بسم ا... اول باید ببینیم که اصولا " ایگل در چه شرایطی متولد شد سال 1967 ، نیروی هوایی ارتش سرخ دو نمونه جدید از جتهای رزمی خودش را به دنیا معرفی کرد ، یکی میگ-23 و دومی میگ-25 . تاآن زمان جنگنده خط مقدم نیروی هوایی و دریایی ، جت افسانه ای اف-4 بود که بدلایل مختلفی ، قابلیت ایجاد برتری هوایی محلی ( local air superiority) بر فراز منطقه نبرد را جلوی جتهای جدید روسی نداشت ( بخصوص در برابر فاکس بت ) با توجه به اینکه در آن زمان نیروی هوایی و دریایی جداگانه نیازمندی خودشون را اعلام می کردند ، نیروی هوایی برای کسب برتری هوایی از بین پیشنهاداتی که شده بود ، طرح مک دانل را قبول کرد ( شاید به این دلیل که خاطره خوبی از فانتوم به جا گذاشته شده بود که محصول همین شرکت بود . ) اصل تئوری پایه نیروی هوایی این بود که هر طرفی در جنگ آینده بتواند برتری هوایی را به نفع خودش بر گرداند ، 50درصد پیروزی را بدست آورده . در حوزه فنی هم تجربه کار با جتهای تک موتوره اف-105 در ویتنام نشان داد که چقدر یک هواگرد دو موتوره می تواند ضریب بقاء را در صحنه نبرد هوایی ( چه بر اثر اصابت موشک دشمن یا نقص فنی یکی از موتورها ) را افزایش بدهد . در مجموع تجربه فانتوم ، نیروی هوایی را برد بسمت ایگل و حداقل تا الان اثبات شده که حرکت درستی بوده این انتخاب . چون پیکربندی ایگل ، بخوبی ( تا جایی که اطلاع دارم ) ارتقاء ها و بروزرسانی ها را به نمایش گذاشته در خصوص تامکت هم که خوب دیگر کامل مشخص هست ، نیروی دریایی به هواگردی نیاز داشت تا نقش دفاع از ناوگان را فراتر از قابلیتهای اف-4 به نمایش بگذارد ، طرح های مختلفی هم از طرف شرکتهایی مثل نورث آمریکن راک ول ، ال تی وی ، جنرال داینامیکس ، مک دانل و گرومن ارائه شد که درنهایت با سرمایه گذاری دقیقه 90 ایران ، طرح گرومن انتخاب شد که مثل نیازمندی نیروی هوایی ، یک هواگرد دو موتوره بود که می بایست از ناوگان در برابر سیل موشکهای کروز ضد کشتی و بمب افکن های روسی حامل آن ، دفاع کند . سلاح اصلی اش هم موشکهای فینیکس بودند . فلسفه نیروی دریایی برای انتخاب تامکت این بود که ناوگروه های هواپیمابر ( CBG) قابلیت دفاع از خودشون را باسامانه ای نصب شده روی حامل های شناور دارند ولی اتکاء روی این مساله به معنای تمرکز روی یک سیستم دفاعی واکنشی ( منتظر بودن برای حمله دشمن / شلیک موشک کروز ضد کشتی ) شده و تمام شبکه دفاعی به برد این سامانه ها نیازمند میشد ( یعنی اگر زمانی روسها موفق میشدند فراتر از برد این سامانه های دفاعی ، موشکهای خودشون را شلیک کنند ، ان وقت درصد خطر برای ناوگروه بیشتر میشد ) اما وجود یک ناوگان هوایی به منظور ایجاد یک چتر دفاعی مستقل از سامانه های دفاعی نصب شده روی ناو باعث میشد تا زمان واکنش و همچنین ضریب هوشیاری برای دفاع در برابر تهدید افزایش پیدا کند . به همین دلیل تامکت از بطن همین نیازمندی بیرون آمد و متولد شد . در خصوص انتخاب تامکت توسط نیروی هوایی ایران ، جدای ملاحضات سیاسی ،و حاشیه ای .، این را باید در نظر داشت که نیروی هوایی ایران بعنوان یکی از مهمترین شاخه های ارتش ، می بایست همزمان با دوتهدید بزرگ (شوروی ) و کوچک ( عراق ) روبرو میشد ، به همین دلیل برای دور نگه داشتن هر دو نیروی هوایی متخاصم در زمان بحران از زیر ساختهای نظامی در زمین به یک سکوی هوایی مسلح به مهمات دوربرد نیاز بود که درآن زمان ،تامکت واجد این شرایط بود . و صد البته تاریخ نشان داد که انتخاب بسیار درستی هم بود . البته داستان این دو فقره طرح ، طولانی تر از این 4 خط هست ولی اینکه چرا ایران تامکت را انتخاب کرد ، دلایل مختلف فنی ، نظامی و حاشیه ای و در نهایت زرنگی شرکت سازنده در زمان معرفی این دو محصول به شاه ایران را شامل میشود که درزمان خودش میشود روی ان بحث کرد .

