درود بر جناب Skyhawk همه سیکرها به نحوی اویونیک حساب می شوند به غیر از سیکرهای اژدرهای دریایی. در مورد Avionics خدمت شما عرض کنم که یک روزی ما برای ساخت یا خرید یک کامپیوتر پرواز دچار مشکل بودیم و پروژه ها به صورت موردی و در جهت جایگزینی برخی از قطعات بود و سیستم به صورت کل دیده نمی شد. مدیر پروژه دفاعی یک کارت پردازشی دستش می گرفت و می گفت ما این را تست کردیم و کار کرد خواهش می کنیم این را برای ما کپی کنید. اما الان وضع فرق کرده است. یک نگاهی به طرح های پژوهشی زیر که هنوز در دست انجام و یا انجام شده است بیاندازید. در برخی از طرح های زیر خود من مشاور بودم یا نقش بسیار کم رنگ داشته ام پس می توانم حدس بزنم که دیگر طرح ها در چه وضعی است. http://research.vru.ac.ir/my_doc/research/tarhvezaratdefa.pdf اگر یک نگاه هم به رزومه های افراد بیکار یا در جستجوی درآمد بیشتر برای ادامه حیات بیاندازیم و تجربه های دفاعی آنها را ببینیم متوجه کمیت کار می شویم. مقالات دفاعی هم که بسیار و خارج از شمارش است. برای مثال 10 سال قبل از رونمایی فکور مقالاتی در مورد محاسبه قابلیت اطمینان فیوز موشک راداری هوا به هوا و کامپیوتر پرواز به زبان فارسی توسط دانشگاه های شهرستان چاپ شده است. https://ganj-old.irandoc.ac.ir/dashboard?page=3&q=آرایه+فازی+آنتن&qd=&sort_attr=1&sort_order=DESC&topic_1=1038555 https://ganj-old.irandoc.ac.ir/dashboard?q=اویونیک&qd[]=0 https://www.civilica.com/Papers-ICADI03=سومین-کنفرانس-ملی-اویونیک-ایران.html اما مشکل کجا است که شما احساس نمی کنید که در زمینه اویونیک ما کاری کرده ایم با اینکه کار زیادی شده که به صورت آشوبناکی مدیریت شده است. اویونیک در واقع مجموعه سخت افزار و نرم افزاری است (Embedded-system) که روی کامپیوترهای خاص منظوره که با هدف اختصاصی تولید شده اند برای صنعت هوایی با رعایت استانداردهای ایمنی کار می کنند. در صنعت هوایی ما با اینکه الزامات ظاهرا سختی داریم اما دستمان در استفاده از تکنولوژیهای جدید که سابقه پروازی داشته باشند و سخت افزارها و نرم افزارهای گران باز است زیرا هزینه یک هواپیما یا یک موشک چندین برابر هزینه سخت افزار است و تیراژ تولید انبوه این صنعت بسیار بسیار ناچیز است. هر چند بسیاری از شرکتهای خصوصی در تهران کار جنبی و یا اصلی اویونیک می کنند (اگر بتوانند طلبشان را از بزرگترین بدهکار کشور (== دولت) قیراطی وصول بکنند) در کشور تا جایی که من می دانم فقط یک پژوهشکده رسمی اویونیک وجود دارد که آن هم در دانشگاهی در اصفهان است. این پژوهشکده آگهی استخدام هم دارد و کار اویونیک را بر مبنای استانداردهای آمریکایی مثل DO-178B/C برای نرم افزار و DO-254 برای سخت افزار انجام می دهد و اویونیک هواپیمای مسافر بری 150 نفره ملی نیز به عهده آنها است. در طول سالهای سال که در این زمینه کار کرده ام بهترین طراحان Embedded-system که دیده ام همگی اصفهانی بوده اند و انتخاب اصفهان را برای این کار بسیار نیکو می دانم. مدل تفکر اصفهانی ها و هوش متناسب آنها ترکیبی ایده آل است. در زمان قاجار هم فرانسوی ها را برای ساخت توپ به اصفهان بردند. دانش فنی ساخت Embedded-system های صنعتی را در هیچ دانشگاهی تدریس نمی کنند. یادگیری آن هم زمان بر است و مشکل امروز ما این هست که با وجود تعداد فراوان مهندس که پایه یادگرفتن این فناوری را دارند ولی به دلیل اینکه دریافتی ها بسیار پایین هست در ایران افراد نمی توانند به کار ادامه بدهند و مجبور هستند برای ادامه حیات یا به یک شغل دیگر بپردازند و مثلا برنامه ساز اندروید بشوند در استارتاپها و یا اینکه به خارج بروند که معمولا آلمان، سوئد، چین و آمریکا مقصد اینها است. در نتیجه شما با زحمت فراوان یک نفر را استخدام می کنید، 2 سال رویش کار می کنید که بتواند یک خط برنامه Automotive یا Aerospace بسازد و او به مجرد اینکه در یک پروژه به اعتماد به نفس رسید شرکت شما را ترک می کند و به خارج می رود. نتیجه این روند این هست که شما همیشه کمبود شدید نیرو با تجربه دارید. کار اویونیک هم کار تیم های بزرگ است نه چند نفر آدم بی جیره و مواجب. همین سختی ها باعث شده که نفرات اول کنکور ریاضی سالها است که دیگر رشته برق را انتخاب نمی کنند و وارد رشته کامپیوتر هم که می شوند دیگر وارد گرایش سخت افزار نمی شوند نرم افزار هم که می خوانند روی شبکه و برنامه سازی موبایل کار می کنند تا خیلی راحت بتوانند در بازار موجود جذب بشوند که یک بازار خدماتی است نه یک بازار تولیدی. در اواخر دهه 90 میلادی کشور آلمان حدود 300 تن طلای ذخیره خود را به فروش گذاشت تا بر روی Embedded-system ها سرمایه گذاری بکند با این هدف که برتری محصولات آلمانی تا سال 2020 تضمین بشود که شد. این سرمایه گذاری منجر به این شد که امروزه بهترین Embedded-systemها به شرکتهای آلمانی تعلق دارد. بر خلاف اویونیک که شما قادر به استفاده از گرانترین سخت افزارها و جعبه ها و کانکتورها و مدارهای چاپی و سنسورها و تراشه ها هستید در الکترونیک خودرو (Automotive) به دلیل تیراژ میلیونی و مشکلات بسیار پیچیده تولید در مقیاس بسیار بسیار بالا که منجر به این می شود که شما نمی توانید خیلی از قوانین اجباری ساخت مدار را به دلیل ملاحظات تولید انبوه رعایت بکنید شما باید با ارزانترین و کمترین قطعات و بدون داشتن جعبه و ... همه استانداردها را پاس بکنید و تازه به قابلیت اطمینانی بیش از 5 تا 9 برسید یعنی خیلی بیشتر از قابلیت اطمینان مورد نیاز در تجهیزات نظامی (قابلیت اطمینان توماهاوک 0.87 است) که کاری بسیار بسیار مشکل است چه برای ما چه برای بقیه دنیا اما در ایران مهندس تقریبا مجانی است. در آمریکا برای ساخت نرم افزار های اویونیک از SPARK که شاخه ای بسیار محدود شده از زبان ADA است و صد برابر از C امنیت ذاتی بیشتری دارد استفاده می کنند اما در اروپا مثل ایران از شاخه ای محدود شده از زیان C به نام MISRA-C استفاده می کنند. علتش هم این است که برنامه ساز و ابزار و عادت استفاده از زبان ADA در اروپا و ایران تقریبا ناموجود است. تا اینجا مشکلی دیده نمی شود و برخی از محصولات خودرویی برخی قطعه سازان خصوصی کیفیتی بالاتر از محصولات مشابه آمریکایی دارند اما هزینه تولید آنها و قیمت روز افزون ارز و نیاز به واردات تراشه ها و قطعات الکترونیک باعث شده که قیمت تمام شده تولید با کیفیت از آنچه برابر نظر شورای رقابت خودرو ساز می تواند از قطعه ساز بخرد گران تر است به عبارت دیگر قطعه ساز باید با ضرر سنگین محصول خود را به داخلی ها بفروشد صادرات هم که به دلیل تحریم ها و شهرت منفی ایران ممکن نیست و تولید کننده قطعه Automotive در ایران یا باید کارخانه های تولید خود را به چین و .... ببرد و محصول را به تویوتا و فاو و جیلی و گریت وال و .... بفروشد و یا اینکه بماند و منتظر معجزه بشود. ترامپ و دار و دسته و ایادی داخلی آنها برای همین صنعت خودرو را تحریم کردند زیرا این صنعت به دلیل عدم نیاز به پول دولتی موتور حرکت در دیگر صنایع از جمله اویونیک بود. روزگاری بود که قطعه سازان به مسئولین برگزاری مسابقات روبوکاپ التماس می کردند که آدرس قطعه سازان را در اختیار شرکت کنندگان بگذارند تا در صورت تمایل با قطعه ساز شروع همکاری بکنند ولی مسئولین برگزاری مسابقات از این کار امتناع می کردند!!!! اما امروز قطعه سازها توان حفظ نیروی ناچیز فعلی را هم ندارند. نتیجه هدایت اقتصاد به شکل موجود این هست که پدیده اسکاتلندی تشدید شده و ما مهندسان کارآمد بیشتری را از دست خواهیم داد. مهندسانی که محصول نتیجه کار آنها باعث شد که شرکت پژو-سیتروئن بعد از تحریم اخیر ترامپ و دار و دسته با حسرت و گریه از ایران برود به دلیل قطعات بسیار با کیفیت و ارزانی که می توانست از ما تهیه بکند ولی دیگر نمی تواند. جالب است که بدانید که شرکت های بزرگ به زنجیره تامین قطعات خود بسیار حساس هستند وبرای مثال اگر یک تراشه ای فقط در ژاپن تولید بشود، به دلیل حادثه خیز بودن آن کشور محصول بر پایه آن تراشه را قبول نکرده و شما را مجبور به استفاده از تراشه ای می کنند که در چند کشور مختلف قابل تهیه باشد هر چند که گرانتر هم باشد تا در آینده دست آنها در پوست گردو بند نشود. حالا حساب بکنید که این تحریم های آمریکا که با نفت ایران هم همین کار را کرده چند صد هزار میلیارد دلار به صنعت ما خسارت زده است و چه بازارهایی را از ما گرفته است و متعاقب آن چه زمینه های رشد فناوریی از بین رفته است. یک روزی کارگر چینی با دریافتی ماهی 60 دلار و یک وعده غذای گرم و جای خواب، ارزانترین کارگر جهان بود امروز همان کارگر چینی ماهیانه 300 دلار آمریکا حقوق می گیرد در حالیکه مهندس ایرانی حقوقش بدون جای خواب و سرویس حمل و نقل کمتر از این هست.

