پنتاگون می آموزد .....!!! درسهای ارتش ایالات متحده از دوسال جنگ در اوکراین آیا محاسبات رزمی از صحنه نبرد باید تغییر کند ؟! سر درب جبهه پادگان فورت ایروین ارتش ایالات متحده که بعنوان مرکز آموزش ملی (NTC) هم مورد استفاده قرار می گیرد پادگان فورت ایروین -کالیفرنیا ژنرال ارتش ایالات متحده در حالی که اتاق توجیه عملیات را بالا و پائین می کرد ، تکه از یک فناوری مرگبار را به سایر افسران حاضر نشان می داد و جزئیات تلفات ناشی از کاربرد آن را یادآوری می نمود . سرتیپ کرتیس تیلور به هم قطارانش توضیح می داد که تقریبا 90 سرباز روسی در جریان یک حمله توپخانه ای در سال 2022 کشته شدند ، زمانی که ارتش اوکراین با استفاده از سامانه هیمارس ، محل انتشار سیگنال های مخابراتی را هدف قرار داده بودند. وی در حالی که به نقشه رزمایش ارتش در صحرای موجاوه ، یعنی جایی که نیروهای آمریکایی در حال شبیه سازی صحنه رزم مشابهی بودند اشاره می نمود ، هشدار داد که ممکن است این اتفاق برای یگانهای آمریکایی نیز رخ دهد . وی "تلفن همراه " خود را بالا گرفت و گفت که این فناوری ، قرار است تلفات زیادی را به ارتش وارد کند. سلاح هجومی ام-4 ارتش ایالات متحده در حال بازنگری جامعی در نگاه خود به صحنه رزم آینده است . اهمیت این بازنگری تا بدانجاست که آئین نامه های ضدشورش که نشانه بارز عملیات جنگی در صحنه هایی نظیر افغانستان و عراق بوده ، به کناری گذاشته شده تا سازمان رزم نیروهای مسلح آمریکا برای درگیری با دشمنان پیچیده تری نظیر چین و روسیه آماده شود. درواقع ، آنچه که در اوکراین رخ میدهد و اکنون وارد سومین سال خود شده است و پایانی نیز برآن قابل مشاهده نیست ، پنتاگون را وادار نموده که به این مساله فکر کند که محاسبات میدان نبرد درسالهای اخیر به شکل کامل تغییر کرده و جنگ با حضور تعداد زیادی سامانه های تسلیحاتی هدایت دقیق ، ناوگان انبوه بی سرنشین های هوا ، دریا و زمین پایه و همچنین سامانه های نظارت رقومی می تواند جنگ را به مناطقی فراتر از خطوط مقدم کشانده و نیروهای رزمی را در نقطه از میدان نبرد که باشند تهدید کند.افسران ارشد ایالات متحده مدعی هستند که جنگ دراوکراین همچنان یک آزمایشگاه تحقیقاتی فعال و واقعی برای برنامه ریزان نظامی این کشور است . در همین رابطه ، یکی از مقامات ارشد دفاعی که خواست نامش فاش نشود ، مدعی است که این افسران بطور کامل در این درگیری غوطه ور شده اند و تمامی اطلاعات لازم در اختیار آنها قرار می گیرد تا ارتش مطمئن شود همه پیامدها و تجربیات رزمی مستند شود.یکی دیگراز مقامات پنتاگون نیز مدعی است که مولفه های جنگ در حال تغییر است و اوکراین یکی از منابع پایدار شناخت این تغییرات بشمار می رود . درواقع ،جنگ اوکراین بسیاری از مفروضات اصلی در آئین نامه های نظامی را به چالش کشیده ، چنانکه فرسایشی شدن عملیات نظامی و تلاش دوطرف درگیر برای وادار کردن یکدیگر به تُهی کردن ذخایر خود به یک الگوی غیرقابل پیش بینی برای عملیات جنگی تبدیل شده که پیش از این دیده نشده بود. به گفته این مقام ارشد ، جنگ اوکراین ، این باوردیرینه در پنتاگون که تسلیحات دقیق گران قیمت عامل اصلی در موفقیتهای ارتش آمریکا هستند را تغییر داده چرا که بعنوان مثال ، مهمات هدایت دقیق غربی مبتنی بر سامانه های ناوبری GPS بشدت دربرابر اختلال دشمن آسیب پذیر نشان داده و درمقابل ، روسها موفق شده اند تا با تطبیق مهمات غیرهوشمند قدیمی با سامانه های جدید و البته ارزان شناسایی ، دقت آنها را با کمترین هزینه ممکن ، افزایش دهند که این بشدت موجب غافلگیر شدن فرماندهان آمریکایی شده است. آموزش نیروهای پیاده نظام ارتش پادگان فورت جانسون - آموزش رزم خندقی برای واحدهای ارتش ایالات متحده سوراخ روباه جدید برای ارتش به گفته مقامات ارشد پنتاگون ، جنگ اوکراین بخوبی نشان داده که تمام ماموریتهای محوله به ارتش از برنامه ریزی جهت اجرای عملیات رزمی تا فناوری های مورد استفاده باید مورد بازنگری کامل قرار بگیرد . در همین راستا پادگان فورت اروین که مرکز آموزش ملی (NTC) نیز محسوب میشود ، درتلاش است تا با استفاده از تجربیات جنگ در اوکراین ، تاکتیکهای ارتش را اصلاح کرده و پس از مستندسازی آنها را در اختیار یگانهای عملیاتی قرار دهد . درسالهای گذشته ، این تاسیسات برای آنچه که قرار بود نیروهای آمریکایی در عراق و افغانستان با آن مواجه شوند آماده شده بود ولی اکنون خطوط سنگرهای به شکل زیگزاگ طراحی شده اند تا فضای نبرد در اوکراین را شبیه سازی کنند. در زمستان سال 2023 این پادگان شاهد حضور لشکر یکم زرهی ارتش بود که در آن سربازان آموزش می دیدند تا برای چنین شرایطی آماده شوند ولی نکته اینجا بود که حتی ژنرال تیلور را نیز وادار به واکنش کرد . وی در یکی از اسلاید های توجیهی به شکل رسمی اعتراف کرد که توپخانه ارتش روسیه اجرای مانور را دشوار و پستهای فرماندهی را با خطر انهدام مواجه می کند. شبیه سازی یک دهکده در خاورمیانه پادگان فورت ایروین عناصر پیاده نظام لشکر یکم زرهی ارتش ایالات متحده در کنار خودروهای تاکتیکی سازمانی پادگان فورت ایروین درواقع ، قابلیت بقاء قرارگاه های فرماندهی برای ارتش ایالات متحده بسیار حیاتی است و فرماندهان بارها در خصوص استفاده از سامانه های مخابراتی غیرنظامی هشدار داده اند . راست : خودروهای تاکتیکی هنگ دوم جمعی لشکر یکم سوار-زرهی ارتش ایالات متحده /پادگان فورت ایروین چپ : ژنرال رندی.آ. جورج ( نفر وسط مسئول مرکز آموزش ملی / پادگان فورت ایروین ) بدین ترتیب بدون استفاده از سامانه های نظامی ، مسیر حرکت و پرواز بالگرد آپاچی مزبور برای دشمن شبیه سازی شده مشخص گردید . به همین دلیل تیلور بر حذف چنین رفتارهایی از سوی سربازان تاکید ویژه ای دارد . وی خطر استفاده از تلفن همراه در میدان های نبرد قرن 21 را به خطر ناشی از کشیدن سیگار در خطوط مقدم در جنگ جهانی اول تشبیه می کند ، زمانی که تک تیراندازان یا دیده بان های توپخانه دشمن ، شبها بدنبال سوسو زدن های نارنجی رنگ برای ثبت تیر روی خطوط حریف بودند. وجود تلفن های همراه هوشمند در جنگ اوکراین گرچه پدیده سرباز- خبرنگار را بوجود آورده ولی افزایش پراکنش سیگنالی ناشی از استفاده چنین سامانه هایی باعث تلفات قابل توجه میان دو ارتش درگیر شده است ژنرال تیلور معتقد است که اعتیاد سربازان به استفاده از تلفن همراه به همان اندازه مصرف سیگاردر خطوط مقدم ، یک تهدید جدی بشمار می رود . از سویی دیگر ، سامانه های مخابراتی ، بدون سرنشین ها و خودروهای نظامی مقادیر قابل توجهی تشعشعات الکترومغناطیسی دارند که براحتی قابل شناسایی است برای همین به منظور فریب دشمن به سربازان آموزش داده می شود تا میزان تششعات مذکور را با روش های ویژه ای کاهش دهند . از سویی دیگر محدود کردن ابعاد قرارگاه های فرماندهی به یک میزتاشوی کوچک که توسط 4 دستگاه هاموی احاطه شده و روی آن نیز با تور استتار قابل پوشاندن است می تواند تا حد زیادی به کاهش امضاء الکترونیکی و حرارتی کمک کند . این قرارگاه ها به جز آنتن استارلینک سفید رنگ که دربیرون از محوطه قرار می گرفت امکان شناسایی از هوا را نداشتند. در همین زمینه یکی از سربازان شرکت کننده درخصوص روش های کاهش سیگنال های مخابراتی مدعی شده بود که می توان با گذاشتن پتو روی سامانه ها تا حدودی از کشف آن جلوگیری نمود. در جریان تمرینات ارتش در فورت ایروین ، واحدهایی که بعنوان شبیه سازی ارتش روسیه عمل می کردند با سامانه های استاندارد دفاع هوایی موفق به رهگیری بالگردهای آپاچی نشدند ولی رهگیری سیگنالهای تلفن های همراه خلبانان ها با استفاده از سامانه های هوشمند تجاری بخوبی مسیر پروازآنها را در میدان نبرد مشخص می نمود تهدید از بالا ارتش های روسیه و اوکراین اکنون از طیف بسیار متنوعی از پهپادهای شناسایی و انتحاری ارزان قیمت استفاده می کنند و اثرگذاری این ابزار جدید آنچنان بود که رهبران نظامی ایالات متحده را وادار کرده تا نقاط ضعف خود را در این خصوص مورد بررسی قرار دهند. این مساله درست برخلاف روند گذشته بود که درآن ایالات متحده پهپادهای بزرگ و گران قیمتی را برای ماموریتهای رزمی استفاده می کرد ولی جنگ اوکراین نشان داد که وجود قابلیتهای نظارتی و تهاجمی در اختیار سربازان به درجه ای از اهمیت رسیده که باید آن را مورد توجه قرار داد و اکنون ارتش آمریکا در تلاش است تا این روش را تقلید کند. آموزش رزم خندقی برای واحدهای ارتش ایالات متحده https://aparat.com/v/HnMdB بدین ترتیب گسترش این فناوری پنتاگون را وادار نمود تا به فوریت ، استراتژی جدید خود را به منظور توسعه و بکارگیری سامانه های ضد پهپاد طراحی کند . این مساله با حمله به پایگاه نظامی این کشور در اردن که منجر به کشته شدن سه سرباز آمریکایی گردید اکنون تشدید شده است . ارتش ایالات متحده با شناخت تهدید های موجود از سوی پهپادهای انتحاری ، آزمایش های اولیه پرتاب مهمات از بدون سرنشین های کوچک را آغاز کرده که پیش از این توسط داعش استفاده می شد و اکنون به لبه تیز حملات پرتلفات توسط دوطرف درگیر در اوکراین تبدیل شده است . علاوه براین ، برنامه هایی برای خروج از خدمت پهپادهایی نظیر Shadow و Raven نیز وجود دارد که حاکی از ناتوانی آنها برای پاسخ گویی به نیازهای جنگ مدرن است. پرنده های بدون سرنشین اول شخص ، ستاره بلامنازع جنگ اوکراین بشمار می آیند ژنرال جورج رندی ، رئیس ستاد ارتش در پاسخ به سئوالی درخصوص توصیف صحنه نبرد در قرن 21 چنین معتقد است که ارتش ایالات متحده از صحنه نبرد اوکراین یاد گرفته که حوزه شناسایی هوایی از اساس دچار یک تغییر جدی شده است. ژنرال جیمز.بی.هکر رئیس دپارتمان عملیات نیروی هوایی ارتش در آفریقا و اروپا با ستایش از تاکتیک های ارتش اوکراین مدعی شده که دونفر از سربازان اوکراینی ، با جمع آوری هزاران دستگاه گوشی هوشمند و اتصال آنها به یکسری میکروفون ها و تشکیل یک شبکه شنود ، موفق شده اند تا صدای خاص پهپادهای شاهد131/136 را از ده ها کیلومتر دورتر کشف کرده و داده های بدست آمده را به پدافند هوایی اوکراین منتقل کنند. ارتش ایالات متحده در حال بازنگری آئین نامه های رزمی خود براساس جنگ اوکراین است در نمونه های ویرایش شده ، پیاده نظام مهارتهای بیشتری را برای استفاده از هنر استتار می آموزد این مساله درست همزمان با حملات هوایی و موشکی یمن به کشتی های تجاری و نظامی مستقر در دریای سرخ در حال وقوع است و برخی در پنتاگون که مسئولیت رصد قابلیتهای چین را برعهده دارند معتقدند که آنچه که حوثی ها در دریای سرخ یا روسها در اوکراین مشغول انجام آن هستند در مقایسه با صحنه نبردی که قراراست در اقیانوس آرام رخ دهد ، اصولا بحساب نمی آید . سر درب جبهه پادگان فورت جانسون ارتش ایالات متحده سرعت بالای تغییرات ارتش ایالات متحده به اقداماتی که در فورت ایروین انجام می شود قانع نبوده و در پادگان فورت جانسون که یک زیرساخت نظامی در غرب لوئیزیانا است به واحدهای خود آموزش می دهد که چگونه در راهروهای پیچیده خندق مانند وارد نبرد شده یا برای محافظت از خود دربرابر آتش توپخانه دشمن ، دست به حفاری بزنند تا جایی که شعار واحدهای آمریکایی اکنون بصورت " حفاری کُن یا بمیر" درآمده است . نیروهایی که در این پادگان آموزش می بینند ، باید شیوه درست احداث مواضع دفاعی تعجیلی یا با فرصت را فراگیرند تا دربرابر آتش توپخانه یا پهپادهای انتحاری دشمن از خود محافظت کنند . این مساله آنچنان برای ارتش اهمیت دارد که به این نیروها یاد داد می شود تا با استفاده از هرچیزی که در محیط قابل استفاده است ، سوراخ روباه خود را استتار کنند و این نیازمند ساعتها کار با ابزار حفاری نظیر بیل و گلنگ است . بوچا / آوریل 2022 ستون زرهی شبیخون خورده ارتش روسیه در جبهه مقابل ، نیروهایی که نقش واحدهای روسی را بازی می کنند ، تلاش دارند با استفاده از هوش مصنوعی و پهپادهای ارزان قیمت ، عناصر رزمی متقابل را شناسایی و بصورت نمادین مورد هدف قرار دادند تا پس از اتمام تمرین ، بدانها یادآوری کنند که چه اشتباهاتی را مرتکب شده اند . با این حال هر اندازه واحدهای رزمی در استتار فیزیکی بهتر می شوند ، ردپای دیجیتالی آنها همچنان پاشنه آشیل عناصر رزمی بحساب می آید . در همین رابطه یکی از افسران آموزشی به نگارنده گفت که پهپاد های مهاجم در پادگان فورت جانسون ، امکان تشخیص سیگنال های WI-FI را دارند و براحتی می توانند استتارشده ترین قرارگاه های فرماندهی را کشف و منهدم کنند. پهپاد FPV ارتش روسیه مسلح به یک کلاهک غیرمعمول جنوب اوکراین در حالی که جنگ در اوکراین با نوآوری های بیشتری همراه شده است ، برخی ناظران نظامی معتقدند که پنتاگون بدون دخالت افسران محافظه کار ارشد ، با سرعت بیشتری خود را با تهدیدات جدید منطبق خواهد کرد. درواقع نشانه های آشکاری وجود دارد که میراثی که ارتش پس از 11 سپتامبر 2001 از خود برجای گذاشت هنوز در ذهن فرماندهان و سیاست گذاران قرار دارد و ارتش آمریکا همچنان خود رابا تهدیدات مشابهی در خاورمیانه روبرو می بیند . سربازان از چوب و برگ برای پنهان کردن موقعیت جنگی خود در مرکز آموزش مشترک استفاده می کنند. جنگ در اوکراین بر اهمیت استتار برای سربازان روی زمین تأکید کرده است یک عنصر پیاده نظامی در یک پست فرماندهی ، برنامه‌ای را بر روی تلفن هوشمند نشان می‌دهد که به نیروها کمک می‌کند به شکل ثابت با قرارگاه های فرماندهی ارتباط امن داشته باشند این امر تا بدانجا جدی است که در پادگان فورت جانسون ، سه ساعت جداگانه روی دیوارها قرار دارد که به ترتیب زمان محلی ، به وقت افغانستان و عراق تنظیم شده است . اما به نظرمی رسد که برخی از رهبران نظامی ایالات متحده بتدریج براین باور قرار می گیرند که هنوز چیزهایی زیادی برای یادگیری وجود دارد ، هر چند برخی دیگر نیز تغییرات بوجود آمده را دست کم گرفته و براین فرض مخاطره آمیز تاکید می کنند که ارتش به سادگی هرچه تمام تر در شرایط مشابه بهتر عمل خواهد کرد . پی نوشت : منبع1 منبع2 3- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند

ضدرادار ...!!! نیروی هوایی اوکراین و ماموریتهای سرکوب دفاع هوایی بخش اول مصاحبه با خلبان فالکروم اوکراینی با شناسه رادیویی " جویس" در خصوص شیوه رهگیری بدون سرنشین های انتحاری و موشک های کروز روسی در پست قبلی تاپیک اوکراین مورد بررسی قرار گرفت . در بخش دوم این مصاحبه ، ماموریت های ضد رادار اسکادران های فالکروم و فلانکر نیروی هوایی اوکراین برضد سامانه های دفاع هوایی ارتش روسیه از زبان این کاراکتر اوکراینی پیگیری می شود . پایگاه های هوایی ارتش اوکراین ماموریت جدید برای شاهین ترازو برای خلبان "جویس" بخش قابل ملاحضه ای از ماموریتهای پروازی محوله در میدان نبرد، بصورت رهگیری پرنده های سرنشین دار و بدون سرنشین مهاجم تعریف شده است ، با این وصف ، بسته به شرایط صحنه نبرد ، وی به مناطقی دورتر از محل استقرار اصلی خود ، یعنی میکولایف یا خرسون در جنوب نیز اعزام می گردد . علاوه براین ، پروازهای اسکورت نیز بخشی از وظایف روزمره وی است تا از عملیات هوابه زمین هواگردهای خودی محافظت نماید .در روزهای اخیر ، ویدئویی منتشر شده بود که درآن یک زوج سوخو-25 در ارتفاع پائین توسط یکفروند میگ-29 اسکورت می شدند که وی در تبیین این ویدئو مدعی شده که این فیلم نشاندهنده یک ماموریت واقعی نبود ، بلکه یک آرایش پروازی "رژه مانند " محسوب میشد که در بازگشت از خط مقدم تصویربرداری گردید . وی معتقد بود که پرواز بر فراز میدان نبرد ، به مانند آنچه که در این ویدئو دیده شد، نیست و البته تاکتیک واقعی نیز قابل تشریح نمی باشد ولی کاملا رویه متفاوتی را باید انتظار داشت . میگ-29 نیروی هوایی اوکراین درمورد وضعیت ناوگان میگ-29 ، نیروی هوایی اوکراین به گفته این خلبان رزمی ، مساله اصلی پشتیبانی و تعمیر و نگهداری جنگنده ها به منظور حفظ آمادگی برای نبرد در مکان های پراکنده سراسر کشور و همچنین فرودگاه های جایگزین است که به لطف کمک های متحدین ما ، مشکل حیاتی برای آنها وجود ندارد ولی آمار تلفات رزمی یا غیر رزمی بر گستره عملیات این ناوگان تاثیر قابل توجهی را از خود برجای گذاشته است تا جایی که با کاهش تعداد ناوگان عملیاتی ، شرکت های مربوطه مجبور شده اند که نمونه های قدیمی را که مدتها زمین گیر بودند مجددا اورهال کرده تا برای نبرد آماده شوند . مهمات ضد رادار هارم و فالکروم های اوکراینی سرکوب دفاع هوایی به غیر از ماموریتهای رهگیری ، فالکروم ها و فلانکرهای نیروی هوایی اوکراین اکنون ماموریت کاملا جدید سرکوب دفاع هوایی ارتش روسیه را نیز برعهده دارند که شامل منطبق نمودن موشکهای ضد تشعشع هارم با این دوجنگنده شرقی است . اگر چه این خلبان اوکراینی تا کنون چنین ماموریتی را انجام نداده ولی مواردی را متذکر شده که جالب به نظر می رسد . به گفته وی ، بعد از تحویل هارم ،بروزرسانی و نوسازی جنگنده های فعال نیرو به منظور اجرای این نوع ماموریتها به اولویت اول تبدیل شد . جویس معتقد است که در روند آموزشی خدمه اوکراینی برای کاربرد مهمات ضد رادار هارم مطمئنا مشکلی وجود ندارد و تقریبا با مختصر آموزش های زمینی این امکان برای خدمه هوایی قابل انجام است . سوخو-27 فلانکر نیروی هوایی اوکرین از صحبتهای این نظامی اوکراینی چنین برمی آید که در دسترس بودن هارم بدان معنی است که نیروی هوایی اوکراین می تواند بتدریج از شیوه سرکوب دفاع هوایی ارتش های غربی تقلید کرده تا جتهای ضربتی نظیر سوخو-25 بتوانند با فراغ بال بیشتری در آسمان صحنه نبرد به پرواز درآیند . با این حال هنوز محدودیتهای قابل توجهی در قابلیتهای رزم هوایی اوکراین وجود دارد و جویس معتقد است که اجزاء اصلی این قابلیت شامل مهمات هوابه زمین دقیق ، موشکهای هوابه هوای راداری فعال و همچنین رادارهای پیشرفته ای که بر روی جتهای رزمی نصب میشود ، می بایست تحویل نیروی هوایی این کشور گردد . او براین اعتقاد قرار داد که عصبانیت میل بلاگرهای روسی از حضور هارم در میدان نبرد به معنای موفقیت این سلاح است . شبکه دفاع هوایی زمین پایه اوکراین در حال تکامل جویس در مصاحبه ای که انجام داد براین نکته پای می فشرد که روند تحویل مهمات ضد رادار به اوکراین می بایست سریع تر شود و در کنار آن نیز سامانه های دفاع هوایی زمین پایه کوتاه برد نظیر NASAMS یا IRIS-T SLM نیز در اختیار این ارتش قرار گیرد که ظاهرا این تحویل ها آغاز شده است . به گفته جویس ، این واقعیت که سامانه های غربی تحویل شده به کیف ، بازتابی از موفقیت روابط عمومی دولت کیف شامل بازدیدها از پنتاگون و کنگره است ، قابل کتمان نیست و البته با تغییر شرایط جنگ این درخواست ها بیشتر نیز می گردد. وی اعتقاد دارد که ارتش در حال حاضر به سامانه هایی نظیر هاوک ، آونجر ، کروتال نیازمند است بخصوص اینکه تحویل آونجر برای مقابله با سیل حملات بدون سرنشین های شاهد یک ضرورت اولویت دار محسوب می شود . علاوه براین ، تحویل سامانه های ضد بالستیک نیز می بایست در اولویت کشورهای غربی قرار گیرد . وی همچنان براین اعتقاد قرار دارد که اگرچه این سامانه ها تا حدودی تحویل شده ولی تعداد آنها کافی نیست و امیدوار است که تعداد بیشتری از آنها تحویل گردد . تغییر چهره دشمن : این خلبان اوکراینی در مارس 2022 معتقد بود که نیروی هوایی روسیه بطور کلی تمایلی برای ورود به درگیری هوایی با جتهای اوکراینی ندارند مگر اینکه احتمالات صحنه نبرد به نفع آنها قابل رصد باشد و اکنون نیز وی معتقد است که هنوز این شرایط وجود دارد . با این وجود ، جویس اعتراف می کند که در شیوه رزمی روسها یک تغییر قابل توجه صورت گرفته و از تجربیات هفته های اول نبرد درسهای خود را آموخته اند . به گفته وی ، روند گشت رزمی هوایی (CAP) با جتهای جنگنده ادامه دارد با این تفاوت که هواگردهای هشدار اولیه ای-50 و همچنین هواگردهای جمع آوری کننده سیگنال های الکترونیکی ایلوشین-20 نیز آنها را همراهی می کنند . علاوه براین ، هواگردهای IL-20PP که توان ایجاد اخلال در ارتباط مخابراتی میان کاربران رادار زمینی و جنگنده ها را دارند نیز به این مجموعه اضافه شده و افزون براین ، اکنون کاربران ای-50 های روسی مستقل از اپراتورهای زمینی ، هدایت خلبانان جنگنده های سوخو-34 و حتی جتهای شناسایی SU-24MR را برعهده گرفته اند . جویس مدعی است که نیروی هوایی روسیه هر 24 ساعت و درطول هفته این روند را ادامه میدهند که این بدان معناست که اکنون سوخو-35 های روسی نه تنها می توانند تسلیحات دوربرد هوابه هوا بلکه مهمات ضد رادار KH-31P را نیز حمل کنند ، بلکه اپراتورهای رادار هواپایه نیروی هوایی روسیه امکان هدایت دقیق تر آنها بسوی اهداف مشخص شده را بدست آورده اند . این مساله با نصب غلاف های جنگ الکترونیک Khibiny تشدید شده و خطر قابل ملاحضه ای را بوجود آورده است ولی خوشبختانه برخلاف تصورات اولیه آنچنان موثر نبوده است . آر-37 یکی دیگر از تسلیحات تهدید کننده برای نیروی هوایی اوکراین ، موشک هوابه هوای آر-37 ام است که اکنون قابلیت نصب بر روی جنگنده های سوخو-35 و میگ-31 بی ام را دارد . این سلاح در ماه های نخست جنگ استفاده نشد ولی از تابستان 2022 خبرهایی دردست است که به اسکادران های خط مقدم نیروی هوایی روسیه تحویل شده و طبق گزارش ها با بردی در حدود 124 مایل وقتی که هنوز در حریم هوایی روسیه پرواز می کنند ، میتوانند جنگنده های اوکراینی را به زیربکشند . با این حال جویس مدعی شده که نیروی هوایی اوکراین ابزاری را برای کاهش این تهدید فراهم کرده ولی تا امروز نتایج قابل قبولی از آن ثبت نشده است ، ولی درک متقابلی از تاکتیک های رزم هوایی روسها بوجود آمده و ضد تاکتیکهایی نیز برای آن ابداع شده است ،اما حضور این موشک ، قابلیتهای نیروی هوایی اوکراین را محدود می کند و اگر از شلیک موشک آگاه نشوید ، خود را مُرده فرض کنید . غلاف جنگ الکترونیک Khibiny جویس معتقد است که نیروی هوایی روسیه به شکل موردی از خلبانان رزمی گرو واگنر استفاده می کند که این حضور در ماه های ابتدایی جنگ چندان مشهود نبود . به گفته وی ،در حالی که خدمه روسی معمولا با شعار " اول ایمنی " پرواز کرده و بصورت متعارف ، از نفوذ به مناطقی که دفاع هوایی اوکراین درآن تراکم بیشتری دارد خودداری می کنند ، اما خدمه هوایی گروه واگنر چنین رفتاری ندارند . وی مثالی در این زمینه بیان می کند که درجریان ضدحملات ارتش اوکراین در محور خارکف ، نیروی هوایی روسیه به شکل غیرمتعارفی ، بمب افکن ها ، سوخو-25 و حتی جتهای رهگیر را با مسلح کردن به مهمات سقوط آزاد به خطوط مقدم اعزام می کردند و البته تلفاتی نیز متوجه آنها می شد . در تحلیلی که این خلبان اوکراینی ارائه نمود ، خونسردی یک خلبان رزمی ، یک پیش نیاز مهم در اجرای ماموریتهای ضربتی هوابه زمین و یا حتی رهگیری هوایی بشمار می رود تا امکان برنامه ریزی بهینه و موثر آفند هوایی فراهم گردد . با این حال در جریان ضدحمله ارتش اوکراین در خارکف ، روسها چنین تصور کردند "" هی .. لعنتی ... اوکراینی ها ضد حمله زدند ، چه باید کرد ؟ هر چی داریم ، بفرستیم ...!!! " که خوب این یک روند کاملا احمقانه است ولی برای اسکادران های واگنر این ماموریتها همچنان ادامه دارد ... چرا که هنوز سوخو-25 عملیاتی وجود دارد ، پول هم هست ، هنوز هم زنده هستند ، پس ادامه می دهند ..!! سوخو-24 ام آر این خلبان اوکراینی در خصوص سوخو-24 و سوخو-25 های گروه واگنر معتقد است که " پدربزرگها" این هواگردهای رزمی را به پرواز در می آورند ( کنایه از سن و سال بالای خلبانان گروه واگنر ) ولی همچنان یک تهدید محسوب می شوند ، هیچ قانونی برای درگیری ندارند و به شکل انتحاری وارد میدان نبرد می شوند " جویس در ادامه مصاحبه خود چنین اعتقاد دارد که تحویل هارم تاثیر قابل توجهی بر روی عملکرد پدافند هوایی روسیه داشته هر چند شبکه دفاع هوایی روسها همچنان ترسناک به نظر می رسد . وی توضیح میدهد که البته روسها احساس خطر کرده اند چرا که هر فالکروم یا فلانکر مسلح به هارم برای آنها یک خطرواقعی است و البته مجبورند که رادارهای خود را مرتب خاموش کنند اما باید اعتراف کرد که شبکه دفاع هوایی روسیه بتدریج لایه های افزون تری را بخود می بیند و درصورت خاموش شدن یک لایه ، لایه های قبلی یا بعدی همچنان فعالند . بعنوان مثال ، سامانه های پانسیر ، با خاموش کردن رادار خود ، با استفاده از سامانه الکترواپتیکی خود بدنبال هدف می گردد و این برای نیروی هوایی اوکراین یک خطر عمده محسوب می شود . راست : kh-59 چپ : kh-31 بطور کلی شبکه دفاع هوایی ارتش روسیه همچنان یک مانع بزرگ است هر چند تحویل هارم تا حدودی حضور نیروی هوایی اوکراین را بر فراز میدان نبرد آسان تر کرده است . جویس مدعی شده که با اعلام حضور هارم در میدان نبرد ، روسها مجبور شده اند تا سامانه های قدیمی تر خود را وارد صحنه کنند اما شرایط برفراز خطوط مقدم همچنان خطرناک است و هنوز تعداد بسیار زیادی سامانه های دوش پرتاب وجود دارد که میتواند تهدید جدی باشد . علاوه براین ، شواهدی وجود دارد که ارتش روسیه توان هوایی خود را در کریمه تقویت نموده واین بدلیل از دست دادن خرسون است که موجب شده تا سایتهای دفاع هوایی که وظیفه محافظت از کریمه را برعهده داشتند مجبورشوند یک خط عقب تر رفته و مجددا مستقر شوند . مضاف بر این ، شبح دخالت بلاروس در جنگ نیز در حال پررنگ شدن بوده که سناریویی است که جویس را نگران کرده ، چرا که وی معتقد است انبارهای مهمات ارتش بلاروس مملوء از مهماتی است که روسها اکنون شدیدا به آن نیاز دارند و اگر بلاروس به هر شکلی وارد نبرد شود ، آسمان این کشور می تواند ناظر حضور بمب افکن های سنگین روسی مسلح به موشکهای kh-22 یا kh-59m باشد که دراین صورت ، غرب اوکراین بطور کامل زیر آتش هوایی روسها خواهد رفت . توانایی ارتش روسیه در حوزه جبران خسارتهای وارد شده نیز یکی از نگرانی های عمده جویس است هر چند وی اعتقاد دارد که این جبران نمی تواند سریعا انجام شود . وی خاطرنشان می کند که روسها در حال عملیاتی کردن بخشی از ناوگان ذخیره سوخو-24 خود هستند که این نشان میدهد که بار سنگینی بر روی دوش نیروی هوایی ارتش روسیه قرار دارد . پی نوشت : 1- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند. 2- ادامه دارد ...

بسم ا... شرکت اوکراینی UkrArmoTech یک خودروی وانت زرهی سبک را رونمایی کرده که قرار است به گارد مرزی و گارد ملی این کشور تحویل گردد این خودرو برای حمل و نقل پرسنل (4 نفر شامل 2 خدمه)، تحویل مهمات و همچنین برای حمل محموله های تا وزن یک تن طراحی شده است. خدمه و نیروهای خودرو در یک دهلیز زرهی قرار دارند که آنها را از محفظه انتقال موتور و مخازن سوخت جدا می کند و به گونه ای طراحی شده که از جان سربازان در برابر انفجار مین حفاظت کند این خودروی جدید روی شاسی تویوتا لندکروز ال سی-79 ساخته شده و حفاظت سطح 1 مطابق با استاندارد STANAG 4569 را ارائه می کند . این خودرو نه تنها مجهز به اسنورکل، دوربین های جلو/عقب با دید در شب است بلکه به گونه ای طراحی شده است که به سیستم های استاندارد جنگ الکترونیک مجهز گردد . پی نوشت : قابل توجه فرماندهی محترم مرزبانی فراجا ...

بسم ا.. رسانه های روسی با انتشار تصاویری از تی-72بی3 های تازه تولید شده شرکت اورال واگن زاوود مدعی شده اند که این شرکت نصب زره های جدید تر رلیکت دی زد را روی این تانک به جای زره های کنتاکت-5 آغاز کرده است مارس 2025

بسم ا... آقا ... بگید واقعی نیست تیربار کالیبر 14.5 م.م روی سایدکار موتور .. اوکراین / مارس 2025

خودروی رزمی پیاده نظام بی ام پی-3 ارتش روسیه اوکراین / مارس 2025

تصویر به روز رسانی خودروهای زرهی بی ام پی ۱ به بی ام پی ۲ و تحویل به نیروی زمینی ارتش و سپاه:

خلبان میگ ۲۹ اوکراینی در روز اول جنگ اوکراین، ساعتی پس از آنکه پایگاهش توسط موشک های کروز روسی هدف قرار گرفته است

بسم ا... سامانه دفاع هوایی برد کوتاه آونجر فوریه 2025

بسم ا.. بعد از تور ام-یک/ام-دو روسی و ایرست -تی اوکراینی ، سامانه ویتیاز اس-350 هم زره های اضافی دریافت کرد ... فوریه 2025

بسم ا... سامانه زوبین نمایشگاه مالک اشتر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بهمن 1403

بسم ا.... تجزیه و تحلیل مقایسه ای کاربرد نیروی هوایی با اثربخشی عملیاتی آن در دو جنگ طوفان صحرا و جنگ روسیه -اوکراین 1- مقدمه از دوره پایان جنگ سرد ( 1989) تا قبل از جنگ سوم خلیج فارس ( 2003 ) و سپس جنگ روسیه – اوکراین ( 2022) ماهیت درگیری هایی که رخ داد ، کمتر میان دولتها و به شکل فزاینده ای بیشتر شامل زدو خوردهای داخلی می شد که ناشی از بی ثباتی داخلی آنها می گردید . بنابراین می توان چنین نتیجه گرفت که در بیشتر این حوادث ، غلبه با فرآیندهایی نظیر شورش ، زدو خوردهای محدود بود که الزامات و نیازهای خود را داشت و البته متناظر با روند مذکور ، تقاضای بیشتر برای کاربرد نیروی هوایی به منظور پیشبرد منافع ملی و ارتقای امنیت یک کشور قابل مشاهده بود. در این چهارچوب ، حوزه امنیت ملی شامل همه عناصر قدرت ملی جهت تضمین حفاظت از قلمروهای یک کشور ، منافع و رفاه مردم آن می گردید که نیروی هوایی باید از آن محافظت می نمود.با توجه به این پیش زمینه فوق الذکر ، نقش هواپیما در جنگ از زمان پیدایش آن تا کنون همواره مورد بحث و جدل بوده چرا که این نیرو نه تنها شامل دانش پیچیده ای می شود که به توسعه پرواز کمک کرده بلکه مستلزم ارزیابی های مستمر به منظور تعیین وزن آن در فرآیند عملیات رزمی است . درواقع اگر هواپیما را پیشرفته ترین و قابل مانورترین جنگ افزار موجود بدانیم ، برای استفاده از آن در تاثیرگذارترین شکل ممکن باید یک چهارچوب مفهومی قابل قبول تعیین گردد. تا پیش از سومین سال جنگ اول جهانی (1917) جنگ ها ماهیتی دوبُعدی داشت و به زمین / دریا محدود می شد ولی توسعه فناوری و ظهور ماشین های پرنده بُعد سومی رابه عملیات نظامی معرفی نمود که برای اولین بار در سال 1911 توسط ارتش ایتالیا برعلیه ارتش عثمانی مورد استفاده قرار گرفت . این روند در یک دوره هشتاد ساله به کاربرد قاطعانه قدرت هوایی در عملیات طوفان صحرا منتهی گردید و انقلابی بوجود آورد که باعث شد تا تمامی تجربیات قبلی منسوخ به نظر رسد . در این میان ، اگرچه تاریخچه عملیات نیروی هوایی در مقایسه با نیروی دریایی و زمینی بسیار کوتاه به نظر می رسد ولی این نیرو به شکل غیرقابل باوری ، شکل غالب قدرت نظامی کشورها را به نمایش می گذارد . به همین دلیل ، ورود کشورها به یک جنگ بدون تضمین کسب برتری هوایی تقریبا بیهوده به نظرمی رسد . این مساله بخوبی در سلسله نبردهای اعراب و اسراییل به سال 1967 به نمایش گذاشته شد و به شکل مشابهیی عملیات نیروهای ائتلاف در کوزوو تبدیل به نخستین عملیاتی شد که درآن نیروی هوایی کشورهای عضو ناتو با ایجاد برتری هوایی کامل ، بدون نیاز به ورود زمینی ، صرب ها را وادار کردند تا از جنگ خودداری کند. این جنگ نمونه منحصربفردی از نمایش قدرت هوایی بود که میتوان آن را به منظور درک بهتر قدرت هوایی و اهمیت راهبردی آن ارائه نمود. بدین ترتیب ، نیروی هوایی را می توان به توانایی یک ملت برای ابراز اراده خود در هوا تعبیر نمود که شامل رساندن محموله ها ، سربازان ، مهمات ، سامانه های مخرب رزمی به مقصد مورد نظر می گردد. علاوه براین ، نخستین نیرویی که در لحظه امکان ورود به عملیات نظامی را دارد ، نیروی هوایی هر ارتش بحساب می آید و درزمان صلح نیز می توان ازآن برای پیشبرد سیاستهای ملی استفاده نمود . اهمیت نیروی هوایی در صحنه رزم مدرن تابدانجاست که به گفته جولیو دوهه ، نیروی هوایی تنها ابزار پیروزی است و بدون آن عملیات زمینی و دریایی و درپی آن یک ملت ، محکوم به شکست است. بدین سبب ، در تمامی جنگ هایی که هشتاد سال اخیر تاریخ بشر بخود دیده ، شامل جنگ دوم ، جنگ کره ، هندو پاکستان ، ویتنام ، افغانستان ، جنگ اول و دوم خلیج فارس ، کارگیل و اکنون روسیه -اوکراین می توان تاثیر بکارگیری این توان را مشاهده کرد. درتمامی این درگیری ها ، حضور نیروی هوایی اثربخشی ارتش بکارگیرنده آن را افزایش داد هرچند ، حضور نیروی هوای اثرات بسیار مخرب انسانی و زیست محیطی را نیز به نمایش می گذاشت که بدلیل فقدان قوانین بین المللی امکان محدودسازی آن تا کنون بوجود نیامده است . اما باید اذعان کرد که فقدان الزامات قانونی به معنای آزادی کامل در کاربرد سخت فزار ، تاکتیک ها و فناوری ها نیست چرا که وجود پروتکل هایی مندرج در کنوانسیون های سال 1949 و 1979 ژنو محدودیتهایی را ایجاد کرده و با وجود اینکه برخی کشورها آن را تصویب نکردند ولی میزان رعایت آن قابل قبول به نظر می رسد. با این حال متن پیش رو ، یک مقایسه تطبیقی میان دو جنگ خلیج فارس و روسیه -اوکراین در زمینه اثربخشی کاربرد قدرت هوایی است تا تجارب آنها مورد بررسی قرار گیرد. نیروی هوایی و اثربخشی رزمی در جنگ سوم خلیج فارس سومین جنگ خلیج فارس در مارس سال 2003 با تشکیل ائتلافی متشکل از 35 کشور به رهبری ایالات متحده با این ادعا که بغداد سلاح های کشتارجمعی را توسعه داده یا در حال توسعه آن است ،آغاز گردید . درواقع عملیات موسوم به آزادی عراق یک عملیات نظامی مشترک بشمار می آمد که درآن واحدهای نیروی هوایی و زمینی به منظور خلع ید از قدرت سیاسی مستقر در عراق و تبدیل آن به دولتی که از تروریسم حمایت نکرده و بدنبال تسلیحات کشتارجمعی نیست و همسایگان خود را تهدید نمی کند طراحی و به مرحله عمل درآمد. اما استفاده از نیروی هوایی برای آزادسازی ( اشغال ) عراق با پخش اعلامیه دعوت به تسلیم در 9 مارس 2003 شروع شد که برعدم مداخله و پشتیبانی مردم عراق از نیروهای ائتلاف تاکید داشت . با صدور دستور حمله اصلی ، جتهای اف-117 در ابتدا دست به بمباران شبانه بغداد زدند و پس از آن چیزی در حدود 14 هزار پرانه رزمی با شلیک 800 تیر موشک کروز توماهاوک اجرا گردید که به گفته منابع غربی 14 میلیارد دلار هزینه داشت . در طول شش هفته اول عملیات ، 68 درصد مهمات شلیک شده را نمونه های هدایت دقیق تشکیل می دادند . علاوه براین ، پرنده های ترابری سی-130 و سی-17 نیز با حمل و انتقال 1000 نیروی هوابرد به فرودگاه های شمال عراق ( اربیل) نقش قابل توجهی را از خود به نمایش گذاشتند. نیروی هوایی ائتلاف علاوه بر پروازهای رزمی ، چیزی در حدود 1000 پرانه ماموریت اطلاعاتی ، نظارتی و شناسایی را در هفته های ابتدایی نبرد اجرا نمود و 42 هزار قطعه عکس را از میدان جنگ و 3000 ساعت فیلم از حرکات واحدهای خودی و دشمن ثبت کردند که در نوع خود فرآنجام قابل توجهی بشمار می رفت . بدین ترتیب تا 30 آوریل 2003 سازمان رزم نیروی هوایی ائتلاف به 1801 فروند هواپیما رسید که 863فروند آن جنگنده ، بمب افکن ،سوخترسان ، عملیات ویژه ، جستجو ونجات ، نظارت و شناسایی تشکیل می داد . در شش هفته نخست جنگ ، بیشتر از 41000 پرانه پرواز ثبت گردید که نیروی هوایی ایالات متحده با ثبت بیشتر از 24 هزار پرانه ، شصت درصد ماموریتها را بخود اختصاص داد و پرنده های هرکولس نیز با جابه جایی 12 هزار تن محموله نقش عمده ای را در پیشبرد عملیات تهاجمی برعهده داشتند. ناوگان سوخت رسان واحدهای عمل کننده هوایی نیز با اجرای 6000 پرانه بیش از 376 میلیون پاوند سوخت را به پرنده های مختلف انتقال دادند تا فرآیند پشتیبانی از عملیات رزمی در بهینه ترین حالت ممکن قرار گیرد. درآنسوی خطوط درگیری ، پدافند هوایی عراق پس از طی یک دوره نبرد فرسایشی ( 2003-1991) با نیروی هوایی ایالات متحده ، امکان ردگیری و انهدام پرنده های مهاجم نظیر بی-2 واف-117 را نداشت به همین دلیل جتهای آمریکایی و انگلیسی با کشف نقاط استقرار سامانه های دفاع هوایی ارتش عراق ، به تقریب بخش مهمی از آنها را با استفاده از مهمات هدایت دقیق منهدم کرده و یا از کار انداختند. نیروی زمینی ارتش عراق نیز مقاومت چندانی را دربرابر حملات زمینی به نمایش نگذاشت و در اواسط آوریل 2003 نیروهای آمریکایی و بریتانیایی کنترل شهرهای بزرگ و میادین نفتی این کشور را بدست گرفتند . بدین ترتیب ، شاخه هوایی نیروی ائتلاف ضد عراقی ، نه تنها در حوزه تخریب روحیه ارتش بعث عراق بلکه در تخریب شبکه دفاع هوایی و اجرای عملیات شناسایی / پشتیبانی نقش بسیار مهمی را ایفا کردند . نیروی هوایی و اثربخشی رزمی در جنگ روسیه- اوکراین حمله روسیه به اوکراین در صبح روز 24 فوریه 2022 پس از اعلام رئیس جمهور این کشور مبنی بر قصد روسیه با هدف غیرنظامی کردن اوکراین آغاز شد و بدنبال آن حملات هوایی و بالستیکی و به شکل محدود حملات پهپادی به سراسر اوکراین صورت گرفت . با این حال ، کاربرد بدون سرنشین ها ، بخصوص در محورهایی که جتهای سرنشین دار روسی موفق به نفوذ بدورن شبکه دفاع هوایی اوکراین نشدند ، تاثیر به مراتب بیشتری را نسبت به حملات جنگنده های سرنشیندار به نمایش می گذاشت . نیروی هوایی روسیه در 24 فوریه 2022 ، چیزی در حدود 1200 جت رزمی دراختیار داشت که شامل جنگنده های سوخو-35 ، پرنده های ضربتی سوخو-34 ، سوخو-27 و سوخو24 بود هر چند روند حملات به گونه ای پیش رفت که روسها بتدریج بر استفاده از بی سرنشین های انتحاری و موشکهای کروز متمرکز شدند . در آنسوی جبهه ، نیروی هوایی اوکراین نیز با خروج از شوک اولیه ، نخستین واکنش های هوایی خود را از اوت سال 2022 با هدف تحدید حضور نیروی هوایی روسیه نشان دادند که در چند مورد منجر به سرنگونی پرنده های روسی شد ( البته نویسنده مشخص نکرد که تلفات وارده به روسها ناشی از درگیری های هوایی بوده یا آتش پدافند هوایی ) اما آنچه مشخص بود ، توان هوایی ارتش روسیه درمقایسه با ناوگان ارتش اوکراین که به حدود 100 فروند پرنده رزمی محدود می شد ، درسطح بالاتری قرار داشت .اما با وجود برتری عددی روسها ، عملیات هوایی ارتش روسیه تا مارس 2023 تاثیر زیادی بر روند جنگ برجای نگذاشت و برعکس طبق اعلام نیروی هوایی اوکراین حدود 208 فروند پرنده روسی مابین مارس تا می 2022 سرنگون شدند در حالی که خلبانان روسی برای ایجاد برتری هوایی معمولا از فاصله ایمن دست به شلیک بسوی اهداف اوکراینی می نمودند ( البته مشخص نیست که این ادعا برچه اساسی صورت گرفته ، چرا که تا قبل از ظهور مهمات هدایت شونده سُرشی روسی ، تمامی جتهای نیروی هوایی روسیه در رفتاری عجیب تنها مهمات سقوط آزاد را با خود حمل می کردند و به شیوه جنگ دوم جهانی اقدام به حمله می نمودند.م ) با توجه به این مساله بخوبی می توان دریافت که اتخاد راهبرد تحدید هوایی و استفاده از تاکتیک های ضدتهاجمی از سوی شبکه پدافند هوایی زمینی از سوی اوکراین باعث شد تا نیروی هوایی روسیه تا یک مقطع مشخص ( مارس 2023) از خطوط جبهه و همچنین زیرساختهای حیاتی اوکراین دورنگه داشته شود . اما مساله اینجاست که محدود کردن دائمی حضور نیروی هوایی سرنشین دار روسی برفراز میدان نبرد و نه برتری هوایی کلاسیک ، پیش نیاز موفقیت های زمینی ارتش اوکراین بشمار می رفت ( در واقع تجربه عملیات طوفان صحرا و جنگ سوم خلیج فارس به سال 2003 با توجه به گسترش سامانه های دفاع هوایی شبکه محور دیگرقابل تکرار نیست .م ) این مساله بواسطه کاربرد تاکتیک های فریب علیه نیروی هوایی روسیه تا حدودی بدست آمد و این نیرو تا حدودی از داده های بدست آمده توسط سامانه های پرنده نظارت و شناسایی خود محروم شد که پیش از این تحرکات واحدهای اوکراینی در صحنه نبرد را ردیابی و مشخص می کردند در حالی که تلاش روسها برای استفاده از سامانه های بدون سرنشین چندان موفقیت آمیز نبود ( البته این مساله تنها تا اوایل سال 2023 مصداق داشت و روسها با تغییر تاکتیک و انطباق با صحنه نبرد حداقل تا می 2024 علیرغم از دست دادن حداقل دوفروند ای وکس ، با موفقیت از سامانه های فوق استفاده می کنند .م ) بدین سبب می توان گفت که راهبرد تحدید توان هوایی روسیه یکی از چند مولفه موفقیت اوکراین در ضدحمله تابستان سال 2022 محسوب شده ، هر چند در مقایسه با عملکرد نیروی هوایی ایالات متحده ، ظریف تر و غیرمستقیم تر ولی حیاتی تر بود. پی نوشت : 1- ادامه دارد ...... 2- 8- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند.