این صحبت زنده یاد سپهبد آذر برزین مصداق تمثیل فیل در تاریکی مولانا است و اینکه هر کسی دست روی قسمتی از قضیه می زاره و بقیه صورت مسئله رو پاک می کنه. اگه در گفتگوی با سپهبد آذربرزین یکی از بزرگان نیروی هوایی که سابقه کار با اف 14 رو داشت مثل جناب مهرگان فر یا جناب شهرام رستمی حضور داشت، بحث میتونست مفیدتر باشه که البته این امکان وجود نداشت. در باب مقایسه اف 14 یک رهگیر تمام عیار بود و اف 15 یک جنگنده برای کسب برتری هوایی. در ابتدای امر این خرید برای مقایسه با میگ های 25 اتحاد جماهیر شوروی بود ، در مقابله با شوروی وجود یک رهگیر تمام عیار واقعا حس میشد چون اف 4 نتونسته بود در مقابل میگ 25 کاری از پیش ببره. در زمان جنگ تام کت با ترکیب رادار قدرتمند و موشک مرگبار فینیکس به تنهایی در نقش یک مینی آواکس که وظیفه ی رهگیری و محافظت از آسمان ایران رو بر داشت، سربلند در اومد و مقایسه پیروزی تام کت در مقابل طیف وسیعی که از جنگنده ها از نسل های مختلف از میگ 21 تا حتی میگ 29 ( که البته احتمال پیروزی اف 14 مطرحه و قطعی نیست) و میراژ اف 1 موید این موضوعه ، نکته جالب این ماجرا این بود که گاهی به خاطر مشکل اقتصادی حتی در مصرف فینیکس هم صرفه جویی میشد و با یک قفل راداری هم ماموریت جنگنه عراقی کنسل و هم مهماتی از اف 14 خرج نمیشد و اف 14 حتی دستش این قدر باز نبود که با تعدادی مرگبار از فینیکس در مقابله با جنگنده های بعثی حاضر بشه. تا اینجای کار اف 15 به نظرم نمی تونست در جنگ به اندازه اف 14 موثر باشه، اگر چه اف 15 پتانسیل تهاجمی بالاتر و البته مانور پذیری و پیشرانه خیلی بهتری نسبت به اف 14 داشت ولی فاقد رادار قدرتمند اف 14 و یا توانایی استفاده از فینیکس بود و در مجموع در زمینه دفاعی و دفاع از آسمان ایران که بخصوص در سالهای آخر جنگ هم اهمیتش مشخص شد، در حد اف 14 نبود. ما در این ظرف زمانی با جنگنده هایی غالبا دارای یک تک وظیفه روبرو بودیم و هنوز زمان به سمت استفاده و اهمیت دادن به جنگنده های چند منظوره نرفته بود. وقتی ما در باغ اما و اگر رو باز کنیم خیلی گزینه های دیگه هم ممکنه در اون موقع کارایی خوبی در زمان جنگ می داشتند از جمله جنگنده تهاجمی قدرتمند اف 111 که میتونست اهرم عالی برای اعمال فشار بر حکومت وقت بعثی باشه ولی در سالهای بعد کارایی نداشته باشه . در این دوره نکته قابل عرض از بنده این بود که تام کت پازلی از یک نیروی هوایی قدرتمند بود و نه تموم اون. ترکیب اف 14 ، اف 15 و اف 16(ویا اف 20 و یا بعدتر که مطرح شد اف 18) در منطقه بی رقیب میشد ولی وقتی ما بمب افکن متوسط و سبک رو نداریم و تنها پازل این نقشه اف 14 میمونه کار کمی سخت میشه هرچند با همین محدودیت باز اف 14 مفید بود، اگر اف 14 رو برداریم و باز اف 15 رو در این نقش قرار بدیم همین نقائص البته به شکل دیگه ای بروز پیدا می کنه. حال از جنگ فاصله بگیریم و روی تکامل جنگنده ها تمرکز کنیم. اف 14 جنگنده ای بود که مشکل بزرگی در پیشرانه اش داشت که البته این مشکل حل شد. دغدغه های دیگه اف 14 جثه بزرگ این جنگنده بود که با میل به داشتن رادارگریزی و یا داشتن درجاتی از رادارگریزی و همچنین مانورپذیری که اف 14 از این حیث هم چندان قوی نبود، تکمیل میشد در صورتی اف 15 مانورپذیری عالی و پتانسیل بالایی برای ایفای نقش یک جنگنده تهاجمی داشت. اف 15 با گذر زمان روز به روز در حیطه تکامل قرار داده شد در صورتی هرچه قدرتمندتر کردن اف 14 بعد از ظهور جنگنده مهیب اف 14 دی متوقف شد که ای کاش ادامه پیدا می کرد و در صورت رفع نقص های اف 14 اونوقت میشد در مورد شرایط حال این دو جنگنده که انگار ملاک مقایسه ( نه شرایط دهه 70 میلادی) بحث کرد.

بسم ا... برای مقایسه سمت راست :آشیانه بتونی 2020 (سر جنگی موشک بالستیک ) سمت چپ : آشیانه بتونی : 1982 ( مهمات مارک-82 یا 84) البته زاویه عکس نخست عمود بر میدان دید هست و نمیشود کامل قضاوت کرد ولی تصویر سمت چپ ، تخریب مهمات هواپرتاب را روی آشیانه مستحکم سازی شده عراقی بوضوح مشخص کرده حالا فرض کنید مهمات مورد استفاده در تصویر سمت چپ ، مهمات هدایت دقیق ( به جای مهمات آهنی سقوط آزاد متعارف ) می بود ، درصد تخریب قطعا" متفاوت از این عکس قابل ارزیابی هست پی نوشت : هر دو عکس متعلق به عراق هست

رفتار جامدات در برخورد اجسام hyper-velocity ( بیشتر از 8.74 ماخ) مثل سیالات میمونه ،به همین علت از مقاومت جسم در برابر تنش ایجاد شده درش (بواسطه انتقال مومنتم سنگین) صرف نظر میشه. حالا من نمیگم موشکهای ما همچین سرعتی داشتن ولی حداقل 3 الی 4 ماخ رو میشه براشون در نظر گرفت که تخریب سنگینی بوجود میاره با اطمینان میشه گفت هیچ موشک بالستیکی به این شلتر نخورده با این حال سوء تفاهم نشه بمب های نفوذ کننده و سنگر شکن مبنای فیزیکی عملکردشون با موشک های بالستیک فرق میکنه و اصلا قصد مقایسه ای وجود نداره اتفاقا هدف قرار دادن این هنگرها با بمبهای سنگر شکن خیلی به صرفه تره و هیچی جای نیروی هوایی رو نمیگیره

انقلاب در طراحی حامل های رزمی خطر پذیری نیروی دریایی روسیه در پذیرش طرح یک حامل کاتاماران هواپیمابر براساس اطلاعات منتشرشده از سوی وزارت دفاع روسیه ، در حالی که نیروی دریایی این کشور همچنان مشغول بررسی تولید دو حامل هواپیمابر سبک در کلاس وزنی 22000 تن است که برنامه ساخت آن می بایست از سال 2020 آغاز شود ، در نظر دارد تا یک بر نامه جاه طلبانه در کلاس وزنی 100000 تن را نیز همزمان دنبال نماید که می بایست بخشی از نیازهای نیروی دریایی این کشور را در حوزه ابرحامل های هواپیمابر تامین نماید . سخنگوی مرکز تحقیقاتی کریلف که نقش بسیار مهمی در توسعه ایده اولیه این طرح بر عهده دارد معتقد است که این پروژه که طراحی کاملا" متمایزی با شناورهای رزمی پیش از خود دارد ، یک نیمه کاتاماران بشمار می رود که بخشی از بدنه آن در زمان حرکت ، زیرآب قرار گرفته و برای گسترش قابلیتهای رزمی در نظر گرفته شده برای آن ، از دو عرشه پروازی جدا که توسط پیکربندی خاص به یکدیگر متصل میشوند ، تشکیل شده است . این طراحی، از پتانسیل بسیار گسترده ای برای حمل تعداد بیشتری هواگرد رزمی برخوردار بوده و به نیروی دریایی اجازه می دهد تا با سرمایه گذاری روی یک حامل در کلاس وزنی متوسط ، قدرت هوایی بیشتر را در دریا بخدمت گیردبه اعتقاد ناظران نظامی ، حامل جدید روسی با تناژجابه جایی بین 40000 تا 45000 تن می تواند 60 روز مستمر در دریا به عملیات رزمی مبادرت ورزند ، در حالی همزمان گونه متفاوتی از این شناور در کلاس وزنی 80000 تن نیز برای اجرای عملیات فراقاره ای نیز به نیروی دریایی روسیه پیشنهاد شده است . با توجه به این مساله و جذابیت پنهان گسترش توان دریایی ، احتمالا" روسیه قصد دارد تا به موازات برنامه کاتامارن فوق ، برنامه تولید حامل های میان وزن هواپیمابر و بالگردبر را نیز دنبال نماید . با این حال ، درصورت به سرانجام رسیدن این طراحی ، احتمالا" بیش از 30 فروند هواگرد رزمی شامل هواگردهای پیش اخطار ، جتهای جنگنده بر روی آن مستقر خواهند شد ، هر چند نوع این جنگنده ها هنوز مشخص نشده است . . در حال حاضر ، ارتش روسیه گونه ناونشین جتهای سنگین سوخو-27 و میگ-29 و همچنین جتهای میان وزن SU-33 و MIG-29K را در اختیار دارد ، با این وصف ، پیشنهاداتی مبنی بر توسعه هواگردهای پیشرفته تری نظیر SU-57 ، MIG-35 و حتی پروژه عمود پرواز ناکام YAK-141 نیز برای مسلح سازی این حامل شناور وجود دارد . به ترتیب از راست : میگ-29 کا ، یاک-141 و سوخو-33 در حوزه قابلیتهای دفاع از خود نیز ، این کاتاماران هواپیمابر می تواند به سامانه های دفاع هوایی Pantsir-ME ، حسگرهای پیشرفته ، سامانه های جنگ الکترونیک مدرن و تسلیحات ضد زیردریایی نوین مجهز گردد . با این حال ، هنوز مشخص نیست که آیا این حامل جدید از سکوی پرش کلاسیک روسی استفاده می کند یا اینکه منجنیق الکترومغناطیسی که جدیدا" توسط این کشور در دست توسعه قرار گرفته ، به این طرح افزوده خواهد شد . سامانه های دفاع هوایی Pantsir-ME با این وصف ، طراحی این حامل بصورت کاتاماران ، خطرات قابل ملاحضه ای را نیز بدنبال خواهد داشت ، بدین معنی که پایداری کمتری در آبهای مواج داشته و این عملیات رزمی در همه گونه شرایط آب و هوایی را محدود خواهد نمود ، بااین وصف ، طرح فوق برای خنثی سازی تهدیدات در نزدیکی سواحل روسیه ، مطلوب ارزیابی شده است ، ضمن اینکه مزیتهایی نظیر کاهش هزینه ها و همچنین دستیابی به سرعت بیشتر را ارائه میدهد که این مساله بدان معنا خواهد بود ک طرح جدید روسها ، بدون نیاز به پیشرانه های قوی تر می توانند ، همپای حامل های متعارف که بزرگتر و پر هزینه تر هستند ، عمل نماید . پی نوشت : 1- بن پایه 2- تجمیع پستهای مرتبط بانیروی دریایی روسیه ، بیست و هشتم بهمن سال یکهزار وسیصد و نود و هشت خورشیدی 2- طراحی سخت افزارهای نظامی ، بخصوص در حوزه دریایی ، بیشتر به ایده پردازی ها در انیمه ها و فیلم ها دارد نزدیک میشود صرفاً برای میلیتاری / مترجم MR9

