه براین ، هرج و مرج ناشی از غافلگیری نیروی هوایی اوکراین در روزهای نخست منجر به چند مورد شلیک به خودی از سوی اوکراینی ها شد که باید آن را به عدم وجود یک ساختار فرماندهی و کنترل و همچنین سردرگمی شبکه دفاع هوایی این کشور می بایست نسبت داد. براساس داده های موجود در منابع باز ، حداقل دو فروند سوخو-27 در جریان این شلیک به خودی سرنگون گردید که فلانکر نخست به هدایت سرگرد دیمیتری کولومیس ( Dmitry Kolomiets) در نخستین روز جنگ ، زمانی که بر فراز نطقه خملنیتسکی پرواز می نمود ( حدود 170 ناتیکال مایلی جنوب غربی کیف ) بدون هشدار اولیه ، هدف قرار گرفت . سرگرد دیمیتری کولومیس با توجه به اینکه رادارهای اوکراینی ، هیچ پرنده روسی را در محدوده پرواز این فلانکر رصد نکرده بودند ، این فرض به یکباره قوت پیدا کرد که سرنگونی کولومیس در نتیجه برخورد موشک دفاع هوایی خودی بوده است. سرهنگ الکساندر اوکسانچنکو دومین فلانکری که به دلیل آتش خودی سرنگون شد ، سوخو-27 سرهنگ الکساندر اوکسانچنکو (Oleksandar Oksanchenko) بود که در ساعات اولیه صبح روز 26 فوریه 2022 برفراز منطقه کروپیونیتسکی بدلیل آتش خودی از دست رفت . بیست و چهار ساعت بعد ، سومین سوخو-27 به هدایت سرگرد استپان چوبان ( Stepan Choban) بدون هیچ اعلام قبلی ، هدف قرار گرفت و قبل از برخورد به زمین ، منهدم گردید و خلبان آن نیز کشته شد. امامشکل اینجا بود که فلانکر چوبان ، نه در خطوط مقدم بلکه در مرکز اوکراین ( حدود 130 ناتیکال مایلی جنوب شرقی کیف ) ساقط گردید که فعالیتی از سوی نیروی هوایی روسیه در آن گزارش نشده بود. سرگرد استپان چوبان از سویی دیگر ، همزمان با سرنگونی چوبان ، یک فروند میگ-29 اوکراینی به هدایت ستوان یکم آندری گروس ( Andriy Gerus) ادعا کرده بود که موفق شده تا یکفروند پرنده ترابری ایلوشین-76 تی دی روسی را سرنگون کند ولی هیچ مدرکی برای اثبات این ادعا پیدا نشد که این مساله احتمال شکار سوخو-27 توسط میگ-29 را در یک درگیری فامد افزایش می دهد . چهارمین سوخو-27 نیروی هوایی اوکراین بدلیل آتش خودی از دست رفت ، در 5 ژوئن 2022 بود که برفراز منطقه اورخوو ( Orekhovo) صورت گرفت که در جریان آن ، سرهنگ خلبان دیمیتری فیشر (Dmitry Fische ) جمعی اسکادران 831 کشته شد . راست : گفته میشود بخشی از خلبانانی که پیش از شروع جنگ از نیروی هوایی اوکراین بازنشسته شده بودند مجدداً بخدمت فراخوانده شدند تا تجربیات خود را در اختیار خلبانان تازه کار قرار دهند. چپ : میگ -29 نیروی هوایی اوکراین حین اجرای ماموریت گشت هوایی این مساله به شکل طبیعی می تواند درس مهم دیگری از جنگ اوکراین باشد که درآن ، تلفات ناشی از آتش خودی به سطحی برسد که موجودیت و توان رزم نیروی مذکور مورد تهدید واقع گردد. این مساله در اغلب موارد بدلیل وجود سامانه های غیرقابل اعتماد شناسایی دوست از دشمن (IFF) وعدم هماهنگی میان نیروی هوایی و شبکه پدافند زمین پایه رخ می دهد که نه تنها برای اوکراین ، بلکه به شکل همزمان برای ارتش روسیه نیز مصداق دارد . راست : لاشه باقی مانده سوخو-27 نیروی هوایی اوکراین ( حومه اورخوف ) گفته می شود تعداد قابل توجهی از سوخو-27 های اوکراینی بدلیل آتش خودی و نه عکس العمل روسها ،در خاک این کشور سرنگون شده اند چپ : گفته می شود تا دسامبر 2023 نیروی هوایی اوکراین چیزی در حدود 15 تا 20 فروند سوخو-27 در اختیار داشت که تقریباً همه آنها برای حمل تسلیحات غربی بهینه سازی شده و صرفاً برای ایفای نقش دفاع هوایی استفاده می شوند. بدین ترتیب ، براساس داده های منتشره از سوی منابع اطلاعاتی باز ، تامیانه آوریل 2024 فهرست تلفات رزمی تایید شده نیروی هوایی اوکراین به 40 فروند میگ-29 و سوخو-27 بالغ می شود ( کمتر از 20 فروند میگ-29 و 12 فروند سوخو-27 ) که در نبردهای هوابه هوا از موجودی این نیرو کسر گردیدند. این درحالی است که حداقل بین 10 تا 15 فروند از این جنگنده ها نیز روی زمین بدلیل برخورد موشکهای بالستیک و مهمات پرسه زن روسی منهدم شدند. این تلفات منجر به کشته شدن چیزی در حدود 22 خلبان ( 70 درصد ) جنگنده های میگ-29 و سوخو-27 گردید . علاوه براین ، اطلاعاتی در دست است که نشان می دهد بین 20 تا 30 درصد تلفات نیروی هوایی اوکراین ناشی از شلیک خودی بوده است. پی نوشت : 1- منبع : ایرفورس مانثلی- ژوئن 2024 8- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند. 

سودان و استفاده دو طرف درگیر از موشکهای دوش پرتاب ضد زره صاعقه ایرانی

سال جدید رو به تمام جامعه میلیتاری تبریک عرض میکنم

بسم ا... جنگ اوکراین آشکارسازی قابلیتهای موشکهای غیر استراتژیک ارتش روسیه کاربرد موشکهای بالستیک تاکتیکی توسط ارتش روسیه در جنگ با اوکراین ، برخلاف انتظار رهبران سیاسی – نظامی مستقر در مسکو ، نتایج دلخواه و مورد انتظار آنها را برآورده ننمود در حالی که انتشار اطلاعات جدید در خصوص صادرات یا واردات موشکهای بالستیک از ابتدای جنگ تاکنون ، به تلاش های بین المللی برای کنترل اشاعه موشکی آسیب رسانده و اعتبار روسیه را در خصوص پایبندی به تعهدات این کشور در زمینه کنترل تسلیحات را تضعیف کرده است . این مساله بخصوص پس از استفاده گسترده ارتش روسیه از موشکهای بالستیک و همچنین سامانه های موشکی کروز علیه اهداف زمینی بازتابهای جدیدی را در حوزه مفهومی کنترل تسلیحات از خود برجای گذاشته ، در حالی که استفاده روسها از موشکهای بالستیک- کروز با اهداف دوگانه ( وجود قابلیت تغییر کلاهک از متعارف به هسته ای و برعکس .م ) علیه اهداف مورد نظر در اوکراین باعث شده تا تمامی قوانین مربوط به گسترش فناوری موشکی زیرسئوال رود . علاوه براین ، کاربرد این موشکها ، کمک چندانی به روسها برای دستیابی به اهداف نظامی از قبل تعیین شده نکرده اند و این امر باعث شده تا برخی تحلیلگران نظامی ،دیدگاه های خود را در خصوص کاربرد موشکهای غیراستراتژیک در زمان جنگ اصلاح کرده و بازتعریف نمایند . بیلان قابل قبول ؟!! ارتش روسیه ، از حدود نیمه جنگ تا امروز ، مجموعه متنوعی از موشکهای موجود در زرادخانه خود شامل چند نوع موشک بالستیک و کروز را برای هدف قراردادن زیرساختهای نظامی و حیاتی ارتش اوکراین بکاربرده و به همین دلیل ، دپارتمان های اطلاعاتی ارتش های غربی موفق شده اند تا با بررسی بقایای این موشکها ، نتایج به مراتب بهتری را در حوزه بررسی توانمندی های این نوع سلاح ها نسبت به زمانی که ارتش روسیه از این جنگ افزارها در سوریه استفاده می نمود ، بدست آورند . درواقع ، داده های بدست آمده از این سلاح ها ، افق جدیدی را در خصوص فلسفه طراحی روسیه پس از فروپاشی شوروی شامل اجزاء اصلی شامل سامانه های هدفگیری و همچنین میزان استفاده از قطعات با منشاء غیر روسی را ایجاد نموده است . این داده ها بویژه درمورد سامانه های موشکی اس اس -26 اسکندر-ام ، موشک بالستیک هواپرتاب آ. اس -24 ( KH-47) کینژال و همچینن سامانه های قدیمی تری نظیر بالستیکهای توچکا –یو ( SS-21 ) در کنار موشکهای کروز هواپرتاب نظر خا-101 ( AS-23A ) و نمونه های اصلاح شده خا-55 ( AS-15B ) و احتمالا موشک خا-555 ( AS-22 ) و همچنین سامانه های تسلیحاتی نظیر موشک اسکندر-کا ( SCC-7 ) ، 3ام14 کالیبر ، اس اس .ان-26 اونیکس بیشترین فراوانی اطلاعاتی را به نمایش می گذارند. با این حال هنوز مشخص نیست که روسها از موشکهای برد بلندتر 9ام729 ( SCC-8) استفاده کرده اند یا خیر ، چرا که برخی معتقدند این موشکها برای درگیری احتمالی با ناتو و ایالات متحده ذخیره سازی شده اند . مضاف براین ، روسها در ژانویه 2023 به شکل رسمی اعلام کرده اند با استقرار سامانه های موشکی SSN-23 ( زیرکون ) می توانند مراکز کنترل- فرماندهی را درون خاک ایالات متحده هدف قرارداده و منهدم نمایند . با تمامی این موارد ، تحلیلگران غربی معتقدند که عملکرد رسته موشکی ارتش روسیه در جنگ با اوکراین در سطح ضعیف قابل تحلیل است که علت اصلی آن را باید در ضعف روسها در برنامه ریزی ناکافی جستجو نمود . این بدان معناست که ارتش روسیه بدلیل اطلاعات محدود ، نظارت وشناسایی ضعیف و عدم وجود سامانه های رصد پویا ، تمامی تجربه های بدست آمده خود در طول دهه نود و سپس ده سال نخست قرن بیست و یکم را به کناری نهاده و این به دکترین موشکی این کشور آسیب وارد نموده است . علاوه براین ، با آشکار شدن وابستگی مسکو به اجزاء و قطعات غیرروسی برای تولید انبوه برخی از نمونه های تازه طراحی شده خود ، این کشور تا حدودی در بازسازی برخی قابلیتهای موشکی خود با مشکل مواجه شده و این امر می تواند بر تامین مهمات ارتش روسیه و همچنین فروش خارجی این کشور تاثیر گذارد . در همین رابطه ، دپارتمان اطلاعاتی ارتش نروژ مدعی شده که روسها بتدریج استفاده از موشکهای پیشرفته خود را علیه اوکراین محدود خواهند کرد تا توان بازدارندگی خود را دربرابر ناتو همچنان حفظ نمایند . 