کمین علیه ستون نیروهای واگنر وارتش مالی در نزدیکی مرزهای این کشور با الجزایر یک ستون نسبتا بزرگ از ارتش مالی و نیروهای واگنر روسی رو گذشته توسط نیروهای اسلام گرای جمعت انصار المسلمین در نزدیکی مثلث مرزی نیجر و الجزایر مالی هدف حملات یک گروه بزرگ از نیروهای جماعت انصار المسلمین قرار گرفت و ستون مزبور به صورت کامل نابود شد . به نظر میرسد حداقل 50 نیروهای واگنر و نظامیان ارتش مالی درا ین کمین کشته شده اندو تعداد دیگری هم اسیر شده اند . برخی منابع مدعی شدن جماعت انصار المسلمین اعلام کرده امادگی تحویل اسرای روسی را به اکراین دارد اما منابع محلی مالی و همچنین منابع روس اعلام کرده اند شورشیان مالی از طریق یک کشور آفریقایی با روسیه تماس گرفته و در ازای دریافت پول حاضر به تحویل اسرا هستند نکته جالب آنکه این ستون توسط یک بالگرد میل 24 نیز پشتیبانی می شد که این بالگردهم توسط شورشیان سرنگون شد در این حمله یکی از بلاگرهای نظامی نویسان مشهور واگنر واز مدیران صفحه منطقه خاکستری نیز کشته شد بلاگر مشهور واگنرها بالگرد میل سرنگون شده

بخش دوم و پایانی درس مهم دیگری که تا امروز در اوکراین آموخته شده ، اهمیت استقرار و حفظ یک شبکه راداری قوی با قابلیت بقاء بالا و وجود امکان پوشش ارتفاع پائین است که یک عامل حیاتی به منظور پشتیبانی از عملیات جتهای نیروی هوایی دربرابرموشکهای کروز و پهپادهایی ارتفاع پائین محسوب می گردد. حملات موشکی ارتش روسیه در هفته های آغازین تهاجم ، بخش قابل توجهی از رادارهای هشدار اولیه شناسایی شده را از کار انداخت ویا از حیز انتفاع خارج نمود و این به معنای محرومیت اوکراین از وجود یک تصویر راداری قابل اعتماد بود . اما این توان بتدریج و با عملیاتی کردن رادارهای یدکی سریعاً بازسازی شد در حالی که بطور همزمان رادارهای آسیب دیده جمع آوری و بازسازی شدند تا مجدداً به چرخه عملیات بازگردند. علاوه براین ، صنعت دفاعی اوکراین موفق به ساخت رادارهای تازه و بازسازی شده ای گردید که در ترکیب با رادارهایی که از سوی کشورهای همپیمان اهداء شده بود امکان جبران روند فرسایشی عملیات نظامی و خنثی سازی حملات روسها فراهم آورد. سوخو-27 نیروی هوایی اوکراین مسلح به دو تیر موشک هوابه هوای آر-73 تقویت تدریجی شبکه دفاع هوایی زمین پایه در خطوط مقدم از مارس 2022 نیروی هوایی را از ماموریت سنگین مقابله با نیروی هوایی ارتش روسیه ، رها کرد تا بر روی عملیاتهای سرکوب دفاع هوایی و پشتیبانی نزدیک زمینی متمرکز شود. این مساله باعث شد تا بتدریج ارتش روسیه نتواند با استفاده از جتهای سرنشین دار خود در عمق سرزمین اوکراین وارد گردد در عوض ، روسها دست به حملات با موشکهای بالستیک ، کروز و پهپادها زدند که در نتیجه نیروی هوایی اوکراین مجددا برای مقابله با حملات کروزها ، به صحنه بازگشت. سروان خلبان تاراس ردکین با کد خطاب رادیویی " کوت" جمعی هنگ 204 نیروی هوایی ارتش اوکراین وی در 24 سپتامبر 2023 برفراز استان میکولاف ، هدف قرار گرفت . با این حال ، از سپتامبر 2022 ( هشت ماه پس از شروع جنگ ) به بعد ارتش روسیه شروع به استفاده از پهپادهای انتحاری شاهد-131/136 نمود تا بخشی از بارسنگین حمله به عمق اوکراین را از روی دوش کروزها و بالستیکها بردارد . در سمت مقابل نیز جنگنده های نیروی هوایی اوکراین موظف شدند تا با چنین حملاتی مقابله کرده و شاهدهای مهاجم را در مناطق خارج از پوشش شبکه دفاع هوایی زمینی رهگیری کرده و منهدم نمایند. اگرچه تا امروز اطلاعات دقیقی درمورد میزان اثربخشی پروازهای رهگیری برای شکار موشک های کروز و پهپادها منتشر نشده ولی تعداد تلفات نیروی هوایی اوکراین در چنین ماموریتهایی جالب توجه است. سروان (سرگرد بعدی ) خلبان وادیم وروشیلوف بعنوان مثال در جریان نخستین رهگیری صورت گرفته به تاریخ 12 اکتبر 2002 که عمدتاً در شب نیز اجرا می شد ، یک فروند میگ-29 نیروی هوایی اوکراین بدلیل برخورد با قطعات منفجر شده یکفروند شاهد در حومه شهر وینیتسا از روی صفحه رادار محو گردید ولی خلبان آن ، سروان خلبان وادیم وروشیلوف با موفقیت از جت خود به بیرون پرید . وی بلافاصله پس از بازگشت به پایگاه خود در مصاحبه با مطبوعات داخلی اوکراین مدعی شد که در جریان دومین پرانه رزمی خود درآن تاریخ خاص و پس از آنکه سه فروند پهپاد مهاجم رادر پرانه نخست و دوفروند دیگر را در جریان پرانه دوم منهدم کرده بود ، با قطعات سومین پهپاد برخورد و سقوط کرده است. سروان خلبان دیمیتری شووارفسکی دومین فالکرومی که به این سرنوشت دچار شد ، میگ-29 سروان خلبان دیمیتری شووارفسکی (Dmitry Shkvarevsky) بود که در تاریخ 13 فوریه 2023 هنگام اجرای پرواز شبانه از دید کاربران رادار اوکراینی خارج گردید . وی که هفتادمین پرانه رزمی خود را انجام می داد ، بدلیل برخورد با قطعات پهپاد شاهد 136 کنترل جنگنده خود را از دست داده و سرنگون گردید . وی چهارماه پس از حادثه در مصاحبه با بی بی سی به این نکته اشاره داشت که عملیات موثر به منظور مقابله با موشکهای کروز و پهپادهای انتحاری به کیفیت راهنمایی افسرکنترلر رهگیری زمینی بستگی دارد که به شکل همزمان ، تصویر راداری و همچنین مسیر پرواز جنگنده را در اختیار داشته و آن را رصد می کند. به گفته وی ، پهپادهای شاهد136 بدلیل پرواز در ارتفاع پائین و تداخل امواج بازگشتی از سطح زمین ، امکان رهگیری با رادار میگ-29 را ندارد در نتیجه شلیک موشک تنها با راهنمایی افسر کنترلر صورت می گیرد . راست : ستوان یکم آندری گروس چپ : آندری پیلشچیکوف ( کد خطاب رادیویی "جویس" ) سایر خلبانان اوکراینی نظیر آندری پیلشچیکوف (Andriy Pilshchykov) که با شناسه رادیویی " جویس " شناخته می شد ، در مصاحبه های خود بارها به این مساله اشاره می نمود که قفل راداری روی موشکهای کروز در ارتفاع پائین ، تقریبا غیرممکن است در نتیجه تمام موشکهایی که مورد اصابت قرار گرفتند ، درنتیجه استفاده از حسگرفروسرخ نصب شده روی دماغه فالکروم ها بود. اما علیرغم چنین هشدارهایی ، سومین جنگنده ای که بواسطه برخورد با شاهد-136 از دست رفت ، یکفروند سوخو-27 به هدایت سرگرد دنیس کریلیوک بود که در تاریخ 28 مارس 2023هنگام رهگیری پهپاد یا موشکهای کروز مهاجم با آنها برخورد کرده و سرنگون گردید . میگ-29 تمام مسلح اوکراینی آماده پرواز درون آشیانه / آوریل 2023 درس مهم دیگری که از عملیات جتهای نیروی هوایی اوکراین آموخته شده ، برای ناوگان بالگردی و هواگردهای ضربتی این نیرو معتبر بوده و آن استفاده از افسران بازنشسته با تجربه به منظور انتقال تجربیات بدست آمده یا شرکت در ماموریتهای رزمی بصورت داوطلبانه و آموزش خلبانان جدید است. فرانجام ضرر و زیان در 13 ماه نخست جنگ اوکراین ، نیروی هوایی این کشور چیزی در حدود 23 فروند پرنده رزمی خود را از دست داد ( در رزم هوایی ، رهگیری موشکهای کروز و پهپاد ، ماموریتهای سرکوب و انهدام دفاع هوایی دشمن و درنهایت انهدام روی زمین ) که از این رقم ، 15 فروند از ناوگان میگ-29 و هشت فروند سوخو-27 بودندکه باعث مفقود شدن حدود 20 خلبان شد که رقم بسیار نگران کننده ای برای ارتش اوکراین در مقایسه با عدد خلبانان کشته شده می باشد. بخش قابل ملاحضه ای از این تلفات ،در ارتفاع پائین صورت گرفت که درآن جنگنده های اوکراینی هدف موشکهای هوابه هوای دوربرد و همچنین آتش دفاع هوایی ارتش روسیه قرار گرفته و سرنگون شدند. تجزیه و تحلیل این تلفات نشان می دهد که محتمل ترین دلیل برای سرنگونی جتهای اوکراینی ، آتش خودی بوده که این مساله منجر به از دست رفتن حداقل 3 فروند میگ-29 و 5 فروند سوخو-27 شد در حالی که 7 خلبان نیز از دست رفتند. خلبان میگ-29 نیروی هوایی اوکراین در کنار جنگنده تمام مسلح خود علاوه براین ، هرج و مرج ناشی از غافلگیری نیروی هوایی اوکراین در روزهای نخست منجر به چند مورد شلیک به خودی از سوی اوکراینی ها شد که باید آن را به عدم وجود یک ساختار فرماندهی و کنترل و همچنین سردرگمی شبکه دفاع هوایی این کشور می بایست نسبت داد. براساس داده های موجود در منابع باز ، حداقل دو فروند سوخو-27 در جریان این شلیک به خودی سرنگون گردید که فلانکر نخست به هدایت سرگرد دیمیتری کولومیس ( Dmitry Kolomiets) در نخستین روز جنگ ، زمانی که بر فراز نطقه خملنیتسکی پرواز می نمود ( حدود 170 ناتیکال مایلی جنوب غربی کیف ) بدون هشدار اولیه ، هدف قرار گرفت . سرگرد دیمیتری کولومیس با توجه به اینکه رادارهای اوکراینی ، هیچ پرنده روسی را در محدوده پرواز این فلانکر رصد نکرده بودند ، این فرض به یکباره قوت پیدا کرد که سرنگونی کولومیس در نتیجه برخورد موشک دفاع هوایی خودی بوده است. سرهنگ الکساندر اوکسانچنکو دومین فلانکری که به دلیل آتش خودی سرنگون شد ، سوخو-27 سرهنگ الکساندر اوکسانچنکو (Oleksandar Oksanchenko) بود که در ساعات اولیه صبح روز 26 فوریه 2022 برفراز منطقه کروپیونیتسکی بدلیل آتش خودی از دست رفت . بیست و چهار ساعت بعد ، سومین سوخو-27 به هدایت سرگرد استپان چوبان ( Stepan Choban) بدون هیچ اعلام قبلی ، هدف قرار گرفت و قبل از برخورد به زمین ، منهدم گردید و خلبان آن نیز کشته شد. امامشکل اینجا بود که فلانکر چوبان ، نه در خطوط مقدم بلکه در مرکز اوکراین ( حدود 130 ناتیکال مایلی جنوب شرقی کیف ) ساقط گردید که فعالیتی از سوی نیروی هوایی روسیه در آن گزارش نشده بود. سرگرد استپان چوبان از سویی دیگر ، همزمان با سرنگونی چوبان ، یک فروند میگ-29 اوکراینی به هدایت ستوان یکم آندری گروس ( Andriy Gerus) ادعا کرده بود که موفق شده تا یکفروند پرنده ترابری ایلوشین-76 تی دی روسی را سرنگون کند ولی هیچ مدرکی برای اثبات این ادعا پیدا نشد که این مساله احتمال شکار سوخو-27 توسط میگ-29 را در یک درگیری فامد افزایش می دهد . چهارمین سوخو-27 نیروی هوایی اوکراین بدلیل آتش خودی از دست رفت ، در 5 ژوئن 2022 بود که برفراز منطقه اورخوو ( Orekhovo) صورت گرفت که در جریان آن ، سرهنگ خلبان دیمیتری فیشر (Dmitry Fische ) جمعی اسکادران 831 کشته شد . راست : گفته میشود بخشی از خلبانانی که پیش از شروع جنگ از نیروی هوایی اوکراین بازنشسته شده بودند مجدداً بخدمت فراخوانده شدند تا تجربیات خود را در اختیار خلبانان تازه کار قرار دهند. چپ : میگ -29 نیروی هوایی اوکراین حین اجرای ماموریت گشت هوایی این مساله به شکل طبیعی می تواند درس مهم دیگری از جنگ اوکراین باشد که درآن ، تلفات ناشی از آتش خودی به سطحی برسد که موجودیت و توان رزم نیروی مذکور مورد تهدید واقع گردد. این مساله در اغلب موارد بدلیل وجود سامانه های غیرقابل اعتماد شناسایی دوست از دشمن (IFF) وعدم هماهنگی میان نیروی هوایی و شبکه پدافند زمین پایه رخ می دهد که نه تنها برای اوکراین ، بلکه به شکل همزمان برای ارتش روسیه نیز مصداق دارد . راست : لاشه باقی مانده سوخو-27 نیروی هوایی اوکراین ( حومه اورخوف ) گفته می شود تعداد قابل توجهی از سوخو-27 های اوکراینی بدلیل آتش خودی و نه عکس العمل روسها ،در خاک این کشور سرنگون شده اند چپ : گفته می شود تا دسامبر 2023 نیروی هوایی اوکراین چیزی در حدود 15 تا 20 فروند سوخو-27 در اختیار داشت که تقریباً همه آنها برای حمل تسلیحات غربی بهینه سازی شده و صرفاً برای ایفای نقش دفاع هوایی استفاده می شوند. بدین ترتیب ، براساس داده های منتشره از سوی منابع اطلاعاتی باز ، تامیانه آوریل 2024 فهرست تلفات رزمی تایید شده نیروی هوایی اوکراین به 40 فروند میگ-29 و سوخو-27 بالغ می شود ( کمتر از 20 فروند میگ-29 و 12 فروند سوخو-27 ) که در نبردهای هوابه هوا از موجودی این نیرو کسر گردیدند. این درحالی است که حداقل بین 10 تا 15 فروند از این جنگنده ها نیز روی زمین بدلیل برخورد موشکهای بالستیک و مهمات پرسه زن روسی منهدم شدند. این تلفات منجر به کشته شدن چیزی در حدود 22 خلبان ( 70 درصد ) جنگنده های میگ-29 و سوخو-27 گردید . علاوه براین ، اطلاعاتی در دست است که نشان می دهد بین 20 تا 30 درصد تلفات نیروی هوایی اوکراین ناشی از شلیک خودی بوده است. پی نوشت : 1- منبع : ایرفورس مانثلی- ژوئن 2024 8- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند. 