ماجرای قدرت موشکی ایران - مستند «داستان اقتدار» https://www.aparat.com/v/Emuwh اطلاعات جدید از موشک سجیل وسایر موشک داده شده در این مستند یک مقاله بسیار عالی از فابین هاینز در خصوص شاهرود ,ماهواره بر ذوالجناح, موتور سلمان وتست استند https://www.armscontrolwonk.com/archive/1208906/irans-solid-propellant-slv-program-is-alive-and-kicking/ پارک موزه دفاع مقدس تهران سال هاست که عکس اول خبرگزاری های خارجی است

gbu-28 مثلا 145 هزار دلار بحث به صرفه بودنم نیست فقط! اگه یه شلتر زیر زمینی رو بخوایم هدف قرار بدیم دیگه بالستیک با کلاهک متعارف فقط یه گودی حاصل از انفجار بهمون تحویل میده که ممکن برای نابودی هر چیزی که اون شلتر زیر زمینی ازش محافظت میکنه کافی نباشه چون برای موشکی که با اون سرعت برخورد میکنه، چاشنی تاخیری نمیشه ساخت مثل سنگر شکن ها، در حالی که سنگر شکن ها اول نفوذ میکنن بعد انفجار صورت میگیره اگه علم یه روزی بتونه ماده ای بسازه که با سرعت چند ماخ برخورد کنی به جسم دیگه و متلاشی نشه .... (هم برای بدنه هم برای کلاهک هم اجزای داخلی مثل همین چاشنی تاخیری که عرض کردم) اگه به ما اجازه بدن کلاهک هایی درست کنیم از جنس اورانیوم ضعیف شده که چگالی زیادی داشته باشن .... ( چه جنجالی میشه بدونن ما اورانیوم بردیم تو صنعت موشکی ؟؟؟) قیمتم اصن کاری نداریم .... ( ولی خیلی میشه! ) شاید اگه همچین روزی رسید بشه بالستیک نفوذ کننده به عمق رو هم بهش فکر کرد . بازم نمیدونم فک نکنم بشه بلحاظ فنی!

محمود سنگاوی از فرماندهان برجسته اتحاد میهنی کردستانه. اتحاد میهنی از جمله گروه های عمده کردی بود که تقریبا همیشه متحد ایران بوده و این مورد در زمان دفاع مقدس نمود بیشتری داشت هرچند در اون مقطع حتی رقیب مام جلال طالبانی، مسعود بارزانی هم با متحدینش در جنگ همراه با ما بود. وقتی جنگ به پایان رسید ایران واقعا از نظر تجهیزات نظامی دستش بسته بود و خسارات زیادی هم دیده بود، در مقابل عراق چه از نظر نظامی خیلی تجهیزات داشت و چه دولت های عربی و... به حزب بعثی تمام قد کمک کردند. بعد از شکست فضاحت بار صدام از در جنگ خلیج پارس از قوای متحد نیروهای شیعه از جنوب و نیروهای کرد از شمال علیه صدام به پا خواستند ولی صدام با ته مانده نیروهاش تونست بر این خیزش ها البته با چاشنی جنایت و ادمکشی بی حد و حصر غلبه کنه. در این زمان دست ایران برای کمک تمام قد از این دو جبهه بسته بود و نمیشد دوباره در شروع جنگ با رژیم بعثی ریسک کرد این تلویحا گلایه هایی رو بر انگیخت ولی ایران نمیتونست ریسک کنه این خودش سرچشمه اختلاف درونی در کردهای عراق و حتی کشمکششون با ایران در مقطعی کوتاه شد، مقطعی که البته با قدرت نمایی شهید احمد کاظمی و ماجرای توافق کوی سنجق به پایان مرحله حاد خود رسید. شهید سلیمانی هم به سان شهید کاظمی که با تدبیر هم به هدفش رسید و هم نزاشت قطره ای خون از دماغ کسی ریخته بشه، با تدبیر و البته رها کردن گذشته و نگاهی بر مبنای دیدگاه های مشترک و نه تفاوت ها، در بحران ظهور داعش با شجاعت ورود پیدا کرد و عراق و منطقه کردستان عراق رو از هیولای داعش نجات داد. این مسئله نشون میده ترکیبی از انسانیت، صلابت ، انعطاف و تدبیر میتونه مثمر باشه و بذری برای آینده!

و علیکم السلام دوباره پست من را مطالعه بفرمایید و به 2 تصویر زیر دقیت کنید : تصویر بالا ثانیه 36 ویدئو المسیره است . به اثر دود موشک ، شیء شعله وری که در حال خروج از سمت راست صحنه می باشد دقت کنید . حالا تصویر زیر را ببینید : تصویر بالا ثانیه 38 ویدئو است . اگر ویدئو را از این ثانیه به بعد تماشا کنید سقوط تورنادو دم بریده به سمت زمین در ادامه ویدئو مشخص است .یعنی از این ثانیه به بعد ، ما ویدئو درست را می بینیم . منتهی در تصویر اثر دود موشک از سمت بالای صحنه به صحنه وارد شده است .دود موشک که نشان دهنده مسیر حرکت آن است در تصویر دوم که با تصویر اول تنها 2 ثانیه تفاوت دارد حدودا 45 درجه اختلاف زاویه دارد .