1- ایجاد سازگاری میان ذخیره موشکهای موجود ( نوع و تعداد ) با روند جنگ در حال حاضر ، ارتش روسیه طیف بسیار متنوعی از موشکهای ضدکشتی ، پدافند هوایی ، کروز را برعلیه اهداف زمینی استفاده می کند و برای اینکار ، در پیکربندی های شلیک این موشکها نیز تغییراتی را اعمال کرده است . این سامانه ها شامل سیستم های دفاع ساحلی پیشرفته ای نظیر کا-300 پی باستیون ( SSC-5) و همچنین طرح های قدیمی تر نظیر خا-22 ( AS-4) و همچنین خا-32 ( AS-4A) می باشد . علاوه براین ، گزارش های متعددی وجود دارد که ارتش روسیه از سامانه های پدافندی اس-300 برای حمله به اهداف زمینی استفاده می کند ( در خصوص وجود چنین قابلیتی در اس-400 هنوز داده های دقیقی وجود ندارد ) ولی اگر این توانایی را در اس-400 شاهد باشیم ، بدلیل برد بیشتر ، تهدید جدیدی برای اوکراین خواهد بود . با این وصف ، تحلیلگران نظامی ، قبل از شروع جنگ ، اطلاع داشتند که اس-300 قابلیت حمله به اهداف زمینی محدودی را داراست و هم روسها و هم ارتش بلاروس ، از چنین قابلیتی استفاده کرده اند ولی بدلیل اینکه دقت این موشکها پائین است ، ناظران نظامی غربی براین باور قرارنداشتند که از این سامانه ها برای حمله به اهداف زمینی استفاده شود. این درحالی است که خا-22 ، خا-32 و هم اس-300 به گونه ای طراحی شده اند که امکان نصب کلاهک های هسته ای در آنها وجود دارد (برای جبران دقت پائین و همچنین تقویت قدرت تخریب آنها ) . این درحالی است که نیروی هوایی اوکراین نیز از مهمات ضد رادار آمریکایی استفاده می کند که تاپیش از این ، امری غیرممکن بحساب می آمد. اما بروز چنین تغییراتی در سامانه های موشکی ، می تواند تمامی تلاش های گذشته و آینده را برای کنترل تسلیحات موشکی ، بدلیل پیچیده تر شدن ایجاد تمایز میان سامانه های موشکی و نوع ارتباط آنها با پیکربندی های شلیک ، برباد داده و مشکل کند . بعنوان مثال ، اگر یک موشک ضدکشتی که برای انهدام شناورها مورد استفاده قرار گیرد ، با تغییر کاربری ، برای انهدام اهداف زمینی بکار رود ، این امر می تواند تلاش ها برای محدود کردن برد موشکهای بالستیک زمین به زمین را که هدف اصلی پیمان محدودسازی نیروهای هسته ای میان برد ( INF) در سال 1987 بود بطور کامل از میان ببرد . درواقع ، مشکل اصلی اینجاست که بازرسهای تسلیحاتی ، تنها می تواند از روی ظاهر سامانه های تسلیحاتی ، کاربرد آن را ارزیابی نماید و متقابلا ، اگرتغییر کاربری صورت گیرد ، و امکان شناسایی آن نیز وجود نداشه باشد ، این امر یک چالش بسیار بزرگ برای INF خواهد بود . 2- موشکها با قابلیت حمل کلاهک های دوگانه : درطول یکسال و چند ماه از شروع جنگ در اوکراین ، ارتش روسیه از سامانه های موشکی استفاده نموده که می توانند کلاهکهای متعارف و هسته ای را با خود بسمت هدف ، حمل نمایند و تمایل ارتش روسیه برای ادامه این کار ، تعجب تحلیلگران نظامی را برانگیخته است . درواقع ، بخش قابل ملاحضه ای از تحلیلگران نظامی معتقدند بودند که مسکو، از موشکهای پیشرفته خود نظیر کینژال تنها برای هدف قراردادن اهداف استراتژیک ( مثل مراکز فرماندهی یا پناهگاه های ذخیره سازی تسلیحات هسته ای ) استفاده می کند ولی در عمل ، این امر محقق نشد و کاربرد این سامانه علیه اهداف تاکتیکی رصد گردید . به همین دلیل اداره اطلاعات ارتش نروژ بدین نتیجه رسیده که ارتش روسیه بلحاظ کاربرد سامانه های تسلیحاتی پیشرفته خود ، در نقطه اوج قرار دارد و این باعث کاهش توان بازدارندگی آن شده است ، به همین دلیل ، در حال تبدیل مهمات ذخیره هسته ای خود به سامانه های متعارف بوده ، هر چند اثبات این امر مقداری مشکل به نظر می رسد . بدین ترتیب ، کاربرد موشکهایی با قابلیت دوگانه متعارف – هسته ای ، در جنگ اوکراین ، در شرایطی که تحلیلگران نظامی پیشنهاد کرده اند تا پیمان آینده کنترل تسلیحات با روسیه ، می بایست بر محدود کردن یا حدف موشکهای کروز با توان حمل کلاهک های دوگانه باشد ، میتواند به یک روند بی پایان در اشاعه این نوع سلاح ها تبدیل شود . این نوع سلاح ها ( بخصوص موشکهای کروز ) متعارف از همان طراحی موشکهای هسته ای بهره می برند ولی با مسلح شدن به کلاهکهای متعارف ، صرفا برای اجرای حملات غیرهسته ای استفاده می شوند و به این دلیل که هم روسها و هم چینی ها ، با تولید چنین موشکهایی ، بدنبال اجرای کامل استراتژی خود ( این مفهوم در قالب استراتژی درهم تنیدگی تعریف شده .م ) هستند ، این امر می تواند تمایز بین تسلیحات هسته ای و متعارف را بسیار پیچیده تر نماید. این رفتار ممکن است توسط هند ، کره شمالی و پاکستان نیز در پیش گرفته شود ( حتی جمهوری اسلامی ایران هم می تواند با در پیش گرفتن سیاست های خاص ، به شکل زیرکانه ای ، وارد باشگاه دارندگان سلاح هسته ای شود .م ) 3- پیکربندی های شلیک متحرک : براساس داده های موجود ، ارتش روسیه ، به راحتی پرتابگرهای موشکهای بالستیک اسکندر را از خاور دور به اوکراین منتقل نموده است تا بعنوان سکویی برای حملات بالستیکی از آنها استفاده کند و بطور طبیعی می تواند مجددا این پرتابگرها را با قطار یا هواپیما مجددا به هر نقطه ای که مورد نیاز باشد ، منتقل نماید و از این بابت ، فریب روسها در توقف استقرار سامانه های ام729 در حالت رزمی ، بخوبی آشکار کننده است . بدین ترتیب ، رویکرد فعلی غرب در محدودسازی موشکهای روسی ، منطقی احمقانه به نظر می رسد ، چرا که روسها با انتقال سامانه های متحرک خود به شرق این کشور ، به غرب اطمینان داده بودند که هیچ موشک هسته ای میان بردی در مرزهای غربی این کشور وجود ندارد ولی در عمل قابلیت انتقال آنها درسریع ترین زمان ممکن برای ارتش روسیه باقی ماند . با این حال ، مجموعه اتحادیه اروپا ، از میانه های سال 2021 توافق کردند تا این موضوع را با روسیه حل کنند ولی ایالات متحده با موکول کردن آن به انتهای سال 2021 ، باعث ایجاد تاخیر در این مساله شد و سپس با شروع جنگ دراوکراین ، این مساله بطور کامل به دست فراموشی سپرده شد . در این میان برخی معتقدند که اگر این مذاکرات پیشرفت می نمود ، توکیو و سئول درگیر مباحث پیچیده بازدارندگی در برابر روسیه می شدند ( بدلیل انتقال این موشکها به شرق روسیه ) ولی شروع جنگ ، ایالات متحده را از دادن هرگونه امتیاز به کشورهای شرق آسیا تا حدودی نجات داد . 4- خرید و فروش غافلگیرکننده سامانه های موشکی : دراوایل سال 2023 ، مسکو با انتقال سامانه های اسکندر-ام به بلاروس ، باعث شد تا بند نخست رژیم کنترل موشکی ( که خرید وفروش موشکهای کروز و بالستیک با قابلیت حمل 500 کیلوگرم سرجنگی در بردهای بیشتر از 300 کیلومتر را ممنوع می کند ) بطور کامل بی اعتبار شود . در همین زمینه ،پوتین اعلام نموده که موشکهای تحویلی به بلاروس ، قابلیت حمل کلاهک های هسته ای را بطور کامل دارند و برد آنها به 500 کیلومتر نیز می رسد . تا پیش از این ، روسیه تنها یک نسخه با برد کوتاه تر از اسکندر- ای ( حدود 280 کیلومتر ) را به ارمنستان و الجزایر صادر کرده بود و متقابلا گفته می شود که قرار است تا سامانه های موشکی فاتح-110 و ذوالفقار را از ایران ، تحویل بگیرد که ناقض رژیم کنترل فناوری موشکی و همچنین قطعنامه 2231 شورای امنیت نیز محسوب می شود . این خریدها ، در کنار دریافت پهپادهای شاهد-136 ، مهمات تهاجمی و بدون سرنشین های مسلح مهاجر-6 وضعی را بسیار اسفناک نموده است . این روند به اعتقاد بخش قابل توجهی از تحلیلگران نظامی غربی ، ضربه ای بسیار مهلک به پیمان عدم اشاعه سامانه های موشکی است و هرگونه مذاکره میان روسیه و ایالات متحده را درآینده بسیار پیچیده خواهد نمود. پی نوشت : 1- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند . بن پایه 2- به شکل خلاصه ، این تحلیلگر غربی معتقد است که همه باید خلع سلاح بشوند و تنها کشور یا کشورهای متبوع خودشون در زمینه فناوری ابزار تخریب ، به جدیدترین جنگ افزارها ، مسلح بشوند که البته در دنیای پس از جنگ اوکراین ، چنین استدلال هایی به مطایبه نزدیکتر هست ، به این دلیل که همه به دنبال مسلح کردن بیشتر خود خواهند رفت .