بسم ا... نبرد برفراز دونباس درسهای آموخته شده از رزم هوابه هوا در جنگ اوکراین بخش یکم نیروی هوایی ارتش اوکراین ، از روز نخست تهاجم روسیه به این کشور ، ماموریت سنگینی را برعهده گرفت و با وجود برتری فنی و عددی نیروی هوایی روسیه ، با قاطعیت وارد عمل شد و تلاش کرد تا با تهدید جدید خود را سازگار کند. اما در حالی که ماشین تبلیغاتی ارتش کیف ، در همان روزهای نخست مدعی سرنگون نمودن چند فروند جنگنده روسی شد ولی درواقع امر ، هیچ پیروزی تایید شده ای دربرابر جنگنده های رزمی یا پرنده های ترابری سنگین نیروی مهاجم بدست نیامده است .نیروی هوایی اوکراین در دوماه نخست ( فوریه و مارس 2022) بدلیل غافلگیری ناشی از حمله ارتش روسیه ، خسارتهایی در سطح متوسط را متحمل گردید که میتوان آن را از روی اعلان های درگذشت خلبانان و لاشه های کشف شده در خاک اوکراین تایید نمود . اما این یک واقعیت پذیرفته شده است که نیروی هوایی اوکراین تعداد بسیار نگران کننده ای از هواگردهای خود را بدلیل آتش خودی از دست داده است ، هر چند اکثرآنها هرگز به شکل علنی ، مورد تایید قرار نگرفت . متن پیش رو ، از روند و بیلان رزم هوایی ارتش اوکراین تنها براساس داده های بدست آمده از منابع باز تدوین شده ولی در هر صورت ، تصویری گسترده از عملیات نیروی هوایی این کشور و درسهای آموخته شده ازآن را ارائه می دهد . از سویی دیگر ، فقدان اطلاعات موثق و همچنین ادامه عملیات نظامی باعث شده تا بررسی همه جانبه بیلان پدافند هوایی اوکراین و اثربخشی آن دربرابر حملات هوایی روسها غیرممکن شود. ستوان یکم خلبان (میگ-29) رومن پاسولکا نخستین قربانی نیروی هوایی اوکراین از گردان های میگ-29 با این حال ، بیست و چهار ساعت نخست حمله ارتش روسیه به اوکراین ( 24 فوریه 2022 ) شاهد سرنگونی حداقل 4 فروند میگ-29 اوکراینی بود همگی به تیپ چهلم هوانوردی تاکتیکی مستقر در پایگاه هوایی واسیلیکف ( حومه کیف ) تعلق داشتند. یکی از این فالکروم ها پس از اینکه بدلایل ناشناخته ، (احتمالا آتش خودی .م ) هدف قرار گرفت در نزدیکی مخازن سوخت شمال کیف سرنگون گردید. این فالکروم احتمالا برای رهگیری جنگنده های روسی به پرواز درآمده بود که دچار سانحه گردید. خلبان این میگ-29 ، ستوان یکم خلبان رومن پاسولکا ( 1st Lt Roman Pasulka) موفق به خروج اضطراری نشد و جسد وی سه ماه بعد کشف گردید. سرهنگ دوم ولادیمیر کوهانسکی خلبان میگ-29 دومین تلفات میگ-29 های اوکراینی در روز نخست ، متعلق به فالکروم سرهنگ دوم ولادیمیر کوهانسکی (Lt Col Vladimir Kohansky) بود که جسداش چیزی در حدود دوماه بعد پیدا شد. هدایت سومین میگ-29 سرنگون شده در این روز نیز برعهده سرهنگ دوم ویاچسلاو یرکو ( Lt Col Vyacheslav Yerko) بود که با وجود اینکه خلبان به شکل موفقیت آمیز دست به خروج اضطراری زد ، اما جسد وی بعدها روی زمین کشف گردید. منابع اوکراینی درخصوص سرهنگ یرکو مدعی هستند که وی در سومین پرانه رزمی خود سرنگون شد هر چند علت سقوط وی هرگز به آگاهی رسانه ها نرسید. سرهنگ دوم ویاچسلاو یرکو چهارمین میگ-29 اوکراینی به هدایت ستوان یکم ویاچسلاو رادیونوف (1st Lt Vyacheslav Radionov) در شمار فالکروم های ساقط شده روز نخست بود که با وجود اینکه کالبداش حدود یکماه بعد کشف شد ولی امکان کشف علت سانحه وی فراهم نگردید.اما گردان های سوخو-27 که درروز نخست جنگ وارد عمل شدند با وجود تلاش های مکرر برای رهگیری جتهای مهاجم امکان ثبت پیروزی تایید شده ای را نیافتند در حالی که ادعاهای مختلفی درخصوص شلیک موشک و حداقل سرنگونی یک جنگنده روسی منتشر شد. ستوان یکم ویاچسلاو رادیونوف میگ-29 علاوه براین ، گزارش هایی در دست است که نشان می دهد یک فروند فلانکر اوکراینی در حین آماده سازی های اولیه در پایگاه هوایی اوزرنه ( استان ژیتومیر) بدلیل حمله موشکی ارتش روسیه به همراه خلبان و شش خدمه زمینی بطور کامل از میان رفت. واکنش به موقع ، نخستین درس از مواجهه با حملات غافلگیرانه نخستین درسی که می توان از حوادث روزهای نخست تهاجم ارتش روسیه به اوکراین دریافت ، قابلیتهای یک نیروی هوایی برای جابه جایی سریع جتهای عملیاتی از پایگاه های دائمی به سایر پایگاه هاست که نیروی هوایی اوکراین براساس داده های موجود بخش قابل ملاحضه ای از پرنده های عملیاتی خود را از پایگاه های اصلی خارج کرده و به مناطقی منتقل نمود که از آسیب اولیه دور بمانند که البته تنها یک استثناء ( سوخو-27 مستقر در پایگاه هوایی اوزرنه ) را می توان درآن مشاهده کرد. در مقابل ، نیروی هوایی اوکراین از همان روز نخست ، عملیات رزمی خود را با حداکثر استعداد رزمی موجود خود آغاز کرد تا با حملات جتهای رزمی ، بمب افکن ها و بالگردهای نیروی هوایی روسیه ،بخصوص در اطراف کیف ، مقابله کرده و به شکل همزمان پیشروی نیروی زمینی روسیه که با سرعت وارد خاک اوکراین می شد را متوقف نماید در حالی که یگانهای موشکی اوکراینی تلاش می کردند تا با اجرای حملات تلافی جویانه ، مانع از تثبیت نیروی مهاجم روی زمین شوند. واحدهای هوایی اوکراینی که غافلگیر شده بودند ، با آماده سازی سریع جنگنده ها و به پرواز درآوردن آنها ، دائماً موشکهای کروز و پهپادهای روسی را رهگیری و سرنگون می کردند و سپس برای سوختگیری و تسلیح مجدد راهی باندهای نیمه آماده و بخش هایی از بزرگراه های اصلی که به تعداد 40 عدد در سرتاسر این کشور پیش بینی شده بود، می شدند.ستاد ارتش اوکراین که از درگیری های سال 2014 تا حدودی بخود آمده بود ، سالها تلاش کرد تا در کنار تقویت پایگاه های هوایی اصلی خود ، شبکه ای از فرودگاه های فرعی را با استفاده از فرودگاه های غیرنظامی ، جاده ها و بزرگراه های اصلی فراهم آورد و این امر به مرور زمان ، فرماندهی نیروی هوایی این کشور را قادرساخت تا تاکتیک های جدیدی را جهت چابک سازی یگانهای هوایی خود توسعه دهد. پایگاه هوایی ارتش اوکراین مقارن با حمله ارتش روسیه فوریه 2022 در ابتدای حمله روسیه ، سازمان رزمی جتهای رهگیرنیروی هوایی اوکراین از حدود 30 فروند میگ-29 ( از مجموع 75 فروند موجود ) ، 20 تا 30 فروند سوخو-27 ( از مجموع ناوگان 40 فروندی ) تشکیل می گردید که البته بعدها به لطف تلاش کیف ، تعداد بیشتری از این هواگردها از آمادگاه ها بیرون کشیده شد و به موجودی اصلی اضافه گردید. علاوه براین ، ناوگان میگ-29 های این نیرو نیز با اهداء جنگنده های مشابه از اسلواکی و لهستان تقویت شد. با توجه به این مساله ، نیروی هوایی اوکراین در آستانه جنگ با روسیه ، موفق شده بود تا 4 اسکادران خط مقدم را تجهیزکند که دواسکادران در پایگاه هوایی 831 ( میرهورد ) و دو اسکادران بعدی به پایگاه هوایی 39 ( اوزرنه ) مستقر شده بودند . در همین راستا نیز ناوگان پرتعداد میگ-29 های اوکراینی در سه تیپ هوایی تاکتیکی سازماندهی شدند که تیپ 204 در لوتسک ، تیپ 40 در واسیلیکف و تیپ 114 در ایوانوفرانکوفسک استقرار پیدا کردند که در مجموع با شش اسکادران در حالت آماده به رزم قرار داشتند. فناوری ، یک عامل تعیین کننده دومین درس مهمی که از عملیات نیروی هوایی اوکراین در هفته های آغازین می توان دریافت ، این است که یک نیروی رزمی مسلح به رادارهای قدیمی و متکی بر موشکهای راداری آشیانه یاب نیمه فعال هیچ شانسی در نبردهای فامد امروزین علیه جنگنده های برتری هوایی نسل جدید که خلبانان آموزش دیده تری را بخود می بینند و تسلیحات بهتری نظیر موشکهای هوابه هوای راداری فعال را در اختیار دارند ، را بخود نخواهند دید. هفته های نخست جنگ اوکراین به تحلیلگران نظامی اثبات کرد که هیچ تاکتیک خاص یا مهارت بالای خلبانان نمی تواند در برابر یک نیروی پیشرفته تر عرض اندام کند. درواقع ، خلبانان نیروی هوایی اوکراین به صورت آشکار و در مصاحبه های متعدد ، اعتراف می کردند که جنگنده های میگ-29 و سوخو-27 بلحاظ کیفی پائین تر از جتهای سوخو-35 نیروی هوایی روسیه قرار دارند و به همین دلیل گزینه درگیری مستقیم با این جتهای رزمی کنار گذاشته شد. اما در نبردهای هوایی هفته های بعد ، شبکه پدافند هوایی زمین پایه اوکراین برای حفاظت از زیرساختهای حیاتی به عقب منتقل شده تا وظیفه مهم تری را برعهده گیرند ، با این وصف ، بررسی عملکرد این سامانه ها نشان می دهد که شبکه مذکور به شکل قابل توجهی دربرابر حملات موشکی و جنگ الکترونیک ارتش روسیه از خود ضعف نشان داده و حداقل اثربخشی را به نمایش گذاشت . به همین دلیل ، نیروی هوایی اوکراین وظیفه توامان دفاع از زیرساختهای حیاتی و مقابله با تلاش های روسها جهت بدست گیری برتری هوایی برفراز میدان نبرد باید برعهده می گرفت . درپیش گرفتن این راهبرد باعث شد تا کیف به شکل مستمر ادعاهای اغراق آمیزی را در خصوص سرنگونی هواگردهای روسی منتشر کند در حالی که بررسی مجموع لاشه جتهای سرنگون شده و اعلامیه های مربوط به مرگ خلبانان روسی ، چنین ادعاهایی را تایید نمی نمود. درمقابل شواهد زیادی وجود دارد که تعداد زیادی سوخو-25 ، سوخو-30 اس ام و سوخو-34 در هفته های آغازین نبرد بدست پدافند هوایی زمین پایه اوکراین به زیرکشیده شدند که این موارد مستند به داده های منتشر شده از سوی رسانه های روسی است. شلیک هارم از سوخو-27 نیروی هوایی اوکراین گزارش های دست اولی که تا امروز از سوی خلبانان اوکراینی از هفته ها و ماه های نخست جنگ ارائه شده همواره به این نکته اشاره داشتند که تمامی نیروی هوایی اوکراین از یک تاکتیک مشترک ، که همانا پرواز در ارتفاع پائین بود ، استفاده می کردند. علت انتخاب چنین تاکتیکی را باید در اجتناب اوکراینی ها از رادارهای دفاع هوایی ارتش روسیه و همچنین رویارویی مستقیم با روسها جستجو نمود . به گفته این دسته از خلبانان ، پرواز در ارتفاع پائین ، مزیت مهمی را در اختیار آنها قرار می داد که می توانستد ضمن اجرای مانورهای پیچیده به منظور شکست قفل راداری سامانه های دفاع هوایی ارتش روسیه ، تسلیحات محمول خود را با دقت بالاتری علیه اهداف مورد نظر بکار برند. نکته جالبی که می بایست در این زمینه مورد توجه قرار گیرد ، این است که رسانه های روسی ، تاکید قابل توجهی را بر ثبت شکارهای هوایی با استفاده از ترکیب سوخو-35 و موشکهای راداری فعال آر-77 دارند که در اغلب موارد اعلامی ، شلیک ها در حداکثر برد موثر صورت گرفته است و این بدان معناست که نه روسها و نه اوکراینی حتی یک مورد داگفایت را در عملکرد خود ثبت نکرده اند . گزارش های دست اول مشابهی نیز توسط خلبانان جنگنده های میگ-31 بی ام نیروی هوایی روسیه وجود دارد که نشان می دهد خلبانان فاکس هاوند تمایل زیادی بر استفاده از موشکهای دوربرد آر-37 ام با برد حدود 200 کیلومتر در صحنه نبرد رودر رو داشتند . البته این مساله تنها برای درگیر شدن با اهداف پروازی در ارتفاع بالا معتبر به نظر می رسد ولی در برابر جنگنده های مانورپذیری که در ارتفاع های پائین دست به عمل می زنند برد موثر درگیری ها حداکثر به 100 کیلومتر کاهش می یابد. ساختار کنترل- فرماندهی متمرکز موسوم به Virazh-Planshet نیروی هوایی ارتش اوکراین https://aparat.com/v/svik0bc علاوه بر رهگیری جتها و بالگردهای روسی ، مقابله با پهپادهای شناسایی و انتحاری مهاجم نیز یکی از وظایفی است که در همزمان با پدافند هوایی برعهده ناوگان نیروی گذاشته شده است . اما در چنین ماموریتهایی ، جنگنده های اوکراینی نمی توانند به قابلیت نگاه به پائین/ شلیک به پائین رادارهای خود چندان اتکاء کنند ولی در عوض ، نشانه ها و راهنماهای زمینی که از سوی کنترلرهای رهگیر زمینی ارائه می شوند ، تکیه دارند. افسران کنترلر زمینی به منظور بهینه کردن اثر بخشی خود باید آگاهی موقعیتی مناسبی در خصوص وضعیت توپوگرافی منطقه داشته باشند که این آگاهی باید با داده های راداری و حسگرهای فروسرخ به منظور شناسایی و ردیابی موشکهای کروز و پهپادها تسهیل شود. در همین رابطه ، نیروی هوایی اوکراین از یک ساختار کنترل- فرماندهی متمرکز موسوم به Virazh-Planshet به منظور نمایش تصاویر هوایی که از پردازش اطلاعات خام راداری بدست می آمد ، استفاده می نمود که نتایج آن در اختیار واحدهای پدافند هوایی و کنترلرهای رهگیر زمینی قرار می گرفت. پی نوشت : 1- ادامه دارد .... 2- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند. 

بخش دوم و پایانی اگرچه بعد از تحویل سامانه های راکت انداز هیمارس ، حرف و حدیثهای فراوانی در خصوص راکتهای تحویلی شنیده شده ولی تحلیلگران غربی معتقدند که درمیان مهمات تحویلی ، نمونه های GMLRS بابرد 122 کیلومتر ( خط سبزرنگ ) ، 166 کیلومتر ( خط سیاه رنگ ) و نسخه با برد 210 کیلومتری ( رنگ صورتی ) نیز وجود دارد این موارد در کنار راکتهای استاندارد M31 با برد 84 کیلومتر است ( خط آبی ) مرداد 1401 موشکهای هدایت شونده برای حملات دقیق (GMLRS) اوکراین در برابر شبکه دفاع هوایی زمین پایه روسیه (GBAD) به تقریب از ژوئن سال 2022 تمامی سامانه های دفاع هوایی برد متوسط و بلند ارتش روسیه که در سرزمین های تصرف شده توسط مسکو در خاک اوکراین قرار داشت ، با چالش به نسبت جدی مقابله با حملات موشکی دقیق ارتش کیف بواسطه کاربرد سامانه های جی ام آر ال اس که از سوی ایالات متحده تامین شده بود ، مواجه شدند. این مهمات که نسخه هدایت دقیق راکت ام-31 کالیبر 227 م.م بشمار می رفت امکان شلیک از روی پرتابگرهای چرخدار متحرک ام-142 (هیمارس) یا شاسی شنی دار ام-270 را در اختیار داشت که بسیاری آن را یک سلاح تغییر دهنده روند جنگ و سلاحی موثر برعلیه شبکه دفاع هوایی ارتش روسیه حساب می کردند. انهدام رادارضدآتشبار 1L259 Zoopark-1 ارتش روسیه با مهمات GMLRS -ژوئن2023 https://www.aparat.com/v/z261d4u بقایای مهمات M31 GMLRS ارتش اوکراین که در نوواکاخوفکا پیدا شده 23 اکتبر 2022/آبان 1401 ظاهرا هنوز نواقص مهمات ضدرادار شرایک و استاندارد زمان جنگ ویتنام در مهمات هارم ادامه دارد و حل نشده نیروهای اوکراینی با انتشار ویدئویی مدعی شده اند که موشکهای ضد راداری هارم شلیک شده توسط نیروی هوایی این کشور علیرغم اینکه بسمت رادارهای روسی شلیک شده ولی به اشتباه مسیر خود را تغییر داده و بسمت موضع رادار اوکراینی رفته هرچند قبل از اصابت ، به زمین سقوط کرده و آسیبی وارد نشده است در جنگ ویتنام ، برای چند مرتبه غیرمتوالی ، موشکهای ضد رادار استاندارد به جای رادارهای ویتنامی ، بسوی رادارهای شناورهای نیروی دریایی ارتش ایالات متحده تغییر مسیر می دادند و حوادثی را نیز بوجود آوردند نمونه یک سامانه بوک روسی که توسط راکتهای ام31 به شدت آسیب دیده است راست : آسیب جدی رادار پی-18 ارتش روسیه در اوکراین چپ : سامانه پودلت کا-1 روسی که احتمالا بدلیل برخورد راکت ام-31 از حیزانتفاع خارج شده است موشکهای ام-31 ( مسلح به سرجنگی 200 پاوندی ) با بردی در حدود 42 ناتیکال مایل ( 77.8 کیلومتر ) بسرعت به یک جنگ افزار مرگبار جهت اجرای ماموریتهای سرکوب / انهدام دفاع هوایی تبدیل گردد که به شکل خاص ، رادارهای هشداردهنده زودهنگام دوربرد ، میان برد ارتش روسیه را هدف قرار می داد . درآن زمان ، اعتقاد براین بود که موشک ام-31 در نخستین شکار خود ، دو سامانه راداری پودلت-2 ( Podlet-2) را درسال 2022 منهدم نموده است که یکی از آنها در نزدیکی روستای لازورنه واقع در ساحل دریای سیاه ( جنوب خرسون ) مستقر بود در حالی که رادار دوم در پایگاه هوایی چورنوبایوکا ( حومه خرسون ) از حیزانتفاع ساقط گردید. نیروی هوایی روسیه مدعی شده که یکفروند جت رزمی میگ-29 مسلح به مهمات هارم را در محور دنیروپتروفسک ساقط کرده است مهر 1402 نمای شماتیک تاکتیک نیروی هوایی اوکراین برای سرکوب/انهدام سامانه های دفاع هوایی زمین پایه ارتش روسیه 1- هدف مورد نظر ابتدا توسط پهپادهای اول شخص نظارتی مورد شناسایی قرار می گیرد 2- فالکروم مسلح به فریب دهنده ADM-160 B وارد صحنه شده و اقدام به پرتاب فریب دهنده خود می کند تا توجه کاربران دفاع هوایی روسی را جلب کند 3و4 - پس از مشغول شدن شبکه دفاع هوایی ارتش روسیه ، جتهای سوخو-24 مسلح به موشکهای کروز اقدام به رها سازی مهمات خود نموده ویا سامانه های هیمارس اقدام به شلیک می نمایند با این حال ، یکی از موفق ترین پیروزی های بدست آمده ارتش اوکراین در حوزه سرکوب/ انهدام دفاع هوایی روسیه با راکتهای ام-31 برمی گردد به انهدام دو پرتابگر برد بلند اس-300وی.4 ( سام-23 گلادیاتور ) و آسیب رساندن به دو رادار کسب هدف که از سوی وزارت دفاع اوکراین اعلام شد . این نهاد نظامی اوکراینی در اوت سال 2023 مدعی گردید که این حمله ابتدا با پرواز پرنده های بدون سرنشین به منظور شناسایی و کشف محل استقرار این سامانه ها آغاز گردید و برای مدت طولانی در مجاورت این سامانه روسی بدون آنکه ردیابی شود ، حضور داشت و پس از انهدام نیز فیلم ارزیابی خسارت را به پایگاه اصلی خود ارسال نمود. اصابت سه تیر مهمات GMLRS به سایت سامانه اس-400- آوریل 2024 https://www.aparat.com/v/m0249h2 سامانه های موشکی نه تنها برعلیه رادارها ، بلکه برای نخستین بار به منظور حمله مستقیم به هواگردهای نیروی هوایی روسیه نیز مورد استفاده قرار گرفت ، بطوریکه اکراینی ها در 16 اکتبر سال 2023 از این موشک برای منهدم کردن بالگردهای ارتش روسیه مستقر در بردیانسک ولوهانسک بهره برد . در این سری حملات ، ارتش اوکراین از بالستیک های اتامز با بردی در حدود 90 ناتیکال مایل ( 166 کیلومتر ) و مسلح به کلاهک خوشه ای حاوی 950 ریزمهمات استفاده کرد که در نقش انهدام دفاع هوایی بسیار مرگبار محسوب میشود و حداقل 20 تیر از آنها به کیف تحویل داده شده است . وزارت دفاع بریتانیا در 4 نوامبر 2023 مدعی شد که سه سامانه دفاع هوایی روسی اس-400 ( سام-21) در بیست و ششم اکتبر 2023 توسط موشکهای اتامز ارتش اوکراین در محور لوهانسک منهدم شده است هر چند این ادعا هنوز تایید نشده است. فهرست تسلیحات سرکوب / انهدام دوربرد اوکراینی به سامانه های غربی محدود نمی شود چرا که ارتش اوکراین موشک ضد کشتی آر-360 نپتون را با مجهز کردن به سامانه ناوبری جی پی اس با موفقیت علیه اهداف زمینی مورد استفاده قرار داده و حداقل در یک مورد ، سامانه اس-400 ارتش روسیه مستقر در نزدیکی روستای اولنیوکا ( کریمه ) هدف این موشک قرار گرفته است. یک سامانه پدافندی احتمالا بوک روسی که هدف یک موشک اکراینی قرار می گیرد. منابع اکراینی اعلام کرده اند این سامانه توسط موشک ضد رادار هارم شکار شده است آذر 1402 سوخو-27 مسلح به مهمات ضدرادار هارم نیروی هوایی ارتش اوکراین منابع غربی مدعی هستند که این پانسیر اس-1 مستقر در نوواکاخوفکا با برخورد هارم بدین شکل درآمده است آبان 1401 ورود سلاح جدید برای سرکوب دفاع هوایی روسیه ارتش اوکراین علاوه بر سامانه های هواپایه ، پهپاد ، موشک ضدکشتی و بالستیک ، به شکل گسترده ای از توپخانه دوربرد کالیبر 155 م.م خود برای سرکوب /انهدام دفاع هوایی ارتش روسیه بهره می برد . این سامانه های جنگ افزاری که از میانه سال 2022 وارد سازمان رزمی ارتش اوکراین گردید ، بیشتر برای حملات ایذایی علیه سامانه های دفاع هوایی مستقر در خطوط مقدم کاربرد دارد که با برد حدود 21 ناتیکال مایل ( 38 کیلومتر ) می تواند مهمات هدایت دقیق ماهواره ای را بسوی اهداف مورد نظر شلیک نمایدو با توجه به اینکه بازه زمانی راه اندازی این جنگ افزارها بسیار کوتاه است ، امکان اجرای آتش به محض دریافت اطلاعات از پهپادهای نظارت و شناسایی را دراختیار دارد . ارتش اوکراین از این سامانه های جنگ افزاری در کنار پهپادهای مجهز به حسگرهای الکترواپتیکال استفاده می کند که پس از ورود به قلمرو متصرفه توسط ارتش روسیه ، با بهره گیری از کیفیت بالای دوربین تلویزیونی اهداف را در فواصل دور شناسایی کرده و پس از مشخص شدن مختصات ، اقدام به آتشباری می گردد. هارم سرنگون شده شهریور 1401 نمای شماتیک تاکتیک نیروی هوایی اوکراین برای سرکوب/انهدام سامانه های دفاع هوایی زمین پایه ارتش روسیه 1- هدف مورد نظر ابتدا توسط پهپادهای اول شخص نظارتی مورد شناسایی قرار می گیرد 2- فالکروم مسلح به موشک های ضدتشعش هارم وارد صحنه شده و اقدام به شلیک مهمات محمول خود به قصد مشغول سازی یا انهدام سامانه های دفاع هوایی ارتش روسیه می نمایند 3و4 - پس از مشغول شدن شبکه دفاع هوایی ارتش روسیه ، جتهای سوخو-24 مسلح به موشکهای کروز اقدام به رها سازی مهمات خود نموده ویا سامانه های هیمارس اقدام به شلیک می نمایند با تمامی این اوصاف ، تاکتیسین های اوکراینی متوقف نشدند و ازنیمه سال 2022 تا اوایل سال 2023 روش جدیدی را در دستور کار خود قرار دادند که درآن سامانه های پدافند هوایی ارتش روسیه مستقر در خطوط مقدم ، به شکل نظام مند ، جستجو و شناسایی می گردید و سپس با استفاده از مهمات پرسه زن هدف قرار می گرفت . این پهپادها نظیر سویچ بلید-600 آمریکایی ، وارمیت لهستانی و نمونه بومی رم-2 با سرعت کمی که دارند ، می توانند سامانه ها و دارایی ها شبکه دفاع هوایی زمین پایه ارتش روسیه را سر فرصت شناسایی و منهدم کنند. 28 فوریه 2022 یکفروند پهپاد بیرقدار اوکراینی با کشف موضع استقرار یک دستگاه سامانه بوک ام-1/2 اقدام به شلیک علیه آن می کند این سامانه در محور مالین/ شمال غربی کیف هدف قرار گرفت بی سرنشین اوکراینی شارک از این سامانه برای هدایت مهمات GMRLS استفاده می شود در همین ارتباط ، داده هایی در دست است که نشان می دهد پهپادهای انتحاری اوکراینی چند دستگاه سامانه دفاع هوایی ارتش روسیه ( شامل شش مورد تایید شده ) را هدف قرار داده اند که بعنوان نمونه در مارس 2023 دو سامانه تورام-2 یو ، یک پرتابگر اس-300وی4 منهدم با بشدت آسیب دیده است در حالی که حداقل یک سامانه اوسا روسی در اکتبر 2022 با استفاده از پهپاد انتحاری رم-2 از رده عملیاتی خارج گردید . آخرین نمونه از عملیات سرکوب و انهدام سامانه های دفاع هوایی زمین پایه ارتش روسیه در 13 فوریه سال 2024 ، زمانی که یک پهپاد انتحاری وارمیت لهستانی ، به یک رادار نظارت هوایی کاستا-2ئی2 که برای هشداراولیه اهداف پروازی در ارتفاع پائین بهینه سازی شده بود حمله بردند ، ثبت گردید. بقایای موشک دیکوی ADM-160B MALD در استان لوهانسک کشف شده است بطور استاندارد از موشکهای دیکوی ( فریب دهنده ) برای مشغول کردن رادار دشمن و عبور موشکهای اصلی استفاده می شود براساس اطلاعات ویکی ، این موشک از هواگردهای نظیر بی-52 ، اف-16 ، اف/ای-18 ، سی-130 ، سی-17 ، تیلت روتور وی-22 ، هاریر ، یوروفایتر ، ای-10 و گریپن و بدون سرنشین های گری ایگل ، پریدیتور ، ریپر قابل شلیک است و اکنون با فالکروم ها و فلانکرهای اوکراینی نیز منطبق شده اند اردیبهشت 1402 درنهایت ، آخرین سلاحی که اکنون توسط ارتش اوکراین برای حمله دفاع هوایی ارتش روسیه استفاده میشود ، پهپادهای اول شخص ( FPV) است که با مسلح شدن به نارنجک های دستی به اهداف خود حمله می کنند و گفته میشود علیه اهداف مستقر در خطوط مقدم ، بخوبی عمل کرده است تا جایی که گفته میشود حداقل یک سامانه تور روسی در ژانویه 2024 توسط ارتش اوکراین هدف قرار گرفت و بشدت آسیب دید در حالی بدنبال آن نیز یک سامانه حمل کننده موشکهای ذخیره سیستم بوک-ام1 نیز توسط این سلاح ها از کار انداخته شد. پی نوشت : 1- منبع : ایرفورس مانثلی . شماره 5 سال 2024 2- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند.