سلام فکر کنم ذکر چند تا نکته درباره صحبت های جناب آذربرزین و جنگنده های اف 14 و اف 15 مفید باشد : صحبت های مطرح شده در فیلم را باید در بستر همان زمان ، اهداف ، استراتژی ها و امکانات موجود آن مقطع بررسی کرد . درسی که از تاریخ و صحبت های بیان شده می شود گرفت این است که همیشه نیم نگاهی به آینده و تهدیدات پیشرو و روند های تکنولوژیک و پیش بینی های وقایع آینده برای اتخاذ تصمیمات باید داشت . درباره جنگ هم باید توجه کرد که بخشی از تاکتیک ها و استراتژی ها را باید با توجه به امکانات اتخاذ کرد . یعنی اگر ما به جای اف 14 ، اف 15 داشتیم مطمئنا نحوه جنگیدنمان متفاوت میشد .

یه تصاویری هست:

هویتزر آسمان از جمله برنامه های نظامی جاه طلبانه ارتش امریکا در طول جنگ سرد برنامه نصب سامانه های توپخانه ای مانند هویتزر های 105 میلیمتری بر روی بالگرد ها بود. با توجه به قابلیت ثابت مانند بالگردها در آسمان، انها میتوانستند با اتش توپخانه ، نیروهای زمینی را پشتیبانی کنند و از خطر گلوله باران توپخانه ای دشمن که خطر اصلی سامانه های توپخانه ای روی زمین است در امان باشند. البته این طرح ها بر روی کاغذ ماند و حتی به مرحله تست نرسید.

بحث علاقه اصلا مطرح نیست بحث قابلیت ها هست که دو کلاس متفاوت براش تعریف شده برای اینکه این تفاوت رو بهتر متوجه بشیم باید داستان طراحی اف 14 رو بیاد بیاریم قبل از اینکه اف 14 بوجود بیاد رادارش و موشک فونیکس طراحی شد هدف برتری هوایی و شکار قبل از رسیدن هدف به محل حساس بود درخواست طراحی از نیروی دریایی اومده بود اهمیت این رادار برای نیروی دریایی بسیار مهم بود چرا که امنیت ناوها و ناوهای هواپیمابر رو در مقابل شوروی تامین می کرد و عملا یک آواکس جنگی محسوب میشد ولی اندازه رادار و وزن موشک ها بگونه ای بود که جنگنده ای از پس اون برنمی اومد، حتی اف 15 هم برای این رادار انتخاب شد ولی نتونست انتظارات و وزن مورد تقاضا رو پاسخگو باشه بدنبال این قضیه جنگنده ای توسط شرکت گرومن طراحی شد با بال های متحرک که خود این بال ها هم داستانی دارد و فلز تیتانیوم تنها عنصری بود که تونست بار این بال ها رو بدوش بکشه اما این قضیه بدون مشکل هم نبود مشکلات مالی بشدت تولید این جنگنده رو تحت تاثیر قرار داد که شاه اومد و کمک مالی اش این جنگنده رو نجات داد ---------------------------- در مورد صحبت های سپهبد آذربرزین باید گفت که صحبت های ایشون درست است ولی در مورد دفاع هوایی یک نکته رو کم گفت دفاع هوایی که اف 14 ایجاد می کند با دفاع هوایی که اف 15 ایجاد می کند متفاوت هست برتری هوایی که اف 14 ایجاد می کند برد و وسعت بسیار بیشتری دارد عملا شما با یک آواکس طرف هستید و این قابلیت اف 14 بود که در جنگ مدام مورد استفاده قرار گرفت یعنی برای آسمان ایران آواکس جنگی خریده شده بود اون هم ایرانی که پر از کوهستان و نقاط کور راداری بود من رد نمی کنم که شاید خرید اف 15 به مصلحت تر بوده است ولی تجربه جنگ تحمیلی نشان داد اف 14 انتخاب بدی هم نبوده و کارایی خود را به خوبی نشان داده است نمی تونیم هم بگیم اگر اف 15 بود چه می کرد و چه نمی کرد

انقلاب دقت موشک های ایران عکس های ماهواره ای از عین الاسد ، پایگاه هوایی در غرب عراق که در حال حاضر توسط نیروهای آمریکایی مورد استفاده قرار می گیرد ، پیامدهای حمله موشکی بالستیک ایران در 8 ژانویه را نشان داد. این حمله و حمله به تاسیسات آرامکو نشان داد که انقلاب دقت واقعی است و دیگر در انحصار ایالات متحده نیست. "این پیامدهای عظیمی برای درگیری های مدرن دارد. دقت موشک را با"دایره ی خطا" آن ( cep ) محاسبه می شود. هرچه دایره ی خطا پایین تر باشد ، موشک دقیق تر است. هنگامی که صدام حسین در طول جنگ خلیج فارس 1991تعدادی موشک های اسکاد را به اسرائیل و عربستان سعودی شلیک کرد موشک های وی دایره ی خطای بیش از دو کیلومتر داشت. این برای ضربه زدن به شهرها خوب است ، اما برای ضربه زدن به مکان های خاص فایده ای ندارد. در این حملات بیشتر اسرائیلی ها در اثر سکته های قلبی و استرس جان خود را از دست دادند. گرچه یك اسكاد عراقی 28 سرباز آمریكایی را در عربستان سعودی كشت ، اما این كار را نه با هدف قرار دادن هدف خود بلكه با ریخته شدن ترکش های خود بر روی قسمت مسکونی پادگان انجام داد. مایکل اللمن ، از انستیتوی بین المللی مطالعات استراتژیک می گوید ، اگر هر کدام موشک های ایران به یک ساختمان از پیش تعیین شده برخورد کرده باشد ، می تواند یک خطای دایره ای به اندازه تقریبا پنج متر را نشان داد. دقت مشابهی در حمله به تأسیسات نفتی عربستان سعودی در چهاردهم سپتامبر سال گذشته (که به طور گسترده ای به هواپیماهای بدون سرنشین و موشک های کروز هواپیمای ایرانی نسبت داده شده بود) در معرض نمایش است. ایران چگونه چنین دقتی را به دست آورد؟ چندین راه برای هدایت پذیر کردن یک موشک وجود دارد. این می تواند هدایت تلوزیونی یا راداری(هنگامی که از هدف نشانه های رادیویی باشد) یا نشانه گذاری لیزری برای موشک باشد. اگر این کارها برای یک هدف خاص غیر عملی بود ، یک فناوری پیشرفته به نام یک سیستم ناوبری اینرسی وجود دارد. این با استفاده از ژیروسکوپ و شتاب سنج در موشک برای محاسبه موقعیت ، سرعت و نگرش یک پرتابه نسبت به نقطه شروع آن است. موشک های امروزه علاوه بر موارد بالا می توانند از فناوری هدایت ماهواره ای استفاده کنند. این می تواند جی پی اس آمریکا یا گلوناس روسیه یا گالیله ی اروپا یا بیدو چین باشد. هدایت های دیگر نیز وجود دارند که می توانند دقت را به روشهای مختلف افزایش دهند. "تطبیق زمین" شامل یک موشک است که آنچه را که در زیر خود مشاهده می کند با یک پایگاه داده از پیش نصب شده روی خود مقایسه می کند. این هدایت همچنین می توانند بر روی امضای مشخص یک هدف خاص مانند گرمای تابش شده توسط یک موتور یا مایکروویوهایی که توسط یک رادار ساطع می شوند ، قرار گیرند. مهمتر از آن ، دسترسی آسان به تصاویر ماهواره ای حتی کشورهای غیر فضایی را قادر می سازد تا اهداف خود را از قبل انجام دهند. ارائه دهندگان تجاری عکس هایی با رزولوشن 30 سانتی متر می فروشند که به اندازه کافی خوب است. حمله ی دقیق اخیر ایران دارای پیامدهای ژئوپلیتیکی است. کریستوفر کلاری از دانشگاه آلبانی می گوید: "اگر ایران موشک های دقیقی داشته باشد ، اجرای هر برنامه جنگی ایالات متحده نسبت به گذشته کاملاً سخت تر خواهد شد." ======================== ترجمه و تلخیص از mehdi persian منبع: https://amp.economist.com/science-and-technology/2020/01/16/irans-attack-on-iraq-shows-how-precise-missiles-have-become