بخش دوم و پایانی یکی از اولویت های گرینکویچ به غیر ازبرنامه ریزی ماموریتهای پروازی آموزشی در حمایت از متحدین در حوزه درگیری خلیج فارس و همچنین اجرای حملات ضد داعش ، اجرای عملیات های ضد پهپاد بعنوان بخشی ازیک برنامه کلان برای فشار گسترده بر روی شبکه دفاع هوایی و موشکی کشورهای متحد ایالات متحده است که شامل یک برنامه ضد الکترونیک و ضد ضد الکترونیک و همچنین پروازهای مسلح به آموزش ارتشهای منطقه ای محسوب می شود . مجموع این تلاش های یک دفاع چندلایه را با هدف حداکثرسازی کارایی و اثربخشی ایجاد خواهد کرد . به گفته این نظامی ارشد سنتکام ، تهدید سامانه های هوایی بدون سرنشین (UAS / مجوعه عواملی است که باعث می شود یک هواپیمای بدون سر نشین(UAV یا Drone) کار کند: مثل ایستگاه کنترل زمینی، خلبانی که از راه دور پرنده را کنترل می کند ، ارتباطات ، تجهیزات پشتیبانی و غیره) بطور دائم در حال تغییر است و همزمان راه کارهای خنثی کردن این تهدید نیز مرتبا تغییر می کند . این روند درست مشابه مقابله با تهدیدات بالستیکی و کروز بوده ولی این نکته را می بایست مورد توجه قرار داد که هیچ کشوری تا امروز نتوانسته ، به تنهایی تهدید سامانه های رزمی بدون سرنشین را بطور کامل خنثی کند . با این وجود و ضمن توجه به این نکته که ارتش ایالات متحده با وجود استفاده از سامانه های پیشرفته تر ، هنوز موفق به خنثی سازی کامل سامانه های بدون سرنشین نشده ، ارتش اوکراین وضعیت به مراتب بغرنج تری را بخود می بیند و این هم در حوزه قدرت آتش دفاع هوایی و هم وجود یک استراتژی مشخص بازدارندگی قابل مشاهده است . این مساله با قابلیت های موجود و دردسترس شاهد-136 که توانایی تغییر مسیر در میانه پرواز را دارند ، تشدید شده ، اگر چه این پهپادها در برابر اهداف سخت سازی شده کارایی محدودی دارند ( البته با انتشار ویدئویی که درآن سرجنگی شاهد از یک دیوار بتونی عبور کرده و به یک ترانس برق آسیب شدید وارد نموده ، این ادعا هم در بتدریج در حال رنگ باختن است .م ) ،اما توانایی این نوع سلاح ها در انهدام اهداف کمتر محافظت شده ، نگرانی های جدی را پدید آورده است . به گفته مایکل نایتز ، تحلیلگر نظامی انستیتو واشنگتن ، بدون سرنشین های سری شاهد ، کلاهک جنگی بزرگی ندارند ، ولی دقت بالایی را به نمایش می گذارند ، تعمیر و نگهداری و شلیک به نسبت ساده ای دارند و در یک حالت اولیه ، کاربر چنین این تسلیحاتی ، همواره به اهداف با آسیب پذیری بالا و البته ارزشمند بلحاظ نظامی یا در قالب زیرساختهای حیاتی ، حمله ور خواهد شد . در همین زمینه ، دولت بایدن مدعی است که ایران تا کنون (ژانویه 2023 ) صدها فروند از این سلاح ها را به روسیه تحویل داده و کارشناسان فنی نیروهای مسلح ایران نیز برای ارائه پشتیبانی های فنی و آموزش نحوه استفاده به کریمه اعزام شده اند . با توجه به این مساله ، جان هاردی ، کارشناساس امنیتی بنیاد دفاع از دموکراسی ( یکی از بدنام ترین مجموعه های ضد ایرانی .م ) معتقد است که عملکرد بدون سرنشین های شاهد مزیتهای زیادی را در پی دارد ولی مهمترین آن ، بررسی چگونگی عملکرد تسلیحات ایرانی در میدان جنگ مدرن است . درواقع ، ایران با اتخاذ و اجرای استراتژی تکثیر پهپادی خود ، نخست بدنبال یادگیری بیشتر بوده ، دوم بدنبال بهبود جایگاه نظامی خود در منطقه است ، سوم مسیر مشخصی را برای انحراف اذهان غرب و ناتو از خاورمیانه دنبال می کند. براساس گزارش های موجود منتشره از سوی موسسات تحلیل دفاعی ، شاهد-136 با بردی در حدود 600 مایل و سرعت پیمایش حدود 100 مایل درساعت ، تحرک بسیار کمتری از هواپیماهای سبک سسنا دارد ولی با مجهز شدن به سامانه های هدایت اینرسیایی و ماهواره ای ، تبدیل به یک ابزار موثر جنگی شده است . در همین زمینه ، فرماندهی آموزش و دکترین ارتش ایالات متحده ( ترادوک ) شاهد-131 که نسخه کوچکتری از شاهد 136 است ، نیز کارکردی مشابه گونه بزرگترش را به نمایش می گذارد . تحقیقات موجود نشان می دهد که اجزای پیشرفته این بدون سرنشین ها نظیر قطعات نیمه هادی و اجزاء مربوط به سامانه هدایت اینرسیایی شاهد از شرکتهای خارجی تهیه شده و در داخل ایران بصورت یکپارچه در می آید . باا ین حال ، ارتش روسیه از نیمه دوم اکتبر 2022 در کنار شلیک انبوه موشک های کروز کالیبر ، بالستیک های اسکندر و نمونه های هواپرتاب کروز ، یک استراتژی مشخص را برای محروم کردن 1 میلیون اوکراینی از انرژی برق بواسطه شلیک صدها پهپاد شاهد136 در پیش گرفت است . این روند برای اشباع شبکه دفاع هوایی اوکراین صورت می گیرد و گفته میشود مبداء اصلی بخش قابل توجهی از این حملات ، از کریمه است . کارشناسان نظامی معتقدند که این حملات عمدتا درشب صورت می گیرد ، چرا که شبکه دفاع هوایی اوکراین ، بدلیل فعالیت فشرده در طول روز ، تقریبا از حالت هوشیاری کامل خارج می شود ، ضمن اینکه شناسایی پهپادهای مهاجم در شب به مراتب سخت تر به نظر می رسد . سایت های پرتاب این سامانه بسیار دورتر از دسترس سامانه های هیمارس ارتش اوکراین قرار دارند ، ضمن اینکه واحدهای نظامی اوکراین هنوز به سامانه های بردبلندتر نظیر اتامز مسلح نشده اند که گفته شده علت عدم تحویل آنها ، کاهش خطر گسترش درگیری در اوکراین و رویارویی مستقیم ایالات متحده و روسیه است . بدین ترتیب ، تا زمانی که ارتش روسیه امکان شلیک این پهپادها را دراختیار داشته باشد ، هزینه های پرداخت شده توسط اوکراین ، سیر صعودی خواهد داشت ، چرا که این پهپادهای 20 هزار دلاری ، ارزان ترین سامانه های تهاجمی است که روسها ازآن استفاده می کنند در حالی که چیزهای بسیار زیادی برای ارائه به ایران از فناورهای نظامی گرفته تا تولید مشترک مواد هسته ای می توانند داشته باشند . علاوه براین ، همکاری نزدیک میان این دو کشور ، به معنای بازشدن دست ایران در استفاده از حق وتوی روسها درشورای امنیت سازمان ملل است . برخی از ناظران نظامی معتقدند که پهپادهای ارزان قیمت ایرانی ، هزینه های به نسبت قابل توجهی را به پدافند هوایی اوکراین تحمیل می کنند ، تاجایی که گفته میشود هزینه شلیک هر موشک از سامانه دفاعی هوایی نظیر اس-300 به یک میلیون دلار نیز می رسد حتی سامانه های پیشرفته تر غربی نیز به ازای هر شلیک ، ده ها هزار دلار خرج بر روی دست دولت کیف می گذارد . این بدان معناست که در یک راهبرد رقابتی ، کاربرد شاهد 136 به این دلیل است که حریف مجبور خواهد شد تا هزینه های بیشتری را برای خنثی سازی حملات ، متقبل شود و این روند هرقدر به جلو حرکت نماید ، سیر صعودی بخود خواهد گرفت و احتمالا دست برتر را در اختیار خواهد داشت. به گفته تام کاراکو ، حملات پهپادی روسها به اوکراین ، بیشتر جنبه فرسایشی دارد و این مساله تا بدانجا ادامه پیدا نموده که حتی ایالات متحده بطور رسمی اعلام نمود که حتی استفاده از ظرفیتهای مازاد موجود برای تامین نیاز اوکراین ممکن است در کوتاه مدت پاسخگو نباشد . درعوض ، سرمایه گذاری بر روی جنگ الکترونیک میتواند تا حدی این تهدید را خنثی کند . حضور سامانه های دفاع هوایی نظیر استینگر و نمونه متحرک آن یعنی آونجر ، تا حدی به این مساله کمک نموده ولی هنوز مسیرطولانی برای خنثی سازی آن می بایست طی گردد . درواقع به گفته کارشناسان نظامی غربی ، هزینه سرنگونی هر فروند از پهپادهای سری شاهد یک چالش بزرگبوده و یک مشکل در ابعاد جهانی است . پی نوشت : 1- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند. 2- منبع : AIR AND SPACE FORCES MAGAZINE---JANUARY/FEBRUARY 2023