بسم ا... پیش زمینه : این متن ، برگردان فارسی مقاله ای از نشریات تخصصی هوایی غربی محسوب می شود و بطور طبیعی از ادبیاتی استفاده شده که به سمت یکی از طرفهای درگیر ، سوگیری دارد ،با این حال برای رعایت امانت متن عیناً ترجمه و دراختیار مخاطبان محترم انجمن میلیتاری قرار می گیرد . با این حال نکته اصلی مقاله دوقسمتی مذکور ، این هست که به استثنای متن و چند عکسی که درآن استفاده شده ، مابقی ویدئوها و تصاویر از مطالب جنابان @aminor ، @Navard وتحلیل های شخصی در طول نزدیک به سه سال ارسال محتوای استاندارد شده و منبع دار در تاپیک اوکراین بهره برداری شده است که غنای تاپیک اوکراین در انجمن میلیتاری را به نمایش می گذارد . شبکه پدافند زنگ زده روسی !!!!! عملیات سرکوب (SEAD) و انهدام (DEAD ) پدافند ارتش روسیه توسط نیروی هوایی اوکراین رونمایی از آویزگاه های جدید برای حمل هارم توسط فالکروم های اوکراینی در آغاز تهاجم ارتش روسیه به اوکراین ، نیروی هوایی این کشور فاقد هرگونه قابلیت قابل اعتماد سرکوب و انهدام دفاع هوایی دشمن بود . این بدان معناست که ارتش اوکراین با بروز نخستین نشانه های طولانی شدن عملیات جنگی ، مجبور شد تا مجموعه ای از سخت افزارها و تاکتیک ها را بصورت عجولانه و با کمک کشورهای غربی کنار هم قرار دهد تا امکان محدود کردن توانمندی های دفاع هوایی ارتش روسیه که درست در پشت واحدهای عمل کننده ، حرکت می نمود را بدست آورد. در همین راستا ، ابتدا موشکهای ضدرادار ای جی ام-88 هارم مبدل به سلاح اصلی ضدرادار نیروی هوایی اوکراین گردید که در حال حاضر با جنگنده های میگ-29 و سوخو-27 این کشور یکپارچه شده و برای نخستین بار در اوت سال 2022 رصد گردید . مهمات ضد رادار هارم /AGM-88 https://www.aparat.com/v/l325t6s با این حال ، تحویل سلاح مذکور برای محدود کردن عملیات دفاع هوایی روسیه کافی نبود و به زودی ستاد ارتش اوکراین و همپیمانان غربی اش به این نتیجه رسیدند که قابلیت مذکور باید با طیف گسترده تری از تسلیحات غیرکلاسیک سرکوب پدافند تقویت شود. بدین ترتیب ، نخستین گزینه ای که به ذهن برنامه ریزان نظامی رسید ، استفاده از سامانه های موشکی زمین به هوا و همزمان توسعه تاکتیک ، روش ها و شیوه های بکارگیری آنهاست که پایه و اساس روند مزبور را می توان در ضرب المثل مشهور " ضرورت ، مادر همه اختراعات است " جستجو نمود. آرایش تسلیحاتی میگ-29 فالکروم جایگاه داخلی (نزدیک به دهلیز پیشرانه ) و تسلیحات قابل حمل درآن این تسلیحات طیف متفاوتی از سامانه های مختلف از راکتهای هدایت شونده زمین پایه و پهپادهای انتحاری در کلاس های مختلف بود که هنوز بصورت ترکیبی با حملات دوربرد جتهای ضربتی سوخو-24 ام/ام آر مسلح به موشکهای کروز دوربرد استورم شدو و اسکالپ -ئی جی علیه اهداف مختلف در سرتاسرسرزمین های تصرف شده توسط روسیه نظیر دونباس ، خرسون ، زاپوروژنیه و همچنین شبه جزیره کریمه استفاده میشود . نقش ترکیب تسلیحات و تاکتیک های ضد رادار در چنین حملاتی ، نرم یا مشغول کردن سامانه های دفاع هوایی روسیه است تا به موشک های کروز اجازه دهند از کمربند دفاع هوایی روسها عبور کرده و اهداف خود را منهدم نمایند. بدین ترتیب ، تسلیحات سرکوب/ انهدام نیروی هوایی اوکراین به شیوه ای نظام مند برای شکار سامانه های دفاع هوایی ارتش روسیه در سرتاسر خطوط مقدم یا عقبه روسها که مورد شناسایی قرار می گیرند ، کاربرد پیدا کرده است. نسخه های تولید شده یا در حال تولید هارم با این حال ، ارتش اوکراین برای اینکه امکان هدف گیری دقیق تری را به منظور کاربرد بهینه سامانه های ضدرادار داشته باشد ، تلاش کرده تا از پهپادهای اطلاعاتی ، نظارتی و شناسایی به منظور مکان یابی ، تولید مختصات برای حملات راکتی ، توپخانه ای دوربرد به شکل بهینه ای بهره ببرد که این یکی از درسهای مهم عملیات سرکوب دفاع هوایی در اوکراین است که نیروی کاربر بتواند از پهپادهای کوچک و در عین حال توانمند نظارت/شناسایی برای پشتیبانی از فرآیند محدودسازی عملیات پدافند هوایی دشمن استفاه کند. درواقع امر ، جنگ اوکراین بخوبی اثبات نموده که پهپادهایی در این کلاس ماموریتی ، می توانند دو قابلیت بسیار مهم ، یعنی توانایی پرسه زدن بمدت طولانی در قلمرو دشمن و همچنین هدف گیری با دقت بالا را بصورت توامان داشته و بدلیل اندازه کوچک ، امضای ء راداری ، مادون قرمز وحتی بصری در ارتفاع بین 6 تا 8 هزار فوتی ( 1828 تا 2438 متری ) آن در پائین ترین سطح خود قرار داشته وهمین امر ، ضریب بقاء پذیری آن را افزایش می دهد. این مساله ، یعنی وجود قابلیت هدفگیری با کیفیت بالا در عمق سرزمین های تصرف شده توسط دشمن بویژه در شب ، برد طولانی را به یک بازوی کارآمد برای مدافعان تبدیل کرده است. ترکیب هارم / فالکروم مهر سال 1401 بقایای مهمات ضدتشعشع هارم مهر سال 1401 از سویی دیگر ، لازم به ذکر است که از همان ابتدای تلاش نیروی هوایی اوکراین جهت اجرای عملیات سرکوب دفاع هوایی ، کشورهای عضو ناتو تلاش کردند تا اطلاعات خود را با کیف به اشتراک گذارند که این کار توسط طیف گسترده ای از سامانه های سرنشیندار و بی سرنشین که با پرواز برفراز دریای سیاه ، حریم هوایی رومانی و لهستان جمع آوری می شد و درقالب عملیاتهای سیگنت و الینت به کیف ارسال می گردید. در جریان یک حمله موشکی به شهر کوستیا نیتیفوکا در منطقه دونتسک تحت کنترل اکراین 17 غیرنظامی کشته شدن . این یکی از سنگین ترین تلفات غیر نظامیان در مناطق تحت کنترل اکراین در یک سال اخیر بود. رسانه های اکراینی وزلنسکی سریعا ارتش روسیه را عامل این حمله عنوان کردن . با گذشت چندین ساعت و اظهارات شاهدین وساکنین محلی و همچنین تحلیل های صورت گرفته به نظر میرسد یک موشک ضد رادار هارم شلیک شده از یک میگ 29 اکراینی بعد از فیل شدن به این شهر اصابت کرده است . ساکنین محلی عنوان کردن در زمان حمله یک میگ 29 را در ایمان منطقه مشاهده کرده اند . همچنین سر جنگی ترکش شونده موشک شباهت زیادی با موشک هارم دارد . بعد از گذشت دو روز همچنان ارتش اکراین در اینباره سکوت اختیار کرده است شهریور 1402 تلاش چالش برانگیز برای نیروی هوایی اوکراین ارتش روسیه پس از ورود به خاک اوکراین ، براساس آموزه قدیمی خود دست به ایجاد یک شبکه متراکم دفاع هوایی درسرتاسر خطوط جبهه به طول 1000 کیلومتر زد که بخشی از این شبکه در خاک اوکراین شامل دونباس ، کریمه و مناطق هم مرز مستقر گردید در حالی که به منظور دفاع از شهرهای با اهمیت نظیر مسکو و سن پیترزبورگ نیز حلقه های چند لایه دفاع هوایی استقرار یافت. با این حال ، شبکه گسترده دفاع هوایی زمین پایه ارتش روسیه که ترکیبی از سامانه های سازمانی نیروی هوایی ، زمینی ، دریایی و هوابرد را بخود می دید در طول 25 ماه جنگ با اوکراین ضربات بسیار جدی را دریافت نمود ، اما کمیت این سامانه ها چه بصورت عملیاتی و چه بصورت ذخیره آنچنان بود که علیرغم تلاش بی وقفه نیروی هوایی اوکراین ، هر سامانه آسیب دیده بسرعت جایگزین می شد و نمونه های آسیب دیده نیز با انتقال به مراکز تعمیرگاهی نزدیک خطوط مقدم ، سریعاً عملیاتی و مجددا به صحنه نبرد عودت داده می شدند. در نتیجه برای اوکراین از کار انداختن کامل این شبکه تقریبا غیرممکن محسوب می شود و تلاش کیف برای کاهش توان این شبکه به سطحی که منجر به توفق عملیات یا حداقل کاهش اثربخشی رزمی آنها در کوتاه مدت باشد ، به جایی نرسید اما برای مدت کوتاهی ، حملات ترکیبی با موشکهای هارم ، راکت های هدایت دقیق نظیر هیمارس و پهپادها ، دالان هایی در این شبکه بوجود آمد تا موشکهای کروز مسیری امن برای رسیدن به اهداف خود درعمق سرزمین های اشغال شده توسط روسیه پیدا کنند . بدین ترتیب ، این درس برای ارتشهای غربی به ثبت رسید که ترکیب اتکاء بر کمیت سخت افزاری ، تاکتیک های مناسب ، انطباق پذیری با تهدید می تواند به بقای طولانی مدت و اثربخشی کلی یک شبکه دفاع هوایی چند لایه ای ، علیرغم ضربات شدید طرف مقابل ، نظیر آنچه که روسها دراوکراین استفاده می کنند کمک نماید. غیر فعال شدن یک دستگاه سامانه تور ( احتمالا ارتش روسیه ) در اثر برخورد مهمات ضدرادار ( به احتمال زیاد هارم ) اردیبهشت 1402 مراحل آغازین عملیات سرکوب/انهدام پدافند در اوکراین نخستین تلاش های نیروی هوایی اوکراین به منظور سرکوب/ انهدام دفاع هوایی ارتش روسیه در اوت سال 2022 بلافاصله پس از تحویل نخستین موشکهای AGM-88 هارم آغاز شد. این موشکها از ذخایر مازاد ارتش ایالات متحده برداشته شد و برای حمل و شلیک با ناوگان جنگنده های میگ-29 و سوخو-27 نیروی هوایی ارتش اوکراین بکار رفت . با این حال فرآیند ادغام یک موشک غربی با با جنگنده های شرقی یک چالش قابل توجه بشمار می رفت تا خلبان بتواند مراحل کشف ، روانه سازی و انهدام را مطابق با استانداردهایی که موشک مذکور برای آن طراحی شده بود ، انجام دهد بصورتی که نیازی به قفل کردن حسگر موشک قبل از آغاز فرآیند شلیک نباشد ، چرا که انجام قفل به معنای آن بود که کاربران پدافند ارتش روسیه بسرعت از این مساله آگاهی پیدا کرده و تلاش می کردند تا روند انتشار امواج را محدود یا قطع کنند. با توجه به چنین نیازی ، تصمیم گرفته شد تا موشک براساس داده هایی که از قبل بدست آمده بود و برمبنای ناوبری جی پی اس ، در ارتفاع پائین شلیک شده و به شکل خودکار بسوی محلی که داده های قبلی نشان می داد یک سامانه دفاع هوایی روسی درآن مستقر است ، پرواز نماید. چنین فرآیندی بدان دلیل انتخاب شد که موشک هارم باید برای انهدام هدف خود ، از پیش برنامه ریزی می گردید. ویدئوی شلیک مهمات ضد رادار هارم /اوکراین -2022 https://www.aparat.com/v/x8215fm این روش ، براساس پیش بینی های صورت گرفته ، شیوه ای با کارآمدی پائین بشمار می آمد و بیشتر برای ایجاد فشار روانی بر روی خدمه سامانه های پدافند هوایی ارتش روسیه در منطقه مورد نظر بکار می رفت ، اما درصورتی که این موشک در زمان و مکان مناسب ، شلیک می شد ، می توانست کارایی بهتری را به نمایش گذاشته و عملیات موثر شبکه دفاع هوایی دشمن را بخود مشغول کرده تا سایر جنگنده ها ، موشک ها یا راکتهایی که به همان منطقه شلیک شده بودند ، امکان ضربه به اهداف را پیدا کنند. علاوه براین ، تحلیلگران غربی براین اعتقاد قرار دارند که بخش قابل ملاحضه ای از حملاتی که نیروی هوایی اوکراین با استفاده از موشک هارم ثبت نمود ، عمدتاً برای ایجاد دالان های هوایی جهت نفوذ راکتهای هدایت دقیق هیمارس ، تسهیل حملات جنگنده های پشتیبانی نزدیک سوخو-25 نیروی هوایی اوکراین به منظور حمایت از واحدهای نیروی زمینی و یا نفود جتهای ضربتی سوخو-24 مسلح به موشکهای کروز هواپایه صورت می گرفت . برای اجرای چنین ماموریتهایی جنگنده های حامل هارم از ارتفاع پائین و بصورت هماهنگ شده به مواضع از پیش مشخص شده پدافند هوایی ارتش روسیه حمله می بردند تا با مشغول کردن روسها ، سایر سامانه های تهاجمی اوکراینی بتوانند ماموریت خود را انجام دهند . از سویی دیگر ، وزارت دفاع روسیه به محض آغاز استفاده از هارم به شکل مکرر مدعی می شد که موشکهای هارم اوکراینی را سرنگون می کند ولی هرچه که جنگ پیش می رفت ، این ادعاها به مرور کمتر گردید . هارم و فالکروم های اوکراینی روند مذکور تا ماه می 2023 ادامه یافت تا اینکه تاکتیسین های اوکراینی – غربی بدین نتیجه رسیدند که حملات سرکوب/ انهدام پدافند هوایی به منظور افزایش اثربخشی باید بصورت ترکیبی با فریب دهنده های AMD-160B که توسط فالکروم های اصلاح شده صورت می گرفت در حالی این تنها موج اول بود و پس ازآن ، جتهای ضربتی سوخو-24 ام /ام آر ارتقاء یافته مسلح به موشکهای کروز استورم -شدو/ اسکالپ وارد عمل می شدند تا اهداف مهم را در شرق اوکراین و کریمه هدف قرار دهند. پی نوشت : 1- ادامه دارد ... 2- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند.

با توجه به وسعت و همه گیری کاربرد تلفنهای همراه علی الخصوص هوشمند وچالشهای جدیدی که از این طریق متوجه میدان های جنگ شده این مقاله به نظرم جالب اومد تلفن همراهم رو منفجر کن یک گزارش از چالش های ردیابی تلفن های همراه در میدان جنگ جاری در اوکراین. احتمالاً اولین جنگ "گوشی های هوشمند"، درگیری های جاری در اوکراین اتفاق افتاده و نقش مهمی که این دستگاه ها همچنان در این جنگ ایفا می کنند و در آینده نیز ایفا خواهند کرد. در سطح نظامی، تلفن‌های هوشمند می‌توانند جایگزین مفیدی جهت ارتباطات تاکتیکی برای فرستنده‌های گیرنده نظامی باشند. تلفن‌های هوشمند به مردم اجازه می‌دهند در تماس باشند یا از اینترنت استفاده کنند، زمانی که زیر ساختهای ارتباطات راه دور معمولی ممکن است در اثر جنگ آسیب ببیند یا در دسترس نباشد. گزارشی که در ماه فوریه توسط ENEA منتشر شد ، نگاهی دقیق به سؤالات پیرامون استفاده از تلفن های همراه در میدان جنگ و یا نزدیکی آن دارد. در ژانویه 2023، ارتش روسیه سیگنال‌های تلفن همراه نیروهای روسی را دلیل حمله ارتش اوکراین به یک هدف در ماکییوکا در جنوب شرقی اوکراین دانست که در آن تعداد زیادی از نیروهای روسیه کشته شدند. گزارش ENEA بررسی می کند، اینکه آیا این سیگنال ها دلیل مکان یابی نیروهای روسی توسط اوکراینیها بوده اند یا خیر. آیا از طریق تلفنم من رو پیدا می کنی؟ مطالعه ENEA می‌گوید که سیگنال‌های تلفن همراه را می‌توان از طریق سنجش فرکانس رادیویی غیرفعال پیدا کرد اما جهت یابی رویکرد پیچیده تری است که شامل ایستگاه ردیابی است. ایستگاه با تلفن ارتباط برقرار می کند و سیگنالی را به عنوان پاسخ تولید می کند. هنگامی که این سیگنال تولید می شود، می توان آن را مکان یابی کرد. این رویکرد همچنین به Communications Intelligence (COMINT) (واحد اطلاعات ارتباطات)اجازه می دهد تا جزئیات تلفن مورد نظر مانند شماره کارت سیم کارت (شناسه موبایل مشترک) را بازیابی کنند. گمان می رود سیستم Leer-3 ارتش روسیه از روش جهت یاب فعال استفاده کند. روس ها از سیستم Leer-3 - متشکل از دو پهپاد و یک کامیون فرماندهی - به عنوان وسیله ای برای مکان یابی نیروهای اوکراینی استفاده می کنند.این سیستم می تواند بیش از 2000 تلفن را در برد 3.7 مایلی انتخاب کند و به طور بالقوه امکان یافتن تعداد زیادی از مواضع دشمن را فراهم کند. بازیابی مکان از طریق شبکه های رادیویی روش سومی است که در مقاله ENEA به اون اشاره شده است. یک ردیاب مکان دستورات اندازه گیری رادیویی را به هر تلفن همراهی که ردیابی می شود ارسال می کند. معمولاً این کار توسط شبکه‌ها برای اطمینان از کیفیت و بهبود عملکرد ارتباط انجام می‌شود. از طریق محاسبات خاص ریاضی، با بازیابی محلی از طریق شبکه های رادیویی می تواند مکان تلفن همراه را مشخص کنند. هک وسیله دیگری برای مکان یابی گوشی است. ردیابی فعال شبکه اطلاعات موقعیت مکانی تلفن های متصل به هر شبکه تلفن همراه خاص را استخراج می کند. به طور خاص، پروتکل Signaling System-7 (SS7) که مسیریابی ترافیک و صورتحساب را کنترل می کند، مورد سوء استفاده قرار می گیرد. با دسترسی به پروتکل‌های SS7 امکان یافتن و ردیابی مشترکین در شبکه وجود دارد. به همین ترتیب، هک اپراتور تلفن همراه می‌تواند از طریق باگهای شبکه ارتباطی اطلاعات موقعیت مکانی مشترک را مورد سوء استفاده قرار دهد. همچنین می‌توان بدافزار را به تلفن‌های همراه وارد کرد که سپس برای ردیابی دستگاه استفاده می‌شود، باید گوشیم رو تو خونه می گذاشتم! کاتال مک‌دید، افسر ارشد فناوری ENEA و یکی از نویسندگان گزارش می‌گوید: افزایش استفاده از موبایل و به طور کلی ارتباطات تجاری توسط نیروهای نظامی یک چالش ست کنترل دستگاه های تلفن همراه باید تا حد امکان انجام شود، یعنی از دستگاه های تلفن همراه باید محدود و با تدابیر امنیتی استفاده شود. شبکه‌های تلفن همراه در حال حاضر مراکز ثقل در جنگ‌های معاصر و آینده و به‌عنوان اهدافی هستند که می‌توان از آنها برای تعیین مکان سربازان، مختل کردن ارتباطات و اختلال در روحیه استفاده کرد. در کنار مکان یابی جغرافیایی، حملات الکترونیکی علیه ارتباطات بی سیم می تواند ارتش را از ارتباطات تاکتیکی جایگزین محروم کند. بهره‌برداری از شبکه‌های بی سیم برای انتشار ترافیک نادرست، گمراه‌کننده یا تضعیف‌کننده می‌تواند تأثیر روانی قدرتمندی داشته باشد. با انعکاس این اهمیت، شبکه‌های سلولی (ارتباطات سیار)(مثل همراه اول)در جنگ اوکراین «توسط هر دو طرف ایمن‌تر و انعطاف‌پذیرتر شده‌اند، این اتصال بهبودیافته تا مرز و در بسیاری از موارد در میدان جنگ وجود داشته است». تأثیری که جنگ در اوکراین بر شبکه‌های تلفن همراه می‌گذارد، همینطور بالعکس، تأثیری بسیار فراتر از صحنه عملیات است. به اصطلاح پروتکل‌های سلولی نسل پنجم (5G) توسط ارتش‌ها برای تقویت ارتباطات در میدان جنگ و خارج از آن مورد استقبال قرار می‌گیرند. غیرنظامیان نیز باید توجه داشته باشند. شبکه های سلولی که همه ما به آنها تکیه می کنیم، اهداف ارزشمندی در صلح و همچنین جنگ هستند. باید آسیب پذیری های خودمان را درک کنیم. مجموعه دیگری از آسیب پذیری ها نه از تلفن ها، بلکه به رفتار سربازانی که از آنها استفاده می کنند مربوط می شود. شاید آنها موفق به استفاده از دستگاه های خود بدون هدف قرار گرفتن توسط پهپاد یا موشک شوند ولی متوجه نیستند که دشمن به تماس های آنها گوش می دهد. پیامدهای این امر همیشه بلافاصله آشکار نمی شودشاید آن‌ها اهداف آنقدر ارزشمندی نباشند که فوراً موشکی به سمت آن‌ها حواله کنند، اما ممکن است آنقدر ارزشمند باشند که بتوان اطلاعات را ردیابی کرد. یک آسیب پذیری دیگر وجود دارد که اغلب می تواند کشنده باشد - کسالت. با طولانی شدن جنگ است. هنگامی که محققان در سال 2017 با سربازان خط مقدم در دونباس مصاحبه کردند، متوجه شدند که آنها معمولاً با وجود آگاهی از خطرات، از تلفن های خود استفاده می کنند. یکی به محققان گفت: وقتی سربازها برای روزها و حتی هفته‌ها بدون هیچ کاری در گودال‌ها و سنگرها می‌نشینند،از بی حوصلگی کارهای خود سرانه ای می کنند و پروتکلهای امنیتی رو نادیده می گیرند دستور ارتش اوکراین 1. سیم کارت خود را در خانه بگذارید. 2. بهترین مکان برای دریافت سیم کارت در خود منطقه درگیری است. 3. اگر قصد تماس تلفنی دارید، حداقل 400-500 متر از مواضع تیم فاصله بگیرید. 4. تنها راه نروید، یک دوست مسلح را با خود ببرید تا شما را پوشش دهد 5. بهترین مکان برای برقراری تماس تلفنی، مکان هایی است که افراد غیرنظامی زیادی در آن حضور دارند، ترجیحاً در شهرهایی که اخیراً آزاد شده اند. 6. همیشه گوشی خود را خاموش نگه دارید. زندگی شما به آن بستگی دارد. موشک Grad به کل تیم شما ضربه می زند. 7. کدها یا کارت های شارژ را از افراد محلی قبول نکنید. زن جوانی که از روستای همسایه برای شما کارت شارژ آورده است ممکن است برای دشمن کار کند. در حال حاضر FSB و SBU باید حجم عظیمی از داده ها را برای شناسایی تلفن های همراه مردم خودمان و دشمن پردازش کنند. کار آنها را آسان نکنید. 8. مراقب رفقای خود باشید – یکی از دوستان به نامزدش زنگ می زند و یک ساعت بعد موقعیت شما گلوله باران یا مورد حمله قرار می گیرد. 9. به یاد داشته باشید، دشمن بدون توجه به اینکه از کدام سیم کارت یا اپراتور مخابراتی استفاده می کنید، می تواند به مکالمات شما گوش دهد. سلام زحمت انتقال تصاویر به گالری رو تقبل بفرمایید ممنون منابع https://www.armadainternational.com/2024/03/war-in-ukraine-cellphone-use-electronic-warfare/ https://news.sky.com/story/ukraine-war-mobile-networks-being-weaponised-to-target-troops-on-both-sides-of-conflict-12577595