همان طور که اطلاع دارین موشک ذوالفقار اولین موشک از تایپ فاتح است که کلاهک جداشونده دارند. بعلت جدا شدن کلاهک در خارج از جو و یا پرواز در محیطی با اکسیژن رقیق عملا بالک های هدایتی کاربرد همیشگی را ندارند. به همین علت برای حفظ یک مسیر تقریبی تا برگشتن به محیط کارایی بالک ها از تراستر های جانبی در این موشک استفاده شده که نقش کلیدی در نقطه زنی این موشک دارد.

البته اگه بخوایم دقیقتر ارزیابی کنیم باید گفت در این تصویر فقط دو بعد رو می تونیم ببینیم اما اگه ویدئوی مربوطه رو دیده باشین ابتدا موشک برخورد میکنه انفجار سر جنگی موشک مشاهده میشه و با کمی تاخیر هدف منهدم میشه، بنابراین میشه نتیجه گرفت موشک در امتداد خط متصل کننده هدف و دوربین و اندکی پشت هدف برخورد میکنه. با این حال این بدان معنا نیست که موشک از دقت بالا برخوردار نیست.

1940 - ساقط شدن هواگرد ju-52 فنلاندی توسط بمب افکن روسی db-3 ( جنگ زمستانی فنلاند- روسیه ) 1940 - ساقط شدن هواگرد dc-2 چینی توسط جنگنده های ژاپنی ( نوع جنگنده شناخته نشده ) 1942 - ساقط شدن هواگرد dc-3 توسط جنگنده های ژاپنی ( جنگنده های زیرو A6-M 1943- ساقط شدن هواگرد dc-3 توسط بمب افکن ju-88 لوفت وافه 1954- ساقط شدن هواگرد dc-4 توسط جنگنده های لاوچکین - 11 نیروی هوایی چین 1955- ساقط شدن هواگرد لاکهید ال-149 خطوط هوایی اسراییل توط جنگند های میگ-15 نیروی هوایی بلغارستان 1962 - ساقط شدن هواگرد ( مشخص نشده ) خطوط هوایی داخلی شوروی توسط دفاع هوایی شوروی ( نزدیک خاباروفسک ) 1973 - ساقط شدن هواگرد بویینگ 737 توسط جنگنده های اف-4 نیروی هوایی اسراییل 1978- ساقط شدن هواگرد بویینگ 707کره جنوبی توسط جنگنده سوخو-15 نیروی هوایی شوروی 1979- ساقط شدن هواگرد ویکرز وایکانت توسط دو تیر موشک استرلا (سام 7) - رودزیا 1980- ساقط شدن هواگرد dc-9 توسط نیروی هوایی ایتالیا ( به گمان تروریستی بودن / بمب گذاری تروریستی ) 1980- ساقط شدن هواگرد yak-40 توسط جنگنده های j-6 نیروی هوایی زیمباوه 1983- ساقط شدن هواگرد بویینگ 747کره جنوبی توسط جنگنده سوخو-15 نیروی هوایی شوروی 1985- ساقط شدن هواگرد دورنیر do-228 توسط شبه نظامیان صحرای غربی 1985- ساقط شدن هواگرد آنتونوف-26 توسط موشک زمین به هوا ( عامل این حادثه پیدا نشد ) 1987- ساقط شدن هواگرد آنتونوف-26 توسط موشک زمین به هوا( عامل این حادثه پیدا نشد ) 1987- ساقط شدن هواگرد لاکهید ال-100 ( نمونه غیر نظامی هرکولس ) ( نوع موشک در جریان جنگ داخلی آنگولا مشخص نشد ) 1987- ساقط شدن هواگرد شورت اسکای ون ( نوع موشک در جریان جنگ داخلی موزامبیک مشخص نشد ) 1988- ساقط شدن هواگرد ایرباس آ-600 سری 600 آر خطوط هوایی ایران ، توسط نیروی دریایی ایالات متحده ( موشک استاندارد ) 1992- ساقط شدن هواگرد یاک-40 توسط سوخو-25 های نیروی هوایی آذربایجان 1993- ساقط شدن هواگرد توپولف -134 ( نوع موشک مشخص نشد - ساقط شده در سوخومی ) 1993- ساقط شدن هواگردتوپولف-154 ( اطلاعات کاملی پیدا نشد ) 1994- ساقط شدن هواگرد فالکون-50 ( جنگ داخلی رواندا / نوع موشک مشخص نشد ) 1998- ساقط شدن هواگرد an-24 rv ( بنگلادش / نوع موشک مشخص نشد ولی توسط سامانه های دوش پرتاب ) 2001- ساقط شدن هواگرد سسنا 185 توسط هواگردهای A-37B نیروی هوایی پرو 2001- ساقط شدن هواگرد توپولف-154 توسط سامانه اس-200 ارتش اوکراین 2003- ساقط شدن هواگرد کارگو A300-200F توسط موشکهای دوش پرتاب ( فرودگاه بغداد ) 2007 - ساقط شدن هواگرد آنتونوف-26 (فرودگاه بغداد / به روایتی ، توسط عناصر داعش ) 2007- ساقط شدن هواگرد ایلوشین-76 (فرودگاه موگادیشو ) / ( عامل و موشک مشخص نشد ) 2014 - ساقط شدن هواگرد بویینگ 777 خطوط هوایی مالزی ( عامل شلیک روسیه / اوکراین محتمل دانسته شد ) 2020 - ساقط شدن هواگرد بویینگ 737 خطوط هوایی اوکراین ( عامل شلیک شبکه دفاع هوایی نیروهای مسلح ایران / تا روز ترجمه این متن ( 21 دی 1398 ، سامانه تور ام-یک ) ================================================================================================================= صرفا" برای میلیتاری / مترجم MR9