درود به دوستان گرامی امیر بنی طرف: "این هواپیما می تواند به سقف 45000 پا برسد و در این ارتفاع با سرعت 1.2 ماخ پرواز بکند" به عبارت دیگر این هواپیما از صاعقه که می توانست به سرعت 1.6 برسد کندتر و پر مصرف تر است. همچنین 7000 پا سقف پروازی کمتر از اف-5 قدیمی را دارد. اگر ادعای بنی طرف درست باشد کماکان وزن سازه هواپیما نسبت به نمونه 50 سال پیش سبکتر نشده است که هیچ سنگینتر هم هست! سامانه تولید توان کماکان همان سامانه سنگین بی مورد حجیم و با اعوجاج زیاد است که به آن یک رادار هواپایه با باز کردن یکی از توپها اضافه شده است که قاعدتا برای تامین انرژی زیاد مورد نیاز آن از مولدهای قویتر و سنگینتری استفاده شده که به نوبه خود روی بدنه شکاری باعث ایجاد ولتاژهای بالا می شود که همه کارتهای موجود در شکاری را ملزم به رعایت حفاظتهای شدید در مقابل این ولتاژهای روی گراند می کند که البته در کارتهای با استاندارد نظامی هزینه را چندان بالا نمی برد اما باید امید داشت که طراحان سخت افزار این موارد را دیده باشند در غیر این صورت وسط عملیات ممکن است کارتها یکباره آتش بگیرند. تنها موردی که پیشرفت محسوب می شود ادعای استفاده از معماری یکپارچه و چیزی احتمالا نزدیک به استاندارد Mil_STD_1760 است که باعث می شود اتصال این شکاری به انواع تسلیحات مختلف بدون نیاز به مدارهای واسط و پر دردسر انجام بشود و مشکلاتی که در هماهنگ شدن ایگلها و فالکونها با آمرام بوجود آمد در این شکاری تکرار نگردد. نصب رادار در کنار توپ مشکلات حرارتی خاص خودش را نیز تولید می کند. در واقع اگر در داگ فایت از توپ استفاده بشود احتمالا رادار را باید برای مدتی خاموش کرد تا سیستم خنک سازی اگر داشته باشد دما را تنظیم بکند. در رادار هواپایه نویز حرارتی کاملا قابل مقایسه با سیگنال دریافتی از اهداف است و برای تمییز دادن این دو از یکدیگر شما نیازمند پردازش سنگین دیجیتال هستید که خودش منجر به تولید دما می شود و در یک پرنده داشتن توان پردازشی بالا ارزان بدست نمی آید. در واقع کار بزرگی در به روز رسانی اف-5 و شکستن مقاومت کاربر ها در مقابل نصب تجهیزات دیجیتال انجام شده. کشوری که قادر است هواپیمای سقوط کرده را اورهال بکند، با همان زیر ساخت می تواند دست کم همان مدل هواپیما را تولید هم بکند. بنایراین ما نیازی به زیر ساخت تولید نداریم زیرا از قبل موجود است اما صنعت دولتی هر کاری را حداقل با 3 برابر قیمت انجام می دهد به دلیل اورهد های بی مورد و اگر شرکتهای قطعه ساز خصوصی قطعات این جنگنده را ساخته باشند و در وزارت دفاع فقط مونتاژ انجام بشود کار به درستی پیش رفته اما اگر خود وزارت تولید کننده هم باشد مصداق خود گویی و خود خندی می شود که روحانی هم به آن اشاره کرد. گفته شده که هر فروند حدود 16.5 میلیون دلار صرفه جویی داشته یعنی به پول الان چیزی حدود 180 میلیارد تومان اما هزینه تمام شده نا مشخص است. از اسم این جنگنده شروع می کنم. با چه منطقی نام یک چشمه بهشتی و لقب مادر امام ها را که قبلا چند بار استفاده کرده اید دوباره روی یک جنگنده می گذارید؟؟!؟! چه مشکلی برای آقایان درست می شد اگر ماکت یک تیر فکور روی این هواپیما لود بکنند تا حداقل این حس را بدهند که این جنگنده با موشکهای راداری که وزیر دفاع چند روز پیش اعلام کرد روی همه جنگنده ها قابل نصب است هماهنگ است و رادار هم دارد؟ چه مشکلی برای آقایان درست می شد اگر اسم این رونمایی را می گذاشتند بازآمد هواپیما های اف-5 و ارتقاء آنها به نسل4؟ از ایجاد مشکل حقوقی برای ملت چه سودی می برند؟ چه مشکلی پیش می آمد اگر یک تکه آنتن رادارش را نشان می دادند؟ چه می شد اگر چند تا از پتنتهای ایرانی ها در زمینه استفاده از نانو ذرات مغناطیسی روی بستر کربنی برای تضعیف بازتاب راداری به میزان 11dB را روی این شکاری به نحوی استفاده و نمایش می دادند؟ چه می شد اگر یک سامانه ردیابی اپتیکی مشابه آنچه در بابکت هست ولی با کیفیت خیلی کمتر روی این هم نصب می کردند؟ رونمایی که می توانست با انجام چند تا کار ظریف و دقیق بسیار غرور آفرین باشد با بی سلیقگی مطلق تبدیل شد به یک حرکت بسیار مایوس کننده حداقل در بعد داخلی. پروژه کرار هم یک پروژه موازی بود که به صورت یک بسته به روز رسانی برای بدنه های موجود تی-72 انجام شد و رونمایی به شکل قابل قبول و راضی کننده ای انجام شد به همراه فیلم های عملیات و تست های تانک به شکل تقریبا آبرومند. همین وزارت دفاع که تانک کرار را رونمایی کرد به آن شکل و حتی رونمایی فکور هم خوب بود حالا یک مرتبه چنین رونمایی عجیبی می کند. رئیس جمهور دستور می دهد هواپیما که موتور روشن منتظر است ترمز را رها کرده و با موتور خودش به سمت باند تاکسی می کند در حالیکه دو نفر هم در فاصله چند متری آن در حال دویدن هستند!!! استانداردهای ایمنی و تاکسی شکاری قبل از این رونمایی همگی توهم بودند. اگر کلاه یکی از اینها به درون موتور مکیده می شد چه کسی جوابگو بود؟ ادامه پرواز جنگنده را هم که اصلا نشان ندادند. یعنی نفهمیدیم که چقدر طول باند را رفت تا بلند بشود. الان چطور می شود ثابت کرد که آنچه در هوا نشان دادند همین شکاری بود که تاکسی می کرد؟ معلوم نیست یک سری از بردن آبروی صنعت دفاعی کشور چه هدفی دارند. شکاری ساخت داخل تا وقتی ارزش دارد که وجود اجزای داخلی با کیفیت در آن به دشمن اثبات شده باشد و دشمن از توانایی های ویژه آن بی خبر باشد. اگر قرار باشد که با پاکستان و ترکیه و ... مشترک دست به تولید شکاری بزنیم که محصول حاصل هیچ گونه بازدارندگی ندارد. اینجا اروپا نیست که ما با کشورهای اطرافمان بیاییم تولید مشترک انجام بدهیم یا اینکه از آنها زیر سیستم بخریم.