بخش سوم و پایانی ساختار شبکه پدافند هوایی ارتش اوکراین / مارس 2023 آبی فیروزه ای : سامانه NASAMS . برآورد اولیه تعداد تحویلی : 11 آتشبار قرمز : سامانه هاوک . برآورد اولیه تعداد تحویلی : 6 آتشبار سبز: سامانه IRIS-T . برآورد اولیه تعداد تحویلی : 4 آتشبار زرد رنگ : دو آتشبار Patriot و یک آتشبار SAMP/T نکته : اوکراینی ها و برخی میل بلاگرهای روسی مدعی هستند که حداقل یکی از دوآتشبار پاتریوت به شکل متحرک در نزدیک خطوط مقدم مورد استفاده قرار می گیرد و به احتمال بسیار زیاد سرنگونی حداقل یکفروند ای وکس آ-50 روسی این سامانه متحرک هست از سویی دیگر برخی میل بلاگرهای روسی نیز مدعی هستند که حداقل یک آتشبار ( به احتمال زیاد یک پرتابگر ) از همین نمونه متحرک هدف قرار داده شده است درواقع امر ، مفهوم COMAO برای ارتش هایی نظیر ایالات متحده و کشورهای عضو ناتو برای عملیات در محیط نبرد هوایی یک مولفه بسیار بااهمیت محسوب می شود. ناتو براساس زیرمولفه های این مفهوم ، قابلیت های متنوع هواگردهای عملیاتی کشورهای عضو نظیر جنگنده ها ، بمب افکن ها ، ای وکس ها ، سوخترسان های هوایی ، پرنده های پشتیبانی الکترونیکی را بصورت بسته های مجزا و درعین حال هماهنگ با هم درمی آورد که بسیار توانمندتر از واحدهای هوایی ارتش های عضو بصورت جداگانه است . بعنوان مثال ، یک COMAO ناتو در هفته نخست عملیات نظامی علیه دشمن و شبکه پدافند هوایی وی ممکن است ترکیبی از جتهای ضربتی و رهگیرها را بکارگیرد که به شکل همزمان دشمن را وادار به روشن کردن رادارهای خود کرده و همچنین با استفاده از پرنده ها و تسلیحات ضد رادار ( اف-16 سی جی ، جتهای جنگ الکترونیک گراولر و اف-35 ای ) بدانها حمله ور می شود. نمونه یک COMAO تاکتیکی ناتو در جریان بمباران یوگسلاوی جتهای جنگ الکترونیک /اخلالگر پراولر و جنگنده های سرکو دفاع هوایی اف-16 سی جی جتهای اف-15 بعنوان تاپ کاور دسته پیشرو جتهای اف-16 حامل بمب بعنوان موج نخست حامل بمب و درنهایت جنگنده های اف-18 و تورنادو جی آر4 بعنوان موج دوم پرنده های حامل بمب این مجموعه برای فعال شدن بصورت تمرکز هواگردها در یک نقطه مشخص ، اجرای ماموریت ، بازگشت ایمن ، سوخت گیری هوایی گسترده درفاصله ایمن از شبکه پدافند هوایی دشمن عمل می کند که داده های مورد نیاز برای آنها توسط پیش اخطارهای هوابرد تامین می گردد. ازآنجایی که چنین شیوه ای باید بصورت متمرکز برنامه ریزی شود ، همه کشورها موظف هستند تا بطور مرتب فرآیندهای استاندارد آن را بصورت عملی تمرین کنند . زیرساخت اجرای چنین تمرین هایی در قالب COMAO تعریف می شود و در طی آن خدمه هوایی و زمینی لازم برای اجرای تاکتیک های پیچیده آن ، تحت آموزش های دقیقی قرار می گیرند ، بنابراین خلبانان باید به شکل مستمر پروازهای پیچیده ای را تمرین کنند و محاسبات پیچیده ای نظیر میزان مصرف سوخت ، ارتباطات رمز گذاری شده و تصمیمات تاکتیکی حین عملیات را با فرض قطع هرگونه ارتباط با مراکز فرماندهی به انجام رسانند. مجموعه مهارتهایی که ذکرآن رفت چیزی نیست که بتوان آن را بسرعت آموخت یا تکمیل کرد زمانی که زیرساختهای آن در نیروی هوایی مربوطه وجود نداشته باشد. نیروی هوایی ارتش شوروی سابق و سپس نیروی هوایی روسیه به شکل کلاسیک یک نیروی مبتنی بر هدایت کاربر GCI یا کنترلر زمینی رهگیر است در این دکترین ، خلبان رهگیر و بمب افکن تنها براساس دستورات کاربر مستقر در پشت صفحه رادار تمامی مراحل برخاست ، تقرب بسوی هدف ، بمباران / رهگیری و فرود را انجام میدهد بعبارت بهتر ، خلبانان رزمی در ساختار آموزشی ارتش شوروی سابق / روسیه استقلال عمل کمتری را در صحنه رزمی در اختیار دارند بنابراین ، به زبان ساده نیروی هوایی روسیه به خلبانان خود آموزش نداده که به روشی مستقل و متمرکز بر ماموریت نظیر آنچه که در نیروی هوایی سلطنتی یا نیروی هوایی فرانسه دست به اجرای ماموریت بزنند. درعوض ، به خلبان روسی یاد داده شده که برای اجرای همه مراحل پروازی شامل برخاستن از روی باند ، تا اوجگیری ، اجرای مانور ، شلیک موشک و حتی خروج از منطقه نبرد ، به شکل متمرکز زیرنظر کنترلر زمینی عمل نمایند. در نتیجه هنگامی که عملیات تهاجمی مسکو در داخل خاک اوکراین آغاز شد ، نه مهارت های حرفه ای پرواز نزد خلبانان وجود داشت و نه درک کافی میان فرماندهان نظامی نیروی هوایی روسیه دیده می شد که بتوانند مولفه های COMAO را به منظور تسهیل عملیات سرکوب/ انهدام شبکه پدافند هوایی اوکراین اجرا کنند . درعوض ، جنگنده های روسی برای اجرای ماموریتهای گشت هوایی رزمی (CAP) به پرواز در می آمدند ، مهمات محمول خود را رها کرده و به پایگاه مبداء بازمی گشتند و در بهترین حالت ، شاهد پروازهای زوجی جتهای پشتیبانی هوایی بودیم که برای ضربه زدن به نقاط حیاتی به شکل انفرادی اعزام می شدند. با توجه به مواردی که بیان شد ، ناتوانی روسها در اجرای مولفه های COMAO و به تبع آن عدم موفقیت کامل در اجرای ماموریتهای سرکوب / انهدام شبکه دفاع هوایی اوکراین نمی بایست برای تحلیلگران غربی مساله ای غافلگیرکننده باشد چرا که ارتش شوروی و سپس ارتش روسیه برای دهه هاست که بر روی ساختار دفاع هوایی یکپارچه زمینی خود به منظور کنترل آسمان منطقه نبرد در یک درگیری احتمالی با ناتو تکیه دارد و مسکو با بررسی تجارت ثبت شده عملکرد نیروی هوایی کشورهای غربی از طوفان صحرا تا لیبی تلاش کرده تا سازمان رزمی خود را به گونه ای اولویت بندی کند که مانع از نفوذ جتهای مهاجم به آسمان خودی گردد در حالی که ناتو از پایان جنگ سرد تا کنون سرمایه گذاری بسیار محدودی را برای افزایش قابلیتهای نفوذ خود به درون این شبکه صورت داده است. راست : غلاف اسنایپر چپ : غلاف لایتینینگ بدین ترتیب ، محدودیتهای نیروی هوایی روسیه در حوزه هایی نظیر اجرای ماموریتهای پشتیبانی نزدیک هوایی و همچنین ماموریتهای ممانعت هوایی با توجه به کمبود فزاینده مهمات هدایت دقیق و همچنین سامانه های هدایت ماهواره ای گلوناس/ جی پی اس نباید چندان برای تحلیلگران غافلگیر کننده باشد. درواقع نیروی هوایی کشورهای غربی با توسعه غلاف های هدفگیری نظیر اسنایپر یا لایتینینگ-3 به شکل خاص تاکتیک های پشتیبانی نزدیک هوایی خود را بهبود بخشیده اند تا امکان شناسایی ، کشف و تعیین موقعیت را از یک فاصله و ارتفاع معین برای خود فراهم کنند تا همواره خارج از برد موثر سامانه های دفاع هوایی روسها قرار گیرند ولی روسها تا امروز کمتر به سراغ چنین فناوری هایی رفته اند و طبیعتاً فقدان چنین قابلیتی نزد روسها باعث بروز مشکلات زیادی شده و می شود. راست : غلاف SLOT-25 چپ : غلاف PLATAN سوخو-34 بعنوان مثال ، یک جت دوموتوره با قابلیتهای بالای هوابه زمین نظیر سوخو-34 با وجود دراختیار داشتن یک غلاف الکترواپتیکی جمع شونده لیزری با شناسه PLATAN تنها یک دید بسیار محدود روبه جلو را در اختیار خلبان قرار می دهد که فاقد سامانه های حرارتی دید درشب یا آب و هوای بد است . علاوه براین ، محدودبودن زاویه دید این غلاف ، توان تمرکز بصری ( زوم ) محدود تری را نسبت به نمونه های غربی فراهم می آورد و این خلبانان فولبک را مجبور می کند تا برای انهدام دقیق هدف ، بیشتر به آن نزدیک شوند که این به شکل طبیعی ، بار کاری و مسیر پروازی که باید طی شود را افزایش می دهد . این مساله برای جتهای سوخو-35 و سوخو-30 اس ام ، شرایط نابهنجارتری را به نمایش می گذارد چرا که خلبانان روسی برای اجرای حملات دقیق تنها می توانند روی مهمات هدایت ماهواره ای تکیه کنند و عدم وجود غلافهای الکترواپتیکی یا مادون قرمز می تواند محدودیتهای بسیار جدی را برای آنها پدید آورد. از سویی دیگر ، حسگرهای موجود برای مهمات محمول این جنگنده ها نیز بدلیل محدودیت های وزنی ، حجمی و همچنین فناوری امکان جایگزینی با غلافهای مستقل را نداشته و عملکرد بسیار پائین تری را نسبت به نمونه هایی نظیر PLATAN یا SOLT-25 به نمایش می گذارند . اکنون سئوال این است که چرا نیروی هوایی روسیه عملکردی متفاوت را در صحنه جنگ سوریه از خود نشان داد ؟ پاسخ به این سئوال دراین واقعیت نهفته است که درسوریه ، جتهای روسی می توانستند عملیات بمباران خود را خارج از برد موثر سامانه های دفاع هوایی دوش پرتاب انجام دهند و این فرصت خوبی را در اختیار خلبان می گذاشت تا هدف را سرفرصت کشف کرده و با فراغ بال اقدام به بمباران آن نماید. حتی در چنین شرایطی نیز نیروی هوایی روسیه صرفاً از مهمات سقوط آزاد استفاده می کرد و اهداف نیز تنها ماهیت ثابت داشته و به حومه شهرهای محاصره شده ، محدود می شدند. علاوه براین ، گروه های شورشی سوری ، توانایی تسلط بر هوا را نداشته و تلاش آنها برای حفظ زمین زیر بمباران شدید نیروی هوایی روسیه به شکل مستمر با شکست روبرو می شد. ولی دراوکراین ناتوانی روسها در از میان بردن سامانه های دوش پرتاب متحرک مانع از آن شد که جتهای رزمی فراتر از خطوط مقدم و در عقبه ارتش اوکراین وارد عمل شوند و آسیب پذیری شدید جنگنده های روسی که می بایست در ارتفاع پائین علیه اهداف مورد نظر وارد عمل می شدند باعث شد تا خطرپذیری چنین ماموریتهای افزایش پیدا کند. درواقع ، خدمه بی تجربه روسی ، درحالی که غلاف های هدفگیری پیشرفته ای در اختیار نداشتند ، می بایست تنها بر روی داده های جمع آوری شده از پهپادها ، عوامل اطلاعاتی داخل ارتش اوکراین تکیه کرده یا تنها مبادرت به شلیک راکتهای آزادپرتاب برای انهدام اتفاقی اهداف مورد نظر ، آن هم تنها در امتداد خطوط مقدم می نمودند. بخش قابل توجهی از این محدودیتها نه از مشکلات ذاتی فناوری پیشرفته روسی بلکه از این واقعیت ناشی می شود که ارتش روسیه از دهه ها قبل تنها به اجرای آتش انبوه توپخانه ، اعزام دسته های بزرگ زرهی و آتش پیاده در سطح تاکتیکی و عملیاتی میدان نبرد تکیه داشته و برخلاف غربی ها ، سرمایه گذاری چندانی روی حسگرها ، تسلیحات و آموزش خلبانان خود صورت نداده است ( ارتش های غربی پس از دهه ها استفاده از نیروی هوایی بعنوان یک نیروی ضدشورش ، از یک مقطع زمانی به بعد دکترین نیروی هوایی خود را تغییر دادند و همین مساله موجب تغییرات گسترده در حسگرها ، مهمات و آموزش آنها شد ) که این درمجموع نشان میدهد که ضعف روسها در اجرای ماموریتهای پشتیبانی نزدیک هوایی نمی بایست چندان برای غربی ها غافلگیر کننده باشد. 3- چشم انداز تهدید نیروی هوایی روسیه در میان و بلند مدت با توجه به مواردی که پیش از این مورد بررسی قرار گرفت ، اکنون باید در ارزیابی قابلیتهای نیروی هوایی ارتش روسیه در برابر دارایی های رزمی نیروی هوایی اوکراین این مساله باید مورد توجه قرار گیرد که چرا شاخه هوایی ارتش روسیه هنوز تاثیر قابل توجهی را بر روند عملیات زمینی نگذاشته است . اولین و مهمترین عامل موجود ، عدم موفقیت روسها در ایجاد برتری هوایی بر فراز صحنه نبرد و درعمق خطوط دفاعی ارتش اوکراین است که می توان اکنون چنین وضعیتی را به فقدان مولفه هایی نظیر COMAO و ارائه ترکیب مناسبی از سرکوب/ انهدام پدافند هوایی ارتش کیف و درنهایت فعال بودن سامانه های متحرک دفاع هوایی اوکراین مربوط دانست . این وضعیت از آنجایی اهمیت دارد که آیا اوکراین می تواند همچنان پوشش دفاع هوایی خود را در برابر حملات روسها حفظ کند یا خیر . ارتش اوکراین تعداد قابل توجهی از سامانه های سام-11 و سام-8 خود را از دست داده که بیشترناشی از حملات پهپادی ، توپخانه ای و حتی بالستیکی است در حالی که میزان مصرف بالای مهمات برای رهگیری مستمر پهپادها ، پرنده های بال ثابت ، بالگردها و بالستیک های روسی باعث شده تا پایداری شبکه دفاعی هوایی این کشور بشدت به کمک های نظامی غربی وابستگی پیدا کند . دومین عاملی که باید بدان توجه داشت ، اختلاف فاحش میان فناوری و کمیت نیروی هوایی ارتش روسیه و ارتش اوکراین است در حالی که بررسی عملیات روسها درسوریه نشان میدهد که اگر نیروی هوایی روسیه بتواند شرایط اجرای پرانه های رزمی را در ارتفاع متوسط بدست آورد ، امکان حملات سنگین و غیرقابل توقف علیه مواضع ثابت ، شهرها و زیرساختهای حیاتی دشمن را در اختیار داشته و این بدان معناست که نیروی هوایی روسیه همچنان یک خطرقابل توجه برای ارتش اوکراین بشمار می آید .درواقع نیروی هوایی روسیه با حفظ و ارتقاء روند فعلی بتدریج حملات بیشتری را برعلیه عقبه ارتش اوکراین و دپوهای تسلیحاتی اوکراین اجرا خواهد کرد ولی اگر اوکراین بتواند پوشش فعلی دفاع هوایی خود را حفظ کند ، احتمال اینکه نیروی هوایی روسیه بتواند تغییری در روند جنگ ایجاد کند ، بسیار کم خواهد بود. رادار 48Ya6-K1 سومین مولفه قابل توجه برای بررسی ، تهدید نیروی هوایی روسیه علیه ناتو است که به گفته بخش قابل توجهی از کارشناسان اطلاعاتی این پیمان همچنان بدون تغییر باقی مانده است . بدین ترتیب ، دو عامل کلیدی روسها در ایجاد برتری هوایی برفراز خاک خود و همچنین تقویت شبکه دفاع هوایی این کشور که در جنگ اوکراین به شکل کاملا موثری عمل کرده اند ، می تواند همچنان برای ناتو دردسرآفرین باشد. بدین ترتیب باید این واقعیت را قبول نمود که سامانه های دفاع هوایی ارتش روسیه زمانی که بصورت یک شبکه یکپارچه عمل می کنند ، بسیار کُشنده بوده و این مساله بخصوص در خصوص شلیک های دوربرد سامانه اس-400 علیه جتهای اوکراینی درحال پرواز در ارتفاع کم تا هدایت جتهای خودی با استفاده از رادارهای 48Ya6-K1 تا حضور سامانه های سام-17 و 15 که به یک تهدید جدی برای پهپادها و بالگردهای اوکراینی تبدیل شده اند مصداق دارد . بدین سبب ، نیروی هوایی کشورهای ناتو باید بازنگری بسیار جدی را در حوزه قابلیتهای سرکوب/انهدام دفاع هوایی علیه سامانه های متحرک روسها را دردستور کار خود قرار دهند. چهارمین عامل پراهمیت ، بیلان موشکهای کروز هوا و دریاپایه ، ناوگان بمب افکن های دوربرد ، بالستیک های اسکندر است که بیش از گذشته باید مورد توجه ارتش های ناتو قرار گیرد. با این بیلان ، اکنون تهدید موشکهای کروز روسی به یک خطر جدید تبدیل شده که با اضافه شدن هایپرسونیکهای هواپایه رسماً زنگ هشداری برای ناتو محسوب می گردد. این دارایی ها به مسکو اجازه می دهد تا پایگاه های هوایی و زیرساختهای استراتژیک غرب را با مهمات هدایت دقیق که فاقد پدافند هوایی موثری هستند را پس از دهه ها برتری هوایی بی چون و چرای ارتش های عضو ناتو مورد هدف قرار دهند که این مساله در جریان حملات زمستانی نیروی هوایی روسیه علیه زیرساختهای انرژی اوکراین بخوبی مشاهده گردید. این بمباران ها ذخایر روسها را تا حدود زیادی خالی کرده ولی اکنون ارتش روسیه می تواند ماهانه 6 تیر موشک بالستیک اسکندر و حدود 40 تیر موشک کروز را تولید کند و اگر تحریم های غرب نیز لحاظ شود ، مسکو می تواند تنها در عرض چند سال دوباره به وضعیت قبل از فوریه 2022 بازگردد. ولی اگر این تحریم ها موثر واقع شوند میتوان امیدوار بود که روسها نتوانند به موقع توان خود را بازیابند ولی اگر چین وارد معادله فوق گردد ، وضعیت برای غرب چندان امیدوارکننده نخواهد بود. پنجمین مساله ای که باید بدان توجه نمود ، ناوگان جنگنده- رهگیرها ، بمب افکن ها ، جتهای ضربتی و بالگردهای ارتش روسیه است که براساس تجربه اوکراین کارایی آنها در اجرای موثر عملیات سرکوب/ انهدام پدافند هوایی چندان جالب توجه نیست و تقریبا به شکل قطعی امکان دستیابی به برتری هوایی در یک نبرد رودرو با نیروی هوایی ارتش های غربی را ندارند ولی این مساله پیش از فوریه 2022 نیز نزد سازمان های اطلاعات نظامی غربی مشخص شده بود و بعید است که روسها بتوانند در یک آینده نزدیک این وضعیت را معکوس کنند چراکه اصلاح روند پیشین تنها به اضافه شدن قابلیت های COMAO ، آموزش های پایه های خلبان ها و زمان کافی جهت ارتقاء مهارت های حرفه ای خواهد داشت ولی در حال حاضر تهدید جدی نیروی هوایی روسیه ، توان ضربتی دوربرد آن است که تا حد بسیار زیادی در اوکراین موثر واقع شده و ضربات قابل توجهی را به ساختار نظامی اوکراین وارد کرده است. ششمین موردی که باید آن را در تحلیل ها حساب کرد ، علیرغم اینکه روسها ضعف های بسیار زیادی در حوزه های برنامه ریزی تاکتیکی و تبدیل آن به راهکارهای استراتژیک از خود نشان داده اند ، توان بالای نیروی زمینی این کشور در برابر وارد آمدن خسارات سنگین و مهارت حرفه ای آنها در متمرکز کردن آتش توپخانه و همچنین سطح حرفه ای قابل توجه در اجرای جنگ الکترونیک هنگام تهاجم یا دفاع است . بدین ترتیب ، در یک تخاصم جبهه ای بزرگ درآینده بر سرزمین های مورد مناقشه با ناتو ، روسها برای وارد کردن ضربات غیرقابل جبران ، چندان به مقابله با نیروی هوایی ارتش های غربی نیاز ندارند ، بلکه با تقویت شبکه پدافند هوایی خود و ترکیب آن با آتش سنگین توپخانه و درنهایت تهدید هسته ای میتوانند تا حدودی موفقیت های خود را تضمین کنند در نتیجه نیروی هوایی روسیه تنها یک نیروی مستقر در پشت شبکه دفاع هوایی خواهد بود تا با اجرای گشت های هوایی رزمی امکان حضور بمب افکن های حامل مهمات دوربرد ، اجرای آتش توپخانه سنگین را داشته باشد . تا اینجای متن ، خبری از مفهوم COMAO روسی نبود ولی ظاهرا از انتهای 2023 تا امروز میل بلاگرهای غربی به این نتیجه رسیده اند که روسها هم COMAO مخصوص به خود را توسعه داده اند به گفته این دسته از تحلیلگران ، نیروی هوایی روسیه با استفاده ترکیبی از جتهای سوخو-35/سوخو-34 ( و احتمالا سوخو-35 ) مسلح به موشکهای ضدرادار خا-58 یو و پرنده های حامل مهمات سری فاب ( سقوط آزاد و هدایت شونده ) علیه شبکه دفاع هوایی ارتش اوکراین یااهداف بشدت محافظت شده وارد عمل می شوند این صورتبندی ها توسط پرنده های پیش اخطار آ-50 پشتیبانی می شود که نقش کنترلر هوایی هواپایه را ایفا می کنند. ( ظاهرا نیروی هوایی روسیه از انتهای 2023 دسته های تهاجمی سوخو-34 حامل بمب را با اسکورت سوخو-35 های ضدرادار یا رهگیر به نبرد اعزام می کند ) در بلند مدت ، یک سئوال مهم پیش روی نیروی هوایی روسیه می ماند و آن ، احتمال ارسال فناوری حسگرهای پیشرفته ، مهمات و موشکهای هوابه هوا به محض اتمام عملیات رزمی دراوکراین از سوی چین به مسکو است . اگرچه وقوع چنین احتمالی باید پس از یکسری تغییرات بزرگ در روابط بین دوکشور امکان پذیر گردد ولی احتمال وابستگی روسیه به چین در حوزه نظامی مقداری دور از ذهن است ولی از دید چین ، وجود یک روسیه قوی بلحاظ نظامی ، تمرکز غرب را از بیجینگ دورتر می کند . درمجموع صنعت دفاعی روسیه با وجود تحریم ها به مدرن سازی سامانه های خود ادامه خواهد داد و نیروی هوایی روسیه نیز به جای سرمایه گذاری روی پهپادهای سنگین ، سوخو-57 یا بمب افکن پک-دا همچنان روی بهینه سازی ناوگان میگ-31 ، خانواده فلانکر ، سوخو-34 متمرکز خواهد بود. پی نوشت : 1- منبع : برگردان متن کامل گزارش مرکز تجزیه و تحلیل ایالات متحده ، واحد برنامه ریزی ، سیاست گذاری و استراتژی / مدیریت برنامه ریزی پژوهشی / آرلینگتون کانتی ، ویرجینیا / نیروی دریایی ارتش ایالات متحده 2- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند

راکت های چند منظوره RPG-7 صادراتی ایران موشک های ترموباریک (TBG-7&7V) مجهز به کلاهک کالیبر 105 میلی متری هستند که برای تخریب سنگرها، تونل ها، پناهگاه های زیرزمینی، مخازن و تاسیسات سوخت و نفت، ساختمان های آجری-دیواری و بتنی و همچنین ناتوانی نیروهای پیاده در داخل آنها طراحی شده اند. قدرت تخریب کلاهک به حدی است که می تواند موجودات زنده را در فضایی به وسعت 150 متر مکعب ناتوان کند. موشک ضد نفر (OG-7) مجهز به کلاهک تکه تکه شونده کالیبر 40 میلی متری است که برای از کار انداختن اهداف پوست نرم از جمله پیاده نظام واقع در مناطق باز و بسته، سنگرها، پناهگاه ها، ساختمان های دیوار آجری و خودروهای زرهی سبک طراحی شده است. موشک ضد زره (PG-7VR) مجهز به یک کلاهک سرجنگی با کالیبر 105 میلی متری است که برای از بین بردن انواع تانک ها و خودروهای زرهی مجهز به زره واکنشی انفجاری (ERA) طراحی شده است. موشک ضد زره (PG-7V) نیز توانایی مشابهی دارد جزئیات:

بسم ا... پایان صبر مسکو ؟!!!! مواجهه جنگنده های سوخو-27نیروی هوایی روسیه با بدون سرنشین های ام کیو-9 ریپر نیروی هوایی ارتش ایالات متحده در تازه ترین برخورد سخت افزاری میان ناتو و روسیه که در حاشیه جنگ اوکراین رخ داد ، نیروی هوایی ارتش ایالات متحده مدعی شده که یکفروند پهپاد ام کیو-9 ریپر این نیرو پس از برخورد با یک فروند جنگنده روسی سوخو-27 در دریای سیاه سقوط نمود . براساس داده های منتشر شده از سوی سرویس های خبری ، فرماندهی نیروی هوایی ایالات متحده معتقد است که این حادثه در نتیجه رهگیری غیر حرفه ای این بدون سرنشین توسط رهگیرهای روسی رخ داده است (در مجموع همه آماتور هستند وفقط نیروی هوایی آمریکا هست که حرفه ای عمل می کند !!! ) مسیر پرواز احتمالی ام کیو-9 ساقط شده طبق آخرین بیانیه منتشرشده از سوی فرماندهی اروپایی ناتو ( EUCOM) این برخورد در ساعت 7:03 دقیقه روز 14 مارس 2023 به وقت محلی اتفاق افتاده وبه ادعای این منبع ، سوخو-27 های روسی با ملخ این پهپاد برخورد کرده که این باعث شد تا کاربران این پهپاد ، مجبور شوند بدون سرنشین نامبرده را برفراز دریای سیاه ، رها کنند . به گفته این منبع ، سوخوهای روسی برای چند مرتبه ، سوخت جت را بر روی این پهپاد پاشیده و در زمان پرواز جمع با این پهپاد ، به شکل غیر حرفه ای عمل نموده اند .اگرچه هنوز انگیزه خلبانان روسی از این کار مشخص نیست ولی مقامات آمریکایی هنوز عمدی از این کار از سوی نیروی هوایی روسیه ، برداشت نکرده اند .درهمین رابطه ، یکی از مقامات نیروی هوایی به شکل غیر رسمی اعلام نموده که روسها به شکل عمد قصد سرنگونی این پهپاد را داشته اند ولی به نظر می رسد این برخورد تنها یک ناتوانی در کنترل پرنده بوده است . با این حال هنوز مشخص نیست که این ام کیو-9 از کدام مبداء و یگان نظامی برفراز دریای سیاه پرواز می کرده ولی گفته میشود نیروی هوایی ارتش ایالات متحده هم اکنون زیرساختهای متعددی را در خاک رومانی و حتی پایگاه دریایی سیگونلا ( ایتالیا ) در اختیار دارد و به تقریب مدتها قبل از شروع عملیات نظامی ارتش روسیه در اوکراین ( فوریه 2022 ) این پهپادها عملیاتهای استاندارد اطلاعاتی ، شناسایی و نظارتی را در منطقه فوق الذکر دنبال می کردند . به همین دلیل برخی معتقدند که این ام کیو-9 ، احتمالا جمعی دسته یکم از گروه عملیاتی سی و یکم نیروی هوایی ایالات متحده است . ام کیو-9 از سویی دیگر ، وضعیت سوخو-27 روسی که گفته شده به این پهپاد برخورد کرده مشخص نیست . پس از برخورد ، فیلم ویدئویی برای چند ثانیه قطع شد و مشخص نگردید که به جنگنده روسی چقدر آسیب وارد شده ولی این که جنگنده فوق به پایگاه مبداء خود بازگشته ، صحت دارد . در همین رابطه ، گزارش های تایید نشده ای در خصوص فرود یکفروند سوخو-27 در یک پایگاه هوایی مستقر در کریمه منتشر شده که گفته میشود این پایگاه محل استقرار هنگ رهگیر 38 نیروی هوایی روسیه بوده که به جنگنده های سوخو-27 اس ام مجهز است . علاوه براین هنوز مشخص نیست که ارتش ایالات متحده پس از حادثه اقدامات خاصی را انجام داده یا نه ولی به گفته یکی از مقامات نیروی هوایی ، این نیرو با روسها به شکل مستقیم تماس نگرفته ولی از اینکه سایر مقامات چنین ارتباطی را برقرارکرده اند یا خیر نیز اطلاعاتی وجود ندارد . رهگیری هواگردهای اطلاعاتی ناتو ( آریز اوریون - سمت راست ) و بمب افکن های بی -52 ( سمت چپ ) توسط رهگیرهای روسی سخنگوی وزارت امورخارجه ایالات متحده نیز در کنفرانس مطبوعاتی پس از این حادثه بیان نمود که این کشور با شرکای خود در اروپا تماس برقرار نموده تا ماوقع را با آنها درمیان گذارد . علاوه براین ، وزارت امورخارجه نیز با روسها در تعامل است و احتمالا سفیر این کشور به وزارت امورخارجه احضار می شود تا مراتب اعتراض شدید واشنگتن به مسکو ابلاغ شود .ژنرال جیمز هکر ، از نیروی هوایی ارتش آمریکا نیز اعلام نموده که ام کیو-9 ساقط شده در حال اجرای یک ماموریت عادی برفراز دریای سیاه بود که توسط جنگنده های روسی رهگیری شد و پس از مورد اصبت قرار گرفتن ، ساقط گردید .پیش از این ، وزارت دفاع بریتانیا در اکتبر 2022 مدعی شد بود که سوخو-27 های روسی حداقل یک تیرموشک را بسوی هواگردهای اطلاعاتی RC-135W ریوت جوینت نیروی هوایی سلطنتی شلیک کرده بودند که هرگز مشخص نشد این کار چه دلیلی داشته و سرانجام آن چه شده است . به همین دلیل پس از آن جنگنده های یووفایترتایفون نیروی هوایی سلطنتی ، برای اسکورت این هواگردها اعزام شدند . علاوه براین ، درسال 2019 نیز نیروهای مسلح ایران پس از مدتها انجام ماموریتهای اطلاعاتی ، یکفروند بدون سرنشین آرکیو-4 ان را برفراز خلیج عمان سرنگون نمودند که البته به تنش چندانی منجر نشد.با این حال ، دریای سیاه ، اکنون یک محیط پرتراکم هوایی و دریایی است که به شکل طبیعی خطرات زمان جنگ را بخود می بیند ، هر چند برخی معتقدند که این حادثه ، احتمالا جرقه ای برای تشدید درگیری ها بر سرمناقشه اوکراین است و این حادثه شاید اخطاری باشد از سوی پوتین به کشورهای غربی که کمک های نظامی به کیف را کاهش دهند . هر چند این داستان ادامه پیدا خواهد کرد . پی نوشت : 1- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند. بن پایه 1

بسم ا... شمشیر داموکلس تسلیحات ارزان قیمت اوکراین- ناتو و معضل دفاع در برابر سامانه های تهاجمی کم هزینه مقدمه : جنگ اوکراین به استثنای عوامل شروع آن ، درسهای بسیار مهمی را برای تحلیلگران نظامی و ارتشها در حوزه تنوع فناوری بکار رفته درآن ، از خود برجای می گذارد . یکی از این درسهای بسیار پراهمیت که ممکن است حتی آینده صحنه نبرد را نیز تحت تاثیر خود قرار دهد ، رویارویی تسلیحات ساده و با هزینه بکارگیری پائین و بسیار پائین در برابر پیشرفته ترین تسلیحات دوطرف بشمار می رود و از سوی طرفهای درگیر نیز در مقیاس های متفاوت استفاده شده و همچنان می شود . با این وصف ، نقطه تمرکز تحلیل کارشناسان نیروی هوایی ارتش ایالات متحده ، پهپاد شاهد-131 و 136 ایرانی است که بتدریج انعکاس کاربرد آن در جنگ اوکراین به نشریات تخصصی غربی به گوش می رسد . متن حاضر ، تحلیل کاربرد این رده از جنگ افزارها در میدان نبرد اوکراین است و استراتژی آینده ارتش آمریکا را تا حدودی مورد بررسی قرار می دهد . ذکر این نکته ضروری است که این متن ، بازتاب دیدگاه نویسندگان آن بوده و برگردان آن که بطور اختصاصی برای انجمن میلیتاری صورت گرفته ، مورد تایید یا تکذیب نمی باشد و صرفا برای رصد مخاطبان محترم ارائه شده است . آغاز : یکی از مهیب ترین تسلیحاتی که ارتش روسیه هم اکنون در جنگ اوکراین آن را مورد استفاده قرار می دهد ، پهپادهای انتحاری پرسروصدا ( کنایه از صدای آژیرمانند پیشرانه سری شاهد ) ، کُند پرواز ملخدار محصول ایران است که به نوعی در حال تبدیل شدن به یک جنگ افزار کاربردی در نبرد فرسایشی دو طرف است . شاهد 131 و برادر بزرگترش ، شاهد -136 گرچه با فناوری بکار رفته در سامانه های تسلیحاتی پیشرفته ای نظیر موشک مافوق صوت آونگارد و بالستیک های دقیق اسکندر ، متفاوت است ولی به نسبت ، تاثیرگذاری موفق تری را به نمایش گذاشته و به موضوعی برای بررسی بیشتر تبدیل گردیده . در این میان ، پوتین جنگ را با هدف انصراف غرب از ارائه کمک های بیشتر به کیف آغاز نمود ولی در میانه راه ، روند ، معکوس شده و براساس داده های موجود حجم این کمکها کمیت بیشتری را بخود می بیند . اما متقابلا روسها برای ادامه این جنگ تسلیحات جدیدی را وارد صحنه کردند که یکی از آنها سخت افزارهای بدون سرنشین ایرانی است . ارتش اوکراین نیز از ابتدای ورود این سامانه ها همواره مدعی بوده که تعداد زیادی از آنها را سرنگون نموده ولی این پهپادها به انداز کافی از خط پدافند هوایی ارتش اوکراین عبور نموده و موفق شده اند تا بخش قابل توجهی از شبکه برق اوکراین را از دور خارج کنند . این مساله یعنی کاربرد پهپاد و در کنار آن مهمات پرسه زن روسی ، توان پدافند هوایی ارتش اوکراین را بخود مشغول کرده و درحال فرسوده کردن آن است ،در حالی که ارتش روسیه نیز بدلیل کاهش ذخایر تسلیحات دوربرد خود قادر نیست تا در حجم بالا ، از این فناوری ها استفاده نماید . در همین زمینه ، برنارد هادسون ، مدیرسابق دپارتمان مبارزه با تروریسم !!!! سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا ، در جریان یک سخنرانی در مرکز بلفر دانشگاه هاروارد مدعی گردید که نیروی هوایی دیگر به فرودگاه نیاز ندارد ! به گفته وی ، نگران کننده ترین تحولات ممکن است هنوز رونمایی نشده باشد ( احتمالا منظور صدور سامانه های پیشرفته تر از سوی ایران .م ) و کاخ سفید نیز هشدار داده که دستیابی روسها به این بدون سرنشین ها اولین گام در شروع یک مشارکت دفاعی همه جانبه بین مسکو و تهران است که می تواند به ایجاد خط تولید مشترک در خاک روسیه و افزایش همکاری های امنیتی دوطرفه منتهی گردد . درواقع ، اقدام روسیه برای ارائه پشتیبانی فنی به نیروهای مسلح ایران ، یک گردنه خطرناک و غافلگیرکننده در جنگی است که تا کنون منجر به انهدام بیشتر از 1000 دستگاه تانک روسی و کشته شدن هزاران نفر از دو طرف شده و در این میان زرادخانه غرب نیز بدلیل ارسال کمک های همه جانبه در حال تهی شدن است . این روند می تواند به توانمندی های ایران برای تهدید نیروهای آمریکایی و شرکای آنها در خاورمیانه منجر شود . علاوه براین ، تهران این فرصت را خواهد داشت که تحریم های بین المللی را بهتراز گذشته مدیریت نماید . ویلیام برنز ، مدیر سی آی ای در 16 دسامبر به شبکه PBS چنین گفت : " بلحاظ تاریخی ، بی اعتمادی زیادی بین روسها و ایرانی ها وجود دارد ولی این دو اکنون بشدت به یکدیگر نیاز دارند و این موضوع بر روی جریان نبرد در اوکراین در حال تاثیر گذاری است و اگر ادامه پیدا کند ، میتواند انعکاس بسیار خطرناک تری را بر خاورمیانه داشته باشد و این مساله باید بسیار جدی گرفته شود " برنامه بدون سرنشین های ایرانی ، از دهه هشتاد میلادی و در جریان جنگ با عراق آغاز شد و در حالی که پیش از این ، ایران تحت حاکمیت پهلوی به بزرگترین مصرف کنند سخت افزارهای غربی تبدیل شده بود ،وقوع انقلاب در ایران ، بحران سفارت آمریکا در تهران ( اشغال لانه جاسوسی ) به یکباره باعث انجماد این بازار جذاب شد و ایران نیز درطول سالهای پس از آن با توسعه قابلیت های بالستیک خود ، در کنار رشد فناوری بدون سرنشین های رزمی و شناسایی نوعی بازدارندگی را برای خود فراهم آورد . اما روند توسعه فناوری بدون سرنشین های ایرانی به یکباره از سال 2019 یک جهش قابل توجه را بخود دید تا جایی که حتی موجب واکنش آژانس اطلاعات دفاعی شد . درهمان سال ، نمونه های بدون سرنشین ایرانی به تاسیسات ابقیق ( آرامکو ) حمله بردند و دوسال بعد نیز یک کشتی در سواحل دریای عمان هدف این نمونه ها قرار گرفت . این درحالی بود که هزاران فروند از این بدون سرنشین ها اکنون در اختیار شبه نظامیان عراقی ، سوری ، یمنی و لبنانی قرار گرفته و پایگاه های ارتش آمریکا از ابتدای سال 2021 تا کنون از سوی این پرنده ها مورد حمله قرار می گیرد . رایان برایست ، تحلیلگر پژوهشکده بنیاد دفاع از دموکراسی ( یکی از مراکز بدنام در حوزه براندازی نرم . م ) نیز معتقد است که ایران در حال حاضر توان نوسازی نیروی هوایی خود را ندارد که امکان رقابت با نیروی هوایی آمریکا را داشته باشد ( این مساله در پائین ترین سطح تحلیل نظامی در ایران از سالها قبل وجود داشته که ایران هر اندازه روی نیروی هوایی سرنشین دار سرمایه گذاری کند بازهم امکان رقابت با نیروی هوایی آمریکا را ندارد ، درواقع ایشان ، شيره را میل کردند و گفتند شيرين است .!!! .م ) علاوه براین نتوانست سخت افزاری پیشرفته ای را از چین یا روسیه خریداری کند ، پس بسمت شیوه های نامتقارن حرکت کرد و این روش ، ترکیب موشکهای بالستیک و بدون سرنشین های رزمی بود که می بایست اهداف را از راه دور مورد اصابت قرار دهد . ضمن اینکه ترکیب فوق می بایست به ارزان ترین شیوه ممکن صورت می گرفت ، چرا این کشور اقتصاد کوچکتری را نیز داشت . ژنرال کنت مکنزی با تمامی این اوصاف ، ژنرال کنت مکنزی ، فرمانده وقت سنتکام در جریان یک جلسه پرسش و پاسخ با کمیته نیروهای مسلح سنا در خصوص تهدید بدون سرنشین ها چنین گفت که ما و شرکای ما در حال بررسی رویارویی با یک تهدید جدید هستیم و برای اولین بار پس از جنگ کره ، ارتش بدون برتری هوایی کامل وارد صحنه نبرد می شود .!!! با افزایش تهدید بدون سرنشین ها ، ارتش آمریکا برای خنثی یا کاهش این تهدید ، شروع به اجرای برنامه های آموزشی برای انهدام پهپادهای مهاجم با موشکهای هوابه هوا نمودند که البته راه حلی بسیار پرهزینه ولی ضروری به نظر می رسد . اما در طولانی مدت ، ادامه چنین شیوه ای هزینه های بسیاری به ارتش امریکا وارد می کند چرا که در مقایسه بودجه بیشتری برای تولید موشکهای هوابه هوا باید صرف شود و این روند در مقایسه با هزینه تولید پهپاد ، منطقی نخواهد بود . به همین دلیل آموزش مقابله با این پهپادها ، به یکی از اولویت های ارتش تبدیل و برای برون رفت از این شرایط و مقابله با پهپادها ، راکتهای کوتاهبرد و خمپاره اندازها ، سامانه سی- رم (C-RAM) ابداع گردید و تلاش می شود تا فناوری آن بهبود پیدا کند . ژنرال الکسوس .جی.گرینکویچ ژنرال الکسوس .جی.گرینکویچ ، فرمانده واحدهای هوایی سنتکام نیز در پاسخ به ابهامات در این زمینه ، چنین معتقد بود: " راهبرد واحدهای هوایی سنتکام ، برای مقابله با تهدید سامانه های بدون سرنشین ایرانی ، از مرحله بازدارندگی آغاز میشود ( نکته جالب کاربرد واژه بازدارندگی است و نه آفند / دفاع .م ) بدین معنی که مجموعه های اطلاعاتی ما مراکز تولید ، حمل و نقل و ذخیره سازی این نوع تسلیحات را شناسایی می کند و نیروی هوایی نیز به شکل مرتب ، در حال اجرای تمرینات ضد پهپاد است و گاهی اوقات فرماندهی این واحدها ( منظور شخص خودش .م ) نیز دراین شبیه سازی ها مشارکت دارد . پی نوشت : 1- ادامه دارد ... 1- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند.