در اون مقطع اولیه اصلا اف 14 و اف 15 قابل مقایسه نبودند یعی ترکیب موشک فینیکس و رادار AWG9 پتانسیلی به اف 14 می داد که از 150 کیلومتری هواپیمای دشمن رو به عدم بفرسته ولی اف 15 فرسنگ ها دور از این شرایط بود پیش بینی درسته ولی پیش بینی خطرات و ایران با پلنی که داشت تصمیم داشت که نیروی هوایی اش در سال 1372 با ترکیبی از یک رهگیر قدرتمند مثل اف 14 و جنگنده هایی سبک مثل اف 16 و متوسط مانند اف 15 و اف 18 به نهایت ظرفیت و قدرت تهاجمی برسه نه سال 1359! انقلاب ایران موردی بود که پیش بینی نشده بود و وقتی انقلاب با جنگ ایران - عراق و تحریم تسلیحاتی ایالات متحده همراه شد، مسئله زیر و رو شد. اگه اف 15 بجای اف 14 در جنگ می بود با توجه به مچ بودنش با اف 4 قدرت تهاجم ایران بسیار افزایش می یافت و می تونستیم جنگ هوایی که در دو سال اول در اون قوی بودیم رو بیشتر پیش ببریم ولی هر طور حساب کنیم با اف 15، فاقد اون برتری روانی بودیم که با داشتن جنگنده ای که در حد یکی مینی آواکس میسر میشد.

سلام بخشی از گفتگوی سپهبد خلبان شاپور آذربرزین جانشین فرمانده نیروی هوایی شاهنشاهی درمورد خرید F14 و عدم خرید F15 !

این عکس (انواع موشک های بالا) برای جو سازی علیه برنامه پرتاب ماهواره هست و یه جور فرافکنیه و بهتره منتشر نشه. سیمرغ و سفیر رو هم بالستیک در تظر گرفته و همچنین برد سومار از برد اعلام شده خیلی بیشتره.

این موشک خیلی ویژگی های جذابی داره و میتونه انقلابی ایجاد کنه در سایر حوضه ها مثل موشک های پدافندی. اگر بشه لانچر های چهارتایی و همچنین عمود پرواز داشته باشه ایده ال میشه

پیشاپیش افکار عمومی رو باختیم، وقتی در کشور خودمون اغلب نسبت به این رویه ماست مالیزاسیون و ان شالله گربه است اعتراض دارند نتیجه مشخصه، اون زمانی که صدا و سیما میره بین مردم و ازشون مصاحبه می گیره که مواقع بحرانی این مسائل پیش میاد و اونام که معلوم نیست از بین چند ده نفر گلچین شدند میگن پیش میاد باید منتظر این وضع بود. عاقبت دوری از تخصص گرایی، لزوم بازآموزی های مستمر و آمادگی کامل و هماهنگی بین دستگاه ها همینه. اینقدر مورد داخلی پیش اومد و انداختیم گردن خطای فنی خلبان مرحوم و آب و مه و خورشید و فلک تا این بار فرصت جستن نبود و حسابی گیر افتادیم. بقول شاعر لطف حق با تو مداراها کند، چون که از حد گذشت، رسوا کند. جون یه عده انسان بی گناه که فدا شد هیچ فعلا باید 1.5 میلیارد پیشکش کانادا کنیم و باید دید فی اوکراین چقدره. البته ما که مثل جناب آقوی همساده در قضیه 11 سپتامبر نه سر پیاز بودیم و نه پیاز این بلا سرمون اومد خدا به قضیه جاری رحم کنه.این بار هم کتک رو خوردیم، هم پیاز رو و هم پول رو دادیم!

بهترین گزینه صادراتی چین کدام کشورها پتانسیل سفارش احتمالی J-10C را خواهند داشت ؟ جت رزمی جی-10سی در حال شلیک موشک PL-12 براساس گزارشهای موجود مجموعه صنایع هوایی چین بتدریج درصدد است تا زمینه های لازم برای صدور نسخه تکمیل شده J-10C را فراهم کند ، به همین دلیل برخی تحلیلگران براین نظر هستند که کشورهای خاص برحسب وضعیت سیاسی و اقتصادی به احتمال بسیار زیاد در ردیف مشتریان این جت رزمی قرار خواهند گرفت . در حقیقت ، علت اصلی پررنگ شدن این خبر را می توان در این مساله جستجو نمود که چین برای نخستین بار در دهه اخیر است که نوع کاملا متفاوتی از جتهای رزمی را به بازار صادرات معرفی می کند ، در حالی که در گذشته ، محصولات چینی ، عمدتا" به نوعی روگرفت از نمونه های غیر بومی بشمار می آمدند ، بدین معنی که صنعت هوانوردی نظامی چین در گذشته ، جتهای رزمی نسل دوم و سومی نظیر J-7 را که برگرفته از گونه روسی MIG-21 بود ، به شکل گسترده به بازار صادراتی عرضه نمود که این روند در سال 2013 با بسته شدن خط تولید آن ، پایان یافت . پس از آن ، چینی ها با ارائه پیکربندی JF-17 که بصورت ویژه برای صادرات طراحی شده بود ، هدف گذاری مشخصی را در این حوزه دنبال می نمودند . ناوگان ایرگارد نیروی هوایی ایران گرچه موقتا فضای تنفس محدودی را ایجاد کرد اما در مقایسه با خریدهای گذشته( اف-4 / اف-14 ) مطلقا" بازگشت به عقب واضحی بشمارمی آمد اما قرارگرفتن J-10C در ردیف محصولات هوایی صادراتی ، داستان دیگری است. این جت چینی که نسبت به اسلاف خود ، هواگرد پیشرفته تر در عین حال سنگین تری بحساب می آید ، به اعتقاد ناظران نظامی ، رقیبی سرسخت برای جتهای غربی و شرقی موجود در کلاس خود بوده و احتمالا" برای کشورهای که پیش از این کاربر J-7 بوده و محصولی پیشرفته تر از JF-17 را خواستارند میتواند به یک گزینه جدی تبدیل گردد . بازدید دریابان سیاری از جت JF-17 پاکستان آیا این بازدید نشانه خاصی از رویکرد جدید ایران بود ؟؟؟؟ ناظران براین باورند که J-10C بدلایل مختلف ، از جمله مصرف سوخت پایین پیشرانه ، استفاده از رادار AESA و سامانه های جنگ الکترونیک پیشرفته و مهمتر از همه ، کاراکترهای پروازی مطلوب و نیاز کمتر به تعمیر و نگهداری مداوم ، به یک انتخاب مشخص تبدیل شده است ، ضمن اینکه مهمات هوایی محمول این جت نظیر PL-15 میتواند با موشکهای R-77 روسی و AIM-120 آمریکایی نیز مقایسه شود . به همین دلیل مشتریان بالقوه این محصول بدین شکل قابل تحلیل هستند : تصویری دستکاری شده از JF-17 با علائم نیروی هوایی ایران 1- نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران : جت رزمی J-7 ( یا بعبارت بهتر F-7) یکی از جنگنده ای رزمی نیروی هوایی ایران پس از انقلاب بشمار می آمد که در کنار ناوگان میگ-29 و سوخو-24 روسی، وارد خدمت شد . این محصول چینی در مقیاس یک اسکادران ، در اواخر دهه هشتاد میلادی برای پر نمودن شکاف عمیق حاصله از تلفات جتهای آمریکایی اف-5 در جنگ ایران و عراق، سفارش داده شد . در این میان ، گرچه نیروی هوایی ایران در حاضر با دراختیار داشتن 17 اسکادران ، به تقریب در ردیف بزرگترین نیروی هوایی منطقه قرار می گیرد ، اما تنها بخش محدودی از این ناوگان ، قابلیت کاربرد موشکهای فامد را در اختیار داشته و این به معنای وجود یک شکاف غیر قابل باور میان این کشور و ارتشهای همسایه خواهد بود . اما در میانه دهه نود میلادی ، شایعات بسیاری در مطبوعات کشورهای غربی ، بویژه اسراییل ، در خصوص انعقاد قرارداد میان ایران و چین ، برای دریافت بیش از 100 فروند از نسخه قدیمی J-10 وجود داشت ، اما سه دهه پس از انتشار چنین شایعاتی ، روند ها به گونه ای دیگر پیش رفت و این ادعاها هرگزبه اثبات نرسید . با این وجود ، برخی ناظران براین باورند که گونه J-10C میتواند به یک هواگرد مقرون به صرفه برای نوسازی ناوگان نیروی هوایی ایران باشد ، بویژه اینکه هواگرد چینی می تواند به یک جانشین مناسب برای ناوگان کهنسال اف-5 و اف-4 های نیروی هوایی ایران تبدیل گردد . علاوه براین ( حداقل تا زمان برگردان این مطلب / دسامبر 2019... م ) محدودیتهای خرید تسلیحات از میانه سال 2020 منقضی شده و پیش بینی میشود که نخستین اولویت برای سازمان مسلح ایران ، نوسازی ناوگان رزمی نیروی هوایی باشد که برای مدت 20 سال است در سطوح مختلف دنبال می شود . اما هنوز مشخص نیست که ایران قصد دارد در چه مقیاسی دست به خرید جتهای پیشرفته رزمی بزند و شاید هم خرید J-10C ( البته درصورت وجود اراده برای نوسازی ناوگان . م ) به یک تا دو اسکادران محدود گردد ، اما با توجه به تجربه قبلی ایران در قرارداد J-7 ( F-7) شاید این رویداد به یک فرآیند جامع تر که شامل دریافت امتیاز تولید برخی از قطعات یا اجزای J-10C باشد ، منتهی گردد . پی نوشت : ادامه دارد ............