این پروژه زمانی موفقیتی در بخش صرفا تحقیقاتی کسب میکند که از همان ابتدا از رده خارج محسوب میشد. از زمان آغاز پروژه سیمرغ در سال 80 تازه به رقم 88 درصد در سال 97 رسیدند، بطور متوسط سالی 6درصد پیشرفت. با همین فرمون 2 سال دیگه که برسن به 100درصد، یک جنگنده صد در صد جدید دیگر رونمایی خواهند کرد با نام احتمالا خِفَت 1400 ... کلا navigation و جایر هست، در یک مورد هم تکن(سامانه تقرب) دیده میشه... اصولا این مدل F-5 آموزشی هست و در دماغه اش جایی برای رادار وجود ندارد. امکانات و نمایشگر های موجود هم زائد هستند و عملا در حد یک گوشی اندروید کاربری دارند.

توی خواب میتونند ببینند. خود روسیه به دعوت ما اونجاست اون هم روی هوا نه زمین

با سلام حالا که جمهوری اسلامی ایران ، ایالات متحده نیست و وزارت دفاع را نمیشود با لاکهید یا نورثروپ -گرومن مقایسه کرد ، ببینیم ، دیگران این ببر پیر را چه شکلی ارتقاء دادند که تبدیل به یک جت واقعی نسل ++3 شده رادار APQ-159 که جایگزین رادار APQ-153 شده ، برد دوبرابر در حالت هوا به هوا ، مجهز به سیستم قفل خودکار روی هدف که به خلبان برای شلیک سایدویندر کمک می کند . ( ارتقاء مربوط به تایگرهای نیروی هوایی سنگاپور هست ) کابین ارتقاء یافته تایگرهای نیروی هوایی برزیل ( به قرار گیری نمایشگرها دقت کنید ) تا بهترین تسلط را برای خلبان ایجاد کند . نمایشگر سربالای محصول مارکنی ، برای تایگرهای سنگاپوری دیسپنسرهای AN/ALE-40 برای تایگرهای سنگاپوری هلمت خلبان ، محصول البیت سیستمز با قابلیت هماهنگ شدن با رادار APQ-159 و شلیک موشکهای هوابه هوای پایتون -4 ، قابلیت اتصال به جوی استیک هوتاس رادار ELM-2032 برای تایگرهای تایلندی پاد شبانه / روزانه لایتینینگ-3 ، محصول رافائل برای تایگرهای تایلندی پاد اخلالگر اسکای شیلد و صدها ارتقاء دیگر که توسط شرکت سازنده ( نورثروپ ) صورت نگرفته است ، فقط باید یک مقدار گستره دید را افزایش داد که ببینیم دیگران چه کار کردند و می کنند ،بعد ان را با عملکرد خودمان مقایسه کنیم !

ترکیب اطلاعات نیازمند کد نویسی و پردازش بیشتره و اصولا یکی از تفاوت های نسل پنج با نسل چهار ارتقاء یافته همینه. شما این کاکپیت رو یک کاکپیت استاندارد برای هواگردها در نظر بگیر‌، یعنی قاهر و جنگنده های دیگر هم مشابه همین کابین رو خواهند داشت. اینجا آمریکا نیست که هر شرکت یه کابین متفاوت برای جنگنده ارائه کنه.

این چیزی که دارید میگید به زبان ساده میشه نمایش اطلاعات به صورت هم پوشا در MFD این مسئله رخ میده نیازی نیست یک نمایشگر برای اطلاعات رادار هوایی یک نمایشگر برای اطلاعات ایستگاه زمینی ایستگاه زمینی یک موقعیت میده از طریق دیتا لینک، رادار هم یک موقعیت یابی از سمت خودش انجام میده این دو اطلاعات میشه خروجی روی یک نقشه هوایی که یک نمایشگر نمایشش میده منظور اینه که ارتقای کابین بیشتر نمایشی به نظر میرسه. خیلی اغراق شده است

منظور قسمت پنل کابین نیست. الان شما همین نمایشگرها رو روی فانتوم هم میتونید استفاده کنید. اون قسمت ارتباط با پهپاد و رادار زمینی هم مثال بود. شاید نیاز باشه همزمان هم اطلاعات رادار هواپیما روئیت بشه و هم اطلاعات رادار سطحی

سلام متاسفانه به نظر میرسه که جناب امیر بنی طرفی در توضیح سرعت و ارتفاع پروازی دچار خطا شدند. این رو میشه از فیلم توضیحات و تعلل چند ثانیه ای فهمید. به نظر میرسه که ایشون حداکثر سرعت جنگنده در ارتفاع پائین و با پس سوز روشن رو گفتند که منطقی هم به نظر میرسه، در نتیجه حداکثر سرعت در ارتفاع بالا در حد همون ۱.۶ ماخ هست. مابقی فرمایشات شما حرف ما هم هست. سلام یک جنگنده بر مبنای حداقل ها ساخته نمیشه بلکه راه رو برای ارتقاء باید باز گذاشت. غیر از ارتباط با پهپادها باید جنگنده به رادار سطحی لینک بشه. علاوه بر این شاید قراره که این کاکپیت در جنگنده های دیگر هم استفاده بشه.

در نظر داشته باشید که ما توانایی دیتالینک با پهپاد را به صورت عملیاتی داریم (سوخوی های سپاه ...) بعید نیست روی این هم باشه

راداری که برای اف 5 یا کوثر یا هر اسم دیگری تدارک دیده شده رو اینطور باید تصور کرد : حالا یا گریفو اف یا نمونه سازی داخلیش

توصیه میکنم خیلی خیال پردازی نکنید در این خصوص به ویژه که این طرح با پروژه SRII که مدت ها پیش اجرا شد و عملیاتی نشد تفاوت قابل توجهی ندارد تک سرنشین هم باشد باز هم برخورداری از سه دستگاه MFD در آن ابعاد زیادتر از نیاز هست. با اف 22 که طرف نیستیم. هواپیمایی هست با حسگرهای محدود که این حسگرها هم توان چندانی ندارند (مثل امثال رادار گریفو) و اطلاعات ورودی، سطح پردازش و خروجی پایینه

اگر یک اپتیک و یک ماوریک میدیدم زیر این جنگنده به مراتب خوشحال کننده تر بود تا اینی که ارائه شده. در نهایت کار یک رادار گریفو اف (یا نمونه سازی داخلی) هست هر چند قطعا از وضعیت پایه ای بهتره ولی خوب الان دیگه این ارتقا پاسخگوی تهدید ما نیست. این رو هم باید در نظر گرفت که چه موشکی قراره نصب بشه روی نمونه رزمی این هواپیما؟ استفاده از سه دستگاه MFD هم جالبه در صورتی که تصور نمیکنم تعداد سه دستگاه با این ابعاد نمایشگر نیاز داشته باشه (اینقدر ورودی، پردازش و خروجی اطلاعات در این جنگنده گسترده نیست که چنین سطحی از نمایشگر رو بخواد)