بسم ا... شمشیر داموکلس تسلیحات ارزان قیمت اوکراین- ناتو و معضل دفاع در برابر سامانه های تهاجمی کم هزینه مقدمه : جنگ اوکراین به استثنای عوامل شروع آن ، درسهای بسیار مهمی را برای تحلیلگران نظامی و ارتشها در حوزه تنوع فناوری بکار رفته درآن ، از خود برجای می گذارد . یکی از این درسهای بسیار پراهمیت که ممکن است حتی آینده صحنه نبرد را نیز تحت تاثیر خود قرار دهد ، رویارویی تسلیحات ساده و با هزینه بکارگیری پائین و بسیار پائین در برابر پیشرفته ترین تسلیحات دوطرف بشمار می رود و از سوی طرفهای درگیر نیز در مقیاس های متفاوت استفاده شده و همچنان می شود . با این وصف ، نقطه تمرکز تحلیل کارشناسان نیروی هوایی ارتش ایالات متحده ، پهپاد شاهد-131 و 136 ایرانی است که بتدریج انعکاس کاربرد آن در جنگ اوکراین به نشریات تخصصی غربی به گوش می رسد . متن حاضر ، تحلیل کاربرد این رده از جنگ افزارها در میدان نبرد اوکراین است و استراتژی آینده ارتش آمریکا را تا حدودی مورد بررسی قرار می دهد . ذکر این نکته ضروری است که این متن ، بازتاب دیدگاه نویسندگان آن بوده و برگردان آن که بطور اختصاصی برای انجمن میلیتاری صورت گرفته ، مورد تایید یا تکذیب نمی باشد و صرفا برای رصد مخاطبان محترم ارائه شده است . آغاز : یکی از مهیب ترین تسلیحاتی که ارتش روسیه هم اکنون در جنگ اوکراین آن را مورد استفاده قرار می دهد ، پهپادهای انتحاری پرسروصدا ( کنایه از صدای آژیرمانند پیشرانه سری شاهد ) ، کُند پرواز ملخدار محصول ایران است که به نوعی در حال تبدیل شدن به یک جنگ افزار کاربردی در نبرد فرسایشی دو طرف است . شاهد 131 و برادر بزرگترش ، شاهد -136 گرچه با فناوری بکار رفته در سامانه های تسلیحاتی پیشرفته ای نظیر موشک مافوق صوت آونگارد و بالستیک های دقیق اسکندر ، متفاوت است ولی به نسبت ، تاثیرگذاری موفق تری را به نمایش گذاشته و به موضوعی برای بررسی بیشتر تبدیل گردیده . در این میان ، پوتین جنگ را با هدف انصراف غرب از ارائه کمک های بیشتر به کیف آغاز نمود ولی در میانه راه ، روند ، معکوس شده و براساس داده های موجود حجم این کمکها کمیت بیشتری را بخود می بیند . اما متقابلا روسها برای ادامه این جنگ تسلیحات جدیدی را وارد صحنه کردند که یکی از آنها سخت افزارهای بدون سرنشین ایرانی است . ارتش اوکراین نیز از ابتدای ورود این سامانه ها همواره مدعی بوده که تعداد زیادی از آنها را سرنگون نموده ولی این پهپادها به انداز کافی از خط پدافند هوایی ارتش اوکراین عبور نموده و موفق شده اند تا بخش قابل توجهی از شبکه برق اوکراین را از دور خارج کنند . این مساله یعنی کاربرد پهپاد و در کنار آن مهمات پرسه زن روسی ، توان پدافند هوایی ارتش اوکراین را بخود مشغول کرده و درحال فرسوده کردن آن است ،در حالی که ارتش روسیه نیز بدلیل کاهش ذخایر تسلیحات دوربرد خود قادر نیست تا در حجم بالا ، از این فناوری ها استفاده نماید . در همین زمینه ، برنارد هادسون ، مدیرسابق دپارتمان مبارزه با تروریسم !!!! سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا ، در جریان یک سخنرانی در مرکز بلفر دانشگاه هاروارد مدعی گردید که نیروی هوایی دیگر به فرودگاه نیاز ندارد ! به گفته وی ، نگران کننده ترین تحولات ممکن است هنوز رونمایی نشده باشد ( احتمالا منظور صدور سامانه های پیشرفته تر از سوی ایران .م ) و کاخ سفید نیز هشدار داده که دستیابی روسها به این بدون سرنشین ها اولین گام در شروع یک مشارکت دفاعی همه جانبه بین مسکو و تهران است که می تواند به ایجاد خط تولید مشترک در خاک روسیه و افزایش همکاری های امنیتی دوطرفه منتهی گردد . درواقع ، اقدام روسیه برای ارائه پشتیبانی فنی به نیروهای مسلح ایران ، یک گردنه خطرناک و غافلگیرکننده در جنگی است که تا کنون منجر به انهدام بیشتر از 1000 دستگاه تانک روسی و کشته شدن هزاران نفر از دو طرف شده و در این میان زرادخانه غرب نیز بدلیل ارسال کمک های همه جانبه در حال تهی شدن است . این روند می تواند به توانمندی های ایران برای تهدید نیروهای آمریکایی و شرکای آنها در خاورمیانه منجر شود . علاوه براین ، تهران این فرصت را خواهد داشت که تحریم های بین المللی را بهتراز گذشته مدیریت نماید . ویلیام برنز ، مدیر سی آی ای در 16 دسامبر به شبکه PBS چنین گفت : " بلحاظ تاریخی ، بی اعتمادی زیادی بین روسها و ایرانی ها وجود دارد ولی این دو اکنون بشدت به یکدیگر نیاز دارند و این موضوع بر روی جریان نبرد در اوکراین در حال تاثیر گذاری است و اگر ادامه پیدا کند ، میتواند انعکاس بسیار خطرناک تری را بر خاورمیانه داشته باشد و این مساله باید بسیار جدی گرفته شود " برنامه بدون سرنشین های ایرانی ، از دهه هشتاد میلادی و در جریان جنگ با عراق آغاز شد و در حالی که پیش از این ، ایران تحت حاکمیت پهلوی به بزرگترین مصرف کنند سخت افزارهای غربی تبدیل شده بود ،وقوع انقلاب در ایران ، بحران سفارت آمریکا در تهران ( اشغال لانه جاسوسی ) به یکباره باعث انجماد این بازار جذاب شد و ایران نیز درطول سالهای پس از آن با توسعه قابلیت های بالستیک خود ، در کنار رشد فناوری بدون سرنشین های رزمی و شناسایی نوعی بازدارندگی را برای خود فراهم آورد . اما روند توسعه فناوری بدون سرنشین های ایرانی به یکباره از سال 2019 یک جهش قابل توجه را بخود دید تا جایی که حتی موجب واکنش آژانس اطلاعات دفاعی شد . درهمان سال ، نمونه های بدون سرنشین ایرانی به تاسیسات ابقیق ( آرامکو ) حمله بردند و دوسال بعد نیز یک کشتی در سواحل دریای عمان هدف این نمونه ها قرار گرفت . این درحالی بود که هزاران فروند از این بدون سرنشین ها اکنون در اختیار شبه نظامیان عراقی ، سوری ، یمنی و لبنانی قرار گرفته و پایگاه های ارتش آمریکا از ابتدای سال 2021 تا کنون از سوی این پرنده ها مورد حمله قرار می گیرد . رایان برایست ، تحلیلگر پژوهشکده بنیاد دفاع از دموکراسی ( یکی از مراکز بدنام در حوزه براندازی نرم . م ) نیز معتقد است که ایران در حال حاضر توان نوسازی نیروی هوایی خود را ندارد که امکان رقابت با نیروی هوایی آمریکا را داشته باشد ( این مساله در پائین ترین سطح تحلیل نظامی در ایران از سالها قبل وجود داشته که ایران هر اندازه روی نیروی هوایی سرنشین دار سرمایه گذاری کند بازهم امکان رقابت با نیروی هوایی آمریکا را ندارد ، درواقع ایشان ، شيره را میل کردند و گفتند شيرين است .!!! .م ) علاوه براین نتوانست سخت افزاری پیشرفته ای را از چین یا روسیه خریداری کند ، پس بسمت شیوه های نامتقارن حرکت کرد و این روش ، ترکیب موشکهای بالستیک و بدون سرنشین های رزمی بود که می بایست اهداف را از راه دور مورد اصابت قرار دهد . ضمن اینکه ترکیب فوق می بایست به ارزان ترین شیوه ممکن صورت می گرفت ، چرا این کشور اقتصاد کوچکتری را نیز داشت . ژنرال کنت مکنزی با تمامی این اوصاف ، ژنرال کنت مکنزی ، فرمانده وقت سنتکام در جریان یک جلسه پرسش و پاسخ با کمیته نیروهای مسلح سنا در خصوص تهدید بدون سرنشین ها چنین گفت که ما و شرکای ما در حال بررسی رویارویی با یک تهدید جدید هستیم و برای اولین بار پس از جنگ کره ، ارتش بدون برتری هوایی کامل وارد صحنه نبرد می شود .!!! با افزایش تهدید بدون سرنشین ها ، ارتش آمریکا برای خنثی یا کاهش این تهدید ، شروع به اجرای برنامه های آموزشی برای انهدام پهپادهای مهاجم با موشکهای هوابه هوا نمودند که البته راه حلی بسیار پرهزینه ولی ضروری به نظر می رسد . اما در طولانی مدت ، ادامه چنین شیوه ای هزینه های بسیاری به ارتش امریکا وارد می کند چرا که در مقایسه بودجه بیشتری برای تولید موشکهای هوابه هوا باید صرف شود و این روند در مقایسه با هزینه تولید پهپاد ، منطقی نخواهد بود . به همین دلیل آموزش مقابله با این پهپادها ، به یکی از اولویت های ارتش تبدیل و برای برون رفت از این شرایط و مقابله با پهپادها ، راکتهای کوتاهبرد و خمپاره اندازها ، سامانه سی- رم (C-RAM) ابداع گردید و تلاش می شود تا فناوری آن بهبود پیدا کند . ژنرال الکسوس .جی.گرینکویچ ژنرال الکسوس .جی.گرینکویچ ، فرمانده واحدهای هوایی سنتکام نیز در پاسخ به ابهامات در این زمینه ، چنین معتقد بود: " راهبرد واحدهای هوایی سنتکام ، برای مقابله با تهدید سامانه های بدون سرنشین ایرانی ، از مرحله بازدارندگی آغاز میشود ( نکته جالب کاربرد واژه بازدارندگی است و نه آفند / دفاع .م ) بدین معنی که مجموعه های اطلاعاتی ما مراکز تولید ، حمل و نقل و ذخیره سازی این نوع تسلیحات را شناسایی می کند و نیروی هوایی نیز به شکل مرتب ، در حال اجرای تمرینات ضد پهپاد است و گاهی اوقات فرماندهی این واحدها ( منظور شخص خودش .م ) نیز دراین شبیه سازی ها مشارکت دارد . پی نوشت : 1- ادامه دارد ... 1- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند.