یک نمونه موردی از طرح هایی که در دست اقدام بود . ترکیب R-60 با تایگر آرایش تسلیحاتی آر-60 ، فاب-500 برای تایگرهای نیروی هوایی جنگنده چند ماموریته بومی سبک شفق ، برهان ، صاعقه ، آذرخش

بمب کثیف چگونه کار می‌کند؟ بمب کثیف یا بمب پخش کننده مواد رادیواکتیو از نظر تئوری بسیار ساده است: یک ماده منفجره معمولی مانند TNT که همراه با مواد رادیواکتیو در یک محفظه قرار گرفته اند. این بمب نسبت به یک بمب هسته ای بسیار ساده تر، ارزان تر و البته کم اثرتر است، والبته هنوز از قابلیت تخریب انفجاری و آسیب های تشعشعی برخوردار است. مواد منفجره از طریق گاز بسیار داغی که به سرعت منبسط می‌شود، موجب آسیب های تخریبی فراوانی می‌شوند. ایده اصلی بمب کثیف هم این است که به جای آنکه از این قدرت انبساطی گاز در جهت تخریب استفاده شود، به عنوان پخش کننده مواد خطرناک رادیواکتیو در سطحی وسیع استفاده شود. هنگامی که انفجار پایان یافت، مواد رادیواکتیو به صورت ابری از غبار در فضا پخش می‌شود که همراه با وزش باد، در سطحی وسیع تر از محل انفجار پراکنده می‌شود. اثر تخریبی طولانی مدت بمب، تشعشع یونیزه کننده مواد رادیواکتیو است. اتمها را یونیزه کند و مجموعه ای از یونهای مثبت و منفی را درون سلولها ایجاد کند. این پدیده در بدن انسان بسیار خطرناک است، زیرا جریان الکتریکی ناشی از حرکت یونها می‌تواند واکنش شیمیایی غیر طبیعی را در سلولها آغاز کند. علاوه بر اینها، این یونها ممکن است مولکولهای DNA را که حاوی کدهای ژنتیکی انسان هستند، مورد حمله قرار داده و آن را بشکنند. سلولی که رشته DNA آن شکسته شد، یا می‌میرد و یا مولکول DNA خودش را به شکل دیگری ترمیم می‌کند که با شکل پیشین خود متفاوت است و به آن جهش ژنتیکی می‌گویند. اگر بسیاری از سلولها بمیرند، بدن دچار بیماری های مختلف می‌شود. ولی اگر DNA جهش کند، سلول ممکن است سرطانی شود و سرطان در بدن پخش شود. تابش رادیواکتیو هم چنین می‌تواند در کارکرد سلول اختلال ایجاد کند که منجر به بروز علایمی می‌شود که از آن به بیماری تشعشع یاد می‌شود. بیماری تشعشع می‌تواند مرگ آور باشد، ولی مبتلایان به آن می‌توانند با درمان های پیشرفته از آن نجات پیدا کنند، بخصوص اگر پیوند مغز استخوان روی آنها صورت پذیرد. تابش یونیز کننده از ایزوتوپ های رادیواکتیو ( رادیو ایزوتوپ‌ها ) ساطع می‌شوند. ایزوتوپ های رادیواکتیو، اتمهایی با هسته ناپایدار هستند که با گذشت زمان دچار واپاشی می‌شوند؛ به عبارت دیگر، آرایش پروتون‌ها و نوترون‌ها در هسته اتم و الکترونها در اطراف اتم به شکلی تغییر می‌کند که موجب می‌شود خصوصیات اتم تغییر کند. این واپاشی رادیواکتیو، انرژی فراوانی را در قالب تشعشع های یونیزه کننده آزاد می‌کند. ما همیشه مقادیر اندکی از این تشعشع های یونیزه کننده را دریافت می‌کنیم که منشأ آنها طبیعی است: پرتوهای کیهانی که از فضا می‌آیند، ایزوتوپ های رادیواکتیو طبیعی، دستگاههای تابش X و مواردی از این دست. البته این تشعشع های طبیعی هم می‌توانند عامل بروز سرطان شوند، ولی احتمال ابتلا بسیار اندک است. چون ما در برابر مقادیر بسیار اندک آنها قرار داریم. انفجار یک بمب کثیف، سطح این تشعشع را فراتر از مقدار معمول خود می‌برد و متناسب با آن، احتمال ابتلا به سرطان و بیماری تشعشع را افزایش می‌دهد. یک بمب کثیف بلافاصله تعداد زیادی از انسانها را نمی کشد، بلکه موجب می‌شود تعداد زیادی از انسانها در چند نسل به دلیل ابتلا به بیماری های لاعلاج جان بدهند. انواع بمب های کثیف طرح های مختلفی برای ساختن یک بمب کثیف وجود دارد. انواع مختلف مواد انفجاری در مقادیر متنوع، بمب هایی در ابعاد مختلف و با قابلیت های انفجاری متنوع پدید می‌آورند و انواع و مقادیر مختلف مواد رادیواکتیو، می‌تواند موجب آلودگی مناطق مختلف تا اندازه های مختلف شود. برخی از این طرح‌ها عبارتند از: • یک بمب کوچک که شامل یک تکه دینامیت و مقدار بسیار کمی ماده رادیواکتیو است. • یک بمب متوسط، همانند یک خودروی کوچک که پر از مواد منفجره و مقدار بیشتری ماده رادیواکتیو است. • یک بمب بزرگ، همانند یک کامیون پر از مواد منفجره و مقادیر زیاد مواد رادیواکتیو. • به دست آوردن مواد منفجره معمولاً کار سختی نیست، ولی دست یابی به مواد رادیواکتیو کار بسیار سختی است، زیرا فقط در مرکزهای حفاظت شده و اماکن تحقیقاتی وجود دراند. با این حال برخی منابع در سراسر جهان وجود دارند که از حفاظت خوبی بهره مند نیستند و ممکن است در آینده خطر ساز شوند. 1- در بیمارستانها مقادیر بسیار اندکی از مواد رادیواکتیو وجود دارد که در پزشکی هسته ای کاربرد دارد، همانند سنریوم 137 2- در دانشگاهها، مقادیر اندکی از مواد رادیواکتیو وجود دارد که در تحقیقات علمی مورد استفاده قرار می‌گیرند. 