بر مبنای اطلاعات مندرج در تصویر زیر(درصد بومی سازی)کوثر پس از صاعقه۲ تولید شده. حالا سوال اینه که صاعقه۲ چه مشکلی داشته که سکان عمودی وی شکل رو حذف کردن؟ همین ارتقاء ها و بومی سازی رو میشد بر روی صاعقه۲ و فروندهای بعدیش هم اعمال کرد و اتفاقا رضایتمندی بالاتری هم ایجاد میکرد و نشون دهنده یک برنامه اصولی و رو به پیشرفت بود اما حالا چی؟ چه چیز رو قراره اثبات کنید؟ اگر همین گلس کاکپیت به همراه رادار رونمایی میشد اثرگذاری به مراتب بالاتری داشت اما الان صرفا خوراک تمسخرکنندگان فراهم شده، اونهم در حالی توانمندی اقدامات اساسی تر وجود داره. طبق گفته یکی از فرماندهان نیرو، صاعقه به عنوان پلت فرم تائید شده و این نشون میده که در آینده این جنگنده(تحت هر نامی)قراره تولید شده و با تایگرها جایگزین بشه. البته نوسازی تایگرها ظاهرا چراغ خاموش در حال انجامه، نمونه اش تصویر تایگر با بدنه زرد رنگ در مستند ثریا(۱۳۹۱)، و حالا فرآیند مهندسی معکوس تایگر بعد سه دهه تقریبا تکمیل شده و اگر دولت و مجلس در تخصیص و وصول بودجه مشکل سازی نکنند تولید انبوه هم میسره. اما چقدر بهتر بود که وقت و سرمایه صرف شفق دو موتوره میشد و موقتا نواقص رو با قطعات تایگر جبران میکردند.

تاریخچه و مشخصات خانواده تانک اصلی میدان نبرد T-72 UA1 و T-72 UA4 T-72E.1 اولین نمونه بروزرسانی شده این تانک اصلی میدان نبرد با شناسه T-72E.1 ، در کارخانه تعمیرات زرهی خارکف ، تکمیل گردید ، با این وصف ، قرار بود تا بروزرسانی انبوه آن در مجتمع تعمیرات تانک کیف صورت پذیرد . در نهم ماه مه 2011 این نمونه ارتقاء داده داده شده ، برای نخستین بار در یک رژه نظامی در خارکف که به مناسبت 66 سالگرد پایان جنگ دوم برگزار شده بود ، دیده شد . این نمونه مورد توجه برخی از ارتشها قرار گرفت، به شکلی که در ژوئن 2012، یک شرکت اوکراینی قراردادی به ارزش 200 میلون دلار برای ارتقاء حداقل 200 دستگاه تی-72 برای نیروی زمینی اتیوپی را به امضاء رساند . با توافق طرفین ، این کشور در ابتدا ، 72 دستگاه و سپس در سال 2012 ، حداقل 99 دستگاه نمونه دیگر و در سال 2013 ، شانزده دستگاه تانک بروزرسانی شده دیگر را تحویل گرفت و باقی مانده نیز تا پایان همین سال به این کشور ارسال گردید . T-72 UA1 مجددا" در سال 2012 این نمونه به نیروی زمینی قزاقستان نیز پیشنهاد شد و پس از آن در آوریل 2014 ، براساس ادعای این شرکت ، هزینه ارتقاء این تانک برای ایجاد یک فضای رقابتی برای تبدیل نمونه پایه به استاندارد T-72UA1 چیزی در حدود 200-250 هزار دلار رسید که معادل هزینه ارتقاء یک دستگاه تانک T-64B به استاندارد T-64BB1 بود . T-72 UA1 نیروی زمینی اوکراین با مشاهده کارایی این بروزرسانی در ششم دسامبر 2014 ،یکسری از سامانه های این برنامه ، شامل چند دستگاه تانک گونه T-72UA را برای تست دریافت نمود ، اما در اوایل ژوییه 2015 مشخص شده که این دو تانک به دلایل نامشخص هنوز تحویل ارتش نشده اند که گفته میشود این رویداد به دلیل اختلاف مشخصات تاکتیکی و فنی موردنیاز در ارتقاء T-72UA میان وزات دفاع و نیروی زمینی این کشور بوده است . T-72 UA4 این مدل (T-72UA ) یک نسخه بروزرسانی شده از تانک اصلی میدان نبرد T-72B اتحاد شوروی بشمار میرود که به یک پیشرانه جدید و حفاظت دینامیکی پیشرفته مسلح شده است . بعبارت دقیقتر ، برجک این تانک به سامانه محافظتی "چاقو" مجهز شده که عملکرد بهتری نسبت به زره های کنتاکت –یک دارند . علاوه براین ، پیشرانه 5TDFMA به همراه یک مولد تولید قدرت کمکی EA-10-2 که جایگزین نمونه های قبلی شده ، به خدمه اجازه میدهد تا در شرایط آب و هوای گرم (در دمای محیطی بالای 50 درجه سانتی گراد ) بهترین عملکرد را ارائه نماید . همچنین با جایگزینی یک سایت هدفگیری جدید (با شناسه 1A40-1) امکان استفاده از موشکهای هدایت شونده ضد زره نیز برای آن فراهم آمده است تا کنون دو نمونه از این نسخه معرفی شده است: گونه T-72UA1 ، گزینه انتخابی نیروی زمینی اتیوپی گونه T-72UA4 ، گزینه پیشنهاد شده برای نیروی زمینی قزاقستان پی نوشت : 1- این متن ، نخستین برگردان بنده از زبان روسی برای دوستان در انجمن وزین میلیتاری هست . 2- جهاد خودکفایی را به این شکل هم تعریف می کنند. صرفاً برای میلیتاری / مترجم MR9

یعنی واقعا هنوز کسانی هستن که فکر کنن قاهر واقعیه؟احتمالا از کارمندان دفاع سایبری و نیروهای ارزشی مجازی با این اقتصاد و این ارزش پول ملی و این همه فساد و ستمگری و سرکوب و باند بازی و بی کفایتی و فرار مغزها ایران دهه ها رنگ پیشرفت رو نمیبینه .سیستم پوسیده و ناکارامده.اینا برای بقا حاضر شدن خزر رو بدن بره یعنی واقعا هنوز کسانی هستن که فکر کنن قاهر واقعیه؟احتمالا از کارمندان دفاع سایبری و نیروهای ارزشی مجازی با این اقتصاد و این ارزش پول ملی و این همه فساد و ستمگری و سرکوب و باند بازی و بی کفایتی و فرار مغزها ایران دهه ها رنگ پیشرفت رو نمیبینه .سیستم پوسیده و ناکارامده.اینا برای بقا حاضر شدن خزر رو بدن بره

بعنوان شخصی که کاملا در جریان امور ساخت و ساز در ونزوئلا هستم عرض میکنم خدمتتون که در حال هیچ ساخت و سازی در ونزوئلا نداریم و شرکت های ایرانی که نیاز به نام بردن ازشون نیست هنوز طلبهای چند صد میلیون دلاری خودشون رو از زمان ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد نگرفتند و احتمالا نخواهند گرفت (البته سخت پیگیر مطالباتشون هستند) چون اوضاع ونزوئلا به حدی خراب هست که نان برای خوردن ندارند و مردم تنبل و تن پرورشون به شدت وزن کم کردن تو این مدت... حالا قرار هست سوریه به ونزوئلا در زمینه مطالبات اضافه بشه گویا...