شاهین ترازو در برابر شاهد نبرد نیروی هوایی اوکراین با بدون سرنشین های انتحاری شاهد -136 در ماه مارس 2022 ، درست زمانی که نبرد هوایی دیوانه واری بر فراز آسمان اوکراین در جریان بود ، گفتگویی اختصاصی با خلبان جنگنده میگ-29 نیروی هوایی اوکراین با شناسه رادیویی Juice ( آب میوه ) صورت گرفته بود ولی چیزی در حدود 9 ماه پس از این تاریخ ، ماهیت رزم هوایی در جنگ میان روسیه و اوکراین تغییر نموده و تسلیحات و تاکتیک های جدید بکار گرفته شده که مهم ترین آن ، تلاش ارتش روسیه برای درهم شکستن زیرساختهای حیاتی این کشور محسوب می شود. با این وصف ، نیروی هوایی اوکراین علیرغم اینکه هنوز جنگنده های جدیدی دریافت ننموده ، ولی همچنان فعال به نظر می رسد . این بخش از مصاحبه ای که با این خلبان اوکراینی انجام شده ، به بررسی رودرویی با پهپادهای ایرانی مورد استفاده ارتش روسیه می پردازد. جویس در جریان مصاحبه خود که از یک پناهگاه امن در یکی از پایگاه های هوایی ارتش اوکراین صورت گرفت ، توضیح میدهد که در حال حاضر ، اسکادران وی که به جنگنده های میگ-29 مجهز است ، وظیفه اجرای ماموریتهای تندخیز (آلرت )واکنش سریع ( QRA) را برعهده دارد . وی که علیرغم پروازهای متعدد به گفته خودش ، هنوز شکاری را در رزم هوابه هوا ثبت نکرده ، مدعی است که برخی مسائل فنی باعث شده که درگیری موفقیت آمیزی نداشته باشد ، ضمن اینکه تغییر ماهیت تهدید هوایی نیز کار خلبانان نیروی هوایی این کشوررا نیز سخت تر کرده است . خلبان نیروی هوایی اوکراین با شناسه رادیویی "جویس" وی در مارس 2022 در مصاحبه خود در خصوص چالش های مقابله با موشک های کروز روسی سخن گفته بود و مدعی گردید که رهگیری این موشکهای مادون صوت که روسها برای انهدام زیرساختهای نظامی و غیرنظامی اوکراین استفاده می کنند ، یک چالش قابل توجه برای فرماندهان ، خلبانان و برنامه ریزان نظامی این کشور محسوب می شد . اما این چالش از زمانی که پهپادهای شاهد به ترکیب موشک های کروز اضافه شده اند بسیار بزرگتر و سخت تر شده و برای جتهای فالکروم اوکراین که متعلق به دوران جنگ سرد است ، خنثی سازی این تهدید ، چندان ساده نیست . جویس بخصوص در خصوص شناسایی و رهگیری بدون سرنشین های شاهد در شب سخن گفت و چنین عقیده داشت که روند رهگیری شبانه به هیچ عنوان مساله ساده ای بشمار نمی آید . توپ 30 م.م GSh-30-1 جنگنده میگ-29 به اعتقاد او ، اکتبر 2022 حملات بدون سرنشین های شاهد به یکباره افزایش پیدا نمود و نیروی هوایی اوکراین نیز پس ازماه مارس که بشدت درگیر جنگ شد ، مجددا در اکتبر تحت فشار قرار گرفت تا زهر حملات روسها تا حدودی گرفته شود . وی توضیح میدهد که بارها پیش آمد که شاهدها در تیررس مهمات محمول فالکروم قرار گرفت ولی بدلیل اینکه پهپادها برفراز مناطق مسکونی به پرواز درآمده بودند ، از درگیری با آنها اجتناب شد . در عوض ، به گونه ای دالان های پرواز طراحی گردید که پهپادها اجبارا از مسیرهای خاصی بسمت اهداف خود پرواز کنند که آنها را در برابر آتش سامانه های دفاع هوایی زمین پایه قرار می داد . او از این وضعیت اظهار تاسف می نمود و معتقد بود که این وضعیت برای خلبان ها یک چالش بسیار بزرگ محسوب می شود . موشکهای آر-27 آر و آر-73 تسلیحات استاندارد فالکروم های اوکراینی او که از تجارب خود در رویارویی با پهپادها شاهد سخن می گفت ، معتقد بود که جدا از مشکل رهگیری این بدون سرنشینها بر فراز مناطق مسکونی ، شناسایی این بدون سرنشین ها و درگیر شدن با آنها نیز یک مشکل اساسی است ، چرا که دسته های پروازی شاهد بر روی صفحه رادار فالکروم به مانند حرکت گروه های پرنده های مهاجر بوده و رادار میگ-29 در اغلب موارد برای شناسایی و درگیر شدن با آنها دچار مشکلات متعدد می شود ولی این مساله برای موشکهای کروز دردسر کمتری دارد ، چرا که سرعت کروزها به گونه ای است که وقتی بطور مثال در امتداد یک جاده و درارتفاع پائین بسمت هدف حرکت می کند ، امکان شناسایی و رهگیری آسان تری دارد ولی شاهد ها بدلیل اینکه آهسته تر بوده ، امواج داپلر رادار فالکروم امکان شناسایی آن را در یک محیط با توپوگرافی ناهموار یا مناطق مسکونی ندارد . راست :بقایای نخستین میگ-29 فالکروم ساقط شده اوکراینی بدست شاهد -136 چپ : خلبان وادیم وروشیلوف (با شناسه رادیویی "کارایا" ) که تا امروز دوفروند میگ-29 را از دست داده ولی هنوز زنده است یکی از خلبانانی که با این مشکل روبرو شد ، وادیم وروشیلوف با شناسه رادیویی "کارایا" بود که در 12 اکتبر 2022 قبل از اینکه ساقط شود ، 5 فروند پهپاد مهاجم را سرنگون نمود ولی مجددا در هفته های اخیر دچار سانحه شد . به گفته جویس ، کارایا خوش شانس بود که موفق شد در روشنایی روز این بدون سرنشین ها را ساقط کند ، چرا که حملات شاهد معمولا شبانه صورت می گرفت ولی وی به شکل بصری موفق شد آنها را شناسایی کرده و با قرار گرفتن در حالت درگیری ، آنها را سرنگون نماید ولی وقتی با دوفروند بعدی وارد نبرد شد ، هوا تاریک شده بود و به همین دلیل با برخورد با قطعات شاهد هدف قرارگرفته ، سرنگون گردید . این خلبان فالکروم مدعی است که شهرهای اوکراین بطور کامل در خاموشی به سر می برد در نتیجه خلبانان فالکروم بطور کامل به ناوبری مبتنی بر سامانه GPS متکی هستند تا اطمینان کافی از موقعیت دقیق جنگنده حاصل شود ، در حالی که وقتی شرایط آب و هوایی بدتر می شود ، افق دید محدود شده و در طول روز نیز می بایست پرواز مبتنی بر سامانه های جنگنده صورت گیرد . شاهد-136 به همین دلیل پس کاهش روشنایی روز ، وی برای ساقط کردن دو پهپاد باقی مانده ، باید آنچنان به هدف نزدیک می شد تا پهپادها به شکل بصری شناسایی شده و سپس مورد هدف قرار می گرفتند . جویس می گوید که موشکهای موجود در نیروی هوایی اوکراین ، امکان درگیری با این نوع هدفها در فواصل دور را ندارند و بسته به ارتفاع پروازی معمولا فاصله میان جنگنده ها و پهپاد تنها چند کیلومتر باید باشد که به شکل طبیعی پس از شلیک ، جنگنده بسرعت به محدوده هدف وارد شده و این دقیق مشکلی بود که کارایا با آن مواجه شد . در نتیجه ، قطعات شاهد وارد موتور شده و همزمان به دماغه و آسمانه فالکروم و حتی تثبیت کننده ای افقی جنگنده آسیب وارد کرد که درنتیجه جت کارایا غیر قابل کنترل شده و با آتش گرفتن پیشرانه ، وی سرنگون شد . با این حال وی در زمان خروج اضطراری با تکه های آسمانه فالکروم نیز برخورد نمود ولی در مجموع بلحاظ فیزیکی آسیب چندانی ندید . وی در خصوص گزینه های موجود فالکروم برای مقابله با شاهدها چنین عقیده دارد که نیروی هوایی اکنون تنها به موشکهای آر-73 مادون قرمز که برای درگیر شدن با شاهدها اصلا مناسب نیست و همچنین موشک آر-27 آر که با هدایت راداری خود گزینه مطلوب تری است ولی محدودیتهای رادار اجازه استفاده حداکثری از توامندی این موشک را نمیدهد ، مجهز است . البته سومین گزینه یعنی توپ 30 م.م نیز وجود دارد که تنها درطول روشنایی روز و هوای صاف می توان آن را بکار برد . روشنایی کابین فالکروم درپرواز شبانه ( احتمالا این روشنایی ناشی از شلیک موشک بوجود آمده ) به گفته وی ، کاهش حملات شاهد ها هیچ ارتباطی به هوای زمستانی اوکراین ندارد اگر چه زمانی که رطوبت هوا زیاد و دما نیز بسمت 0 درجه متمایل شود ، (که منجر به یخزدگی خواهد شد ) می تواند مشکلاتی را برای عملیات شاهدها فراهم کند ولی روند نزولی حضور شاهد احتمالا بدلیل خالی شدن ذخایر یا تغییر تاکتیک ها صورت گرفته باشد . علاوه براین ،شاهد ها بتدریج دردسرهای بیشتری برای پدافند زمین پایه اوکراین فراهم می کنند چرا که امکان تامین پوشش یکپارچه راداری بصورت پایداربه منظور مقابله با این تهدید تا امروز فراهم نیامده و این باعث شده تا روند سرنگونی این پهپادها سخت تر نیز شود . خلبان نیروی هوایی اوکراین با شناسه رادیویی "جویس" جویس دراین ارتباط توضیح میدهد که ارتش اوکراین پوشش 100 درصدی برای ارتفاع بالا و متوسط را فراهم نموده و حتی این کار برای ارتفاع پائین نیز صورت گرفته ، ولی برای ارتفاع بسیار کم اینکار هنوز انجام نشده و ازنظر اقتصادی نیز کار نشدنی به نظر می رسد ، چرا که اوکراین یکی از کشورهای بزرگ اروپایی است . اما ایجاد پست های دیده بانی ثابت و متحرک و یک شبکه هشدار دهنده به همراه خودروهای تاکتیکی مسلح به تیربار های سنگین و دوش پرتاب ها که در سراسر کشور پخش شوند میتواند تا حدودی چاره کار باشد ولی این کار با توجه به مساحت بالای اوکراین ، دشوار خواهد بود . سِلفی خلبان جویس در کابین فالکروم در حالی که جنگنده وی به 4 تیر آر-73 و دوتیر آر-27 آر مسلح شده است با وجود تمام موفقیتهایی که تاکنون در برابر بدون سرنشین های شاهد بدست آمده ، جویس و همکارانش معتقدند که همکاری دفاعی ایران و روسیه که به معنای تحویل پهپادهای بیشتر به مسکو است ، می تواند امری محتمل باشد . این درحالی است که خبرهای جدید حاکی از سریع تر شدن خط تولید موشکهای کروز روسی است و حتی اگر این روند محدود نیز باشد و نگرانی جدید که ناشی از تحویل موشکهای بالستیک ایرانی به روسیه نیز بدان اضافه شود ، امکان افزایش خطر برای نیروی هوایی و همچنین زیرساختهای نظامی و انرژی اوکراین نیز وجود دارد . پی نوشت : 1- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند 1- منبع 1 2- منبع2