بخش دوم وپایانی نکته 1 : براساس ادعاهای این خلبان اوکراینی ، ظاهرا علت فعالیت محدود ناوگان بال ثابت نیروی هوایی اوکراین مشخص شده .. این نیرو از روی جاده ها یا بزرگراه های اوکراین عمل می کند . نکته 2 : ظاهرا این خلبان اوکراینی خیلی خوش اشتها شده .. در ادامه متن می تونید این خوش اشتهایی را در گزینه های دلخواه بیان شده ، رصد کنید نیاز بیشتر و بیشتر به جتهای رزمی جدید : جویس در ادامه مصاحبه خود چنین مدعی شده : البته نیروی هوایی اوکراین بشدت نیازمند جنگنده های جدیدی است که البته این در کمیت نباید تعریف شود بلکه کل این روند مربوط به حوزه کیفیت است . متحدین اوکراین می توانند ده ها فروند سوخو-25 یا سوخو-24 و مهمات و موشکهای غیر هدایت شونده را تحویل ما دهند ولی این روند به اندازه کافی موثر نخواهد بود و بطور طبیعی اوکراین برای مقابله با روسیه نیازمند فناوری پیشرفته تر و با دقت های بالاتر است . سوخو-25 نیروی هوایی اوکراین این مورد ، ناظران نظامی را به بحث همیشگی تحویل جنگنده های جدید به نیروی هوایی اوکراین منتقل می کند . به اعتقاد تحلیلگران نظامی غربی ، بلحاظ فناوری و تجهیزات ، آنچه که برای جویس و همکارانش اهمیت بیشتری دارد ، جنگنده ای است که در ماموریتهای هوابه هوا و هوابه زمین ، دقت و مرگ آوری همزمانی را ارائه دهد . با درنظر گرفتن این موضوع ،وعده تحویل تعداد بیشتری میگ-29 ، شامل فالکروم های دست دوم اسلواکی تنها یک راه حل موقت به نظر می رسد که البته بعنوان جبران کننده تلفات روزمره ارتش اوکراین مسیر به نسبت سهل الوصولی است ، هرچند پیشنهادات مربوط به انتقال میگ-29 های لهستانی و بلغاری هنوز مسکوت مانده و پاسخی از کیف شنیده نشده است . درواقع امر ، نیاز نیروی هوایی اوکراین به وجود قابلیت بیشتر برای اجرای حملات هوابه زمین بخصوص در محور خرسون که درآن فراگفوت های اوکراینی برای شلیک راکتهای غیرهدایت شونده که کارایی بسیار پائینی را به نمایش می گذارد ، بکار گرفته می شوند ، بشدت احساس شد . سوخو-25 نیروی هوایی چک جویس در خصوص عملیات سوخو-25 های نیروی هوایی اوکراین مطلب جالبی را نقل قول نمود که گرچه این هواگرد برای پشتیبانی نزدیک ساخته شده ولی بدلیل حمل مهمات غیر دقیق خدمه این هواگرد بطور دائم در خطر ساقط شدن قرار دارند ، بخصوص اینکه در چند ماه اخیر ، تعداد جتهای ساقط شده برفراز رودخانه حائل میان خطوط دفاعی روسها و ارتش اوکراین ( احتمالا دنیپرو.م ) بشدت بالا رفته و پدافند هوایی ارتش روسیه به سادگی مانع از حملات این هواگردها می شوند . میگ-29 نیروی هوایی بلغارستان به گفته این خلبان اوکراینی ، با توجه به این وضعیت ، تحویل یک جت رزمی چند منظوره یک اولویت حیاتی برای نیروی هوایی اوکراین است و این هواگردها می تواند برای نجات جان بیشتری از سربازان و البته پشتیبانی از ضد حملات نیروی زمینی مورد استفاده قرار گیرد . این بدان معناست که نیروی هوایی اوکراین می بایست به جنگنده ای مسلح شود که ضمن وجود قابلیت حمل تسلیحاتی نظیر هارم ، توانایی حمل موشکهای راداری فعال را نیز داشته باشد . ولی به اعتقاد وی ، ترکیب این توانمندی های در جتهای رزمی موجود نیروی هوایی نظیر فالکروم یا فلانکر بسیار وقت گیر ، پرهزینه بوده و احتمالا امکان استفاده از همه توانمندی های آن نیز وجود نخواهد داشت و در مورد هارم نیز ظاهرا روند با سختی بسیار بالایی انجام شده است . میگ-29 نیروی هوایی لهستان با این حال جویس معتقد است که پنتاگون در حال همسوسازی خود با نیازهای نیروی هوایی اوکراین است ولی اینکه چگونه این نیازها باید تامین شود هنوز مساله بسیار پیچیده است . علاوه بر این ، وی مدعی شده که علاوه بر تامین سخت افزار هواپایه و دفاع هوایی ، متحدین این کشور باید تامین سامانه های رفاهی ارتش اوکراین و بخصوص نیروی هوایی را نیز برعهده بگیرند . چرا که پرسنل عمدتا در شرابط بسیار بد و در اغلب مواقع در مزارع و کنار حیوانات زندگی می کنند و این درحالی است که همزمان باید برای زنده ماندن و هم بیرون راندن روسها تلاش صورت گیرد . طرح دیجیتالی از سوپرهورنت نیروی هوایی اوکراین او همچنین اعتقاد دارد که نه تنها برای نیروی هوایی ، بلکه برای شاخه هوایی نیروی زمینی ( هوانیروز ) اوکراین نیز باید تجهیزات جدید فراهم آورد و تحویل میل-24 های دست دوم جمهوری چک در کنار ارسال بالگردهای میل-17 از ایالات متحده کافی نیست و باید چیزی در سطح بالگردهای AH-1W یا AH-1Z تحویل شود ..!!!! البته تحویل بالگرد آپاچی بهترین راه حل محسوب می شود ولی سوپرکبرا می تواند راه حل میانه ای باشد . راست : بالگردهای میل-24 اهدایی جمهوری چک چپ : بالگردهای سابق نیروی هوایی افغانستان که به ارتش اوکراین تحویل شده در همین رابطه برخی منابع معتقدند که فرمانده نیروی هوایی اوکراین در حال بررسی چگونگی تامین جنگنده های جدید برای نیروی هوایی است ولی ظاهرا هیچ راه حل سریعی برای این کار وجود ندارد و مسائل مختلف فنی ، آموزشی وزیرساختی وجود دارد و جویس مدعی شده ،اگر بخش نظامی همواره پشتیبان ماست ولی بخش سیاسی کشورهای متحد اوکراین هنوز حمایت کافی را ارائه نکرده است . درنهایت امر ، به گفته وی ، این یک معامله بسیار خوب خواهد بود ، چرا که تعداد زیادی اکنون مورد نیاز نیروی هوایی و زمینی اوکراین بوده و برای سالهای طولانی این معامله ادامه خواهد داشت و این برای همه بهتر است که نیروی هوایی روسیه را در شرق اوکراین رهگیری کنیم و نه در مرز با لهستان ...!!! راست : طرح دیجیتالی اف-16 نیروی هوایی اوکراین چپ : جنگنده اف-16 شاهین شکاری به گفته این خلبان اوکراینی ، میان گزینه های نسل چهارم موجود ، هواگردهای عملیاتی نظیر گریپن ، سوپرهورنت یا اف-16 انتخاب های خوبی محسوب می شوند ولی اف-16 بدلیل تعداد عملیاتی افزون تری که دارد و همسایگان اوکراین نیز از آن استفاده می کنند ، بهترین نمونه به نظر می رسد . در مورد گریپن ، توانایی این جنگنده در اجرای عملیات در شرایط سخت می تواند گزینه بعدی باشد . درواقع نیروی هوایی اوکراین با استفاده از فالکروم ها و فلانکرها از روی جاده ها نیز به پرواز در می آیند ولی این موارد بصورت محدود صورت می گیرد . ولی گریپن دسترسی محدودتری دارد اما در مقابل تعداد اف-16 های بیشتری تولید شده و با توجه به امکان نصب قابلیتهای تسلیحاتی و دفاعی متنوع می تواند انتخاب واقع بینانه تری باشد . این جنگنده به مانند لِگو ( اسباب بازی ساختنی ) میتواند سامانه های مختلفی را حمل کند واین برای نیروی هوایی اوکراین اهمیت زیادی دارد . طرح دیجیتالی از گریپن های نیروی هوایی اوکراین از سویی دیگر ، یکی از گزینه هایی که جویس با حسرت بدان نگاه می کند ، وجود موشکهای هوابه هوای فاند است که میتواند تاثیر بسیار زیادی را بر روی عملکرد نیروی هوایی روسیه از خود برجای گذارد . در واقع با مسلح شدن اوکراین به این مهمات ،نخست نیروی هوایی روسیه در آسمان اصلی خود حبس می شود ، سپس حریم هوایی اوکراین زیر کنترل قرار گرفته ، بعد از آن نیروی زمینی پشتیبانی بیشتری دریافت می کند و پس از آن می توان کمی تفریح نیز نمود و این بدان معناست که روسها را در حریم هوایی خودشان تحت فشار گذاشته و کاری خواهد شد که حتی در آسمان خودی نیز احساس راحتی نکنند . موشک هوابه هوای AIM-120 آمرام در همین رابطه ابهامی پیش خواهد آمد که فرضا سوئد همراه با گریپن ها ، موشکهای میتئور را نیز تحویل خواهد داد ؟ یا اگر قرار باشد نمونه های جدیدی تولید شود ، این کار بلحاظ سیاسی امکان پذیراست ؟ یا اینکه تحویل AIM-120 را می توان محتمل تر دانست ؟ نیروی هوایی اوکراین اکنون با آمرام آشناست و ترتیبات لجستیکی آن راحت تر خواهد بود .به گفته جویس ، نیروی هوایی اوکراین بیش از گذشته و قبل از اینکه دیر شود و وضعیت زمین عملیات به ضرر کیف بحرانی گردد ، به این جنگنده ها نیاز دارد و اکنون نیز وضعیت به گونه ای است که امکان پشتیبانی هوایی از نیروی زمینی تنها بصورت محدود وجود دارد ولی با دریافت جتهای نسل چهارم ، امکان تغییر مسیر بازی را می توان محتمل دانست. پی نوشت : 1- منبع 2- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند.

ستیز از پائین به بالا دفاع هوایی پس از جنگ در اوکراین یکی از تحولات قابل توجه در جنگ میان روسیه و اوکراین ، ناتوانی نیروی هوایی روسیه در دستیابی به برتری هوایی در میدان نبرد به غم برتری فنی و کمّی آن در میدان نبرد بود . اگر چه نیروی هوایی اوکراین به شکل موردی وارد صحنه نبرد شده و اقدام به اجرای حملات زمینی علیه پدافند هوایی و واحدهای ارتش روسیه می نمودند ، اما سامانه های دفاع هوایی مستقردر کیف ، به مانند چتری ، فضای هوایی این شهر را به گونه ای پوشش داده بودند که نیروی هوایی روسیه با تجهیزات و فناوری موجود خود نتوانست به شکل موثر وارد آن شده و یا حتی از ایمن سازی آسمان منطقه نبرد نیز تا حدودی ناتوان بود. به همین دلیل ، درس های آموخته شده از این نبردها ، پیامدهای قابل توجهی را برای طراحان نظامی و شرکتهای تسلیحاتی به منظور احیای برنامه های متوقف یا کنار گذاشته خود بویژه در حوزه قابلیتهای دفاع هوایی کوتاهبرد ( SHORAD) خواهد داشت . براساس آنچه که منابع مختلف ثبت کرده اند ، نیروی هوایی روسیه تا امروز ( نوامبر 2022 ) در طول اجرای حملات هوایی ، پشتیبانی نزدیک ، نزدیک به 117 فروند هواگرد سرنشین دار بال ثابت و بالگرد خود را از دست داده اند و این هشداری برای سایر ارتش های محسوب می شود . دوش پرتاب ها و بدون سرنشین ها براساس روند عملیات نظامی از میانه های دهه شصت میلادی (قرن 20 ) تا امروز ، توسعه فناوری و گسترش سخت افزارهای دفاع هوایی دوش پرتاب (MANPAD) موجب افزایش آسیب پذیری بالگردها و هواگردهای پشتیبانی نزدیک شده است . این بدان معنی است که هر سرباز پیاده نظام با حداقل آموزش و مسلح شدن به چنین سامانه هایی توانایی درگیر شدن با تهدیدات هوایی در یک شعاع 4 مایلی ( حدود 6.4 کیلومتری) را می دهد تا ضمن محدود کردن مانور توان هوایی دشمن ، مانع از تاثیر گذاری برتری هوایی نیروی متخاصم ، بر روند عملیات نیروهای خودی گردد . بعنوان مثال ، در حالی که تک غافلگیرانه هوانیروز ارتش روسیه به فرودگاه گوستمول با ضریب موفقیت بسیار بالایی اجرا شد ، اما واحدهای اوکراینی با مستقر کردن سامانه های دفاع هوایی کوتاهبرد دوش پرتاب ، تا حدودی مانع از ارسال نیروهای کمکی و تدارکات از راه هوا برای یگانهای روسی مستقر در این فرودگاه شدند . در همین رابطه ویدئوهایی متعددی که از روزهای اول نبرد منتشر شده نشان میدهد که ارتش اوکراین در مقیاس وسیع از سامانه های استرلا-2 و ایگلا علیه بالگردهای روسی بهره می بردند . با این وصف ، صرف کاربرد سامانه های دوش پرتاب علیه تهدیدات هوایی کافی به نظر نمی رسد و می بایست به همراه آنها ، رادارهای متحرک با قابلیتهای اختصاصی کشف و شناسایی پهپاد نیز حضور داشته باشند تا حداکثر کارایی مورد نیاز بدست آید . همان طور که ارتش اوکراین نشان داد که ساقط کردن هواگردهای سرنشین دار و پهپادهایی با کالبد بزرگ ، به نسبت ساده است ، اما ورود ریزپهپادها یک چالش بسیار بزرگتر را پدید آورده ،ولی ، علیرغم سطح مقطع بسیار کوچک ، براحتی توسط رادارهای پدافند هوایی تاکتیکی از راه دور شناسایی می شوند و امکان انهدام آنها توسط سامانه های دوش پرتاب نیز وجود دارد با این وصف ، این سخت افزارهای تهاجمی بدلیل اندک بودن خروجی حرارتی خود ، به سختی توسط جستجوگرهایی دوگانه مادون قرمز / ماوراء بنفش قابل شناسایی بوده ، به همین دلیل ارتش اوکراین اجبارا برای مقابله با این فناوری بسمت سامانه های مختل کننده قابل حمل و شلیک با سلاح های سبک حرکت نمود . در همین رابطه ، با وجود اینکه تهدید پهپادها و ریزپهپادها در مقیاس جهانی به رسمیت شناخته شده ، اما ارتش ایالات متحده هنوز فاقد سامانه های دفاع هوایی کوتاهبرد برای مقابله با آن است . درواقع ، سیستم های مختل کننده ضد پهپاد باید تا کوچکترین واحدهای رزمی توزیع شوند و هر واحد نظامی در سطح " دسته " باید به یک تیم آموزش دیده شکارچی- قاتل مسلح به سیستم های دوش پرتاب و اخلاگر مجهز شود ،اما در بحبوحه بحران کمبود نیروی انسانی برای ارتش ایالات متحده ، چنین قابلیتهایی فعلا وجود ندارد . در نتیجه ، رسته های پیاده ، مهندسی و زرهی می بایست بتدریج به این آموزش ها و تسلیحات مسلح شوند تا شکاف موجود تا حد امکان پوشش داده شود . دفاع در برابر موشک های بالستیک تاکتیکی ، کروز و پهپادهای انتحاری در طول یکماه گذشته ( اکتبر 2022 ) تا کنون ، ارتش روسیه به شکل متمرکزگونه ای بر روی موشکهای بالستیک تاکتیکی ، کروز و همچنین پهپادهای انتحاری متوسل شده اند که بدون متوسل شدن به ناوگان بمب افکن های استراتژیک غیر قابل جایگزینی خود ، قابلیت حمله به عمق دفاع ارتش اوکراین را ایجاد نمایند . با این حال ، تا به امروز ، ارتش روسیه از حملات بالستیکی بر علیه مراکز شهری اوکراین یا مناطق تمرکز ارتش این کشور استفاده ننموده و مشخص نیست که این امر به چه دلیل صورت می گیرد و آیا این امر به منظور حفظ توان خود به منظور ایجاد بازدارندگی در سطح استراتژیک اتخاذ شده یا اینکه روند تولید به گونه ای است که امکان جایگزینی برای آنها وجود ندارد ، با این حال ، کاربرد موشکهای کروز و پهپادهای انتحاری مطلوبیت بیشتری پیدا نموده و این مساله به بزرگترین چالش برای کیف تبدیل شده است . این تاکتیک جدید که بصورت ترکیبی توسط کروزهای KH-101 و بدون سرنشین های شاهد-136 صورت می گیرد ، توجهات بین المللی را برای توسعه قابلیتهای پدافند هوایی در ارتفاع متوسط و بالا ( HIMAD) برانگیخته است . https://www.aparat.com/v/B3sQ0 سامانه های دفاع هوایی ارتفاع پائین ، جوجه اردک زشت تسلیحاتی ارتش ایالات متحده از زمان امضاء توافقنامه "کی وست " به سال 1948 که ماموریتها و مسئئولیتهای رزمی را میان ارتش و نیروی هوایی تازه تاسیس تفکیک نمود ، حوزه پدافند هوایی ، به موضوعی ناخوشایند برای ارتش ایالات متحده تبدیل شد . در یک روند کلاسیک ، نیروی زمینی ، به تقریب همه پرسنل و سخت افزارهای توسعه یافته در جنگ دوم جهانی را به ارث برد ، اما با توسعه فناوری و ظهور سامانه های دفاع هوایی موشکی ، این نیروی هوایی بود که تصمیم گرفت تا طراحی و سپس اجرای چنین ماموریتهایی را بر عهده گیرد . بدین ترتیب ، با افزایش رقابت میان نیروی زمینی و هوایی برسر خرید و استفاده از سامانه های گران قیمت ارتفاع متوسط و بالا ( HIMAD) یک شکاف قابل توجه در سازمان رزمی ارتش امریکا در توسعه و بکارگیری سامانه های ارتفاع پائین ( SHORAD) پدید آمد و تقریبا تمامی برنامه ها و پروژه های بلندپروازانه ای که در طول جنگ سرد طراحی شد ، بلحاظ فنی و تاکتیکی از نمونه های معرفی شده و توسط بلوک شرق پائین تر محسوب می شد . در این میان ، نیروی زمینی براساس اسناد بالادستی تدوین شده خود از سال 1945 تا کتابچه راهنمای میدانی 3-0 در حال حاضر ، فرض اصلی خود را بر ایجاد برتری هوایی برفراز میدان نبرد از سوی نیروی هوایی گذارده است که این مستقیما بدان معناست که در مقایسه با ارتش شوروی ، ارزش کمی برای توسعه سامانه های ارتفاع پائین در نظر گرفته می شد در حالی که متقابلا ، با معرفی سامانه پاتریوت در دهه هفتاد میلادی ، ارزش گذاری برای حوزه سامانه های ارتفاع متوسط و بالا به اوج خود رسید . با این وصف ، تلاش های مشخصی برای دستیابی به یک سامانه موثر ارتفاع پائین صورت گرفت که به تقریب ، اولین نمونه آن ، سامانه دفاع هوایی ام-247 "گروهبان یورک " بود که در ظاهر با مسلح شدن به دو قبضه توپ 40 م.م بوفورس که بر روی شاسی تانک ام-48 پاتون نصب شده بود ، سامانه موثری به نظر می رسید ، اما ، علیرغم همه تبلیغات صورت گرفته ، در جریان آزمایش های میدانی مشخص شد که این جنگ افزار ، از دقت کافی برخوردار نیست . در نمونه اولیه معرفی شده از این سامانه ، توپهای 40 م.م که بر روی یک برجک مستقر شده بودند ، به شکل خودکار تغذیه شده و هدفگیری توسط رادار مربوطه انجام می شد ، ولی به شکل تاسف باری ، خدمه امکان ردگیری و انهدام یک هدف پرنده بدون سرنشین ، حتی وقتی در یک خط سیر مستقیم به پرواز در می آمد را نداشتند و رادار نیز در اغلب موارد از قفل کردن بر روی اهداف عاجز می بود . علاوه براین ، سامانه های الکترونیک این جنگ افزارنیز دربرابر شرایط آب و هوایی نامساعد بشدت آسیب پذیر می نمود تا جایی که در جریان یک آزمایش ، که بعلت بارندگی ، روند عملیات ام-247 متوقف شد ، ناظران به طعنه از مدیران شرکت سازنده سئوال می کردند که آیا بعد از خشک شدن ، سیستم امکان فعالیت مجدد دارد یا خیر و حتی خبرنگار مجله آتلانتیک در اظهار نظری قابل توجه بیان نمود که آیا اروپا ( صحنه اصلی نبرد بین دو بلوک شرق و غرب .م ) منطقه ای باران خیز است یا خیر ؟!!!! مجموعه این مشکلات باعث شد تا پروژه ام-247 در سال 1985 به شکل مفتضحانه ای لغو شود . لغو این پروژه ، نیروی زمینی را مجبور نمود تا تلاش جدیدی را برای یافتن یک جایگزین موقت برای سامانه های قدیمی در دستور کار خود قرار دهد که در نهایت بررسی های انجام شده به ترکیب سه سامانه FIM-29 استینگر و تیربار ام-3 براونینگ و خودروی تاکتیکی هاموی انجامید که مجموعا سامانه دفاع هوایی کوتاهبرد آونجر (Avenger) نامیده می شد . اما این سیستم جدید برای تاکتیسین های نیروی زمینی چندان کامل به نظر نمی رسید و این اعتقاد وجود داشت که برای محافظت از یک ستون زرهی نمی بایست امیدی به کارکرد موثرآونجر بست ، به همین دلیل در تلاشی مجدد ، با برداشتن سامانه های ضد زره تاو از روی برجک نفربر برادلی ، دو جفت موشک دفاع هوایی استینگر را جایگزین آن نمودند که با شناسه Linebacker شناخته می شد . اولین حضور این سامانه ، در جنگ سال 2003 و تهاجم ارتش امریکا به عراق بود که بدلیل زمین گیر بودن نیروی هوایی ارتش عراق و تبدیل شدن جنگ به یک عملیات ضدشورش در سالهای بعد ، موثر بودن حضور چنین سامانه ای را در سازمان رزمی نیروی زمینی تا حدودی بی معنی می نمود ، چرا که به تقریب همه نفربرهای برادلی حاضر در عراق ، برای اسکورت کاروان های نظامی مورد استفاده قرار می گرفت . این مساله باعث شد تا درسال 2012 نیروی زمینی تصمیم بگیرد که کل سامانه های کوتاهبرد خود را ( به جز دو آتشبار عملیاتی مستقر در کره جنوبی و پادگان فورت براگ ) تحویل گارد ملی دهد . علاوه براین خرید استینگر تا سال 2005 به 139 قبضه کاهش پیدا نمود و پس از آن هیچ سفارشی داده نشد و درنهایت همه سامانه های کوتاهبرد نیروی زمینی تا سال 2014 از رده خدمتی کنار گذاشته شدند . در این میان ، گرچه روند آموزش سامانه استینگر برای یگانهای مانوری ارتش با محوریت تیپ 30 دفاع هوایی ( مستقر در پادگان فورت سیل ) از سال 2016 مجددا آغاز شد ، اما تلاشی برای جایگزینی آونجر صورت نگرفت تا اینکه به شکل موقت ، سامانه M-SHORAD ( بر روی پیکربندی چرخدار استرایکر ) معرفی گردید و در سال 2021 اولین نمونه های آن تحویل داده شد . نیروی زمینی نیزبا مشاهده قابلیتهای این سامانه جدید ، یک بودجه 500 میلیون دلاری را برای خرید 98 دستگاه از این نمونه اختصاص داد که برای تجهیز 4 گردان دفاع هوایی کافی به نظر می رسید و برنامه آن نیز تا سال 2023 تکمیل خواهد شد پی نوشت : 1- ادامه دارد 2-استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند .

یکی از بزرگترینشانسهای جین اختلاف کره و ژاین هست وگرنه هنه همسایگان چین اگر روز متحد شوند و یک ناتو اطراف چین درست کنند هیچ شانسی این کشور نخواهد داشت