تا جایی که بنده دیدم تنها یک رادار کوچک در رسانه های داخلی نمایش داده شده که احتمالا جهت استفاده در کرار رهگیر(از سیکر های فعال)توسعه پیدا کرده. مورد دیگر اینکه مبنای برد ۳۰۰ کیلومتری فکور چیه؟ درسته که صنایع دفاعی ایران به سوخت پرتوان تری دست پیدا کردند و نمودش رو در ارتقای برد صیاد۳(بدون تفاوت ابعاد نسبت به صیاد۲) و موشک فاتح ۳۱۳ و ذوالفقار میشه دید اما هیچ نشونه ای برای استفاده از این سوخت در فکور وجود نداره. چیزی که از شواهد میشه برداشت کرد اینه‌ که موتور هاوک رو از لحاظ طولی حدودا یک متر کوتاه کردند تا امکان بکار گیریش در فکور میسر بشه، مشخص نیست که سوخت مورد استفاده رو هم تغییر داده باشند. این تغییر منجر به کاهش زمان سوزش و فعالیت موتور میشه که برد رو کاهش میده اما وزن پائین موشک فکور نسبت به هاوک میتونه این مشکل رو جبران کنه و بنابراین بهتره موشک فکور رو یک موشک AIM-54 A با برد حدود ۱۳۰ کیلومتر و سرعت حدودا ۳ الی ۴ ماخ محسوب کنیم که به سیکر فعال و بردهای الکترونیکی بروزتر مجهز شده. و الا با وجود داشتن فکور با برد ۳۰۰ میلومتر و سرعت ۵ ماخ ساخت موشک مقصود برد بلند توجیهی نداشت! مگر اینکه پروژه مقصود یک موشک برد بلند با جثه ای مشابه اسپارو و آلامو باشه که هیچ شواهدی بر وجود این فناوری در ایران دیده نشده.