3- مراکز پرتوتابی غذایی، از تابش های رادیواکتیو کبالت 60 استفاده می‌کنند تا باکتری های مضر روی غذا را نابود کنند. 4- معادن طبیعی اورانیوم در سراسر جهان وجود دارند و برخی از آنها که در آفریقا واقع شده اند، از حفاظت چندانی برخورد نیستند. اورانیوم طبیعی رادیواکتیو است، ولی غلظت آن در حدی نیست که مستقیماً در تهیه بمب های هسته ای مورد استفاده قرار گیرد. 5- مقادیر نسبتاً زیادی از باتری های هسته ای مصرف شده در سطح کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق پخش شده است این مولد های قابل حمل گرما الکتریکی از مقادیر قابل توجهی استرونسیوم 90 برخوردار هستند که ایزوتوپ رادیواکتیو بسیار قدرتمندی است. 6- سوخت های هسته ای مصرف شده در راکتورهای روسی قدیمی که معمولاً در زیر دریایی های قدیمی و از کار افتاده هسته ای یافت می‌شود. 7- برخی مواد با رادیواکتیویته بسیار پایین هم در برخی وسایل زندگی روزمره یافت می‌شوند که جمع آوری آنها، می‌تواند نوعی تهدید به شمار آید. همانند مواد رادیواکتیو به کار رفته در حسگرهای هشدار دهنده رود. آسیب های ناشی از بمب کثیف 9- جدای از این که بدانیم بمب کثیف چگونه تهیه می‌شود و خطر دست یابی سودجویان به آن چقدر زیاد است، پرسش مهم این است که اگر کسی چنین بمبی را منفجر کند، چه اتفاقی روی می‌دهد؟ پاسخ دقیقی برای این پرسش موجود نیست. شما می‌توانید از ده متخصص در این زمینه بپرسید و ده پاسخ متفاوت دریافت کنید. تعیین دقیق اثرات یک بمب کثیف کار پیچیده ای است، چرا که عوامل بسیاری در این راه دخالت دارند؛ حتی وزش باد هم در تأثیرات چنین بمبی دخالت دارد! یک بمب کثیف معمولی را در نظر می‌گیریم که بین 5/4 تا 23 کیلوگرم ماده منفجره در بر دارد و مقدار بسیار کمی از ماده رادیواکتیو رده پایین همانند کبالت 60 یا سزیوم 137 که در آزمایشگاههای یک دانشگاه می‌توان آنها را پیدا کرد. چنین بمبی قدرت تخریب وحشتناکی ندارد. هر گونه مرگ آنی یا تخریب اولیه فقط به خود ماده منفجره برمی گردد. البته ماده منفجره مواد رادیواکتیو را در فضا پخش می‌کند و احتمالاً سطحی به مساحت چند کیلومتر مربع را آلوده خواهد کرد. البته بمب هایی که از ضایعات رادیواکتیو نیروگاههای هسته ای یا ژنراتورهای هسته ای قابل حمل استفاده می‌کنند، آسیب های بیشتری وارد خواهند کرد، ولی کارکردن با این مواد به مراتب دشوارتر است؛ چرا که تابش این مواد به قدری شدید است که در طول زمان ساختن و حمل و نقل بمب، سازندگان را از پای در می‌آورد. در شرایط انفجار یک بمب معمولی، اگر در طول یک روز از شر لباس های آلوده خلاص شویم، حمام بگیریم و منطقه را پاکسازی کنیم، احتمالاً هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد. انفجار بمب میزان تابش رادیواکتیو را از حد مجاز بالاتر می‌برد، ولی مقدار آن خیلی نیست. بدن انسان می‌تواند در کوتاه مدت، به خوبی از عهده مقابله با این اثرات برآید. البته مردمی که خیلی به انفجار نزدیک بوده اند، احتمالاً به بیماری تشعشع مبتلا می‌شوند و نیاز به مراقبت های بیمارستانی دارند. نگرانی اصلی در مورد تابش های بلند مدت است. بسیاری از ایزوتوپ های رادیواکتیو، با مواد دیگر بسیار خوب واکنش می‌دهند ( از جمله با بتن و فلزات ) و از این رو نمی توان بدون نابود کردن قطعات ساختمانی، تمامی مواد رادیواکتیو را پاکسازی کرد. حتی پس از آنکه گروههای پاکسازی بخش اعظم مواد مضر را جابجا کردند، باز هم بخش اندکی از این مواد باقی می‌مانند که می‌توانند تا سالها و بلکه دهها سال به تشعشع دهند. هر کس در چنین منطقه ای زندگی کند، به طور منظم و در دوره ای طولانی تحت اثر تابش های مضر قرار می‌گیرد و احتمالاً به سرطان مبتلا خواهد شد. پرسشی که اکنون مطرح می‌شود، این است که آیا این مقدار اندک، می‌تواند خطر بسیار اندکی را متوجه مردم بکند، خطری به مراتب فراتر از عوامل فعلی ایجاد کننده سرطان؟ دانشمندان برای پاسخ به این پرسش، دو دسته می‌شوند: گروه نخست معتقد است که اگر دولت، چند هفته تا چند ماه را به پاکسازی منطقه بگذراند، آنگاه خطرات احتمالی قابل صرفنظر خواهد بود. اما گروه دوم، می‌گویند ممکن است شدت حمله بمب کثیف به قدری زیاد باشد که یک شهر را برای سالها و حتی دهها سال غیر قابل سکونت نماید. این که کدامیک از این دو نظر درست است، چیزی است که نمی توان با قطعیت گفت. برای هر دو پاسخ نمونه هایی وجود دارد. هیروشیما و ناکازاکی که به دلیل انفجار بمب هسته ای در معرض تابش های شدید رادیواکتیو قرار گرفتند، ولی امروزه کاملاً ایمن هستند. از سوی دیگر، مناطقی در اطراف نیروگاه هسته ای چرنوبیل وجود دارند که به دلیل تابش شدید رادیواکتیو هنوز ناامن محسوب می‌شوند.