بسم ا... بخش دوم و پایانی جنگ در اوکراین ، تجدید نظر در مبانی و احیاء دکترینال پدافند هوایی کوتاهبرد نیروی زمینی ارتش نه تنها در حوزه لجستیکی ، بلکه در حوزه آموزه ای نیز دچار یک عقب ماندگی جدی شده ، چرا که پس از 11 سپتامبر ، به تقریب همه اسناد بالا دستی بر روی یکپارچگی پدافند هوایی اتفاق نظر داشته و قاعده " یک حسگر ، چند تیرانداز " به فصل مشترک همه بررسی های نظری تبدیل شده است . نیروی زمینی نیز تا دوره اخیر ، تنها به سامانه های دفاع هوایی ارتفاع متوسط و بالا مجهز بود و این مساله در راهنماهای صحرایی نیز بازتاب داشت ، چرا که در سند 01-3 از سال 2001 تا به امروز تنها 2 بار در سالهای 2009 و 2015 به روز شد و در هر کدام از این بروزرسانی ها ، حوزه دفاع هوایی کوتاهبرد در سایه سامانه های ارتفاع متوسط و بالا اصلا مورد توجه قرار نگرفت . بعنوان مثال در نسخه بروزشده سال 2009 ، از 146 صفحه منتشر شده ، تنها 3 صفحه از عبارت دفاع هوایی کوتاهبرد نام برده شد ، در حالی که بررسی مقالات منتشر شده از سوی دانشکده فرماندهی و ستاد ارتش نیز تنها یک مقاله به چنین سامانه هایی اختصاص یافته بود که این تک مقاله نیز بر روی " چالش های رزم هوایی چریکی " تمرکز داشت . بکارگیری سامانه های دفاع هوایی ارتفاع پائین ( SHORAD ) در سال 2018 ، نشریه مشترک 01-3 ستاد مشترک ارتش ، آموزه جدیدی را برای مقابله با تهدیدات هوایی و موشکی تهیه نمود که صرفا بازنشر داده های سال 2012 محسوب می شد . اما سرانجام ارتش در ژوئیه سال 2022 با انتشار راهنمای صحرایی 44-3-01 بطور کامل به مبحث دفاع هوایی کوتاهبرد پرداخت . نسخه جدید این آموزه که در اکتبر 2022 در دسترس قرار گرفت ، در 270 صفحه خود ، حدود 67 باراز عبارت سامانه دفاع هوایی کوتاهبرد استفاده نمود و تحلیل های مندرج در آن نیز از اهمیت حضور این سامانه ها و ایجاد "تحدید منطقه ای " نام می برد که بطور مستقیم ناشی از تجربیات عملکرد این سامانه ها در جنگ قره باغ ( 2020 ) و دونباس ( 2014 ) بود . یک نمونه ایجاد کریدورهای هوایی برای واحدهای خودی براساس شکل توپوگرافی زمین عملیات دفاع هوایی کوتاهبرد و ادغام مجدد با واحدهای مانوری ارتش تحلیلگران نظامی معتقدند که با تجدید نظر در حوزه دفاع هوایی کوتاهبرد ، سامانه های خریداری شده می بایست در سطح گردان به یگانهای مانوری نیروی زمینی تحویل شده تا امکان پوشش ارتفاع پائین به شکل موثر در عملیات های رزمی آینده فراهم شود . بر همین اساس ، گردان های مسلح به این سامانه ها می بایست به شکل نظام مند در کنار سامانه های دفاع هوایی ارتفاع متوسط و بالا آموزش داده شوند تا تجربیات رزمی مشترکی را در برابر تهدیدات متعارف ایجاد نمایند . به اعتقاد این دسته از ناظران نظامی ، گردان های پدافند هوایی تا سطح یک لشکر نیروی زمینی باید تجربه عملیات مشترک را بدست آورند و به اصطلاح به "درون جعبه" بروند ( این واژه احتمالا کنایه است به حوزه مهم عملیات مشترک گردان های دفاع هوایی ) تا در زمان اجرای عملیات واقعی حداکثر کارایی ممکن بدست آید . با این حال ، آخرین باری که یگان های دفاع هوایی ارتش ایالات متحده در این سطح با یکدیگر ادغام شدند ، قبل از حمله به عراق در سال 2003 بود ولی در حال حاضر ، گردان های پاتریوت و آتشبارهای تاد اگر چه برای استقرار در خطوط مقدم نبرد برنامه ریزی می شوند ، اما برای عملیات مشترک هیچ برنامه ای برای آنها تا این لحظه وجود ندارد و طبق برخی داده های موجود ، مشکلات فوق الذکر ، برای واحدهای دفاع هوایی ارتفاع بالا مستقر در خاورمیانه و کره جنوبی بیشتر دیده می شود . مجموعه سامانه فرماندهی و کنترل خط مقدم سازماندهی مجدد برای دستیابی به موفقیت سازمان رزمی و شبکه پدافند هوایی ارتش ایالات متحده ، یادگار دو دهه پیگیری استراتژی استقرار ایستا در سطح منطقه ای است و باید برای مواجهه با تهدیدات جدید مورد ارزیابی مجدد قرار گیرد . درواقع امر ، استراتژیستهای مدافع گسترش سامانه های ارتفاع متوسط و بالا عمدتا بر استقرار ایستای این واحدها در پایگاه های کشورهای دوست و اتصال مستقیم آنها به مرکز عملیات هوایی منطقه ای عادت کرده اند و این بدان معناست که آتشبارهای پاتریوت مستقر در خطوط مقدم می بایست وظیفه دفاع از دارایی های نیروی زمینی را برعهده گیرند ولی نکته اینجاست که پایگاه های هوایی و آتشبارهای پدافند هوایی ایستا ، تبدیل به اهداف ساکن برای دشمن شده اند . راست : سازمان رزمی گردان سامانه آونجر ( شامل رسته های تعمیر و نگهداری ، خودروهای حامل سامانه آونجر و خودروهای فرماندهی ) چپ : سازمان رزمی یک گردان مانوری سامانه دفاع هوایی کوتاهبرد ( شامل رسته های تعمیر و نگهداری ، دوش پرتاب ، خودروهای حامل استرایکر و خودروهای فرماندهی گردان ) مضاف براین ، قرار گرفتن قرارگاه های پدافند هوایی رده تیپ در نیروی زمینی ایالات متحده ، در رده بالاتر از "سپاه" می تواند موجب افزایش احساس انزوا برای یگان هایی در رده پائین تر باشد . ولی در حال حاضر ، بر خلاف قرارگاه های پدافند هوایی در رده تیپ که موظف هستند تا گزارش های عملیاتی خود را به ستاد واحد بالاتر خود ( رده سپاه ) ارسال کنند ، تیپ ها و گردان های پدافند هوایی ارتفاع پائین که اخیرا تشکیل شده یا خواهند شد ، بطور مستقیم به فرمانده منطقه ای نیروی زمینی متصل هستند و این بدان معناست که هر گردان یا تیپ پدافند هوایی کوتاه برد ، وارد شبکه پیچیده سلسله مراتب نشده ( برای افزایش میزان و سطح تصمیم گیری و انعطاف پذیری رزمی .م ) و تا حدی به شکل مستقل وارد عمل می شوند . این مساله به شکل طبیعی بدان معناست که اگر فرماندهی ارتش همچنان بر این اعتقاد قرار دارد که در جنگ های آینده با سازمان رزم " لشکر" و "سپاه " وارد عمل می شود ، گردان های دفاع هوایی کوتاهبرد ، می بایست زیر نظر فرماندهی لشکرهای نیروی زمینی عمل کند . دفاع از آسمان منطقه نبرد همانطور که ژنرال داگلاس مک آرتور ، بدان معتقد بود که " تاریخ شکست در یک جنگ را تنها می توان در سه واژه خلاصه کرد " بسیار دیر شده " ، غرق شدن مسکوا و حملات پهپادی ارتش اوکراین به قرارگاه نیروی دریایی ارتش روسیه در سواستوپل نشان میدهد که اگر سیستم های های دفاع هوایی در یک شبکه بزرگتر و ایمن تر ادغام نشوند و یا کاربران این سامانه ها ، به درستی آموزش ندیده باشند ، از گران قیمت ترین و پیشرفته ترین این سخت افزارها نیز کاری برنخواهد آمد . درواقع امر ، تکثیر بی محابای قدرت پهپادی ، به نوعی آسمان منطقه نبرد را به یک " دموکراسی نظامی " تبدیل نموده و ارتش ایالات متحده برای اولین بار در دهه های اخیر ، در معرض خطرات بسیار جدی قرار گرفته است . این بدان معنی است که نیروی زمینی باید به شکل قابل ملاحضه ای در عملیات مشترک خود با نیروی هوایی ، قبل از اینکه در جنگ بعدی ، پهپادها و موشکهای ارتش متخاصم را بالای سر خود مشاهده کند ، تجدید نظر نماید . پی نوشت : 1-منبع 2-استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند .

ستیز از پائین به بالا دفاع هوایی پس از جنگ در اوکراین یکی از تحولات قابل توجه در جنگ میان روسیه و اوکراین ، ناتوانی نیروی هوایی روسیه در دستیابی به برتری هوایی در میدان نبرد به غم برتری فنی و کمّی آن در میدان نبرد بود . اگر چه نیروی هوایی اوکراین به شکل موردی وارد صحنه نبرد شده و اقدام به اجرای حملات زمینی علیه پدافند هوایی و واحدهای ارتش روسیه می نمودند ، اما سامانه های دفاع هوایی مستقردر کیف ، به مانند چتری ، فضای هوایی این شهر را به گونه ای پوشش داده بودند که نیروی هوایی روسیه با تجهیزات و فناوری موجود خود نتوانست به شکل موثر وارد آن شده و یا حتی از ایمن سازی آسمان منطقه نبرد نیز تا حدودی ناتوان بود. به همین دلیل ، درس های آموخته شده از این نبردها ، پیامدهای قابل توجهی را برای طراحان نظامی و شرکتهای تسلیحاتی به منظور احیای برنامه های متوقف یا کنار گذاشته خود بویژه در حوزه قابلیتهای دفاع هوایی کوتاهبرد ( SHORAD) خواهد داشت . براساس آنچه که منابع مختلف ثبت کرده اند ، نیروی هوایی روسیه تا امروز ( نوامبر 2022 ) در طول اجرای حملات هوایی ، پشتیبانی نزدیک ، نزدیک به 117 فروند هواگرد سرنشین دار بال ثابت و بالگرد خود را از دست داده اند و این هشداری برای سایر ارتش های محسوب می شود . دوش پرتاب ها و بدون سرنشین ها براساس روند عملیات نظامی از میانه های دهه شصت میلادی (قرن 20 ) تا امروز ، توسعه فناوری و گسترش سخت افزارهای دفاع هوایی دوش پرتاب (MANPAD) موجب افزایش آسیب پذیری بالگردها و هواگردهای پشتیبانی نزدیک شده است . این بدان معنی است که هر سرباز پیاده نظام با حداقل آموزش و مسلح شدن به چنین سامانه هایی توانایی درگیر شدن با تهدیدات هوایی در یک شعاع 4 مایلی ( حدود 6.4 کیلومتری) را می دهد تا ضمن محدود کردن مانور توان هوایی دشمن ، مانع از تاثیر گذاری برتری هوایی نیروی متخاصم ، بر روند عملیات نیروهای خودی گردد . بعنوان مثال ، در حالی که تک غافلگیرانه هوانیروز ارتش روسیه به فرودگاه گوستمول با ضریب موفقیت بسیار بالایی اجرا شد ، اما واحدهای اوکراینی با مستقر کردن سامانه های دفاع هوایی کوتاهبرد دوش پرتاب ، تا حدودی مانع از ارسال نیروهای کمکی و تدارکات از راه هوا برای یگانهای روسی مستقر در این فرودگاه شدند . در همین رابطه ویدئوهایی متعددی که از روزهای اول نبرد منتشر شده نشان میدهد که ارتش اوکراین در مقیاس وسیع از سامانه های استرلا-2 و ایگلا علیه بالگردهای روسی بهره می بردند . با این وصف ، صرف کاربرد سامانه های دوش پرتاب علیه تهدیدات هوایی کافی به نظر نمی رسد و می بایست به همراه آنها ، رادارهای متحرک با قابلیتهای اختصاصی کشف و شناسایی پهپاد نیز حضور داشته باشند تا حداکثر کارایی مورد نیاز بدست آید . همان طور که ارتش اوکراین نشان داد که ساقط کردن هواگردهای سرنشین دار و پهپادهایی با کالبد بزرگ ، به نسبت ساده است ، اما ورود ریزپهپادها یک چالش بسیار بزرگتر را پدید آورده ،ولی ، علیرغم سطح مقطع بسیار کوچک ، براحتی توسط رادارهای پدافند هوایی تاکتیکی از راه دور شناسایی می شوند و امکان انهدام آنها توسط سامانه های دوش پرتاب نیز وجود دارد با این وصف ، این سخت افزارهای تهاجمی بدلیل اندک بودن خروجی حرارتی خود ، به سختی توسط جستجوگرهایی دوگانه مادون قرمز / ماوراء بنفش قابل شناسایی بوده ، به همین دلیل ارتش اوکراین اجبارا برای مقابله با این فناوری بسمت سامانه های مختل کننده قابل حمل و شلیک با سلاح های سبک حرکت نمود . در همین رابطه ، با وجود اینکه تهدید پهپادها و ریزپهپادها در مقیاس جهانی به رسمیت شناخته شده ، اما ارتش ایالات متحده هنوز فاقد سامانه های دفاع هوایی کوتاهبرد برای مقابله با آن است . درواقع ، سیستم های مختل کننده ضد پهپاد باید تا کوچکترین واحدهای رزمی توزیع شوند و هر واحد نظامی در سطح " دسته " باید به یک تیم آموزش دیده شکارچی- قاتل مسلح به سیستم های دوش پرتاب و اخلاگر مجهز شود ،اما در بحبوحه بحران کمبود نیروی انسانی برای ارتش ایالات متحده ، چنین قابلیتهایی فعلا وجود ندارد . در نتیجه ، رسته های پیاده ، مهندسی و زرهی می بایست بتدریج به این آموزش ها و تسلیحات مسلح شوند تا شکاف موجود تا حد امکان پوشش داده شود . دفاع در برابر موشک های بالستیک تاکتیکی ، کروز و پهپادهای انتحاری در طول یکماه گذشته ( اکتبر 2022 ) تا کنون ، ارتش روسیه به شکل متمرکزگونه ای بر روی موشکهای بالستیک تاکتیکی ، کروز و همچنین پهپادهای انتحاری متوسل شده اند که بدون متوسل شدن به ناوگان بمب افکن های استراتژیک غیر قابل جایگزینی خود ، قابلیت حمله به عمق دفاع ارتش اوکراین را ایجاد نمایند . با این حال ، تا به امروز ، ارتش روسیه از حملات بالستیکی بر علیه مراکز شهری اوکراین یا مناطق تمرکز ارتش این کشور استفاده ننموده و مشخص نیست که این امر به چه دلیل صورت می گیرد و آیا این امر به منظور حفظ توان خود به منظور ایجاد بازدارندگی در سطح استراتژیک اتخاذ شده یا اینکه روند تولید به گونه ای است که امکان جایگزینی برای آنها وجود ندارد ، با این حال ، کاربرد موشکهای کروز و پهپادهای انتحاری مطلوبیت بیشتری پیدا نموده و این مساله به بزرگترین چالش برای کیف تبدیل شده است . این تاکتیک جدید که بصورت ترکیبی توسط کروزهای KH-101 و بدون سرنشین های شاهد-136 صورت می گیرد ، توجهات بین المللی را برای توسعه قابلیتهای پدافند هوایی در ارتفاع متوسط و بالا ( HIMAD) برانگیخته است . https://www.aparat.com/v/B3sQ0 سامانه های دفاع هوایی ارتفاع پائین ، جوجه اردک زشت تسلیحاتی ارتش ایالات متحده از زمان امضاء توافقنامه "کی وست " به سال 1948 که ماموریتها و مسئئولیتهای رزمی را میان ارتش و نیروی هوایی تازه تاسیس تفکیک نمود ، حوزه پدافند هوایی ، به موضوعی ناخوشایند برای ارتش ایالات متحده تبدیل شد . در یک روند کلاسیک ، نیروی زمینی ، به تقریب همه پرسنل و سخت افزارهای توسعه یافته در جنگ دوم جهانی را به ارث برد ، اما با توسعه فناوری و ظهور سامانه های دفاع هوایی موشکی ، این نیروی هوایی بود که تصمیم گرفت تا طراحی و سپس اجرای چنین ماموریتهایی را بر عهده گیرد . بدین ترتیب ، با افزایش رقابت میان نیروی زمینی و هوایی برسر خرید و استفاده از سامانه های گران قیمت ارتفاع متوسط و بالا ( HIMAD) یک شکاف قابل توجه در سازمان رزمی ارتش امریکا در توسعه و بکارگیری سامانه های ارتفاع پائین ( SHORAD) پدید آمد و تقریبا تمامی برنامه ها و پروژه های بلندپروازانه ای که در طول جنگ سرد طراحی شد ، بلحاظ فنی و تاکتیکی از نمونه های معرفی شده و توسط بلوک شرق پائین تر محسوب می شد . در این میان ، نیروی زمینی براساس اسناد بالادستی تدوین شده خود از سال 1945 تا کتابچه راهنمای میدانی 3-0 در حال حاضر ، فرض اصلی خود را بر ایجاد برتری هوایی برفراز میدان نبرد از سوی نیروی هوایی گذارده است که این مستقیما بدان معناست که در مقایسه با ارتش شوروی ، ارزش کمی برای توسعه سامانه های ارتفاع پائین در نظر گرفته می شد در حالی که متقابلا ، با معرفی سامانه پاتریوت در دهه هفتاد میلادی ، ارزش گذاری برای حوزه سامانه های ارتفاع متوسط و بالا به اوج خود رسید . با این وصف ، تلاش های مشخصی برای دستیابی به یک سامانه موثر ارتفاع پائین صورت گرفت که به تقریب ، اولین نمونه آن ، سامانه دفاع هوایی ام-247 "گروهبان یورک " بود که در ظاهر با مسلح شدن به دو قبضه توپ 40 م.م بوفورس که بر روی شاسی تانک ام-48 پاتون نصب شده بود ، سامانه موثری به نظر می رسید ، اما ، علیرغم همه تبلیغات صورت گرفته ، در جریان آزمایش های میدانی مشخص شد که این جنگ افزار ، از دقت کافی برخوردار نیست . در نمونه اولیه معرفی شده از این سامانه ، توپهای 40 م.م که بر روی یک برجک مستقر شده بودند ، به شکل خودکار تغذیه شده و هدفگیری توسط رادار مربوطه انجام می شد ، ولی به شکل تاسف باری ، خدمه امکان ردگیری و انهدام یک هدف پرنده بدون سرنشین ، حتی وقتی در یک خط سیر مستقیم به پرواز در می آمد را نداشتند و رادار نیز در اغلب موارد از قفل کردن بر روی اهداف عاجز می بود . علاوه براین ، سامانه های الکترونیک این جنگ افزارنیز دربرابر شرایط آب و هوایی نامساعد بشدت آسیب پذیر می نمود تا جایی که در جریان یک آزمایش ، که بعلت بارندگی ، روند عملیات ام-247 متوقف شد ، ناظران به طعنه از مدیران شرکت سازنده سئوال می کردند که آیا بعد از خشک شدن ، سیستم امکان فعالیت مجدد دارد یا خیر و حتی خبرنگار مجله آتلانتیک در اظهار نظری قابل توجه بیان نمود که آیا اروپا ( صحنه اصلی نبرد بین دو بلوک شرق و غرب .م ) منطقه ای باران خیز است یا خیر ؟!!!! مجموعه این مشکلات باعث شد تا پروژه ام-247 در سال 1985 به شکل مفتضحانه ای لغو شود . لغو این پروژه ، نیروی زمینی را مجبور نمود تا تلاش جدیدی را برای یافتن یک جایگزین موقت برای سامانه های قدیمی در دستور کار خود قرار دهد که در نهایت بررسی های انجام شده به ترکیب سه سامانه FIM-29 استینگر و تیربار ام-3 براونینگ و خودروی تاکتیکی هاموی انجامید که مجموعا سامانه دفاع هوایی کوتاهبرد آونجر (Avenger) نامیده می شد . اما این سیستم جدید برای تاکتیسین های نیروی زمینی چندان کامل به نظر نمی رسید و این اعتقاد وجود داشت که برای محافظت از یک ستون زرهی نمی بایست امیدی به کارکرد موثرآونجر بست ، به همین دلیل در تلاشی مجدد ، با برداشتن سامانه های ضد زره تاو از روی برجک نفربر برادلی ، دو جفت موشک دفاع هوایی استینگر را جایگزین آن نمودند که با شناسه Linebacker شناخته می شد . اولین حضور این سامانه ، در جنگ سال 2003 و تهاجم ارتش امریکا به عراق بود که بدلیل زمین گیر بودن نیروی هوایی ارتش عراق و تبدیل شدن جنگ به یک عملیات ضدشورش در سالهای بعد ، موثر بودن حضور چنین سامانه ای را در سازمان رزمی نیروی زمینی تا حدودی بی معنی می نمود ، چرا که به تقریب همه نفربرهای برادلی حاضر در عراق ، برای اسکورت کاروان های نظامی مورد استفاده قرار می گرفت . این مساله باعث شد تا درسال 2012 نیروی زمینی تصمیم بگیرد که کل سامانه های کوتاهبرد خود را ( به جز دو آتشبار عملیاتی مستقر در کره جنوبی و پادگان فورت براگ ) تحویل گارد ملی دهد . علاوه براین خرید استینگر تا سال 2005 به 139 قبضه کاهش پیدا نمود و پس از آن هیچ سفارشی داده نشد و درنهایت همه سامانه های کوتاهبرد نیروی زمینی تا سال 2014 از رده خدمتی کنار گذاشته شدند . در این میان ، گرچه روند آموزش سامانه استینگر برای یگانهای مانوری ارتش با محوریت تیپ 30 دفاع هوایی ( مستقر در پادگان فورت سیل ) از سال 2016 مجددا آغاز شد ، اما تلاشی برای جایگزینی آونجر صورت نگرفت تا اینکه به شکل موقت ، سامانه M-SHORAD ( بر روی پیکربندی چرخدار استرایکر ) معرفی گردید و در سال 2021 اولین نمونه های آن تحویل داده شد . نیروی زمینی نیزبا مشاهده قابلیتهای این سامانه جدید ، یک بودجه 500 میلیون دلاری را برای خرید 98 دستگاه از این نمونه اختصاص داد که برای تجهیز 4 گردان دفاع هوایی کافی به نظر می رسید و برنامه آن نیز تا سال 2023 تکمیل خواهد شد پی نوشت : 1- ادامه دارد 2-استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند .

بسم ا... نکته : این تحلیل تنها نگاه شرقی ( روسها احتمالا ) به ماجرای عبور از رودخانه سورسکی دونتس است ، در نتیجه صحت یا عدم صحت آن باید مورد بررسی قرار گیرد . متن ذیل تنها برای مخاطبان محترم انجمن میلیتاری برای بحث وبررسی برگردان شده است سورسکی دونتس گیت !!!!!! (اشاره به ماجرای واترگیت) واقعاً در زمان عبور ارتش روسیه از رودخانه سورسکی دونتس چه اتفاقی افتاده ؟!!!!!!!! خبر از این نقطه شروع شد !!!! فردی گفته شده یک نیروی مهندسی – رزمی ارتش اوکراین بوده ، مدعی است که در افتخار نابودی یک گردان تاکتیکی کامل ارتش روسیه و کُشتن 1500 سرباز روس ، زمانی که این نیروها در حال عبور از رودخانه سورسکی دونتس در نزدیکی بلوگروفکا شرکت داشته و این ادعا بواسطه یکسری تصاویر گرفته شده توسط بدون سرنشین ها مستند شده است . با این حال واقعا در این نقطه چه اتفاقی رخ داد که اعداد بزرگی در رسانه های خبری منتشر گردید؟!!!! برای ورود به این تحلیل چند مقدمه می بایست مورد بررسی قرار گیرد 1- عکس ها و ویدئوهای منتشرشده همگی کوتاه ، بدون موقعیت جغرافیایی و تاریخ مشخص ، به شکل ذاتی تصویری کامل از آنچه که رخ داده را به نمایش نمی گذارند . 2- اطلاعات کاملی در خصوص این عکس ها در رسانه ای جمعی منتشر نشده است . 3- هردوطرف درگیر از تجهیزات رزمی مشابهی استفاده می کنند و تعیین هویت تجهیزات منهدم شده از روی تصاویری که منتشر شده تقریبا دشوار و غیرممکن به نظر می رسد . 4- هر دو طرف از تجهیزات به غنمیت گرفته شده از سمت مقابل استفاده می کنند که تجزیه و تحلیل را پیچیده تر می کند . 5- کاربرانی که در رسانه هایی نظیر توئیتر وانمود می کنند متخصص اوسینت هستند ، به تقریب تحلیل های یکطرفه مشخصی را منتشر می کنند و شبه تحلیل های آنها بصورتی که سایر رسانه ها از آنها بعنوان منابع عینی نام می برند ، شاید چندان نباید مرجع تحلیل قرارگیرد . علاوه براین ، استفاده از فیلم های گرفته شده از بازی های ویدئویی باعث می شود تا بررسی این تصاویر با دقت بیشتری می بایست صورت پذیرد . عکس شماره 1 ، بقایای نفربر زرهی bmp-1 ( شماره های 2 و4 و 1 ) و برجکهایی که براثرانفجار مهمات از بدنه جدا شده اند ( 3 و6 ) دیده می شوند . علاوه براین ، مورد شماره 5 است که شباهت بسیارزیادی به BTR-D دارد . این خودروی زرهی توسط واحدهای هوابرد روسیه استفاده میشود ولی نیروی زمینی و هوابرد اوکراین نیز آن را در اختیار دارند ، در حالی که شبه نظامیان جمهوری دونتسک نیز از آن استفاده می نمایند . در مورد نفربرهای BMP-1 نکته ای که می بایست مورد توجه قرار گیرد ، این است که روسها از نوع پایه این نفربر استفاده نمیکنند و نسخه BMP-1AM و BRM-1K در سازمان رزمی آنها عملیاتی است در حالی که برجکهای جداشده برای نسخه پایه است . اما این نکته که مدل پایه در سازمان رزمی واحدهای جمهوری دونتسک و لوهانسک عملیاتی است ، قابل کتمان نمی باشد . عکس شماره 2 دسته از نفربرهای BMP-1 قابل مشاهده است و اعداد 6,7,11,12,20,21,15,16,19 به وضوح این نفربر را به نمایش می گذارند در حالی که در نزدیکی شماره 12 ، یک برجک جدا شده را نیز می توان دید . در نتیجه ، 9 دستگاه BMP-1 بعلاوه سه دستگاه در عکس قبلی ، جمعا 12 دستگاه . برخی معتقدند که این تعداد را نمیتوان به غنیمت هایی که ارتش روسیه از اوکراینی ها بدست آورده نسبت داد . اما نکته جالب این عکس ، مورد شماره 10 است که به احتمال بسیار زیاد ، چیزی نیست جز یکدستگاه آمبولانس زرهی اوکراینی (MTLB) یعنی نسخه C از این نفربر که از سال 2015 در اختیار ارتش اوکراین قرار دارد که تعداد آنها به 70 دستگاه می رسد و همچنین مورد شماره 9 که به وضوح یک نفربر ام تی ال بی قدیمی مجهز به برجک است . اما شناسایی اعداد 8و13و17و18و14 سخت تر به نظر می رسد که شاید از خانواده نفربر MTLB باشند تا جایی که در موردشماره 13 حتی می توان یک برجک را نیز تشخیص داد . عکس شماره 3 به شمارش نفربرهای BMP-1 ادامه می دهیم ، موارد شماره 23و25و27و28و29و30 که در کنار 12 دستگاه BMP-1 قبلی جمعا 18 دستگاه نفربر که به غنمیت گرفته شده که این تعداد مقداری عجیب به نظر می رسد در حالی که درمورد شماره 22 یک MTLB دیگر قابل مشاهده است . عکس شماره چهار : هفت دستگاه دیگر نفربر BMP-1 شامل موارد 32/32/33/34/35/37/و 41 که جمعا 25 دستگاه نفربر BMP-1 را می توان شمارش نمود . اما جالب اینجاست ، موارد شماره 41 و31و35 علائم رزمی قابل مشاهده دارند که تعلق آنها را به واحدهای روسی و دونتسک / لوهانسک قطعی می کند ( احتمالا از غنائم گرفته شده از ارتش اوکراین ) ولی نکته اینجاست که چرا بقیه نفربرهای منهدم شده علائم رزمی واحدهای مهاجم را ندارند ؟!!! حتی آنهایی که در وضعیت نسبتا خوب قرار دارند ؟!!! مورد شماره 36 هم یک MTLB دیگر است که به نظر می رسد برجک آن منفجر شده ، موارد شماره 39 و 40 نیز تی-72 هستند که بدون آسیب رها شده اند که به گفته روسها ، اعزام آنها به میدان نبرد ، به نوعی " نسل کُشی فناوری سالهای آخر اتحاد شوروی " محسوب می شود !!!!!!!! عکس شماره پنج: مورد شماره 42 هم یقینا یک دستگاه کامیون 8×8 کاماز محسوب میشود . موارد شماره 43 و44و45و46و47 تجهیزات پل گذار نظیر PMP-60 بوده که توسط هر دو طرف استفاده می شود . موارد 48 و49 یدک کش مورد شناسایی قرار گرفتند . حال این داده ها به ما چه چیزی قرار هست بگوید ؟!! 1-با توجه به ترکیب تجهیزات منهدم شده ، حضور توامان ارتش روسیه و اوکراین و همچنین واحدهای جمهوری دونتسک و لوهانسک قطعی است در نتیجه این صحنه به معنای تلفات ارتش روسیه به تنهایی قابل تحلیل نیست . 2-بررسی عکس شماره 5 نشان میدهد که پس از انهدام پل های نصب شده روی رودخانه ، این محل نمی توانست از سمت دوطرف نبرد ، بی اهمیت تلقی شود . 3- محتمل ترین گزینه ای که میتواند برای گذرگاه عبوری در نزدیکی بلوگروفکا مورد بررسی قرار گیرد ، این است که هر دو طرف این محل را برای عبوراز رودخانه در نظر گرفته بودند و در ابتدا ارتش اوکراین و سپس واحدهای روسی در زمان عبوراز رودخانه متحمل خسارت شدند . 4- ترکیب تجهیزاتی منهدم شده نشان میدهد که دوطرف ، حداقل برای 7 روز مستمر ، برای بدست گرفتن کنترل این منطقه در حال جنگ بودند تا اینکه سرانجام روسها بر آن مسلط شدند . 5- عکس ها و فیلم های منتشر شده از سمت ارتش اوکراین از فاصله محتاطانه ای گرفته شده و به نظر می رسد که این محور فعلا در کنترل اوکراینی ها قرار ندارد ، در غیراینصورت ، تصاویر شفاف تر ، اجساد روسها و ... را می شد در گزارشهای تبلیغاتی مشاهده نمود . 6- به شکل عجیبی ، هیچ جسدی در تصاویر دیده نمی شود که این نشان میدهد یکی از دوطرف ( اوکراین یا روسیه ) فرصت داشته تا اجساد را از این منطقه جمع آوری کند . 7 – براساس اطلاعات منتشر شده توسط ستاد کل ارتش اوکراین ، در غروب روز 11 مه ، روسها تلاش داشتند تا ساحل راست رودخانه را تصرف کنند و تا صبح روز بعد که اعلام شد ، روسها در حال عبور از رودخانه هستند . پس از چندروز ، گزارش های دوطرف نشان می داد که واحدهای روسی نه تنها ازاین منطقه عقب نشینی نکرده اند ، بلکه در حال توسعه سرپل موجود بوده ولی در حال حاضر امکان ارزیابی بزرگی این سرپل وجود ندارد ولی براساس تصاویر ماهواره ای 11 ماه مه ، این گذرگاه هنوز دست نخورده بود و هم اکنون نیز درگیری در سمت مخالف آن در جریان است که نشان میدهد عبور روسها موفقیت آمیز بوده است . اما برخی نیز معتقدند که واحدهای جلودار مهاجمان ( شبه نظامیان دونتسک/لوهانسک ) در این محور درگیر بوده اند و روسها تنها عملیات عبور را انجام داده اند . برخی منابع مستقل نیز معتقدند که تلفات واحدهای روسی نزدیک به 20 دستگاه انهدامی ( کمتر از 24 دستگاه ) است . پی نوشت : 1-استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند. منبع1