درود به دوستان گرامی ظاهرا این رونمایی فکور تفاوتی که با رونمایی های دیگر داشته این هست که هیچ کدام از منابع خارجی در حقیقت آن شک نکرده اند و تحقق آن را به کمک مستقیم روسیه و چین به ایران ربط داده اند (مدعی هستند که ایران نسخه هایی از فینیکس و حتی خود تامکت را در اختیار روسیه قرار داده در سالهای دور و نتیجه این همکاری مشترک موشک R-33 (Amos) روسی است که ابتدا بردی حدود 120 کیلومتر داشت و با بهبود ترکیب دانه های سوخت به برد 300 کیلومتر دست یافت و بعدها روسها این تکنولوژی را به صورت کاهش یافته به ایران منتقل کرده اند (خیال پردازی های منابع غربی .م.)) و البته آن را یک دارایی مهم برای ایران می دانند که خطری برای جنگنده های پیشرفته نسل 5 و آخرین نسخه های ایگلها ندارد ولی برای جنگنده های کشورهای منطقه خطرناک است و حالا شروع کرده اند در مورد افزایش تعداد تامکتهای قابل پرواز، ابراز نگرانی کردن و اینگونه از خبر بهره برداری کرده اند که کشورهای منطقه باید زود تر به جنگنده های نسل 5 مجهز بشوند، آمریکا اف-22 های بیشتری را در امارات و عربستان و ... مستقر بکند، با اسرائیل همکاری نزدیکی داشته باشند تا مهارتهای آنها برتری ایران را خنثی بکند یا اینکه اقداماتی انجام بشود که تامکتها قادر به پرواز نباشند!!! ( به نظر می رسد باید سطح حفاظت از تامکتهای روی زمین بالاتر برود.م.) زیرا تصور می کنند که اگر تامکتها قادر به پرواز نباشند این موشک بی اثر می شود. به عبارت دیگر قبول کرده اند که ایران قادر است به تعداد نا محدود از موشک فکور تکثیر بکند اما قادر نیست که حامل آن را تکثیر بکند. موشکی که برد موثری 4 برابر AIM-120B با برد 75 کیلومتر (که بیشتر متحدین آمریکا و خود واحدهای آمریکایی به آن مسلح هستند) و سه برابر AIM-120C برد دارد، این توانایی را به ایرانی ها می دهد که خطر آفرینی های راحتی در مقابل جنگنده های خاور میانه ای داشته باشند بدون اینکه در تیر رس قرار بگیرند. البته نبود یک موشک مشابه متئور اروپایی (که قرار است از سیکر با آرایه فازی فعال ساخته شده از ترانزیستورهای گالیوم-نیترید بهره ببرد) یا موشک چینی PL-15 که از موتورهای رمجت استفاده می کنند و برد بسیار بلند حدود 400 کیلومتر دارند (به دلیل استفاده از هوای موجود در آسمان به جای اکسیدایزر و در نتیجه افزایش مقدار سوخت و سبکتر شدن موشک در حالیکه موشکهای سوخت جامد معمولی باید اکسیدایزر را هم با خود حمل بکنند) در زرادخانه آمریکایی ها و کنسل شدن پروژه نسخه جدیدتر موشک آمرام با برد بلندتر باعث شده که آمریکایی ها در مورد توانایی های موشکی دشمنانشان کمی بزرگنمایی کنند تا بودجه های دفاعی را افزایش بدهند اما این حقیقت که سیاست پنتاگون در طول 60 سال گذشته همواره تولید هواگرد جدید تر به جای تولید مهمات جدید بوده است ثابت می کند که بهره وری پنتاگون در برتری هوایی متناسب با هزینه کرد او نیست. کاملا قابل مشاهده است که هنگامی که ایگلها به خدمت وارد شدند فقط جنگنده ای قویتر و سریعتر و فرمان پذیرتر از فانتوم بودند اما همان مهمات را استفاده می کردند تا اینکه آمرام ها در دهه 90 وارد میدان شدند و به ایگلها شخصیت دادند. به همین ترتیب تا زمانی که رپتورها کماکان مجبور به استفاده از مهمات ایگل ها هستند نباید انتظار داشت که کیفیتی خیلی بالا تر از آنها و در حد توانایی های خود بروز بدهند. راهبردی که دشمنان آمریکا معکوس آن را می روند. قسمتی از نگرانی آمریکایی ها هم بی راه نیست زیرا منابع آمریکایی از اثر جمر های فعال روسی با استفاده از تکنولوژی DRFM (digital-RF-Memory) بر اساس monopulse-trackbreaking-jammer روی موشکهای آمرام نگران هستند. این جمر تعداد برخورد موشک آمرام را به کمی بیشتر از نصف کاهش می دهد. تکنولوژی که حتی برای ایران هم جدید نیست و روسیه بعد از فروپاشی شوروی و دستیابی به کارخانه های ساخت تراشه خارجی و تراشه های غربی همزمان با مدرن سازی سیکرهایش به آن روی آورده است. شاید ریشه مشکل از آنجا شروع شد که پاتریوتها در نبرد آزادی کویت یک فروند تورنادو و یک فروند اف-18 را به اشتباه سرنگون کردند درحالیکه اساسا روی شبح موشکهای عراقی لاک کرده بودند!! نه روی هواپیما های خودی و سیستم RWR هواپیما های خودی هم لاک شدن روی آنها را نشان نمی داد و باعث کشته شدن کروهای پروازی قربانی گردید. بررسی موضوع که در گزارش MIT آمده نشان می دهد که وجود تعداد زیاد سایتهای پدافندی و رادار در منطقه باعث شده بود که میزان آلودگی الکترومغناطیس در منطقه بالا رفته و شکاری های خودی در معرض سایه های رادارهای درگیری و سرچ متعدد قرار بگیرند و انعکاس راداری آنها برای سایتهای دیگر ghost-target ایجاد بکند که اکوی راداری مشابه اکوی ضعیف راداری موشکهای بالستیک داشتند. هنگامی که خدمه پاتریوت با دستپاچگی با شبح موشک عراقی درگیر می شدند (سرعت زیاد موشک وقت زیادی برای پرسنل باقی نمی گذاشت) و بلافاصله برای آن موشک فایر می کردند، به دلیل اینکه شبح مفروض اکوی راداری نداشت، موشک پاتریوت روی مود هومینگ سوئیچ می کرد و سیستم هومینگ موشک پاتریوت انعکاس ناشی از پرنده های خودی را به عنوان یک منبع خوب انتشار تشخیص داده و به جای اینکه به سمت شبح موشکهای عراقی برود به سمت هواپیمای خودی میرفتند. این نکته که سازنده پاتریوت و آمرام عملا یکی است و اندیشه ها و الگوریتمها و زیر سیستمهای تکراری در هر دو سیستم وجود دارد، باعث شده که روش DRFM و انواع ghosting علاوه بر پاتریوت های قدیمی روی آمرام هایی که زیر ساخت آنها به دهه 90 باز میگردد موثر باشد و آمریکایی ها را بر آن دارد که به طرح مفهومی آمرام آینده قابلیت Dual-trajectory بدهند و این موشک علاوه بر رادار فعال دارای سیکر حرارتی هم باشد تا این تهدیدات جدید را خنثی بکند. یک سری از کارشناسان هم با فرض خطا رفتن موشکها برای نمونه آینده آمرام قابلیت hit-to-kill درخواست کرده اند تا هر شکاری بتواند تعداد خیلی بیشتری موشک حمل بکند که برد و سرعت بیشتری دارند ولی به دلیل حذف سر جنگی اندازه و وزن کمتری دارند. بن مایه: موشکهای فکور و تاثیر آنها در بالانس دفاعی منطقه خلیج فارس http://militarywatchmagazine.com/article/70308 تکنولوژی رمجت http://www.dtic.mil/dtic/tr/fulltext/u2/259432.pdf MIT security study program April, 20, 2004 https://nationalinterest.org/blog/buzz/iran-has-cloned-americas-phoenix-missile-27292 چرا تامکتهای بیشتر خبر بدی برای بدخواهان تهران است http://militarywatchmagazine.com/article/70899 مهمترین دارایی نیروی هوایی ایران؟ موشک مرگبار هوا به هوای فکور به تولید رسید http://militarywatchmagazine.com/article/70790 https://nationalinterest.org/blog/the-buzz/the-us-militarys-top-guns-the-air-have-big-weakness-14065 در یک مراسم رونمایی 6 تیر موشک 450 کیلویی بومی که شباهتی به AIM-54 فینیکس داشتند به نمایش گذاشته شد. پیش از این نسخه ای از این موشک در مراسم سالانه رژه سپتامبر سال 2013 نمایش داده شده بود. ایرانی ها اعلام کردند که این موشک فکور-90 نام داشته و یک موشک هوا به هوای هدایت شونده است. با وجود عدم پشتیبانی تجهیزات آمریکایی ایرانی ها که از 1979 تاکنون وجود دارد آنها تلاش زیادی برای آماده به خدمت نگاه داشتن ناوگان خود کرده اند که در این بین آماده به خدمت نگاه داشتن تامکتها به دلیل اینکه تنها استفاده کننده آنها ایران است و قطعات آن قابل خرید از بازار سیاه نیست، از همه مشکل تر بوده است. گفته می شود که به کمک دیگران ایرانی ها روی هر کدام از تامکتها دست کم 250 تغییر کلی و ارتقاء انجام داده اند از جمله تهیه رادار جدید (ادعای منابع غربی .م.)، صفحات نمایش، سامانه های جنگ الکترونیک و دیگر اویونیک مهم! و حالا هم فکور-90 به عنوان سلاح اصلی فامد. فکور-90 که گفته شده قابلیت انجام مستقل لاک راداری روی هدف دارد نه تنها با قابلیتهای فینیکس برابری می کند بلکه با توجه به پیشرفت تکنولوژی در مواردی از آن نیز عبور کرده است. در حالیکه منابع غربی برد آن را 220 کیلومتر تخمین می زنند که با بهبود ترکیبات دانه های سوخت افزایش نیز می تواند بیابد، برد فینیکس فقط 180 کیلومتر بود. فکور-90 قادر به ادامه مسیر به سمت هدف بدون استفاده از رادار شکاری پرتاب کننده آن بوده و با توجه به برد آن و نبود رمجتهای متئور و PL-15 در خط تولید، ایران بعد از روسیه مجهز به R-33 و R-37 دارای دور برد ترین موشک هوا به هوا شده است. با توجه به سرعت 5 ماخ (بیشتر از فینیکس) و برد بلند اگر با استفاده از تکنولوژی امروزی دقت آن حتی هنوز در حد فینیکس دهه 70 هم باشد، این موشک برای کشوری که برای دفاع هوایی به سایتهای پدافندی زمین به هوا متکی بوده است یک جهش محسوب می گردد. امیر حاتمی وزیر دفاع ایران در این مراسم اعلام کرد که این موشک قابل استفاده توسط شکاری های دیگر نیز هست. از دیدگاه ما یکی از این کاندیدها شکاری صاعقه است که با توجه به محدودیتهایش حداکثر دو تیر موشک می تواند حمل بکند. اف-15 های سری SA به AIM-120C با برد 105 کیلومتر مجهز هستند و AIM-120D هایی که اختصاصی برای اف-22 در حال توسعه هستند برد 180 کیلومتر دارند که کماکان بسیار کمتر از برد موشکهای فکور است. در نسخه ایرانی فینیکس به خاطر استفاده از تکنولوژی نوین وزن سیستم هدایت 30 درصد کاهش یافته و باعث حدود 15% افزایش برد بیشتر در نتیجه وزن کمتر و امکان افزایش میزان سوخت شده است و از یک سیکر پیچیده ایرانی با قابلیت آشیانه یابی استفاده می کند که قبلا نمونه ای از آن در موشک سامانه مرصاد استفاده شده بود. افزون بر این ایرانی ها نسخه بومی یک نوع رادار هوایی آرایه فازی پسیو را نیز نمایش داده اند که قابلیت کشف اهداف پنهان کار و موشکهای کروز را در برد بلند دارد که مکمل بسیار خوبی برای یک موشک برد بلند است. این رادار هوایی احتمالا از مهندسی معکوس و افزودن به قابلیتهای رادار توانمند هیوز AN/APG-71 (این رادار نسل بهبود یافته AWG-9 تامکتهای مدل D است .م.) بدست آمده است. ( http://militarywatchmagazine.com/article/70308 ) (امیدوارم که این ادعا بزرگنمایی غربی ها صرفا برای fund-rising نباشد.م.) ترکیب این رادار با موشک فکور و پلتفرم تامکت، ترکیبی را ایجاد کرده که عملا یک دارایی عمده را برای ایرانی ها زنده کرده است. با احتساب تورم قیمت هر فروند تامکت چیزی حدود 150 میلیون دلار تخمین زده می شود یعنی قیمتی دو برابر سوخوی 35 که ایرانی ها حتی قادر به پرداخت هزینه خرید سوخوی 35 با بودجه دفاعی اندک خود نیستند و تامکت بعد از اف-22 گرانترین جنگنده دنیا محسوب می شود!! ایرانی ها آن قدر از پلتفرم تامکت راضی هستند که از سال 2010 به این طرف به صورت جدی پی گیر پس گرفتن یک فروند تامکت باقیمانده درآمریکا هستند (آمریکا که هرگز لاشه آن را هم به ما نمی دهد ظاهرا بیشتر هدف محکوم کردن آنها و گرفتن غرامت است.م.) با این موشک ایرانی ها می توانند با پرواز در نزدیکی مرز ایران شکاری های سعودی را بر فراز ریاض هدف قرار بدهند و یا با نفوذ در آسمان عراق ایگل های اسرائیلی را در آسمان خودشان مورد تهدید قرار بدهند.

سایت آمریکایی بلومبرگ از طرف یک منبع که نخواسته نامش فاش بشه مدعی شده که ترامپ و پوتین درباره "لزوم خروج ایران از سوریه" (منظور بیرون انداختن ایران از سوریه) به توافق رسیده اند. گویا پوتین گفته که "خارج کردن ایران از سوریه" (منظور بیرون کردن ایران از سوریه) هدفی دشوار خواهد بود. سایت روسی اسپوتنیک هم این خبر رو گزارش کرده. https://www.bloomberg.com/news/articles/2018-08-17/musk-s-bombshell-tesla-tweet-wasn-t-reviewed-by-anyone-nyt-says https://sputniknews.com/us/201808171067256639-usa-russia-iran-exit-syria-putin-trump

بسم الله........... عملیات نظامی در استان های درعا و قنیطره به صورترسمی به پایان رسیده .نیروهای ارتش ساعاتی پیش وارد آخرین مواضع داعش شدن و این مناطق رو پاکسازی کردن . تعداد زیادی از گروههای مسلح در کنار ارتش بر ضد داعش وارد عمل شده . داعشیها بر خلاف سایر گروههای مسلح به شدت مقاومت کردن ونزدیک 11 روز دوام آوردن . دیده بان حقوق تروریستها تلفات این گروه را نزدیک 280 کشته عنوان کرده البته در بیابانهای لجاه در مرز سویدا ودرعا به علت نفوذ داعش تعدادی حمله هوایی ثبت شده . بعد از پایان عملیات درعا قنیطره حالا نوبت ادلب میشه . ادامه آتش بس و یا شروع حملات ارتش . نیروهای سوری با کمک روسها یک گذرگاه انسانی در ابوظهور برای خروج غیر نظامی از استان ادلب باز کردن وهمین موضوع وتهدید سوریهاو سکوت روسها و نگرانی ترکها باعث شده هدف بعدی ارتش استان ادلب بخصوص مناطق تحت کنترل النصره عنوان یشه مگر در مذکرات آتی امتیازاتی رد بدل بشه ادوات کشف شده ویا به غنیمت گرفته شده از داعش ومسلحین کشته های داعش

از یک منبع شنیدم کار ساخت کوثر تموم شده و قاهر داره دوباره طراحی میشه ولی طول میکشه اون چیزی که رونمایی شد به نظر میرسه همون نمونه اولیه بود که وزیر دفاع گفت ساخته شد و متوقف شد ایران پروژه نسل پنج داره ولی این قاهر فک نکنم این قاهر نسل پنج باشه خصوصا موتور که اون زمان(سال91) احتمال رسیدن موتور ایران به طراحی موتور نسل 5 بعیده به نظر اندازه های مختلف داره که برای ماموریت های مختلف به کار رفته

با سلام بنده جایی از قاهر صحبت کردم هی به قاهر وصل می کنید اصلا طرح زمین تا اسمان با قاهر فرق دارد ، در ضمن باید همون جوان باشد ، یک دوستم در مراسم ختم شرکت کرده بود این طرح با جزئیات مطرح شده بود ، من انجا نبودم خودم این جزئیات را نشنیدم و برای همین اون جزئیات را بیان نمی کنم ، فردا مشکل پیش بیاید .